2013. Overzicht

25/03/2013

Overzicht • • • • • • •

Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden

Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap

Wat is warmte-krachtkoppeling (WKK)? Wanneer is WKK interessant? Toepassingen en technologieën Hoe begin ik aan een WKK-project? Praktijkvoorbeelden Specifieke steun voor micro-WKK Conclusies

Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013

2

Wat is warmte-krachtkoppeling?


• Warmte-krachtkoppeling (WKK)

• Maatschappelijke voordelen van WKK

○ De gelijktijdige opwekking, in één proces, van thermische energie en elektrische en/of mechanische energie

• Principe ○ Warmtebron op hoge temperatuur gebruiken om elektrische of mechanische energie op te wekken ○ Restwarmte gebruiken voor het invullen van specifieke warmtevraag

○ WKK realiseert een aanzienlijke besparing van primaire energie ten opzichte van gescheiden productie ◦ Typisch 10 tot 25% ◦ Voor fossiele brandstof (aardgas, diesel, …) ◦ Maar ook voor biogas, biomassa, …

○ Minder transportverliezen op het elektriciteitsnet door lokaal verbruik van elektriciteit ○ Minder emissies (CO2, NOx, …)

• Wat is micro-WKK? ○ Elektrisch vermogen ≤ 50 kWe 3

4



• Voorbeeld

• Algemene bedrijfsstrategie ○ WKK vlakbij warmtevraag

WKK

Gescheiden productie

◦ Warmte is moeilijk transporteerbaar ◦ Warmteverliezen maximaal beperken

Warmte: 50

Warmte: 50

Elektriciteit: 34

Elektriciteit: 34

○ WKK produceert niet meer warmte dan nodig ◦ Dimensioneren op warmtevraag + basislast ◦ Alle warmte gebruiken voor nuttige toepassing

○ Elektriciteit is eenvoudig transporteerbaar 6

50

34

90% 56

34 50%

124

68

16

50

34

50%

34%

◦ Verbruik geproduceerde elektriciteit ter plaatse ◦ Tekort aan elektriciteit wordt vanuit net aangekocht ◦ Overschot aan elektriciteit wordt aan net verkocht

100

Relatieve primaire energiebesparing: 19,4 % 5

6

1

25/03/2013

Overzicht

Wanneer is WKK interessant?

• • • • • • •

• Belangrijke warmtevraag


○ Voldoende hoog ○ Voldoende constant ◦ Buffering: vat of massa (vb. vloerverwarming) ◦ Spreiding – Meerdere woningen/wooneenheden – Combinatie van verschillende eindgebruikers

• Relatief belangrijke elektriciteitsvraag ○ Leidt tot relatief weinig injectie op het net

• Synchroniciteit tussen warmtevraag en elektriciteitsvraag ○ Of terugdraaiende teller 7

8

Overzicht

Toepassingen en technologieën

• • • • • • •

• WKK is geschikt voor veel toepassingen


○ Industrie (typisch stoomvraag) ○ Glastuinbouw (verwarming serres) ○ Ruimteverwarming (verwarming en SWW)

• Voorbeelden van ruimteverwarming ○ ○ ○ ○ ○ ○

Kantoorgebouwen Appartementsgebouwen Zwembaden en sauna-complexen Sportcomplexen Ziekenhuizen en verzorgingsinstellingen Woningen

9

10



• Toepassingen

• Technologieën

Kantoren Appartementen Sportcomplexen

Kantoren Appartementen Sportcomplexen

Ziekenhuizen Zwembaden

Ziekenhuizen Zwembaden

μGT 50 kWe 1 kW

10 kW

Micro-WKK

1 MWe

100 kW

Kleinschalige WKK

Inwendige verbrandingsmotor 10 MW

50 kWe

Grote WKK 1 kW

Woningen

10 kW

Micro-WKK

Warmtenet

Stirling motor Woningen 11

1 MWe

100 kW

Kleinschalige WKK

10 MW

Grote WKK

CC

Gasturbine Warmtenet 12

2

25/03/2013

Overzicht

Hoe begin ik aan een WKK-project?

• • • • • • •

• Prehaalbaarheidsstudie


○ Snelle (en goedkope) bepaling of WKK interessant is of niet ◦ Warmtevraag (op basis van facturen) ◦ Elektriciteitsvraag (op basis van facturen) ◦ Beschikbare ruimte en mogelijke brandstoffen

○ Berekening ◦ Rekentool VEA voor micro-WKK (binnenkort beschikbaar op www.energiesparen.be) ◦ Rekentool COGEN Vlaanderen (voor leden)

○ Analyse, al dan niet in samenwerking met geschikte partner 13

14



• Bij positief resultaat

• Projectontwikkeling

○ WKK Wegwijzer 2012 van COGEN Vlaanderen ○ Gratis op www.cogenvlaanderen.be ◦ Algemene inleiding over WKK ◦ Stappenplan voor WKK-projecten ◦ Overzicht van leveranciers en studiebureaus

• Haalbaarheidsstudie ○ Studiebureau (groot project) of rechtstreeks naar leverancier (klein project) ○ Gedetailleerde analyse

○ Vastleggen van de karakteristieken van de WKK-set – Opstellen van het lastenboek ○ Aanvraag aansluiting op elektriciteits- en gasnet ○ Indienen vergunningsaanvragen ○ Indienen aanvraagdossier WKC/GSC ○ Financiering

◦ Nagaan of buffering interessante optie is ◦ Technische dimensionering van de installatie ◦ Rendabiliteit en financiering 15

16

Overzicht

Praktijkvoorbeelden

• • • • • • •

• Lopende demonstratieprojecten


○ Vzw AFI Winterslag (Genk) ◦ ◦ ◦ ◦ ◦

17

Verwarming en SWW multifunctioneel gebouw Centrale verwarming en sanitair warm water (SWW) Elektrisch vermogen: 15 kWe Thermisch vermogen: 30 kWth Verwachte primaire energiebesparing: 22 %

18

3

25/03/2013

Praktijkvoorbeelden

Praktijkvoorbeelden

• Lopende demonstratieprojecten

• Ervaringen van demonstratieprojecten

○ Woon en Zorgcentrum Ter Putkapelle (OCMW Leuven) ◦ ◦ ◦ ◦

○ Positieve ervaringen ◦ Goede werking van de installatie tot hiertoe (meeste installaties zijn wel nog vrij recent) ◦ Weinig omkijken naar

Verwarming en SWW Elektrisch vermogen: 18 kWe Thermisch vermogen: 36 kWth Verwachte primaire energiebesparing: 25,9 %

○ Opmerkingen en verbetermogelijkheden ◦ In enkele gevallen moeilijkheden met de aansluiting op het elektriciteitsnet ◦ Hoge onderhoudskost

○ Plantijn Hogeschool (Boom) ◦ ◦ ◦ ◦ ◦

Verwarming schoolgebouw Elektrisch vermogen: 4,7 kWe Thermisch vermogen: 12,5 kWth Verwachte primaire energiebesparing: 17,7 % Ook educatieve doelstelling (opmeten installatie) 19

20

Overzicht

Specifieke steun voor micro-WKK

• • • • • • •

• Algemeen: warmtekrachtcertificatensysteem • Minister van Energie is zich bewust van de voordelen van micro-WKK


○ Opgenomen in beleidsbrief Energie 2012-2013 ○ Voorbereiden grootschalige introductie van micro-WKK

• Eerst geleidelijke introductie van micro-WKK ○ Opportuniteitstoets van VEA uit 2011 wees uit dat een grootschalige introductie van micro-WKK in woningen nog te vroeg was ○ Het voorstel van VEA was: ◦ Steun beperken tot demonstratieprojecten ◦ Initiatieven nemen die de verbreding van de volledige markt (woongebouwen en nietwoongebouwen) ondersteunen 21

22

Specifieke steun voor micro-WKK

Overzicht

• Concrete acties VEA

• • • • • • •

○ Communicatiecampagne micro-WKK ○ Financiële ondersteuning van demonstratieprojecten in de sociale woningbouw en bij lokale besturen ◦ Besluit in opmaak

○ Steun aan project voor de ontwikkeling van een rekentool voor een snelle evaluatie van haalbaarheid van micro-WKK (COGEN Vlaanderen - VITO) ○ Steun aan project voor het opmeten van een residentiële micro-WKK met stirlingmotor (COGEN Vlaanderen) ○ Uitwerking van stappenplan voor netaansluiting van micro-WKK

23


24

4

25/03/2013

Conclusies

Contact

• WKK heeft een aantal belangrijke voordelen ○ Primaire energiebesparing ○ Vermindering van de emissies

• WKK heeft nog een enorm potentieel in de sector van de ruimteverwarming • VEA werkt aan communicatiecampagne • VEA geeft ook financiële ondersteuning voor demonstratieprojecten in de sociale woningbouw

Vlaams Energieagentschap Cel Milieuvriendelijke Energie Graaf de Ferraris Gebouw Koning Albert-II-laan 20 bus 17 1000 Brussel Tel. 02/553.46.00 Algemene infolijn: 1700 www.energiesparen.be/info

25

26

5

2013. Overzicht

Recommend Documents