Crowdfunding en de raad
Kansen en risico’s Jan Dirk Pruim en Nicolette Ouwerling / 6 september 2013
Agenda Wat is ‘civic’ crowdfunding? Voorbeelden uit de praktijk Welke kansen (en risico’s) zien wij voor de gemeenteraad? Aan de slag met crowdfunding
2
Hoe werkt crowdfunding?
Meer dan 85% van de Nederlanders geeft aan goede doelen. Waarom mag alleen John de Mol zelf bepalen waar het geld heen gaat?
4
In een notendop: veel kleine investeerders
5
Stedelijke crowdfunding is niet nieuw
1984: De benodigde 100.000 dollar voor de sokkel van het vrijheidsbeeld werd via 120.000 micro-donaties opgehaald.
6
Civic crowdfunding: onze definitie • Gericht op het verbeteren van openbare ruimte of publieke diensten • Met of zonder de investering van publieke middelen • Diversiteit aan sponsors (overheden, individuen, lokale bedrijven, corporaties, belangengroepen, stichtingen)
• Symbolisch eigenaarschap
7
In de kern: een platform voor de stad (ipv een beleidsveld)
Voorbeelden
10
11
Onderschrift
12
Onderschrift
13
14
Twee rollen
Gemeente als promotor Bij overheidsprojecten met een begrotingsgat Uitdaging: Wat betekent dit voor de belastingen, subsidies en voor projecten die minder geschikt zijn om te crowdfunden? Rol gemeente: promotor • De gemeente is zelf fondsenwerver en uitvoerder. • Volledige controle over de boodschap. • Ook verantwoordelijk als het mis gaat. • Focus ligt op het promoten van het project. • Moet helder zijn waarom het niet uit reguliere fondsen kan.
16
Gemeente als curator en facilitator Bij ideeën op initiatief van inwoners Uitdaging: Omdraaiing van overheidsprocessen. Geschikte projecten hebben op voorhand de vergunningen op orde, zijn doorgelicht op haalbaarheid en in lijn met ontwikkelingsplannen. Rol gemeente: curator en facilitator • Zelf platform bouwen of hosten • Deels verantwoordelijk wanneer projecten mislukken • Omarmt initiatieven uit de samenleving • Focus ligt op selectie van projecten en begeleiding van projecteigenaren
17
Waar Almere aan dacht
Crowdfunding en de gemeenteraad • Gekozen burgers (raadsleden) delen invloed met burgers • Budgetrecht wordt daardoor vermaatschappelijkt • Platform op basis territorium, de gemeentegrens • Gemeente als bankier, cq tussenpersoon voor betrouwbaarheid
Zie de videotulen: http://politiekemarkt.almere.nl/Vergaderingen/Politieke-Markt/2013/14februari/19:00
19
Wat is daar bijzonder aan? • Dat gemeenteraad platform initieert (en niet college) • Impliciet duidelijk maakt dat het platform er juist voor burgers is
20
21
22
23
Kansen
Vitalisering van de lokale democratie Vermaatschappelijking van het budgetrecht Niet alleen meedenken, ook meebepalen In het verlengde van ideeën over burgerbegroting Burgers kunnen regelmatig ideeën delen en doelgericht geld beschikbaar stellen
25
Zichtbaar wat politici drijft en onderscheidt Politieke keuzes worden zichtbaar Invloed en afrekenbaarheid voor raadsleden Geeft kleur aan raadslidmaatschap Brug tussen gekozen en niet-gekozen burgers
26
Vliegwiel voor sociale cohesie en innovatie Aanboren van de vrijgevigheid van burgers Transparant proces om verbeteringen te prioriteren, feedback te organiseren en mensen te mobiliseren. Burgers worden eigenaar en coproducent van hun leefomgeving
27
Risico’s
Clientelisme
29
Burgers willen niet
30
Verkapte bezuinigingsmaatregel
31
De kern
Een basis van vertrouwen ROB: Loslaten in vertrouwen “Verwijten dat burgers zich niet betrokken voelen bij de publieke zaak zijn misplaatst. De vitale samenleving, waarin mensen zich volop inzetten, bestaat al. Het is de overheid die moet veranderen. Loslaten is de belangrijkste stap; geef burgers alle ruimte. En reguleer alleen iets, wanneer dat echt nodig is.”
33
Morgen beginnen? Dit is het stappenplan • • • • • •
Planning en begroting opstellen Keuze model van crowdfunding Werkconferentie met raadsleden over spelregels Inrichten financiering Zoeken naar geschikte projecten Communicatieplan opstellen
Pas dan: realisatie crowdfunding website
34
Wie durft?
35
Johnny Wonder BV Van Diemenstraat 410 1013 CR Amsterdam 020 810 02 52 www.johnnywonder.nl