QUICKSCAN FLORA- EN FAUNA

QUICKSCAN FLORA- EN FAUNA 2008

Sloop van acht gebouwen te Leusden-Zuid

COLOFON OPDRACHT

Het uitvoeren van een quickscan in het kader van de Flora- en faunawet op diverse locaties in Leusden-Zuid

OPDRACHTGEVER

OPDRACHTNEMER

Gemeente Leusden Postbus 150 3830 AD Leusden

LOO PLAN, voor bos, natuur en landschap Diepesteeg 4 6994 CD De Steeg tel.: 026 – 351 41 74 fax: 026 – 443 10 48 [email protected] www.looplan.nl

Uw kenmerk

: mail d.d. 20 november 2008

Ons kenmerk Datum

: 2008-449-1005 : 18 december 2008

Contactpersoon

: de heer P. van Die

Contactpersoon Medewerking van

: Marko Sinke : Daan Vreugdenhil : Henriette van der Loo : Marianne Mooij

Vormgeving

INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING 1

INLEIDING

5

2

WERKWIJZE

6

3

WETGEVING EN BELEID

7

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

RESULTATEN LOYSDERSHOEK EN BIBLIOTHEEK GYMZAAL DE WOELIGE HOEK EN DE TREEKLOPERTJES ’T PALET PRAKTIJKRUIMTE VOOR FYSIOTHERAPIE EN EEN WOONHUIS

8 8 9 10 11 12

5

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

13

LITERATUUR

QUICKSCAN FLORA- EN FAUNAWET LEUSDEN-ZUID

3

Samenvatting De gemeente Leusden is voornemens in Leusden-Zuid een aantal terreinen volledig her in te richten en op de vrijkomende gronden nieuwe woningen te realiseren. Om de voorgenomen maatregelen te toetsten aan de Flora- en faunawet zijn op 27 november de locaties bezocht (quickscan). Hierbij zijn geen beschermde dieren plantsoorten aangetroffen. Gezien de ligging in het landschap en de architectuur van de huidige gebouwen, zouden vleermuizen of amfibieën de gebouwen als rust- of verblijfplaats kunnen gebruiken. De meeste gebouwen hebben spouwmuren die via de stootvoegen toegankelijk zijn voor vleermuizen. Bij basisschool ’t Palet en bij De Roo van Alderwereltlaan liggen watertjes waarin amfibieën voor kunnen komen. Om het gebruik door beschermde diersoorten aan te tonen is nader onderzoek nodig. Voor het toetsen van de aanwezigheid van amfibieën wordt tijdens de voorjaarstrek (eind februari - half maart) één veldbezoek uitgevoerd. Gezien de ligging en het ontbreken van gebruikssporen van vleermuizen, kan in eerste instantie volstaan worden met twee aanvullende veldbezoeken in april en mei op een droge warme avond. De volgende gebouwen moeten tijdens deze veldbezoeken nader worden onderzocht op vleermuizen: de Loysdershoek, de Woelige Hoek, ‘t Palet en De Roo van Alderwereltlaan. Vogels nemen een bijzondere plaats in. Tijdens de broedtijd (grofweg 15 maart - 15 juli) mogen de nesten niet worden verstoord. Hiermee moet met de planning en uitvoering van de werkzaamheden rekening worden gehouden.


4

Vijf onderzoekslocaties

Legenda P

Peuterspeelzaal de Treeklopertjes en de Woelige Hoek aan de Prinses Irenelaan 1 De gymzaal aan de Larikslaan 2 Bassisschool de Loysdershoek en de dependance van de bibliotheek aan de Koningin Beatrixlaan 13 Basisschool ’t Palet aan de Willem de Zwijgerlaan 1 Fysiotherapie en een particulier woonhuis aan De Roo van Alderwereltlaan


1

5

Inleiding

De gemeente Leusden is voornemens een aantal terreinen volledig her in te richten en op de vrijkomende gronden nieuwe woningen te realiseren. Op de vijf betreffende locaties is daardoor sprake van een functiewijziging. In opdracht van de gemeente heeft Loo Plan een quickscan uitgevoerd in het kader van de Flora- en faunawet. Het doel van de quickscan is om inzicht te verschaffen in de aanwezigheid van beschermde dieren en planten. Het geeft ook inzicht in de potentie van het gebied als habitat voor beschermde soorten. De onderzoekslocaties bevinden zich binnen de bebouwde kom van Leusden-Zuid. De plattegrond hiernaast geeft de vijf locaties weer. In hoofdstuk twee wordt de werkwijze beschreven en hoofdstuk drie verschaft inzicht in wetgeving en het natuurbeleid. Hoofdstuk vier geeft een overzicht van de onderzochte locaties met een beschrijving van het gebied en de onderzoeksresultaten. De conclusie en aanbeveling voor nader onderzoek zijn opgenomen in hoofdstuk 5.


2 ALGEMEEN

6

Werkwijze

Met de inwerkingtreding van de Flora- en faunawet in 2002 is men verplicht om ingrepen zoals sloop, bouw en herbestemming te toetsen, waarbij de gevolgen voor de eventueel aanwezige beschermde flora en fauna inzichtelijk worden gemaakt. Voor een volledig inzicht moeten over het jaar verspreid verschillende veldbezoeken worden uitgevoerd. In de praktijk blijkt dit in de meeste gevallen niet noodzakelijk. Op basis van één veldbezoek wordt de locatie door een ecoloog onderzocht op de aanwezigheid van wettelijk beschermde soorten. Bij dit bezoek wordt op basis van een brede ecologische kennis een inschatting gemaakt van de kans op de aanwezigheid van beschermde soorten. Daarnaast wordt een inschatting gemaakt van de geschiktheid van de locaties voor beschermde diersoorten. Als het op basis van de quickscan aannemelijk is dat de voorgenomen plannen beschermde flora en fauna beïnvloeden, wordt voor deze soortgroepen nader onderzoek aanbevolen. Bij een nader onderzoek is men veelal strikt gebonden aan een bepaalde periode van het jaar waarin het onderzoek moet worden uitgevoerd.

UITVOERING

Voorafgaand aan het veldbezoek is de website van provincie Utrecht geraadpleegd. Daarnaast zijn naslagwerken van monitoringgegevens gebruikt, aan de hand waarvan een indicatie verkregen is van de bijzondere planten en dieren in de omgeving. Op 27 november 2008 heeft een veldbezoek plaatsgevonden. Tijdens het veldbezoek zijn de terreinen onderzocht op de aanwezigheid van beschermde planten diersoorten. De quickscan is in de winter uitgevoerd; veel dieren waren in rust. Daarom is gekeken naar sporen van dieren en is op basis van de terreingesteldheid een inschatting gemaakt van de mogelijke aanwezigheid ervan. Daarnaast is de geschiktheid van het gebied en de aanliggende terreinen als leefgebied voor diverse beschermde soorten in zijn algemeenheid beoordeeld. Om te kunnen bepalen wat de ecologische relaties zijn met het omliggende gebied, is nagegaan of er habitats in de omgeving voorkomen en/of er terreinen zijn met een ecologische beleidsstatus.

MEDEWERKERS

De quickscan is uitgevoerd door de heer ing. H.D. Vreugdenhil (Loo Plan) en mevrouw H.J. van der Loo (Ecobureau van der Loo). De heer Vreugdenhil heeft een brede kennis op het gebied van flora en fauna. Mevrouw Van der Loo is gespecialiseerd in het onderzoek naar vleermuizen. Loo Plan BV is lid van de branchevereniging Netwerk Groene Bureaus en werkt volgens de door dit netwerk opgestelde richtlijnen.


3 REGELGEVING

7

Wetgeving en beleid

Planmatig wordt er ruimte voor natuur ingericht door de realisatie van de ecologische hoofdstructuur (EHS). De EHS is beschermd, waardoor er in of naast deze groene zones geen bouwprojecten mogen plaatsvinden. De dichtstbijzijnde ecologische verbinding ligt op ruim 300 meter van het plangebied. Het functioneren van de zone zal geen hinder ondervinden van de geplande bouwactiviteiten. Ook rond de vogel- en habitatrichtlijn aangewezen gebieden en de Natura 2000-gebieden is dergelijke regelgeving van kracht. Deze gebieden liggen niet in de directe omgeving van het plangebied. De gemeente Leusden heeft een groenbeleidsplan waarin groenstructuren binnen de gemeente staan beschreven. Binnen het groenbeleidsplan is men in Leusden-Zuid voornemens het groene lint en de bomenstructuur aan de westkant te versterken. Het groene lint bevindt zich op ongeveer 200 meter van de bouwlocaties. Er zal dus geen conflict ontstaat tussen deze twee belangen. De tabel geeft een overzicht van de wetgeving en de mate waarin deze van belang is voor de bouwlocaties. Wet- en regelgeving Natura 2000 Vogelrichtlijn Habitatrichtlijn EHS Groenbeleidsplan

Relevantie -

Wetgeving en relevantie voor de bouwlocatie ( + relevant / - niet relevant).


4

8

Resultaten

Per locatie volgt een gebiedsbeschrijving en zijn de onderzoeksresultaten per diergroep weergegeven. Daaronder is direct de conclusie opgenomen per locatie.

4.1

Loysdershoek en bibliotheek

Basisschool de Loysdershoek en de dependance van de bibliotheek zijn in één gebouw aan de Koningin Beatrixlaan gehuisvest. De binnenkant van de gebouwen inclusief de zolder bevatten geen kieren of holten. Het gebouw is voorzien van een spouwmuur met stootvoegen. Verder zijn losliggende dakpannen en dakleer geconstateerd, die mogelijk een schuilplaats bieden aan diverse diersoorten. Het perceel is ingericht met verschillende boom- en struikvormers. De bomen hebben geen holten, maar het laanelement kan wel als geleiding dienen.

SOORTGROEP

ONDERZOEKSRESULTATEN

FLORA

Bijzondere flora is niet aangetroffen; deze wordt ook niet verwacht.

VOGELS

Waargenomen zijn enkele tuinvogels zoals huismus, heggenmus en roodborstje; er worden geen kritische soorten verwacht.

AMFIBIEËN

Amfibieën zijn niet aangetroffen en worden ook niet verwacht.

ZOOGDIEREN

Beschermde zoogdieren zijn niet aangetroffen. Het gebouw en de omgeving zijn geschikt voor vleermuizen. Hier moet nader onderzoek naar worden verricht.

VLINDERS

Vlinders zijn niet waargenomen; beschermde vlindersoorten worden niet verwacht.

CONCLUSIE

Verwacht wordt dat de aangetroffen vogels in het voorjaar op of rond het perceel broeden. De vogels mogen tijdens de broed niet worden verstoord. Voordat begonnen wordt met de uitvoering van werkzaamheden moet hiermee rekening worden gehouden. Omdat de vleermuizen in winterrust zijn, moet in het voorjaar op basis van twee bezoeken nader onderzoek plaatsvinden (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie).


4.2

9

Gymzaal

De gymzaal ligt in het zuiden van Leusden en aan de Larikslaan. Op het perceel staan diverse boom- en struikvormers. In de bomen zijn geen holten aangetroffen. Het gebouw is voorzien van een spouwmuur, maar de stootvoegen ontbreken. Verder is het dak plat en is het gebouw van binnen nauwkeurig afgewerkt.

SOORTGROEP


FLORA


VOGELS

De Turkse tortel, houtduif, pimpelmees en huismus zijn gehoord of gezien. In de klimop tegen de gymzaal zijn twee merelnesten gevonden. Op basis van het uitgevoerde onderzoek worden geen beschermde soorten verwacht.

AMFIBIEËN

Beschermde soorten zijn niet aangetroffen en worden ook niet verwacht. Beschermde zoogdieren zijn niet aangetroffen; deze worden op basis van het onderzoek ook niet verwacht. Vlinders zijn niet waargenomen; beschermde vlindersoorten worden niet verwacht.

ZOOGDIEREN VLINDERS

CONCLUSIE

Verwacht wordt dat de aangetroffen vogels in het voorjaar op of rond het perceel broeden. De vogels mogen tijdens de broed niet worden verstoord. Voordat begonnen wordt met de uitvoering van werkzaamheden moet hiermee rekening worden gehouden (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie).


4.3

10

De Woelige Hoek en de Treeklopertjes

Het sociaal cultureel centrum de Woelige Hoek en de peuterspeelzaal de Treeklopertjes zijn in één gebouw aan de Prinses Irenelaan gehuisvest. De tuin is ingeplant met Amerikaanse eiken. Deze hebben geen holten, maar vormen wel een laanelement. In de spouw bevinden zich enkele stootvoegen. Het gebouw is zo ontworpen dat er veel lichtinval is door de hoeveelheid ramen. Zelfs de zolder - die niet wordt gebruikt- heeft veel ramen.

De stootvoeg is voor een vleermuis groot genoeg om door te kruipen.

ONDERZOEKSRESULTATEN FLORA


VOGELS

De ekster, pimpelmees en huismus zijn gehoord of gezien. Op basis van het terrein worden geen beschermde soorten verwacht. Beschermde soorten zijn niet aangetroffen en worden ook niet verwacht. Beschermde zoogdieren zijn niet aangetroffen; deze worden op basis van het onderzoek ook niet verwacht. Door de grote lichtinval is de zolder niet geschikt voor vleermuizen. Vlinders zijn niet waargenomen; beschermde vlindersoorten worden niet verwacht.

AMFIBIEËN ZOOGDIEREN

VLINDERS

CONCLUSIE

Verwacht wordt dat de aangetroffen vogels in het voorjaar op of rond het perceel broeden. De vogels mogen tijdens de broed niet worden verstoord. Voordat begonnen wordt met de uitvoering van werkzaamheden moet hiermee rekening worden gehouden (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie).


4.4

11

’t Palet

Rond het terrein van basisschool ’t Palet is weinig plantsoen. Op het speelplein staan wel veel bomen; hierin zijn geen holten gevonden. De basisschool bestaat uit een hoofd- en noodgebouw op hetzelfde perceel. Beide gebouwen zijn van binnen afgewerkt, waardoor geen kieren en holten aanwezig zijn. Het noodgebouw bestaat uit prefabmateriaal. Het hoofdgebouw is voorzien van een spouwmuur met enkele stootvoegen. Aan de overkant van de weg ligt een vijver.

De herfstspanner.

SOORTGROEP


FLORA


VOGELS

Er zijn enkele algemene tuinvogels zoals de huismus, houtduif en koolmees waargenomen. Gezien de terreinomstandigheden worden er geen kritische soorten verwacht. Beschermde soorten zijn niet aangetroffen. Mogelijk kunnen beschermde soorten in winterrust in de vijver aanwezig zijn. Hiervoor is nader onderzoek nodig. Beschermde zoogdieren zijn niet aangetroffen. Het hoofdgebouw is in potentie geschikt voor vleermuizen, zodat hiernaar nader onderzoek moet worden verricht. Eind november worden meestal geen vlinders meer waargenomen. Alle dagvlinders hebben hun eitjes afgezet en zijn dood of in winterrust. Toch werd een drietal herfstspanners (nachtvlinder) bij het ‘t Palet gezien. Deze soort is niet beschermd. Op basis van de terreinomstandigheden worden geen kritische soorten verwacht.

AMFIBIEËN

ZOOGDIEREN

VLINDERS

CONCLUSIE

Verwacht wordt dat de aangetroffen vogels in het voorjaar op of rond het perceel broeden. De vogels mogen tijdens de broed niet worden verstoord. Voordat begonnen wordt met de uitvoering van werkzaamheden moet hiermee rekening worden gehouden (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie). Naast de school ligt een vijver die mogelijk geschikt is voor amfibieën, hiervoor is een nader onderzoek noodzakelijk. Op basis van de terreinomstandigheden lijkt één terreinbezoek voldoende. De stootvoegen en de spouwmuur in het hoofdgebouw zijn geschikt voor vleermuizen. Nader onderzoek moet uitwijzen of de vleermuizen deze plaats inderdaad gebruiken als vaste rust- of verblijfplaats (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie).


4.5

12

Praktijkruimte voor fysiotherapie en een woonhuis

Aan De Roo van Alderwereltlaan liggen een woonhuis en een praktijkruimte voor fysiotherapie. De gebouwen zijn voorzien van een spouwmuur met stootvoegen en een plat dak. De houten betimmering aan de buitenzijde sluit niet naadloos aan, waardoor open ruimten ontstaan. De tuin is ingericht met struiken en enkele grote berken die geen holten bevatten en ook geen deel uitmaken van een laanstructuur. Langs de gebouwen loopt een wetering.

SOORTGROEP


FLORA

Er is heermoes aangetroffen en enkele tuinplanten. Deze planten zijn niet beschermd en er worden geen beschermde planten verwacht. Een koolmees, pimpelmees en roodborst zijn waargenomen. Gezien de terreinomstandigheden worden geen beschermde soorten verwacht. Beschermde soorten zijn niet aangetroffen. Mogelijk zijn er beschermde soorten in winterrust in de wetering aanwezig. Hiervoor is nader onderzoek nodig.

VOGELS AMFIBIEËN

ZOOGDIEREN

VLINDERS

Beschermde zoogdieren zijn niet aangetroffen. Het hoofdgebouw is geschikt voor vleermuizen door de aanwezigheid van stootvoegen en spleten in de betimmering. Nader onderzoek is noodzakelijk. Vlinders zijn niet waargenomen; beschermde vlindersoorten worden niet verwacht.

CONCLUSIE

Verwacht wordt dat de aangetroffen vogels in het voorjaar op of rond het perceel broeden. De vogels mogen tijdens de broed niet worden verstoord. Voordat begonnen wordt met de uitvoering van werkzaamheden, moet hiermee rekening worden gehouden (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie). Naast de bebouwing ligt een wetering die mogelijk geschikt is voor amfibieën; dit zal nader onderzocht moeten worden. Op basis van de terreinomstandigheden lijkt één terreinbezoek voldoende. De stootvoegen en de spouwmuur in het hoofdgebouw zijn geschikt voor vleermuizen. Nader onderzoek moet uitwijzen of de vleermuizen deze plaats inderdaad gebruiken als vaste rust- of verblijfplaats (zie hoofdstuk 5 Algemene conclusie).


5

13

Conclusies en aanbevelingen

Tijdens de quickscan zijn geen beschermde diersoorten aangetroffen. Op basis van de omstandigheden worden eventueel vleermuizen, vogels en amfibieën op de bouwlocaties verwacht. Reden waarom nader onderzoek wordt aanbevolen. In het voorjaar kan tijdens de trek met één veldbezoek worden aangetoond of er amfibieën in de omgeving aanwezig zijn. Voor de vleermuizen zijn zeker nog twee avondbezoeken nodig om op alle locaties de aanwezigheid vast te kunnen stellen. In de tekst hieronder is een toelichting opgenomen op het nader onderzoek. Als uit onderzoek blijkt dat beschermde vleermuizen of amfibieën op de bouwlocaties aanwezig zijn, dient tijdig een ontheffing te worden aangevraagd. VLEERMUIZEN

Nagenoeg elke locatie heeft spouwmuren met invliegopeningen die in potentie geschikt zijn voor vleermuizen. Uitzondering hierop zijn de gymzaal en de noodgebouwen van basisschool ’t Palet. Tijdens de quickscan is een poging gedaan om door de stootvoegen in de spouwmuur te kijken met behulp van een endoscoop; vleermuizen zijn hierbij niet aangetroffen. Als er vleermuizen in de spouwmuur zouden verblijven, is de kans klein dat ze in deze tijd van het jaar met een endoscoop gezien worden. De dieren zijn immers in winterslaap en zullen zo ver mogelijk in de spouw kruipen; weg van de stootvoegen waar het koud en tochtig is. De vleermuizen ontwaken in het voorjaar uit hun winterslaap op het moment dat de avonden warmer worden en de insecten - die als voedselbron dienen - gaan zwermen. In de zomer zijn de vleermuizen met een batdetector waar te nemen. Dit apparaat signaleert de sonar die de vleermuizen uitstoten als contactroep of om insecten mee te lokaliseren. Omdat alle vleermuizen beschermd zijn, zal hier nader onderzoek naar moeten worden verricht. Volgens het protocol van het Netwerk Groene Bureaus zouden er zes veldbezoeken moeten worden gebracht. Omdat er geen uitwerpselen of talgvet bij de spouwmuur zijn gevonden, is de kans klein dat de locaties in gebruik zijn als verblijfplaats. Als foerageergebied lijken de locaties ongeschikt door het ontbreken van een robuust laanelement. De gewone dwergvleermuizen jagen vaak in de open ruimte, waardoor voor hen wel een gunstig foerageergebied aanwezig is. Op basis van bovenstaande argumenten moeten de Loysdershoek, de Woelige Hoek, ‘t Palet en De Roo van Alderwereltlaan nader worden onderzocht. Tijdens deze veldbezoeken wordt inzicht verkregen of de vleermuizen de locaties gebruiken. Gezien de ligging en het ontbreken van gebruikssporen van vleermuizen, kan in eerste instantie volstaan worden met twee aanvullende veldbezoeken in april en mei op een droge warme avond. Mocht blijken dat de vleermuizen wel van de percelen gebruikmaken; dan zijn, conform het inventarisatieprotocol van het Netwerk Groene Bureaus, meerdere avondbezoeken nodig.


14

AMFIBIEËN

Tijdens de inventarisatie zijn geen amfibieën waargenomen. Langs De Roo van Alderwereltlaan loopt een wetering en er bevindt zich een vijver naast ‘t Palet die eventueel geschikt zijn voor amfibieën. Er bestaat dus een mogelijkheid dat amfibieën langs deze locaties trekken of onder stenen overwinteren. In het vroege voorjaar moet onderzoek worden gedaan of er beschermde amfibieën op de onderzoekslocaties aanwezig zijn.

VOGELS

Vogels hebben een bijzondere beschermde status binnen de Flora- en faunawet. Ze zijn namelijk tijdens de broedtijd beschermd (grofweg 15 maart - 15 juli). De nesten mogen niet worden verstoord. Omdat er diverse vogelsoorten zijn aangetroffen, en er geschikte nestplaatsen zijn waargenomen, is het van belang hier ruim van tevoren rekening mee te houden bij de planning van werkzaamheden en de uitvoering.


15

Literatuur 1.

2. 3.

4.

SOVON Vogelonderzoek Nederland, 2002 Atlas van de Nederlandse Broedvogels 1998-2000 Nederlandse Fauna 5 Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden Boerema, L., 2007 Teksten Flora- en faunawet, editie 2008 Sdu Uitgevers Beusekom, van, R., P. Huigen, F. Hustings, K. de Pater en J. Thissen, 2005 Rode lijst van de Nederlandse broedvogels Tirion B.V. Baarn Muller, A., S. van der Vlies en R. Landman, 2005 Groene rijkdom in beeld, groenbeleidsplan gemeente Leusden 53043, cyber advies, Bodegraven

Website geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html

Diepesteeg 4 6994 CD De Steeg

telefoon 026 3514174

fax 026 4431048

[email protected]

www.looplan.nl

KvK 09116798

QUICKSCAN FLORA- EN FAUNA

Recommend Documents