30 jaar Bouwkunde
Heleen Boom
zomereditie 2013
Een beetje idealisme, maar vooral heel veel liefde voor het vak
zomereditie 2013
Heleen Boom
“Eigenlijk heeft alles altijd ten dienste van de kunst gestaan. Het restaurant als commerciële onderneming om het theater succesvol te kunnen draaien. Een beetje idealistisch zijn we wel.” Heleen Boom is al 30 jaar ‘bij’ Bouwkunde. Ze begon als vrijwilliger en is nu directeur, programmeur, sommelier, vinoloog. “Het klinkt gewichtig, maar ik doe eigenlijk gewoon wat ik leuk vind. En ik doe het samen met mijn man, Pieter van de Pavoordt. Wat een luxe he?”
Het theater, onze liefde
Al ruim dertig jaar vinden de inwoners en gasten van Deventer hun weg naar Bouwkunde. Een beetje verdekt opgesteld en verborgen in de stad, maar op een van de mooiste plekjes van Deventer. “We begonnen als café met een theaterzaal erboven. We ‘woonden’ samen met het filmhuis. Het publiek was heel alternatief. Als je geïnteresseerd was in kunst kwam je bij ons. Literatuur, toneel, muziek. Het theater was en is onze grote liefde. Maar tijdens een vakantie in Frankrijk zaten we te genieten van het heerlijke eten en drinken dat werd geserveerd. Toen besloten we om ook te gaan koken bij Bouwkunde. Want dat konden wij toch zeker ook?!”, lacht ze. “Ja, dat is wel een beetje kenmerkend voor mij. Ik spring er wel in en we zien wel.”
“Ik heb mensen om me heen nodig, in plaats van pannen en een fornuis.” Lekker eten, onze tweede liefde
“Het koken liep een beetje uit de hand. Het lekkere eten, het uitproberen, de wijnen, de inkoop. Het eetcafé werd een restaurant. Allemaal heel erg leuk om te doen maar ook een enorm gegoochel en geregel. Ik kookte in eerste instantie alles zelf, maar de keuken is niet mijn plek. Ik heb mensen om me heen nodig, in plaats van pannen en een fornuis. Toen hebben we de rollen omgedraaid, de keuken werd Pieter z’n domein. We gebruiken de winst uit de horeca om te investeren in het theater. We willen niet afhankelijk zijn van subsidies.”
zomereditie 2013
Heleen Boom
Succesformule
“Ik denk dat het succes van Bouwkunde komt door een paar dingen. Ten eerste doen we wat we leuk vinden, zowel in de programmering van het theater als op de menukaart van het restaurant. Wat ons zelf aanspreekt bieden we onze gasten aan. Dat mag best experimenteel zijn, dat vinden we óók leuk. Het tweede is dat wij kwaliteit heel belangrijk vinden. Ik wil weten waar ons vlees vandaan komt. Ik heb bij wijze van spreken de dieren als jong geknuffeld. Ik weet alles van onze wijnen. We gebruiken alleen biologische producten en maken nog net ons brood niet zelf, maar dat scheelt niet veel. Dat samen is onze manier van leven en werken. Je wordt er niet rijk van, maar je krijgt er wel veel andere dingen voor terug. Wat dat betreft zijn wij wel een beetje atypische horecaondernemers. Maar we zijn niet helemaal van de geiten wollen sok hoor.”
Gastvrij
“Zo terugkijkend op die 30 jaar vind ik dat we een fijne leuke plek aan Deventer hebben toegevoegd. Het publiek van toen komt nog steeds.
“We vinden gastvrijheid zeer belangrijk, de drempel moet zo laag mogelijk zijn en iedereen moet zich welkom voelen.”
Maar we zijn wat salonfähiger geworden, we worden in bredere kringen gewaardeerd. We zitten inmiddels ook wel op 120 voorstellingen per jaar, waar zo’n 13.000 bezoekers op af komen. We zien alle leeftijden binnenlopen, afhankelijk van wat er op een avond te doen is. We vinden gastvrijheid zeer belangrijk, de drempel moet zo laag mogelijk zijn en iedereen moet zich welkom voelen. Onze bezoekers, de artiesten, de leveranciers, onze medewerkers, iedereen.”
Kleine zaal, grote artiesten
“Hoe het komt dat er vaak grote namen op het programma staan? Poeh…ik denk onze gastvrijheid en het feit dat we hier al heel lang zitten. Het zaaltje leent zich uitstekend voor try-outs, vooral voor cabaret. Dus wij hadden Hans Teeuwen, Najib Amhali, Plien en Bianca. Youp van het Hek komt altijd. Dit jaar stond hij bij ons op het podium met schrijver Thomas Verbogt. Van artiesten krijgen we terug dat het publiek hier heel ontvankelijk is, dus heel geschikt voor een try-out.”
Het tuinfeest
“Het tuinfeest, ja vaste prik inmiddels. Ieder jaar in augustus, vlak voor de boekenmarkt. Het idee is destijds ontstaan toen we een alternatief zochten voor onze jaarlijkse Avond van het Nederlandse lied. Die avonden waren een groot succes, maar na een keer of 5, 6 zijn we daarmee gestopt, want het werd voorspelbaar. We zaten op een avond in de tuin en dachten aan liefdesliedjes en romantiek op midzomernacht. Maar dat jaar viel midzomernacht samen met het EK voetbal, dus dat combineerde niet goed. Wat wel goed combineerde was de boekenmarkt en zo is het min of meer een eigen leven gaan leiden. Voor de
zomereditie 2013
Heleen Boom
programmering schiet ik met hagel. Ik zoek natuurlijk eerst bekende namen, kijk naar debutanten en ik zoek een muzikale omlijsting. De meeste van mijn wensen zijn wel vervuld. Behalve Hugo Claus, die had ik graag gehad. En Cees Nooteboom, maar die zit altijd op Menorca. De muziek vind ik lastig, het moet wel passen bij het karakter van het tuinfeest. Dit jaar hebben we The Kik als afsluiter. Lekker dansen op het plein.”
Persoonlijke voorkeur
“Ik ben een lezer. In de kunst is literatuur mijn eerste liefde, ik heb een enorme leeshonger. En om naar te kijken kies ik voor toneel. Afgelopen jaar in Theater Bouwkunde vond ik het interview van Wim Brands met Peter Bieri heel bijzonder.”
Verhuizen
Er wordt een nieuwe stichting opgericht die nu nog als werktitel De Viking heeft, waarin theater Bouwkunde en filmhuis De Keizer samengaan. ”We zijn al 15 jaar aan het voorbereiden. We hebben dezelfde publieksgroep en beide hebben we een probleem met de zaalcapaciteit. Onze zaal heeft bovendien wat beperkingen, we zijn bijvoorbeeld niet rolstoeltoegankelijk en het is altijd een gedoe met decors. Het podium is net te klein. En Deventer is klaar voor een ontwikkeling als deze. De bevolkingssamenstelling is anders dan 30 jaar geleden, we hebben nu veel meer hoog opgeleide mensen hier wonen, die over het algemeen boven gemiddeld geïnteresseerd zijn in kunst en cultuur.”
Gemengde gevoelens
“Natuurlijk heb ik gemengde gevoelens. Maar het is goed voor het theater en voor de stad. In het nieuwe onderkomen aan de Welle is een grotere zaalcapaciteit. Het moet in 2015 af zijn. Ik heb plaatjes in mijn hoofd van zondagmiddagen waarin kinderfilms en voorstellingen worden gecombineerd met een programma voor volwassenen. Er komt natuurlijk een mooie en fijne horecavoorziening bij, waar iedereen vrijblijvend een kop koffie kan drinken, een boek of krant lezen en elkaar kan ontmoeten. En waar goed en betaalbaar gegeten kan worden.”
En wat gebeurt er met de huidige locatie?
“Ons restaurant gaat gewoon verder op de huidige plek aan Het Klooster. Het Tuinfeest ook. En wat we met de zaal doen weten we nog niet precies. Het is een mooie locatie voor particuliere initiatieven of misschien iets in samenwerking met Saxion. Of een wietplantage, de energiekosten zijn toch al hoog. Grapje hoor!” lacht ze.
Over Deventer
“Ik houd van de stad. Het is geen enorm grote stad, dus je kent snel veel mensen. Als ik uitga, dan ga ik met vriendinnen naar het filmhuis. Maar meestal ga ik toch naar andere steden, naar andere inspiratiebronnen. Bovendien word ik in Deventer een beetje opgeslokt door mijn omgeving, veel mensen spreken me aan. Dat is niet zo leuk als je een keer met je zoon uit eten bent.”
Leegloop is verschrikkelijk
“Deventer heeft een heel compleet voorzieningenaanbod. Ik vind de leegloop van winkelpanden in het centrum verschrikkelijk, het is echt heel slecht voor het klimaat van de binnenstad. Lege panden schrikken af. Als je de stad een warm hart toedraagt, dan koop je wat je nodig hebt gewoon in de winkel en niet online.”
Het mooiste plekje van de stad?
De archieftuin achter de athenaeumbibliotheek. Meer over Theater en Restaurant Bouwkunde: www.theaterbouwkunde.nl auteur Katja Hogenes
fotografie Ilona Hendriks