Van ECO‐Oostermoer p/a M.M. Ferwerda Dalweg 25 9464TE Eexterzandvoort 0598‐751150 of 06‐51541988
[email protected] www.eco‐oostermoer.nl Aan Statencommissie Omgevingsbeleid (breedband) d.d. 11 december 2013 Provincie Drenthe Postbus 122, 9400 AC Assen p/a
[email protected] Eexterzandvoort d.d. 30 november 2013 Betreft: Commissievergadering breedband d.d. 11 december 2013 Geachte commissieleden, In aanvulling op mijn presentatie voor de Statenleden van de Provincie Drenthe d.d. 6 november jl. wil ik u voor de Commissievergadering Omgevingsbeleid (breedband) op 11 december nog enige aanvullende informatie verstrekken. Tijdens onze presentaties, die wij op dit moment in ons werkgebied houden, krijgen wij doorgaans twee soorten reacties: enthousiasme voor ons initiatief, maar ook scepsis. Het enthousiasme vertaalt zich in een gestaag groeiend ledental voor ECO‐Oostermoer (wij hebben tot dusverre niet aan ledenwerving gedaan), maar ook in veel vragen over ons initiatief binnen en buiten ons werkgebied. “Wanneer beginnen jullie?”, “Beperken jullie je tot jullie werkgebied?”, “Willen jullie ook bij ons een presentatie houden”, en dergelijke. Naast de gemeenten, verenigingen van dorpsbelangen, ondernemers van bedrijventerreinen, de Rabobank Noord‐Drenthe, de LTO, de Agenda voor de Veenkoloniën, het B.O.K.D. en enkele recreatieondernemers in ons werkgebied hebben ook een aantal andere gemeenten en vergelijkbare initiatieven uit Drenthe te kennen gegeven belangstelling te hebben. Zo is contact geweest met het burgerinitiatief in Midden‐Drenthe en is afgesproken na te gaan hoe wij samen kunnen werken. De coöperatie het Noordseveld wil graag nadere informatie over ons initiatief. De getoonde scepsis komt kortweg neer op: a. Kan ECO‐Oostermoer, een nog jonge organisatie, dit wel aan? Vanaf de aanvang heeft ECO‐Oostermoer vooral geïnvesteerd in het creëren van draagvlak bij verenigingen van dorpsbelangen, het B.O.K.D. en gemeenten en is daar in geslaagd. Draagvlak is het sleutelwoord bij het realiseren van een glasvezelnetwerk met het OpenNet model. Bij het gefaseerd uitrollen ervan per ‘sub‐regio’ (10 à 12) spelen lokale ‘opinion leaders’/ ‘ambassadeurs’ een cruciale rol. Zij zullen, ondersteund door een publiciteitscampagne, met lokale werkgroepen (ondernemers, inwoners, e.d.) de werving van deelnemers op zich nemen. 1
ECO‐Oostermoer heeft hierbij een initiërende en regisserende rol, hierbij ondersteund door iipen, die voor de publiciteit en de inhoudelijke kennis zorgdraagt. Extra inzet door bestuursleden van ECO‐Oostermoer blijft hierdoor beperkt. Wij onderzoeken momenteel met onze notaris of en zo ja welke beschermingsconstructies noodzakelijk zijn om eventuele ‘vijandige’ overnames te voorkomen en zo te borgen dat het netwerk eigendom van de inwoners blijft. b. Neemt ECO‐Oostermoer met dit initiatief niet grote financiële risico’s? Het netwerk wordt per sub‐regio pas uitgerold op het moment dat de financiering ervan zeker is gesteld door de uitgifte van drie soorten certificaten te weten: 1. Certificaten voor inwoners, die hiermee mede‐eigenaars worden en daarmee direct een aandeel krijgen van de opbrengsten. 2. 'Uitgestelde' certificaten voor inwoners, die niet direct kunnen/willen investeren in een certificaat, maar die wel abonnee worden. Na een periode van 20 jaar ontvangen zij het certificaat en dan worden zij ook zij mede‐eigenaar van het netwerk. Deze certificaten worden gedurende die 20 jaar gefinancierd uit laagrentende leningen vanuit bijv. een provinciaal fonds. Het financiële risico voor ECO‐Oostermoer is door deze benadering nihil. Wel dient de (financiële) administratie de toets der kritiek te doorstaan. Op dit moment wordt dit met behulp van een registeraccountant vorm gegeven. 3. Certificaten voor alle soorten financiers, die hiermee voor een periode van 20 jaar tegen een aantrekkelijke rente hun geld kunnen investeren. Deze certificaathouders (vreemd geld) kunnen geen meerderheidsbelang verkrijgen, omdat hun aandeel niet groter dan 49% van het totaal te investeren bedrag is. c. Waarom een glasvezelinfrastructuur aanleggen als er adsl, coax en g4 (en in de toekomst wellicht g5) is? Voordelen t.o.v. adsl/coax Uit het rapport Stratix (juni 2013) in opdracht van de Stedenlink blijkt dat het investeren in coaxiaal‐verbindingen in het algemeen onverantwoord is. Het feit dat er amper nog nieuwe coaxiaal‐verbindingen worden aangelegd ondersteund dit rapport. Glasvezel biedt de snelst mogelijke internetverbinding (lichtsnelheid). Er kan even snel gezonden (uploaden) als ontvangen (downloaden) worden i.t.t. adsl en coax (geen lichtsnelheid en langzamer uploaden dan downloaden). Het is storingsvrij omdat er geen hinder wordt ondervonden van elektromagnetische straling, zoals bij adsl/coax (=koperdraad). Met glasvezel kunnen diensten geleverd worden die niet via adsl‐ of coaxnetwerken leverbaar zijn (b.v. zorg: videospreekuur met de huisarts, camerabewaking, skypeverbinding zonder vertraging, lokale tv (voetbalwedstrijden, noaberhulp, e.d.). Er is meer ruimte op de kabel. Met de toename van het internetgebruik zullen adsl‐ en coax in toenemende mate ‘last’ krijgen van ‘fileproblemen’, bij glasvezel niet. Kortom met glasvezel zijn we klaar voor de toekomst. Voordelen t.o.v. 4G Glasvezel is minder storingsgevoelig. 4G wordt gestoord door andere radiosignalen. De dekkingsgraad van G4 is niet 100% (o.a. in het Astrongebied wordt het niet toegestaan), ook met 2G en 3G netwerken heeft men nu vaak binnenshuis matig tot zeer beperkt contact, afhankelijk van de bouw van het huis (steen, staal, beton, isolatiemateriaal schermen het signaal immers af).` Tegelijkertijd gebruik van het netwerk door veel mensen leidt bij glasvezel niet tot problemen bij 2,3 en 4 G wel (oud en nieuw!) 4G is i.t.t. glasvezel kostbaar (dure abonnementen).
2
d. Kunnen we niet beter wachten tot de grote telecommaatschappijen een dergelijk initiatief nemen? Een beperkt aantal telecombedrijven heeft tot nu toe vooral in grotere kernen glasvezel uitgerold. Andere maatschappijen vermijden grote investeringen in hun coaxiaal netwerken om zo deze ‘afgeschreven’ netwerken nog maximaal uit te nutten. Met relatief lage investeringen wordt de capaciteit zo veel mogelijk ‘opgekrikt’. Vanuit de optiek van deze bedrijven, het maken van winst, een volstrekt logische aanpak. Kortom de telecom bedrijven hebben geen enkel belang bij het ‘verglazen’ van dorpen en het platteland. Wel is men bereid met twee derde publiek geld het platteland (witte gebieden) te voorzien van glasvezel, onder voorwaarde dat zij het eigendomsrecht verkrijgen. ECO‐Oostermoer sluit, zonder subsidie, alle inwoners aan die van een dergelijke aansluiting gebruik willen maken ( geen leegstand/verlies) en houdt de mogelijkheid voor een aansluiting open voor zogenaamde spijtoptanten. Hierbij worden de inwoners ook nog mede‐eigenaars van het netwerk. e. Waarom alleen in het werkgebied van ECO‐Oostermoer een dergelijke infrastructuur aanleggen en niet ook in de andere Drentse gemeenten? ECO‐Oostermoer wil een coöperatie zijn en blijven die dicht bij haar inwoners staat. Een omvang van ongeveer 100.000 inwoners is daarvoor min of meer het maximaal haalbare. Dit laat onverlet dat ECO‐Oostermoer haar kennis en ervaring graag wil delen met vergelijkbare initiatieven binnen Drenthe en daarbuiten, zoals met het initiatief in Midden Drenthe. Wat vraagt ECO‐Oostermoer van de Provincie Drenthe? In de eerste plaats (morele) steun van de Provincie voor dit bewonersinitiatief dat volgens ons grote voordelen biedt voor de leefbaarheid en economische ontwikkeling van ons werkgebied en daarmee van een deel van Drenthe {o.a. verbeteren van de leefbaarheid, het beperken c.q. stoppen van de krimp, het verlagen van de kosten voor gemeentelijke taken (WMO, digitale zorgondersteuning, e.d.) aantrekkelijker maken voor de bedrijvigheid (recreatieondernemingen, landbouw, internationaal opererende bedrijven, e.d.)}. In de tweede plaats is het voor ECO‐Oostermoer ook van belang, dat inwoners die niet direct in staat zijn deel te nemen aan dit initiatief toch gebruik kunnen maken van de voordelen die glasvezel biedt. De Provincie Drenthe kan hier op meerdere manieren aan bijdragen, te weten: Ondersteuning bij het verstrekken van laag rentende leningen door overheidsinstanties (EU, Nationaal, Provinciaal of Gemeente) als voorfinanciering van een deel van de eigenaarscertificaten voor een periode van maximaal 20 jaar. Dit zal in fasen plaatsvinden parallel aan de uitrol per sub‐ regio (10 à 12). Onderpand voor bedoelde voorfinanciering is het glasvezelnetwerk. Aanvullend is ECO‐Oostermoer bereid haar kennis en ervaring bij het uitrollen van een glasvezelinfrastructuur geheel ter beschikbaar te stellen aan vergelijkbare initiatieven in Drenthe. ECO‐Oostermoer wil zich met andere woorden als pilotproject inzetten voor de hele provincie. ECO‐Oostermoer hoeft in principe geen subsidie! Wel kan het helpen om ons initiatief succesvol te laten zijn, als de provincie een bedrag zou willen geven om onze PR en marketingactiviteiten te ondersteunen. We hebben hier op dit moment ook een aanvraag bij de Rabobank Noord Drenthe lopen, het is echter nog onzeker of dit gehonoreerd wordt. PR en marketing zijn gedurende het hele traject van groot belang, vooral om inwoners duidelijk te maken dat nu investeren in een glasvezelinfrastructuur van het grootste belang is voor de leefbaarheid en economische ontwikkeling van ons werkgebied en Drenthe. Voor ondernemers is dit wel duidelijk, zij willen het liever vandaag dan morgen. Maar ook dat dit op termijn grotere voordelen biedt dan bestaande coax‐ en adsl‐ aansluitingen en tevens ook nog goedkoper is. 3
Tenslotte. Wij hopen u met voorafgaande voldoende informatie geboden te hebben voor de commissievergadering van 11 december a.s. Mogelijk ten overvloede zullen wij ook nog spreekrecht vragen tijdens deze vergadering om ons burgerinitiatief nogmaals onder uw aandacht te brengen en u daarmee gelegenheid te geven ons vragen te stellen over ons initiatief. Uiteraard hopen wij dat het een en ander leidt tot een positieve beoordeling van ons initiatief tijdens uw vergadering met Gedeputeerde Staten. Met vriendelijke groet, M.M. (Rienus) Ferwerda Voorzitter ECO‐Oostermoer
4
ECO‐Oostermoer verbindt www.eco‐oostermoer.nl
ECO‐Oostermoer • Een jonge coöperatie (werkgebied gemeentes Aa en Hunze, Borger‐Odoorn, Tynaarlo e.o.) • Doelstelling: een leefbaar en duurzaam platteland voor en door inwoners • Slagvaardig • Geen winstoogmerk • Samenwerking lokale initiatieven
Concrete onderhanden projecten Duurzame energie 1. DorpsEnergiePlan 2. Inkoop en levering ‘groene’ energie Leefbaarheid 3. SeniorWeb 4. Breedband infrastructuur (glasvezelnetwerk)
Waarom breedband (glasvezel) 1.
Economische ontwikkeling: impulsen voor innovatie, aantrekkelijker voor ondernemers, krimp in Veenkoloniën keren
2.
Sociale ontwikkeling: modern noaberschap, antwoord op verschraling van voorzieningen, biedt voorwaarden voor de participatie samenleving
Hoe
Verdienmodel
OpenNet 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Gescheiden verantwoordelijkheden in drie lagen Juist ook in ‘wit’ en ‘grijs’ gebied Bandbreedte: standaard 100/100 mbits/s Financiering: Laagrentende leningen, certificaten van deelname Rendement: deels terug naar gebied, deels CO en deels dienstverleners Investeringen: € 1.500,‐ per aansluiting Leegstand: < 10%
Investeringen Rekenvoorbeeld gemeente Aa en Hunze • Deels coax, deels adsl, behalve specifieke objecten geen glasvezels (licht grijs) • Gemiddelde kosten voor bekabeling (kleine) kern en ‘achterland’ %= aantal aansluitingen in (kleine) kern 100% = € 1.048,‐ 90% = € 1.073,‐ 70% = € 1.154,‐ 30% = € 1.569,‐
Plan van aanpak 1. Haalbaarheidsonderzoek (okt.‐dec. 2013) 2. Proeftraject (jan.‐febr. 2014) 3. Uitrollen netwerk (mrt. 2014 – ca. voorjaar 2017) in het hele werkgebied
Een lange reis begint met de eerste stap (Lau Tse)
Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO‐Oostermoer verbindt Contactgegevens: ECO‐Oostermoer p/a Dalweg 25 9464 TE Eexterzandvoort info@eco‐oostermoer.nl www.eco‐oostermoer.nl
