© 2006 – ANPI
NOTIFIED BODY n° 1134
003-TEST 003-INSP 003-PROD
EN 17025 EN 17020 EN 45011
Conformiteit van de installaties voor branddetectie
SECURA 21 / 03 / 2013 vzw ANPI asbl
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
Secura SECURA 2009 2009
© 2006 – ANPI
Agenda Branddetectie Introductie Organisatie Normatief en reglementair kader Installaties Componenten Producten en principes Certificatie Materiaal (EN54-**) Installateurs Inspectieverslagen Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Branddetectie
3 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
INTRODUCTIE Kernpunten • • •
In de nacht Niemand aanwezig Organisatie
Eigenschappen • • • •
Aantal punten Aangepaste gevoeligheid Beperking voorbarige alarmen Duurzaamheid
4 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
INTRODUCTIE Lessen uit de praktijk
Na 3 alarmen is het systeem als onbetrouwbaar beschuwd en de gebruikers nemen geen aktie meer in geval van alarm
Tijd is belangrijk voor interventie
5 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
INTRODUCTIE
Statistieken in België
jaarlijks zijn er ongeveer 25.000 brandhaarden 46 % situeert zich in privé-woningen gemiddeld zijn er 130-tal dodelijke slachtoffers
65% - keukens in de dag 70% - tijdens de nacht (tussen 20uur en 6uur) 6 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Organisatie Dient gedocumenteerd te worden:
a) Evacuatie organisatie ? b) Bemand ? Werkdagen ? c) Afstand brandweer ? d) Verantwoordelijke ? e) Informatie aan de gebruikers ? f) Plaats van brandontwikkeling ? g) Indeling van het gebouw ? h) Indeling van de brandmeldinstallatie? i) Informatie voor de brandweerdiensten ? j) Bijzondere installaties/interventiemiddelen voor de brandweerdiensten ? 7 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Organisatie
k) Mogelijke voorbarige alarmen ? l) Interventie gudurende afwezigheid van het personneel ? m) Aanwezigheid van andere beveiligingsmiddelen ? n) Elektrische voeding van het gebouw (noodgroep) ? o) Acties in geval van storing / alarm ? p) Indienst, buitendienst, … verantwoordelijkheid ? q) Alarmering seinen ?
8 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Organisatie Classificatie van bewakingsniveau Door bevoegde partij: Verzekeraar; Brandweerdiendten; … Zoniet: Beoordeling brandgevaar; Uitbreiding van brand in / uit bewaakte lokaal Gevolg van tov bijzondere risico; rekening houden met andere beveiligingsmiddelen; … 9 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Organisatie
Tijdslijn bij brand
Ontstaan Detectie Melding Transmissie Interventietijd Interventie Bestrijding Doving
T Start
Schade(*) = Functie T End (*) Sociaal Economisch Ecologisch
T End 10 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Normatief en reglementair kader
11 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Normen en Reglementen
HERHALING
Normen en reglementen
<> Wet Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER 1. Concept (incl. wijzigingen)
ACTIVITEITEN
2. Uitvoering 3. Oplevering 4. Uitbating 5. Onderhoud 6. Periodieke controles
Regels / Voorschriften
7. Herevaluatie
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Voorschriften
Not Insurers
Insurers Local
NBN
Assuralia European
EA (CEA)
CEN
Internationnal
FM
NFPA
ISO
14 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER
Components
Rules
Installations
Fire detection
EN54-14
EN54-*
NBNS21-100
Sprinkler
EN12845
EN12259-* Gas extinguishing
EN12094-*
EN15004-*
15 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Normen en Reglementen
Europees niveau
CEN-TS 54-14 « Systemen voor detectie en brandalarm – Deel 14 : toepassingsgids voor de planning, het concept, de installatie, de indienststelling, het gebruik en onderhoud » Ed. 07/2004 fr
CEA4040
« Planning and installation for fire detection and fire alarm systems » Ed. 07/2003 eng
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER
EN TS 54-14 Status – Niet bruikbaar
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER
EN TS 54-14 Status – Niet bruikbaar
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Normen en Reglementen
Nationaal niveau
NBN S21-100 « Opvatting voor algemene installaties voor automatische brandmelding door puntmelder » Ed.09/1986
ASSURALIA « Voorschriften van de verzekeraars voor de installatie van automatische branddetectiesystemen uitgegeven door professionele unie der verzekeringsondernemingen » Ed. 01/2005 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Normen en Reglementen
Noord-Amerikaans continent
NFPA 72
« National Fire Protection Association »
Materiaal die niet in de installatie regels is overgenomen: Design manual fabrikant Verenigbaarheid EN 54-13 toepassing Type 1 – Type 2
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Regelgeving
Weinig aanwezig • •
Enkel voor specifieke bestemmingen Logiesverstrekkende bedrijven, ziekenhuizen
Hoofdzakelijk product georiënteerd •
CE-markering
Normalisatie • Europees : CEN EN54 .. • Belgisch : NBN EN 54 .. , NBN S21 ….
21 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
HERHALING – Belangrijk KB’s (Wettelijke) Woordenschat De ontdekking : Een brand kan worden ontdekt door één of meer personen en/of gedetecteerd door één of meer automatische middelen. De melding: De melding bestaat erin de brandweer te informeren over de ontdekking of de detectie van een brand. De waarschuwing: De waarschuwing behelst het doorgeven van de ontdekking of de detectie van een brand aan de organisatorisch daarbij betrokken personen. Het alarm: Het alarm beveelt de gebruikers hun compartiment te verlaten. 22 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Wie legt op?
AANWEZIGHEID VAN EEN BRANDDETECTIE WETTELIJK
CONTRACTUEEL
INTERN MAATSCHAPPIJ
FEDERAAL / REGIONAAL
VERZEKERAAR
Decreten, K.B., M.B
Preventiedossier
Lastenboek LOKAAL / GEMEENTELIJK
Verslag BRANDWEER
CONTRACTANTEN
Contracten
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER FEDERAAL / REGIONAAL Decreten, K.B., M.B
K.B. 12/97 Hotels Ziekenhuizen Bejaardentehuizen Kinderopvang Scholen Woningen Industriële gebouwen Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen Getekend in maart 2009 : in de staadsblad in juli 2009
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen Branddetectie – waarschuwing, melding Industriegebouwen zijn uitgerust met een automatische branddetectieinstallatie van het type algemene bewaking met uitzondering van de industriegebouwen van de klasse A met een oppervlakte kleiner dan of gelijk aan 2 000 m² waarvoor een branddetectie-installatie met handbediende brandmelders volstaat.
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen -Algemene brandmeldinstallatie (automatisch en manueel) uitgevoerd volgens goed vakmanschap en geldende norm. - Mogelijk gebruik van type detectoren die niet voorzien zijn in de norm (bvb. voor installaties met lijndetectoren of aanzuigdetectie (air sampling), - De snelheid van de detectie is daarbij een belangrijke factor, zodat voorkeur dient te gaan naar rook- versus warmtedetectoren
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen Verschillende actieve brandbeveiligingsinstallaties: • alarminstallatie • zelfsluitende deuren • rookluiken zijn vaak aan de brandmeldinstallatie gekoppeld. De verschillende componenten moeten daarbij op elkaar afgestemd zijn zodat deze samenwerking ook kan verwezenlijkt worden en dit zonder dat een defect aan de ene component aanleiding geeft tot het falen van een andere component. Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen 5.3.2 Sturing RWA installatie De RWA-installatie wordt bediend door de automatische branddetectie-installatie, met uitzondering van die gevallen waarin het compartiment uitgerust is met een automatische blusinstallatie van het type sprinkler of ruimtebeveiliging. Ze moet eveneens handmatig kunnen bediend worden.
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen Elk begin van brand moet aan de territoriaal bevoegde brandweer gemeld worden. Daartoe staan de signalen van de automatische branddetectiecentrale en van automatische blusinstallaties doorlopend onder toezicht van een of meerdere bekwame personen en dit lokaal, op afstand of een combinatie van beide.
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen Het toezicht op de werking en de bediening van de verschillende actieve brandbeveiliginginstallaties van het gebouw moet vanuit een centrale controle- en bedieningspost kunnen gebeuren. De wanden die dit lokaal scheiden van de rest van het gebouw hebben minstens EI 60.
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER Belgische wetgeving
Basis normen: bijlage 6 voor industriële gebouwen De installatie wordt gecontroleerd bij de indienststelling en daarna om de drie jaar. Die controle wordt uitgevoerd door een controle-instelling geaccrediteerd overeenkomstig de wet van 20 juli 1990 betreffende de accreditatie van instellingen voor de conformiteitsbeoordeling of volgens een gelijkwaardige erkenningprocedure van een andere Lidstaat van de Europese Gemeenschap of uit een ander land dat deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte.
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Producten & principes
33 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Brandcurve
Hitte Vlammen Rook Verbrandingsgassen
En de tijd staat niet stil 34 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Evacuatiemelders
EVACUATIE
TCC2
BOSEC 9XXX
• ARAB • Basisnormen • KB, andere
Verplicht ! • Autonomie/Bekabeling 35 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Doormelding 36 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Een brandmeldsysteem is niet enkel bestemt om te waarschuwen
37 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
S
Sturing deurmagneten, rwa, ventilatie, …
38
SY STE ME DPI
Clapet Rf intégré entre locaux
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Vastopgestelde Gasblusinstallatie
39 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Sturing Delugeposten
40 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
CERTIFICATIE VOOR BRANDMELDINSTALLATIE
41 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Certificatie
Product Systeem Installateur 42 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Certificatie Certificatie door derde partij (= verschillend met fabrikant- of autocertificatie)
Biedt de zekerheid dat een product of systeem gerealiseerd werd volgens welbepaalde regels, normen en technische referenties.
Niet alleen producten en systemen, maar ook diensten. NOTA: een volledige installatie kan niet gecertificeerd worden (= uniek, te veel externe invloeden en verschillende parameters, geen productieproces) kan wel via een inspectieverslag of een attest (conclusie van de inspectie) als conform verklaard worden. 43 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
CERTIFICATIE De certificatie heeft tot doel het getuigen van de onafgebroken overeenstemming van de producten of de dienstverrichtingen aan kenmerken die in een referentiesysteem vooraf worden bepaald, met de tussenkomst van een onpartijdige en bevoegde derde instantie. De certificatie brengt de garantie tijdens de hele periode van certificatie dat het product of de dienst in overeenstemming is met het product dat oorspronkelijk in laboratorium werd getest of de aangekondigde dienstverrichting.
44 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
DOELEN VAN DE CERTIFICATIE
enerzijds de Opdrachtgevers en hun raadgevers om hun verificaties te objectiveren, en anderzijds de producenten en installateurs om de kwaliteit van hun producten of diensten te getuigen door de uitgaven aan proeven en controles zoveel mogelijk te beperken
45 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
CERTIFICATIE
BEROEP DOEN OP CERTIFICATIE IS DE EENVOUDIGSTE GARANTIE VOOR DE BESTE PREVENTIE AAN EEN LAGERE KOST
46 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
CERTIFICATIE
DOMEINEN: Actieve Brandpreventie Automatische Branddetectie Producten en Systemen (EN normen) Installateurs (NBN norm) Vast opgestelde Automatische Brandblussystemen Installateurs van Hydraulische systemen Installateurs van CO2 systemen Installateurs van Inert-gas systemen Installateurs van Chemische gas systemen
47 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
EN54-1 - Scope
48 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
Focus op detectie - EN 54 Fire detection and fire alarm systems EN 54-1
•Introduction
EN 54-2
•Control and indicating equipment
EN 54-3
•Fire alarm devices - Sounders
EN 54-4
•Power supply equipment
EN 54-5
•Heat detectors - Point detectors
EN 54-7
•Smoke detectors - Point detectors using scattered light, transmitted light or ionization
EN 54-10
•Flame detectors - Point detectors
© 2006 – ANPI
49 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
Focus op detectie - EN 54 Fire detection and fire alarm systems
© 2006 – ANPI
EN 54-11
•Manual call points
EN 54-12
•Smoke detectors - Line detectors using an optical light beam
EN 54-13
•Compatibility assessment of system components
TS 54- 14
•Guidelines for planning, design, installation, commissioning, use and maintenance
EN 54-15
•Point detectors using a combination of detected fire phenomena
EN 54-16
•Voice alarm control and indicating equipment
EN 54-17
•Short-circuit isolators
50 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Focus op detectie - EN 54 Fire detection and fire alarm systems EN 54-18
•Input/output devices
EN 54-20
•Aspirating smoke detectors
EN 54-21
•Alarm transmission and fault warning routing equipment
EN 54-22
•Line type heat detectors
EN 54-23
•Fire alarm devices - Visual alarms
EN 54-24
•Components of voice alarm systems - Loudspeakers
EN 54-25
•Components using radio links and system requirements
51 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
EN54-13 ?
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Systeem Certificatie
Protocol X
Protocol XX
24 V
24 V
50 mA
1A
CIE 24 V / 28 AH
PSU
12 V / 15 AH
Compatibiliteit
BOSEC
53 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
BASISCONFIGURATIE EN 54-13 De componenten van een systeem moeten:
1. voldoen aan de vereisten van het relevante deel van EN 54; 2. voldoen aan de vereisten van de toepassingsrichtlijnen van de landen waar de componenten in de handel worden gebracht; 3. voldoen aan de vereisten van de EN54-13.
54 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Componenten – Types en proeven Type 1 Componenten die noodzakelijk zijn voor de veiligheid of die onder een reglementering vallen Vb: centrales, detectoren, isolatoren, herhaalborden met een essentiële bestemming…. Type 2 Componenten die NIET absoluut noodzakelijk zijn voor de veiligheid en NIET opgelegd zijn door een reglementering Vb: een printer, computerinterface , herhaalbord die GEEN essentiële bestemming (enkel overbodige informatie doorspelen). !!! Type 2 componenten moeten ook op het certificaat vermeld worden !! De compatibiliteit en aansluitbaarheid van elke component werden individueel in het LABORATORIUM gecontroleerd.55 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Type 1 of 2 ? – in functie van de bestemming Voorbeelden:
Het brandweerpaneel zal als component type 1 moeten worden geclassificeerd wanneer de brandweer zo een paneel als verplichte component vereist. Een herhaalbord zal als component type 1 moeten worden geclassificeerd als de centrale afzonderlijk in het gebouw geplaatst is en als het herhaalbord de gebruikelijke manier is om toegang te hebben tot de informatie. De herhaalborden zouden als component type 2 moeten worden geclassificeerd wanneer zij worden gebruikt om overbodige informatie door te spelen. 56 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
DOEL VAN DE EN 54-13 Zij biedt enkel de garantie op de componenten en hun compatibiliteit of aansluitbaarheid binnen een systeem. Opgelet, zij vermijdt niet :
een verkeerde keuze van de componenten in functie van het risico, slechte plaatsing… een verkeerde configuratie
HET IS GEEN SYSTEEMNORM Men moet de conformiteit van de installatie nagaan!!!!!!. 57 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Certificatie installateurs
58 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
NBN S21-100
De ondernemingen die de installaties ontwerpen en/of plaatsen en/of onderhouden dienen gecertificeerd te zijn door een certificatie organisme dat branddetectie in zijn toepassingsgebied heeft, op basis van de Europese normen of, bij gebrek hieraan, op basis van het addendum 6 van deze norm. Dit certificatieorganisme moet EN 45011 geaccrediteerd zijn door BELAC of door een buitenlands accreditatieorganisme dat lid is van de “Multilateral agreement (MLA)” van de “European Cooperation for Accreditation (EA)”.
Ref. : NBN S21-100 / Addenda 3
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Certificatie Installateur Kennis van o o o
Producten Regelgeving Het terrein van de brandbeveiliging
Verzekering van • • • •
Service Wisselstukken Kwaliteit Solvabiliteit
60 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Certificatie Installateur BOSEC certificaat Gespecialiseerd bedrijf branddetectie-installaties Ten minste één BOSEC gecertificeerd systeem op zijn naam Geen onderaanneming voor kerntaken Studie & Ontwerp Opmaken plannen en berekeningen Indienststelling en controle van de gelijkvormigheid Onderhoud van de installatie Herstellingen en aanpassingen
Menselijke Middelen Minstens twee experten Geschoold personeel
Kwaliteitszorg : ISO 9001 Dienst na verkoop : 24 uur 7 dagen op 7 Mogelijkheid interventie binnen 8 uur Nodige wisselstukken 61 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Inspectie verslagen
62 Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
Aandacht Inspectieverslagen Gevaar van onvoldoende kennis bij de gebruikers van inspectie instellingen verslagen: beperkte opdrachten (goede werking…); verslagen BUITEN accreditatie; bijzondere voorschriften, lastenboeken, ...; … Met als eindbesuit: >>>
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009
© 2006 – ANPI
DANK U VOOR UW AANDACHT SECURA 2013
Michel Delruelle Head of Division Inspections ANPI
Copyright all rights reserved ANPI asbl 2013
SECURA 2009