26 november 2015 Rapportage & achtergronden

26 november 2015 Rapportage & achtergronden

Inhoud 1. Inleiding 1. Onderzoeksopdracht 2. Onderzoeksmethode 3. Respons en betrouwbaarheid 2. Steekproefsamenstelling 3. Resultaten 1. Eerder onderzoek 2. Strategie van het bedrijf 3. Innovatie producten en diensten 4. Kwaliteit van het team 5. Sales- en marketingbeleid 6. Acties in 2015 versus plannen in 2016 7. Eventuele knelpunten in 2016 8. Geplande investeringen in 2016 4. Slotsom

1. Inleiding 1.1 Onderzoeksopdracht

De onderzoeksvraag van dit onderzoek luidt: “Hoe futureproof is het MKB?” Hierbij komen de volgende onderwerpen aan bod: • Welke uitdagingen zijn cruciaal om te groeien in 2016?; • • • •

Strategie van het bedrijf; Kwaliteit van het team; Innovatie van de producten en/of diensten; Marketing en sales resultaten.

• Welke acties zijn er in 2015 ondernomen; • Welke concrete plannen zijn er voor 2016; • Welke mogelijke knelpunten zijn er; • Welke investeringen in tijd en geld zijn gepland.

1. Inleiding 1.2 Onderzoeksmethode

Gefaseerd onderzoek Deel 1 • Synpact is gestart met het Futureproof-onderzoek via de WVDO-app (N=1.762)

“Hoe futureproof is het MKB?” Deel 2 • Vervolgens heeft er ook een MKB-Monitor plaatsgevonden ter bepaling van de ‘grootste uitdagingen voor 2016’ in het MKB (N= 821). “Welke uitdagingen zijn cruciaal om te groeien met mijn bedrijf?” Deel 3 • Nationaal Ondernemers Onderzoek (N=961). Zie verder in dit rapport.

1. Inleiding 1.2 Onderzoeksmethode Nationaal Ondernemers Onderzoek

Vragenlijst • Synpact en Markteffect hebben samen een vragenlijst opgesteld; • De vragenlijst bevat enkel gesloten vragen. Doelgroep • 50.000 MKB ondernemers zijn per mail benaderd voor deelname aan het onderzoek. Veldwerk • De data zijn verzameld door middel van online veldwerk. Synpact heeft de ondernemers per e-mail uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Er is een reminder verstuurd om de respons te optimaliseren; • Het veldwerk heeft plaatsgevonden tussen 2 november en 16 november 2015.

1. Inleiding 1.3 Respons en betrouwbaarheid Tijdens het veldwerk zijn er 50.000 MKB ondernemers benaderd. In totaal hebben 961 netto (1.300 bruto) ondernemers aan het onderzoek meegewerkt. Op basis van deze respons zijn de antwoorden met een zekerheid van 95% en met een nauwkeurigheid van 3% generaliseerbaar naar de doelgroep. In de praktijk betekent dit dat wanneer een uitkomst uit het onderzoek 50% is, dit in werkelijkheid tussen de 47% en de 53% ligt.

2. Steekproefsamenstelling

3.1 Eerder onderzoek

3.2 Strategie van het bedrijf

3.2 Strategie van het bedrijf

3.2 Strategie van het bedrijf In 2016 staat ‘de ontwikkeling van nieuwe producten of diensten’ centraal • Bijna de helft van de ondernemers (46%) gaat zeker aan de slag met de innovatie van de producten of diensten; • Ook het huidige businessmodel van een derde van de ondernemers (33%) wordt in 2016 zeker vernieuwd;

• Strategische stappen als ‘het aantrekken van extern kapitaal (15%)’, ‘het bedrijf in een verkoopfase brengen (12%)’ en ‘het fuseren met een strategische partner (8%)’ spelen slechts bij een beperkte groep ondernemers een rol.

3.2 Strategie van het bedrijf De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de strategische keuzes die gemaakt worden in 2016 Type ondernemer Hoe meer actieve bedrijven een ondernemer heeft, hoe meer hij bezig is met bedrijven in een verkoopfase brengen (loopt op van 8% tot 19%) of het aantrekken van extern kapitaal voor groei, innovatie en/of uitbreiding (loopt op van 12% tot 22%). Grootte MKB Ondernemers met een groot MKB bedrijf gaan relatief vaker aan de slag met: • ‘Onderzoeken of internationale expansie een optie is’ (klein 19%, midden 22% en groot 27%); • ‘Een nieuw product of dienst te ontwikkelen’ (klein 42%, midden 47% en groot 60%).

3.2 Strategie van het bedrijf Branche • ‘Onderzoeken of internationale expansie een optie is’ speelt relatief vaak in de tussenhandel (37%) en in de industrie (35%); • ‘Een nieuw product of dienst ontwikkelen’ speelt relatief vaak in de ICT (58%) en in de industrie (65%); • ‘Het bedrijf in een verkoopfase brengen’ speelt relatief vaak in de bouw (22%);

• ‘Het aantrekken van extern kapitaal voor groei/innovatie/uitbreiding’ speelt relatief vaak in de Horeca, Recreatie en Toerisme (26%) en in de ICT (27%).

3.2 Strategie van het bedrijf ‘Innovatie’ is het belangrijkste speerpunt in 2016 op strategisch gebied, gevolgd door ‘het vernieuwen van het huidige businessmodel’

3.3 Innovatie producten en diensten

3.3 Innovatie producten en diensten

3.3 Innovatie producten en diensten ‘De internettechnologie voor vernieuwing’ wordt door iets meer dan een derde van de ondernemers (36%) in 2016 omarmt • Ook onderzoeken welke relevante technologische ontwikkelingen er zijn en het verbeteren en vernieuwen van het productieproces bij iets meer dan een kwart ondernemers (respectievelijk 29% en 26%) actueel.

3.3 Innovatie producten en diensten De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de innovatieplannen die gemaakt worden

Type ondernemer Hoe meer actieve bedrijven een ondernemer heeft, hoe meer er wordt geïnvesteerd in de innovatie van producten en diensten in het algemeen. Specifiek wordt er met name meer geïnvesteerd in ‘het volgen van technologische ontwikkelingen’ (oplopend van 23% tot 40%) en er wordt meer geïnvesteerd in ‘research en development’ (oplopend van 10% tot 22%); Voor ondernemers die korter dan drie jaar het bedrijf hebben, staat ‘zichzelf ontwikkelen op het gebied van leiderschap’ vaker (49%) op de planning dan ondernemingen die al langer ondernemen (range van 35%-42%). Grootte MKB • Ondernemers met een groot MKB bedrijf gaan relatief vaker aan de slag met: • ‘Het onderzoeken welke internettechnologieën relevant zijn’ (klein 26%, midden 30% en groot 37%); • ‘Het productieproces te verbeteren en vernieuwen’ (klein 22%, midden 27% en groot 35%); • ‘Meer tijd en geld aan duurzaam ondernemen te besteden’ (klein 14%, midden 12% en groot 21%).

3.3 Innovatie producten en diensten De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de innovatieplannen die gemaakt worden Branche Ondernemers in de ICT sector gaan relatief vaak aan de slag met: • • • •

‘De internettechnologie voor vernieuwing te omarmen’ (55%); ‘Onderzoeken welke technologische ontwikkelingen relevant zijn’ (47%); ‘Tijd en geld te besteden aan research en development’ (31%); ‘De ontwikkeling van Big Data actief op te pakken’ (24%).

Ondernemers in de Industriesector gaan relatief vaak aan de slag met: • ‘Het productieproces te verbeteren en vernieuwen’ (49%); • ‘Onderzoeken welke technologische ontwikkelingen relevant zijn’(48%); • ‘Tijd en geld te besteden aan research en development’ (24%).

3.3 Innovatie producten en diensten ‘De internettechnologie’ is het belangrijkste speerpunt in 2016 op het gebied van innovatie, gevolgd door ‘het verbeteren en vernieuwen van het productieproces’

3.4 Kwaliteit van het team

3.4 Kwaliteit van het team ‘Het motiveren van het huidige team’ is de belangrijkste stap om de kwaliteit van het team te verbeteren in 2016 • Zes op de tien ondernemers (60%) gaat zeker aan de slag met ‘het motiveren van het huidige team’.

3.4 Kwaliteit van het team De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de stappen die gemaakt moeten worden om de kwaliteit van het team te verbeteren in 2016 Type ondernemer • Hoe meer actieve bedrijven een ondernemer heeft, hoe meer hij van plan is om ‘andere type mensen te werven en selecteren’ (loopt op van 17% tot 34%) of ‘een flexibele schil op te gaan zetten’ (loopt op van 21% tot 37%); • Voor ondernemers die korter dan drie jaar het bedrijf hebben, staat ‘zichzelf ontwikkelen op het gebied van leiderschap’ vaker (49%) op de planning dan ondernemers die al langere tijd ondernemen (range van 35%-42%). Grootte MKB • Ondernemers met een groot MKB bedrijf gaan relatief vaker aan de slag met: • ‘Andere type mensen te werven en selecteren’ (klein 18%, midden 25% en groot 33%); • ‘De organisatiestructuur te verbeteren’ (klein 28%, midden 41% en groot 42%); • ‘Het beter opleiden van de eigen mensen’ (klein 27%, midden 38% en groot 52%).

3.4 Kwaliteit van het team De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de stappen die gemaakt moeten worden om de kwaliteit van het team te verbeteren in 2016 Branche • ‘Het opzetten van een flexibele schil’ speelt relatief vaak bij de ICT (39%). • ‘Het beter opleiden van de eigen mensen’ speelt relatief vaak in de de Horeca, Recreatie en Toerisme (44%) en in de industrie (45%); • ‘Een betere balans tussen werk en privé creëren’ speelt relatief vaak in de Horeca, Recreatie en Toerisme (41%). • ‘Het verder ontwikkelen van de ondernemer zelf op het gebied van leiderschap’ wordt relatief het minst vaak in de tussenhandel (24%) genoemd als actiepunt.

3.4 Kwaliteit van het team ‘Motivatie van het huidige team’ is het belangrijkste speerpunt in 2016 om de kwaliteit van het team te verbeteren, gevolgd door ‘het verbeteren van de organisatiestructuur’

3.5 Sales- en marketingbeleid

3.5 Sales- en marketingbeleid

3.5 Sales- en marketingbeleid ‘De eigen website’, ‘Social Media’ en ‘de focus op de marketing van het bedrijf zelf’ zijn de belangrijkste speerpunten in 2016 om het sales- en marketingbeleid te optimaliseren • De helft van alle MKB ondernemers (50%) gaat zeker aan de slag om meer rendement uit hun website te halen.

3.5 Sales- en marketingbeleid De grootte van het MKB bedrijf, het type ondernemer en de branche zijn van invloed op de stappen die gemaakt moeten worden op het gebied van de sales en marketingbeleid in 2016 Type ondernemer Hoe meer actieve bedrijven een ondernemer heeft, hoe meer het professioneel managen van de sales de aandacht verdient (loopt op van 31% naar 52%). Grootte MKB Ondernemers met een groot MKB bedrijf gaan relatief vaker aan de slag met: • ‘Het professioneel managen van de sales’ (klein 35%, midden 40% en groot 55%); • ‘Het meer secuur bijhouden van klantinformatie’ (klein 34%, midden 35% en groot 52%); • ‘Speciale klantevents organiseren om betrokkenheid te creëren’ (klein 29%, midden 34% en groot 41%).

3.5 Sales- en marketingbeleid Branche • Ondernemers in de detailhandel gaan relatief vaak aan de slag met: • Meer rendement uit de eigen website halen (68%); • Social Media beter benutten (61%). • Ook in de tussenhandel (66%) en in de Horeca, Recreatie en Toerisme (63%) speelt meer rendement halen uit de eigen website meer dan bij andere sectoren;

• Social Media beter benutten wordt ook relatief vaak genoemd door ondernemers in de Horeca, Recreatie en Toerisme (58%).

3.5 Sales- en marketingbeleid Er is verdeeldheid onder ondernemers over de meest urgente stap op het gebied van het sales- en marketingbeleid. Meer geld besteden aan ‘promotie’ en ‘online marketing’ is duidelijk het minst urgent

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016 ‘De omzet vergroten in bestaande markten’ is het meest genoemde concrete plan voor 2016

• Zeven op de tien ondernemers wil de omzet in bestaande markten vergroten (71%); • Dit punt heeft bovendien grootste positieve afwijking in vergelijking met 2015; • Ook personeelsbeleid laat opvallende verschillen in de tijd zien. Ondernemers verwachten minder actie op het gebied van personeel te ondernemen in 2016.

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016 Grootte MKB – ondernomen acties in 2015

• Groot en midden MKB heeft vaker mutaties in het personeel gehad dan klein MKB. Zowel in aannamebeleid als in ontslag/afvloeiing; • Groot en midden MKB heeft bovendien meer aandacht besteed aan de omzet vergroten in bestaande markten dan klein MKB (klein 39%, midden 46% en groot 53%); • Klein MKB heeft juist vaker gewerkt aan de naamsbekendheid (45%) dan midden (33%) en groot MKB (30%). Dit is voor klein MKB ook de meest ondernomen actie in 2015 geweest; • Het samen gaan werken met nieuwe partners is ook vaker door klein MKB (31%) ondernomen dan door midden (22%) of groot MKB (19%).

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016 Grootte MKB – concrete plannen in 2016

• Nummer 1 is de omzet vergroten in bestaande marken. Voor zowel voor zowel klein, midden als groot MKB is dit het meest genoemde plan voor 2016; • Klein MKB (46%) blijft zich iets meer dan midden (41%) en groot MKB (41%) richten op het vergroten van de naamsbekendheid; • Personeel aannemen wordt meer verwacht in groot MKB (32%) dan in midden (25%) en klein MKB (17%); • Bovendien zal groot MKB zich in 2016 meer richten op innovatie (nieuwe producten/diensten) (46%) dan klein (37%) en midden MKB (40%).

3.6 Acties 2015 versus plannen 2016

3.7 Eventuele knelpunten in 2016

3.7 Eventuele knelpunten in 2016

3.7 Eventuele knelpunten in 2016 ‘Geen tijd vrijmaken voor strategieontwikkelingen’ is het grootste gevaar bij de realisatie van de plannen in 2016 • Ruim een derde van de MKB ondernemers (36%) geeft aan dat ‘het tijd vrijmaken voor strategieontwikkeling’ een knelpunt zou kunnen vormen in de realisatie van de plannen in 2016; • Het ‘vinden van gekwalificeerde medewerkers’ (31%) en ‘het bepalen van het onderscheidend vermogen van eigen producten en diensten’ (29%) zijn voor drie op de tien ondernemers mogelijk (ook) knelpunten in de realisatie van de plannen in 2016.

3.7 Eventuele knelpunten in 2016

3.7 Eventuele knelpunten in 2016 Grootte MKB – eventuele knelpunten in 2016

• ‘Tijd vrij maken voor strategieontwikkeling’ staat bij alle MKB onder druk. Het is het meest genoemde knelpunt voor 2016 (36%); • Vooral voor groot en ook in iets mindere mate voor midden MKB is ‘goed personeel’ een uitdaging. Zowel in het vinden van goede gekwalificeerde medewerkers als het kennisniveau en vaardigheden van de huidige medewerkers.

3.8 Geplande investeringen in 2016 Twee op de vijf ondernemers (40%) is van plan ‘geld en tijd vrij te maken voor marketing en communicatie’ • ‘Investeringen in marketing en communicatie’ (40%) wordt gevolgd door ‘tijd vrij te maken voor een duidelijke strategie en bijpassend verdienmodel’ (33%) en ‘het innoveren van producten en diensten’ (30%).

3.8 Geplande investeringen in 2016

3.8 Geplande investeringen in 2016

3.8 Geplande investeringen in 2016 Grootte MKB – geplande investeringen in geld en tijd in 2016 • Groot MKB geeft vaker aan ‘geld en tijd willen gaan investeren in het team’ dan klein en midden MKB; zowel in de huidige medewerkers als in de toekomstige medewerkers.

Vragen? Neem contact op met Remko Wouters [email protected]