6. El Salvador Om de leesbaarheid te bevorderen, is de algemene afkortingenlijst en de specifieke afkortingenlijst van El Salvador (in het begin van het dossier) hier toegevoegd: Algemene afkortingenlijst BB/LG Boerenbond / Landelijke Gilden BD Broederlijk Delen BDS Business Development Services - Bedrijfsontwikkelingsdiensten BFVZ Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid BNP/BBP Bruto Nationaal Product/Bruto Binnenlands Product BRS Belgische Raiffeisen Stichting BTC Belgische Technische Coöperatie DAC Development Assistance Committee EC Europese Commissie EFQM European Foundation for Quality Management-model FACT Farmers Advocacy Coaching Tool - Methodiek Lobby&Advocacy Agricord FAO Food and agriculture organization - Organisatie voor Voeding en Landbouw Ha Hectare HDI Human Development Index - Index van de menselijke ontwikkeling HO Head Office - Hoofdkantoor Trias HR Human Resources IOSD Internal Operations and Service Department Trias KLJ Katholieke Landelijke Jeugd KMO Kleine - middelgrote ondernemingen KVLV Katholieke Vereniging voor Landelijke Vrouwen LA Learning Advisor Trias LDC Least Developed Countries LIC Low income country - lage inkomensland LEO Lokaal economische ontwikkeling Markant Netwerk van ondernemende vrouwen in Vlaanderen MBO Member-Based Organisations - Ledenorganisaties MF Microfinanciering MFI Microfinancieringsinstelling MIC Middle income country - middeninkomensland NDD Network Development Department Trias Neos Netwerk van Ondernemende Senioren OCA Organisational Capacity Assessment - Organisatiediagnostiek OS/ID Organisational Support and Institutional Development - Organisatie Versterking/Institutionele Ontwikkeling PC Programma Coördinator PCD Programma Coördinatie Department Trias PLATS Planning, learning, accountability Trias system PME Planning, monitoring en evaluatie QD Quality Department Trias SO/SD Specific Objective - Specifieke Doelstelling SWOT Strengths, Weaknesses, Opportunities And Threats - analyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen UNIZO Unie van Zelfstandige Ondernemers VECO Vredeseilanden-Coopibo, Belgische NGO Specifieke afkortingen El Salvador AECID Spaans Agentschap voor Ontwikkelingssamenwerking APICAFE Vereniging van koffie en honingproducerende boeren CAM Centraal-Amerika CDMYPE Centrum voor Ontwikkeling van Micro en Kleinbedrijf, CONAMYPE CLAC Latijns-Amerikaanse en Caribe Coordinator van kleine boeren en Eerlijke handel CONAPIS Nationale Comissie van Honingproducenten El Salvador CONAMYPE Nationale Comissie van Micro en Klein bedrijf COSUDE Zwitsers Agentschap voor Ontwikkelingssamenwerking crecESMiPYME Promotie programa van publieke-privé en academische sector van CONAMYPE in versterking van micro en kleinbedrijf ES El Salvador FADEMYPE Vereniging Steun aan het Microbedrijf FONDEPRO Productie Ontwikkelings Fonds Hivos Humanistisch Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking (NL) 1
LEOA/ADEL RUM
Lokale Economisch Ontwikkelings Agentschap Netwerk Unie van Vrouwen
6.1 Contextanalyse in El Salvador In 2011 werd het strategisch proces van Trias ES opgestart, wat de volgende belangrijke activiteiten en bijhorende producten voortbracht: -
Contextanalyse: Onderzoek gebaseerd op het raadplegen van documenten met algemene statistische gegevens over het land en de bevolkingsgroepen, sociale cohesie en maatschappelijk middenveld, macro- en meso-economische data, ondernemerschap, kleinbedrijf, landbouwproductie en milieubeheer (raadpleging van kernbronnen en referentiepersonen). Er werd een gedetailleerde analyse gedaan vanuit gendersperspectief om ongelijke machtsverhoudingen en de bestaande genderongelijkheid weer te geven alsook de discriminatie van jongeren binnen de beroepsbevolking;
-
Onderzoeksstudies over de significante waardeketens in Centraal-Amerika en de bestaande bedrijfsstructuren in El Salvador;
-
Ontwikkeling van het Tactisch Plan TRIAS CAM 2013-2018, gevalideerd door sleutelactoren en de vertegenwoordigers van meer dan 30 organisaties uit Honduras, Guatemala en El Salvador (oktober 2012);
-
Analyse en bekendmaking van het resultaat van de analyse van de Centraal-Amerikaanse context en specifiek die van ES door sleutelpersonen van UNIZO en KVLV (oktober-december 2012) via bilaterale vergaderingen om de strategieën van Trias CAM aan te passen aan de globale ontwikkelingsvisie;
-
Uitnodigen van organisaties uit ES om programmavoorstellen in te dienen (december 2012). Er werden 27 conceptvoorstellen (15 van NGO's, 12 van ledenorganisaties) ontvangen en geanalyseerd. Daarvan werden 4 organisaties ter plaatse bezocht. 12 kregen een preselectie en tijdens het laatste onderzoek werden er daar nog twee aan toegevoegd (februari-juli 2013);
-
Workshop met toekomstige partners om de lokale, departementale en nationale processen en de synergie van de samenwerking tussen de uitvoerders onderling en met Trias ES te identificeren (april 2013) gebaseerd op de regionale contextanalyse en de ontwikkelingsstrategieën van Trias ES.
De contextanalyse van de ontwikkelingsproblematiek op het platteland wordt gedragen door het volledige Trias-team, alsook de oorzaken en gevolgen van armoede en sociaaleconomische uitsluiting die een duurzame menselijke ontwikkeling verhinderen en zelfs tot stilstand brengen. De ontwikkelingsvisie van de partners komt overeen met de conclusies van de contextanalyse en wordt bovendien gedeeld door de ondersteunende externe geconsulteerde actoren. Bevolking: El Salvador telt 6.090.646 inwoners (2012) en heeft een oppervlakte van 21.041 km². Het is het kleinste en meest dichtbevolkte (289,5 inwoners/km²) land van CAM. De bevolkingsgroei is voor 1,72% negatief beïnvloed door de internationale migratiegraad van 7% (voornamelijk naar de VS). Dit beïnvloedt ook de man-vrouw verhouding (89 mannen op 100 vrouwen). 43% van de jongeren is jonger dan 15. De gemiddelde levensverwachting steeg tot 72 jaar. De kindersterfte daalde dankzij de inspanningen kadederend binnen de Millenniumdoelstellingen. De gemiddelde alfabetiseringsgraad is 84%. Duurzame menselijke ontwikkeling: ES heeft een HDI van 0.680 en staat op de 107ste plaats in de ranking van in totaal 187 landen. Als de HDI wordt bijgesteld met de factor ‘ongelijkheid’, daalt die naar 0.499. De index van genderongelijkheid (waar drie dimensies worden gemeten: reproductieve gezondheid, empowerment en economische activiteit) is 0.441 en maakt dat ES op de 82ste plaats staat van de 148 landen. De Gini-coëfficiënt voor alle ontwikkelingsdimensies samen is 0.48. De coëfficiënten van totale armoede en extreme armoede bedragen 37.8 en 12.0. De bevolking die zich onder de armoedegrens bevindt bedraagt 37.2%. Het gebrek aan toegang tot en controle op betaalbare consumptie- en voedingsmiddelen is een toenemend probleem. Sociaal-economisch: De economische groei (1% per jaar) heeft geen invloed op de bestaande sociale ongelijkheid. Het BNP per capita is 2.583 USD, 11 % komt uit de landbouw, 16.4% uit internationale overboekingen; industrie en handel produceren het meest. Tijdens de economische 2
crisis daalde het verbruik waardoor de buitenlandse investeringen en de vraag naar producten afnam. Ook al werden in ES recent belastinghervormingen doorgevoerd (18% voor kleinschalige ondernemers), blijft belastingontduiking een groot probleem. De buitenlandse schuldprogramma’s hebben maatregelen genomen om zoveel mogelijk thema´s en sectoren aan te pakken, om het sectoraal spectrum te dekken en om een positieve invloed te hebben op de uitgaven van de sociale lasten, de macro-economie en de (niet-)agrarische productie. Mechanismen van sociale maatschappelijke inclusie: werkgelegenheid en onderwijs: Er is weinig dynamiek op de arbeidsmarkt: De werkloosheid treft voornamelijk jongeren met een werkloosheidspercentage van 10,4% in de leeftijdsgroep van 15 tot 24 jaar1. Volgens deze officiële cijfers - die ook de informele sector meerekenen - meer dan het dubbele van de totale werkloosheid (5,1 %). De vrouwen op de arbeidsmarkt verdienen minder dan de helft van wat de mannen verdienen. Ze werken voornamelijk in de informele sector en kennen een lage investeringsgraad. Het percentage jongeren dat aan het werk is, vooral jonge vrouwen in steden, bedraagt minder dan 40%. Scholing is een groot probleem in El Salvador: slechts 2.9% van het BNP wordt eraan besteed en slechts 40% stroomt door naar hoger onderwijs. Sociale cohesie en maatschappelijk middenveld: Maatschappelijke uitsluiting en genderongelijkheid: Van de totale bevolking wordt 40% van de families sociaaleconomisch en maatschappelijk uitgesloten2. De vrouwen, jongeren, armen en inheemse bevolking zijn het slachtoffer van armoede en de sociaaleconomische ongelijkheid. Hoewel de genderachterstand gekend is, worden er weinig maatregelen getroffen om die te verkleinen. Vrouwen en jongeren op het platteland ondervinden meer moeilijkheden en weerstand om deel te nemen op de arbeidsmarkt, aan scholing en in bestuursfuncties. De grootste groep zijn jonge, plattelandsvrouwen (80%). Geweld: De rechtsstaat is zwak en de democratisering van het politieke systeem kent in de praktijk een grote achterstand. ES kent het meeste geweld ter wereld: op 100.000 inwoners worden er jaarlijks 65 mensen vermoord (2012). Het percentage moorden op vrouwen bleef stijgen tussen 2008 en 20103 en heeft als belangrijkste oorzaak genderongelijkheid en vrouwenhaat. In bestuursfuncties binnen de lokale en nationale politiek zijn weinig vrouwen te vinden (minder dan 17%). De positieve discriminatie om vrouwen aan te moedigen deel te nemen aan de politiek boekt zeer trage vooruitgang4. Migratie: Meer dan twee miljoen Salvadorenen zijn geëmigreerd naar de VS, wat gepaard gaat met een stroom geldtransfers terug naar het thuisfront. Deze geldstromen zijn van uitzonderlijk belang voor de macro-economische stabiliteit. Doordat de productieve bevolking emigreert, wat de gezinseenheid vernietigt, verslechtert de productieve capaciteit en het sociale netwerk. Het aanwezige machismo verklaart deels waarom gemiddeld 33% van de gezinnen eenoudergezinnen zijn met een vrouw als gezinshoofd (één derde van het totaal). Het gebrek aan mogelijkheden om inkomsten te genereren verplicht de vrouwen ertoe om illegaal naar de VS te emigreren. Milieu – klimaatverandering. CAM is de meest kwetsbare tropische regio ter wereld. Studies duiden op de volgende dreigende gevolgen van de klimaatverandering in de regio: toenemende druk op de voedselzekerheid, verminderde beschikbaarheid van water (inclusief het mogelijke energetische gebruik), de verandering en het verlies van biodiversiteit in de ecosystemen (met gevolgen voor bossen en inkomsten uit de visvangst aan de kust), grotere vatbaarheid voor natuurrampen, schade aan de menselijke gezondheid en aantasting van de al beperkte bestaansmiddelen (vooral op het platteland)5. In ES zijn de natuurrampen toegenomen in aantal en in hevigheid. De sociaaleconomische gevolgen van stormen, aardverschuivingen/-bevingen en overstromingen zijn te wijten aan de sociale kwetsbaarheid en de beperkte bekwaamheid van de staat in duurzaam risico- en milieubeheer. Economische, sociale en politieke context van een bevolking die bestaat uit familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers. De informele en ook de koffie exporterende sector stimuleert in grote mate de economie van ES. Ook zelfstandige ondernemers6 en het kleinbedrijf dragen hun steentje bij in het creëren van arbeidsplaatsen. Slechts 43% (2010) van 1
Ibíd, blz. 58. Staat van de Regio C.-A. in Duurzame Menselijke Ontwikkeling 2010. Samenvatting. Blz. 66. 3 Staat van de Regio, blz. 56Cf. Kader nr. 4 in de bijlagen. 4 Ibíd., blz. 271-272. 5 Saxe Gutiérrez, Miguel, Programma Staat van de Natie – Regio, Vierde verslag van de Regio in Duurzame Menselijke Ontwikkeling, een verslag van Centraal-Amerika voor Centraal-Amerika. Costa Rica, Programma Staat van de Natie, 2010-Blz..61 6 Korte inhoud “De micro- en kleine onderneming in Centraal-Amerika, realiteit, mythen en uitdagingen”, GTZ/PROMOCAP/OIT, 2002 2
3
de economisch actieve bevolking bevindt zich in de formele sector. Organisaties of verenigingen van kleinschalige ondernemers zijn er nauwelijks en hebben een klein aantal leden. Door afwezigheid van samenwerking en algemene organisatie wordt de sector bijna niet vertegenwoordigd op nationaal niveau. De nationale ondernemersbonden vertegenwoordigen alleen grote nationale en internationale bedrijven die rechtstreeks toegang hebben tot de economische en politieke macht. Het recente initiatief ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ werd door deze sector in gang gezet. De landbouw- en veeteeltsector zijn beter georganiseerd, namelijk in de exportproductie van koffie en suikerriet. Binnen dat laatste zijn geen familiale boeren actief. De familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers als kernactoren. In ES is 70% van de plattelandsbevolking (2,41 miljoen) actief in de landbouw.7 De familiale landbouwers dragen bij tot een verhoging van 3% van het BNP8. Landbouw en veeteelt beslaan 41% van het landoppervlak en 43% is bosgebied (2005). Tussen 1961 en 2007 nam de productiviteit van de landbouw jaarlijks toe met 1,1% (Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank)9. Bijna 98,9% van de ondernemingen zijn micro-, kleine en middelgrote ondernemingen. Ze zorgen voor 54% van de werkgelegenheid en 34% van de totale productie10. Nationale regeringsprogramma’s zetten de sector aan om met commerciële overeenkomsten een zeer klein deel of ‘microtop’ te exporteren. Kwetsbare groepen. De uitgevoerde analyse bevestigt dat binnen de samenwerkingsstrategie positieve discriminatie nodig zal zijn om de kwetsbare groepen te bereiken. De genderongelijkheid belemmert de economische ontwikkeling en de deelname van vrouwen aan het openbare leven, of het nu familiale landbouwers of kleinschalige ondernemers zijn. Het programma zal bijdragen tot het verkleinen van de achterstand door de uitsluitingsmechanismen aan de kaak te stellen (machismo, discriminatie, geweld). Ook wordt de economische ontwikkeling bevorderd door productieve initiatieven van vrouwengroepen te integreren en te ondersteunen. Gemengde ledenorganisaties zullen de volgende acties in hun werking aanmoedigen: 1) vergroten van de inclusiecapaciteit en de zichtbaarheid van de economische bijdrage van het werk van vrouwen; en 2) het omzetten in de praktijk van kennis en bekwaamheden. Jongeren: het programma zal zorgen voor meer oriënterings- en integrale vormingsmogelijkheden (ook in synergie met andere Belgische NGO´s), zodat de jongeren in de ledenorganisatie worden gewaardeerd, wat een impuls zal geven aan de generatiewissel en deelname zal stimuleren. Dit, omdat de afwezigheid van jongeren de ledenorganisaties kwetsbaar maakt. De burgeroorlog (1972-1992) en het daaruit voorkomende huidige geweld hebben een desastreuze invloed op de organisatiegraad van het middenveld in El Salvador. De bestaande vormen van organisaties kenmerken zich als volgt: Organisaties van de sociale beweging, ontstaan tijdens de burgeroorlog, eisen hun rechten op en ijveren voor economische rechtvaardigheid, toegang tot land, voedingsmiddelen of gezondheidszorg. Over het algemeen willen ze alternatieven voor de huidige levensomstandigheden (CORDES, UNES). Nationale ondernemers- en boerenbonden van verschillende, industriële of agrarische aard, subsectoraal: veeteelt, confectie-industrie, export, enz. Zij hebben veel economische macht en hebben invloed op de nationale politiek, ze kunnen herverdelingsinitiatieven belemmeren door belastingen te heffen. Bvb. ANEP. Boerenorganisaties die zich verenigen om zichtbaarder te zijn of om toegang te krijgen tot financiering voor bepaalde materialen en middelen. Soms identificeren ze zich met een geïnstitutionaliseerd politiek project (partijen) om beter te worden vertegenwoordigd. Professionele, gemengde bonden: economen, bedrijfsleiders, enz. (Niet-)feministische vrouwenorganisaties. De feministische organisaties leveren diensten en vinden hun oorsprong in een gemeenschappelijk project dat vrouwen toegang verzekert tot verschillende middelen. Ze willen de maatschappij veranderen, onderhandelen in politieke programma’s, eisen gelijke rechten (privé, in de familie en openbaar) en combineren dat soms met bijstandsverlening. Gemeenschapsorganisaties voor algemene ontwikkeling met een meer lokale basis en een ruimer gamma van kleine acties van verschillende aard. Hun ledenbestand woont gewoonlijk binnen een gemeente of dorp. Ze hebben minder personeel en werken meestal met vrijwilligers. Lokale verenigen en jongerengroepen (die zich groeperen in netwerken en comités). Die zijn relatief klein en wispelturig, weinig gestructureerd en hebben geen uitrusting of eigen 7
Cf. Kader nr. 10 in de bijlagen. Cf. Kader nr. 12 in de bijlagen. 9 http://iadb.org/es/temas/agricultura/estadisticas-de-la-agricultura-en-america-latina,2342.html 10 Cf. Kader nr. 7 in de bijlagen. 8
4
-
middelen. Ze werden kortgeleden opgericht en werken rond sociale aspecten (sport), cultuur en milieu. Enkele hebben banden met politieke partijen. NGO’s en stichtingen die ontwikkelingsprocessen hebben ondersteund en die via hun programma’s samenwerking op kleine schaal hebben gestimuleerd.
Lokale economische ontwikkeling (LEO) is in ES voornamelijk in gang gezet in 2005, onder de vorm van het Lokaal Economisch Ontwikkelingsagentschap (LEOA) in de departementen Sonsonate, Morazán, Usulután, Chalatenango. Dit is een initiatief dat in gang is gezet door het UNDP en het technische secretariaat van het ministerie van economische zaken (CONAMYPE). Dit, om de publieke dienstverlening te decentraliseren. De toewijzing van hulpmiddelen voor de uitvoering van publieke wetten en dienstverlening aan gemeenten schommelt rond de 9%11. De LEOA is een overlegmechanisme tussen de publieke en privédienstverlening. Het heeft een duurzaam karakter omdat het een lange termijn visie heeft en zich uitstrekt over perioden van verschillende gemeentebesturen en staatshoofden; de deelname van het middenveld geeft continuïteit aan de processen. De LEOA-structuur heeft als voordeel dat er een connectie bestaat tussen de georganiseerde lokale actoren en een centraal bestuurlijk orgaan zoals de verschillende ministeries (articulatie). De LEOA van Morazán is de sterkste omdat deze een stem heeft in het Departementaal Bestuur en zo in staat is om staasfondsen te benutten in het voordeel van de kleinschalige ondernemers en familiale boeren (CreceMYPYME, FONDEPRO, CDMYPE). Deze LEOA beschikt ook over sterke onderhandelingsvaardigheden voor voorstellen. Bij onderhandelingen met de centrale regering wordt er gewerkt via de lobby van twee nieuwe wetten: de 'Wet voor stimuleren van het micro en kleinbedrijf' en de 'Wet van ondernemerschap met speciale aandacht voor jongeren'. De Microregio Los Nonualcos in het departement van La Paz beslaat meerdere gemeenten (wegens groter bewustzijn van het voordeel van LEO bij de burgemeesters) en is goed georganiseerd, namelijk door familiale landbouwers (melkproducten, ananasteelt en koffie). Ook de vrouwen zijn er georganiseerd in verscheidene organisaties. De Duitse organisatie GIZ biedt veel steun in het proces van territoriale planning. In het huidige programma is dit ook het interventiegebied van de partners FADEMYPE en RUM. De gemeentekantoren hebben een groot aantal bevoegdheden, maar zijn daar niet op voorbereid en hebben ook niet voldoende financiële middelen. Hetzelfde geldt voor de afdeling “Vrouwenzaken”. Als ze al worden opgericht, hebben ze geen of te weinig fondsen. Nationale vrouwenorganisaties pleiten voor de noodzakelijke toegewezen budgetten en personeel om te kunnen opstarten en uit te voeren. Macro-economische actoren. Vrijhandelsverdragen die van toepassing zijn op ES zijn de CAFTA tussen CAM en de US (2003) en de samenwerkingsovereenkomst met de EU (ADA, 2011). De Zuid-Zuidrelaties zijn vooral interessant met Guatemala, Honduras, Brazilië, Ecuador en Peru als regionale bondgenoten. Familiale landbouwers krijgen steun van ECADERT dat zich voornamelijk richt op het overbrengen van technieken en capaciteiten om inclusie van alle uitgesloten groepen te bereiken. Programma’s om familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers te stimuleren krijgen financiële hulp van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank en de Centraal-Amerikaanse Bank voor Economische Integratie. De voornaamste samenwerkingsactoren met een regionale visie zijn de verschillende programma´s van de VN (FAO, USAID, UNDP, UNO Women, UNICEF), de EU, het Spaanse AECID, het Nederlandse Humanistisch Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking (HIVOS), de Duitse Technische Coöperatie voor Internationale Samenwerking (GIZ) en de Zwitserse coöperatie voor internationale samenwerking (Swiss Contact en COSUDE). Geselecteerde ledenorganisaties. Basiscriteria: 1) ze vertegenwoordigen de kleinschalige economische sector, 2) ze spelen een rol bij de ontwikkeling van het productieproces of het ondernemerschap van de leden; 3) ze staan voor duurzame productie en de inclusie van kwetsbare groepen (vrouwen en jongeren). 4) de juridisch-administratieve aspecten zijn formeel/legaal en ze beschikken over de minimumcapaciteit om een rol te spelen als partnerorganisatie in het Trias-programma. Er zal gewerkt worden met een balans van 3de en 2de-graadsorganisaties om een regionale werking te stimuleren en met LEO-ondersteunende organisaties op nationaal niveau (de ADEL Morazán werkt ook al buiten El Salvador (Honduras, VS)). De bedoeling is om, door 11 De wettelijke bepaling wijst een percentage van de Begroting van de Staat toe. Er zijn procentuele beperkingen aangezien de minima niet worden uitgevoerd of, in het beste geval, een maximum worden. Bv. Van de overdracht van 9% in El Salvador moet de gemeente 1% besteden aan de zorg voor kinderen en jongeren en 2% aan de lokale economische ontwikkeling en geweld tegen de vrouw. Vrouwenorganisaties hebben actie moeten ondernemen zodat dat minimum effectief werd toegewezen.
5
samenwerking, belangenbehartiging en lobby, een multiplicatoreffect te bereiken en de strategische samenwerking met andere actoren te vergemakkelijken. De combinatie van koffie, honing, tuinbouw- en graanproducten maakt voedselzekerheid mogelijk, alsook het genereren van inkomsten door te produceren voor de exportmarkt (duurzame waardeketen en eerlijke handel). Organisatietypen: ledenorganisaties van familiale landbouwers met als voornaamste activiteiten het telen van duurzame koffie, honing tuinbouw- en graanproducten, alsook de belangenbehartiging op gemeentelijk, departementaal en nationaal niveau. Ledenorganisaties van ondernemende vrouwen en ook familiale boerinnen. Ledenorganisaties gericht op kleinschalige ondernemers, met een sterke focus op de inclusie van vrouwen en jongeren en het nationaal netwerk van microfinancieringsinstellingen (MFI&SDE), voornamelijk gericht op de plattelandssector, met specifieke belangstelling om kredietproducten te ontwikkelen voor vrouwen, jongeren en de genoemde waardeketens (belangrijk hierbij is dat de landelijke MFI lid zijn van Centraal-amerikaanse netwerken om regionale uitstraling, impact en synergie te verzekeren). Steun van NGO’s die door dienstverlening de bedrijfs- en organisatie-ontwikkeling ondersteunen en de versterking en coördinatie van nog kleinschalige ledenorgansaties (die nog heel zwak gestructureerd zijn in ES) om zodoende de sector meer zegkracht en vertegenwoordiging te geven. Rol van de organisaties met een structuur en nationaal bereik: In principe zijn er 4 partners met een nationale dimensie: CLAC, CONFRAS, AMC (lid Red Asomi) en RUM. CLAC is een overkoepelend international orgaan (Latijns-Amerika) met hoofdkantoor in San Salvador. CLAC heeft naast de nationale dimensie, een grotere regionale dimensie. Zijn belangrijkste rol is belangenbehartiging, lobby en advocacy voor alle familiale boeren in Latijns Amerika: in ES, maar met een regionale uitstraling en impact op de ganse regio en op termijn gans Latijns-Amerika. RUM en met name het ondersteunende feministisch collectief, behartigt de belangen van vrouwen in het algemeen en specifiek rond de economische sector en stelt de genderongelijkheid en uitsluiting aan de kaak door wetvoorstellen te verdedigen. CONFRAS doet aan belangenbehartiging van familiale boeren, waardeketens en voedselzekerheid. MFI AMC verbindt vraag en aanbod van de MFI-diensten in de waardeketens, draagt bij tot de bedrijfsontwikkeling en de ontwikkeling van krediet en bedrijfsontwikkelingsproducten voor jongeren en vrouwen. Zij hebben immers onvoldoende toegang tot diensten en programma’s voor productie en duurzame ontwikkeling. Elke organisatie zal, volgens zijn rol en noden en in overeenstemming met de programmadoelstellingen, worden versterkt in het integreren van een methodologie voor de inclusie van vrouwen en jongeren; steun voor samenwerking met andere actoren; analyse om beslissingen te nemen over de waardeketens; versterking in lobbying met regerings- en bestuursinstanties. De ervaring van Trias in Centraal-Amerika/El Salvador gedurende laatste 5 jaar Interventiegebieden in Centraal-Amerika/El Salvador De programma’s van Trias CAM (DGO 2008-2013, EU 2007-2009 en BRS/CERA 2009-2013) spitsten zich toe op drie interventiezones: de Polochic regio (Guatemala), het centrum, noorden en zuiden van Santa Rosa de Copán (Honduras) en de Micro regio Los Nonualcos (El Salvador). Partners waarmee Trias heeft gewerkt: aantal, type (ledenorganisatie en nietledenorganisatie) 2007-2013: Trias heeft samengewerkt met elf partners: vijf ledenorganisaties (ACDIJ, APODIP, CCA, RUM, AMPRO) die familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers (m/v) vertegenwoordigen. Zes NGO’s die het proces van LEO ondersteunen: in Guatemala ADP (BO, LEO) en FUNDACEN (MFI); in Honduras de groep PILARH (OPD voor BO enLEO, de OPDF voor MF), ASONOG (LEO, versterking van de burgermaatschappij), ADELSAR (BO, LEO); in El Salvador FADEMYPE (MF, BO en LEO). Algemene doelstelling van het programma: 1. Geïntegreerde dienstverlening, 2. Versterking ledenorganisaties, 3. Lokale betrokkenheid, 4. Uitwisseling N-Z De huidige uitgevoerde strategie stimuleert de LEO-processen, versterkt de capaciteit van partnerledenorganisaties als sociale actoren die toegang verkrijgen tot verschillende en toegepaste bedrijfsdiensten. De organisatorische capaciteiten en het samen verantwoorden van de LEOprocessen wordt versterkt. De transversale doelstellingen zijn: genderfocus door ongelijkheid en machtsrelaties, aandacht voor vrouwen, jongeren en duurzaamheid. N/Z-samenwerking zit nog in de proeffase. Verwezenlijkingen – op het niveau van 1. Partners 2. Doelgroep 3. Relatie partnersTrias12 Partners: De organisatorische processen van de ledenorganisaties om efficiënter beslissingen te kunnen nemen zijn versterkt, waardoor een duurzame organisatie wordt bereikt. Er wordt gewerkt vanuit een ontwikkelingsvisie die zicht heeft op de bestaande ongelijkheid die gereproduceerd
12
Bronnen zijn het verslag van de Midterm Evaluatie CAM (2010) en het verslag PLATS Trias CAM (2012).
6
wordt door de organisatiecultuur en door zichtbare en onzichtbare institutionele normen en waarden. Door het zichtbaar maken van deze ongelijkheid kan die worden aangepakt. Verder zijn de aandachtspunten: gender, LEO-visie in ledenorganisaties en in NGO´s. De individuele werking is verbeterd en de coördinatie met andere actoren geeft een verruiming van de nationale en regionale samenwerking en visie. Ook is het vermogen van de ledenorganisaties om hun taak uit te oefenen als organisaties die de kleinschalige productieve sector vertegenwoordigen, verbeterd. De bedrijfsdienstverlening voor leden, in het bijzonder vrouwen en jongeren, is verbeterd, men is gericht op het bereiken van duurzaamheid in haar drie dimensies en op het verbeteren van het programmabeheer. Resultaten naar de doelgroep: Verbetering van de capaciteiten voor ondernemerschap en productie, betere politieke vertegenwoordiging, lobby en advocay in economisch gerichte regeringsinstanties, meer inclusie van vrouwen en jongeren (ondernemers of boeren); verbetering van de leefomstandigheden en ondersteuning van empowerment-processen, betere vertegenwoordiging en integratie in de overlegorganen op lokaal niveau. Versterking van de capaciteiten van vrouwen in processen over genderongelijkheid en bij programma’s binnen de organisatie. Resultaten in de relatie Trias – Partner: Verbetering van de capaciteit om te onderhandelen, beheer en uitvoering van de gezamenlijke visie; kwaliteit in de uitvoering van aanvullende en synergetische rollen, toename van het ledenaantal. Identificatie van het voornaamste interventiegebied en mogelijke partners Keten van duurzame koffie, honing, tuinbouw- en graanproducten: via de waardeketens en eerlijke handel wordt er bijgedragen aan duurzame processen met een economische, sociale en milieudimensie. De overkoepelende ledenorganisaties van familiale boeren hebben al enig vermogen om de doelstellingen rond inclusie en duurzaamheid in hun eigen visie te integreren. Via de overeenkomsten in productie- en waardeketens wordt er samengewerkt aan voorstellen om op nationaal en Latijns-Amerikaans niveau de belangen te vertegenwoordigen en te lobbyen: CLAC, APICAFE, ledenorganisaties van ADEL Morazán, CONFRAS. Versterking van de bedrijfsstructuur: dienstverlenende organisaties die erop gefocust zijn om bestaande mogelijkheden en economische initiatieven te creëren voor vrouwen en jongeren op een individuele of gemeenschappelijke basis; van organisatieversterking door actievere deelname van leden. Hiertoe behoren gemengde ledenorganisaties en ledenorganisaties van uitsluitend vrouwen die ondernemerschap als voornaamste doelstelling hebben: RUM, ADEL Morazán, CONFRAS en APICAFE. Versterking van LEO-organisaties, benutten van de ervaring en capaciteit van de partnermix met andere netwerken en actoren rond uitwisseling, actie van de leden in duurzaam milieubeheer, balans tussen het economische en sociale, uitsluiting van vrouwen en jongeren, gebrek aan organisaties om de familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers met actiecapaciteit te vertegenwoordigen: CLAC, Red ASOMI, CONFRAS, ADEL Morazán, FADEMYPE. Versterken van MFI en de netwerken waar zij lid van zijn, het stimuleren en ontwikkelen van kredietproducten die aangepast zijn aan de situatie van jongeren en vrouwen en familiale boeren in de waardeketens. Het linken van kredietproducten aan BDS voor familiale boeren en kleinschalige ondernemers (AMC Morazan, PADECOMS en regionale netwerken Red Asomi, Red Katalysis) Relaties N-Z en Z-Z als programma’s voor thematische debatten (inclusie en duurzaamheid), ondersteuning van strategische processen van de organisaties en het programma. Gelijksoortige ledenorganisaties in interventielanden van Trias (Guatemala, Honduras, Brazilië, Peru, Ecuador), UNIZO, KVLV, KLJ, gelijksoortige organisaties in andere zuidelijke landen met relevante initiatieven voor het programma. Organisationeel advies gericht op: 1) inclusie, ondernemerschap, regeerbaarheid en duurzaamheid; 2) Versterking van leiderskwaliteiten en capaciteiten en kadervorming; 3)Samenwerking van actoren in functie van de voornaamste noden van de partners door hun handelswijze op lokaal, nationaal en regionaal niveau te versterken; alsook hun capaciteit om doeltreffende interventies en actiemodellen te ontwikkelen voor de doelgroep; 4) Versterking van lobby en advocacy capaciteiten van de ledenorganisaties via de FACT-methodiek van Agricord; 5) Het verschaffen van institutionele contacten rond MFIexpertise/capaciteitsversterking met instellingen als BRS en andere financiële instellingen worden naar de partners gefaciliteerd. Monitoring, kwaliteitsbewaking en analyses rond vooruitgang van financiële en sociale performantie (SPM) wordt via feedback op factsheets verzekerd; 6) Markttoegang zal, waar nodig, worden ondersteund voor het uitbouwen van een duurzame economische basis voor zowel de boerenbedrijven als de economische dienstverlening vanuit de partner-ledenorganisaties. Het voorgaande is coherent met de geselecteerde nationale en regionale processen om zo de problematiek van de doelgroep te overwinnen. Deze werden als volgt geïdentificeerd in samenwerking met de voorgeselecteerde organisaties als lokale leden:
7
Proces
1 2
3
4
Organisatieversterking met genderfocus. Jonge ondernemers. Ondersteunen van het versterken en de integratie van jonge ondernemers in de processen. Politieke invloed op nationaal en regionaal niveau. (Linken aan bestaande netwerken) en volgens de rol van de ledenorganisaties op nationaal niveau. Het benadrukken van incidentie in het thema voedselsoevereiniteit (bescherming van de nationale producktie). Versterken van de positie van vrouwen voor hun integratie en uitvoeren van processen van incidentie binen het wettelijk kader.
Procesleider
Meewerke nde organisati e
RUM
CLAC
ADEL MORAZAN
FADEMYPE, CLAC
AMC, CONFRAS (Complementaire werking, de eerste legt de nadruk op waardeketens en de tweede op het vrouwelijk ondernemerschap)
CLAC, RUM
RUM, CONFRAS
CLAC
De algemene doelstelling van Trias ES op lange termijn is: 30.427 georganiseerde familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers - zowel mannen als vrouwen - en vooral deze die economisch het meest worden uitgesloten - vrouwen en jongeren - hebben in 2016 hun bestaansmiddelen duurzaam verbeterd, zijn onderling verbonden en handelen gemeenschappelijk. Indirect worden er 248.000 mensen bereikt. Risico’s en mogelijkheden (zie ook sectie 2.7) Risico’s: Verzet tegen de deelname van jongeren en vrouwen wegens overbelasting van hun takenpakket en door machocultuur in de gemengde ledenorganisaties. Ongunstige muntwisselkoers: Dollar/Euro. Trias-bondgenoten en -partners verwezenlijken hun financiële beloftes niet. Het gewenste multiplicatoreffect van bekwame personen en interne, ondersteunde structuren leidt tot organisatorische overbelasting. Demotivatie tast de productiecapaciteit van ledenorganisaties en koffieboeren aan. Conjuncturele (economische groei, verlaging van de koffieprijs) of contextuele (klimaateffect, politieke onstabiliteit, sociaal geweld) veranderingen hebben een onvoorziene invloed op de strategie van de partners. Opportuniteiten: De nationale en regionale context is gunstig voor de koffieketen, en honing- en tuinbouwproductie. Dit zijn prioritaire waardeketens voor de regering, wat samenwerking op regionaal niveau in de hand werkt. Er is institutionalisatie en aanvullende samenwerking rond verschillende doelstellingen waar het programma nadruk op legt: kleinschalige ondernemers, waardeketens op het platteland, inclusie, klimaatverandering, LEO-visie. De identificatie van relevante nationale en regionale processen met transformatiepotentieel samen met de ledenorganisaties als belangrijkste uitvoerders. Alle geselecteerde organisaties zorgen voor diversiteit tijdens het productieve en organisatorische leerproces. De vrouwenorganisaties werken samen en interpelleren in de nationale processen van inclusie door gemengde ledenorganisaties. De nationaal en regionaal georiënteerde ondersteuningsprogramma’s zijn verbonden met de waardeketens en de geselecteerde doelgroep. Mogelijkheid om jongeren te organiseren die de gewenste transformaties zouden kunnen ondersteunen.
Analyse van bestaande mogelijkheden voor synergie en complementariteit 8
Het linken van een gedeelde ontwikkelingsvisie van het El Salvador programma heeft volgende opties (gebaseerd op eerdere ervaringen): met de regio CAM (Guatemala, Honduras), Triaslanden Peru, Ecuador, Brazilië en de Trias-basis (België). Het netwerk voor samenwerking en de complementariteit met belangrijke instanties neemt op de volgende manier vorm aan: Bij het in kaart brengen en het prioriteren van de sleutelactoren in functie van het programma met de geselecteerde partnerorganisaties, is er een onderscheid gemaakt tussen de instanties met al gevestigde relaties, de mogelijke bondgenoten of nog te vestigen relaties. Er is een relatie met: Agriterra en de Zweedse coöperatie SCC: mogelijkheid focuswerk met ledenorganisaties, aanvullende financiële bijdrage voor programma’s van de ledenorganisaties, technische capaciteit, focus op gender, het ICCO-programma (visie). Alianza de Mujeres Cooperativistas van El Salvador: relevant voor acties en verdediging van de algemene en in het bijzonder economische rechten van de vrouw, Gendercomité van de EU: technische kennis, samenwerking met de programma’s van de nationale regering. Programma Landelijke Regionale Dialoog van de “International Land Coalition LA”: relevante alliantie voor actie en landelijke ontwikkeling van familiale boeren en inclusie. Platform van het Programma Solidaire Economie Centraal-Amerika (PECOSOL): relevant voor de voedingssoevereiniteit, verdediging en regionale actievoering. IICA: landbouwonderzoek, aanvullende allianties. Christian Aid: uitwisseling van ervaringen, informatie over de situatie van vrouwen enz. Instanties om samenwerkingsrelaties te creëren. CENPROMYPE: actie en diensten voor de kleinschalige ondernemerssector. FAO: ondersteuning van de voedselveiligheid, gender en ondernemerschap van familiale boeren. OIRSA: relevant voor de processen van inclusie en politieke actie en ook specifiek in de koffieproductie: controle van de schimmel Hemileia vastatrix (la roya). ONU-Mujer: samenwerking om de economische situatie van de vrouw te veranderen. Trias ES zal allianties op lange termijn bouwen met de partnerorganisaties van het huidige programma13: ADP, ADELSAR, ASONOG, groep PILARH. Hun dienstverlening biedt een concurrentievoordeel om LEO-processen en bedrijfsdiensten (MF en SDE) te stimuleren. Trias ES en BRS zijn in overleg om de adviserende rol, financiële ondersteuning uit te breiden en de MFdiensten te verbinden voor de jonge ondernemers en boeren (met ADEL Morazán-AMCPADECOMS). Anderzijds krijgt de relatie met KVLV, UNIZO, KLJ en mogelijk ook markant, vorm om de werkwijzen over genderongelijkheid en uitsluiting te bepalen binnen een ‘globaal’ perspectief. Het is de bedoeling om dieper in te gaan op het proces van inclusie via debat en gemeenschappelijke reflectie. Het Trias programma in Peru, Ecuador, Brazilië en ES zal zich ook gezamenlijk meer verdiepen in de gender-ongelijkheidproblematiek. Synergievoorstellen in de regio opgebouwd met Veco MA, Vía Don Bosco, DISOP, en Trias om de inclusie van jongeren in netwerken en in ledenorganisaties mogelijk te maken en zo ondernemende activiteiten te versterken17. Lokale vertegenwoordiging: Trias ES is lid van het Foro de ONG Internacionales (FONGI) in Guatemala en van het Foro de Organizaciones de Cooperación Internacional FOCIS in ES. Beide netwerken vergemakkelijken de synergie, de visie rond samenwerking opbouwen, de deelname aan processen van het middenveld, en de het aangaan van samenwerking met verschillende lokale actoren.
6.2 Specifieke doelstelling El Salvador Trias ES wil in El Salvador 7 (8) duurzame ledenorganisaties hebben als partners, die optreden als actieve actoren in de maatschappij. De betreffende partners versterken hun leden en personeel en hebben professioneel gezien voornamelijk aandacht hoe vrouwen en jongeren te betrekken in de maatschappij door hun marktdeelname te verbeteren, door de machts- en genderverhoudingen in de maatschappij onder de loep te leggen en bijdrage te leveren aan een globale maatschappij met de deelname van alle bevolkingsgroepen.
6.2.1. Beschrijvende fiche van de doelstelling Originele titel Titel Specifieke doelstelling
El Salvador hacia un desarrollo incluyente: mujeres, hombres y jóvenes desde sus organizaciones hacen realidad el desarrollo económico impulsando procesos regionales sostenibles”. “El Salvador naar inclusieve ontwikkeling: mannen, vrouwen en jongeren maken met hun organisaties de economische ontwikkeling waar door duurzame, regionale processen te stimuleren” Trias ES wil in El Salvador 7 (8) duurzame ledenorganisaties hebben als partners, die optreden als actieve actoren in de maatschappij. De
13
In het kader van deze allianties-synergie, heeft Trias ES met ADP en ASONOG een voorstel gedaan bij het SICA om de bestaande jongerennetwerken te versterken en zo de deelname van de jeugd te verhogen bij de Centraal-Amerikaanse integratieprocessen. 9
Land Provincies/Staten Lokale partners
Andere betrokken organisaties Andere financiering Hoofdsector Sub-sector 1 Sub-sector 2 Sub-sector 3 Doelgroep Uiteindelijke begunstigden
1. Specifieke budgetdoelstelling (totaal) 2. Budgetsubsidie (80%)
betreffende partners versterken hun leden en personeel en hebben professioneel gezien voornamelijk aandacht hoe vrouwen en jongeren te betrekken in de maatschappij door hun marktdeelname te verbeteren, door de machts- en genderverhoudingen in de maatschappij onder de loep te leggen en bijdrage te leveren aan een globale maatschappij met de deelname van alle bevolkingsgroepen. El Salvador Nationaal, met sterke aanwezigheid in de departementen Morazán, Usúlutan, La Unión, microregio Los Nonualcos. 1. Latijns-Amerikaanse en Caribe Coordinator van Kleine Boeren en Eerlijke handel (CLAC), (ledenorganisatie van familiale landbouwers in Latijns-Amerika). 2. Confederatie van Federaties van Salvadoreense Agrarische Hervorming (CONFRAS), (ledenorganisatie van familiale landbouwers in El Salvador). 3. Red Unión de Mujeres, RUM. (ledenorganisatie van ondernemende vrouwen). 4. Agentschap van Lokaal Economische Ontwikkeling Morazán – ADEL Morazán. (ledenorganisatie van kleine organisaties in het departament van Morazán). 5. APICAFE ledenorganisatie inclusie familiale landbouwers met lokaal bereik (koffie, tuinbouw en honingteelt). In onderzoek. 6.Coöperatie van Koffieboeren Barrios CAFECIBA: ledenorganisatie inclusie familiale landbouwers. In onderzoek. 7. AMC, coöperatieve MFI & Bedrijfsversterking nationaal niveau. In onderzoek. 8. FADEMYPE, NGO Bedrijfsversterking op nationaal niveau. 9. Coöperatieve MFI PADECOMS (lid ADEL Morazan). In onderzoek. 1. BID 2. Synergie tussen Vía Don Bosco, DISOP, VECO en Trias in CA. 3. Lokale organisaties ZIE DEEL III Bijlage 1 / 151 - 311 - 250 15150 - 15164 31120 - 31194 25010 Vrouwelijke, mannelijke en jonge familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers en hun organisaties, met speciale aandacht voor armen, vrouwen en jongeren. In totaal 30.427 leden van ledenorganisaties: vrouwen, mannen (inclusief jongeren), leden van partners (ledenorganisaties), (overlap ingerekend) tussen de partners. Indirecte doelgroep: 248.000. Totaal: 52% vrouwen, 10% jongeren, 3% inheemse bevolking, 55% familiale landbouwers, 41% kleinschalige ondernemers. Totaal ledenorganisaties: 51% vrouwen, 1.4% jongeren, 3% inheemse bevolking, 55% familiale landbouwers, 41% kleinschalige ondernemers. 1. Het totale budget voor SDZ 3 El Salvador = Euro 2.499.013 2. Het aandeel van de subsidie = Euro 1.999.211
6.2.2. Beschrijvende fiches van de partners in El Salvador ZIE DEEL III Bijlage 2B Leden: 250.000 in Latijns-Amerika, 21.677 personen CAM, 2.855 in El Salvador Adres, telefoon, website, e-mail
Contactpersoon met telefoon en e-mail
Latijns-Amerikaanse en Caribe Coordinator van Kleine Boeren en Eerlijke handel - CLAC Boulevard Merliot, Polígono C, Edificio UCRAPROBEX. San Salvador, El Salvador Tel. (503) 2278-8482 Xiomara J. Paredes,
[email protected] 10
Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 6.831 personen Adres, telefoon, website, e-mail
Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 1.748 vrouwen Adres, telefoon, website, e-mail
Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 150 personen Adres, telefoon, website, e-mail Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 2.752 personen Adres, telefoon, website, e-mail
Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 870 leden Adres, telefoon, website, e-mail Contactpersoon met telefoon/ e-mail Geografisch gebied Donanten Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 570 personen Adres, telefoon, website, e-mail
Aanwezig in 21 landen van Zuid-Amerika, de Carïben, Mexico, Centraal-Amerika, El Salvador Kleine projecten met ondersteuning van Oxfam, Agriterra, Twin, Ierse coöperatie 2014 Confederatie van Federaties van Salvadoreense Agrarische Hervorming CONFRAS R.L 7ª. Ave. Norte #50. Residencial San Carlos, San Salvador, El Salvador Tel. (503)2226-3541
[email protected] www.confras.com Ricardo Ramírez,
[email protected] El Salvador SCC, Agriterra, Christian AID; Stichting Share 2014 Netwerk Unie van Vrouwen de R.L. Av. el Prado #1120, Col. Buenos Aires #1, San Salvador, El Salvador Tel. (503) 2226-0356
[email protected] www.reduniondemujeres.org Rubidia Escobar,
[email protected] 22 gemeenten en 10 departementen COOPERACCIO AECID, COOPERACCIO LA CAIXA, DIAKONIA, SCC, FIDE 2008 APICAFE Tel: 2665 – 2099 y 7894 – 1136,
[email protected] María Rosa Elena Romero Romero Departement Usulután, 10 gemeenten Hertogdom van Luxemburg 2014 ADEL MORAZAN Km. 165 carretera a San Francisco Gotera, Caserío Los López, Cantón El Triunfo. Morazán, El Salvador Tel. (502)2654-0582 http://www.adelmorazan.org
[email protected] Alejandro Benítez,
[email protected] Departement Morazán OXFAM, EURADA, ART-PNUD, Internationaal Netwerk LEDA (ILSLEDA) 2014 Cooperativa Cafetalera Barrios CAFECIBA
Donanten
María Francisca de Castilla, (502) Tel 2683 8000 San Miguel y Morazán, El Triunfo Geen 2014 FADEMYPE 25 Calle Pte. Y 21 av. Nte. # 1205, Colonia Layco, San Salvador, www.fademype.org.sv Lic. Miguel Adolfo López Ortiz, (502) 2234-0300
[email protected] Departamenten, San Salvador, La Paz, La Libertad, Santa Ana, Brucke Le Pont, CONAMYPE, project CDMYPE, Trias.
Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden: 13.995
2003 AMC Coöperatieve MFI
Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied
11
Adres, telefoon, website, e-mail Contactpersoon met telefoon en e-mail Geografisch gebied Sponsoren Aanvang van partnerrelatie met Trias Leden : 2.552 Adres, telefoon, website, e-mail Contactpersoon Geografisch gebied Sponsoren Optioneel: nog te bepalen
8ª Calle Ote. y 4ª Avenida Norte Nº203, San Miguel, (503) 2682-1600, www.amc.com.sv,
[email protected] Oscar Armando Chicas Rodriguez El Salvador Red ASOMI, Red Katalysis, FIG, Etimos, SICSA, Alterfin 2014 PADECOMSM coöperatieve MFI (In bespreking / optioneel) Avenida Presbítero Norberto Cruz, Barrio La Soledad # 11, frente al ISSS, San Francisco Gotera, Morazán, (503) 2668-870, www.padecomsmcredito.com.sv Oscar Everardo Chicas Departament Morazán en San Miguel FIDEMYPE, SICSA, BID, Microfinanza Rating, REDCAMIF, FUNDAMICRO, Oikocredit, Red ASOMI, KIVA, ETIMOS, WCCN, FONAVIPO, FUSAI 1 of 2 ledenorganisatie/NGOs voor/van boeren/ondernemers
6.2.3 Beschrijving van het programma in El Salvador Effectiviteit en efficiëntie Relevantie en effectiviteit: specifieke doelstelling en verwachte resultaten Identificatie van de ontwikkelingsbehoeften van de doelgroep vanuit de contextanalyse en de identificatie van sectoren om samen te kunnen werken met de doelgroep van Trias. Hierbij werden de interesses, belangen, behoeften en LEO-gebieden geanalyseerd. Het preselectieproces van de institutionele profielen van de partners werd vervolledigd via informatieverzameling door een bezoek ter plaatse en in regionaal dialoog met de partners die de nationale expertise en prioriteiten aan het licht bracht. De bijdrage van het programma: de inclusie van vrouwen en jongeren en het aanpakken van de bestaande ongelijkheden (op basis van gender, leeftijd en klasse): vertrekt van het individu binnen de organisatiecontext en processen van het programma. De partnermix, van ledenorganisaties van vrouwen en gemengde ledenorganisaties zal bijdragen aan de verandering van machtsverhoudingen en genderongelijkheid in de organisatie en zal hen een stap dichter brengen naar een inclusieve maatschappij. De strategieën om de doelstelling te kunnen behalen zijn: 1) de deelname van vrouwen en jongeren aan interne organisatieactiviteiten op een democratische en transparante manier; 2) toegang tot kennis, (relevant in het empowermentproces) en het zo kunnen benutten van eventuele mogelijkheden via dienstverlening, bestuursadvies rond duurzaamheid aan de ledenorganisatie; 3) verbetering van de interne processen in functie van financiële en organisationele duurzaamheid; 4) kwalitatieve verbetering van dienstverlening aan uitgesloten personen om zo een betere marktdeelname te bereiken; 5) dialoog en samenwerking met andere actoren om voor gemeenschappelijke belangen op te komen (lobby & advocacy) om zo een meer inclusieve maatschappij te creëren. Meer en betere deelname van vrouwen en jongeren aan de maatschappijopbouw en ontwikkelingsprocessen is gerechtvaardigd en relevant, omdat deze bevolkingsgroepen een achterstand hebben, overal ter wereld. Het geweld en de maatschappelijke uitsluiting dwingt Trias ES ertoe om materiële en niet-materiële behoeften en de geboden mogelijkheden serieus te nemen. Om deze te kunnen benutten worden de vaardigheden van jongeren die verantwoordelijkheid dragen over een gezin of kleinbedrijf, versterkt. De gemengde ledenorganisaties van boeren hebben ongeveer 5% jongeren als leden. De deelname van jongeren verhogen heeft twee gevolgen: 1) verhogen van de zichtbaarheid, kwalificatie en waardering van de bijdrage dat een klein percentage vrouwen al levert in ongelijke omstandigheden ten opzichte van mannen in gemengde organisaties; 2) deelname aan productieve processen verbeteren de omstandigheden voor henzelf en voor de organisatie (sociaal kapitaal). Voor het benutten van het potentieel van jongeren, vrouwen, boeren of ondernemers, moeten er ter plaatse meer mogelijkheden gecreëerd worden, moeten de capaciteiten die meer rendement opleveren worden versterkt en moeten er productieve alternatieven komen om een antwoord te bieden aan de onzekere arbeidssituatie en de hoge migratiegraad. Persoonlijke ontwikkeling en deelname aan gemeenschappelijke acties vanuit de ledenorganisaties leiden tot duurzaamheid van 12
de deelname van jongeren, de organisaties op zich en de sociale maatschappij in het algemeen. De interne organisatorische processen binnen de ledenorganisaties moeten worden verbeterd, dit met het oog op het bereiken van sociale en financiële duurzaamheid. Dat kan door synergie te creëren tussen het inzetten van technische middelen binnen de verschillende organisatieafdelingen. De processen zullen bijdragen tot de verbetering van productieve processen en het behalen van de institutionele doelstellingen, gemeenschappelijke handel en betere identificatie met de organisatie door de leden. Het strategisch kader laat zien dat processen samenkomen om de duurzaamheid van de organisatie en hun voornaamste strategische processen te verbeteren door capaciteiten intern te versterken, de gender relaties te verbeteren, productiegerichte mogelijkheden te voorzien en de bijdrage van vrouwen en jongeren echt te waarderen. Efficiëntie Het budget is gebaseerd op de projectie van de beheerscapaciteit van elke betrokken organisatie en de expertise van Trias om nationale processen te beheren. De toewijzing van middelen volgt de criteria van duurzaamheid en maximalisatie in functie van de bereikte resultaten en impact. Het totale budget bedraagt 2.500.000 euro dat wordt geïnvesteerd in een directe doelgroep in ES van bijna 30.427 personen en indirect van 248.000 personen (CLAC Latijns-Amerika). Dat betekent een investering van 82 euro/persoon over een periode van 3 jaar. Er wordt selectief gekozen voor actiemodellen die inclusie bevorderen. Zo wordt verzekerd dat de kwetsbare groepen (vrouwen en jongeren) de grootste investering krijgen; dit omdat jongeren en vrouwen in een ongunstige context leven waardoor een relevante en efficiënte investering nodig is om de situatie van armoede en inclusie structureel te veranderen. Bijdrage van het landenkantoor van Trias aan een efficiëntie en effectieve uitvoering van het programma Trias ES heeft een proces van organisatieversterking voorzien. Met de aanwezige capaciteit kunnen de programma’s efficiënt en effectief worden afgehandeld. De zelfanalyse volgens de EFQM methode (2012) toont welke gebieden verbeterd moeten worden op korte termijn (personeelszaken en consolidatie). De efficiëntie weerspiegelt zich in: een jaarlijks institutioneel budget gebaseerd op processen dat het team doelmatig beheert, verbetering van de administratieve processen en vermindering van de landenkantoorkosten. Het aantal expats zal in 2014 verminderen van 3 naar 1 (1 van de 8 personeelsleden), dit zal de interculturaliteit bij aanvang van het werk verzekeren en tevens zal de expat (landendirecteur) een vlotte relatie met de Belgische ledenorganisaties en Europese ontwikkelingsorganisaties vergemakkelijken. Het landenkantoor werkt mee aan de capaciteitversterking van de partners door het vervullen van de volgende functies: -
Systematische begeleiding van de programma-uitvoering vanaf planning, financiële en programmatische monitoring, jaarlijkse evaluaties en impact evaluaties. Trias baseert zich op het ingevoerde institutioneel leerproces en verzekert de goede uitvoering van het programma.
-
Advies van processen die organisationele verandering teweegbrengen: op grond van het 'organisatieprofiel' en de bijbehorende versterkingsplannen die de nadruk zullen hebben op: kleinschalig ondernemerschap, bestuurbaarheid, inclusie en duurzaamheid. Deze plannen worden per organisatie geanalyseerd en bij de uitvoering kunnen verschillende methoden en instrumenten worden gebruikt: thematische workshops die bepaalde partners gemeen hebben, proces van groepsversterking met hulp van organisaties die kiezen voor hetzelfde proces, specifieke opvolging in functie van de capaciteit of benodigheid van de organisatie en volgens de beschikbaarheid van Trias ES. Er wordt gestreefd naar het betrekken van ondersteunende organisaties voor het ontwikkelen van een integrale aanpak.
-
Thematisch advies bij de transversale thema´s van het programma, gelinkt aan de geselecteerde nationale processen (4), inclusie van vrouwen en jonge ondernemers, duurzame menselijke ontwikkeling en milieubeheer en belangenbehartiging (lobby en advocacy). De thema´s worden op nationaal en regionaal niveau uitgewerkt en gecombineerd met uitwisseling van ervaringen en het opdoen van nieuwe kennis.
-
Samenwerking met andere actoren: begeleiding van organisaties die 'regionale processen beheren’ met relevante actoren voor het programma; internationale samenwerking vergemakkelijken (EU, AECID, e.a), openbare instanties en lokale organisaties met expertise (inclusief de samenwerking met dienstverlenende NGO’s van het huidige programma voor gespecialiseerde versterking).
-
Een
brug
slaan
tussen
Z/Z
en
N/Zuid-processen,
met
betrekking
tot
bepaalde 13
programmastrategieën, wordt het interne debat van de organisaties gedocumenteerd en gevoed, voornamelijk door sleutelactoren: in België, BRS en KBC (adviseurs), de ledenorganisaties van Trias zowel in België als in Peru, Ecuador, Filipijnen en Brazilië die met analoge transversale thema’s (milieu, inclusie…) en strategieën (interne en institutionele duurzaamheid, kwaliteitsdiensten, vermarkten, interactie overheid, lobby & advocacy…) actief zijn. Het Trais ES-team heeft meerde jaren ervaring in het werken in een meerlandenregio (Guatemala, El Salvador, Honduras) en is vertrouwd met de ingewikkelde ontwikkelingscontext. In het tweede semester van 2013 zullen functieprofielen worden opgesteld op basis van behoeften van de partners en het nieuwe programma, om zo het definitieve team te vormen. Het team zal vanaf 2014 bestaan uit 8 personen; 1 landendirecteur (v), 1 PME&systematiserings-adviseur (v), 1 financieel adviseur (v), 1 administratief medewerker (v), 4 organisatieadviseurs (inclusiviteit, lobby en advocacy, OS/ID, N-Z en Z-Z uitwisseling economische duurzaamheid). Interne ontwikkelingscapaciteit & ondersteuning hoofdkantoor van Trias Trias ES werkt voortdurend aan de versterking van organisatiecapaciteiten en het optimale gebruik van kennis door: 1) Jaarlijkse planning- en evaluatiebijeenkomsten; 2) Opbouw van thematische kennis via deelname van het team van adviseurs aan regionale workshops; 3) Uitwisseling van ervaringen met partners en het Trias-team; 4) Documentatie (verslagen en systematiseringen) van de kernprocessen; 5) Bijdrage aan de verspreiding van informatie in de virtuele bibliotheek in First Class; 6) Toegang tot specifieke vorming in overeenstemming met het functieprofiel en de interesse van het personeel; 7) Deelname in werkgroepen van Trias op wereldniveau, met reflectie- en discussieprogramma’s. Door de processen van het programma zal het leerproces worden gestimuleerd: 1) organiseren van regionale thematische workshops met experten in het thema of presentaties van succesvolle (proef)projecten: 2) systematisering van processen door de partners; 3) systematisering van de verslagen van de monitoringbezoeken en verspreiding ervan. Ondersteuning hoofdkantoor: Vanuit het hoofdkantoor zullen de LA's het land en de partners ondersteunen bij de introductie van een FACT-methodiek (Agricord) voor het systematisch opzetten van “Lobby & Advocacy”-trajecten. Ook zullen “tools” voor de versterking van leiders of kadervorming aangeboden worden; institutionele contacten rond MFIexpertise/capaciteitsversterking met instellingen als BRS en andere financiële instellingen worden naar de partners gefaciliteerd. Monitoren, kwaliteitsbewaking en analyses rond vooruitgang van financiële en sociale performantie (SPM) wordt via feedback op factsheets verzekerd. De adviseur 'markttoegang en ketenontwikkeling' zal vanuit zijn expertise ondersteuning leveren voor de uitbouw van een duurzame economische basis voor zowel de boerenbedrijven als de economische dienstverlening vanuit de partner-ledenorganisaties. In ES zal er samengewerkt worden met partners die in het Fairtrade-circuit verkopen, voornamelijk koffieorganisaties. De adviseur 'markttoegang en ketenontwikkeling' heeft een zeer grote kennis van deze sector om hier omkadering in te geven. Deze levert ook bijdrages voor het uitwerken van specifieke indicatoren voor de baseline en monitoren ervan. De Programma Coördinator (PC) zal het landenkantoor ondersteunen voor de identificatie en effectieve ontwikkeling van additionele programma's voor complementaire acties aan het DGD-programma en/of voor de uitbreiding van het aantal personen dat bereikt wordt met de Trias-strategie. De PC zal eveneens verzekeren dat de rapportage kwalitatief en consistent is met de PLATS-richtlijnen. Samen met de betrokken N/Z-adviseur zal de PC begeleiding verschaffen voor de N/Z-dynamiek in het land en de coherentie van deze met het landenprogramma verzekeren. Samen met de LA's zal de PC ervoor instaan dat de thematische en transversale prioriteiten van Trias volledig geïntegreerd worden. Ten slotte zal de PC de landendirecteur coachen en de werking en resultaten van het landenkantoor van nabij opvolgen. Een jaarlijkse zending maakt deel uit van deze continue supervisie. Strategie Noord-Zuid en Zuid-Zuid De LEO-strategie is nauw verbonden met de constructie van Zuid-Zuidverbindingen in de centrale thematieken van inclusie en duurzaamheid. De drie voorziene samenwerkingsverbanden zijn: 1) Relatie opbouwen tussen de actoren in ES en de partners, de acties en het bereik versterken door middel van multi-actorinspanningen. Het leer- en reflectieprogramma voor institutionele versterking. 2) Verbinding tussen organisaties van het Trias ES programma, Guatemala, Honduras, Nicaragua (synergielanden Belgische NGO´s), Brazilië, Ecuador en Peru. De huidige samenwerkingscoördinatie biedt de mogelijkheid om allianties op te bouwen en de ontwikkelingsvisie te delen binnen de met name Centraal- en meer algemeen Latijns-Amerikaanse context over processen rond gender en duurzaam milieubeheer. De gelijkenis van de partnerprofielen vormt de basis om Zuid-Zuidrelaties te vestigen die de organisaties versterken.
14
3) Traject Noord-Zuid met de ledenorganisaties van Trias in België, voornamelijk met KLJ, KVLV en UNIZO14 die de interesse hebben om deel te nemen aan reflectieprocessen over inclusie en duurzaamheid (en eventueel ook het vrouwennetwerk markant). TRIAS ES zal de samenwerking, dat uitwisseling en kritische reflectie over globalisering vanuit verschillende perspectieven tot doel heeft, faciliteren. De leden versterken zich door zich de concepten en theorieën eigen te maken en hun kennis ervan te verdiepen, deze ondersteunen de strategie en de adequate toepassing ervan binnen veranderingsprocessen. De samenwerking Noord-Zuid en Zuid-Zuid in de belangrijke processen maximaliseren en bijdragen aan de uiteindelijk te behalen verandering. De relaties, processen, bijdragen van de discussie en collegiale constructie zullen worden gemonitord. Het synergieakkoord met VECO, Via Don Bosco en DISOP zal sterk Z/Z-uitwisseling van kennis, actiemodellen rond inclusie van jongeren stimuleren. Presentatie van de geselecteerde partners in El Salvador Ledenorganisaties van familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers Latijns-Amerikaanse en Caribe Coordinator van Kleine Boeren en Eerlijke handel (Fairtrade) CLAC Sleutelactoren: mannen en vrouwen in de familiale landbouw Ledenbestand: 21.677 personen in CAM (Honduras, Guatemala, El Salvador, Nicaragua, Costa Rica), 2.885 El Salvador. 77% mannen, 23% vrouwen, 3% inheemse bevolking, 13% jongeren. 250.000 leden in Latijns Amerika Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie / visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: transversale doelstelling in het strategische plan, heeft een genderstrategie, de intentie om te werken aan het verminderen van de genderongelijkheid; Economische duurzaamheid: producten van hun leden op de internationale markt brengen met een label van eerlijke handel; Milieubeheer: leden werken volgens een milieubeheerplan; een aanzienlijk deel van de leden produceert biologisch. Reden voor de selectie van de partner in het programma: organisatie op het 3de niveau. Ze vertegenwoordigt meer dan 30 organisaties van familiale boeren met regionale structuur en kan in het programma de nadruk leggen op de 3 dimensies van duurzaamheid. Confederatie van Federaties van Salvadoreense Agrarische Hervorming CONFRAS R.L Sleutelactoren: vrouwen en mannen in de familiale landbouw Ledenbestand: 6.831 personen, 63% mannen, 37% vrouwen, 20% jongeren Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie/visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: institutionele inzet in de vorming van leiders en politieke deelname; gendergelijkheid als transversale doelstelling, politiek, bescheiden initiatief in de inclusie van jongeren; Economische duurzaamheid: economische inzet en verdediging van de rechten van de leden; ondersteunt het leveren van kredietkapitaal en lidmaatschap; Milieu: als doelstelling voedselsoevereiniteit, bevordert wetsvoorstellen in duurzame ontwikkeling van de landbouw- en veeteeltsector. Reden voor de selectie van de partner in het programma: organisatie op het 3de niveau die 7 federaties, 2 verenigingen en 107 coöperaties vertegenwoordigt; belangrijke actor met capaciteit en visie in actieprocessen met samenwerking op nationaal en ook Centraal-Amerikaans niveau. Netwerk Vrouwen Unie RUM Sleutelactoren: Kleinschalige onderneemsters Ledenbestand: 1.748 personen, 100% vrouwen, 14% jongeren Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie/visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: Inclusie van jonge en volwassen vrouwelijke ondernemers, bijdrage aan economisch integratie door deel te nemen in besluitorganen; Economische duurzaamheid: bevordering van het kleinbedrijf, productie in het LEO-kader; het verkopen via het netwerk, meerwaarde van een solidaire economie; Milieu: kleinschalige/ambachtelijke productie. Beschouwt goede en voldoende voeding als een levensrecht en -kwaliteit. Reden voor de selectie van de partner in het programma: Institutionele overeenkomst in de inclusie van vrouwelijke ondernemers in combinatie met lobby voor LEO. Uitdaging om producten in een formeel handelscircuit te brengen en de zoektocht naar economische duurzaamheid. Agentschap Lokale Economische Ontwikkeling ADEL MORAZAN Sleutelactoren: 30% Kleinschalige ondernemers en 70% familiale landbouwers Ledenbestand: 2.752 personen, 39% mannen / 61% vrouwen, 5% jongeren. Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie / visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: Bevordering van diensten voor de sector van jonge ondernemers/boeren; meer projecten en ondersteuning van ondernemende vrouwen binnen kleinschalige ondernemingen; Economische duurzaamheid: Het linken van technische criteria aan de dienstverlening van de 14
Mogelijk markant. 15
eigen leden; Milieu: Steun aan duurzame waardeketens. Reden voor de selectie van de partner in het programma: evenwicht tussen ondernemerschap en het sociale aspect, bevordering van debatten. Sterke organisatie in bedrijfsdienstverlening; hebben genderfocus in hun institutionele visie en acties. AMC Coöperatieve MFI Sleutelactoren: 25% Kleinschalige ondernemers en 68% familiale landbouwers Ledenbestand: 16.995 personen, 41% mannen / 59% vrouwen, 5% jongeren. Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie / visie & in het DGD-programma) aan: Ledenorganisaties: Economische duurzaamheid: MF-diensten, verbinding van tendensen en verbeteringen van de dienst van de MF-sector met de rurale productiesector; voornaamste actoren: familiale landbouwers of kleinschalige ondernemers met nadruk op vrouwen en jongeren. Inclusie: het bereik van de MF-dienstverlening aanpassen aan de benodigdheden van jonge vrouwen en mannen in de landbouwproductie (kleinschalig of op familieniveau). Reden voor de selectie van de partner in het programma: Institutionele identificatie. De dienstverlening is toegespitst op jonge ondernemers en de dienstverlening van microfinancieringsinstellingen aan de landbouwsector, in waardeketens en aan sociaal kleinschalige ondernemers (jongeren, vrouwen) via het netwerk van dienstverleners. Meer zichtbaarheid en een groter regionaal bereik via leden op nationaal niveau. Bijdrage aan het sociaaleconomische evenwicht van de verschillende dienstverlenende leden. Multiplicatoreffect van (proef)processen in het programma gericht op het ledenbestand van het netwerk lokaal, nationaal en regionaal. PADECOMSM Coöperatieve MFI (in onderzoek/optioneel 8e partner-ledenorganisatie) Sleutelactoren: kleinschalige ondernemers, koffieboeren Ledenbestand: in totaal 2.552, koffieboeren 150 Bijdrage: analoog en complementair met AMC binnen de ADEL Morazán. Reden: complementaire en verhoogde territoriale dekking MFI dienstverlening programma, analoge objectieven AMC, lid van ADEL Morazan groep APICAFE Sleutelactoren: Familiale landbouwers Ledenbestand: 150 personen, 70% mannen, 30% vrouwen, 1% jongeren Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie / visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: Economische duurzaamheid: het versterken en democratiseren van de waardeketen met het verhogen van de deelname van vrouwen en jongeren. Milieu: productie van biologische kwaliteitskoffie, de diversificatie van de gewassen en schaduwbomen, kleinschalige productietechnieken die het vewerkingsproces minder arbeidsintensief maken en een schonere productie opleveren. Reden voor de selectie van de partner in het programma: professionaliserings- en begeleidingsprocessen die gespecialiseerd zijn in identificatie en het verlenen met meer bekwaamheid van ondernemerschap processen in de koffie en honingketen om vrouwen en jongeren te begeleiden. Ledenorganisaties: organisatieprocessen gericht op ondernemerschap, voornaamste actoren: familiale landbouwers en kleinbedrijf met de nadruk op koffie, honing, vrouwen en jongeren. Cooperativa Cafetalera Barrios CAFECIBA Sleutelactoren: Familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers Ledenbestand: 870 Personen , 60% mannen, 40% vrouwen, 1% jongeren Bijdrage van partner (m.b.t. eigen missie / visie & in het DGD-programma) aan: Inclusie: Economische duurzaamheid: het versterken en democratiseren van de waardeketen met het verhogen van de deelname van vrouwen en jongeren. Milieu: productie van duurzame kwaliteitskoffie, de diversificatie van de gewassen Reden voor de selectie van de partner in het programma: professionaliserings- en begeleidingsprocessen die gespecialiseerd zijn in identificatie en het verlenen met meer bekwaamheid van ondernemerschap processen in de koffie en honingketen om vrouwen en jongeren te begeleiden. Ledenorganisaties: organisatieprocessen gericht op ondernemerschap, voornaamste actoren: familiale landbouwers en kleinbedrijf met de nadruk op koffie, honing, vrouwen en jongeren. Dienstverlener: FADEMYPE Reden voor de selectie van deze partner in het programma: professionaliserings- en begeleidingsprocessen die gespecialiseerd zijn in identificatie, verlener(s) met meer bekwaamheid om processen van ondernemerschap in de koffie en honingketen van kleinschalige ondernemingen en om vrouwen en jongeren te begeleiden, expertise organisatieversterking van kleinschalige ondernemers. Soort diensten die deze partner zal leveren aan: Ledenorganisaties: organisatieprocessen gericht op ondernemerschap, voornaamste actoren: familiale landbouwers en kleinbedrijf met de nadruk op koffie, honing, vrouwen 16
en jongeren. Articulatie van kleine kleinbedrijforganisaties op nationaal niveau via coördinatieplatforms om meer afstemming en coördinatie te krijgen. 1 of 2 ledenorganisaties/dienstverlener: Nog te bepalen -
Beschrijving van de doelgroep en begunstigden in El Salvador De directe doelgroep van het programma zijn de leden en organisatiestructuur van de 7 (8) ledenorganisaties en de leden van georganiseerde groepen van FADEMYPE en de bijbehorende beslissingsstructuur. Het profiel van de doelgroep: 1) kleinschalige (biologische) koffieboeren die gericht zijn op export, productie van honing, tuinbouw en graanproducten voor de lokale of nationale markt, 2) kleinschalige ondernemers en hun organisaties en micro- en kleinbedrijf in verschillende activiteiten; productie van voedingsmiddelen, vruchtendranken, souvenirs, sieraden, brood, kleding etc. Minder dan 3% van de personen zijn inheems. Vrouwen vormen meer dan de helft (51%) van de directe doelgroep (familiale landbouwers of kleinschalige ondernemers), 10% daarvan zijn jonge (vrouwelijke of mannelijke) ondernemers die weinig kansen hebben op de markt omdat ze op leeftijd worden gediscrimineerd. Sociaaleconomisch gezien bestaat de doelgroep uit personen die in moeilijke omstandigheden leven, laaggeschoold zijn en beperkte toegang hebben tot middelen en mogelijkheden, maar door hun organisatie wel een groeipotentieel hebben. De organisaties van kleinschalige koffieboeren bevinden zich binnen een marktsegment (biologische koffie en eerlijke handel) waardoor ze hindernissen kunnen overwinnen. De situatie van de kleinschalige ondernemers is verschillend omdat ze actief zijn in een veelvoud van activiteiten, sectoren en zijn geografisch meer verspreid. De verschillende processen zullen leiden tot de kleinbedrijfsontwikkeling en een sterkere organisatie en/of associativiteit. ADEL Morazán, PADECOMSM en FADEMYPE spelen hierin een belangrijke rol door het organisatie- en associatieproces te ondersteunen en ook deelname in lokale en nationale coördinatieorganen te stimuleren. De indirecte doelgroep (248.000) wordt gevormd door familiale boeren en kleinschalige ondernemers in de interventiezones van de partners en op Latijns-Amerikaans niveau (CLAC). De LEO-actoren zullen een directe invloed hebben op deze groep door het vormen en versterken van kleinschalige ondernemersorganisaties. Tevens zal er direct met hen gewerkt worden door de coördinatie van de verschillende organisaties te verbeteren door ze in platforms of netwerken samen te brengen. Ook de lobby&advocacy-activiteiten hebben een directe invloed in doorgevoerde wetsvoorstellen met betrekking tot duurzame productie op gans Latijns-Amerikaans niveau. Duurzame impact Garanties voor duurzame impact: selectie ledenorganisatie, product(en), focus en selectie subsectoren Op basis van de vastgestelde selectiecriteria werden de ledenorganisaties gekozen. De relatie van Trias ES met de ledenorganisatie baseert zich op het bereiken van een duurzame impact. Trias paste criteria toe voor de analyse en selectie van landbouwproducten, subsectoren en acties met impact op familiale landbouwers en kleinschalige ondernemers. Familiale In El Salvador heeft het programma het volgende product geselecteerd landbouwers Duurzame koffie (biologisch en eerlijke handel) en daarmee verbonden waardeketens zoals honing. Productie van kleinschalige agro-ecologische gewassen vooral door ondernemingen van plattelandsvrouwen. De inclusie van vrouwen maakt deel uit van het concept sociale duurzaamheid binnen de principes van eerlijke handel; de inclusie-indicatoren dragen ertoe bij dat er een institutionele inzet is en dat er overeenkomst is met het Triasprogramma. Het thema inclusiviteit is een mogelijk thema om rond te werken met andere actoren aangezien er niet veel vrouwen lid zijn van de organisaties. De rol van de vrouw zal zichtbaar worden gemaakt in de waardeketens, binnen de organisatie en in het creëren van aanvullende mogelijkheden. Trias ES voerde een grondig proces uit om organisaties te selecteren die echt de mogelijkheid hebben om hieraan te werken en onderhandelde met RUM om de trekkersrol op zich te nemen. De gekozen partnermix maakt een link tussen gemengde ledenorganisaties en ledenorganisaties van vrouwen. Deze laatstgenoemden zullen aan de hand van een uitgebouwde visie en strategieën de onderneemsters en productiviteit duidelijk stimuleren. De inclusie van jongeren hangt af van de soort combinatie waarop wordt ingezet binnen elke ledenorganisatie: het beginpunt is verschillend voor elke organisatie, er zal worden onderhandeld over de inspanningen die een verandering naar inclusie verzekeren. De noodzaak voor een generatiewissel is 1.
17
Kleinschalige ondernemers
bekend. De voorwaarden binnen de context zijn gunstig om de problematiek van jonge ondernemers te leren kennen en de mogelijkheid die ontstaat als ze deelnemen aan het produceren van “assets” van de familie (of gemeenschappelijke in de coöperaties en verenigingen). De uitdagingen zijn groot en de middelen beperkt (bv. toegang tot land) om de vertegenwoordiging van jongeren aanzienlijk te doen groeien. Daarom spitst de eerste fase zich toe op jongeren die verbonden zijn met de ledenorganisaties en op de banden met de kinderen van de leden. Er zal gebruik gemaakt worden van de bestaande expertise rond jongeren, voornamelijk van de synergiepartners Via Don Bosco, DISOP, hun lokale partners met expertise rond jongerenwerking en alliantiepartners als ADELSAR (Honduras) en ADEL Morazán (ES) Omschrijf de toekomstige duurzame en economische impact van het (de) product(en) of focus bij familiale landbouwers De koffieteelt, honingproductie, kleinschalige tuinbouw en graanteelt zijn belangrijke sectoren in ES, waar kleinschalige, georganiseerde boeren in werken. In deze sectoren wordt gestreefd naar milieu-, sociale en economische duurzaamheid en is de combinatie mogelijk met andere waardeketens en teelten (diversificatie). Op economisch vlak wordt gezocht naar rendabiliteit en economische haalbaarheid. De verwachte toekomstige impact bestaat uit: Inkomstverhoging uit gemeenschappelijke koffieteelt en productie van ondernemende vrouwen dankzij een kwalitatief bedrijfsdienstverlening. Efficiënter gebruik van methodische instrumenten om te kunnen werken met vrouwen in organisatorische processen. Minder intolerantie over de bestaande ongelijkheid van vrouwen binnen gemengde ledenorganisaties, door het verbeteren van de personeelsrelaties tussen mannen en vrouwen. Betere marktdeelname van jongeren. De ondernemingen worden gezien als sociaaleconomische bijdragers aan de maatschappij. Beschrijf dat het (de) product(en) of focus geen schade toebrengt aan het milieu, een positieve impact heeft of risico's vermindert De koffieplantage is een van de voornaamste natuurlijke bronnen in ES. De biologische productieteelt gaat de bodemverontreiniging tegen doordat er geen vervuilende productiemiddelen worden gebruikt. Dit wordt aangemoedigd door een bewuste keuze voor duurzaam milieubeheer, de levenskwaliteit en de biodiversiteit. De agro-ecologie is een productievorm die het milieu als 'een levend wezen' respecteert. In El Salvador heeft het programma de volgende subsector(en) geselecteerd Kleinschalige ondernemingen maken een belangrijk deel uit van de economische sector. Omdat deze sector zich in een onzekere economische situatie bevindt wordt er door de bestaande netwerken (AMC, PADECOMSM) en federaties (CONFRAS) gewerkt aan meerdere doelen. Door economische uitsluiting starten kleinschalige ondernemers met een achterstand. De organisaties (CONFRAS, RUM, APICAFE, CAFECIBA, CLAC, ADEL Morazán) bieden diensten aan (rond koffie, honing, voedingsmiddelen en ambachtelijke producten), drijven handel en tellen ook kleine ondernemingen voor de transformatie van de ambachtelijke landbouwproductie (vruchtensap en -wijn en verpakte zoetigheden). De aan de doelgroep van kleinschalige ondernemers aangepaste diensten van microkrediet en BDS door FADEMYPE, ADEL Morazán en AMC (PADECOMSM) is een bijdrage vanuit de organisatie van kleinschalige ondernemers aan de doelgroep. Ook wordt er aan de samenwerkingscapaciteiten gewerkt om zo een netwerk te kunnen creeën op lokaal en nationaal niveau, cruciaal voor nationale lobby en advocay-activiteiten. Hierbij worden de inspanningen van de partnerledenorganisaties en Trias ES met elkaar gecombineerd. Beschrijf het positieve effect van deze (sub)sector op de inclusie van jongeren en vrouwen De sector van kleinschalige ondernemers bestaat voor 60% uit vrouwen die meer inkomsten nodig hebben om het bestaansminimum te bereiken. Nationale statistieken tonen aan dat vooral die vrouwen nood hebben aan een krediet. Het ondernemerschap biedt de mogelijkheid tot het verkrijgen van krediet, zelfstandigheid en autonomie en biedt tevens een bestaansalternatief aan jongeren (strategie om de migratie te beperken). De impact neemt toe als de kwaliteit van de sector wordt verhoogd en als jongeren met een visie en initiatief voor ondernemerschap ondersteuning krijgen. Omschrijf de toekomstige duurzame en economische impact van deze (sub)sector voor kleinschalige ondernemingen Sociale duurzaamheid door: 1) sociaal kapitaal, omdat er meer capaciteit ontstaat voor de samenwerking en transformatie ten voordele van economische 18
initiatieven van vrouwen en jongeren; 2) sociaal kapitaal en samenwerkingsbanden te verstevigen tussen gelijksoortige organisaties die ervaringen uitwisselen en een duurzame impact (sociaal, economisch en op milieukwesties) bevorderen; samenwerken in empowermentprocessen van vrouwen en jongeren in kleinschalige ondernemingen en initiatieven om de realiteit te transformeren via actievoorstellen die de lokale economie beïnvloeden; Economische duurzaamheid (toename van financieel kapitaal) door de technische ondersteuning van het ondernemersinitiatief en de bevordering van de bestaanseconomie van vrouwen en jongeren die meer capaciteiten hebben om als zelfstandige te kunnen werken alsook op de arbeidsmarkt. Duurzaam milieubeheer door bijdrage aan het herstel en diversificatie van de koffieplantages door gebruik van biologische productiemiddelen. De verwachte duurzame impact is: Meer inkomsten uit initiatieven van ondernemende vrouwen dankzij kwalitatief bedrijfsdienstverlening. Meer gebruik van methodische instrumenten om te kunnen werken met vrouwen in organisatorische processen. Gerelateerd aan het verminderen van de intolerantie over de bestaande ongelijkheid van vrouwen binnen gemengde organisaties zodat een verandering van personeelsrelaties kan plaatsvinden. Leidinggevende vrouwen die hun belangen kunnen behartigen als onderneemsters, boerin en als vrouw. Verbetering van de marktdeelname van jongeren. De ondernemingen worden gezien als een socio-economische bijdragen aan de maatschappij. Lobby en advocay met betrekking tot het creëren van een gunstig ondernemersklimaat waarin de bijdrage van de familiale boeren en kleinschalige ondernemers aan de productie en BNP in acht genomen wordt. Omschrijf dat de (sub)sector geen schade toebrengt aan het milieu, een positieve impact heeft of risico’s vermindert Om de risico’s van milieuverontreining te verminderen worden deze opgenomen in de bedrijfsplannen (milieu-impact) die door middel van het adviserend team met de partners ontwikkeld worden. Ook zullen er samenwerkingsbanden worden aangegaan met universiteiten die onderzoek kunnen doen naar schone productie en productiemiddelen en een technische inbreng kunnen doen om lage kostprijstechnieken binnen de sector te introduceren. Tot slot zal een relatie worden aangegaan met de gemeentebesturen die ervoor moeten zorgen dat afval, geproduceerd door de kleinschalige ondernemingen, op een duurzame manier wordt behandeld. Bijdrage aan duurzame impact tijdens de uitvoering van het programma Trias zal via het programma een bijdrage leveren door het direct versterken van de 7 (8) ledenorganisaties (directe partners) en zo zorgen voor een betere levensstandaard en de bestaansmiddelen van de leden verhogen. Ook de ledenorganisaties van deze directe partners worden versterkt via hun eigen managementteam en bestuursleden. Belangrijke processen voor Trias zijn de organisatie van leden, associativiteit en coördinatie. De twee laatsten worden voornamelijk bereikt door binnen een LEO-context te werken en door relatieopbouw met ondersteunende organisaties. Betrokken actoren die koffieboeren en kleinschalige ondernemers begunstigen, worden verbonden en aangemoedigd in het uitwisselen van ervaringen. Op die manier is het mogelijk om meer inkomsten te genereren en het hoofd te bieden aan de nadelige omstandigheden die eigen zijn aan competitieve handel. Ook zullen meer capaciteiten ontstaan in verscheidene dimensies: productie, belangenbehartiging en het beheer van productieve en organisatorische processen. Een speciale inspanning zal worden geleverd om de inclusie van vrouwen en jongeren in alle dimensies te bereiken. Leg uit hoe het programma streeft naar lokale betrokkenheid via de samenwerking van ledenorganisaties met andere bestaande actoren Samenwerking van de ledenorganisaties georganiseerd in een LEO-context met openbare instanties om zo de productieve sector en het micro- en kleinbedrijf te bevorderen. Op nationaal niveau speelt Fademype een rol die haar ondernemersorganisaties in een nationaal overlegplatform samenbrengt. Via de deelname van ADEL Morazán in de CDMYPE op departementaal niveau, neemt deze de rol op zich van bemiddelaar tussen de centrale regering en de LEO-actoren. Om niet alleen nationale maar ook regionale wetgeving te beïnvloeden, gebeurt dit ook via hun MFI-organisaties AMC en PADECOMSM. Zij zijn immers die georganiseerd in het Red ASOMI en het Red Katalysis. Ook CLAC zit in internationaal forum en CONFRAS in Via Campesina. Ministerie van Economische zaken: diensten om de rurale en stedelijke sector van kleinschalig ondernemerschap te bevorderen, opvolging van de regionale dynamiek van het Centro de 19
Promoción a la Microempresa CENPROMYPE met als transversale doelstellingen gender en duurzaam milieubeheer. Er zal ook worden getracht om banden aan te knopen met nationale iniatieven zoals CONAMYPE in ES. Ministerie van Landbouw en Veeteelt: uitbreidingsdiensten, vooral de diensten die verbonden zijn met de koffieketen als deel van de Centraal-Amerikaanse Strategie voor Territoriale Ontwikkeling in plattelandsgebieden. Gemeentebesturen kunnen met het gemeentebudget bijdragen aan de initiatieven van lokale of territoriale economische ontwikkeling en de ontwikkelingsvoorstellen van economische initiatieven die vrouwen begunstigen. Partners worden ondersteund om hun relaties en samenwerking met de lokale overheid te verbeteren Instituten en organisaties om ondernemende vrouwen en jongeren te ondersteunen: De bestaande initiatieven rond productie en ondernemingschap die tevens de belangen van familiale boeren verdedigen, zijn een mechanisme om de lokale samenwerking te bevorderen. Privé-instanties ter bevordering van de koffieketen en honing: Foro de Café, CONAPIS. Instanties voor internationale samenwerking, die de visie van lokale samenwerking delen: waardeketen van koffie en empowerment van jongeren en ondernemende vrouwen, zoals VECO, GIZ of een Spaanse coöperatie (AECID). Wat is het multiplicatoreffect van het programma? Het multiplicatoreffect berust op drie mechanismen: 1) De bewuste opname in het netwerk van organisaties op het tweede en derde niveau die aanwezig zijn in ES, o.a. van CLAC, AMC, PADECOMSM (Red Asomi en Red Katalysis), ADEL Morazán, APICAFE, 2) Het potentieel dat ontstaat door Zuid-Zuid (en Synergie) uitwisselingen die zich toespitsen op delen van het leerproces en ervaringen van verschillende aard: met betrekking tot bedrijfsdienstverlening, de inclusieprocessen of organisatorische versterking van de ledenorganisaties bestaande uit familiale boeren en/of kleinschalige ondernemers. 3) De samenwerking tussen de deelnemende organisaties met hun institutionele omgeving die een lokale en nationale visie hebben. 4) Op internationaal vlak: CLAC (Centraal & Zuid-Amerika), CONFRAS (Via Campesina), ADEL Morazán met ADEL structuren in CA, RUM door middel van de feministische beweging (Guatemala, Honduras, Nicaragua), MFI via Red Katalyis (CA), Redcamif (LA) Bijdrage aan duurzame impact: Exitstrategie El Salvador Financieel: Verzekert het programma dat de partners voldoende andere financieringsbronnen hebben aan het einde van het programma? Werd de toegang tot het verkrijgen van beschikbare lokale middelen besproken? De samenwerking tussen ledenorganisaties met andere belangrijke instanties is essentieel voor het beschikken over voldoende financiële middelen op de langere termijn en was één van de de selectiecriteria. Trias ES ondersteunt geen ledenorganisaties die financieel volledig afhangen van de fondsen van het Trias programma. Elke organisatie beschikt over een basisstructuur die zichzelf staande moet houden, Trias levert een bijdrage aan de kernprocessen vastgelegd in het programma. De ledenorganisaties dragen bij aan het Triasprogramma met eigen of andere externe fondsen. De synergie tussen personeel en technische en financiële middelen werd opgenomen in de selectiecrieria van de actuele organisaties en in de zoektocht naar aanvullende middelen voor de doelen van het programma in ES. Trias ES werkt hieraan mee vanuit haar eigen aanbod, maar de partner zal met zijn interne capaciteiten de voornaamste inspanning leveren en zich inzetten voor het geheel van organisaties die werken aan het bereiken van de gezamenlijke doelen. Zo wordt er gestreefd naar een zo maximaal mogelijke koppeling met de beschikbare lokale middelen Op organisatieniveau: Bij de uitvoering van de strategie zullen de samenwerking van de partnerorganisaties met zowel Trias ES als met andere instanties opgevolgd worden. Trias zal de geleverde diensten van de partnerorganisatie evalueren zodat de resultaten kunnen bijdragen aan het leerproces van het personeel en het management van de ledenorganisatie. Door begeleiding te geven aan en het monitoren van formeel leiderschap en van de processen die gerelateerd zijn aan andere actoren via coördinatie- of overlegprogramma’s wordt er een zekere autonomie gecreëerd. Op technisch niveau: De bestaande situatie qua organisatie van de ledenorganisaties is verschillend. Het uitgangspunt geeft twee mogelijke interventies met betrekking tot het gebruik van technologieën en technieken: 1) Het invoeren van nieuwe technieken en technologieën. 2) Invoering en uitbreiding van bestaande technologieën die door bepaalde omstandigheden niet toegankelijk zijn voor de hele organisatie. De duurzaamheidfocus stimuleert de combinatie van lokaal ontwikkelde technologieën en methoden. Met betrekking tot het personeelsbeleid: Het is de bedoeling om de capaciteiten die nodig zijn voor effectief en efficiënt programmabeheer en de vaardigheden om samenwerkingsverbanden aan te gaan, over te dragen. Een belangrijk duurzaamheidprincipe van Trias ES is dat de samenwerking en de adviesdiensten geen
20
afhankelijkheid creëren tussen Trias ES en de partnerorganisaties. Het Trias-team neemt voornamelijk de rol van adviseur op zich en zal de capaciteiten creëren om tegemoet te komen aan de adviesbehoeften van de partner-ledenorganisaties. Anderzijds verkeren enkele ledenorganisaties in een onzekere situatie wat betreft de continuïteit van hun personeel (gerelateerd inkomsten en fondsen). Dat beperkt de mogelijkheid om extern gegeven advies te benutten op basis van de bestaande interne capaciteiten. Trias ES verkiest het om processen in het ritme van de partnerorganisaties te ondersteunen met aandacht voor de bestaande capaciteit van de organisaties. Dat garandeert duurzame processen op termijn. Transversale thema’s: Inclusie, gender, jongeren en duurzaam milieubeheer De inclusie van ondernemende vrouwen en jongeren zijn strategieën waarover Trias ES niet onderhandelt. Het bereiken van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen start bij de identificatie van de bestaande genderrelaties tussen mannen en vrouwen en het beter begrijpen van de verschillende rollen die mannen en vrouwen hebben en daarop gebaseerd de voor- en nadelen en de implicaties dat dit heeft op persoonlijke en gemeenschappelijke ontwikkelingsprocessen (genderfocus). Aan de inclusie van vrouwen en jongeren wordt constant gewerkt door middel van het behalen van de uitgelijnde strategieën gebaseerd op duidelijke criteria en doelen van het programma. Bij de selectie van partners, gebaseerd op de ingediende programmavoorstellen door de ledenorganisaties, werd er gekeken naar de manier waarop de vastgestelde criteria zoals verantwoordelijkheid, overeenkomst in belangrijke transversale thema´s en organisatiewil om veranderingen door te voeren, behaald worden. Het aantal vrouwelijke en jonge leden in gemengde organisaties in ES is over het algemeen laag. Daarom worden in de partnermix ledenorganisaties van alleen vrouwen opgenomen die eisen en voorstellen hebben om gendergelijkheid en de inclusie van vrouwen in de economie te ondersteunen. Zij identificeren zich met het programma omdat ze als algemene doelstelling hebben de productie en ondernemingen van vrouwen te stimuleren en te bevorderen. Door de individuele en gezamenlijke planning zullen specifieke processen worden verzekerd om de inclusie van vrouwen en jongeren te bevorderen, met name door positieve discriminatie en het bijdragen aan het empowermentproces. Daarvoor zullen ondersteunende processen nodig zijn en gelijktijdig de theoretische vorming over de ontwikkeling van productie-initiatieven die tot gender gelijkheid leiden. Het is ook belangrijk dat het technische en adviserend team dat de processen leidt, bekwaam is in het begeleiden van het invoeren van activiteiten om de inclusie, gendergelijkheid en aandacht voor jongeren binnen de partnerorganisaties te bereiken. Tijdens de uitvoering van het programma zijn er reflectiemomenten, thematische opleidingen en acties om het empowermentproces van vrouwen, jongeren en armen voorzien en ook de mogelijkheid om deze te vereenvoudigen. Om ongelijkheid op basis van gender en leeftijd te verminderen en/of te elimineren, wordt in ES rekening gehouden met de schaarse aanwezigheid van vrouwen en jongeren als rechtstreekse partners en leden van de ledenorganisaties. Gemiddeld ligt het aantal vrouwen binnen een gemengde organisatie op 22%. In het geval van jongeren zijn er alleen schattingen beschikbaar. Binnen de moeilijkheden die de ledenorganisaties ondervinden om inkomsten en bestaanszekerheid te genereren zijn er ook beperkingen om zich open te kunnen stellen aan de opname van nieuwe leden, met name vrouwen en jongeren. Tijdens het programma zal er met vrouwen en jongeren worden gewerkt aan: ontwikkeling van organisatorische capaciteiten, leiderschap, ondersteuning van de opname in organisatorische en productieve processen in gemengde leden- en ondernemende vrouwen organisaties. De initiatieven op nationaal niveau in het uitwisselen van ervaring ten voordele van de ondernemende vrouw of familiale boerin zijn van essentieel belang om de bestaande denkwijzen te veranderen om gendergelijkheid te creëren. Het programma zal bijdragen tot het begrijpen van de samenhang tussen de oorzaken van armoede en duurzaam milieubeheer om zo de samenwerking tussen belangrijke actoren te stimuleren, teneinde het fysische en biologische milieu te verbeteren. Het milieubeheer is een selectiecriterium voor de toekomstige samenwerkingspartners. Daarmee wordt zuurstofproductie door de koffieplantages, het behoud van biotopen en fauna en de vermindering van bodemdegradatie verzekerd (zie contextanalyse). Duurzaamheid: Het ontwikkelingsprogramma zal een duurzaam effect hebben omdat gewerkt wordt aan een synergie tussen de lokale partnerorganisaties en nationale en ook eventuele regionale actoren (CLAC). Ten tweede wordt er rekening gehouden met de actuele samenwerkingstendensen (publiek-privé, ledenorganisaties onderling). Ten derde omdat de doelgroep kleinschalige
21
ondernemende en producerende vrouwen en jongeren zijn wat een directe uitwerking heeft op de ledenorganisaties en de rechtstreekse doelgroep van arme en economisch buitengesloten mensen. Het programma is gebaseerd op bepaalde aspecten van duurzaam milieubeheer door samen te werken met geëngageerde partnerorganisaties die biologische en alternatieve energetische productiemiddelen gebruiken om een schonere omgeving te hebben en tevens de levenskwaliteit bevorderen van de sociaaleconomisch uitgesloten personen die de doelgroep vormen. Er wordt gewerkt aan het verminderen van de milieuschade en het bedreigen van het verminderen van de oppervlakte van de koffieplantages door bijv. aantasting van de schimmel “la roya” (in 2012). Een positieve duurzame impact wordt verkregen door het behalen van volgende resultaten op sociaal, economisch & milieu niveau die gemonitord worden: Meer inkomsten uit duurzame productie en handel van koffie, honing, tuinbouw en graan gebaseerd op de 3principes (gelijkheid, economische haalbaarheid en respect voor de natuur) door vnl. kleinschalige (niet-)agrarische ondernemers. Meer organisatorische capaciteiten van de ledenorganisaties en methoden voor de inclusie van vrouwen en jongeren. Meer organisatorische capaciteiten van de ledenorganisaties voor het gemeenschappelijk uitvoeren van het programma en om allianties te vormen met andere maatschappelijke actoren, om meer invloed te hebben op de lokale autoriteiten en nationale regeringsinstanties. Het verkrijgen van een betere levenskwaliteit van de doelgroep door samen te werken met relevante regeringsinstanties en maatschappelijke organisaties aan een gemeenschappelijk ontwikkelingsplan (LEO). Voorzien in de capaciteiten om de organisatie en de markttoegang te oriënteren op basis van duurzaamheidsprincipes en de risico’s daarvan in te kunnen schatten. Meer milieubewustzijn en het informeren van de burger om te streven naar duurzaam milieubeheer door duurzame productie van agrarische en niet agrarische producten te valoriseren. Grotere capaciteit van de ledenorganisaties om hun belangen te behartigen zowel op lokaal (LEO), nationaal als internationaal niveau.
22
6.2.4 Logisch kader Baseline Specifieke doelstelling
Hypothese 1.1
Hypothese 1.2
Hypothese 1.3
De capaciteiten van 7 (8) ledenorganisaties werden versterkt. 7 (8) ledenorganisaties hebben de kwaliteit van hun dienstverlening verbeterd aan hun leden. 7 (8) ledenorganisaties hebben de toegang van hun leden tot kwaliteitsdiensten verbeterd (groter aantal diensten). Resultaat 1 Hypothese 1.1
Hypothese 1.2
Hypothese 1.3
2014
2015
2016
Verificatiebronnen
Trias CAM streeft naar 7 (8) duurzame ledenorganisaties in El Salvador die actieve actoren zijn in de samenleving, die de capaciteiten van hun leden – met speciale aandacht voor armen, vrouwen en jongeren – persoonlijk en professioneel versterken, die de marktdeelname van hun leden versterken, die machtsevenwichten binnen de samenleving uitdagen en die bijdragen aan een inclusievere wereldwijde samenleving. Er bestaat een gunstig klimaat om de ongelijkheid in de machtsverhoudingen gezamenlijk te evalueren, gelinkt aan de waardering van de productieprocessen, interne organisatorische processen en de maatschappelijke processen met name de vertegenwoordiging van vrouwen en jonge mensen als producenten of kleinschalige ondernemers. Op nationaal niveau zijn er middelen (financiële en technische) ter aanvulling van het programma die het toestaan om een evenwicht te vinden tussen de dimensie van (economische) productie en sociale bevoegdheden om te handelen volgens een maatschappelijke visie, om zo de belemmeringen die de deelname van vrouwen en jongeren in de weg staan te overwinnen in besluitvorming en onderhandelingen van hun belangen. De partners en Trias komen volledig overeen over de noodzaak te investeren in het creëren van de mogelijkheden van de minder begunstigde leden gezien als een bijdrage tot interne duurzaamheid, mede gedaan door het aanpakken van productieprocessen, interne organisatorische processen, maatschappelijke processen zoals vertegenwoordiging als kleinschalige producenten. 0 7 (8) Organisatiediagnostiek (OCA) van de organisatie bij de start en het einde van het programma. 0 7 (8) Organisatiediagnostiek (OCA) van de organisatie bij de start en het einde van het programma. Organisatieprofiel BRS factsheets voor microfinancieringsinstellingen 0
7 (8)
Rapporten over bereik (outreach) van de organisaties.
In 7 (8) ledenorganisaties is er een positieve verandering van de bestaande machtsrelaties voor vrouwen, jongeren en personen die economisch minder begunstigd zijn. In de uitvoerende organen van de ledenorganisaties bevinden zich leiders (m/v) die van het potentieel van vrouwen en jongeren overtuigd zijn en die dat belangrijk beschouwen voor de ontwikkeling van haar organisatie en de productieve- en ondernemingssector en die het lukt om op een eerlijke manier de interne activiteiten te linken met de externe omgeving (zoals economische en sociale actoren) ten gunste van vrouwen en jonge ondernemers. Er wordt beschikt over een jonge bevolking die bereid is om te moderniseren en te werken voor de opneming van meer jongeren in het productieve leven zoals in de landbouw of de ondernemingssector van de ledenorganisatie. Er is personeel beschikbaar dat de nodige vaardigheden heeft om het interne sociaal werk met name aandacht voor het lidmaatschap te ondersteunen: vergroten van de lidmaatschap, communicatie, laagdrempelig onderwijs, integratie van vrouwen en jonge ondernemers.
23
7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de inclusiviteitsindex van het organisatieprofiel Resultaat 2 Hypothese 2.1
Hypothese 2.2
Hypothese 2.3 7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de boekhouding en transparantie index van het organisatieprofiel. 7v(8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de democratisch bestuursindex van het organisatieprofiel 7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de financiële gezondheidsindex van het organisatieprofiel 7 (8)ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de professionele capaciteitsindex van het organisatieprofiel Resultaat 3
Hypothese 3.1
Hypothese 3.2
Hypothese 3.3
0
Jaarlijkse meting en bespreking van de indicatoren van het organisatieprofiel tijdens een opvolgingsbijeenkomst tussen de ledenorganisatie het Triasteam. 7 (8) ledenorganisaties hebben op een effectieve manier de economische duurzaamheid van de organisatie versterkt. Er bestaan registers en een boekhouding gebaseerd op administratieve formaliteiten en de cultuur van evaluatie en leren van interne processen die het mogelijk maakt besluiten te nemen op basis van betrouwbare en actuele informatie en met het oog op economische duurzaamheid. Het leiderschap beschikt over de capaciteit van overbrengen van de organisatievisie met betrekking tot duurzaamheid in termen van economische en sociale en is capabel in het wijzigen van standpunten binnen het management team en algemeen bestuur. Er is een structuur van vrijwilligers en ondersteunende cultuur binnen de organisatie die het mogelijk maakt om de sociale dimensie en milieubeheer te versterken in een tweezijdige relatie (lid en organisatie). 0 2 4 7 (8) Jaarlijkse meting en bespreking van de indicatoren van het organisatieprofiel tijdens een opvolgingsbijeenkomst van de MBO en de Trias adviseur. 0
0
0
2
4
7 (8)
2
4
7 (8)
2
4
7 (8)
2
4
7 (8)
7 (8) ledenorganisaties en hun leden vergroten hun marktdeelname, met name, vrouwen, jongeren en groepen die economisch minder begunstigd zijn. Er bestaan politieke condities die gunstig zijn voor de ondersteuningsprogramma's, openbare en particuliere instanties, voor familiale productie en ondernemingen op micro- en kleine schaal die gekoppeld zijn aan de MBO en die beschikken over de voorwaarden ten behoeve van initiatieven van vrouwelijke ondernemers en de jonge bevolking met economische initiatieven binnen de MBO. Er bestaat een potentieel van lokale capaciteiten (in de MBO) om te linken aan anderen en gezamenlijk inclusie handels en productievoorstellen te ontwikkelen voor de minder begunstigde bevolking: jongeren en vrouwen die werken in economische initiatieven. Er bestaan veiligheidcondities (fysiek/geweld) waardoor de economische initiatieven van de MBO en in het algemeen van vrouwen en jonge mensen mogelijk maken. 24
7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de geïntegreerde dienstverleningsindex van het organisatieprofiel Resultaat 4 Hypothese 4.1
Hypothese 4.2
Hypothese 4.3
7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de lobby en advovacy index van het organisatieprofiel. 7 (8) ledenorganisaties hebben hun score verhoogd op de netwerkingsindex van het organisatieprofiel.
0
2
4
7 (8)
Jaarlijkse meting en bespreking van de indicatoren van het organisatieprofiel tijdens een opvolgingsbijeenkomst van de MBO met het Trias team
7 (8) ledenorganisaties coördineren, wisselen uit en werken samen met andere actoren in een gezamenlijk streven naar een inclusievere wereldwijde samenleving Het leiderschap bevordert de sociale link tussen de MBO en de overheidsinstanties, samen is er begrip over het transformatie potentieel van duurzame besluitvorming ten behoeve van kleinschalige producenten en ondernemers. Ze beschikken over interne communicatie mechanismen en een minimale kennis van hun organisatie en lokale institutionele omgeving waardoor de rol dat de instellingen hebben geïdentificeerd kan worden en ze de vervulling van die rol kunnen eisen in functie van minder bengunstigde en kleine producenten. Op nationaal niveau wordt er over aanvullende financiële en technische middelen beschikt waarmee een evenwicht bereikt kan worden tussen de productiedimensie (economische) en de sociale bevoegdheden om zowel intern te handelen als met projectie naar de maatschappij en beperkingen te overwinnen van de deelname van vrouwen in besluit en onderhandelingsorganen. 0 2 4 7 (8) Jaarlijkse meting en bespreking van de indicatoren van het organisatieprofiel tijdens een opvolgingsbijeenkomst tussen de MBO en de Trias adviseur. 0 2 4 7 (8)
25
6.2.5. Budget operationele kosten (Tabel 4) Operationele kosten Jaar 1 1.1. 1.1.1. 1.1.1.1. 1.1.1.2. 1.1.1.3. 1.1.2. 1.1.3. 1.1.4.
Roerende goederen 43.150 Roerende goederen - rollend materieel 31.500 Roerende goederen - uitrusting, machines en installaties 10.900 Roerende goederen - software 750 Onroerende goederen 0 Kredietfonds 0 Rollende fondsen 0
4.550 1.000 2.800 750 0 0 0
62.050 35.000 24.800 2.250 0 0 0
43.150
14.350
4.550
62.050
40.509 0 18.500 22.009
38.750 0 18.500 20.250
39.175 0 18.500 20.675
118.434 0 55.500 62.934
290.608 50.800 191.840 33.400 1.950 3.333 0 935 8.350
291.608 50.800 193.440 32.800 1.950 3.333 0 935 8.350
304.288 67.300 190.540 31.800 1.950 3.333 0 1.015 8.350
886.505 168.900 575.820 98.000 5.850 10.000 0 2.885 25.050
331.117
330.359
343.463
1.004.939
348.360 68.800 4.903 40.650
357.202 70.176 8.265 41.463
366.574 71.580 11.760 42.292
1.072.135 210.556 24.928 124.405
subtotal 1.3.
462.713
477.106
492.205
1.432.024
Totaal
836.981
821.814
840.219
2.499.013
ER1 ER2 ER3 ER4 BK
265.098 157.398 185.238 229.248
261.301 153.531 181.601 225.381
265.897 158.131 186.360 229.831
792.296 469.059 553.199 684.459
836.981
821.814
840.219
2.499.013
9,60
9,60
9,60
28,80
Functionnering Algemene werkingskosten Kosten mbt gebouwen Nutsvoorzieningen en kantoorbenodigdheden Andere werkingskosten
1.2.2. 1.2.2.1. 1.2.2.2. 1.2.2.3. 1.2.2.4. 1.2.2.5. 1.2.2.6. 1.2.2.7. 1.2.2.8.
Dienstverlening en capaciteitsversterking Dienstverlening en capaciteitsversterking partner Dienstverlening en capaciteitsversterking doelgroep N-Z en Z-Z dynamieken Individuele & collectieve vorming Missions Evaluatiekosten Knowledge management and productivity Thematic and functional networking subtotal 1.2.
1.3.1. 1.3.2. 1.3.3. 1.3.4.
Totaal
14.350 2.500 11.100 750 0 0 0
1.2.1. 1.2.1.1. 1.2.1.2. 1.2.1.3.
1.3.
Jaar 3
Investeringen
subtotal 1.1.
1.2.
Jaar 2
Personeel Lokaal personeel Cooperanten Vrijwilligers Personeel HO Zuidluik
3. Totale kost (directe kosten) Persoonsmaanden
26
6.2.6. Beschrijving van middelen Budgetpost 1.1. Investeringen 1.1.1 Roerende goederen
1.1.2 Onroerende goederen 1.1.3 Kredietfondsen 1.1.4 Rollende fondsen 1.2. Functionering 1.2.1 Algemene werkingskosten
1.2.2 Dienstverlening en capaciteitsversterking
Beknopte beschrijving van de middelen De totale behoefte aan investeringen voor deze doelstelling betreft bij benadering 1 wagen, 2 moto’s, kantoormeubilair, 17 computers, 5 printers, 3 projectors, 5 fotocamera’s, 5 videocamera’s, boekhoudsoftware, office, windows, anti-virus, 0,2 laptops voor de Learning and Exchange Advisors, 0,3 licenties voor HO op software packet gotomeeting. N/A N/A N/A De algemene werkingskosten betreft de volgende uitgavenposten van de partnerwerking: kantoorhuur, verzekeringen (wagen, kantoor, …), beveiliging kantoor, onderhoud kantoor, gas, water, elektriciteit, telefoon, brandstof (wagen + generator), onderhoud rollend materieel, reserveonderdelen (o.a. voor wagen), onderhoud computers, internetgebruik, kantoormateriaal, kosten voor publiciteit/advertenties/promotie, bankkosten, verzendingskosten, kosten voor aanwerving personeel. Voor het landenkantoor betreft het het onderhoud van en brandstof voor transportmiddelen en andere verplaatsingskosten. Dienstverlening en capaciteitsversterking betreft alle kosten van de partnerwerking en de landenkantoren gelinkt aan capaciteitsversterking van de partner en van de doelgroep zoals vormingen, consultancies, dienstverlening, uitwisselingen, N-Z dynamieken, lobbywerk, studies, seminaries, planning en monitoring, audit van de partners, landbouwinput voor demonstratiedoeleinden, werkingskosten van vrijwilligers. Het betreft ook een deel van de operationele werkingskosten van de Learning and Exchange Advisors (workshops, networking, meetings, consultants, publicaties - 37.385 euro), evenals 2 zendingen van de Learning and Exchange Advisors en 3 zendingen van de Programme Coordinator.
1.3. Personeel 1.3.1 Lokaal personeel 1.3.2 Cooperanten 1.3.3 Vrijwilligers 1.3.4 Personeel HO
Het totale bestand aan lokaal personeel bij de partners en het landenkantoor betreft op jaarbasis bij benadering 35 VTE’s. 80% van kost landendirecteur (0,8 VTE) Inzet van vrijwilligers, experten en personeel van de bewegingen en het Trias netwerk voor deze doelstelling. 3% van de loonkost van programmacoördinatoren (0,09 VTE) 10% van de loonkost van Learning and Exchange Advisors (0,4 VTE)
27
6.2.7. Risicoanalyse Definitie van het risico
1
2
1
Het gewenste multiplicator effect door de getrainde personen en/of ondersteunde interne structuren betekent een overbelasting. De jonge familiale (koffie) boeren nemen niet deel omdat ze niet op het land willen werken of ze geen eigen land hebben.
De devaluatie van de munten (euro, dollar) is van invloed op de uitvoering van strategische activiteiten.
2 De extra financiële aanvullingen door samenwerkingspartners van Trias en partners worden niet gerealiseerd.
1
De verbetering van organisatorische processen veroorzaakt geen begrip of waardering bij de leden van de MBO.
2 De deelname van jongeren en vrouwen stuit op niet zichtbare wijze weerstand door de coördinatoren van de ledenorganisatie.
3
De lobby en advocacy initiatieven verliezen hun impuls tijdens een regeringswisseling en
Risicorespons
Gerelateerd doel Operationele risico’s
Risiconiveau
Het stimuleren van een 1 interne revisie om 2 alternatieven te evalueren, het gevoel van lid te zijn, deelname, vrijwilligers, zoeken naar ondersteunende structuren voor de processen. Identificatie van 3 gemotiveerd leiderschap 1 om een lange termijn visie te creëren voor de leden. Het identificeren van alternatieven gerelateerd aan de beschikbare (koffie) waardeketen in de zone. Financiële risico’s
Kans:
1 2 3 4
Kans:
Herziening van de alternatieven, aanpassing aan de verwachtingen. Monitoring, beheerversterking. Versterking van de management capaciteiten. Herziening van de alternatieven, aanpassing aan de verwachtingen van de extra ondersteuning (gedeelde vaste kosten). Monitoring Risico doelen Optimalisering van dialoogoverleg met de intermediaire structuren voor de verspreiding en communicatie van de gemaakte verbeteringen. Monitoring en opvolging door Trias. Dialoog om te sensibiliseren of te onderhandelen met het coördinatieteam, directie en bestuur (of een alternatieve functie op dit niveau). Versterking door middel van inzet van experten. Monitoring van de context. Advies in democratische procedures bij de lobby &
1 2 3 4
2 3
1 3
Impact: Risiconiv eau:
Kans: Impact: Risiconiv eau:
Impact: Risiconiv eau: Kans: Impact:
56,2 %
Waarschi jnlijk Groot 56,2 %
Waarschi jnlijk Zeer groot 75 % Waarschi jnlijk Groot
Risiconiv eau:
56.2 %
Risiconiv eau: Impact:
Waarschi jnlijk laag
Risiconiv eau:
37,5 %
Kans: Impact: Risiconiv eau:
4
Waarschi jnlijk Groot
Kans: Impact:
Heel waarschij nlijk groot 56.2 %
Onwaars chijnlijk Zeer groot
28
het sluiten van geopende overlegorganen voor kleine boeren en ondernemers.
advocacy planning volgens de betreffende sector
Risiconiv eau:
56.2 %
Reputatierisico’s 1
2
Zoektocht naar overleggelegenheden om Trias wordt gezien als begrip te creëren, tot een belemmering in de overeenkomsten te Noord-Zuid uitwisseling komen en de omschrijving waarin de betrokken van de rollen. Doelen personen een andere verduidelijken. Zich visie hebben dan Trias. oriënteren op een duurzaamheidsvisie. Het ontwikkelen van een de regionale communicatiestrategie en Trias en haar sterke de verspreiding ervan om punten zijn genoeg het fondsenwerven te zichtbaar om strategische versterken. synergierelaties aan te Zoektocht naar gaan en fondsen te ondersteuning op verkrijgen. vrijwillige of minimum kosten basis. Invoeren van een jaarverslag.
2 4
Kans: Impact: Risiconiv eau:
1 2 3 4
Kans: Impact: Risiconiv eau:
Waarschi jnlijk Laag 37,5 %
Waarschi jnlijk Groot 56,2 %
6.3. Evaluatie Trias ES heeft sinds een aantal jaar een regionaal PME-systeem. Dit is een onderdeel van het mondiale PLATS, wat relevante informatie verschaft over alle partnerorganisaties en Trias op wereldniveau. In ES legt het systeem de aandacht op een doelmatige, effectieve, efficiënte en transparante uitvoering van het ontwikkelingsprogramma. Dit wordt tevens gebruikt om een leerproces in te voeren met personen en partnerorganisaties, alsook binnen het Trias-team. In ES wordt gewerkt op basis van de geselecteerde ontwikkelingsprocessen en wordt er voornamelijk gestreefd naar de versterking van de betrokken ledenorganisaties. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van eenvoudige organisatorische veranderingsprocessen met de bijhorende methoden en instrumenten (die deels door LA's aangereikt en ondersteund worden) om de partners aan te zetten en te betrekken bij een systematische uitvoering en opvolging van ontwikkelingsprogramma met Trias ES. Dat geeft de organisaties de kans om een gedegen kennisaccumulatie en leerproces in te voeren. Trias ES verzekert de betrokkenheid van de partnerorganisaties op strategisch niveau door bezoeken te doen met als doel de behaalde resultaten en impact op korte termijn op te volgen. Trias ES ondersteunt ook de strategische dialoog rond de gedeelde ontwikkelingsvisie en de geselecteerde belangrijke thema’s zoals gender, jongeren en economische uitsluiting van familiale boeren en kleinschalige ondernemers. Daarnaast brengt het Trias-team bezoeken in de verschillende interventiezones om de vooruitgang, de ondervonden knelpunten en opportuniteiten te monitoren. Daarbij worden de organisatiecapaciteiten en -opportuniteiten van de partners gemeten, alsook de sociaaleconomische vooruitgang van de doelgroep van Trias ES. Het ondersteuningstraject van elke ledenorganisatie wordt bij het starten van het programma via een “organisatieprofiel” bepaald waar de ledenorganisatie op haar sterkten en noden in kaart wordt gebracht. Op bilateraal niveau worden de werkpunten van het programma bepaald en jaarlijks gemonitord (PLATS). Het Triasteam komt samen om de interne organisatie en programmaprocessen op elkaar af te stemmen, gezamenlijk te plannen en te evalueren. Er worden ook thematische bijeenkomsten gehouden om op programmaniveau te coördineren.
29
