Datum
29 december 2014 Ons kenmerk
Onderwerp
Beleidsplan Stichting PGGM Maatschappelijke Agenda
1. Inleiding In het onderstaande beleidsplan legt het bestuur van Stichting PGGM Maatschappelijke Agenda het actuele beleid vast. Dit beleidsplan is vastgesteld in de vergadering van 15 januari 2015 en goedgekeurd door de Raad van Toezicht. Het beleidsplan zal indien nodig jaarlijks worden aangepast. PGGM Maatschappelijke Agenda PGGM wil mensen helpen bij het realiseren van een waardevolle toekomst. Dit hoger doel is gestoeld op onze overtuigingen en visie op de samenleving. Waarde creëren voor maatschappelijke vraagstukken van vandaag, in het licht van de wordende wereld, is de hoeksteen van onze visie en strategie. Met de Maatschappelijke Agenda geven we vorm aan een leefbare, gezonde en actieve samenleving met een goedwerkende arbeidsmarkt. Een goed pensioen is veel meer dan geld alleen. 2. Strategie Een maatschappelijke agenda is een onmisbaar onderdeel van de van PGGM. Immers, we zijn door onze oorsprong (het pensioenproduct en werkend voor de sectoren zorg en welzijn) en de wetenschap dat pensionering en de oude dag evident onderdeel zijn van de verzorgingsstaat in grote mate verbonden met maatschappelijke vraagstukken. Daarbij komt dat ondernemingen in toenemende mate hun activiteiten, breder dan hun corebusiness, richten op de impact die ze kunnen realiseren. Dat doen ze omdat ze deze verantwoordelijkheid voelen en het besef dat men een bijdrage kan leveren op andere gebieden dan hun kernactiviteiten. Waarde creëren voor maatschappelijke vraagstukken van vandaag, in het licht van de wordende wereld, behoort ook bij de opdracht van PGGM. Statutaire doelstelling De doelstelling van de stichting is opgenomen in artikel 3 van de statuten en luidt als volgt: De stichting heeft ten doel, met uitsluiting van winstoogmerk, het coördineren, uitvoeren en invulling geven aan diverse maatschappelijke initiatieven van PGGM N.V., een naamloze vennootschap, met zetel te Zeist, ingeschreven in het handelsregister onder nummer 30228472 (de "maatschappelijke agenda"), alsmede al hetgeen met het vorenstaande Stichting PGGM Maatschappelijke Agenda Noordweg Noord 150, 3704 JG Zeist Postbus 117, 3700 AC Zeist www.pggm.nl
Telefoon: Fax:
(030) 277 1042 (030) 696 2686
pagina
2
in de ruimste zin verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. De initiatieven van de maatschappelijke agenda richten zich op, onder meer, (i) welzijn, (ii) onderwijs, wetenschap en onderzoek, (iii) bescherming van natuur en milieu, waaronder begrepen, maar niet beperkt tot, bevordering van duurzaamheid, (iv) gezondheidszorg (v) jeugd- en ouderenzorg en (vi) arbeidsmarkt. Met deze doelstelling beoogt de stichting het algemeen belang te dienen. Afwezigheid winstoogmerk De stichting heeft geen winstoogmerk, zoals blijkt uit artikel 3 van de statuten en uit de feitelijke werkzaamheden. De stichting streeft niet naar winst omwille van de winst zelf. Dit blijkt uit het feit dat de stichting PGGM Maatschappelijke Agenda de met de activiteiten behaalde opbrengsten ten goede laat komen aan haar doelstelling. Eventuele opbrengsten uit rente komen, als mogelijke investering, weer rechtstreeks ten goede aan projecten binnen de maatschappelijke agenda. Bestemming liquidatiesaldo Zoals blijkt uit artikel 21.3 van de statuten zal een batig liquidatiesaldo worden besteed aan een ANBI met soortgelijke doelstelling of aan een buitenlandse instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt en die een soortgelijke doelstelling heeft. 3. Beleid Voor de maatschappelijke agenda van PGGM is een aantal uitgangspunten essentieel: Een logische agenda: het is samenhangend, uitlegbaar en vanzelfsprekend passend bij PGGM Een gedragen agenda: het kan rekenen op draagvlak binnen en buiten PGGM Een onderscheidende agenda: het laat een PGGM-geluid horen, de zaken die wij belangrijk vinden Te verrichten werkzaamheden van de stichting PGGM Maatschappelijke Agenda verricht op basis van de bovenstaande principes de volgende werkzaamheden: De stichting tracht haar doel te verwezenlijken door, onder meer: (a) het vaststellen van de invulling van de maatschappelijke agenda, door het bepalen van de initiatieven die door de stichting worden uitgevoerd; (b) het werven van vrijwilligers onder de medewerkers van PGGM N.V., voornoemd, om op vrijwillige basis deel te nemen aan de initiatieven van de maatschappelijke agenda; (c) het openstellen en inzetten van het netwerk van PGGM N.V., voornoemd, en haar dochtermaatschappijen;
pagina
3
(d) het bieden van financiële steun in de vorm van giften dan wel (al dan niet renteloze) leningen. Met bovenstaande werkzaamheden draagt de stichting bij aan de realisatie van de doelstelling zoals vermeld in artikel 3 van de statuten. De uitvoering van deze werkzaamheden vindt plaats door onder andere medewerkers van PGGM N.V., die voor deze doelen kosteloos ter beschikking worden gesteld aan de stichting en die deze activiteiten uit naam van de stichting uitvoeren. Ditzelfde geldt voor bestuurders van de stichting. PGGM’ers besteden vanuit verschillende afdelingen op basis van een persoonlijke motivatie tijd aan projecten binnen de maatschappelijke agenda. Deze projecten zijn altijd gerelateerd aan andere organisaties, om zodoende slagkracht te vergroten. Werving en beheer van gelden De stichting werft gelden ten behoeve van de doelstelling middels (a) donaties van PGGM N.V., met een eerste donatie tot 2018 aan de stichting ad € 450.000,- en (b) opbrengsten uit verstrekte leningen van maximaal 5 jaar waarbij het rentepercentage ten minste 1% onder de marktrente ligt. Het beheer van de verkregen inkomsten vindt als volgt plaats. PGGM N.V. bekostigt tot nader order de beheerkosten van de stichting (om niet), zoals oprichtingskosten en reguliere kosten, zoals inschrijving en jaarlijkse bijdrage KvK, administratie en verslaglegging, accountantskosten, onkosten en personeelskosten van de directie, raad van toezicht en ondersteuning. De binnen de stichting beschikbare middelen worden in dienst van de stichting beheerd door de afdeling Finance & Control van PGGM N.V.. Vermogen van de stichting De stichting houdt niet meer vermogen aan dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling van de instelling. De stichting zal alleen vreemd vermogen (leningen) verstrekken. In enig boekjaar mag de stichting maximaal € 150.000,- aan nieuwe leningen verstrekken. De directie van de stichting is bevoegd leningen te verstrekken tot maximaal € 25.000,-, boven dit bedrag dient de Raad van Toezicht in te stemmen. Beschikking over het vermogen van de instelling Op grond van artikel 4 van de statuten van PGGM Maatschappelijke Agenda en haar feitelijke werkzaamheid heeft geen enkele bestuurder doorslaggevende zeggenschap binnen de instelling. Aldus kan geen enkele bestuurder beschikken over het vermogen van instelling als ware het eigen vermogen. Bestedingsbeleid De stichting besteedt inkomsten conform de doelstelling tot nader order aan de thema’s:
pagina
Wat is het?
Relatie met Waardevolle toekomst
CIRCULAIRE ECONOMIE
Relatie met PGGM
Wat is het? Relatie met Waardevolle toekomst Relatie met PGGM
GEZOND OUDER WORDEN Wat is het?
Relatie met Waardevolle toekomst Relatie met PGGM
DYNAMIEK OP DE ARBEIDSMARKT
4
De lineaire economie is niet duurzaam; we gooien veel weg (afval en dus grondstoffen, ervaring, sociaal kapitaal en kennis) en gooien dus waarde weg. Dat is niet houdbaar vanuit economisch en ecologisch perspectief. Een waardevolle toekomst heeft een houdbare samenleving als belangrijkste randvoorwaarde. Hiervoor geldt dat we minder moeten verspillen: grondstoffen, energie en menselijk kapitaal. Circulaire principes zijn dan hard nodig. Als belegger kunnen we bedrijven ‘sturen’ en met ons netwerk, schaal en invloed kunnen we de beweging naar een circulaire toekomst (verduurzaming van de samenleving) verder helpen. We worden ouder, maar dat zijn niet alleen maar gezonde levensjaren. Er kan veel worden verbeterd aan gezondheid. Fysieke en mentale ongemakken zijn een grote bedreiging van een waardevolle toekomst. Gezondheid is het hoogste doel van mensen als men vraagt over de wensen bij ouder worden. Werken aan vitaliteit is niet alleen fijn voor mensen zelf. Het is ook een belangrijke voorwaarde dat mensen op latere arbeidsleeftijd (50plus) productief kunnen blijven én hun sociaal kapitaal kunnen aanwenden voor mantelzorg en/of vrijwilligerswerk. Dit is van extra belang gegeven de stijgende pensioenleeftijd, alsmede de toenemende noodzaak van de participatiesamenleving. De arbeidsmarkt ondergaat grote transformatie, met name in de zorg en welzijn. We zien op veel fronten dynamiek toenemen: 1. Flexibele pensioenleeftijd; 2. De noodzaak van het combineren van betaalde en onbetaalde arbeid; 3. Flexibiliteit in arbeidscontractering; en 4. Impact van economische dynamiek., Voor de zorg en welzijn komen daar de grote veranderingen in de regelgeving en besturingsfilosofie bij. Arbeidsonzekerheid heeft impact op welvaart nu en na pensionering maar ook op welbevinden (eigenwaarde, sociaal netwerk en gezondheid). We hebben en uniek positie tussen sociale partners, overheid en werkgevers. Ons netwerk in de sectoren is groot, onze positie (relatief) onafhankelijk en we worden gewaardeerd om kennis van de sectoren. Een goed functionerende arbeidsmarkt is ook van belang vanuit het pensioendomein.
Binnen deze thema’s kunnen de volgende projectengebieden met mensen en middelen van ondersteuning worden voorzien door de stichting. Dit zijn voorgenomen projecten, gedragen door meerdere andere partijen. Afhankelijk van voortgang en draagvlak worden deze projecten de komende jaren verder uitgewerkt. Het is mogelijk dat hier nog (andere) projecten worden gewijzigd of toegevoegd.
pagina
5
Thema 1 Circulaire economie a) Nederland als circulaire koploper De transitie naar een circulaire economie is een beweging die snel groeit en volgers heeft op vele plekken in Nederland. Zowel bij grote ondernemingen (Unilever, Philips) als kleine beginnende organisaties (Floow2, Mud Jeans). Ons land heeft veel ingrediënten om koploper te zijn in circulair denken. Maar wel als de voordelen snel uitgenut worden. Door een kennisland te worden op circulaire economie, willen we met deze activiteit uiteindelijk extra economische groei in Nederland bereiken. Een platform met verschillende stakeholders voert een regie hierop, onder leiding van Prins Carlos. PGGM zit in deze kerngroep als vertegenwoordiger van de financiële spelers en neemt leiding in het selecteren en grootbrengen van impactvolle investeringskansen. b) Uitdragen circulaire economie aan andere financiële spelers Financiële instellingen hebben een grote impact op de maatschappij waarin wij ons geld uitgeven (reële economie). Als grote financiële speler wil PGGM andere financiële spelers (zoals pensioenfondsen, andere beleggers, banken) via gesprekken meenemen in circulair denken en het nut ervan over brengen. Wanneer deze partijen dit meenemen richting bedrijven waarin ze investeren, heeft dat een versnellend effect op het overgaan van een lineaire naar een circulaire economie (CE). Doel is dus om de principes van CE, de wijze hoe dit te bepalen en hoe dit te stimuleren te delen met andere financiële spelers. Dit wordt gedaan door de ontwikkeling van een scan en een assessment. Er ligt hierbij een extra focus op pensioenfonds(besturen). c) Gevolgen circulariteit voor de financiële economie De Ellen MacArthur Foundation is de wereldwijde vereniging van bedrijven die streven naar een circulaire economie. De samenwerking tussen deze bedrijven gaat in themagewijze subgroepen; deze zijn nu vooral gericht op design en grondstoffen. De Ellen MacArthur Foundation heeft PGGM gevraagd een subgroup Finance op te richten. Deze moet zich richt op de enerzijds de andere financieringsstromen van de CE en anderzijds de investeerbaarheid van CE-bedrijven te onderzoeken. Doel is om deze groep te formeren (zowel partijen als inhoud).
Thema 2 Gezond ouder worden a) Actief meehelpen aan een dementievriendelijke samenleving Met een toenemend aantal mensen met dementie en een steeds sneller stijgend aantal jonge dementerenden, neemt dementie in de samenleving toe. Op veel fronten kan de maatschappij ‘vriendelijker’ zijn voor hen én hun mantelzorgers. Doel is om te bezien hoe de samenleving dementievriendelijker kan worden door op relevante terreinen knelpunten/kansen te onderzoeken, deze van oplossingen te voorzien en ook zorg te dragen voor de implementatie. b) Innovatieve financiering voor projecten over gezondheid (health impact bonds)
pagina
6
Maatregelen die de gezondheid van mensen bevorderen, zijn niet altijd vanzelfsprekend. Zelfs niet wanneer het de maatschappij geld oplevert. Soms ligt dat aan regelgeving en soms aan dat stakeholders verschillende baten erbij hebben. Indien een derde partij zoals PGGM de investering in een dergelijke maatregel doet, kan deze innovatie in gang zetten. Hierin moeten gelijke afspraken worden gemaakt zodat als investeerder meedelen in de winst die de verbeteringen met zich meebrengen. Denk aan beweegprogramma’s voor obese kinderen, valpreventie bij ouderen of mantelzorgers van mensen met dementie ondersteunen. PGGM onderzoekt en stimuleert nieuwe manieren van financieren. Met Health Impact Bonds wil PGGM hier aan bijdragen. c) Actief blijven na pensionering Hoe kan worden bevorderd dat mensen actief blijven/worden nadat ze gestopt zijn met werken? Actief zijn heeft een positief effect op gezondheid, eigenwaarde en sociaal netwerk. Daarnaast kan actief zijn van waarde zijn voor de behoefte van de participatiesamenleving.
Thema 3 Dynamiek op de arbeidsmarkt a) WeHelpen In toenemende mate zijn mensen bij lichte zorg en ondersteuning steeds meer afhankelijk geworden van de ‘participatiesamenleving’ en minder van formele zorg. De kwaliteit en kwantiteit van het sociale netwerk is hierin belangrijk. We weten dat mensen best bereid zijn elkaar te helpen, maar de sleutel ligt bij vinden en verbinden. Daarom is de online tool WeHelpen opgericht, op voorzet van PGGM. Het is een coöperatie, waarvan onder andere gemeenten, zorgverzekeraars en zorginstellingen lid zijn; zij kunnen lokaal het gebruik stimuleren. Voor PGGM is het belangrijk dat onze reputatie hiervan profiteert, om dit initiatief op deze manier nog groter te kunnen maken. b) InvestMens InvestMens is een sociaal investeringsfonds voor menselijk kapitaal. InvestMens investeert in opleidingen van mensen in ruil voor een aandeel in iemands toekomstig loon voor enkele jaren. InvestMens is uniek omdat het een vraaggestuurde investering is. Er wordt alleen geïnvesteerd als er perspectief op werk is en er wordt geïnvesteerd in een aandeel in het toekomstig loon. InvestMens is dus geen lening. Met InvestMens wil PGGM een bijdrage leveren aan het bevorderen van (noodzakelijke/gewenste) baanmobiliteit en het vergroten van de kans op het vinden van (ander) werk. PGGM is aanjager van InvestMens. c) Nieuwe arbeidsmarkt Het landschap van Zorg en Welzijn verandert drastisch de komende jaren en de arbeidsmarkt moet zich daarop instellen. Transities, bezuinigingen en structuurwijzigingen hebben effecten op zorgorganisaties en daarmee op personeel en arbeidsmarkt. Ook de arbeidsmarkt heeft een transformatie nodig. Arbeidsmarktbeleid en -instrumentarium moeten zich aanpassen aan de nieuwe omstandigheden: niet de arbeidsmarktvraagstukken van vandaag en morgen te lijf gaan met de ideeën en instrumenten van (eer)gisteren. Samen met partners uit het veld werkt PGGM in dit project aan concrete en gedragen oplossingen.
pagina
7
4. Overige Beloningsbeleid De leden van het bestuur en de Raad van Toezicht ontvangen conform de bepalingen in artikel 6 van de statuten voor de door hen in die hoedanigheid verrichte werkzaamheden geen andere beloning dan een vergoeding voor gemaakte onkosten. Administratieve organisatie De jaarrekening van de stichting wordt gevoerd door PGGM N.V. Publicatieplicht De stichting voldoet aan haar publicatieplicht door middel van website www.pggm.nl/maatschappelijkeagenda