4. Inkomensondersteuning Diensten BCF Z&I : Schuldhulpverlening Sociaal Raadslieden Werk
Totaal BCF
Offerte 2012
Uren 5.417 6.250
Uitvoerings Activiteiten Totaal kosten kosten kosten 405.772 401.692 4.080 453.773 453.773 4.080
11.667
Pagina 1
859.545
855.465
8.160
Inkomsten 0 0
Netto BCF 405.772 457.853
0
863.625
23 november 2011
4. Inkomensondersteuning 4.0 Perspectief op inkomensondersteuning Inventarisatie
We willen problematische financiële problemen voorkomen en oplossen. We ondersteunen burgers die moeite hebben om rond te komen van hun eigen inkomen of die aanspraak (willen) maken op voorzieningen. Dit doen we door te starten met een inventarisatie van hun situatie: samen met de klant verzamelen we gegevens rondom inkomsten en uitgaven en we geven hun hier inzicht in. Hierdoor wordt hun uitgangspositie helder en kunnen we een advies geven voor een vervolgtraject binnen of buiten de Lumens Groep. Dit advies kan betrekking hebben op de totale situatie of een of enkele voorzieningen.
Stabiliseren en aanleren
Wanneer helder is welke inkomensvraag het betreft en deze past binnen onze expertise, werken onze professionals samen met de burger aan een stabilisatie van de financiële situatie. Het doel is grotere financiële problemen te voorkomen en de huidige het hoofd te bieden. Door het (aan)leren van duurzame gedragsverandering zorgen we ervoor dat de klant in de toekomst zelfstandig zijn financiën kan beheren en de weg naar voorzieningen kent.
Vernieuwing
De komst van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening, de versobering van bijstandverlening, wettelijke maatregelen ten aanzien van volumereductie WAJONG en WSW vragen om een herbezinning op het aanbod “hulp bij schulden”. Inschakelen eigen netwerk / informele zorg Om onze resultaten duurzamer te maken, leren we de burger omgaan met zijn financiële situatie, nu en in de toekomst. Daar waar we constateren dat de burger dit niet zelf kan, gaan we actief op zoek naar iemand in het netwerk van de burger die daarbij kan helpen of we schakelen informele zorg in. De Lumens Groep heeft al opgeleide vrijwilligers die structureel hulp bieden bij het invullen van formulieren, via de makelaar informele zorg kunnen maatwerkvragen t.a.v. financiële ondersteuning worden uitgezet. Collectief aanbod Veel burgers lopen tegen dezelfde financiële problemen aan. Een individuele aanpak is dan ook niet altijd noodzakelijk en in groepsverband kunnen burgers ook veel van elkaar leren. In overleg met de gemeente willen we bepalen of en hoe het groepsaanbod verder vormgegeven kan worden.
Productkaarten
Offerte 2012
In de productkaarten gaan we nader in op de concrete activiteiten en benoemen we hoe de activiteiten bijdragen aan de gemeentelijke doelstellingen.
Pagina 2
23 november 2011
4.1 Productkaart Sociaal Raadslieden Werk (SRW) 1. Algemeen Het Sociaal Raadsliedenwerk (SRW) biedt informatie, advies en ondersteuning aan individuele en groepen klanten. Dit gebeurt in het bijzonder op het gebied van inkomen, schulden, regelingen en voorzieningen en op de (rechts-)gebieden van sociale zekerheid, belastingen, arbeid, huisvesting, vreemdelingenrecht, personen- en familierecht, onderwijs en consumentenzaken. De vraag naar het Sociaal Raadsliedenwerk neemt in de komende jaren eerder toe dan af, onder andere door de snel opeenvolgende wijzigingen in wet- en regelgeving m.b.t. de sociale zekerheid. Ook is er een toename van de groep mensen die rond moet komen van een minimum inkomen en te maken heeft met schulden. Het Sociaal Raadsliedenwerk levert een concrete bijdrage aan armoedebestrijding en het tegengaan of stabiliseren van problematische schuldensituaties. Het Sociaal Raadsliedenwerk helpt de meest kwetsbare burgers meer zelfstandig te worden op sociaaljuridisch gebied. Daarnaast ziet het Sociaal Raadsliedenwerk het als zijn taak die mensen te helpen die te weinig zelfredzaam zijn om hun recht te vinden. 2. Doelgroepanalyse De potentiële doelgroep van het SRW bestaat uit de meest kwetsbare burgers. Deze kwetsbare burgers zijn vooral mensen met weinig opleiding, een laag inkomen, minder zelfredzaamheid, gebrekkige sociale vaardigheden, personen met een andere culturele achtergrond, ouderen, uitkeringsgerechtigden en analfabeten. • De groep die het Sociaal Raadsliedenwerk bereikt bestaat voor bijna 85% uit mensen tussen de 24 en 65 jaar. Dus minder ouderen (ongeveer 8%) en jeugd (3%). • Meer dan de helft heeft een niet-Nederlandse afkomst of achtergrond. • Meer dan de helft van de klanten maakt vaker gebruik van de hulp van het Sociaal Raadsliedenwerk, wat ook de beperkte zelfredzaamheid bevestigt. • Ongeveer 35% van de klanten van het Sociaal Raadsliedenwerk Eindhoven heeft een WWB-uitkering. • Meer dan 60% van de klanten heeft een inkomen op of onder de bijstandsnorm en 15% een inkomen tot 120% daarvan. De rest heeft geen inkomen, een inkomen tot de zorgtoeslaggrens of het inkomen is niet bekend (bij een anoniem contact). • Ongeveer 40% is alleenstaand, dat is dus de grootste groep naast gezinnen en alleenstaande ouders. 3. Trends en ontwikkelingen Uit registratie van de Lumens Groep blijkt een toename van het aantal vragen op het gebied van inkomen en schulden. Er komen veel mensen bij het Sociaal Raadsliedenwerk terecht die niet rond kunnen komen van hun inkomen en die te maken hebben met een problematische schuldensituatie . Het valt op dat er nog veel mensen zijn van wie het inkomen niet op peil is. Voor elke klant die bij het Sociaal Raadsliedenwerk komt, wordt indien van toepassing een inkomenscheck gedaan. • Uit analyse van de registratie blijkt dat sociaaljuridische problematiek en financiële problematiek respectievelijk de nummer 1 en 2 problematiek zijn op stedelijk niveau en in alle wijken. Dit verklaart de grote en constante vraag naar ondersteuning van het Sociaal Raadsliedenwerk. Het beperkte aanbod maakt het beperkt mogelijk outreachend de klant op te zoeken. Het Sociaal Raadsliedenwerk heeft met het stadsdeelgerichte aanbod en het stedelijke aanbod een groot bereik. De klanten die we op deze manier niet bereiken, komen bij het Sociaal Raadsliedenwerk terecht na verwijzing door andere professionals. In het kader van de constatering dat er vaak geen gebruik wordt gemaakt van voorzieningen, zou het wenselijk kunnen zijn meer proactief aanbod in de wijken aan te bieden. •
Offerte 2012
Pagina 3
23 november 2011
•
Het Sociaal Raadsliedenwerk Eindhoven organiseert sinds een aantal jaar bijeenkomsten rondom het thema kwijtschelding gemeentelijke belastingen. Hier wordt mensen groepsgewijs geleerd hoe ze het formulier hiervoor in kunnen vullen. Uit de evaluatie blijkt dat er behoefte is aan een bredere training formulieren invullen. Dit aanbod ontwikkelt het Sociaal Raadsliedenwerk Eindhoven op dit moment. Dit aanbod vindt plaats naast het aanbod spreekuren van de vrijwilligers die formulieren invullen. Deze vrijwilligers worden getraind en begeleid door de professionals van het Sociaal Raadsliedenwerk.
4. Maatschappelijke effecten Er zijn meerdere maatschappelijke effecten van het Sociaal Raadsliedenwerk te noemen. • Het werk van het SRW voorkomt niet-gebruik van voorzieningen en daardoor armoedebestrijding. Daarbij kan gedacht worden aan aanvragen bijzondere bijstand, kwijtschelding, toeslagen, aanpassen beslagvrije voet en andere minimavoorzieningen. Dit jaar is het Sociaal Raadsliedenwerk Eindhoven gestart met een proef om te registreren wat de opbrengst is in de vorm van aanvulling van het tekort aan inkomen van de klanten. Van januari tot en met mei 2011 was dit bijna € 669.000. • Sociaal Raadsliedenwerk bevordert van participatie en gaat sociale uitsluiting tegen. Een inkomen dat op peil is, waardoor men kan voorzien in eten op tafel en een dak boven het hoofd, is een voorwaarde waaraan voldaan moet zijn voordat burgers toekomen aan verdere participatie. • Niet zelfredzame burgers die moeite hebben met bureaucratie voldoen aan hun verplichtingen. • Preventie: het SRW probeert door tijdige ondersteuning, verwijzing of bemiddeling te voorkomen dat problemen escaleren. Schuldvorming kan hierdoor worden verminderd of voorkomen. • Pedagogisch effect: het SRW stimuleert de klanten om administratie op orde te brengen en te houden. Ook wordt gestuurd op het tijdig contact opnemen met instanties en het op een juiste manier reageren naar instanties. • SRW is de vindplaats als het gaat om mensen met een multiprobleem achtergrond. 5. Werkwijze Er is in 2011 onderzoek gedaan naar verdere mogelijkheden voor de samenwerking met vrijwilligers en de rol van de sociaal raadslieden bij het zelfstandiger maken en houden van klanten. Hieruit blijkt dat we landelijk in alle opzichten voorop lopen en als voorbeeld dienen voor andere steden. Deze positie willen we in de toekomst houden door te blijven zoeken naar innovatiemogelijkheden. Schulden is een thema dat Lumens Groep breed opnieuw bekeken zal worden om te onderzoeken of we hier nog aanvullende diensten op kunnen verlenen met professionals en vrijwilligers. 6. Samenwerkingspartners Het Sociaal Raadsliedenwerk verwijst intern en extern naar andere professionals en vrijwilligers. Met een aantal instanties bestaat buiten het verwijzen een meer intensieve samenwerking. • Intensieve samenwerking met Vrijwillige Hulp Dienst: voortdurend wordt gekeken waar we elkaar kunnen versterken of samen kunnen werken voor een optimale dienstverlening. Er wordt over en weer verwezen, daarnaast is het Sociaal Raadsliedenwerk onderdeel van de training van de vrijwilligers van de Vrijwillige Hulp Dienst. • Deelname aan een werkgroep met Schulddienstverlening, de Vrijwillige Hulp Dienst, Schuldhulpverlening en het Sociaal Raadsliedenwerk. Doel is afstemming op het gebied van schulddienstverlening. Er is nu een wachttijd en er is een groep met mensen die niet zelf stukken bij elkaar krijgen en het formulier niet kunnen invullen. Het proces loopt daardoor soms veel vertraging op en de motivatie zakt.
Offerte 2012
Pagina 4
23 november 2011
•
Er wordt nu gekeken hoe we sneller een vrijwilliger kunnen inschakelen om deze groep hierbij te ondersteunen. Ook nazorg is een aandachtspunt. Daarnaast is vanuit de expertise van het SRW aangegeven dat de inkomenscheck, die nu vaak pas na een aantal maanden wordt gedaan, eigenlijk meteen na melding plaats zou moeten vinden. Daarmee wordt verergering van de schuldenproblematiek voorkomen; de situatie wordt gestabiliseerd en soms worden schulden opgelost. Samenwerking met de voedselbank (zie activiteiten).
7. Resultaten • Bij ongeveer 85% van de klanten is aandacht voor het bevorderen van de participatie, zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid. Dit blijkt uit het registratiesysteem Regas. In ongeveer 15% van de gevallen gaat het om te weinig zelfredzame klanten en dient het SRW als vangnet. • Pedagogisch effect op het gebied van administratie en contacten met organisaties. Uit onze statistiek blijkt dat ongeveer 85% van de klanten is in staat te leren van het contact met het SRW. Deze klanten hebben geleerd de administratie beter op orde te houden, belangrijke brieven beter af te handelen of op een juiste manier contact op te nemen met een instantie. • Voor 100% van de klanten, behoudens de gevallen waarin het niet van toepassing is, doet het SRW een inkomens- en voorzieningencheck. Hierdoor wordt schuldvorming voorkomen of verminderd. Het SRW registreert de geschatte financiële opbrengst voor klanten. • 40% van de klanten bestaat uit nieuwe klanten. Prestatie-indicator: Er worden 5.000 consulten gegeven door het Sociaal Raadsliedenwerk en zijn vrijwilligers. 8. Ureninzet Inzet uren: 6.250 uur op jaarbasis. 9. Activiteiten Informatie en advies: het SRW biedt kosteloos professionele sociaaljuridische dienstverlening in de vorm van informatie en advies en klantondersteuning aan de meest kwetsbare burgers. Ongeveer de helft van de dienstverlening van het SRW bestaat uit informatie en advies. Daarmee sluit het Sociaal Raadsliedenwerk goed aan bij de doelstellingen van de overheid en de Wmo. • Sociaaljuridische ondersteuning: naast de informatie- en adviesfunctie biedt het SRW ook ondersteuning aan de doelgroep op het gebied van wet- en regelgeving. Dit houdt onder andere in: het bemiddelen naar andere instanties, het schrijven van aanvullende brieven bij aanvragen (bijvoorbeeld bijzondere bijstand), het schrijven van verzoeken (zoals voor het aanpassen van de beslagvrije voet), en in sommige gevallen het ondersteunen bij bezwaar- en klachtprocedures. Ook wordt vaak doorverwezen naar een andere gespecialiseerde dienst, hulpverlener of het informeel netwerk, zoals de unit schulddienstverlening van de gemeente, de advocatuur, het Maatschappelijk Werk, het Vreemdelingen Informatie Punt of de Vrijwillige Hulpdienst. Het SRW houdt dan wel nog een vinger aan de pols, omdat het vaak enige tijd duurt voordat andere hulp- of dienstverlening op gang komt (zoals tijdens de wachttijd bij Schulddienstverlening). • Het SRW doet standaard een inkomenscheck bij de klanten. Er wordt gekeken naar de inkomenssituatie van een klant. Er wordt gecontroleerd of de klant wel voldoende basisinkomen heeft, of een eventuele beslaglegging klopt, of er nog andere regelingen aangevraagd dienen te worden. Waar dit niet het geval is, ondersteunt het SRW de klant bij het zetten van de nodige stappen. De kracht van het SRW is hierbij dat we beschikken over kennis en inzicht met betrekking tot de dwarsverbanden tussen verschillende inkomensvoorzieningen. •
Offerte 2012
Pagina 5
23 november 2011
•
•
•
•
•
•
Het Sociaal Raadsliedenwerk Eindhoven traint en begeleidt een groep van momenteel 12 vrijwilligers. De begeleiding van de vrijwilligers valt ook onder de kerntaken van het SRW Eindhoven. Buurtgericht SRW: naast het reguliere aanbod op de steunpunten bleek in het verleden vanuit verschillende wijken behoefte aan een laagdrempeliger aanbod van het SRW. In de wijken Doornakkers, de Bennekel en Woensel West heeft het Sociaal Raadsliedenwerk spreekuren voor de bewoners van deze wijken. Voorlichtingsfunctie en vraagbaakfunctie: naast de bovengenoemde taken heeft het SRW een voorlichtingsfunctie en een vraagbaakfunctie. Er wordt intern en extern voorlichting over wet- en regelgeving of over het werk van het Sociaal Raadsliedenwerk gegeven. Ook worden vragen van collega’s van andere werksoorten intern en onze netwerkpartners beantwoord op het gebied van wet- en regelgeving. Het SRW in Eindhoven vindt het een taak om te werken aan zelfredzaamheid. Dit wordt gedaan door in de individuele contacten met klanten te kijken naar iemands kracht en niet naar de beperkingen. Daarnaast bieden we groepsbijeenkomsten aan waarin mensen kunnen leren en oefenen om zelf formulieren in te vullen. Ook bieden we bijeenkomsten aan waarin we mensen informeren over de voorzieningen waar ze eventueel recht op hebben en een groepsgewijze inkomenscheck. Signaleringsfunctie: het SRW heeft een duidelijke signaleringsfunctie die op lokaal niveau maar ook landelijk wordt vormgegeven. Op lokaal niveau heeft het SRW regelmatig overleg met verschillende afdelingen binnen de gemeente, zoals de unit Schulddienstverlening en de afdeling Werk en inkomen. Het SRW probeert de signalen die in de praktijk worden opgepikt te bundelen en op de juiste plek neer te leggen, zodat beleid of uitvoering bij gemeente of bij andere instanties daar iets aan hebben. Uiteindelijk leidt dit dan tot een betere afstemming in de praktijk. Screening voedselbank: de aanvragen voor de voedselbank worden bij Welzijn Eindhoven alleen nog maar gedaan door het SRW. Aan elke aanvraag voedselbank zit een screening van het SRW vast. Het SRW maakt een reële inschatting van de het aantal maanden dat de klant afhankelijk zal zijn van een voedselpakket. Daarnaast wordt advies en ondersteuning geboden bij het zetten van de stappen om de situatie van de klant te veranderen, zodat de afhankelijkheid van de voedselbank ophoudt te bestaan. Deze werkwijze wordt door beide partijen als erg zinvol ervaren en ook klanten geven aan blij te zijn met de meer constructieve en op de toekomst gerichte hulp.
Offerte 2012
Pagina 6
23 november 2011
4.2 Schuldhulpverlening 1. Algemeen Schuldhulpverlening biedt hulp aan burgers van Eindhoven met beginnende of problematische schulden. Het doel is het creëren van een gezonde financiële situatie en het helpen oplossen van, de hiermee samenhangende, psychosociale problematiek. De schuldhulpverleners werken aan het bevorderen van de zelfredzaamheid van deze burgers door hen te begeleiden in het zelfstandig (leren) voeren van hun financiële huishouding. Hiermee wordt het aantal burgers met financiële problemen en de kans op recidive verminderd. 2. Doelgroepanalyse De doelgroep betreft volwassenen van alle leeftijden met beginnende of problematische schulden, beperkte vaardigheden op het gebied van financiën en budgettering en de hieruit voortkomende of achterliggende psychosociale problemen. De oorzaken hiervan zijn verschillend. Daarnaast behoren tot de doelgroep ook de mensen die preventief de budgetcursus willen volgen om zo uit de financiële problemen te blijven. Wanneer mensen na en schuldsaneringstraject bij de gemeente Eindhoven uitstromen, maar nog onzeker zijn over hun financiële vaardigheden kunnen zij gebruik maken van de cursus om deze vaardigheden te versterken. Inwoners van Eindhoven die zich hebben gemeld bij de Unit Schulddienstverlening (USD) van de gemeente kunnen worden doorverwezen naar bureau Schuldhulpverlening van Welzijn Eindhoven. We hebben te maken met 3 groepen: • mensen met (problematische) schulden die in aanmerking komen voor de cursus ‘rondkomen met inkomen’ en/ of een individueel traject; • mensen die preventief deel willen nemen aan de cursus ‘rondkomen met inkomen’; • mensen die wegens contra-indicaties (geen taal, psychische problematiek, etc.) de cursus niet kunnen volgen en daarom direct worden aangemeld voor een individueel traject. Deze groep wordt steeds groter en overheerst op dit moment op de wachtlijst.
De klanten bestaan uit: • 49% mannen en 51% vrouwen • 83% van de mensen heeft de leeftijd 24 t/m 55 jaar • 67% heeft Nederland als geboorteland • 33% leeft van een sociale voorziening (WWB, IOAZ, IOZW) • 31% heeft inkomsten uit loondienst • 36% is verdeeld over de AOW, arbeidsongeschiktheidsuitkering, inkomen van een ander, pensioen, werkeloosheidsvoorziening en geen inkomen. 3. Trends en ontwikkelingen Gezien de veranderingen die gaan plaatsvinden op het gebied van schuldhulpverlening, denk bijvoorbeeld aan de nieuwe wet, zijn we een groot voorstander van een stedelijk overleg. Dit overleg zou gericht moeten zijn op hulpverlening rondom klanten met financiële problemen en de hierbij behorende problematieken. Wij gaan dit initiëren en afstemmen met andere partijen op zowel casus- als beleidsniveau. Daarnaast is de belangrijkste ontwikkeling die we zien in de schuldhulpverlening het werken met vrijwilligers. Informele zorg is een van de bakens van Welzijn Nieuwe Stijl. Er wordt gekeken naar de kansen en mogelijkheden die informele zorg met zich meebrengt. Het koppelen van een (schulden)maatje aan klanten leidt tot efficiëntie. Daardoor kunnen meer klanten geholpen worden, en bovenal wordt meer ruimte en tijd gecreëerd voor de
Offerte 2012
Pagina 7
23 november 2011
professionals om zich te richten op een duurzame gedragsverandering. In 2012 wordt dit opgestart en geïmplementeerd in de trajecten. Trajecten duren langer dan voorheen. Dit heeft diverse oorzaken. De screening door Sociaal Raadslieden Werk is gestopt. Dit zorgt ervoor dat pas tijdens het traject gekeken wordt of klanten recht hebben op eventuele toeslagen of tegemoetkomingen. Daarnaast wordt ervaren dat er meer tijd nodig is voor de ondersteuning en begeleiding van een klant in het op orde krijgen en houden van de administratie. Beide oorzaken zorgen voor dat we over een langere periode bezig zijn met een traject en het zorgt ervoor dat we meer tijd besteden aan ‘regelzaken’. Met daarnaast de tien klantcontacten overschrijden we de gestelde uren voor een traject. Door het gebrek aan vaardigheden en/of het niet beheersen van de Nederlandse taal bij een klant wordt er vaker een beroep gedaan op beschermingsbewind. 4. Maatschappelijke effecten Door stabiliseren en (aan)leren van duurzame gedragsverandering zorgen we ervoor dat de klant beter in staat is te participeren in de samenleving. Iemand met schulden is sneller ziek en zal zich sneller terugtrekken en dus isoleren van de maatschappij. Anders gezegd: iemand met schuldenproblematiek komt niet toe aan de eerste stap van de participatie. Schuldhulpverlening heeft ook een pedagogisch effect. We stimuleren en begeleiden de klant in het op orde krijgen en houden van de administratie. Daarnaast leren ze contact te leggen met organisaties. Als je een klant zelfredzaam maakt tijdens de hulp bij de schulden zal hij/zij deze zelfredzaamheid ook kunnen toepassen op andere gebieden en, indien van toepassing, het overdragen aan hun kinderen. Iemand is zelfredzaam wanneer hij of zij zelfstandig een financiële administratie kan voeren. Wanneer er niet opnieuw of geen verder schulden ontstaan. Pas dan is er een gedragsverandering met een duurzaam effect. Iemand is evengoed zelfredzaam wanneer hij of zij weet wanneer er hulp ingeschakeld moet worden. Door in te zetten op gedragsverandering en het aanleren van vaardigheden of toeleiden naar beschermingsbewind worden klanten klaargestoomd voor een schuldregeling. Hierdoor zijn klanten opgewassen tegen de zware jaren van de schuldregeling en leren ze zich te redden met een lager inkomen. Ook wordt zo herhaling voorkomen. 5. Werkwijze De Lumens Groep biedt budgetcursussen aan, evenals individuele begeleidingstrajecten. De aanmeldingen voor zowel de cursussen als de individuele begeleidingstrajecten komen via de unit schulddienstverlening van de gemeente Eindhoven. Een medewerker van Welzijn Eindhoven is gedetacheerd bij de dienst WZI om de afstemming te bevorderen en speelt daarmee een belangrijke rol in de samenwerking met de afdeling Schulddienstverlening van de WZI. De gedetacheerde is de schakel tussen de intake bij de dienst WZI en het daarop volgende hulpverleningstraject bij Welzijn Eindhoven. Het gevolg is dat door deze inzet de intake en het hulpverleningstraject beter op elkaar afgestemd zijn en er sneller met de hulpverlening gestart kan worden. Bij twijfel over de mogelijkheden van de hulpverlening vindt direct overleg plaats tussen de dienst WZI en Welzijn Eindhoven. De gedetacheerde draagt er zorg voor dat alle schuldenaren, bekend bij de dienst WZI, de mogelijkheid krijgen om deel te nemen aan de budgetcursus. Daarnaast hebben het sectorhoofd van WZI, unit Schulddienstverlening, en de manager unit van de Lumens Groep regelmatig afstemmingsoverleg en hebben de kwaliteitscoaches van WZI, unit Schulddienstverlening, en de teammanager van de Lumens Groep overleg om de lopende zaken te bespreken en eventuele knelpunten te signaleren en op te pakken. Budgetcursussen De budgetcursus bestaat uit zeven wekelijkse bijeenkomsten van twee uur en vindt momenteel op verschillende dagdelen van de week plaats. De cursus is gericht op het
Offerte 2012
Pagina 8
23 november 2011
aanleren en/of stimuleren van vaardigheden om op een adequate manier de eigen financiën en administratie te beheren. Tevens geven we inzicht in rechten en plichten. Een bijkomend aspect is het lotgenotencontact dat klanten opdoen tijdens de cursus. Zo wordt schuldenproblematiek meer uit de taboesfeer gehaald. De budgetcursus kan worden ingezet als voortraject voor Schulddienstverlening of een individueel traject, maar heeft ook een preventief doel, ter voorkoming van het ontstaan van schulden. De cursus is in beide gevallen toegankelijk via de Unit Schulddienstverlening (USD). Individuele begeleidingstrajecten De individuele begeleidingstrajecten bestaan uit budgetadvies, budgetbegeleiding, schuldbemiddeling en psychosociale hulpverlening. In maximaal 10 gesprekken van 1 uur bespreekt de schuldhulpverlener de problematiek met de klant en wordt hieraan gewerkt. Daarnaast wordt er een aantal uren (5 uur per klant) ingezet voor de bemiddeling, de rapportage en de contacten met derden. De klant en de verwijzer (de casemanager vanuit Schulddienstverlening) moeten instemmen met de door de schuldhulpverlener vooraf vastgestelde doelen, waarna het traject wordt opgestart. Tijdens de budgetbegeleiding wordt gewerkt aan het leerproces van een of meer (samenlevende) personen. Dit wordt gedaan door te helpen bij het initiëren van het leerproces, maar ook door het stimuleren, motiveren en ondersteunen van dit proces. Dit alles is gericht op het voor de klant verkrijgen van inzicht in de inkomsten en uitgaven, het voeren van een overzichtelijke administratie en het afstemmen van de uitgaven op het beschikbare budget. Dit gebeurt op een zodanige manier dat de schulden beheersbaar zijn of kunnen worden afgelost en in de toekomst geen nieuwe schulden ontstaan. Kenmerkend voor het leerproces is de interactie tussen de materiële en de immateriële aspecten van de schuldenproblematiek en de voorwaarde dat klanten gemotiveerd zijn of worden om zelf actief te handelen in een oplossing van de schuldensituatie. Voor de individuele trajecten is het team Schuldhulpverlening afhankelijk van verwijzingen vanuit de dienst WZI. Als het traject niet kan worden beëindigd, kan de casemanager van de dienst WZI op verzoek van de begeleider van Welzijn Eindhoven een opdracht voor een tweede traject verstrekken. Het afgelopen jaar is er een toename geconstateerd van complexere problematiek bij klanten. Bij deze klanten zijn meerdere hulpverleners in het klantsysteem aanwezig. Meestal zijn er in deze gevallen meer dan 10 gesprekken nodig. Steeds vaker moeten dossiers verlengd worden. Dit heeft gevolgen voor de doorstroom van dossiers. Geheel 2010 is er een toename geconstateerd in het aantal mensen dat zich met schulden bij de gemeente Eindhoven meldt. Direct daarmee verbonden is de toename van het aantal aanmeldingen dat doorgezet wordt naar Schuldhulpverlening van Welzijn Eindhoven. De economische recessie is de belangrijkste oorzaak hiervoor. Meer mensen raken in de financiële problemen en de problemen zijn groter. Daarnaast zullen mensen met beperkte vaardigheden op dit gebied sneller in grote problemen komen. Schuldhulpverlening is onderdeel van de Lumens Groep. Het onderdeel zijn van een brede welzijnsorganisatie maakt dat we nauw kunnen samenwerken met andere werksoorten en op ontwikkelingen kunnen anticiperen. De samenwerking met het Maatschappelijke Werk, Gezinscoaching, het Sociaal Raadsliedenwerk is veel voorkomend, en op het gebied van jongeren werken we veel samen met Kinder- en Jongerenwerk. De Lumens Groep heeft als doel de economische zelfstandigheid te vergroten van iedere klant met wie gewerkt wordt. Daarvoor is de deskundigheid en ervaring van Schuldhulpverlening van waarde. In de praktijk blijkt dat Sociaal Raadsliedenwerk en Schuldhulpverlening nauw aan elkaar verwant zijn, een deel van de klantgroep overlapt.
Offerte 2012
Pagina 9
23 november 2011
Daarom is er afstemming tussen beiden werksoorten. Vanuit Lumens Groep wordt er zoals al eerder genoemd, een medewerker gedetacheerd, naar de gemeente Eindhoven. Dit maakt geen deel uit van het BCF contact. 6. Samenwerkingspartners • Unit Schulddienstverlening, gemeente Eindhoven: hiervandaan krijgt Schuldhulpverlening de aanmeldingen van klanten. • Schuldeisers: voor het inzichtelijk krijgen van de schulden zijn we afhankelijk van de diverse deurwaarders en schuldeisers. • Bewindvoeringskantoren: deze hebben vaak wachtlijsten wat het traject stagneert. 7. Resultaten Het doel van Schuldhulpverlening is om de aangemelde klanten vanuit Schulddienstverlening te stabiliseren en ‘kant-en-klaar’ af te leveren voor een schuldsaneringtraject. Daarnaast willen we een duurzame gedragsverandering realiseren om te voorkomen dat mensen terugvallen in oude patronen en opnieuw schulden maken. De casemanager geeft voorwaarden en adviezen aan de klant en Schuldhulpverlening. Als de klant hieraan heeft voldaan, is een traject succesvol. Dit is vaak een meetpunt om het schuldhulpverleningstraject te beëindigen. Prestatie-indicatoren: • Aantal individuele trajecten: 220 • Aantal budgetcursussen: 25, met een minimale bezetting van 10 deelnemers. 8. Ureninzet 5.417 uur op jaarbasis
Offerte 2012
Pagina 10
23 november 2011