4 Cuba, een land van uitersten 10 Christen zonder de kerk? 14 Declaratie van het geloof
www.irs.nu
57e jaargang - nummer 3 oktober 2014
Meditatie
Uit genade zalig ”Want uit genade zijt gij zalig geworden” Efeze 2:8a
Colofon Bestuursleden Dr. M. Klaassen, voorzitter G. Bouw, secretaris J.P. Hollebrandse, penningmeester G.V. den Hartog Drs. Th.J. van Iperen J.D. Liefting Redactie J. ten Klooster G. Bouw Dr. M. Klaassen K. Lievense M.E. Boomgaard, eindredactie Comité van aanbeveling Prof. dr. A. Baars, Ds. J.J. ten Brinke, W. Büdgen, Ds. P.D.J. Buijs, Ds. L.A. den Butter, Dr. W. Fieret, G.R.J. van Heukelom, Dr. P.C. Hoek, Ds. J. Joppe, Ds. K.J. Kaptein, Dr. M.J. Kater, Dr. A.J. Kunz, Ds. A.J. Mensink, Ds. A. Simons, Ds. D.W. Tuinier, Ds. W. Visscher, Dr. W. van Vlastuin Administratie Stichting In de Rechte Straat J. ten Klooster, directeur Bezoekadres Stichting In de Rechte Straat Laan van Westenenk 12 7336 AZ APELDOORN Telefoon 055 3030090 Rabobank: NL57 RABO 0387 0057 49 Postbank: NL73 INGB 0000 9010 00 Postadres Postbus 477 7300 AL APELDOORN Email:
[email protected] Internet: www.irs.nu Kerntaak IRS Rooms-katholieken bekendmaken met het evangelie zoals dat ten tijde van de Reformatie is (her)ontdekt. Legateren Bij notariële akte vast te leggen: Ik legateer aan Stichting In de Rechte Straat te Apeldoorn, vrij van rechten en kosten, een bedrag... Copyright Overname van artikelen wordt met bronvermelding op prijs gesteld. Foto voorkant: Het standbeeld van de apostel Petrus met in zijn hand de sleutel van het hemelrijk, voor de SintPietersbasiliek in Rome. Rooms-katholieken beschouwen de paus als de opvolger van Petrus (n.a.v. Mattheus 16:18).
Genade alleen. Genade. Dat wil zeggen dat God Zich over een zondaar ontfermt, zonder enige verdienste van de mens. Genade begint in de eeuwigheid. Daar ligt de bron. God vraagt en zoekt naar verloren mensen. Dat heet ”welbehagen.” Genade betekent: niets uit mij, alles uit God. Daarom kunt u nog zalig worden. Bij God vandaan, in Zijn Zoon, ligt de ruimte van zalig worden. Uit genade zalig. Weet u wanneer dat voor u een wonder wordt? Als u in uzelf niets overhoudt dan zonde en schuld. Dan belijdt u: Ik heb verdiend dat de Heere nooit meer naar me omziet. Maar juist dán gaat Zijn genade schitteren. Dat kan nooit buiten de Zaligmaker om. God is genadig, barmhartig en groot van goedertierenheid om Jezus’ wil. Op Golgotha gaf Hij Zijn Zoon. Aan het vloekhout van de schande gaf de Heere Jezus Zijn leven. Daar hing Hij in plaats van zondaren. Hun schuld was Zijn schuld. Hij droeg hun straf. Zij ontvangen de vrede. Hij droeg hun striemen, zij ontvangen genezing. Hij droeg de vloek, opdat Hij hen met Zijn zegeningen vervullen zal. Hij nam hun zonden op Zich, zij ontvangen Zijn gerechtigheid. De reformator Maarten Luther heeft hiervan gezegd: ” Wat een zalige ruil is dat! ” Hij, de Borg, leed en stierf in plaats van schuldige zondaren. Dat moest. Het kon niet anders. God kan immers van Zijn recht geen afstand doen. Wat is Zijn recht? Dat Hij van ons volmaakte liefde eist. Daar kunnen wij nooit meer aan voldoen. De Heere Jezus heeft plaatsvervangend deze liefde, dit recht van Zijn Vader, terugverdiend door Zijn kruisdood. Dit wordt ons eigendom door het ware geloof in Hem. Het is onuitsprekelijk groot als Gods
2
In de Rechte Straat
Geest u daar iets van laat zien. De Zaligmaker nam de plaats in die ik verdien. Wat een wonder van goddelijke barmhartigheid. Hij wil in mijn plaats staan om mij van het rechtvaardige oordeel te verlossen. Om Hem ontvang ik genade, niet ten koste van Gods recht, maar in de verheerlijking van Gods recht. Want uit genade zijt gij zalig geworden… Dat is het hart van de blijde Boodschap van de Bijbel. Hebt u die genade al nodig? Heeft genade al waarde voor u gekregen? Dat krijgt het alleen als u uzelf schuldig leert kennen voor God. Als dan in de duisternis van uw hart Gods genade oplicht, mag u door het geloof op Hem zien, het Lam van God, Dat de zonden der wereld wegneemt. Als het geloof op Hem ziet, dan is het óók voor u. Dan zijn Zijn bloedende handen, Zijn voeten en Zijn zijde fonteinen van genade voor u. Hoe verder de Heere u leidt, des te minder verwachting u hebt van uzelf. Maar des te groter wordt ook het wonder van genade om Jezus’ wil. Genade alleen. Dat zal ook de grote inhoud van het gezang zijn voor de troon van het Lam. Zult u daarbij zijn? Dat is de grote vraag. Buiten deze genade in Christus is er geen leven. Dan kunt u niet voor God verschijnen. Dan ligt u verloren. Dan gaat u verloren. Nu wordt genade u nog gepredikt. Een volheid van genade, een rijke Christus voor arme mensen. Ja, dat blijven Gods kinderen, straatarm in zichzelf. Maar schatrijk in de Heere Jezus Christus. Vol van Zijn genade, liefde en gunst. Ds. D. W. Tuinier, Waarde
actueel
Door Karolien Lievense
Hoe tijdschrift Augustinus wordt ontvangen Vier keer per jaar geeft IRS het Poolstalige evangelisatietijdschrift Augustinus uit. Pedro Snoeijer, IRS-veldwerker in Polen, ontvangt regelmatig brieven van lezers. “Het is voor Nederlanders onvoorstelbaar, maar in Polen zijn veel plaatsen, niet alleen dorpjes, maar ook grotere steden, waar geen enkele protestantse gemeente is.” Veel lezers schrijven heel open over hun leven met de Heere en stellen heel persoonlijke geloofsvragen. Soms blijft het niet bij één brief en heeft Pedro Snoeijer maandenlang contact met lezers. Zo kan hij hen helpen bij hun zoektocht naar God en het beter leren begrijpen van de Bijbel. Kunt u iets vertellen over de lezers van Augustinus met wie u de afgelopen tijd contact hebt gehad? “Ik heb regelmatig contact met lezers van het tijdschrift. Die reageren per e-mail of per brief, bijvoorbeeld Andrzej, die in de gevangenis zit. Hij is tot geloof gekomen en vraagt om Bijbels en andere lectuur, die hij ook aan een vriend in de gevangenis wil geven. Hij zit voor een ernstige misdaad gevangen, maar ik merk uit zijn brieven dat de Heere zijn leven veranderd heeft en dat hij bekeerd is. Sinds kort is er een protestantse voorganger in de buurt die hem kan bezoeken. Ik krijg ook brieven van mensen die con-
crete geloofsvragen hebben, zoals van Elżbieta. Ze is begonnen zelf de Bijbel te lezen, maar veel begrijpt ze niet. In mijn brieven probeer ik haar te helpen. Het zou goed zijn als ze een gemeente in de buurt zou kunnen bezoeken, maar er is in de wijde omgeving geen enkele protestantse gemeente. Het is voor Nederlanders onvoorstelbaar, maar in Polen zijn veel plaatsen, niet alleen dorpjes, maar ook grotere steden, waar geen enkele protestantse gemeente is. Veel protestanten zijn erg eenzaam op geloofsgebied. Het is dan ook heel moeilijk als iemand schrijft met de concrete vraag of ik een gemeente bij hem of haar in de buurt weet. Soms kan ik helpen, maar veel vaker niet. Zoals bij Józef, een wat oudere man, die in een klein stadje in het zuiden van Polen woont. Hij wil zo graag een gemeente bezoeken, maar die is er niet in zijn omgeving. Hij heeft geen auto en geen geld om met het openbaar vervoer naar een kerk in een andere plaats te gaan. De Bijbel en
de publicaties van Augustinus zijn het enige wat hij heeft, zoals hij zelf schrijft.” Hebt u van iemand gehoord die veel aan het tijdschrift heeft gehad? Zijn er mensen door Augustinus anders gaan denken of tot geloof gekomen? “Ik weet niet zeker of er mensen door het lezen van het tijdschrift bekeerd zijn, maar ik weet wel dat mensen door het lezen ervan anders zijn gaan denken. Mijn schoonvader bijvoorbeeld leest Augustinus heel nauwkeurig en we hebben er al vele gesprekken over gehad. Het tijdschrift heeft zowel rooms-katholieke als protestantse lezers, waarschijnlijk is de verhouding ongeveer fifty-fifty. De geloofskennis van protestanten is vaak gering en gebrekkig. Uit reacties merk ik dat het tijdschrift hen helpt om hun geloofskennis en Bijbelverstaan te verbeteren en te verdiepen. Sommige roomskatholieken reageren agressief en willen Augustinus niet meer lezen omdat de inhoud niet in overeenstemming is met de rooms-katholieke leer. Er was laatst zelfs iemand die dreigde ons aan te geven bij de politie. Andere rooms-katholieken beginnen vragen te stellen en sommigen zeggen ook dat het tijdschrift hen geholpen heeft om de Bijbel beter te begrijpen. Bijvoorbeeld Ewa, die schrijft dat ze door Augustinus kritischer is gaan denken en niet meer alles gelooft wat ze in de Rooms-Katholieke Kerk hoort. Het accepteren van behoud alleen door genade is nog erg moeilijk voor haar, maar ze stelt er telkens weer vragen over.”
In de Rechte Straat
3
achtergrond
Door Karolien Lievense
Cuba, een land van uitersten Sinds dit jaar laat IRS het Spaanstalige evangelisatieblad En la Calle Recta (ECR) ook drukken op Cuba. Wat voor land is Cuba en hoe vrij kunnen christenen daar leven? IRS sprak erover met Jan Haeser van de Spaanse Evangelische Zending (SEZ). Hij verstuurt wekelijks theologische lectuur naar Cuba en bezoekt het land regelmatig.
Als het in één land moeilijk lijkt om zending te bedrijven, is het Cuba wel. Op het grootste eiland in de Caraïbische Zee maakt de Communistische Partij van Raúl Castro de dienst uit en is religie aan restricties gebonden. Veel buitenlandse, christelijke organisaties die zich in het verleden in het land wilden vestigen, kregen geen verblijfsvergunning of voelden zich zodanig door de regelgeving belemmerd dat ze hun werk uiteindelijk staakten. Toch lukte het de SEZ wel om iets op te bouwen in Cuba. “Door simpelweg vol te houden, met de hulp van God, hebben wij onze positie in Cuba verworven”, zegt Jan Haeser.
Religieus visum
Inmiddels weet Haeser precies wat wel en wat niet in Cuba is toegestaan. “Vreemdelingen mogen per jaar maximaal een halfjaar in Cuba verblijven”, weet hij. De SEZ werkt dan ook voornamelijk vanuit Nederland. Wel brengt Haeser namens de SEZ regelmatig een bezoek aan Cuba. “Wil je in een kerk kunnen spreken, dan heb je een religieus visum nodig. Dat krijg je alleen als een kerk in Cuba jou uitnodigt.” Dat je zonder religieus visum ook echt geen zendingswerk kunt verrichten,
Jan Haeser (tweede van rechts) tijdens een kennismakingsbezoek bij een Cubaanse predikant en zijn vrouw.
4
In de Rechte Straat
heeft Haeser aan den lijve ondervonden. “Ik was een keer door een predikant uitgenodigd om op een zondag in een kerk in het vissersplaatsje Manzillo te komen spreken. Wij zouden een religieus visum krijgen, maar dat hadden we niet op tijd ontvangen. Ik werd in het midden van de vergadering gezet, alsof ik voorzitter was. Toen kwam er weer een staatscontroleman binnen. Hij zei: “U zit een vergadering van christenen voor. Kunt u uw papieren laten zien?” Ik had alleen een toeristenvisum, maar daarmee ben je niet bevoegd om in een kerk te spreken. Binnen één dag moest ik de juiste papieren kunnen tonen. Gelukkig kreeg
ik uitstel voor het laten zien van mijn visum. Pas de woensdag daarop ontving ik uiteindelijk een religieus visum, dat ik ook meteen heb laten zien bij de controlepost. In stil gebed en in grote spanning zat ik te wachten op wat er zou gaan gebeuren. Maar de man aan wie ik het visum moest laten zien, had meer belangstelling voor een mooie vrouw die hij zag. Hij zei tegen mij: “U kunt gaan!” Ook dat is Cuba.”
Controle
Tijdens je verblijf op het eiland word je door de overheid voortdurend in de gaten gehouden, heeft Haeser wel gemerkt. “We hebben het vaak meegemaakt dat mannen bij ons hotel een controle kwamen uitvoeren.” Voorzichtigheid is dus geboden. “Als we in Cuba zijn, praten we niet over politiek. Wanneer we dat wel wensen te doen, dan spreken we daarover in de auto. Daar hoort niemand ons.” Op het gebied van religie is er in Cuba tegenwoordig wel een zekere mate van vrijheid. “Tot 1970 was godsdienst er helemaal verboden”, weet Haeser. “Als een predikant toch preekte, werd hij vastgezet. In 1970 is dit verbod afgeschaft, omdat men wel inzag dat ze hiermee de bevolking steeds meer tegen zich kregen. Cuba is van oorsprong een rooms-katholiek land. Het was in het verleden een kolonie van Spanje. Dat kerken de deuren moesten sluiten, leidde tot verzet onder roomskatholieken en protestanten. Tegenwoordig mag iedere Cubaan zelf bepalen wat hij gelooft.”
Christelijke lectuur
De SEZ heeft contact met ongeveer 1250 predikanten op Cuba. “We hebben contact via e-mail en brieven. Veel predikanten vragen om boeken, want in Cuba zijn geen christelijke boekwinkels. Ten behoeve van studie voor predikanten is er in het land helemaal niets. Veel organisaties zijn uiteindelijk gestopt met het versturen van christelijke lectuur naar Cuba. Bij hen wer-
den de boeken in beslag genomen. Dat komt doordat veel organisaties veel boeken in één keer versturen, terwijl je per week maar maximaal veertig pakketjes mag verzenden.” Niet elk boek dat de SEZ in het verleden heeft verstuurd, bereikte overigens zijn bestemming. Haeser: “Collega Berend Coster heeft een boek geschreven waarin hij in één hoofdstuk het communisme een dreiging noemde voor christenen. Wij verstuurden dit boek naar Cuba. Daar las iemand van de Bijbelcommissie dat hoofdstuk over het communisme, waarop dat boek werd verboden. De Bijbelcommissie bestaat uit predikanten die het communisme onderschrijven. Zij controleren of de boeken het land in mogen.”
Jan Haeser: “Als we in Cuba zijn, praten we niet over politiek.” Theologie
Toch merkt Haeser dat de SEZ inmiddels na jaren vertrouwen heeft gewekt bij de Cubaanse Bijbelcommissie. De gereformeerde lectuur die SEZ verstuurt, spreekt een breed publiek van christenen aan. Ze wordt verzonden naar zowel gereformeerde kerken, pinksterkerken als baptistengemeenten en rooms-katholieken. “Onder de 20.000 cursisten die wij in ons bestand hebben, zijn 150 roomskatholieken.” Cuba is een kolonie van Spanje geweest en lange tijd was het grootste deel van de bevolking rooms-katholiek. In de periode van 1895 tot 1910 brachten Amerikanen hun protestantse geloof naar Cuba, legt Haeser uit. Hieruit ontstonden de baptistengemeenten in het westen en het oosten, beide gesticht door verschillende groepen Amerikanen. Toen het land com-
munistisch werd, mochten kerken geen contact met elkaar hebben. Veel kerken staan dus op zichzelf. “In Placetas (Midden-Cuba) is het hoofdkantoor van een evangelisch kerkgenootschap dat over het hele land gemeenten heeft. Via haar kunnen wij overal komen. Zij nodigen ons uit. Om een religieus visum te kunnen krijgen, moet je beschikken over de uitnodiging van een landelijke kerk. Zo kunnen wij Cuba binnenkomen. In Placetas hebben wij nu ook een drukkerij.”
Uitersten
Om lectuur te verspreiden, heeft de SEZ in Cuba twee distributiecentra, één in het stadje Sancti Spiritus in de gelijknamige provincie (voor West-Cuba) en één in het stadje Baracoa in de provincie Guantanamo (voor OostCuba). “Het was wel lastig om daar printers te krijgen. Cuba loopt achter in die dingen. De toegang tot internet is geblokkeerd, e-mails versturen kan wel.” Cuba is dan ook een land van uitersten. Haeser: “Het scholingsniveau in het land is juist weer wel heel hoog. Het aantal academisch geschoolden ligt er hoger dan waar ook. Scholing is gratis en voor iedereen toegankelijk. Veel mensen zijn echter zo arm dat ze maar één keer per dag kunnen eten. Met kleding is het ook slecht gesteld. Een pluspunt is wel dat kinderen een schooluniform krijgen. Daarmee is een stukje armoede opgelost. Behalve het onderwijs heeft ook de gezondheidszorg in Cuba een hoog niveau.”
Armoede
Haeser ziet het land steeds armer worden. “Als je in Havana komt, lijkt het een “gewone” hoofdstad. Er komen daar veel toeristen. Er is geen gebrek. Een toerist ziet dus niet veel van de armoede. Maar in niet-toeristische gebieden is die er zeer zeker. Veel vrouwen verkopen zich aan toeristen om In de Rechte Straat
5
zo geld bij te verdienen. Drie jaar geleden stond in de krant dat Cubanen mobieltjes mogen bezitten. Het goedkoopste model kost, net als in Nederland, 50 euro. In Cuba staat dat gelijk aan drie maandsalarissen. De gewone bevolking kan dus geen mobieltje kopen. Alleen prostituees en partijbonzen hebben er geld voor. Sinds vorig jaar mogen Cubanen huizen kopen. Voor die tijd waren huizen eigendom van de staat. Maar alleen Cubanen die rijk zijn, kunnen nu een huis aanschaffen. Hierdoor wordt de kloof tussen arm en rijk alleen maar groter. Kinderen gaan zonder gegeten te hebben naar school. Er is op het eiland ruimte genoeg voor landbouw, maar burgers mochten tot voor kort geen eigen tuintje hebben. Alles wat er aan landbouw was, was eigendom van de staat. In Matanzas zagen wij plantages van mandarijnen- en citroenenbomen, heel dicht beplant. Met eigen ogen hebben we gezien dat de vruchten op de grond lagen te verrotten, terwijl de mensen honger leden. Mensen mogen geen vruchten pakken van bomen van de staat. Maar er wordt niet op tijd geoogst. Kerken spelen in op de armoede. Predikanten proberen een stukje grond te kopen en te ontginnen. Dat mag sinds een jaar, en wij stimuleren dat. Tijdens onze laatste reis (in mei, red.) hebben we geconstateerd dat kerken explosief blijven groeien. Dat levert weer het probleem op dat kerkgebouwen te klein worden. De overheid wil kerkbouw enigszins inperken en geeft hiervoor dan bijvoorbeeld geen vergunning. Daardoor komen gemeenten soms in meerdere huizen bij elkaar. Dat het Evangelie kracht heeft, komt mede door de armoede. De grote nood is een voedingsbodem voor het Evangelie.”
6
In de Rechte Straat
Jan Haeser woonde in mei een kerkdienst in Cuba bij waarin de voorganger bad om geld voor de reparatie van zijn motorfiets.
Orkaan Sandy
In Santiago de Cuba en Holguín heeft de orkaan Sandy in 2012 veel vernielingen aangericht. “Hele dorpen zijn weggevaagd. Toen in oktober 2012 de orkaan over het eiland trok, zijn wij in november meteen naar het noodgebied gegaan. Samen met de Gereformeerde Gemeenten hebben wij zo’n 120.000 euro bij elkaar gehaald. Voor Cubanen is dat bedrag extra groot. In Cuba komt een gemiddeld maandsalaris neer op ongeveer 18 euro. De kerken bepaalden zelf hoe het geld gebruikt kon worden. Natuurlijk hebben wij wel gekeken of het geld verantwoord gebruikt werd.” Tijdens zijn laatste reis bezocht Haeser de verwoeste plekken. “Door de noodhulp zijn kerken explosief gegroeid, doordat mensen zien: christenen denken aan elkaar.”
Gebedsleven
Door een actie van het Reformatorisch
Dagblad voor christenen in Cuba in 2011 kregen predikanten een motorfiets of paard, zodat ze gemakkelijk mensen konden bezoeken. In mei woonde Haeser een kerkdienst bij van een predikant die een motorfiets had gekregen. “Tijdens de dienst bad hij of God ervoor wilde zorgen dat zijn motorfiets gerepareerd kon worden. De reparatie kostte zo veel geld dat hij dit niet kon betalen. Het zou om ongeveer 280 euro gaan, een bedrag dat in Cuba overeenkomt met negen maandsalarissen. Wij hoorden deze man bidden en besloten onmiddellijk om hem dat bedrag te geven. De dankbaarheid van deze predikant was ontzettend groot. Hij dankte God en iedereen mocht horen dat zijn gebed was verhoord.” Haeser merkt dat Cubaanse christenen dicht bij God leven en veel waarde hechten aan het gebedsleven. “Ze hebben niets en klampen zich aan God vast. Van Hem verwachten ze alles.”
BRIEF
Beste lezer onze en met het onderstrepen van het belang dat slot afge we ben heb r ateu don en okk betr als is ons doel. De vorige brief aan u met het Evangelie van vrije genade . Dat t rach geb dt wor ing rak aan in ste naa e rooms-katholiek n op r hard gewerkt tijdens de evangelisatieweke wee n atse pla e lend chil vers op er zom n graag Aan dit doel is de afgelope huy sse viel het woord ”vrucht ”. Je wilt zo Van n Too met k spra r rove daa ik n Toe n. s een heel gezin voor verschillende plaatse g je ze zien als een man, een vrouw en som ma s Som . icht verr je die eid arb de op vruchten zien sen , maar het is Gods wer k. Laten wij in men van k wer geen ter ech ft blij en is Dan het eers t naar de ker k komt. Het Uw knechten gezien worden” (Psalm 90). aan k wer Uw at ”La : gen vra ur tdu voor onze gebeden dan ook bij de zijn we medear beiders! werVrijwilligers kantoor medewerkers en niet alleen de veld als wij en alle niet ken wer g llin lste doe e noem ze toch Aan de realisatie van onz Dat wordt vaak vergeten . Maar deze (ik rs. lige wil vrij vele ook ar ma , den lan e het organiseren kers in verschillend doen. Zo zijn er comitéleden die helpen bij we dat k wer het bij ar isba onm zijn ’s” maar) “collega ending van buitenlands evangelisatieverz de bij pen hel eren And . ing erv senw van Her vor mingsavonden of bij fond g. Dank daarvoor! materiaal . Sommigen doen dit al heel lan kzij haar is dit vrijwilliger publiekelijk te bedanken. Dan één om ruik geb d hei gen gele de van ik Graag maak stand gekomen. Marlies, dank voor de vele tot ze wij e goed een op n jare n lope afge magazine taalkundig gezien de je van uren die je hieraan heb t besteed ! dringend op zoek naar iemand die het stok we zijn en pen stop te ven gege aan r ecto Helaas heeft onze corr okken op ons wer k en achter op dit magazine . Voelt u zich betr ntie erte adv de r rvoo daa Zie en. nem haar wil over in contact ! wilt u ons helpen ? We komen graag met u eunen we projecten Breda ecten in het buitenland . Maar ook onderst proj aan t ach ged IRS van k wer het bij er Vaak wordt en ondersteunend dienstbaar zijn aan end iver mot len wil We h. Bosc Den en ere da. Zij in Nederland, bijvoorbeeld in Alm chr istelijke gereformeerde gemeente in Bre de met n ome gek tact con in ook we zijn e missie de ker k in Nederland. Zo het evangelisatiewerk in Breda. Gezien onz van ing eun erst ond de voor nd edie ing ons in Breda. De heeft een verzoek bij willen we star ten met evangelisatiewerk jaar d gen Vol . ven gege oor geh oek verz dit hebben wij aan rs. U kunt hier voor contact opnemen met lige wil vrij we ken zoe k wer dit voor ook , tel. data zijn nog niet bekend . Maar .nl. Uiteraard kan dit ook via ons kantoor net lter @fi ing ieft jd.l ail e-m of 90 086 225 Jan -Dirk Lief ting: tel. 06055-3030090. g van de Her vor mingsavonden weer stilgestaan worden bij de herdenkin zal n atse pla erse div Op ber. okto 31 . D.V vor mingsavond We leven alweer toe naar r en wanneer er bij u in de buurt een Her waa zien u t kun s.nu w.ir ww site web e God in de Reformatie. Op onz n te bezoeken. Laten we niet vergeten wat nde avo e dez om aan u ik r spoo ag Gra dt. gehouden wor enken wat dit voor ons, vandaag in 2014, nad over rbij daa er we n late en aan ged geschiedenis van ons land heeft betekent! Namens bestuur en collega’s, Hans ten Klooster, directeur
In de Rechte Straat
7
Projecten
Door HANS TEN KLOOSTER
Indrukken in Spanje De projectgroep Spanje van IRS bracht van 16 tot en met 18 juni een bezoek aan de redactie van het Spaanstalige evangelisatietijdschrift En la Calle Recta (ECR). Ook een bezoekje aan de Bijbelschool Instituto Bíblico y Seminario Teológico de España (IBSTE) stond op het programma. Carlos Rodríguez, redacteur van ECR, nam hier afscheid als geestelijk begeleider.
De projectgroep Spanje bestaat uit ds. J.E. de Groot (Ede) en zijn vrouw, bestuurslid T.J. van Iperen en ikzelf. Het was er door omstandigheden in 2013 niet van gekomen om naar Spanje te reizen en dus was het twee jaar geleden dat we de broeders in Spanje ontmoet hadden. De ontmoetingen verliepen ronduit hartelijk en goed. We hadden afgesproken op de Bijbelschool IBSTE in de plaats Castelldefels, even ten zuiden van Barcelona. We begonnen de ontmoeting met Bijbellezing en gebed. Ds. De Groot mediteerde over Johannes 10:1-10, waarin het gaat over een van de treffende “Ik ben”-woorden. Verdeeld over twee dagen bespraken we vervolgens verschillende elementen van ECR. Daarbij moet u denken aan de inhoud van
het tijdschrift. Zijn we hier tevreden over? De conclusie luidde dat ook jongeren niet moeten worden vergeten en dat er aandacht besteed moet blijven worden aan het thema ”Rome/Reformatie”. Ook meer praktische zaken zijn besproken, zoals bijvoorbeeld de vormgeving van het tijdschrift.
Cuba
Elders in dit nummer leest u meer over Cuba. Tijdens de visitatie in Spanje hebben we ook gesproken over een proef om ECR voor Cuba in het land zelf te laten drukken. Op dit moment heeft deze test plaats. Het doel hiervan is tweeledig. Door het drukwerk in het land zelf te laten verzorgen, hoeft IRS de verzending niet te betalen. Dat scheelt ons in de kosten. Van deze besparing wordt een deel gebruikt om in
Carlos Rodríguez houdt zijn afscheidspreek als geestelijk begeleider van bijbelschool IBSTE.
8
In de Rechte Straat
En la Calle Recta Oplage: ruim 15.000, verschijnt vier keer per jaar Drukkosten (per jaar): € 17.000 Verzendkosten (per jaar): € 26.000 Voor € 16,25 kunt u ervoor zorgen dat vier personen een jaar lang ECR ontvangen.
Cuba een hogere oplage van het tijdschrift te drukken (1300 in plaats van 880 exemplaren), waardoor de Cubaanse kerken het tijdschrift ook in hun omgeving kunnen uitdelen.
liefde.”
Vrijmoedigheid
Tijdens ons bezoek verbleven we op de Bijbelschool Instituto Bíblico y Seminario Teológico de España (IBSTE). Hier maakten we op dinsdag en woensdag ook de dagopeningen mee. De vrijmoedigheid van de mensen is mij het meest bijgebleven. Die dinsdag legde namelijk een viertal studenten bij hun afscheid een getuigenis af over wat de periode op IBSTE voor hen had betekend. Een van hen zei tot alle andere studenten: “Je kunt hier op school de hoogste cijfers halen, maar het gaat erom Christus te kennen.” Een andere student, die vier jaar aan de Bijbelschool studeerde terwijl haar man en kinderen elders verbleven: “De genade van God heeft mij op de been gehouden.” Ze verlangde ernaar om in haar omgeving met de kennis de ze bij IBSTE had opgedaan dienstbaar te zijn en zo samen met haar man en kinderen God te dienen. Op woensdag hield Carlos Rodríguez tijdens de dagopening zijn afscheidspreek als geestelijk begeleider van IBSTE. Hij preekte over Johannes 1:14. “Het gaat erom wat God in Christus gedaan heeft. De last van de zonde is zo zwaar dat alleen de Zoon van God kon redden, door mens te worden en te betalen aan het kruis. Wat een
Wat doet IRS in Spanje en Latijns-Amerika? Vier keer per jaar geeft IRS het Spaanstalige evangelisatietijdschrift En la Calle Recta (ECR) uit, dat zich richt op (voormalige) rooms-katholieken. (En la Calle Recta is Spaans voor: In de Rechte Straat.) Sinds 1968 wordt het blad verspreid in vele Spaanstalige landen. Behalve aan Spanje moet u daarbij denken aan Peru, Cuba, Guatemala, Chili, Brazilië, Bolivia, Mexico, enzovoort. ECR verschijnt in een oplage van ruim 15.000 exemplaren en wordt gratis aangeboden. In veel landen zijn mensen niet in staat om ervoor te betalen. In het tijdschrift wordt regelmatig Spaanstalige lectuur aangeboden, die met name geschikt is voor Bijbelstudie. Ook deze lectuur wordt gratis door IRS verstrekt en verzonden. Tot 2011 werd de redactie van ECR verzorgd door Francisco Rodríguez. Gezien zijn leeftijd is hij gestopt met het werk dat hij al die jaren met veel liefde gedaan heeft. We zijn oprecht dankbaar dat we in de personen van Berend Coster (hoofdredacteur, in Spanje werkzaam voor de Spaanse Evangelische Zending), Carlos Rodríguez (tot afgelopen juli was hij behalve als voorganger ook werkzaam als geestelijk begeleider op de Bijbelschool IBSTE), en Manolo Lopez (voorganger van een gemeente in Almuñecar) een nieuw redactieteam hebben gevonden. Beide Spaanse predikanten hebben een rooms-katholiek verleden, waardoor ze goed in staat zijn om in te voelen wat rooms-katholieke mensen beweegt. Carlos Rodríguez zegt over de nood in Spanje: “Spanje is een land met een grote geestelijke nood en een gebrek aan kennis. Er is zo veel werk te doen op het gebied van evangelisatie. Het zicht op de levende God van de Bijbel wordt beheerst door bijgeloof en eigengerechtigheid. Er is veel angst voor de hel, maar aan de andere kant zijn velen ervan overtuigd dat hun goede werken hun slechte daden zullen compenseren, zodat ze naar hemel zullen gaan.”
In de Rechte Straat
9
Verdieping
Door TOMASZ PIECZKO
Christen zonder de kerk? De paus spreekt vaak over de noodzaak om (als christen) bij de kerk te horen (lees: de Rooms-Katholieke Kerk). De vragen die daarbij opkomen zijn deze: kun je ook christen worden zonder de kerk, en: kun je christen zijn buiten de kerk? Deze vraag rees al in de eerste eeuwen van de kerkgeschiedenis. Cyprianus (bisschop van Carthago en martelaar, gestorven in 258) stelde: ”Extra ecclesiam nulla salus” (Buiten de Kerk geen zaligheid). Op deze wijze interpreteerde hij de woorden van Markus 16:16. Cyprianus wilde hiermee benadrukken dat het voor de zaligheid noodzakelijk is om bij de Kerk van Christus te horen. Deze zin, die vaak geciteerd is in de kerkgeschiedenis, is helaas een bron van velerlei misverstand geworden en is daarbij ook vaak misbruikt.
Kerk en kerk
De kwestie van de Kerk staat centraal in vele discussies over het christendom. Het belangrijkste probleem is de identificatie van de Kerk van Christus met een concrete menselijke en institutionele kerk. De Rooms-Katholieke Kerk beweert bijvoorbeeld dat Jezus Christus op aarde een zichtbare gemeenschap bouwt die Katholieke Kerk heet en dat allen die bij deze (en alleen deze) kerk horen samen een gemeenschap vormen. De Rooms-Katholieke Kerk vult deze leer direct aan met de stelling dat deze gemeenschap (die een verzameling van gedoopte mensen is) hetzelfde geloof en hetzelfde recht in Jezus Christus belijdt en deel heeft aan dezelfde sacramenten, waarbij ze gehoorzaam zijn aan de over hen gestelde herders, in het bijzonder de bisschop van Rome, de paus. Het bekende en veel geciteerde Tweede Vaticaans Concilie benadrukt dat de kerk allereerst het volk van God is, een vergadering van gelovigen. Tegelijkertijd leert het dat “de kerk noodzakelijk is voor de zaligheid” (”Lumen Gentium”, 14).
Werk van de Heilige Geest
Laten we deze kwesties wat nader beschouwen. We moeten bedenken dat Kerk het werk is van de Heilige Geest. De christelijke gemeenschappen uit
10
In de Rechte Straat
de eerste eeuwen hebben veel Bijbelse uitspraken gebruikt om het geestelijk aspect van de Kerk te benadrukken: de Kerk is bijvoorbeeld ”het Lichaam van Christus”. Een dergelijk verstaan van de Kerk, als geloofselement, komt overeen met de concreet beleefde werkelijkheid van de Kerk, die in haar historische, maatschappelijke en geografische vorm gemakkelijk een object van empirische waarneming wordt. De discussie leidt tot de vraag hoe de kerk als menselijke organisatie moet functioneren en hoe zij tegelijkertijd zo dicht bij het ideaal – het Lichaam van Christus – kan komen. Als we deze vraag willen beantwoorden, moeten we twee ongewone eigenschappen stellen: • De kerk heeft in zichzelf geen eigen fundament. •D e kerk ontstaat niet uit de menselijke wil of uit een menselijke beslissing.
Het Woord van God
We benadrukken een heel belangrijke kwestie voor de leer van de protestantse kerken: de kerk is een ”creatura verbi divini” – de kerk is een schepping van het Woord van God. In zijn ”Von den Konziliis und Kirchen” (1539) benadrukt Luther het feit dat het Woord van God en het volk van God nauw met elkaar verbonden zijn. De reformatoren van de 16e eeuw maar ook protestantse theologen uit latere eeuwen benadrukken telkens weer de wederkerige relatie tussen de kerk en het Woord van God, die tegelijkertijd voert tot een samengaan met en een onderscheid tussen God en Zijn Kerk. Terwijl dus rooms-katholieken (bijvoorbeeld op basis van ”Lumen Gentium”, 25) verplicht zijn tot een zich onderwerpen aan de autoriteit van de
kerk, verifieert de christen die trouw wil blijven aan het Woord van God telkens weer de uit de Bijbel ontvangen leer en onderwerpt deze niet aan een menselijke autoriteit, maar aan de autoriteit van de Geest van God. Dit betekent dat de kerk in zichzelf geen bron heeft en geen doel in zichzelf is. Het Woord van God is altijd soeverein en staat altijd boven de kerk. De kerk komt voort uit het Woord van God. Het Woord van God is altijd het Woord van de soevereine God, en tegelijk is het Woord de kritische maatstaf en het oordeel voor de kerk. Het Woord van God, dat de kerk bouwt, is hetzelfde Woord van God dat mens geworden is in Jezus Christus. Dat Woord van God komt vandaag tot ons door de woorden van de Heilige Schrift. Het geschreven Woord komt tot ons – zoals Luther sterk benadrukt – niet alleen door de “mondelinge verkondiging”, maar ook door het “zichtbare woord” (”verbum visibile”) in de sacramenten van de doop en het heilig avondmaal.
Duidelijk genoeg
Om de vraag te beantwoorden die aan het begin gesteld is, over de noodzaak van de kerk voor een christen, kunnen we antwoorden dat de stelling over de noodzaak van de kerk als theologische plaats van verkondiging juist is, maar alleen voor zover deze geen mediator van God wordt (in het bijzonder door de structuren, de hiërarchie). Duidelijker gezegd, een mediator die de grootste gave van God, de zaligmaking, uitdeelt. De kerk is de plaats waar het Woord verkondigd wordt en het Woord, niet de kerk, “creëert” de christen. Daarom mogen we niet accepteren dat de aspiratie om “over de schapen te heersen” een aanval op de vrijheid en verantwoordelijkheid van de gelovige voor God zelf betekent. De Bijbel is zo duidelijk dat gewone “stervelingen” zelf de essentie van de goddelijke boodschap kunnen begrijpen.
Projecten
Door LYDIA DE ROOVER
Evangelisatieweek in Tongeren De muziek schalt door de zaal: “Welkom, welkom, fijn dat jij er bent!” Ongeveer dertig kinderen rennen enthousiast naar binnen. Het is weer zover: de evangelisatieweek in het Belgische Tongeren is begonnen. Net voor de komst van de kinderen hebben de straatwerkers hun tassen gevuld met allerhande folders en brochures. Titels als ”Levensbelangrijke vragen” of ” Inderdaad, de tijd vliegt…” nodigen uit om verder te lezen. Met geraniums in de kofferbak trekken de straatwerkers erop uit, hopend dat een gratis bloemetje van de protestantse kerk deuren opent om een gesprek aan te knopen over het Evangelie van Jezus Christus.
het Bijbelverhaal. Wat nemen ze ervan mee?
God is goed
Ook tijdens het knutselen praten de kinderen honderduit. “Juf, kijk eens wat ik op mijn steen heb geverfd: God is lief en goed!” Een van de kinderen die dit jaar voor het eerst naar de kinderbijbelclub komen, verzucht onder het plakken: “Jammer dat het vandaag voor het laatst is. Eigenlijk wil ik elke dag wel zo knutselen!” Een oplettende toeschouwer had kunnen zien dat dezelfde jongen tijdens het Bijbelverhaal
Ondertussen zingen de kinderen enthousiast mee met het themalied ”Steengoed, keitof”. Aan de hand van dit thema vertellen de kinderwerkers hun iets wat ze altijd bij zich mogen dragen: God is goed. Hij gaf immers Zijn eigen Zoon om ons te redden! Na een ”kabaaltijd” vol spelletjes, liedjes en natuurlijk een grappige sketch zitten de kinderen stil te luisteren naar
Soms horen de kinderwerkers daarvan iets terug in de chatgroepjes, waar kinderen met een groepsleider napraten over de kinderbijbelclub. Bijvoorbeeld over leven met Jezus. Hoe kun je leven met Jezus, en zou je dat wel willen? Bijzonder om dan uit de mond van een elfjarig meisje te horen dat ze al met Jezus leeft!
zijn stoel opschoof naar het midden om toch maar niets te missen van de prachtige flanelplaten.
Achter de deur
Zo zaaien we in gehoorzaamheid aan de opdracht van de Heere Jezus. Het is niet altijd gemakkelijk. Een van de straatwerkers lucht zijn hart na een ochtend deur-aan-deurwerk: “Het is telkens weer spannend als je hebt aangebeld: wat wacht mij achter de deur?” Soms vijandschap, soms een hongerig hart. Wat speelt zich echt af achter de deur? Wat leeft er in de kinderharten? We weten het vaak niet. Eén ding blijft echter onveranderd: Alzo zal Mijn woord, dat uit Mijn mond uitgaat, ook zijn, het zal niet ledig tot Mij wederkeren; maar het zal doen, hetgeen Mij behaagt, en het zal voorspoedig zijn in hetgeen, waartoe Ik het zende (Jesaja 55:11).
In de Rechte Straat
11
Brievenrubriek
Door CARLOS COMEZ CAZADO
“De Heere Jezus ging tot mijn hart spreken” Guantanamo (Cuba), 14 november 2013
Broeder Berend Coster, Het is me een eer u te schrijven. Ik hoop dat het met u en de uwen goed gaat, alsook met het werk voor En la Calle Recta. Ik heb de tijdschriften en de Bijbel ontvangen. Deze zijn voor mij ten zegen. Heel fijn. U schrijft in het nummer van juni 2013 op pagina 3, Editorial, dat veranderingen in een traditie die lang en krachtig is, zeer verrassend zijn. Nu ervaar ik op dit moment veranderingen in mijn geestelijk en persoonlijk leven. Wat u schrijft, is mij zeer behulpzaam. Ik bid tot de waarachtige God dat ik nooit terug zal vallen in mijn vroegere leven, maar dat ik van elke zonde vrij zal zijn, evenals van de idolatrie waar ik jarenlang in verstrikt zat. Dat God mij vergeve en ook mijn ouders! Ik wil graag uw literatuur ontvangen om mijn nieuwe leven te vullen met de kennis van God, nu ik jong ben in het geloof. Uw blad ECR kan mij zeer helpen. Graag ontvang ik het een en ander over de geschiedenis van de kerk. Mijn getuigenis: ik ben Carlos Comez Cazado. Ik ben geboren in een eenvoudig rooms-katholiek gezin en rooms-ka-
12
In de Rechte Straat
tholiek grootgebracht, maar enige maanden geleden gaf een christen me het blad ECR. Ik las het en kreeg grote interesse. Ik ging twijfelen aan de religieuze kennis die ik van huis uit had. De Heere Jezus ging tot mijn hart spreken. Toen schreef ik naar ECR en kreeg gelijk antwoord. Ik ontving uw blad en
Een rooms-katholieke kerk op Cuba
een Bijbel! Deze onderwijzen me in de rechte weg die ik tevoren niet kende. Ik voel me een nieuw mens. En mijn vrienden zien iets heel moois en gezonds in mij! Voor dit alles: dank aan God en ook aan u. Dank voor het prachtige blad. Het is voor mij tot een geestelijke zegen. Dat God u zegene!
perspectief
Door Erik-jan verbruGGen
Met een volkomen hart Er zijn nogal wat heersers die fors misbruik maken van hun positie. Koning Mswati III van Swaziland leeft met zijn vijftien vrouwen in extravagante luxe, terwijl zijn volk ten onder gaat in bittere armoede. Met president Assad aan het roer woedt in Syrië al lange tijd een hevige en zeer bloedige burgeroorlog. En deze zomer hebben we kennisgemaakt met de Russische scepter van Vladimir Poetin. Aardse heersers misbruiken nogal eens hun positie om hun koninkrijk te vestigen. In vergelijking daarmee is Jezus’ koningschap van geheel andere aard. Hij heerst met zachtmoedigheid. Niemand wordt gedwongen om in Zijn dienst te staan. Maar Hij wint Zijn onderdanen in door hen te trekken met koorden van liefde. Gods Koninkrijk lijkt vaak onaanzienlijk. Maar zoals de steen die de aarde vervult uiteindelijk het gouden beeld in Nebukadnezars droom verpulvert, zo zal Gods Koninkrijk komen, vast en zeker. Soms zien we daar de duidelijke tekenen van. Als de prediking van het Evangelie vrucht draagt. Als mensen Christus leren kennen. Soms zien wij er maar weinig van, maar ook dan bouwt de Heere Zijn Koninkrijk. De Heere Jezus is de Koning van Zijn rijk. Van zee tot zee zal Hij regeren. Hij is de Koning dér koningen. Heersers komen op en gaan weer, het is blinken en verzinken. Maar Christus is een eeuwige Koning. Nooit zal Hij zonder onderdanen zijn.
Lauwheid
De Heere Jezus is een eeuwige Koning. En in ons leven wil Hij regeren als Koning. Hij wil de hoogste en de eerste plaats innemen in de harten van Zijn kinderen. Ja meer nog: allen komen Hem toe. Hij is het waard om gediend te worden! Maar wat ontbreekt het vaak, juist in het leven van Gods kinderen, aan het dienen met een volkómen hart. Wat kunnen er afgoden zijn die ergens in het leven van de gelovigen hun plaats behouden. Wat zijn er veel gelovigen die in lauwheid en halfslachtigheid hun weg gaan. Die verachterd zijn in de genade, die zonden aan de hand houden, die Christus
verhinderen om als Koning te regeren in hun leven. Wat is het verdrietig als het daarbij blijft. Dan ontbreekt het in het leven van de gelovigen aan de tere omgang met de Heere. Dan brandt het vuur van de liefde maar flauw. Dan mist het leven van Gods kinderen de frisse uitstraling waardoor onze naaste voor Christus wordt gewonnen. Dan gaat er zo weinig van hen uit.
Rotsblok
Er is een oud verhaal van een koning die een groot rotsblok dwars over de weg liet leggen, en zich vervolgens in de struiken verborg om te zien wat zijn onderdanen zouden doen. Er kwamen tal van mensen voorbij, maar niemand nam de moeite om het rotsblok weg te halen. Iedereen liep er met een boog omheen, sommigen scheldend op de koning die het toeliet dat er in zijn land zulke obstakels op de openbare weg lagen. Tot er aan het eind van de dag een arme boer voorbijkwam, die stilstond. Met inspanning van al zijn krachten sleepte hij het rotsblok naar de rand van de weg. Toen hij zich omkeerde, zag hij een beurs liggen op de plaats waar het rotsblok gelegen had. Hij opende de beurs en vond een aantal goudstukken, én een brief van de koning waarin stond: dit geld is voor degene die de moeite nam om de steen te verwijderen.
Heilige Geest wordt bedroefd. Dan vinden we misschien wel goud op onze weg. Jezus’ koningschap moet in het leven van Zijn onderdanen zichtbaar worden. Hij wil Koning zijn in hun leven, Hij wil Zijn kinderen geheel regeren. Dan mag het niet zo zijn dat we ons maar half onderwerpen aan Zijn regering. Dat er kamers in ons levenshuis zijn die we voor Hem toegesloten houden. Jezus’ onderdanen moeten hun Koning erkennen, Hem eren, zich aan Hem onderwerpen, Zijn wil doen, Zijn Naam belijden, Zijn bevelen gehoorzamen, Hem in alles vertrouwen, en Hem al hun liefde geven. Niemand wordt daarbij echter teruggeworpen op zichzelf. Hij is de eeuwige Koning, Die Zijn kinderen regeert door Zijn Woord en Geest. Hij is het Die alle obstakels in het leven van Zijn kinderen uit de weg wil ruimen, als we ze maar leggen in Zijn doorboorde handen.
Jezus’ ambt als Profeet Jezus’ ambt als Priester Jezus’ ambt als Koning De ambten in de kerk en het ambt aller gelovigen
Obstakels
Wat zijn er een obstakels. Durven we ze onder ogen te zien? Of gaan we eromheen, mopperend op de Koning. Laat ieder de strijd aanbinden met de hindernissen in zijn leven waarmee de In de Rechte Straat
13
Rome Actueel
Door Pedro Snoeijer
Declaratie van het geloof In mei vond een bedevaart – een van de vele – plaats naar het nationale heiligdom van Polen, in Częstochowa. Tijdens deze bedevaart van medisch personeel werden twee stenen tafelen in de kerk gebracht met daarop een “declaratie van het geloof” van artsen. De tekst van deze declaratie van het geloof hangt in verschillende Poolse ziekenhuizen. Deze geloofsbelijdenis is speciaal toegespitst op de medische zorg. Er staat onder andere in dat het leven heilig is en dat de wet van God boven de wetten van de mens staat. De declaratie keert zich eenduidig tegen abortus, anticonceptie, kunstmatige bevruchting, het veranderen van geslacht en euthanasie. Momenteel hebben circa 3000 mensen de declaratie ondertekend, maar een groot deel van de ondertekenaars is niet afkomstig uit de medische branche en vele namen komen twee keer op de lijst voor.
Medische handelingen
Niet alleen in rooms-katholieke ziekenhuizen, maar ook in verschillende publieke ziekenhuizen die gefinancierd worden met geld van de overheid en de Europese Unie hangen dergelijke declaraties, wat betekent dat bepaalde medische handelingen geweigerd worden, of dat het voorschrijven van de anticonceptiepil geweigerd wordt. Dit betekent feitelijk het overtreden van de Poolse wet, zoals premier Tusk in juni benadrukte. De Poolse pers schreef uitgebreid over een vrouw die in verwachting was van een kindje dat na de geboorte niet levensvatbaar was, omdat het geen hersenen ontwikkeld had. De vrouw was overigens zwanger geraakt door in-vitrofertilisatie. Ze vroeg om abortus (in dit geval volgens de wet toegestaan), maar haar behandelend arts, prof. Chazan, ondertekenaar van de declaratie, weigerde en rekte de procedures met opzet zodat de toegelaten termijn van 25 weken verstreek. Ook verwees hij niet door naar een arts die abortussen uitvoert, hoewel dat zijn wettelijke plicht is. Hij heeft door de rechtbank
14
In de Rechte Straat
een hoge geldstraf opgelegd gekregen en is na veel politiek geharrewar uiteindelijk uit zijn functie gezet. In Polen is abortus in principe altijd verboden, al zijn er uitzonderingen waarin het wordt toegestaan en de arts niet wordt vervolgd. Dit is het geval als het leven of de gezondheid van de moeder bedreigd wordt, als het ongeboren kind zeer ernstig gehandicapt is of als de zwangerschap het gevolg is van een verkrachting.
Geweten
Voor artsen bestaat er echter een zogenaamde gewetensclausule, die het hun mogelijk maakt om met een beroep op het geweten bepaalde medische handelingen niet uit te voeren. De vraag is echter hoe vrij dit geweten is. In veel ziekenhuizen hangt de genoemde declaratie van het geloof, maar dit betekent niet dat alle artsen in het desbetreffende ziekenhuis hiermee instemmen. Minder dan 1 procent van alle Poolse artsen heeft de declaratie ondertekend. Artsen in veel ziekenhuizen durven echter geen medische handelingen te verrichten die tegen deze declaratie ingaan omdat ze dan hun baan verliezen. Alleen al door het voorschrijven van anticonceptiepillen kan een arts zijn baan bij een publiek ziekenhuis verliezen. Artsen die een eigen praktijk hebben, staan voor een vergelijkbaar dilemma. Als ze de declaratie ondertekenen en in hun praktijk ophangen, verliezen ze zeker patiënten. Maar als ze er openlijk voor uitkomen dat ze de verklaring niet willen ondertekenen en een abortus uitvoeren of de anticonceptiepil voorschrijven, is er een grote kans dat de ruiten bij hen ingegooid worden of dat er brand gesticht wordt. Dit heeft niets meer te maken met de vrijheid om naar het eigen geweten te
handelen. Feitelijk is er in veel ziekenhuizen geen plaats voor het eigen geweten, maar alleen voor het “geweten” van de Rooms-Katholieke Kerk. Artsen ondertekenen de declaratie vanuit verschillende gronden. Er is bijvoorbeeld een medische hoogleraar die getekend heeft omdat hij, zoals hij zelf heeft toegegeven, verwacht als beloning een flinke som geld van het Vaticaan te ontvangen om een medisch project te kunnen financieren. Andere artsen zeggen dat ze de declaratie ondertekend hebben omdat ze vinden dat het rooms-katholicisme in Polen te maken heeft met geloofsvervolging. “Ik moet opkomen voor de verdrukte Katholieke Kerk in Polen”, zei de bekende kinderarts prof. Radzikowski uit Warschau. Het is echter absurd om te spreken van verdrukking van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen; de Rooms-Katholieke Kerk krijgt steeds meer invloed en macht en werkt vooral lokaal geloofsminderheden (zoals protestanten) sterk tegen. Volgens prof. Chazan, die ondertussen door zijn mediaoptredens een grote groep aanhangers om zich heen verzameld heeft, zijn alle artsen die de verklaring ondertekend hebben ”martelaren voor het geloof.” Hij roept op tot burgerlijke ongehoorzaamheid.
Conservatief Polen?
In Europa bestaat het beeld dat Polen zeer conservatief is. De praktijk is echter heel anders. Het zijn eerder de invloed en macht van de Rooms-Katholieke Kerk die zich doen gelden. Volgens enquêtes is circa 20 procent van de Polen voor vrije abortus, ongeveer 50 procent is voor abortus wanneer het ongeboren kind ernstig gehandicapt is. Slechts 32 procent van de Poolse bevolking vindt dat artsen zich op hun geweten mogen beroepen om bepaalde medische handelingen niet
Tijdens een bedevaart van medisch personeel werden twee stenen tafelen in de kerk gebracht met daarop een “declaratie van het geloof ” van artsen.
uit te voeren. Meer dan de helft is van mening dat een arts altijd de gevraagde medische handelingen moet verrichten, ook als deze tegen zijn geweten ingaan. De doorgaans liberale pers heeft zich op deze zaak gestort en conservatieve artsen worden in alle toonaarden beschuldigd, terwijl conservatieve en extreme rooms-katholieken in zeer extreme bewoordingen van repliek dienen. Abortus wordt op één lijn gesteld met de Holocaust, en de premier, die rooms-katholiek is, wordt een vijand van het christendom genoemd. We kunnen er enerzijds dankbaar voor zijn dat de abortuswetgeving in Polen
de strengste in Europa is en dat er gestreden wordt voor de bescherming van het ongeboren leven. Maar het gaat hier om meer. De Rooms-Katholieke Kerk oefent haar invloed en macht uit om van Polen een “christelijk”, beter gezegd: een roomskatholiek land te maken. Maar een land waarin de meerderheid zich alleen onder dwang aan Gods geboden houdt, is geen christelijk land te noemen, dat is slechts uiterlijk vertoon. Daarbij zijn rooms-katholiek en Bijbels-christelijk niet hetzelfde. Het ”christelijke” land dat de Rooms-Katholieke Kerk van Polen wil maken, is tegelijk een land waarin geen plaats meer is voor andersdenkenden, zoals protestanten. Het is een land dat als
geheel leeft in gehoorzaamheid en onderdanigheid aan de paus. Momenteel vindt langzaam maar zeker een ”katholisering” van Polen plaats. Formeel is er scheiding van kerk en staat, maar in de praktijk merk je daar zeer weinig van. De meeste publieke ziekenhuizen en scholen zijn in de praktijk rooms-katholieke instellingen, met alle gevolgen van dien voor andersdenkenden. Het is zeer verontrustend dat de Rooms-Katholieke Kerk haar macht zo weet door te voeren en daarmee de democratie probeert af te breken. Vandaag gaat het om abortus, morgen kan het in Polen zomaar om acties tegen protestanten gaan. In de Rechte Straat
15
Thema-avonden, najaar 2014
Winter conferentie 2015 Vrijdagavond 6 t/m maandagmorgen 9 februari 2015 Hoofdthema:
Onze Vader Subthema’s: De Vaderhand Het Vaderhart Het Vaderhuis Nadere informatie volgt!
Rotterdam-Zevenkamp Woensdag 8 oktober Spreker: dhr. B. van der Vlies Thema: Al wisselen haar tonelen Woensdag 19 november Spreker: ds. J. Westerink Thema: Het Heilig Avondmaal Voor deze avonden geldt: Aanvang: 19.45 uur, koffie/thee vanaf 19.30 uur Kosten: € 4,- incl. 2x koffie/thee Locatie: Aula van het Wartburg College, Locatie Revius Ingang: Pres. Rooseveltweg/ hoek Capelseweg, Rotterdam-Zevenkamp Informatie: de heer B. Macdaniël, tel. 0183 589795 en mevrouw J. Bout, tel. 0182 362637
Voor deze avond geldt: Aanvang: 19.45 uur Kosten: € 3,00 Locatie: Ontmoetingskerk, Julianalaan 26 te Maartensdijk Informatie: drs. G.A. van Ginkel, tel. 0346 213445 Goes Donderdag 20 november Spreker: ds. C.J. Droger Thema: Opwas in de genade en kennis van Jezus Christus Voor deze avond geldt: Aanvang: 19.45 uur Kosten: € 5,00 Locatie: aula Calvijn College, Klein Frankrijk 19 te Goes Informatie: dhr. J. de Bakker, tel. 0111 671463
Maartensdijk Dinsdag 25 november Spreker: drs. G.A. van Ginkel Thema: Roomser dan de paus?! Voor ons kwartaalblad zijn wij per direct op zoek naar een
corrector m/v Kom evangeliseren in Den Bosch! Wanneer: 25 september, 23 oktober, 27 november en 23 december Waar: de Markt Voor meer informatie:
Jan-Dirk Liefting, Tel. 0622508690 e-mail:
[email protected]
De functie Je loopt de kopij voor het IRS-magazine voor publicatie na op taal- en spelfouten en corrigeert deze. De werkzaamheden vinden in ieder geval vier keer per jaar plaats. Tussendoor zul je ook af en toe gevraagd worden om andere teksten te controleren. De werkzaamheden kunnen thuis worden uitgevoerd. Wie wij zoeken Heb jij een uitstekende kennis van de Nederlandse taal, vind je het leuk om hiermee bezig te zijn en heb je ervaring met correctiewerk? Dan zijn wij op zoek naar jou! Neem voor meer informatie en om te solliciteren contact op met Karolien Lievense of Hans ten Klooster, tel. 055-3030090. De aanstelling vindt plaats op vrijwillige basis.
Een Reformatieherdenking bij u in de buurt? Kijk op www.irs.nu. In de Rechte Straat
