Aanbevelingen Flora en Fauna Landgoed Eyserhof Inrichting Natuurshorttrackbaan

Aanbevelingen Flora en Fauna Landgoed Eyserhof Inrichting

Natuurshorttrackbaan

In opdracht van:

Landgoed Eyserhof

Dhr. J.H.C. van der Linden Wittemerweg 7 6287 AA Eys

t (043) 451 1207

Bosgroep Zuid Nederland

Contactpersoon:

Postbus 106

Ing. J.C.J. Truijen

5660 AC Geldrop

t (040) 20 66 360

Auteurs:

f (040) 20 66 261

Ing. D.P.E.M. Frissen

http://www.bosgroepen.nl

Colofon Opdrachtgever:

Landgoed Eyserhof, dhr J.H.C. van der Linden

Titel:

Aanbevelingen Flora en Fauna, Landgoed Eyserhof

Status:

Definitief

Datum:

Juli 2009

Auteur(s)

Ing. D.P.E.M. (Denis) Frissen

Foto (s)

idem

Contactpersoon:

Ing. J.C.J. (Jos) Truijen

Projectnummer:

0801.2528

© Coöperatieve Bosgroep Zuid-Nederland U.A, Heeze, mei 2009

Inhoud 1. Inleiding................................................................................................................................... 4 2. Werkwijze en opzet .................................................................................................................. 5 Archiefgegevens .................................................................................................................... 5 Begrenzing onderzoeksgebied ............................................................................................... 5

3. Juridisch kader Flora en faunawet / Gedragscodes ................................................................... 7 Ecologische Hoofdstructuur POG............................................................................................ 7

Flora en faunawet .................................................................................................................. 8 Natuurbeschermingswet ........................................................................................................ 8 Wettelijke beperkingen en mogelijkheden .............................................................................. 9

4. Gebiedskarakteristiek............................................................................................................. 10 Plangebied........................................................................................................................... 10

Omgeving ............................................................................................................................ 10 5. Voorkomende soorten............................................................................................................ 11 6. Werkzaamheden en Effecten................................................................................................... 13 Inrichting en beheermaatregelen.......................................................................................... 13

Effecten ............................................................................................................................... 15 7. Consequenties en aanbevelingen ........................................................................................... 17

Gebruikte literatuur en bronnen ................................................................................................. 18 Literatuur............................................................................................................................. 18 Contactpersonen: ................................................................................................................ 18

Aanbevelingen Flora en Fauna Object

Landgoed Eyserhof

Eigenaar

dhr. J.H.C. van der Linden

1. Inleiding In het dal van de Eyserbeek ligt, aan de westzijde van het dorpje Eys, het Landgoed Eyserhof. De eigenaar dhr J. van der Linden heeft Bosgroep Zuid Nederland gevraagd de natuurwaarden van zijn terrein in kaart te brengen. In opdracht van de eigenaar is onderzocht wat de natuurwaarden zijn van het terrein, welke soorten in de omgeving voorkomen en of op deze natuurwaarden positieve dan wel negatieve effecten zijn te verwachten. Het Landgoed Eyserhof wordt ingericht, met natuurontwikkeling en het realiseren van een natuurshorttrackbaan. Hiervoor wordt een inrichtingsprocedure gevolgd waarvoor de natuurwaarden in kaart worden gebracht. Voor het doorlopen van een bestemmingsplanwijziging is deze onderbouwing van aanwezige natuurwaarden noodzakelijk.

Het westelijk deel van het terrein wordt ingericht als natuur met inrichting van een

beekdallandschap met verspreid opgaande elementen, grazige weiden en hooiland. Het terrein wordt omzoomd met hagen. Het oostelijk deel van het terrein wordt ingericht met een natuurshorttrackbaan, met 18 holes. Dit deel wordt eveneens voorzien van beplanting met verspreid liggende struweelgroepen. Ter plaatse van de Eyserbeek blijft een ruime zone vrij voor de meanderende beek.

Voor ruimtelijke ontwikkelingen en inrichtingswerkzaamheden waarbij beschermde planten of

diersoorten worden verontrust of hun nesten, voortplantingsplaatsen of verblijfplaatsen worden vernietigd, dient een ontheffing van de Flora en Faunawet te worden aangevraagd. Om te bezien wat het effect van de voorgenomen werkzaamheden is op eventueel aanwezige beschermde flora en faunasoorten is deze rapportage opgesteld. Voor deze inventarisatie zijn van het terrein bestaande gegevens opgevraagd. Verder heeft Bosgroep Zuid Nederland het

terrein onderzocht, zijn voorkomende waarden beoordeeld en wordt een advies gegeven over inrichting en mogelijke strijdigheid met de aanwezigheid van beschermde soorten. Met deze rapportage wordt duidelijk: •

of in het plangebied beschermde soorten (in potentie) voorkomen;

•

wat de status is van deze beschermde soorten;

•

welke soortgroepen nader onderzocht dienen te worden;

•

of er vanuit de Flora en faunawet consequenties zitten aan werkzaamheden;

•

wat er gedaan moet worden om schade te voorkomen of te beperken;

•

wordt een beheer- en inrichtingsadvies gegeven.

4


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


2. Werkwijze en opzet Om te bezien of van de voorgenomen inrichting negatieve werking uitgaat op aanwezige beschermde planten en dieren dient onderzocht te worden welke soorten aanwezig zijn en welke effecten werkzaamheden hebben. Om te weten te komen of er beschermde soorten aanwezig zijn worden de volgende stappen beschreven: •

Beschrijving natuurwaarden op basis van bestaande gegevens en zo nodig veldonderzoek;

•

Beoordeling van al dan niet optredende schade;

•

Alternatieven in werkwijze en uitvoering om schade te voorkomen, te minimaliseren dan wel te compenseren.

Archiefgegevens

Van diverse terreinen zijn recente gegevens in databanken en rapporten aanwezig. Bij vrijwilligersorganisaties of overheidsinstellingen worden deze verzameld. Op basis van deze bestaande gegevens zijn natuurwaarden vaak al grotendeels in kaart te brengen. Voor het terrein van de familie van der Linden zijn gedurende de zomer 2008 terreinverkenningen uitgevoerd. Daarnaast is er bekendheid met het gebied vanwege de eerdere inrichtingsvoorstellen voor het aanliggende terrein de Doeveberg van het Limburgs Landschap.

Van het gebied zijn daarnaast gegevens opgevraagd uit de Natuurbank van het Natuurhistorisch Genootschap in Limburg. Tot slot is gebruik gemaakt van de bestaande gegevens over vegetatie en broedvogels beschikbaar via Provincie Limburg.

Begrenzing onderzoeksgebied

Het Landgoed Eyserhof is gelegen in oostelijk Zuid-Limburg, in de gemeente Gulpen Wittem. Het terrein ligt westelijk van het dorpje Eys in het dal van de Eyserbeek. Deze beek meandert vrij door

het gebied en stroomt westwaarts af richting de Geul. Aan de zuidzijde ligt de Wittemerweg welke Eys en Wittem verbindt. Aan de noordzijde van het terrein ligt de Piepertweg. Hier liggen verder hellingopwaarts natuurterreinen als “de Doeveberg” en drinkwaterwinning “de Piepert”. In het dal liggen agrarische percelen met in de laagste delen grasland en veeweiden. Hogerop op de hellingen, en iets droger gelegen, liggen akkers. Het gebied heeft een vrij open karakter en is van de omliggende paden en de Wittemerweg te overzien. Ten noorden van het Landgoed Eyserhof liggen enkele landschapselementen en een verspringende perceelsindeling die het gebied een kleinschaliger karakter geven. In dit onderzoek is het woonerf met opstallen van de familie van der Linden niet opgenomen. Bij

sanering en verdere inrichting dient beoordeeld te worden of in de gebouwen beschermde

soorten aanwezig zijn. In de gebouwen zijn vleermuizen, marterachtigen of broedvogels te verwachten. In de bijlage 1 is het projectgebied aangegeven op kaart.

5


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


6


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


3. Juridisch kader Flora en faunawet / Gedragscodes Dit hoofdstuk beschrijft het wettelijke kader en randvoorwaarden van de Ecologische Hoofdstructuur, de POG, de Flora en faunawet en Natuurbeschermingswet. Achtereenvolgens worden van beleidskaders en wet en regelgeving de hoofdlijnen beschreven. In de slotparagraaf staat wat de wettelijke mogelijkheden of beperkingen zijn voor de voorgenomen maatregel.

Ecologische Hoofdstructuur POG

Het ruimtelijke beleid voor natuur wordt mede bepaald door de begrenzing als Ecologische

Hoofdstructuur (EHS), daarnaast ook als Provinciale ontwikkelingszone Groen (POG). De terreinen van de familie van der Linden zijn begrensd als EHS. Noordelijk van de Eyserbeek geldt de titel reservaatgebied, zuidelijk van de beek beheersgebied. De terreinen van het Landgoed Eyserhof komen aldus in het westelijk deel voor inrichting in aanmerking.

Legenda: Oranje: nieuwe natuur Geel: Beheersgebied

7


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Flora en faunawet Verbodsbepalingen

De Flora- en faunawet is bedoeld ter bescherming van alle dieren en plantensoorten. Dat wil zeggen: een goede staat van instandhouding van de soort. Door schade aan individuen als uitgangspunt te nemen bij de verbodsbepalingen, is gekozen voor een maximale bescherming.

De wet hanteert het uitgangspunt ‘nee, tenzij’. Met andere woorden het is verboden om schade toe te brengen aan individuen, tenzij daarvoor de vereiste zorgvuldigheid is toegepast.

Ontheffing

Voor activiteiten die niet zijn vrijgesteld moet per geval ontheffing worden aangevraagd. Ontheffing is alleen mogelijk wanneer er sprake is van een in de wet genoemd belang; er geen

alternatief is; en de voorgenomen maatregel geen afbreuk doet aan een gunstige staat van instandhouding van de soort.

Natuurbeschermingswet

De Natuurbeschermingswet (Nb-wet) is gericht op het beschermen van gebieden. Het gaat hoofdzakelijk om gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn, d.w.z. Natura 2000-gebieden. Daarnaast vallen Beschermde Natuurmonumenten onder de Nb-wet. Voor al deze gebieden zijn instandhoudingsdoelen beschreven. Voor alle

activiteiten die mogelijk een negatief effect hebben op die doelen, moet een vergunning worden

aangevraagd. Voor ieder Natuurbeschermingswetgebied wordt door de Provincie in samenspraak met het ministerie van LNV een beheerplan opgesteld. Dit beheerplan geeft aan welke maatregelen wel en welke niet zonder vergunning kunnen plaatsvinden. Bestaand gebruik zal in de meeste gevallen zonder vergunning kunnen worden voortgezet.

8


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Wettelijke beperkingen en mogelijkheden

Het uitvoeren van inrichtingsmaatregelen wordt geschaard onder bij artikel 75 lid 5 genoemde belangen zijnde ruimtelijke inrichting als wel voor het milieu wezenlijk gunstige effecten. Op basis van deze grondslag is verlening van ontheffing mogelijk.

Het inrichten en ontwikkelen van een landgoed is te zien als ruimtelijke ontwikkeling. Voor deze werkzaamheden is echter geen goedgekeurde gedragscode voorhanden, in geval er zwaar

beschermde soorten aanwezig zijn en er een negatief effect uitgaat op deze soorten dan dient er een ontheffing te worden aangevraagd. Het Landgoed Eyserhof ligt niet binnen een Natura 2000-gebied. Wel zijn de graslanden noordelijk van de Piepertweg opgenomen en begrensd als Habitatrichtlijngebied. De verwachting is dat er geen negatieve uitwerking uit gaat van de werkzaamheden en voorgenomen inrichting.

Wanneer er in het plangebied strengbeschermde soorten aanwezig zijn uit tabel 3, dan is het nodig om ontheffing aan te vragen. Omdat de werkzaamheden niet in een gebied plaatsvinden dat valt onder de beschermingsregiems van de Natuurbeschermingswet 1998 wet is deze hier niet van toepassing.

9


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


4. Gebiedskarakteristiek Plangebied

Aan de westzijde van het dorpje Eys ligt, in het dal van de Eyserbeek, het Landgoed Eyserhof. Het gebied omvat een halfopen landschap in het beekdal. Aan de zuidzijde ligt de weg Eys en Wittem. Vanaf de hoger gelegen Wittemerweg kan het dal grotendeels worden overzien, vanuit deze kant heeft het terrein een meer open karakter. Aan de westelijke kant vanuit de Piepert heeft het gebied een meer besloten karakter, dit komt doordat er bossen en landschapselementen aanwezig zijn en door het steile reliëf.

Binnen het terrein van Landgoed Eyserhof worden natuurwaarden gevonden in het meest westelijk deel aansluitend aan de bossen van Roodborn, de hellingen onderaan de Doeveberg en in en langs de Eyserbeek. Aansluitend liggen enkele akkers van de familie van der Linden. Het merendeel van de gronden binnen de plangrens wordt beweid met Blonde d’Aquitaine vleesrunderen.

De Eyserbeek meandert vrij door het gebied. In westelijke richting takt de beek aan op de Geul.

De beek heeft een vrij eroderend karakter waarbij deze bochten afsnijdt en er stroomkommen en grindbanken worden gevormd. De kwaliteit van de beek wordt met name bepaald door het relatief grote oppervlak aan bebouwd terrein in de bovenloop. Incidenteel vinden riooloverstorten plaats. De RWZI te Simpelveld loost eveneens effluenten op de beek. De ecologisch kwaliteit van de beek wordt met name negatief beïnvloed door eutrofiërende stoffen en lokaal door zware metalen in de bodem.

Omgeving

Aan de westzijde van Landgoed Eyserhof ligt het beboste dal van de Eyserbeek met de

drinkwaterwinning Roodborn. Dit gebied is gedeeltelijk verdroogd als gevolg van deze drinkwaterwinning (Kiwa water Research & EGG, 2007). De beekbegeleidende bossen zijn door deze verdroging verruigd, met veel Braam en Grote brandnetel in de ondergroei ten gevolg. Aan de noordzijde van het terrein ligt de Piepertweg. Hogerop de hellingen liggen de kalkgraslanden van Roodborn, langs de overgang naar het plateau ligt het Eyserbosch.

Aangrenzend aan het plangebied ligt het kalkgraslandrestant van de Doeveberg. Door winning van kalksteen is hier dagzomend krijt aanwezig. Het bodemtype bestaat uit een kalkloze poldervaaggrond met lichte zavel. Deze gronden komen voornamelijk voor in de dalen van de Geul, Gulp en Eyserbeek. De gronden zijn geheel kalkloos. Volgens de bodemkaart is de grondwatertrap VI. Dit houdt in dat de gemiddeld hoogste grondwaterstand zich op 40-60 cm beneden maaiveld bevindt en de gemiddeld laagste grondwaterstand op 150-200 cm beneden maaiveld. Lokaal komen echter kwelmilieus voor en laagtes waarin regenwater stagneert.

10


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


5. Voorkomende soorten Amfibieën

In het terrein zijn geen oppervlaktewateren zoals poelen gelegen. Hierdoor voldoet het terrein niet direct als voortplantingsgebied voor amfibieën. Aan de westzijde rond de vochtigere bossen van de Roodborn wordt Alpenwatersalamander2, Kleine watersalamander1, Bruine kikker1 en Gewone pad1 gevonden. Levendbarende hagedis2 en Hazelworm3 zijn veelvuldig in het gebied waargenomen. Van Levendbarende hagedis zijn ruim 120 waarnemingen bekend, van Hazelworm 53 waarnemingen. Verspreid over de omgeving werden waarnemingen gedaan, met name in de ruigere bermen en perceelsranden van graslanden. Aan de noordzijde van het plangebied zijn de soorten te verwachten in de ruige berm van de Piepertweg, op de overgang naar de Doeveberg. Oude waarnemingen, uit 1990, zijn bekend van Kamsalamanders. Deze zouden voorkomen langs de onderrand van het Eyserbos. Na deze waarnemingen zijn er geen Kamsalamanders meer

waargenomen. Oude en eenmalige waarnemingen van (Middelste groene) Bastaardkikkers laten zien dat ook deze soort niet structureel voorkomt in het gebied.

Vissen

Over vissen zijn structurele gegevens voorhanden. De Eyserbeek is redelijk tot goed geïnventariseerd. Waarnemingen zijn er van enkele soorten vissen; meest belangwekkend is het voorkomen van Elrits3 en Bermpje2. Beide soorten komen voor in de meanderende en vrijstromende Eyserbeek. Met name de morfologie en daarmee de redelijk tot goede zuurstofhuishouding is voor deze soorten van belang.

Zoogdieren

De Eyserbeek en de dalbodem zijn het foerageergebied van Dassen. Burchtlocaties zijn hogerop

de hellingen aanwezig langs de onderrand van het Eyserbosch, daarnaast bevindt zich een burcht in het talud van de Miljoenenspoorlijn. Naast waarnemingen van Das zijn er een groot aantal andere marterachtigen in het gebied waargenomen. Zo komt er Steenmarter voor, in het dal is Bunzing waargenomen. Verder zijn Vos, Wezel en Hermelijn waargenomen. Eenmalig is er (in 1992) een waarneming gedaan van Boommarter, de soort komt thans niet meer voor in Zuid-Limburg.

Oude waarnemingen van Hazelmuis zijn bekend van het Eyserbosch. De soort komt er thans niet meer voor. Andere knaagdieren als Egel, Eekhoorn, Haas, Konijn en Woelrat en Veldmuis werden waargenomen. Dit zijn echter geen beschermde soorten. Het gebied is soortenrijk aan vleermuizen. Waargenomen werden Baardvleermuizen, Gewone dwergvleermuis, Gewone grootoorvleermuis, Laatvlieger, Rosse vleermuis, Ruige dwergvleermuis,

Vale vleermuis en Watervleermuis. Alle vleermuizen zijn ingevolge de Habitatrichtlijn (bijlage IV) en de Flora en faunawet (tabel 3) streng beschermd. Het gebied is hoofdzakelijk foerageer- en doortrekgebied. Waarnemingen van verblijfplaatsen in het plangebied zijn niet bekend, enkele

van de genoemde soorten zijn gebouw bewonend. Van Rosse vleermuis, Ruige dwergvleermuis en 11


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Watervleermuis worden verblijfplaatsen op voorhand uitgesloten. 1: AMvB Ff-wet tabel 1 2: AMvB Ff-wet tabel 2, 3: AMvB Ff-wet tabel 3

Libellen

Aan libellen zijn geen beschermde soorten te verwachten. Beschermde soorten zijn met name te verwachten in grotere riviertjes als Geul en Roer. In het gebied zijn aangetroffen,

Azuurwaterjuffer, Blauwe glazenmaker, Bosbeekjuffer, Bruine glazenmaker, Grote keizerlibel Lantaarntje, Paardenbijter, Platbuik, Viervlek, Vuurjuffer, Vuurlibel en Weidebeekjuffer. Met name de beide beekjuffers zijn hier interessant daar ze concreet aan houtige elementen en stroming van de Eyserbeek zijn terug te herleiden. Beide soorten zijn niet beschermd.

Dagvlinders

In het gebied vliegen diverse vlindersoorten, waaronder Koninginnepage, Boomblauwtje, Bruin zandoogje, Gehakkelde aurelia, Gele luzernevlinder, Koevinkje en Oranjetipje. Minder algemene soorten zijn Boswitje, Eikenpage, Klaverblauwtje, Kleine parelmoervlinder, Kleine vuurvlinder en

Sleedoornpage. Tot slot komt meer noordelijk het uiterst zeldzame Bruin dikkopje voor, de soort wordt net buiten het plangebied op de Doeveberg en langs het Eyserbosch aangetroffen. Het Bruin dikkopje is beschermd ingevolge de Flora en Faunawet.

Vaatplanten

In het gebied komen een groot aantal planten voor die minder algemeen en zeldzamer zijn. Minder algemene plantensoorten zijn Donderkruid, Grote centaurie, Harige ratelaar, Bevertjes, Kolsteenbreek, Kruipend stalkruid en Zeegroene zegge. De hellingen met meer droge vegetaties

zijn groeiplaats voor soorten als Gewone margriet, Spits havikskruid, Tormentil en Muizenoortje. Een aantal soorten is beschermd volgens de Flora en Faunawet. Dit zijn Grasklokje2, Herfsttijloos2,

Rapunzelklokje2 en Wilde marjolein2. Binnen het plangebied zijn de wegbermen van de Piepertweg van belang. Beschermde soorten Wilde marjolein en Rapunzelklokje staan hier in de schralere bermen en taluds. Minder algemene soorten hier zijn Knolsteenbreek en Donderkruid. De overige zeldzame en bedreigde soorten komen voor in de voet van het kalkgraslandrestant van de Doeveberg. In en langs de beek groeien soorten zoals Slanke waterkers, Beekpunge en Bittere veldkers. Meer richting beek liggen graslandtypen die meer vochtige standplaatsen indiceren met soorten als Gele zegge, Slanke sleutelbloem1, Pinksterbloem en Moeraszegge.

Broedvogels

Er zijn broedvogelgegevens beschikbaar uit gerichte inventarisaties van de Provincie Limburg. Het voorkomen van Grauwe vliegenvanger, Geelgors, Grasmus is bekend. Daarnaast komen in de

omgeving van de boerderij Grote gele kwikstaart en Europese kanarie voor. In het bosgebied van de drinkwaterwinning komt Nachtegaal en Spotvogel voor.

12


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


6. Werkzaamheden en Effecten Inrichting en beheermaatregelen

Het Landgoed Eyserhof wordt ingericht als terrein met een groot deel natuur en agrarische natuur met hoge landschappelijk waarde. Om dit karakter te versterken vindt aan de westzijde verdere natuurinrichting en ontwikkeling plaats. Met de inrichting wordt het areaal aan beekdalgraslanden uitgebreid. Door realisatie van het doelpakket worden in eerste instantie droge tot vochtige

lössgraslanden bestaande uit Glanshaverhooilanden en Kamgrasweiden ingericht. Er wordt een

verschralingsbeheer gevoerd met jaarlijks maaien en afvoeren van de vegetatie in combinatie met nabeweiding. Het oostelijke deel van het terrein wordt ingericht als natuurshorttrack baan. Het terrein wordt ingericht met 18 kortere banen van gemiddeld 55m lengte, variërend tussen de

30m en 80m lengte. De baan zal een extensief gebruik kennen van enkele tientallen bezoekers per dag. De steile taluds van de Eyserbeek worden ontdaan van hinderlijke ruigtekruiden als Grote brandnetel en Akkerdistel. Door de oevers te maaien wordt verruiging voorkomen. Het merendeel van deze maaiwerkzaamheden dient te worden uitgevoerd in handkracht. Vrijkomende maaisel

wordt afgevoerd en als groenafval gestort. Als inrichtingsmaatregel om het terrein te verschralen zal het terrein jaarlijks worden gemaaid. Het grasgewas wordt in de maanden mei-juni gehooid en afgevoerd. Door middel van dit maai en afvoerregiem wordt het terrein actief verschraald

waardoor de aanwezige graslandsoorten zich kunnen uitbreiden. Het terrein wordt in de nazomer nabeweid met Blonde d’Aquitaine runderen. Langs de Eyserbeek is beekbegeleidende beplanting aanwezig. In het oosten, aansluitend aan de kern van Eys, bestaat deze uit knotwilgen. Stroomafwaarts richting westen gaat deze beplanting over naar een meer natuurlijke vorm met enkele Zwarte elzen en Gewone es. Deze beplanting legt de oevers vast met stroomkommen onder wortelstelsels en geeft schaduw. Dit is van waarde voor beekvissen en libellen als Elrits en Weidebeekjuffer. Deze beplanting wordt gehandhaafd en waar mogelijk uitgebreid. De voorkomende broedvogels zijn niet erg verstoringsgevoelig en voor een

deel cultuurvolgers. Broedgelegenheid voor Grote gele kwikstaart zal voldoende aanwezig blijven en met het aanbrengen van beplanting niet verslechteren. Het voorkomen van Europese kanarie is eveneens behoudenswaardig, enkele cultivars als oude thuja’s blijven daarvoor gehandhaafd.

13


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Aan de oostzijde wordt het terrein ingericht als natuurshorttrackbaan. Het terrein wordt qua maaiveldligging niet verder aangepast. De bodem wordt wel bezand om een betere vochthuishouding te krijgen. Hiermee wordt de bodem eveneens verschraald. Tussen de fairways wordt afschermende beplanting aangebracht van lokale standplaatseigen soorten. Langs deze fairways worden rough’s aangelegd. Deze rough’s worden ingericht en

beheerd als zoomvegetatie waarvan de helft jaarlijks als overblijvende ruigte blijft staan. De andere helft wordt slechts eenmaal per jaar gemaaid in september. In deze ruigere zones kunnen plantensoorten als Wilde marjolein, Rapunzelklokje, Gewone margriet en Donderkruid worden ingezaaid.

De beplanting tussen de fairway´s wordt ingericht en beheerd als hakhout met een enkele overstaande boom. Qua assortiment wordt gekozen voor soorten als Hazelaar, Eenstijlige

meidoorn, Sleedoorn, Hondsroos, Egelantier en Rode kornoelje. Er wordt specifiek gekozen voor bloem- en besdragers om de natuurwaarden te versterken. Deze struikvormers zijn als

waardplant voor enkele soorten dagvlinders van belang. Deze houtige beplantingsstructuren krijgen een oostwest situering. Hierdoor worden enkel aan de zuidzijde zonbeschenen

zoomvegetaties beheerd. Aan de schaduwzijde van de houtige beplanting heeft dat veel minder zin. De beplanting wordt zoveel mogelijk als lintvorm aangelegd. Door de houtige beplanting eenmaal per 6-10 jaar af te zetten ontstaat een hakhoutstructuur van lage en dichte beplanting.

Het terrein wordt in fases teruggezet waarbij er om de twee jaar een derde tot een kwart van het terrein wordt aangepakt.

14


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Het terrein wordt niet voorzien van verharde wandelpaden. In het gebied is een wandelroute aanwezig, het Catilservoetpad. Dit onverhard pad steekt vanaf de Piepertweg, door de graslanden, over de Eyserbeek, onder het Miljoenenlijntje door naar de Piepertbroekweg. Het terrein wordt niet meer bemest en er vindt geen toepassing van herbiciden meer plaats. Hinderlijke kruiden als Grote brandnetel en Akkerdistel worden gemaaid of uitgetrokken.

Effecten

Door het nemen van inrichtingsmaatregelen nemen van een groot deel van het dal van de Eyserbeek ecologische waarden toe. Aan de oostzijde aansluitend aan de dorpskern worden terrein intensiever gebruikt als natuurshorttrackbaan. Van belang is dat er langs de beek

extensieve zones van 10 meter aan weerszijden van de beek worden ingericht als extensieve zone. Daarnaast wordt er op het terrein beplanting aangebracht tussen de fairway´s.

De voorgenomen maatregelen impliceren een landschappelijk flinke ingreep, door een goed

inpassing en een recreatieve ontsluiting kan een groot deel van de belevingswaarden van het terrein worden vergroot. Door het staken van het gebruik van kunstmest en herbiciden neemt de milieukwaliteit toe. Er worden geen bestrijdingsmiddelen tegen schimmelziekten toegepast. Door de afbouw van het agrarisch bedrijf neemt de depositie van ammoniak (stikstof) sterk af. Het afbreken van de ligboxenstal zorgt dat de historische bebouwing van de hoeve beter tot zijn recht komt.

Er wordt geen grondwater onttrokken voor beregening. In het terrein vindt geen drainage plaats. Gelet op de ecologische waarden van het terrein blijven de meest waardevolle stukken open en worden geëxtensiveerd:

Foerageergebied van beschermde soorten als Das wordt versterkt door het aanleggen van houtige beplanting langs de perceelsranden. De westzijde van het plangebied is daarvoor met name van belang, dit terreindeel wordt verdere geëxtensiveerd. Er worden geen negatieve effecten op zoogdiersoorten verwacht.

Beschermde soorten vaatplanten zijn in het plangebied aanwezig in de helling langs de

Piepertweg. Door het extensieve beheer van de graslanden neemt het areaal bloemrijke graslanden toe. Het terrein wordt ingericht als grazige berm, het inrichtingsplan moet hierop worden aangepast.

De Eyserbeek wordt pluksgewijs voorzien van beplanting uit Zwarte els en Es. Dit is van belang voor de vissen en libellen in de beek. Mits gewerkt wordt volgens beschreven uitgangspunten treedt geen schade op voor beschermde soorten als Elrits.

Door het inrichten van houtige elementen en struwelen wordt een stapsteen ingericht voor vogels en dagvlinders, ter plaatse van de natuurshorttrackbaan gaan daarmee geen natuurwaarden verloren. Mits gewerkt volgens voorgestelde principes kan de natuurwaarde worden vergroot.

Verblijfplaatsen van vleermuizen worden niet verwacht binnen het plangebied. De waarde als foerageer- en doortrekgebied is niet in het geding.

15


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Onduidelijk is of in bebouwing beschermde soorten aanwezig zijn. Dit kunnen met name vleermuizen, marterachtigen en broedvogels zijn. Er heeft geen onderzoeksinspanning op het woonerf plaatsgevonden.

16


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


7. Consequenties en aanbevelingen In het gebied rond het Landgoed Eyserhof komen een aantal belangwekkende biotopen, plantenen diersoorten voor. Het terrein voldoet en functioneert als foerageer- en doortrekgebied van beschermde soorten vleermuizen. Een deel van het gebied is mogelijk in gebruik als foerageergebied. Het dal van de Eyserbeek wordt met geleidende beplanting versterkt. Negatieve effecten worden niet verwacht. Het woonerf met bouwblok dient nader onderzocht te worden als gebouwen worden gesloopt. Het westelijk deel van het plangebied is van belang als foerageergebied voor Das, aan de

westzijde ligt een burcht in het talud van het Miljoenenlijntje. Het grootste deel van dit areaal blijft geschikt. Door het aanbrengen van beplanting en het extensiveren van het landbouwkundig gebruik neemt het areaal foerageergebied in kwalitatieve zin toe. Ter versterking van het foerageergebied worden er hoogstambomen aangeplant.

Van belang is dat de overgang naar de Doeveberg zorgvuldig beheerd blijft en ook hier is een extensivering van het landbouwkundig gebruik gewenst. De helling blijft open en grazig van karakter. De beplanting langs de bovenrand van de helling wordt gefaseerd afgezet. Langs de hellingvoet dient geen beplanting te worden aangebracht. Hiermee blijven groeiplaatsen van beschermde soorten als Wilde marjolein en Rapunzelklokje gespaard. Door extensivering van het landsbouwkundig gebruik van het terrein en het afbouwen van de agrarische bedrijfsvoering wordt de milieuhygiënische druk op de omgeving sterk verminderd. Ammoniakdepositie zal verminderen waardoor terreindelen als de Doeveberg (binnen de Natura 2000 begrenzing) voor kalkgrasland beter ontwikkeld kunnen worden.

Nader onderzoek binnen de begrenzing van het woonerf dient voorafgaand aan verdere inrichting en sanering plaats te vinden.

17


Landgoed Eyserhof

Eigenaar


Gebruikte literatuur en bronnen Literatuur Voorlopige atlas van Herpetofauna in Limburg. In prep. Voorlopige atlas zoogdieren in Limburg. In prep. Kiwa Water Research & EGG (2007). Knelpunten- en kansenanalyse Natura 2000-gebieden. Kiwa Water Research, Nieuwegein/ EGG, Groningen. Stroomgebiedsvisie Geul-Jeker. Waterschap Roer en Overmaas, Zuiveringsschap Limburg en Provincie Limburg. 2002 Royal Haskoning. Waarnemingen Natuurbank Limburg, km hokken 192--315 193--315 www. Limburg.nl/broedvogelgevens/plantensoorten.

Contactpersonen: Bosgroep Zuid Nederland Regiomanager: Jos Truijen Projectleider: Johan Arts Ecoloog: Denis Frissen

18

Aanbevelingen Flora en Fauna Landgoed Eyserhof Inrichting Natuurshorttrackbaan

Recommend Documents