ACIS, UiTM
HUBUNGAN ETNIK
CTU553/555
MARUWIAH AHMAT
2.1
Hasil Pembelajaran
2.2
2.3
2.4
2.5
KANDUNGAN BAB 2
• Menjelaskan pembentukan pluraliti Alam Melayu • Menyatakan kesan penjajahan dan pembentukan masyarakat pluralistik • Menghuraikan pembentukan masyarakat pluralistik selepas era penjajahan
HUBUNGAN ETNIK
PENGENALAN
2
MARUWIAH AHMAT
1
CTU553/555
ACIS, UiTM
• Konsep pluraliti Alam Melayu perlu difahami sbg asas utk memahami masyarakat plural. • Kewujudan pelbagai etnik di alam Melayu telah memberi sumbangan terhadap pembentukan masyarakat plural yang dapat hidup secara bersama dalam kepelbagaian. • Asia Tenggara semasa pra-Eropah merupakan tempat pertemuan pelbagai tamadun dan budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga mata iaitu: • Ketuhanan (God/ Gospel) • Kekayaan (Gold) • Kemenangan (Glory) • Masyarakat pelbagai bangsa pada zaman sebelum kedatangan orang Eropah terbentuk melalui proses semula jadi tanpa sebarang rancangan pemaksaan di sebaliknya.
HUBUNGAN ETNIK
PENGENALAN
3
• J. S. Furnivall: • Masyarakat majmuk mempunyai campuran kumpulan manusia yang mengamalkan cara hidup yang berlainan, mereka hanya bergaul di tempat perniagaan seperti pasar, hidup bersama tetapi mempunyai tugas yang berlainan. • Smith: • Masyarakat majmuk sebagai masyarakat uang mempunyai kepelbagaian budaya, perpecahan sosial dan perselisihan. Ia dikuasai oleh kelompok minoriti. Wujud kerana terpaksa. • Van dan Berghe: • Masyarakat majmuk terpisah disebabkan keompok korporat, mempunyai pelbagai budaya, tiada muafakat, dominasi politik golongan tertentu dan wujud paksaan (terutama politik dan ekonomi).
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
PENGENALAN
4
2
CTU553/555
ACIS, UiTM
PENGENALAN
• Abad 13M-15M • Kesultanan Melaka • Tanpa Paksaan
Masyarakat Pluralistik
HUBUNGAN ETNIK
Pluraliti
Kedatangan Penjajah
• 1957 • Kemerdekaan • Pluraliti Baharu
Masyarakat Plural • 1824M-1957M • Penjajahan Inggeris • Paksaan
5
GARIS MASA
• Kerajaan Majapahit dan Srivijaya yang mengamalkan Buddha bertapak di Nusantara sejak tahun 700m. • Kerajaan Maritim Asia Tenggara menjadi pusat pertemuan pelbagai bangsa pada era “Zaman Perdagangan” sejak abad ke-5 M. • Melibatkan interaksi pelbagai budaya seperti Arab pra-Islam, Hinduisme, Buddhisme, Arab Islam, dan Eropah.
MARUWIAH AHMAT
1 2
HUBUNGAN ETNIK
2.1 PLURALITI SEBELUM KERAJAAN MELAYU MELAKA
6
3
CTU553/555
ACIS, UiTM
Pluraliti budaya di Tanah Melayu merupakan hasil pertemuan dan pertembungan budaya besar dunia yang melahirkan fenomena sosial yang Istimewa di Alam Melayu
2 konsep utama ciri-ciri masyarakat Asia Tenggara:
Pluraliti
Masyarakat Pluralistik
• Bercirikan semula jadi, tanpa paksaan dan fleksibel
• Bercirikan pemaksaan dan perbezaan
HUBUNGAN ETNIK
2.1 PLURALITI SEBELUM KERAJAAN MELAYU MELAKA
7
• Kesultanan Melayu Melaka diasaskan pada 1400 M dengan kedatangan Parameswara dari Srivijaya. • Melaka menjadi pusat kemasyarakatan dan perkembangan Islam di Alam Melayu. • Pemerintahan /pentadbiran –di Alam Melayu berasaskan sistem Islam.
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA
8
4
CTU553/555
ACIS, UiTM
Masyarakat • Berlaku hasil penghijrahan dari dalam wilayah (dalam kalangan etnik Melayu sendiri) dan juga dari luar yang melibatkan etnik lain spt Cina, Arab, India & berlaku asimilasi. • Menetap di Kepulauan Melayu atau Nusantara dan berpindahrandah dari satu pulau ke pulau yang lain dengan bebasnya untuk berniaga, berperang, berkahwin dan sebagainya • Mewujudkan unsur akomodasi dalam kehidupan bermasyarakat.
Diplomatik • Wujud hubungan peradaban antara Alam Melayu dan China serta India • Mencapai zaman kemuncaknya pada waktu pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka
HUBUNGAN ETNIK
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA
9
PEMERINTAHAN Perlembagaan Melaka dilaksana berdasarkan Islam (Kanun Melaka & Undang-undang Laut Melaka) Zaman keemasan dan kemuncak keagungan kerajaan Melayu. Tempat pertemuan pedagang (The Venice of The East). Pemerintahan diplomasi & terbuka – misi dan visi
MARUWIAH AHMAT
PERDAGANGAN Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap. Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal keselamatan dari ancaman perompak dan lanun. Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka. Kepulauan Melayu terkenal dengan rempah ratus yang dianggap barang mewah.
HUBUNGAN ETNIK
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA
10
5
CTU553/555
ACIS, UiTM
KEPENDUDUKAN
KEBUDAYAAN
Proses penghijrahan berlaku secara alamiah/ semula jadi tanpa ada paksaan.
Keterbukaan pemerintah empayar Melaka
Para pedagang tidak memerlukan pasport & visa sebagai pengenalan diri.
Melaka maju sbg pelabuhan utama dunia, hasil rempah ratus sebagai daya tarikan, keselamatan Selat Melaka
Interaksi aktif dalam Melaka menjadi kota kalangan pelbagai bangsa dan metropolitan serta kota multi kaum di Melaka. budaya
HUBUNGAN ETNIK
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA
11
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA • Faktor perdagangan menjadi punca wujud hubungan dua hala antara Cina dan India. • Alam Melayu telah menjadi tempat utama persinggahan bagi kedua-dua pihak. • Keadaan ini tanpa disengajakan telah mewujudkan pluraliti di Alam Melayu. • Kemuncaknya, Alam Melayu pada abad ke 7M, telah menjadi pusat pengajian dan perkembangan ilmu pengetahuan
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
Kepesatan Perdagangan
12
6
CTU553/555
ACIS, UiTM
Keagamaan
Ilmu & Pemikiran
• Menurut al-Attas, pengaruh HinduBuddha tidaklah begitu mendominasi masyarakat di Alam Melayu berbanding dengan kekuatan pengaruh ajaran Islam. • Antara bukti bagi perkara ini, tiada kitab-kitab klasik mereka yang membincangkan secara meluas dan mendalam aspek-aspek falsafah, metafizik, sistem sosial dan sebagainya. • Namun, dalam beberapa aspek pengaruhnya agak jelas, seperti dalam aspek kesusasteraan dan pemerintahan.
• Perubahan konsep ilmu (epistemologi) • Sebelum penjajahan, berasaskan metafizik (ilmu bersumberkan alam ghaib, di luar pengalaman pancaindera manusia- bomoh, dukun, jampi, dll.) • Penjajahan British membawa konsep ilmu berteraskan kaedah rasional dan saintifik (boleh dibuktikan menerusi pancaindera manusia- statistik, peta, dll.)
HUBUNGAN ETNIK
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA
13
2.3 MASYARAKAT PLURALITI ZAMAN PENJAJAHAN Mewujudkan masyarakat pelbagai bangsa seperti Melayu, Cina, India, Eropah dll
Pluraliti
Pluralistik
• Semula jadi tanpa paksaan • Sukarela mencari kehidupan dan kekayaan • Disertai ahli keluarga • Menjamin ketenangan pemikiran dan perasaan
• Secara paksaan • Demi kepentingan ekonomi dan politik Inggeris • Tidak disertai keluarga • Tidak pernah melupakan negara asal
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
PERSAMAAN
14
7
CTU553/555
ACIS, UiTM
PLURALITI
PLURALISTIK
Mewujudkan interaksi yang harmoni dengan penduduk, alam sekitar dan sistem
Gagal berasimilasi dengan penduduk, alam sekitar dan sistem
Sanggup berkahwin dengan penduduk tempatan
Mewujudkan kelompok masyarakat dengan sistem tersendiri
Mengamalkan budaya seharian orang Melayu
Terasing dengan kelompok lain walaupun di tempat yang sama
Amalan dan adat resam pendatang diterima oleh penduduk tempatan
Gagal mengenali antara satu sama lain
HUBUNGAN ETNIK
2.3 MASYARAKAT PLURALITI ZAMAN PENJAJAHAN
15
Menjajah secara fizikal & mental
Kekayaan muka bumi spt bijih timah dan emas diambil demi kepentingan ekonomi negara mereka sendiri
Memperkenalkan sistem sosial, politik dan agama mereka kepada penduduk tempatan
KOLONIALISME
MARUWIAH AHMAT
Menjajah secara fizikal
HUBUNGAN ETNIK
IMPERIALISME
Imperialisme & Kolonialisme
16
8
CTU553/555
ACIS, UiTM
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme
Portugis - menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaan - Menyebarkan agama
17
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme
Belanda – menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaan - Menyebarkan agama
MARUWIAH AHMAT
18
9
CTU553/555
ACIS, UiTM
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme
Jepun- menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaah - Memperkenalkan sistem pentadbiran Jepun
19
HUBUNGAN ETNIK
IMPERIALISME & KOLONIALISME INGGERIS
British- Menjajah secara fizikal dan mental - Menguasai ekonomi - Menyebarkan agama - Memperkenalkan sistem politik, undang-undang, ekonomi dan pendidikan cara Barat.
MARUWIAH AHMAT
20
10
CTU553/555
ACIS, UiTM
British mula bertapak kukuh menerusi satu campur tangan secara tidak langsung pada tahun 1786 apabila Pulau Pinang diperolehi dari Kedah. Bagi memastikan penaklukkan mereka berjalan lebih tersusun dan sistematik penasihat British kemudiannya turut ditempatkan di Negeri Melayu Tidak Bersekutu (NMTB).
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme Inggeris
21
• Perjanjian Pangkor pada tahun 1874 merupakan titik permulaan penguasaan British di Tanah Melayu.
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme Inggeris
22
MARUWIAH AHMAT
11
CTU553/555
ACIS, UiTM
• Imperialisme British membawa masuk buruh dari China dan India untuk mengusahakan lombong dan ladang getah. • Kolonialisme British menjajah dan mengawal kehidupan masyarakat peribumi dari segala aspek.
HUBUNGAN ETNIK
Imperialisme & Kolonialisme Inggeris
23
Masyarakat Plural Zaman Penjajahan
Pemisahan negara dari agama • Pentadbiran negara oleh penjajah • Hal ehwal Islam dan adat istiadat Melayu diletakkan di bawah Sultan. • Ini berbeza dengan sistem di zaman sebelum Inggeris di mana tiada pengasingan kuasa berlaku kerana Raja dan Sultan mempunyai kuasa mutlak. Pengagihan kuasa • Kehakiman, Eksekutif dan Perundangan • Setiap pihak hanya menjalankan bidang kuasa masing-masing dan tidak boleh bercampuraduk. Sistem Federalisme • Wujud sistem persekutuan berlapis • Persekutuan Tanah Melayu dan Persekutuan Malaysia serta negeri
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
PRINSIP
24
12
CTU553/555
ACIS, UiTM
Masyarakat Plural Zaman Penjajahan Ilmu • Kerangka ilmu berasaskan metodologi nasionalisme iaitu proses pembinaan ilmu berasaskan wilayah sesebuah negara. • Ilmu kolonial yang berasaskan sains moden yang bersifat rasional dan saintifik telah mencorakkan dasar pentadbiran, ekonomi dan pendidikan penjajah
Pentadbiran • Sistem pentadbiran yang memisahkan di antara negara dan agama. Ekonomi • Berubah dari pertanian sara diri kepada sistem ekonomi perindustrian dan perdagangan (sistem ekonomi kapitalis). Pendidikan • Dwi-sistem iaitu pendidikan agama dan pendidikan sekular.
HUBUNGAN ETNIK
DASAR
25
Masyarakat Plural Zaman Penjajahan SEBELUM PENJAJAHAN Struktur kerajaan yang mencantumkan aspek agama dan negara Raja merujuk kepada penasihat agama untuk membuat keputusan penting negara.
SELEPAS PENJAJAHAN Pemisahan antara agama dan negara Negara ditadbir oleh pentadbir sekular
Hal ehwal agama diletakkan di Agamawan dan raja saling bawah kuasa Sultan-Sultan berperanan Melayu Kerajaan yang peranan agama Kerajaan yang telah memisahkan dan negara saling bertautan di antara negara dan agama
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
SISTEM DAN STRUKTUR
26
13
CTU553/555
ACIS, UiTM
Masyarakat Pluralistik
Masyarakat yg terdiri daripada pelbagai etnik, bahasa, kebudayaan, kepercayaan, adat, istiadat, tempat tinggal dan sebagainya.
Kesinambungan masyarakat plural zaman penjajah
Merupakan satu fenomena sosial yang terhasil selepas kedatangan Eropah ke Tanah Melayu
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
27
Politik Kaum utama Tanah Melayu - Melayu, Cina dan India telah bersatu dalam politik. Penubuhan Barisan Nasional pada 1974.
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
Pelbagai dasar kerajaan dirangka - DEB
MARUWIAH AHMAT
14
CTU553/555
ACIS, UiTM
Perlembagaan • Kontrak sosial merupakan satu kesepakatan yang telah dirunding, pembentukan parti-parti politik etnik (Parti Perikatan, Barisan Sosialis, Barisan Nasional, Barisan Alternatif). • Perlembagaan merupakan panduan asas kepada perlaksanaan sistem politik di negara ini. • Perlembagaan mencatatkan kontrak sosial dipersetujui bersama antara kaum di negara ini.
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
Pendidikan • Sistem pendidikan kebangsaan telah dibentuk berasaskan keseragaman kurikulum, sukatan mata pelajaran dan orientasi. • Laporan Razak 1956 • Laporan Rahman Talib 1960. • Matlamat utama dasar pendidikan ialah untuk menyatukan kanak-kanak daripada berbilang etnik di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan satu bahasa pengantar - bahasa Melayu. • Bahasa Melayu dijadikan bahasa kebangsaan dalam Perlembagaan 1957, BI masih bahasa rasmi.
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
15
CTU553/555
ACIS, UiTM
Akta Pendidikan 1957 • Sekolah pelbagai aliran dibenarkan dan pengajaran dalam bahasa ibunda masingmasing dibenarkan • Oleh kerana Bahasa Melayu adalah merupakan bahasa kebangsaan, maka sekolah Cina dan Tamil wajib mengajar Bahasa Melayu. • Pendekatan dalam mata pelajaran sejarah, geografi dan buku-buku teks yang lain mestilah berteraskan Malaysia.
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
Ekonomi • Pada tahun 1957 kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasi pelbagai masalah sosio-ekonomi dan sosio-politik. Rancangan pembangunan ekonomi negara dibahagikan kepada empat peringkat; • Rancangan pramerdeka iaitu meliputi Rangka Pembangunan Persekutuan Tanah Melayu (1950-1955) dan Rancangan Persekutuan Tanah Melayu Pertama (1956-1960) • Perancangan selepas merdeka, merangkumi Rancangan Persekutuan Tanah Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada Rancangan Malaysia Pertama (19661970) • Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru. • Dasar Pembangunan Negara
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
16
CTU553/555
ACIS, UiTM
Ekonomi • Sistem ekonomi dualisme ini merujuk kepada dua orientasi dan tumpuan yang berbeza namun bergerak seiringan dengan garis etnik: • Pertama, sistem ekonomi moden yang mendominasi keseluruhan organisasi pengeluaran (cth getah, bijih timah). • Kedua, sistem ekonomi tradisional yang diidentifikasikan dengan sektor ekonomi pertanian. Komoditi utamanya ialah padi dan perikanan. Teknik pengeluarannya, pemasaran, tenaga kerja serta modal adalah didominasi oleh etnik Melayu. Ia bercirikan budaya luar bandar. • Pada peringkat awal tidak seimbang - menjadi sumber pencetus konflik (cth peristiwa 13 Mei 1969).
HUBUNGAN ETNIK
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA
HUBUNGAN ETNIK
VIDEO
34
MARUWIAH AHMAT
17
CTU553/555
ACIS, UiTM
KUIZ
HUBUNGAN ETNIK
Quiz
35 Click the
MARUWIAH AHMAT
Quiz button to edit this quiz
18