Vragen van nu
Verhalen achter een paar van de belangrijkste momenten in uw leven.
DE BANK ANNO NU
‘Naast alle emoties wil je geen financiële stress’ >> lees het verhaal van Mira Koopman (41) op pagina 2/3
Momentopname
Hoor en zie meer met
1. Download de gratis layar app op uw smartphone. 2. Klik op ‘scan icoon’. 3. Scan één van de vier foto’s en hoor en zie meer over de vragen van nu. Petra van Keulen
Bart Jan den Boer
Jan Biesters
Naciye Akim
Heeft u iets op papier staan, voor het geval u of uw partner komt te overlijden? ‘Nee, ik denk eigenlijk niet dat het nodig is. Onze financiële positie is goed genoeg om daarna te kunnen blijven leven zoals we nu doen.’
Wat vindt u belangrijk om te regelen, mocht u ooit gaan scheiden? ‘Ik wil niet dat mijn vrouw dan met lege handen staat. Ik heb een eigen zaak, waar zij ook in meewerkt, dan vind ik het fair als ze ook iets opbouwt.’
Wat weet u over de regels omtrent schenken? ‘Mijn vrouw en ik schenken wel een paar keer per jaar iets aan onze kinderen, maar van de regels daarover ben ik niet op de hoogte.’
Wat heeft u geregeld als u of uw partner ontslagen zou worden? ‘We waren jong toen we een hypotheek afsloten op allebei onze salarissen. Toen waren we nog niet bezig met zaken als ontslag.’
(56 jaar)
(44 jaar)
(77 jaar)
(36 jaar)
abnamro.nl
2
Ongeloof, hoop en thuiskomen Het is een regelrechte nachtmerrie: je partner raakt na een ongeluk verlamd en overlijdt, na vier jaar gevangen te hebben gezeten in zijn eigen lijf. Mira Koopman (41) was twee jaar getrouwd en zeven maanden zwanger toen haar man Fedor door een auto-ongeluk verlamd raakte. ‘Je neigt te leven naar ‘pluk de dag’, maar dat blijkt in de praktijk niet erg realistisch.’ ‘Fedor werkte in de weekenden vaak, hij was golfleraar op een golfbaan in België. Maar in december 2001 kwam hij op een zondagmorgen niet op zijn werk. Het was spekglad en hij is van de weg geraakt, tegen een bomengroep aan. Hij belandde in coma. Het gekke was: hij had geen bot in zijn lijf gebroken. Maar zijn hersenen waren zwaar beschadigd.’ ‘Toen ik – hoogzwanger – in het ziekenhuis in Genk aankwam, was het eerste dat ze me vertelden dat de kans groot was dat Fedor zou overlijden. Mijn eerste reactie was: ‘dat dacht ik niet’. Eerst zien, dan geloven. En toen ik hem zag, geloofde ik het nóg niet. Hij lag gewoon te slapen. Achteraf weet ik dat hij hetzelfde voelde: hij is blijven leven
omdat ik zwanger was van Isa. Daar hebben we zelfs later nog grappen over gemaakt, zo van ‘oh, alleen voor mij was zeker niet genoeg’. Zijn gevoel voor humor was een van de redenen dat ik ooit zo verliefd op hem werd.’
Wat mankeerde hem precies? ‘De diagnose luidde na negen maanden: locked-in syndroom. Dat hield in dat hij alleen nog met zijn ogen kon knipperen, verder niks. Na bijna een half jaar in Genk, drie maanden in een ziekenhuis in Brabant en nog eens tien maanden in een comacentrum in Zeist, was hij uitbehandeld. Hadden we eerst nog de hoop dat er nog ergens beweging in zou komen, nu moesten we accepteren dat er alleen beperkte communicatie via zijn ogen
mogelijk was. Hij kon niet meer slikken, dus kreeg hij permanent sondevoeding.’
Hoe ging jij daar mee om? ‘Ik ging altijd met plezier naar hem toe. Hij vond het ’t fijnste als hij alleen maar ja of nee hoefde te zeggen met zijn ogen. Hij spelde ook namen van mensen die hij graag wilde zien, via een letterkaart. Het was vooral fijn om gewoon samen te zijn. Het is niet anders, je moet het ermee doen. En dat deed ik. Waar ik het minst goed mee om kon gaan, was het wegblijven van bezoek. Verschrikkelijk vond ik dat voor Fedor. Maar ook dat was en is nog steeds iets waar ik me bij neer moet leggen. Ik zou heel graag willen dat mensen zich daar meer van
abnamro.nl/vragenvannu
bewust zijn: van het verschil dat je kunt maken voor iemand, tussen je wel of niet eenzaam voelen. Ik merk dat mensen om me heen zich daar nu veel bewuster van zijn. Ook denken ze meer na over wat ze zelf al kunnen regelen, heel belangrijk.’
Wat kwam er op jou af? ‘Geld maakt niet gelukkig, maar financiële stress kun je naast alle emoties echt niet gebruiken. Want ondertussen kwam er ook op dat vlak van alles op me af. Een deel van mijn inkomen was weggevallen, want om hem te kunnen bezoeken, was ik minder gaan werken. Hij was natuurlijk arbeidsongeschikt, dus ook daar viel een deel van het inkomen weg. Maar de hypotheek liep gewoon door en de medische kosten rezen de pan uit. Natuurlijk wordt er veel vergoed, maar dingen die het leven voor hem veraangenaamden niet, zoals een masseuse of extra therapieën. De mooiste momenten waren de weekenden dat ik hem mee kon nemen naar
3 was ik weer aan het werk. Ik dacht dat ik wel uitgerouwd was; ik was hem vier jaar geleden al kwijtgeraakt tenslotte. Niets bleek minder waar. Toen ben ik echt diep gegaan. Ik miste Fedor verschrikkelijk, vooral de uurtjes met z’n drieën.’
Wat heb je toen gedaan? ‘Ik wilde ertussenuit. Ik boekte een ticket en was van plan een jaar in Australië te blijven, om bij te komen van de afgelopen vier jaar en quality time te hebben met Isa. Maar ook om even weg te zijn van alles wat me aan Fedor deed denken en een boek te schrijven over wat ons is overkomen. Dat ene jaar werden er vijf en een half. Ik had het daar naar mijn zin; er is een hele waslijst aan pluspunten voor Australië te bedenken. Uiteindelijk wogen twee punten zwaarder voor Nederland: mijn familie en de cultuur. In Australië kende niemand hem, dat was ook wel eens fijn, maar hier komen er weer verhalen los van familie en vrienden. Ook voor Isa is dat belangrijk. Die stukjes van de puzzel zijn voor haar onmisbaar, zij kent hem tenslotte alleen in een rolstoel.’
Hoe sta je nu in het leven? ‘Het boek is bijna af. Ik wilde het in Australië afsluiten, de dingen een plek geven zoals ze dat dan noemen. Ik kom er nu achter dat dit niet af te sluiten is. Soms denk ik dat ik het boek niet af wíl maken, al is het laatste hoofdstuk in de praktijk al geschreven. Elf jaar na dato probeer ik nog steeds zaken op orde te krijgen. De neiging bestaat om
naar ‘pluk de dag’ te leven, maar in de praktijk blijkt dat niet erg realistisch. Er is gewoon te veel om voor te zorgen. Gelukkig hebben we een huisje, vlak bij mijn ouders. Het is goed om weer thuis te zijn, hier ben ik op mijn plek. Ik ben zelfs terug bij mijn oude baas. De cirkel is weer rond.’
GOED OM TE WETEN • Zaken als voogdij over de kinderen zijn alleen rechtsgeldig als dit via een testament geregeld is. • Partners die samenwonen zijn volgens de wet niet elkaars erfgenaam. Om toch van elkaar te kunnen erven, is een testament nodig. • Als u een testament te duur vindt, kunnen een aantal zaken ook geregeld worden door een verblijvingsbeding in het samenlevingscontract op te nemen. Heeft u vragen over dit onderwerp? Maak een afspraak met een van onze adviseurs.
Antwoord op uw vragen over… de financiële kant van het verlies van een dierbare
zee. Dankzij geld dat ik via ‘zijn’ stichting inzamelde, konden we dat betalen. Daar ben ik voor altijd heel erg dankbaar voor.’
Waar woonden jullie? ‘Inmiddels was hij uitbehandeld in Zeist en moest er dus woonruimte komen. Het appartement waar we woonden vóór het ongeluk was niet geschikt. Het liefst wilde ik een huis dat ik kon aanpassen, zodat hij veel thuis kon zijn. Maar ik kreeg het appartement niet verkocht en kon geen twee hypotheken opbrengen. Ik was dus gedwongen het nieuwe huis weer te verkopen, want dáár kon ik wel een koper voor vinden. Fedor spelde z-e-e, daar wilde hij graag wonen. Maar ik niet. Dat was een van de moeilijkste beslissingen: dat ik toch in Brabant bleef, terwijl hij iets anders wilde. Maar ik moest ook verder met mezelf en onze dochter. Fedor ging naar een verpleeghuis een dorp verderop. Na verloop van tijd kwamen Isa en ik niet meer elke dag op
bezoek. Ik vond dat een verschrikkelijk moeilijke stap, maar wel een stapje dichterbij een beetje een normaal leven. Regelmatig kwam Fedor voor een aantal uur naar huis, dat was heel fijn, voor ons alle drie.’
Wanneer veranderde de situatie? ‘Na vier jaar begon hij aan te geven het leven niet meer te zien zitten. In oktober 2005 spelde hij tegen een zuster een van de weinige volzinnen die hij sinds het ongeluk maakte: ‘Ik hou het niet meer vol zo’. Ondanks alles schrok ik ervan. Ik begreep wel dat hij het leven niet meer leuk vond, maar had niet beseft dat ‘ie er echt uit zou willen stappen. De arts van Fedor stelde mij, na overleg met hemzelf natuurlijk, euthanasie voor. Uiteindelijk is het anders gelopen. Fedor werd ziek en vroeg aan de dokter hem te laten slapen en niet naar het ziekenhuis te brengen. Op die manier is hij op een maandagnacht overleden. Een week later
Uw keuzes Na het overlijden van een dierbare komt er veel op de nabestaanden af. In korte tijd moet veel worden geregeld. Over alle zaken rond de uitvaart kan de uitvaartverzorger advies geven. Toch blijft er veel over dat zelf besproken en verzorgd moet worden. Praktische dingen, maar ook administratieve en financiële zaken. Naast alle emotie moet er in korte tijd op veel vragen een antwoord komen. Wat doen we met de abonnementen, hoe gaat het met de hypotheek en wie betaalt de rekeningen? Onderwerpen waaraan in een periode van rouw niet als eerste wordt gedacht. Om het
uw nabestaanden later makkelijker te maken, kunt u nu zelf al veel regelen. Dat geeft u rust en uw nabestaanden straks veel duidelijkheid. Ze weten zeker dat u het precies zó had gewild. U goed laten informeren kan er ook voor zorgen dat uw nabestaanden geen extra spanningen te verwerken krijgen die voor komen hadden kunnen worden. Want ook al zijn het moeilijke vragen: u en uw dierbaren verdienen een helder antwoord. Antwoord op uw vragen: abnamro.nl/overlijden
MIJN HUIS IS LATER VAN A. MEZELF B. MIJN KINDEREN C. DE BANK Antwoorden op de vragen van nu.
abnamro.nl
4
Het perfecte plaatje Wie gaat trouwen, spreekt hoopvol de wens uit samen oud te worden. De beslissing om niet samen verder te gaan, is zelden eenvoudig. En bovenop alle emoties moet er ook nog van alles samen geregeld worden. Pauline van Veldhoven (41, administratief medewerker) was veertien jaar getrouwd toen zij besloot weg te gaan bij haar man. Het begin ‘Jong en naïef waren we, toen we elkaar op achttienjarige leeftijd in een discotheek leerden kennen. Heel mijn leven al droomde ik van een groot gezin, van een fijn huis en een lieve man. Huisje, boompje, beestje, dat was mijn ideaal. Zelf kom ik ook uit zo’n warm nest. Ergens wist ik wel dat onze karakters behoorlijk verschilden, maar ik duwde negatieve gedachten altijd snel weg. Het moest en het zou goed gaan!’ ‘Twee jaar later werd ik onverwachts zwanger. We schrokken ons rot, maar ik wist honderd procent zeker dat ik dit kindje wilde. En hij gelukkig ook. We besloten te trouwen en gingen op zoek naar een huis. Ons leven stond totaal op z’n kop. Er komt zó veel op je af, er moet ontzettend veel geregeld worden. Toen we drie maanden getrouwd en wel in ons huurhuis woonden, werd onze eerste zoon geboren. Binnen vier
jaar hadden we drie kinderen. Het perfecte plaatje leek werkelijkheid te zijn geworden, voor de buitenwereld in elk geval.’
De eerste barsten ‘De eerste keer dat ik voelde ‘het kan ook wel eens niet goed komen tussen ons’, was tijdens de zwangerschap van ons derde kind. Er was zo veel ruzie, frustratie en stress tussen ons. De sfeer in huis was rot, ik kreeg veel commentaar op mijn gedrag. Eigenlijk was het nooit goed. De kritiek op mij en ook op de kinderen werd steeds erger. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat hij alles deed uit liefde, maar het kwam er bijna altijd op een nare manier uit. Over belangrijke dingen praten ging niet, we konden gewoon niet met elkaar communiceren. Maar de kinderen werden ouder en steeds vaker voelde ik me ongelukkig. Was dit nou het leven dat ik ooit voor ogen had? Het voorbeeld dat ik aan mijn kinderen wilde geven?’
Vijf vragen aan... Mr. Margot Burger Mediator/adviseur bij expertisecentrum Scheidingsexpert Nederland 1. Waarin verschillen advocaat en mediator? ‘Een advocaat werkt vanuit het belang van de individuele cliënt. Mediators zoeken vanuit gezamenlijke belangen naar een oplossing waar beide partijen zich in kunnen vinden. Ze zetten daarbij de mens centraal. Helaas is het nog zo dat de keuze tussen een advocaat en mediator te vaak niet bewust wordt gemaakt.’ 2. Wat zijn de grootste valkuilen bij het kiezen van een deskundige? ‘Iedereen mag zich ‘scheidingsdeskundige’ noemen. Daarnaast is de invloed van de naaste omgeving groot. Scheiden hoeft geen conflict te zijn, maar dit kan het door ondeskundig advies wel snel worden. Bij een scheiding moet er op diverse terreinen – juridisch, fiscaal en financieel – veel geregeld worden. Advies
van een erkende scheidingsexpert is dan ook van groot belang.’ 3. Wat zijn de grootste misvattingen? ‘Velen denken bij scheiden aan zaken als een verplicht ouderschapsplan, recht op alimentatie en verdeling van het vermogen. In werkelijkheid gaat het om vragen als: ‘hoe kan ik voor mijn kinderen blijven zorgen? Kan ik in dit huis blijven wonen en kom ik maandelijks nog uit met mijn inkomen na de scheiding?’ Om die vragen te beantwoorden, is het noodzakelijk om van allebei de partijen precies te weten hoe ze er financieel voorstaan.’ 4. Met wat voor vragen kloppen mensen aan? ‘Ik probeer te voorkomen dat er alleen naar individuele belangen en vragen wordt gekeken. Niet alleen nu, maar vooral in de
toekomst: ‘wat doen we met de alimentatie als onze woning onverkoopbaar blijkt?’ Daarbij is inzicht in allerlei aspecten belangrijk: op juridisch, financieel en fiscaal en sociaalemotioneel gebied. Samen tot een antwoord op zulke vragen komen, geeft meer rust en zekerheid.’ 5. Wat maakt uw werk leuk? ‘Het gaat over mensen. Door hen te helpen in redelijkheid afspraken te maken, worden onnodige conflicten voorkomen. Zeker wanneer er kinderen in het spel zijn, is dat prioriteit nummer één.’
5 De beslissing ‘Door het plotselinge overlijden van mijn vader – hij stierf erg jong – wist ik ineens zeker dat ik niet met dit huwelijk verder wilde. Het leven was me te veel waard. Ik voelde me verdrietig en boos, maar ook strijdbaar. Ik koos voor mezelf en voor mijn kinderen. Twee weken later heb ik hem verteld dat ik wilde scheiden. Eigenlijk verliep dat gesprek verrassend rustig. Mijn beslissing was genomen, er was voor mij geen weg meer terug.’
dingen om te gaan. Inmiddels hebben we wederom een financieel deskundige ingeschakeld die onze financiën regelt, en dat werkt. Op die manier hoeven we geen contact meer te hebben en dat is in ons geval beter. Inmiddels zijn de jongens allemaal bijna volwassen. Ze wonen alle drie bij mij en zoeken zo nu en dan hun vader op.’ *O p verzoek van de geïnterviewde zijn de naam Pauline van Veldhoven en het portret gefingeerd.
Nieuw begin ‘Na ongeveer drie maanden kocht ik een fijn huis waar ik met mijn drie jongens ging wonen. Eigenlijk ging dat heel snel. Misschien dat dat nu wat lastiger zou zijn, maar ik had binnen een maand mijn hypotheek rond. Ik heb verschillende gesprekken gevoerd en offertes tegen elkaar afgewogen. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de offerte die voor mij het gunstige was. Het persoonlijke contact met de bank was ook doorslaggevend voor mijn definitieve keuze. Met een deel van mijn erfenis, een geldbedrag van de scheiding en mijn 34-urige baan, kon ik als alleenstaande vrouw met drie kinderen een hypotheek krijgen. Alimentatie heb ik nooit gehad, dat wilde ik niet, ik koos tenslotte zelf voor deze scheiding. Samen met een mediator regelden we een co-ouderschap. Mijn ex-man bleef in ons oude huis wonen.’ ‘Ik heb het altijd belangrijk gevonden me zélf te kunnen redden. Dus voor een eigen inkomen kon ik prima zorgen. Alleen de kosten voor de kinderen werden gedeeld. De eerste jaren ging dat best goed. We hadden alleen per mail zakelijk contact met elkaar. Daarna liepen de spanningen helaas toch weer op. Het is moeilijk om dan een manier te vinden toch verstandig met de
Villa Pinedo Kinderen spreken, volwassenen luisteren Na een scheiding heeft ieder lid van het gezin zijn of haar eigen verhaal. En eigen vragen. Vooral voor kinderen is het belangrijk dat ze gehoord worden. Bij Villa Pinedo is het motto dan ook: kinderen spreken en volwassenen luisteren.
GOED OM TE WETEN • K inderalimentatie is een recht van het kind zelf, niet van een ouder. • U w ex-partner kan nog steeds van u erven als u het testament niet aanpast. • M inderjarige kinderen mogen niet zelf kiezen waar ze gaan wonen; dit bepalen de ouders. Natuurlijk kunnen de kinderen wel inspraak hebben. Heeft u vragen over dit onderwerp? Maak een afspraak met een van onze adviseurs.
In het ene gezin lossen ouders het samen goed op en bestaat er harmonie tussen de gezinsleden, ook in een nieuwe samenstelling. In het andere gezin worden er dingen gezegd die voor altijd blijven hangen, bij iedereen. Kinderen onthouden elk woord en nemen gemakkelijk nieuwe rollen aan om de vrede te bewaren of terug te brengen. Om te troosten, te ontsnappen of simpelweg de situatie te kunnen verdragen. Voor hen is Villa Pinedo opgericht. Stichting Villa Pinedo is hét podium in Nederland waar kinderen van gescheiden ouders hun ervaringen kunnen delen om volwassenen bewust te maken van wat er in hun hoofd én hart omgaat. Villa Pinedo werkt samen met jongeren aan gedragsverandering van ouders, in het belang van het kind. Kort gezegd: een wake-up call voor ouders in scheiding. Bij Villa Pinedo zijn de kinderen van gescheiden ouders de échte ervaringsdeskundigen.
Ervaringen delen Op het online platform Villa Pinedo kunnen kinderen en jongeren terecht met hun vragen, verdriet, frustraties en onzekerheden. Via fora worden ervaringen gedeeld over thema’s als ‘Mijn (stief)ouders’, ‘Mijn familie’ of ‘Mijn rechten’. Onderwerpen lopen uiteen van ‘Afwezige vader’ tot ‘Superouders’: op het platform is er voor ieders verhaal ruimte. Oprichter Marsha Pinedo begeleidde jarenlang als jongerentherapeut kinderen en jongeren met gescheiden ouders. Bekende namen als Tatum Dagelet en interviewer Frénk van der Linden zijn vanuit hun eigen ervaringen aan de stichting verbonden als ambassadeur. Tatum Dagelet: ‘Scheiden is niet leuk. En al helemaal niet als er kinderen in het spel zijn. Het belangrijkste is dan de scheiding tot een goed einde te brengen.’ Meer weten? Kijk op: www.villapinedo.nl
abnamro.nl/vragenvannu
abnamro.nl
6
‘Wie wil mij nu nog hebben?’ Wat te doen als plotseling een deel van je gezinsinkomen wegvalt? Hoe ga je verder? Het overkwam directiesecretaresse Josje Spangenberg (59) een paar jaar geleden. ‘Ik heb altijd geloofd dat als ik onverwacht op straat kwam te staan, ik morgen weer iets zou vinden dat bij me past.’ Josje Spangenberg ging in oktober 2000 bij een klein kantoor werken als office manager. ‘Na dertien jaar in een heel zakelijke omgeving voelde het hier als een warm bad. De directeur en ik hadden een goede klik, met ons kleine team aten we elke maandag bij zijn vrouw.’
betalen en ik zag ondertussen kosten opduiken. Dat wrong aan alle kanten bij mij. Enerzijds dacht ik: het is zíjn bedrijf. Aan de andere kant voelde ik me verantwoordelijk voor die zaak en voor de mensen die er werkten.’
Voorbeeld
Een half jaar later werd Josje Spangenberg ziek. ‘Ik had een zwaar jaar achter de rug, mijn moeder was overleden en de spanningen op mijn werk hadden ook hun tol geëist. Vreemd genoeg hoorde ik helemaal niets van mijn werk. De eerste ochtend dat ik weer binnenkwam, riep mijn baas me op zijn kantoor. Hij liet weten me te willen ontslaan. Ik viel bijna van mijn stoel van verbazing. Ik liep als een zombie het kantoor uit, had het gevoel in een verkeerde film te zitten.’
In die gemoedelijke, gezellige sfeer was ze niet bang om aan te pakken. ‘Er was behoefte het kantoor te professionaliseren. Duidelijkere processen, goede systemen, dat soort dingen. Helaas had mijn baas zelf eigenlijk de grootste moeite met de veranderingen. Weerstand van iemand met een voorbeeldfunctie is natuurlijk altijd lastig. Een externe consultant hielp ons hierbij en een tijd lang trokken we heel goed samen op. Op een gegeven moment ontdekte ik dat mijn baas en ik fundamenteel anders naar de dingen keken. Hij maakte keuzes die mij verbaasden. Een tijdlang bracht ik het niet ter sprake, niet zeker of het wel mijn plaats was daar iets over te zeggen. Maar het zat me niet lekker. We moesten elk dubbeltje omdraaien om de salarissen te kunnen blijven
Verkeerde film
Een collega die haar beduusd achter haar bureau ziet zitten, adviseert een advocaat te bellen. ‘Dat heeft me uiteindelijk helaas wel een boel geld gekost. Wat ik niet wist, is dat je naast je rechtsbijstand je ook kunt verzekeren voor juridische bijstand bij arbeidsconflicten. Zo’n verzekering had ik toen jammer genoeg nog niet.’
HOE LANG KUNT U NOG DOOR NADAT U BENT GESTOPT? Antwoorden op de vragen van nu. In een paar jaar zijn we met zijn allen van ‘eerder stoppen met werken’ naar ‘langer doorgaan met werken’ gegaan. Maar het goede nieuws is dat je tegenwoordig vaak veel langer leeft, en dus ook nog langer kunnen genieten. Maar heb ik straks wel genoeg om te genieten? En als er minder binnenkomt, hoe kan ik er dan voor zorgen dat er ook minder uitgaat? Moet ik iets doen, of juist niets? Wat is wijsheid? Vragen die nu een antwoord verdienen.
7 Behoorlijke knauw Er ontstond een strijd om de regeling die getroffen zou worden. Na drie maanden werd Josje vrijgesteld van werk en vijf maanden nadat haar ontslag was aangezegd, werd het dienstverband beëindigd. ‘Het bedrag dat ik mee kreeg is feitelijk verdampt. Aan advocaatkosten, aan de tijd dat ik geen inkomen had, aan vervangend vervoer omdat ik mijn auto inleverde. Ik heb vanaf mijn twintigste fulltime gewerkt. Ineens viel dat weg. Mijn inkomen, terwijl we net een huis hadden gekocht en een studerend kind hadden dat nog thuis woonde. Dat leverde flink wat zorgen op. Een jaar lang hebben we behoorlijk ingeteerd op alles. Ook mijn zelfbeeld kreeg een behoorlijke knauw. Ik heb enorm geworsteld met het feit dat ik ontslagen ben. Het eerste zinnetje dat in me opkwam, was: ‘Wie wil mij nu nog hebben?’ Ik heb veel aan mezelf getwijfeld en me talloze keren afgevraagd of ik het anders had moeten doen. Pas achteraf weet je wat je toen eigenlijk had gewild. In die periode kwam er gewoon te veel op me af. Als ik het over mocht doen, had ik bijvoorbeeld het bedrag veel liever in één keer uitgekeerd gekregen om opzij te zetten. Dan had ik er meer gespreid dingen mee kunnen opvangen, nu was het gewoon in één keer weg.’
GOED OM TE WETEN
Ontslagen. Wat nu?
• Een ontslagvergoeding is loon uit dienstbetrekking en daarom is deze fiscaal belast met inkomstenbelasting.
1 Het is verstandig allereerst WW aan te vragen. 2 Als u een ontslagvergoeding krijgt en u wilt het niet direct contant gebruiken, dan is het verstandig om aan uw werkgever door te geven het bedrag niet op uw privé‑ rekening te storten. Anders moet u over het hele bedrag afrekenen met de Belastingdienst.
• A ls het om een fors bedrag ineens gaat, kan er zelfs tot 52 procent belasting worden geheven. • O m dit te voorkomen, kunt u in sommige gevallen beter kiezen voor een Stamrecht BV of banksparen.
3 Zorg dat u inzicht heeft in uw huidige en toekomstige financiële situatie en bedenk wat uw toekomstwensen zijn. Op basis daarvan kunt u beslissen waarvoor u de ontslagvergoeding gaat gebruiken.
• Betaalt u dit jaar in verhouding veel belasting doordat u een stuk van de ontslagvergoeding contant hebt laten uitbetalen? En is uw belastbaar inkomen in het jaar daarna lager? Dan kunt u een deel terug ontvangen door gebruik te maken van inkomensmiddeling.
4 Wilt u een schuld of hypotheek aflossen? Of liever aanvullend inkomen hebben om een werkloze periode te overbruggen? Moet u incidentele privé-uitgaven doen zoals de aanschaf van een auto omdat de leaseauto wegvalt? Wilt u een pensioenpotje voor later of een eigen onderneming starten? Dat kan. Ook een combinatie is mogelijk.
Heeft u vragen over dit onderwerp? Maak een afspraak met een van onze adviseurs.
5 De keuze is aan u welk deel van de ontslagvergoeding u contant laat uitkeren of wegzet
voor een ander doel. Bedenk daarbij wat u nodig heeft om van te kunnen leven. 6 Als u voor uzelf begint, dan kan het UWV u zes maanden vrijstellen van sollicitatieplicht met behoud van uw WW-uitkering. Let op: bij succes moet u mogelijk later een deel van uw WW terugbetalen. 7 Het geld dat overblijft nadat u hebt bedacht wat u contant nodig heeft – en wat er nodig is voor inkomensaanvulling de komende tijd – kunt u wegzetten voor de oudedagsvoor‑ ziening. Dit gebeurt vaak via banksparen of een verzekering. 8 Weet u nog niet precies wat u met de ontslagvergoeding wilt doen? Maar wilt u het geld niet contant hebben? Dan kan storten op een Bankspaarrekening een goede optie zijn. U kunt daarna altijd nog kiezen voor een lijfrenteuitkering of een Stamrecht BV.
Antwoorden op vragen van nu: abnamro.nl/ontslag
abnamro.nl/vragenvannu
Genuanceerd mondig ‘Je groeit er ook door als mens, ik ben wat genuanceerd mondiger nu, denk iets langer na over wat en hoe ik iets zeg. Als ik erop terugkijk, zie ik dat het sec genomen niet mijn probleem was. Er waren monden te voeden en daar voelde ik me verantwoordelijk voor.’ Een nieuwe baan vond ze gelukkig snel. ‘Ik heb altijd geloofd dat als ik onverwacht op straat kwam te staan, ik morgen weer iets zou vinden dat bij me past. Gelukkig bleek dat zo te zijn, een maand later al. Inmiddels ben ik – na drie jaar forensen – weer dichter bij huis aan het werk, én bijna afgestudeerd aan de opleiding Secretary Management Master, op Bachelorniveau. Ik ben daar de oudste, maar dat maakt me niks uit. Het is fijn om met mensen te studeren die met dezelfde dingen bezig zijn als jij. En na al mijn hele leven op hbo-niveau gewerkt te hebben, ben ik eindelijk ook die bewijsdrang los aan het laten. Ik heb niet langer ‘maar meao’ gedaan. Ik heb altijd in mezelf geloofd, maar toch is het extra mooi als ik straks dat papiertje in mijn handen heb.’
Vijf vragen aan... Doehetzelfnotaris.nl ‘Niet gewichtig doen over een standaarddocument’ Op Doehetzelfnotaris.nl kunnen particulieren en ondernemers zelf notariële akten samenstellen. Dit gebeurt aan de hand van veilige en intelligente software, waarmee zowel notariskantoor als klant tijd en geld kunnen besparen. Medeoprichter HJ van der Tak vertelt over opstart, tegenwind en succes. 1. Kunt u uitleggen hoe Doehetzelfnotaris.nl werkt? ‘Stel, je wilt als ouder schenken aan je kind en je hebt een schenkingsakte nodig. Dan ga je naar onze site toe, vult thuis op je gemak alle informatie en je eventuele vragen in en wacht op een toelichting van de notaris en op een ondertekeningsafspraak.’
2. Wat zijn daar de concrete voordelen van? ‘Het is sneller, efficiënter en prettiger dan de ‘oude’ gang van zaken, waarbij je niet één, maar twee keer naar de notaris moest en waarvoor dus beide partijen twee keer vrij moesten nemen.’ 3. Het notarisvak verliest zijn cachet! ‘Veel notariskantoren oude stijl doen niet mee aan Doehetzelfnotaris.nl. Het riekt naar gebakken lucht als je gewichtig doet over een standaarddocument dat voor 95 procent bij iedereen hetzelfde is opgesteld.’
4. En als ik maatwerk nodig heb? ‘Ook dat kun je regelen via onze site. De notaris neemt dan contact met je op en geeft aan hoeveel het specialistische meerwerk kost.’ 5. De notariswereld was vast niet blij met deze internetservice… ‘We hebben in 2009 tegenwind gehad, vooral van klassieke notarissen, die zelfs met tuchtzaken tegen collega’s dreigden. Consumenten en belangenverenigingen als de Consumentenbond, Vereniging Eigen Huis en Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie zijn positief. En dat is wat uiteindelijk telt.’
abnamro.nl
8 ‘Ik heb het lang niet allemaal zelf nodig’ Bert van den Berkhof besloot in de jaren ’80 lijfrentepolissen af te sluiten. Die zou hij laten uitkeren wanneer hij zestig werd, dat leek hem een mooie leeftijd om te stoppen met werken. Nu is het zover en denkt hij nog helemaal niet aan het sluiten van zijn tandartspraktijk. Over de uitkering van een deel van zijn polissen hoefde hij niet lang na te denken. ‘Het zou mooi zijn als hierdoor mijn vier kinderen zonder schulden kunnen afstuderen.’ Al meer dan dertig jaar werkt Bert van den Berkhof (60) als tandarts. Eerst in loondienst, daarna nam hij de praktijk over die hij tot op de dag van vandaag voortzet. ‘Ik hield toen genoeg over om iets opzij te kunnen zetten, dat deed ik in de vorm van lijfrentes. Rond mijn zestigste wilde ik die laten uitkeren, dan leek het me wel mooi geweest. Nu ben ik zestig en vind ik mijn werk nog veel te leuk om te stoppen.’ Samen met zijn vrouw en vier kinderen woont hij al bijna veertien jaar in een mooi huis buiten de stad. ‘Daar zit veel van mijn vermogen in, maar het blijft straks natuurlijk afwachten wat de gek ervoor geeft. Daar moeten de kinderen ook niet op rekenen, want ik weet helemaal niet hoeveel geld ik overhoud als ik wel zou besluiten met pensioen te gaan of mijn huis te verkopen. Ik heb veel liever dat ze nu hun studie goed doorkomen en zonder schuld aan een loopbaan kunnen beginnen.’
Dat één van zijn kinderen de praktijk zal overnemen, ziet hij niet gebeuren. ‘Ik weet ook niet of ik het zou aanraden, ik ben als solist toch van een uitstervend ras. De beroepspraktijk en regelgeving veranderen heel erg. Bovendien kiezen ze toch hun eigen richting.’ Voor zichzelf heeft Bert van den Berkhof geen grootse plannen. ‘Ik heb vakanties altijd al tamelijk ruim genomen en veel gereisd. Misschien dat ik iets minder intensief ga werken en mijn ervaring uit de praktijk ga overdragen aan de nieuwe generatie tandartsen, dat zou kunnen. Al met al ben ik met de huidige situatie heel tevreden.’
Parate kennis Samen met een financieel adviseur bekeek Bert van den Berkhof hoe ze de uitkering van zijn polissen het beste konden aanpakken. ‘De adviseur heeft parate kennis die ik niet heb. Bij schenken gelden bepaalde regels, dan is het handig wanneer iemand je informeert over wat er specifiek voor jou geldt. Verder is er eigenlijk niets ingewikkelds aan: we stellen een x bedrag voor ieder kind over een bepaalde periode vast. Natuurlijk in de basis voor alle kinderen gelijk, maar omdat die in leeftijd variëren van tien tot eenentwintig, wel rekening houdend met wat een bepaald bedrag over tien jaar ongeveer waard is. Inspraak over de hoogte of vorm van de schenking hebben zijn kinderen niet: ‘Ze mogen gerust weten hoe het in elkaar steekt, maar in feite maakt het niet uit. Ik wil dit graag voor ze doen.
Ik gun ze vooral dat ze zonder studieschuld de arbeidsmarkt op kunnen. Zelf heb ik het geld dat vrijkomt niet allemaal nodig. We hebben wel afspraken gemaakt over hoe lang ze over hun studie mogen doen.’
Vier kinderen, vier carrières? ‘Mocht er eentje niet willen studeren, maar een zaak willen opzetten, dan bekijken we tegen die tijd hoe we dat doen. Natuurlijk hebben verschillende kinderen verschillende toekomstdromen. De oudste heeft heel duidelijk voor geneeskunde gekozen, de tweede was altijd zoekende, maar lijkt het naar zijn zin te hebben op de opleiding Aviation. Die van twaalf en tien willen allebei proftennisser worden. Ze kunnen heel leuk tennissen, maar of een profcarrière erin zit… Gelukkig mogen ze op die leeftijd zonder voorbehoud lekker dromen. En dan zien we straks wel wat het wordt.’
GOED OM TE WETEN • U kunt bepalen dat een schenking alleen is bedoeld voor een bepaald doel, zoals bijvoorbeeld studeren of de aankoop van een eigen woning, en niet voor andere zaken, zoals een spontane verre reis. • U kunt oude lijfrentepolissen (pré-brede herwaardering) vrij van schenkbelasting onder voorwaarden schenken aan bijvoorbeeld uw kinderen. Let daarbij wel op mogelijk verlies van studiefinanciering. Heeft u vragen over dit onderwerp? Maak een afspraak met een van onze adviseurs of kijk op: abnamro.nl/schenken
WAKKER LIGGEN VAN DE DROMEN VAN JE KINDEREN Antwoorden op de vragen van nu. Het geluk van je kinderen is ook jouw geluk. Maar dat geldt misschien nog meer voor hun zorgen. Daar ben je immers ouder voor. Je wilt ze waar het kan helpen. Met raad, ervaring en vaak ook met geld. Maar hoe gaat zoiets in zijn werk? Hoeveel mag ik eigenlijk schenken? Of is lenen verstandiger? En wat als ik het geld later toch ineens zelf weer nodig heb? Vragen die nu een antwoord verdienen.
