Aanbesteding van IT projecten bij de overheid
26 maart 2015 Hans Mulder - Hans Nouwens
De zolderkamer van mijn vader, 40 jaar geleden
Van zolderkamer naar minihouse
Technologische veranderingen
ICT-Geschillen
Mijn eerste ‘ervaring’ in 1989 …
Hans Nouwens
Aanbesteden onder architectuur? • Project multifunctionals (2007, 2012) • Masterclass SURF “outsourcing” • Whitepaper over Sourcing Start Architectuur (~PSA)
• Master Enterprise IT Architectuur (MEITA) • Master thesis…
Jim Johnson, CEO Standish Group
11
Hoorzittingen ICT Tweede Kamer: 1ste dag
Resultaten Projecten naar Arbeidskosten
14
Frequentie succes- & faalfactoren
15
Eindrapportage Elias, oorzaak 8 ICT-aanbestedingstrajecten bevatten perverse prikkels Aanbevelingen: • Altijd overleggen met de markt «pas toe of leg uit» • Verplicht het functioneel aanbesteden • Resultaten uit het verleden van een leverancier zullen meewegen in de beoordeling van aanbiedingen. • Stel een gedragscode op voor ICT-leveranciers. • Zoek de mogelijkheden op van de Aanbestedingswet.
16
Procurement proces. Identified need
starts
procurement results in process Procurement document
requirements
IT related investment
enables
procures
= Match = Tender document Potential market
invest
Proposed solution
deliver
IT system
realises
Business process
results in
Business value
Inquirerend proces hoe de verandering moet plaats vinden
• Evolutionair • Emergent • ontluikend consensus omtrent wat te realiseren?
Bron: Hoogervorst – Omtrent strategische (IT) mislukkingen
Beste Hans, ik wil graag een bos bloemen…
19
Een DEMO transactie
Een aanbesteding is één (ontologische) transactie
request
request
promise
promise
Communication acts & Habermas
J.Dietz (2014)
RICHTLIJN 2014/24/EU VAN HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten en tot intrekking van Richtlijn 2004/18/EG • • • •
2014/23/EU = het gunnen van concessies 2014/24/EU = Het gunnen van leveringen van diensten en producten 2014/25/EU = Het gunnen van opdrachten door de aanbestedende diensten werkzaam in de sectoren water, energievoorziening, vervoer en post. Nederland heeft tot 18 april 2016 om deze richtlijn te implementeren in de Aanbestedingswet.
Disclaimer: raadpleeg uw eigen jurist.
5(of 9) aanbestedingsprocedures 1. 2. 3. 4. 5.
Openbare procedure Niet-openbare procedure * Mededingingsprocedure met onderhandeling * Concurrentiegerichte dialog * Innovatiepartnerschap *
Variatie op 2..5 Gebruik van de onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking * *) Lidstaten bepalen of dit wordt opgenomen in de wetgeving
Keuze van de procedure -1 • Meest gebruikelijk zijn de openbare procedure of de niet-openbare procedure. • De onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking en de concurrentiegerichte dialoog mogen worden gebruikt voor werken, leveringen en diensten wanneer een of meer van de vier situaties van toepassing is: 1. de behoefte van een aanbestedende dienst niet vervuld kan worden door gemakkelijk verkrijgbare oplossingen; 2. de opdracht ook betrekking heeft op ontwerp of innovatieve oplossingen;
Keuze van de procedure -2 3. het contract niet gegund kan worden zonder onderhandelingen vanwege specifieke omstandigheden gerelateerd aan het karakter, de complexiteit, de wettelijke of financiële aard van het contract of vanwege de daaraan gekoppelde risico’s; 4. technische specificaties niet met voldoende nauwkeurigheid vastgesteld kunnen worden; – Of wanneer alleen onregelmatige of onaanvaardbare inschrijvingen zijn ontvangen bij een openbare of nietopenbare procedure.
technische specificaties? Een technische specificatie is volgens de EU gedefinieerd als: “a specification in a document defining the required characteristics of a product or a service, such as quality levels, environmental and climate performance levels, design for all requirements (including accessibility for disabled persons) and conformity assessment, performance, use of the product, safety or dimensions, including requirements relevant to the product as regards the name under which the product is sold, terminology, symbols, testing and test methods, packaging, marking and labelling, user instructions, production processes and methods at any stage of the life cycle of the supply or service and conformity assessment procedures;”
“Technical specifications must afford equal access for candidates and tenderers and not have the effect of creating unjustified obstacles to competitive tendering.”
Alle gevallen
Openbaar of niet-openbaar
niet vervulbaar door gemakkelijk verkrijgbare oplossingen
ontwerp of innovatieve oplossingen specifieke omstandigheden, complexiteit en risico’s
concurrentiegerichte dialoog
onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking
technische specificaties niet exact vast te stellen
ontwikkelen en aankopen van innovatieve diensten
innovatiepartnerschap
aanvullende leveringen of uitbreiding geeft incompatibiliteit technische moeilijkheden gebruik of onderhoud
onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking
Openbare procedure Market consultation
Request for tenders
* nota van inlichtingen (jurisprudentie)
Additional Information and Changes*
Qualitive (supplier) Selection
Solution Selection
Contract award
Niet-openbare procedure Market consultation
request to participate
Qualitive (supplier) Selection 5 suppliers Request for tenders
Additional Information and Changes
Solution Selection
Contract award
concurrentiegerichte dialoog needs and requirements
Market consultation
request to participate
Qualitive (supplier) Selection 3 suppliers Invitation for dialog
Solution Negotiations
Request for tender
Offer Selection
Contract award
Mededingingsprocedure met onderhandeling Needs, requirements & price
Market consultation
request to participate
Qualitive (supplier) Selection 3 suppliers Invitation for dialog
Solution & price negotiations
Final offer Selection
Contract award
Innovatiepartnerschap Innovative needs & intermediate targets
Market consultation
request to participate
Qualitive (supplier) Selection One or more suppliers Invitation for partnership
target & price negotiations
Final offer Selection
Offer Selection
Next target
Contract award
Alle gevallen
Openbaar of niet-openbaar
In basis mechanistisch
concurrentiegerichte dialoog
Staat dialoog toe over oplossing
onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking
Staat dialoog toe over oplossing en kosten
innovatiepartnerschap
Te herhalen, focus op deeloplossingen met evt. meerdere partners
onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking
Onderwerp/leverancier is geen onderdeel van aanbesteding
niet vervulbaar door gemakkelijk verkrijgbare oplossingen ontwerp of innovatieve oplossingen specifieke omstandigheden, complexiteit en risico’s technische specificaties niet exact vast te stellen
ontwikkelen en aankopen van innovatieve diensten aanvullende leveringen of uitbreiding
geeft incompatibiliteit technische moeilijkheden gebruik of onderhoud
Vragen?
Referenties • PIANOo-samenvatting Europese richtlijn klassieke overheid http://www.pianoo.nl/regelgeving/europese-richtlijnen/nieuwe-europese-richtlijnen
• Richtlijn: Gunnen van overheidsopdrachten 2014/24/EU (wettekst) http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/ALL/?uri=OJ%3AJOL_2014_094_R_0065_01
• Hoogervorst, J.A.P., Omtrent strategische (IT) mislukkingen, oktober 2014 • Hoogervorst, J.A.P., Enterprise Governance and Enterprise Engineering, 2009 • Dietz, J.A.G. Enterprise Ontology, 2006