9270

België – Belgique P.B. 9120 BEVEREN 1 3/9270

P007581

Jaargang 17, nr.65, juli, augustus, september 2014, driemaandelijks

Inhoud Wildlife: Geesten van het regenwoud Natuur: Tropische vlinder duikt op in Montréal Belgium Lacrosse Team Canadese troepen in WWI

Tibor Van den Wildenbergh Belgium Lacrosse Team

Pijpleiding door het paradijs Tentoonstelling ‘Boer vindt land’

Maatschappelijke zetel vzw, Laurierstraat 44, 9120 Melsele IBAN: BE15 7376 0334 8430 BIC: KREDBEBB Tel: 03/775 42 85 Web : www.vlacan.be e-mail : [email protected]

Afgiftekantoor Beveren 1

GEESTEN VAN HET REGENWOUD

Tussen duizend jaar reuzenlevensbomen in de oerbossen van Brits-Columbia dolen kermodeberen : zwarte beren met een witte vacht. Een zwarte beer met een witte vacht doet zich voor de winter te goed aan zalm kuit. Door zijn erfelijke vachtkleur lijkt de witte beer voor paaiende vissen minder gevaarlijk dan de zwarte, waardoor hij overdag vaker beet heeft. De vierhonderd tot duizend kermoberen danken hun voortbestaan voor een deel aan de inheemse bevolking die ervoor zorgde dat pelsjagers niet wisten dat de beren bestonden. Op een druilerige najaar ochtend aan de kust van Brits-Columbia. Slentert een schimmige gestalte naar de waterkant , een zwarte beer die komt eten . Het is paaiseizoen in het Great Bear Rainforest, een van de grootste gematigde kustregenwouden ter wereld en de vis in de kreken van Gribbell Island zit barstensvol kuit. De beer snuffelt wat rond in een bruin wierveldje. De stank van verrotting dringt door de regen en mist heen. Tussen de slierten zegge liggen dode roze en chumzalmen. De beer beweegt als een schim door het landschap, zijn zwarte vacht valt nauwelijks op tussen de grauwe rotsen en het donker bos.

Marven Robinson heeft de beer wel gezien maar vindt hem niet bijster interessant. “Verder stroomopwaarts hebben we misschien meer geluk”, zegt de 43-jarige natuurgids. Gribbell Island ligt in het territorium van zijn volk, de Gitga’at. Deze beer is niet wat hij zoekt. Hij kijkt uit naar een zeldzamer dier: een mooksgm’ol in de taal van de Gitga’at, een spirit bear in het Engels. Het is een wandelende contradictie een witte zwarte beer. De kermodebeer, zoals hij wel wordt genoemd, is geen ijsbeer en geen albino, maar een witte variant van de Amerikaanse zwarte beer die vrijwel alleen in het Great Bear Rainforest voorkomt. Dit natuurgebied van 65 000 Km² (bijna de oppervlakte van de Benelux) strekt zich over een lengte van 400 Km langs de Canadese westkust en bestaat uit een netwerk van nevelige fjorden, dichtbeboste eilanden en besneeuwde bergen. Het is al honderden generaties lang het domein van inheemse volkeren als de Gitga’at, die het delen met grizzlyberen, zwarte beren , wolven , veelvraten , bultruggen en orka’s. Het gebied iseven ruig als raadselachtig. Er leven vissende wolven, zwemmende herten en reuzenlevensbomen van meer dan duizend jaar oud. En dus die witte zwarte beren. Robinson klost met zijn laarzen over een zompig pad tussen de varens en kijkt om zich heen of er iets beweegt. Geen beer te zien. Maar wel een pluk witte vacht aan een berkentak. ”Ze moeten hier zijn”. Zegt hij, wijzend naar een afgekloven boomstam. ”Ze bijten vaak in de boom om andere beren te laten weten, dit is mijn rivier”. Een uur verstrijkt. Robinson zit geduldig te wachten op een mossig rotsblok. Dan ritselt er iets tussen de bomen. ”Daar zal je’m hebben”. Uit het bos komt een witte beer, het dier posteert zich op een rotsblok in het water. Zijn vacht steekt vuilwit af tegen het donkere regenwoud. De beer kijkt links en naar rechts in het kolkende water, op zoek naar zalm. Maar voordat hij kan toeslaan, komt er ineens een zwarte beer tevoorschijn uit het bos, die zijn witte soortgenoot verjaagt. In slow motion weliswaar, alsof hij zo veel

mogelijk energie wil sparen voor de naderende winter. De witte beer druipt af en verdwijnt tussen het struikgewas. Robinson kijkt toe. Hij werkt al vijftien jaar tussen de kermodebere, maar ze blijven hem mateloos boeien. ”Wat laat die witte beer zich op zijn kop zitten. Ik zag eens hoe een oude witte beer werd aangevallen door een jongere zwarte beer. Het had weinig gescheeld of ik was die zwarte met pepperspray te lijf gegaan. Maar toen ging de witte gelukkig op z’n achterpoten staan en duwde de zwarte van zich af”. Robinson moet erom lachen, hij weet natuurlijk hoe stom het zou zijn om zich in een berengevecht te mengen. Toch verraadt iets in zijn blik dat hij het desnoods nog zou hebben gedaan ook. ROBINSON IS NIET DE ENIGE In het Great Bear Rainforest die de kermodebeer wil beschermen. ”wij hebben nooit op de witte beer gejaagd”, vertelt Helen Clifton in haar keuken in Hartley Bay, een vissersdorpje met rokende schoorstenen en krassende raven. Clifton, op haar 86-jarig leeftijd nog uiterst scherpzinnig en begiftigd met een kraakheldere stem, is een van de stammoeders van het Gitga’at, die met 13 andere stammen behoren tot de Tsimshian, de oorsponkelijke bevolking van de noordwestkust van BritsColumbia en van Canadas First Nations. Ze aten sowieso zelden berenvlees, zegt Clifton. Wel gingen de inheemse jagers aan het einde van achttiende eeuw meer zwarte beren vangen om een graantje mee te pikken van de lucratieve pelshandel die de Europese kolonisten hadden opgezet. Maar zelfs in die tijd was het taboe om witte beren te doden. ”We spraken aan tafel niet eens over de spirit bear”. Je zou het kunnen zien als een vroege vorm van natuurbescherming door geen woord van de beren te reppen, laat staan ze te doden, zorgde de inheemse bevolking ervoor dat de pelshandelaren niet wisten dat er witte beren bestonden. Tot op de dag van vandaag houden de Gitga’at, net als de Kitasoo en Xai’xais, hun beren in het jachtseizoen goed in de gaten. “ Het is niet zo slim om op terrein achter de beren te gaan “zegt Robinson “Ze kunnen zomaar terugschieten”.

Die houding heeft haar uitwerking niet gemist. Door toedoen van stropers en trofeejagers, en van houtzagerijen en een visconservenfabriek, waren de grizzlyberen in het Great Bear Rainforest in de vorige eeuw steeds schaarser en schuwer geworden, maar de bedrijven zijn gesloten en de jacht op de grizzlybeer is sterk aan banden gelegd. ”Toen ik hier net werkte, zag ik zelden een grizzly”, vertelt Doug Stewart, al meer dan 35 jaar visserijinspecteur in het Great Bear Rainforest. ”Maar nu is het heel gewoon geworden. Soms zie ik er wel vijf op een ochtend”. De grizzlybeer gedijt tegenwoordig zelfs zo goed dat sommige mensen zich afvragen of dat niet ten koste gaat van de zwarte en de witte beer. ”Waar grizzly’s zitten, zie je geen zwarte en geen witte beren” zegt natuurgids Doug Neasloss, een telg van het Kitasoo / Xai’xais-volk. De zwarte beren blijven liever bij de grizzly’s uit de buurt”. Dat werpt een interessante vraag op, misschien is het wel mede aan de grizzlybeer te wijten dat de Kermodegenen zich niet buiten Princess Royal Island en Gribbell Island hebben verspreid. ”De grizzly en de zwarte beer komen overal samen voor, behalve op deze eilandjes”, zegt bioloog Thomas Reimchen van de University of Victoria. ”Het is hier te klein voor de grizzly. Die heeft grote grasgebieden nodig aan de monding van rivieren, een subalpiene habitat en heel veel ruimte, en dat ontbreekt hier allemaal”. In die tijd lag het grootste deel van het huidige Brits-Columbia onder een laag ijs en was een witte vacht dus een camouflagemiddel. Maar als de theorie klopt, waarom is de witte vacht dan niet verdwenen toen het ijs smolt? Om meer te weten te komen, ga ik met Doug Neasloss op zoek naar beren op Princes Royal Islan . ”Hallo beer”, zegt Neasloss als hij bij de monding van een riviertje uit onze boot springt. Er is echter geen beer te zien. ”Je moet ze nooit aan het schrikken maken”, zegt de 28-jarige gids, die in het traditionele gebied van de Kitasoo / Xai’xais werkt. In een holster aan zijn riem zit een bus pepperspray waarmee hij zonodig een grizzlybeer kan uitschakelen. Neasloss duwt de takken van het regenwoud opzij. Zodra we in het bos zijn, klinkt alles gedempt. De takken van sparren, reuzenlevensbomen en coniferen zijn behangen met korstmossen. Onze rubberlaarzen laten geen afdrukken achter op de sponzige bodem, die zo egaal groen is dat het lijkt of er een sneeuwbui van mos is gevallen.

Schuilend onder een spar trekt Neasloss zijn capuchon dicht tegen de regen. Hier ergens heeft hij pas nog een witte beer gezien, zegt hij, al is dat geen garantie dat het dier terugkomt. Even na 3uur wijst hij naar de overkant van de rivier. Er komt een witte beer aanwaggelen. Hij is groter en zelfverzekerder dan de beer op Gribbell Island. Hij heeft flinke vetrollen op zijn buik. Even tuurt hij naar een plas water, dan haalt hij uit met beide voorpoten tegelijk. Hebbes een vette chumzalm van een meter lang. Onlangs werd aangetoond dat een witte vacht voordelig is bij het vissen. In het donker hebben witte en zwarte beren evenveel succes, maar overdag merken Reimchen en Dan Klinka van de Universiteit of Victoria een duidelijk verschil op, witte beren hebben 1/3 keer beet, zwarte beren maar 1/4 keer. ”De zalmen lijken minder bang voor iets wits boven het water” vermoedt men. Dat zou een oorzaak kunnen zijn van het voortbestaan van de witte vacht. Zalm is de belangrijkste bron van vet en eiwit voor de kustberen, dus een vrouwtje dat veel zalm vangt, kan een goedr vetlaag opbouwen voor de winter en krijgt daardoor misschien meer jongen. In de stromende regen kijken Neasloss en ik toe hoe de kermodebeer zijn buik rond eet aan zalm. Bij zo’n overvloedige vangst worden sommige beren kieskeurig. Dan eten ze alleen nog koppen, of ze scheuren de buik open en zuigen de kuit eruit. Maar er zijn ook schokkoppen . ”Ik heb een spirit bear weleens 80 zalmen achter elkaar zien eten”, zegt Neasloss. Deze beer houdt niet van pottenkijkers. Met de zalm in zijn bek verdwijnt hij tussen de bomen. Twintig minuten later komt hij terug, vangt weer een zalm en duikt opnieuw het bos in. Urenlang gaat hij zo door, totdat het laatste daglicht is verdwenen. Bron : Bruce B

Tropische vlinder duikt op in Montréal, Canada.

© Christer Johansson / Wikimedia Commons. Papilio cresphontes

Een tropische vlinder uit Zuid-Amerika komt dankzij de klimaatverandering tegenwoordig zelfs voor in het noordelijke Canada. Rupsen van de vlinder, de Papilio cresphontes, zijn deze zomer gevonden op planten in Montréal. Ze staan op het punt een cocon te bouwen en te veranderen in een vlinder. Dat meldden de botanische tuinen van Montréal. Volgens de onderzoekers zijn de winters in Canada de laatste jaren zo zacht dat de beestjes in leven blijven. De rupsen hebben zich ook aangepast aan de andere planten in Canada. In de tropische gebieden eten de dieren vooral bladeren van citrusplanten, maar in Canada eten ze planten als hop. Door klimaatverandering trekken meer dieren uit warme gebieden richting de polen, ook in Europa. Maar volgens de onderzoekers doet de Papilio cresphontes dat 15 keer sneller dan gemiddeld. De vlinder leeft nu 400 kilometer noordelijker dan wat tot voor kort gold als de absolute grens van zijn leefgebied. Bron: ANP

Okotokian in for field day at world championships Lacrosse: Van den Wildenbergh to represent Belgium at international event By: Remy Greer The marquee international event in field lacrosse comes with an Okotoks-flavoured twist. Okotoks minor lacrosse product Tibor Van den Wildenbergh won't be flying Canada's flag, instead playing for his birth nation of Belgium as it makes its debut on the biggest stage in the sport at the World Lacrosse Championships in the Mile High City. “We want to be able to compete with all the other first year nations, that will be the first step,” said Van den Wildenbergh, a 2012 graduate of Foothills Composite. “We just scrimmaged France and won 14-5, which is huge. “We're coming in pretty strong. I'm excited to play some of the top teams.” He won't have to wait long for such a measuring stick. Pooled in the Red Division based on world rankings, Belgium opens the World Lacrosse Championship, held in Denver in early July, against geographic rivals Germany followed by contests versus Hong Kong and Austria. Each of the record 38 teams play a minimum of seven games over the 10-day period. Since its inception in 1967, the Lacrosse World Championships have run every four years and been dominated by North American teams. The United States, boasting a strong university field lacrosse infrastructure in the NCAA, has won the event nine times with Canada owning two titles, most recently in 2006. The naturalized Belgian and former resident of the port city of Antwerp moved to the foothills at the age of seven. He called it an honour to be on Belgium's first team to compete at worlds and to assist in making the sport more accessible to non-traditional international markets. “I'm really excited. I hope I get to help grow the sport, not only here but also in Belgium,” said Van den Wildenbergh, also a second-year member of the Simon Fraser University (SFU) Clansmen field lacrosse team. “I plan on going back after worlds and helping them with coaching and to keep growing it.” The Okotoks minor lacrosse product is coming off a Pacific Northwest Collegiate Lacrosse League (PNCLL) Division title with the Clansmen who compete with U.S. schools in the Men's Collegiate Lacrosse Association. The sophomore criminology student at SFU is fundraising to offset the expenses to travel and compete with Team Belgium in Denver. “It's mostly the travel of getting to and from Denver and also the team fees because Belgium is a new team on the world stage and we don't have any major sponsors,” he said. “The players are paying for all the costs involved.” To help contribute to Tibor's expenses go to www.GoFundME.com/Tibor

Tibor Van den Wildenbergh, Vlaming in Canada, met de Belgium Beasts naar de wereld kampioenschappen lacrosse in Denver, Colorado. De in Antwerpen geboren Canadese Belg verhuisde naar Okotoks – Alberta – Canada in 2001 toen hij 7 jaar was. Het duurde niet lang voor Tibor bij de locale Okotoks Raiders lacrosse ging spelen en een passie vond in de nationale zomersport van Canada. De laatste twee jaar studeert Tibor criminologie aan de Simon Fraser Universiteit in Burnaby B.C. (Nabij Vancouver) en combineert deze studies met lacrosse. Het universiteitsteam, de SFU Clan, het enige Canadese team in de MCLA (Men's Collegiate Lacrosse Association) wonnen dit jaar de titel in hun divisie (PNCLL). Tibor vindt het een eer om deel uit te maken van het eerste Belgische team dat naar de wereld kampioenschappen gaat in de Mile High City. “We gaan ons kunnen meten aan de andere eerstejaars landen op het tornooi” zegt Van den Wildenbergh. “We hebben enkele weken geleden een oefenduel tegen Frankrijk gewonnen met 14-5, wat een hele prestatie is. Misschien kunnen we wel stunten tegen sommige van de top teams zoals Duitsland.” België zit in de Rode Divisie op de wereldkampioenschappen. In juli zullen ze daar achtereenvolgens tegen Duitsland, Hong Kong en Oostenrijk het veld op mogen.” De tegenstanders daarna zijn nog onbekend maar met een record aantal van 38 deelnemende landen spelen de Belgian Beasts een minimum van 7 wedstrijden in 10 dagen tijd. Sinds 1967 worden om de 4 jaar wereld kampioenschappen lacrosse gehouden, tot hier toe altijd gedomineerd door de Noord Amerikaanse teams. De Verenigde Staten won 9 keer en Canada heeft 2 titels, de meest recente is van 2006. “Ik kijk er echt naar uit” zegt Tibor. “Het zal een fantastische ervaring zijn en ik hoop te kunnen bijdragen tot de groei van de sport, zeker in België – Misschien kom ik binnen 2 jaar, na mijn studies, een tijdje terug naar België en dan kan ik de lokale teams helpen met hun trainingen.” Lacrosse in België is een amateur sport en staat nog in zijn kinderschoenen. Alle kosten voor de reis naar Denver worden door de spelers zelf betaald. Tibor, een arme universiteitsstudent, heeft daarom een on-line geld inzameling opgezet. “Hieraan kan je zien dat lacrosse echt leeft in Canada, verschillende bijdragen komen van voormalige coaches of medespelers maar ook wildvreemden helpen.” zegt Tibor. Ga naar http://www.GoFundME.com/Tibor om Tibor en de Beasts ook een duwtje in de rug te geven. Meer informatie over de wereldkampioenschappen vind je hier: http://www.worldlacrosse2014.com De Belgian Beasts volg je best op Facebook: https://www.facebook.com/belgiumbeasts Toevallig in Denver van 10 tot 19 Juli 2014? Contacteer Tibor via: [email protected].

CANADESE TROEPEN IN WWI

IWM (Q 29024) Canadese troepen aan het front nabij het bos van Ploegsteert. Oktober 1915 Op 4 augustus 1914 wordt Canada door de Britse kroon meegesleurd in het strijdgewoel op het Europese continent. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had Canada slechts een klein leger ter beschikking maar reeds in de eerste weken na de oorlogsverklaring dienden er zich zo’n 30.000 vrijwilligers aan om de wapens op te nemen. Na een (te) korte opleiding kwamen de eerste troepen van de Canadian Expeditionary Force (het Princess Patricia’s Canadian Light Infantry) in Noord-Frankrijk en de Westhoek aan in februari 1915. Al gauw werden de enthousiaste vrijwilligers geconfronteerd met de grauwe realiteit van de oorlog. In april 1915 leidde de 1e Canadese divisie de tegenaanval na de eerste gasaanval in de oorlogsgeschiedenis. Later, voornamelijk in juni 1916 en oktober-november 1917, werden de Canadese troepen nog ingezet tijdens de Slag bij Mount Sorrel en de Slag bij Passendale. Vooral tijdens deze laatste slag, ook wel de Derde Slag bij Ieper genoemd, leed de Canadian Expeditionary Force zware verliezen. Van de 620.000 Canadezen die meevochten tijdens de Eerste

Wereldoorlog, sneuvelde zo’n 10% en worden er 14.000 herdacht op begraafplaatsen en monumenten in de Westhoek.

CANADESE INHEEMSE BEVOLKING: ABORIGINALS

Library and Archives Canada PA-001479 Soldaat Tom Longboat (helemaal rechts op de foto) van de Six Nations of the Grand River Reserve in Ontario koopt een loopgravenkrant. Juni 1917 De Canadian Expeditionary Force was samengesteld uit een smeltkroes van nationaliteiten, rassen en culturen. De Canadese samenleving bestond uit zowel de autochtone bevolking (Aboriginals) als inwijkelingen uit diverse windstreken zoals Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Japan, China, Afrika, Denemarken, Oekraïne, België enzoverder. Tom Longboat was één van de autochtone bewoners van Canada, ook wel de First Nations genoemd. Hij werd geboren in de Six Nations of the Grand River Reserve in Ontario, waar hij 61 jaar later ook stierf. De stamraad van de Six Nations was gekant tegen het dienst nemen en toch traden driehonderd leden van die stam, waaronder Longboat, toe tot de CEF. In totaal vochten 4000 Canadese Aboriginals mee in de Grote Oorlog. Longboat won in 1907 de Boston marathon en vertegenwoordigde Canada op de Olympische spelen in Londen. Omwille van zijn talenten als langeafstandsloper kreeg hij in militaire dienst de taak om telegraaflijnen uit te rollen. De multiculturaliteit van de Canadian Expeditionary Force viel ook Achiel van Walleghem, pastoor van Dikkebus, op. In oktober 1915 schreef hij het volgende: ‘In het Canadeesch leger vindt men volk van verschillige landen, Franschen, Hollanders, Italiaanders en ook verschillige Belgen.’ Vandaag de dag staan zeven Canadezen van Belgische origine vermeld op de Menenpoort. Eén daarvan is William Vangheluwe, een Canadese Vlaming die ironisch genoeg sneuvelde op slechts 10 km van zijn geboorteplaats.

PIJPLEIDING DOOR HET PARADIJS Een geplande aanvoerroute voor ruwe olie door Brits-Columbia stuit op verzet van natuurbeschermers en de inheemse bevolking Tot de fatale nacht van 22 maart 2006 was de Queen of the Norht Het vlaggenschip van BC Ferries, het bedrijf dat in de Canadese provincie BritsColumbia de veerdiensten verzorgt. Even na twaalven, kort nadat de veerdienst tijdens de tocht van Prince Rupert naar Port Hardy het Grenville Channel achter zich had gelaten, ging het mis. De stuurman was zo druk met een collega in gesprek, dat hij bij het verlaten van het kanaal vergat te zwenken. Om tien voor halfeen botste het schip met een snelheid van 17,5 knopen tegen de rotsen van het eiland, waardoor de romp openscheurde. Een dik uur later lag de Queen op430m diepte op de bodem. Dat 99 van de 101 opvarenden de schipbreuk overleefden, was vooral te danken aan de dorpelingen van Hartley Bay, die met hun vissersbootjes in de nachtelijke regen en wind de zee opgingen om hen te redden.Twee passagiers werden nooit gevonden. De Queen of the North is nooit geborgen. Dag in dag uitlekt er brandstof uit de tanks, waarin nog altijd tienduizenden liters diesel zitten. Steeds wanneer in Hartey Bay wordt gepraat over het Northern Gateway-project, de voorgenomen aanleg van een oliepijpleiding die tot een druk verkeer van mammoettankers in diezelfde kustwateren zal leiden, komt ook de Queen weer ter sprake. De dorpelingen hebben 2 dingen geleerd van de ramp, zeggen ze. Dat er maar een kleine menselijke fout voor nodig is om zelfs het veiligste schip te laten zinken. En dat zij degenen zijn die de rotzooi moeten opruimen als het misgaat.

Er heerst dan ook de nodige huiver voor de pijpleiding en de 220 tankers per jaar die eropaf zullen komen. De overheid is al akkoord gegaan met de komst van LPG-tankers naar de haven van Kitimat vanaf 2015.Maar olietankers zijn nog een slag groter. DOOR HET NORTHERN GATEWAY PROJECT Zijn de Gitga’at en het regenwoud waarin ze wonen verwikkeld geraakt in een geopolitiek steekspel. Want Canada heeft de Northern Gateway nodig om een grote speler te kunnen worden op mondiale oliemarkt. De bewezen voorraden in de teerzanden van Aberta zijn na die van SaudiArabië de grootste ter wereld. Tot nu toe zijn de Verenigde Staten praktisch de enige afnemer van de olie uit dit gebied. De Canadese oliemaatschappij Enbridge wil daarom voor zo’n 4 miljard Euro een

tweerichtingspijpleiding aanleggen van Alberta naar Kitimat, een afstand van 1177Km. Hierlangs moet straks olie naar de westkust worden getransporteerd en in omgekeerde richting moet condesaat, een verdunningsmiddel voor olie, gaan vloeien naar Alberta. Gigantische tankers volgeladen met condensaat of (Max) 2,15 miljoen vaten ruwe olie, zullen tussen de legpuzzel van eilandjes voor de kust van Kitimat moeten laveren. De geplande olieterminal aan de Canadese westkust vormt de toegangspoort tot de Aziatische markt en die van China in het bijzonder. Niet voor niets heeft het Chinese staatsbedrijf Sinopec, met een aantal andere Aziatische en Canadese oliebedrijven, ruim 70 miljoen euro geïnvesteerd in het politieke goedkeuringsproces voor Northern Gateway. Volgens Enbridge-topman Patrick Daniel is “die tweede uitvoerroute voor ruwe olie van nationaal belang voor Canada”. MAAR ER STAAT EVENVEEL Op het spel voor het Great Bear Rainforest, een ongerept oerbos met reuzenlevensbomen en hemlocksparren dat zich over een lengte van 400Km uitstrekt langs de kust van Brits-Columbia. De voedselrijke wateren en

wouden van dit natuurgebied, waarvan de grenzen nooit precies zijn vastgesteld, vormen een paradijs voor walvissen, wolven, beren en mensen.”We willen geen tweede Exxon Valdez langs onze kust”, zegt natuurgids en planoloog Doug Neasloss, die behoort tot het Kitasoo Xai’xais-volk.

Neasloss kan zich amper een tijd heugen dat er geen strijd was om het regenwoud. “Toen ik hier opgroeide in de jaren negentig was er bijna geen baan te krijgen. In mijn dorp Klemtu was de werkloosheid 90% “. De houtbedrijven boden weliswaar werk, maar wie zich daarvoor leende, deed mee aan de verwoesting van het bos die de beren hun leefomgeving en de zalmen hun paaigronden kostte. In 1995 bonden actievoerders zich uit protest tegen kaalslag vast aan bomen en zaagmachines. “Aanvankelijk waren wij daar niet blij mee” vertelt Neasloss “Maar later is uit discussies met hen het idee van het Great Bear Rainforest voorgekomen”. Het gevecht duurde zo’n 15 jaar . Sinds 2009 is de houtkap in een derde van het Great Bear Rainforest verboden en in de rest aan strenge milieuvoorwaarden gebonden. Traditionele activiteiten zoals inheemse jacht zijn toegelaten, maar grote houtbedrijven en projectontwikkelaars worden geweerd. Daarnaast is er zo’n negentig miljoen euro uitgetrokken voor natuurbescherming en economische stimuleringsprojecten. Maar de houtoorlog was amper achter de rug of de tankeroorlog brak uit. Veel actiegroepen die zich tegen de houtkap hadden verzet, strijden nu tegen de komst van de oliepijpleiding, met steun van een groot deel van Canada’s First Nations, de

inheemse bevolkingsgroepen. ”Dit is een van de grootste bedreigingen van het milieu die we ooit op ons af hebben zien komen”, zegt Ian McAllister, een van de oprichters van de natuurbeschermingsorganisatie Pacific Wild. ”En het zal een van de stevigste milieugevechten worden die ooit in Canada zijn gevoerd. Het zal hard tegen hard gaan”. Het gaat om zo’n astronomisch project dat ook de regering in Ottawa bij de besluitvorming is betrokken. De landelijke overheid en de provincie Brits-Columbia hebben samen een commissie ingesteld, die waarschijnlijk einde 2013 met een milieueffectrapportage komt. HET VERZET TEGEN DE PIJPLEIDING Doet denken aan de weerstand tegen de aanleg van een pijpleiding door Alaska in de jaren 60 tot 70. Het project dreigde spaak te lopen toen de inheemse bevolking de grond voor zich opeiste. De aanleg kon pas doorgang vinden nadat bewoners en bedrijven een forse hoeveelheid geld en grond was toegewezen. Een dergelijke schikking lijkt er hier niet in te zitten. Vorig jaar kondigden 61 van de First Nations aan geen toestemming te zullen verlenen. Of ze daarbij de wet aan hun kant hebben, is onduidelijk, de grondrechten van de inheemse bevolking zijn in BritsColumbia nooit goed geregeld. Toch probeert Enbridge de dwarsliggers te paaien. ”We willen de bevolking bij het project betrekken”, zegt bestuursvoorzitter John Carruthers van Northern Gateway pipelines. ”We zouden graag zien dat de inheemse gemeenschappen aandelen nemen in de onderneming, zodat zij langdurig delen in de winst”. Voor belangstellenden heeft het bedrijf zelfs al een financiering geregeld.Tot dusver heeft vrijwel niemand toegehapt. “Aandelen?” vraagt Cameron Hill, lid van het Gitga’at bestuur. ”Aandelen in wat? In iets wat onze manier van leven om zeep helpt? Wij leven hier van de opbrengst van het land en de zee en hebben geleerd om daarmee met respect om te gaan. Daaraan danken wij ons hele bestaan, al sinds mensenheugenis“. De Canadese overheid studeert nog zeker anderhalf jaar op de kwestie. Maar ondertussen borrelt er in Hartley Bay af en toe een scheut diesel uit de Queen of the North. De Queen is misschien ter ziele, maar nog lang niet vergeten. Bron: Enbridge Platts

Air Canada voert eerste vlucht uit op keukenolie.

© photo news. Luchtvaartmaatschappij Air Canada heeft voor de eerste keer een testvlucht uitgevoerd waarbij de tank voor de helft vol biobrandstoffen, waaronder keukenolie, zat. Het vliegtuig vertrok vanuit Toronto naar -hoe kan het ook anders- Mexico City, waar de klimaatconferentie Rio +20 plaatsvindt. Voor het vliegtuig opsteeg, stond de volgende boodschap op de website van de maatschappij: "Flight AC991 from Toronto to Mexico City is expected to generate at least 40 per cent fewer emissions by using jet fuel derived from recycled cooking oil and through other fuel-saving measures, making it the most environmentally-friendly flight ever flown by Air Canada. The flight is supported by Airbus and is part of an environmental demonstration by the International Civil Aviation Organization (ICAO) to coincide with the Rio +20 United Nations Conference on Sustainable Development." Volgens Air Canada gebruikt de maatschappij sinds 1990 al dertig procent minder brandstof, niet door minder vluchten te plannen maar door zuiniger te vliegen. Bron: De Morgen.

Verloren camera is van Reggie Downing uit Canada

Reggie Downing was eerst "pissed off" dat zijn toestel weg was. Het verhaal is simpel: de Nederlander Jan van Cappellen vindt in een station in Amsterdam een Nikon Coolpix-toestel terug. Op de camera staan maar liefst 2.800 foto's genomen. Hij vraagt zijn schoonzoon een foto te posten op socialenetwerksites en Reggie Downing uit Canada blijkt de gelukkige. Van Cappellen was na zijn vondst in het station vastberaden om de eigenaar van het toestel te vinden. Hij bekeek thuis alle foto's op zoek naar aanknopingspunten. De man zag heel Europa passeren. Ook dook een 5-tal keer een jongen met rood haar op, onder meer op een fiets aan de Amsterdamse grachten (foto). Van Cappellen vroeg aan zijn schoonzoon Roland van Gogh om die foto te posten op sociaalnetwerksites als Facebook en Google+ met als boodschap "This guy lost his camera with more than 2.800 photos in Amsterdam. Who knows him?" De foto werd alleen al op Facebook 52.000 keer gedeeld. De reactie was groot, onder meer van oplichters die hun oog hadden laten vallen op het kleinood. Van Cappellen wimpelde hen af met de mededeling dat de "politie al onderweg" was. Uiteindelijk heeft de wereldwijde zoektocht ook iets opgeleverd: de enige echte eigenaar blijkt ene Reggie Downing uit Canada die rondtrekt en momenteel in Praag vertoeft. "Hij schreef me dat hij behoorlijk "pissed off" was toen hij merkte dat hij zijn toestel kwijt was. En ja, hij is hartstikke blij dat ik hem gevonden hem", legt Van Cappellen uit.

boer vinilt lanil ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

boer vinf,t lanf, Vlaamse

19 iuti

migranten en Noord-Amerika

Vlaamse

10 iuti 14 september

migranten en Noord-Amerika

2074 ProvinciaaI Cultuurcentrum Caermersklooster Vrouwebroersstraat 6 (Patershol), 9000 Gent

tel. +32 9 269 29

1.0

caerm ersklooster@ oost-vlaa www. ca e rm ers klo oster. b e

nd e

ren. be

www.facebook.com/caermersktooster Toegang: gratis

Openingsuren: dagelijks van 10 tot 17 uur (toegangtot 16.30 uur, gesloten op maandag) Publicatie: Boer vindt land. Vlaomse migranten en Noord-Amerika (29,95 euro) Verkrijgbaar aan de balie van het Caermersktooster onder redactie van Andreas Stynen I uitgeveril: Davidsfonds Rondleidingen mogetijk op aanvraag via . Gandante .tel. +32 9 375 37 61 .www.gandante.be ' Gentse Gidsen .tet. +32 9 233 07 72 .www.gentsegidsen.be

(ffisru,.".,. IE*#,P-UH* g

'Ï:::'x,"§ffi

! Op zaterdag 02 augustus ‘14, bezoeken wij de tentoonstelling. Afspraak om 14 uur aan de ingang van het Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster, Vrouwebroersstraat 6, 9000 Gent. Inschrijven kan tot 28 juli. [email protected] !

! !

Even uitrusten: zwarte beer doet dutje in hangmat ! !

Na een nachtje vuilnis doorzoeken, had een zwarte beer in de Amerikaanse staat Florida blijkbaar nood aan een beetje rust. En die hangmat zag er zo verleidelijk uit... De zwarte beer zou woensdagavond al gespot zijn in de buurt van Daytona Beach in Florida, waar hij vuilniszakken doorzocht en enkele buurtbewoners de schrik van hun leven bezorgde. Donderdag was de beer opnieuw van de partij, maar ditmaal voor een iets rustigere bezigheid. Fotograaf Rafael Torres was in de regio toen hij, waarschijnlijk dezelfde beer opmerkte. Hij volgde het dier toen die in iemands achtertuin in de hangmat kroop, zich even goed zette en een dutje deed. Volgens Torres stond hij op ongeveer 20 meter afstand, maar leek de beer zijn aanwezigheid niet storend te vinden. Na twintig minuten zou het dier terug opgestaan zijn en in het bos achter de tuin verdwenen zijn. Zwarte beren worden blijkbaar aangetrokken tot hangmatten en de laatste jaren zijn dan ook verschillende foto's en videos gepost van dieren die met de hangmat in een achtertuin spelen. Een van de meest bekende is waarschijnlijk 'Famous Amis' uit 2006. Bron: @nbc6

!

!

Zondag 19 oktober 2014 ‘Get Together + Reünie Oud-Tabaksplukkers’ Brunch voor leden, oud-tabaksplukkers, vrienden en sympathisanten Vlaams Canadese Vriendenkring te Beveren-Waas. Waar: feestzaal ‘Olympia’ Kruibekesteenweg 8 9120 Beveren Wij beginnen stipt om 11 uur tot 16 uur. Aperitief Ontbijtgerechten Koude gerechten Warme gerechten Dessert Koffie en Thee. Water naar believen Inschrijven kan tot maandag 13 oktober door storting op reknr: 737-6033484-30 van VlaCan Vriendenkring met vermelding ‘Brunch en het aantal personen’. Prijs p/p 36 €, tot 12 jaar 16 €, tot 6 jaar gratis. !

Explore Canada Yours to discover

Met een breed reisaanbod is Explore Canada dé one-stop-shop voor reizen naar Canada. Of u nu informatie zoekt over dit prachtige land, een typisch Canadese lodge zoekt in de Rockies, een retourtje Montreal wil boeken of het plan heeft met de personeelsvereniging naar Quebec te gaan: Explore Canada is hét adres!

Ontdek onze site en zomerbrochure met tal van mogelijkheden Voor meer informatie surf naar www.explorecanada.be mail naar [email protected] of contacteer ons op 059274787 Wenst u de brochure thuis te ontvangen. Mail naar [email protected]

Explore Canada is a division of Q-Travel. Lic A7127

•

Lid worden van Vlaams Canadese Vriendenkring, lid 10 euro, steunend lid 15 euro. Rekeningnummer: IBAN: BE7376 0334 8430 - BIC: KREDBEBB

•

Van 10 juli tot 14 september 2014. Tentoonstelling ‘BOER VINDT LAND’ Vlaamse migranten en Noord-Amerika. Waar: Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster Vrouwebroersstraat 6 (Patershol)-9000 Gent. Info: www.caermersklooster.be

•

Op 13 september 2014 bezoek met leden aan de tentoonstelling Titanic-The Artifact Exhibition. Paleis 2, Brussel Expo. Wij spreken af om 14 uur voor de ingang van Paleis 2. Indien interesse, graag een seintje voor 1 september. Prijs inkom: 15,90 €

•

Zondag 19 oktober ’14. Brunch ‘Get Together, reünie oudtabaksplukkers’. Feestzaal Olympia, Kruibekesteenweg 8, 9120 Beveren.

•

‘CELEBRATION LUNCH’ Zondag 16 november 2014 - 11uur. ‘HOF TER MOLEN’ te LEKE-DIKSMUIDE. Naar aanleiding 100 jaar Gazette van Detroit Bijeenkomst en feestmaal voor alle lezers en sympathisanten van de Gazette. 11u : Samenkomst in ‘Hof ter Molen’- feestzaal ‘De Graanschuur’ 12u30: Gezellig feestmaal. Prijs p/p 52 €. Info: [email protected]

• Zondag 16 november 2014- 11uur. ‘HOF TER MOLEN’ te LEKE-DIKSMUIDE. Bijeenkomst feestmaal lezers envoor sympathisanten van de Gazette van Deze editie bekijkenenwe nog eensvoor eenalle hulpmiddel mensen die naar Canada afreizen. DETROIT.11u : Samenkomst in ‘Hof ter Molen’feestzaal ‘DeJeGraanschuur’ Deze tripadvisor is uniek omdat hij heel doordacht is opgebouwd. vindt er foto's, 12u30: Gezelligmaps, feestmaal. : Tombola ten2voordele van de krant met prachtige filmpjes, interactieve enz...17u er staan over de miljoen beoordelingen en recensies prijzen. over de verschillende toeristische attracties, hotels, musea... te veel om op te noemen. Zelf een kijkje gaan nemen is de boodschap. Je vindt hem op; http://www.tripadvisor.nl/Tourism-g153339-Canada-Vacations.html