26/06/2013
ISO 26000 in verbinding met Inkoop NEVI Jaarcongres – dinsdag 25 juni 2013 Karin van IJsselmuide – Duurzaam Inkopen expert en Kennismanager, NEVI Hans Kröder – Internationaal Expert ISO 26000 slide 1
ISO 26000 Expert Maatschappelijk verantwoord inkopen Karin van IJsselmuide Rollen binnen NEVI: Vanaf 2007: Trainer/docent Kennismanager (mede) Schrijver/opsteller: Thematic Review on Sustainable Procurement in Higher Education (2008), Buy it Fair/SOMO (2009), Duurzaam Inkopen met Ambitie/AgentschapNL (2010), Advies Duurzaam Inkopen/VNO/NCW et all (2011). Vanaf 2013: samenwerking NEN normcomm. ISO Sustainable Procurement
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 2
ISO 26000 Expert Hans Kröder, internationaal expert ISO 26000 Rollen binnen ISO 26000: 2005 – heden: lid Nederlandse Normcommissie 2005 – 2007: Internationaal Expert Task Group Implementation 2007 – heden: Internationaal representative stakeholder group SSRO 2007 – 2010: Expert in International Drafting Task Force (IDTF) 2011 – 2015: Expert in Post Publication Organization 2007 – heden: Registered Presenter ISO Geneva unieke ISO 26000 partner ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 3
1
26/06/2013
ISO 26000 Introductie 1. Introductie van ISO 26000
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 4
Movie: impact of CSR Apple iSlave at FOXCONN factory China
Labour practices
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 5
MVO
ISO 26000: Richtlijn voor Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO)
Toepasbaar op alle organisaties: ook Overheid, Vakbonden, NGO’s, Onderwijs etc. ISO 26000 is niet certificeerbaar ! (kan veranderen in de toekomst) ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 6
2
26/06/2013
Introductie Hoe ISO 26000 naar MVO kijkt van ...
naar ...
een ‘add-on’ ‘Compliance’ gedreven Waarde bescherming Saai – Risico mgt.
Toekomstige zorg Over milieu (groen) Filantropie Obstakels Schuld
Noodzaak nu
Kern van de strategie Innovatie focus Waarde creatie Opwindend – Kansen mgt.
Over milieu, maatschappij en economie
Core business + waarden! Uitdagingen, kansen Inspiratie
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 7
MKB ondernemers
Duurzaam ondernemen is geen bijzaak meer, het is puur strategie
We transformeren van onbeperkt groeien naar duurzaam vernieuwen
Jaqueline Zuidweg Zakenvrouw 2012
Ruud Koornstra Duurzaam ondernemer
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 8
ISO 26000 – Raamwerk essentie Twee fundamentele praktijken van MVO
H4 .
Zeven MVO principes
Herkennen van MVO (waardeketen en invloedssfeer)
H6
Zeven MVO kernthema’s
Bestuur van de organisatie
1. Rekenschap afleggen 2. Transparant zijn
Mensen rechten
Arbeids
Het
praktijk
Milieu
3. Ethisch gedrag 4. Respect voor belangen van stakeholders 5. Respect voor wet- en regelgeving 6. Respect voor internationale gedragsnormen
H5
Identificeren en betrekken van stakeholders
Eerlijk zaken doen
Maatschappij Consumenten betrokkenheid aangelegen& heden ontwikkeling
Gerelateerde acties en verwachtingen Integratie van MVO en organisatie karakteristieken
MVO
Selecteren MVO initiatieven
7. Respect voor mensenrechten Annex MVO initiatieven
Begrijpen van MVO van de organisatie
Integreren van MVO in de gehele organisatie
Evalueren en verbeteren
H7
MVO communicatie en rapportage
Vergroten geloofwaardigheid
9
3
26/06/2013
De ISO 26000 ‘bril’
Kernwaarden NEVI gedragscode • • • •
eerlijkheid geheimhouding betrouwbaarheid niet-schadelijk gedrag
• niet samenspannen • vermijden van gedwongen winkelnering
zakelijk fatsoen
vrije mededinging
deskundigheid en objectiviteit
duurzaamheid
• innemen van een onafhankelijke positie • verschaffen van juiste informatie en oordelen
• respect voor mensen • én milieu • én winstgevendheid (people – planet – profit)
7 kernthema’s
ISO 26000 bloem
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 12
4
26/06/2013
kernthema: het milieu
6.5. Het milieu
Onderwerp 1: Voorkomen van vervuiling Onderwerp 2: Duurzaam gebruik van hulpbronnen Onderwerp 3: Mitigatie van en adaptie aan klimaatverandering Onderwerp 4: Bescherming van het milieu, biodiversiteit en herstel van natuurlijke leefgebieden
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
Ketenvoorbeeld Invloedssfeer
Aandeelhouders
Branche veren.
slide 13
Banken / Verzeker.
Waarde keten Leveranciers keten
Concurrenten Partners Partners Tijdelijke krachten
SubLever. A
Lever. A
SubLever. B
Lever. B
Klant X
Medewerkers
Eigen Organisatie
Distributeurs
Consumenten
Klant Y
Afval services
Ruwe grondstof leveranciers
Overheid
Burgers
Media NGO’s
Toegevoegde waarde 2. Sustainable profit: jouw mening praktijkervaringen toegevoegde waarde ISO 26000
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 15
5
26/06/2013
Movie: CSR business case Interface
The business case for sustainability
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 16
Duurzame winst
Winst voor de gezondheid en welvaart van mensen
People Winst voor natuur en milieu
Planet
Winst voor het economische systeem
Profit
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 17
Vraag
Wat is sustainable profit voor: - jou als inkoper? - voor de organisatie?
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 18
6
26/06/2013
Best practice ervaringen
•
ISO 26000 erg geschikt voor ordenen, structureren en prioriteren van MVO beleid
•
ISO 26000 beschouwt MVO in alle facetten
•
ISO 26000 is bruikbaar voor alle stadia van MVOontwikkeling
•
ISO 26000 is geschikt voor maatwerk
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 19
Best practice ervaringen
•
ISO 26000 doe je niet ‘eventjes’
•
Cultuur is van invloed op aanpak en invulling MVO beleid
•
Tools zijn belangrijk
•
ISO 26000 geeft een organisatie vertrouwen: kapstok en baken
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 20
Internationaal
Internationaal zakendoen Human Rights
Labour
Environment
Anti Corruption
Bangladesh Labour ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 21
7
26/06/2013
Europese Unie strategie CSR Strategy 2011 – 2014 (25 Oktober 2011)
25 mei 2011
guidelines
United Nations
6 jaar Ten Principles
6 jaar
United Nations 3 jaar Ruggie Framework
Alles sluit volledig aan ! ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 22
Sustainable procurement 3. Sustainable procurement: de 7 rollen praktijkvoorbeelden hoe kan inkoop MVO beïnvloeden?
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 23
Movie: supplier selection Patagonia, Social & Environmental responsibility
four areas in selecting a factory
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 24
8
26/06/2013
Inkoop profielen
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 25
7 inkoop rollen
MVO gerelateerd? ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 26
Voorbeeld
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 27
9
26/06/2013
Voorbeeld
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 28
Vraag
Wat kan de rol van inkoop zijn: - binnen de eigen organisatie? - in de waardeketen?
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 29
Sustainable procurement 4. Sustainable procurement: hoe kom je tot prioritering van MVOonderwerpen? welke handvatten kun je gebruiken? hoe voer je stakeholder-dialoog?
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 30
10
26/06/2013
Best practice handboek Best practice handboek
Inclusief 9 cases:
ook in het Engels
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 31
Free tools www.iso26000bestpractices.com
Step-by-step plan
Implementation matrix
Issue matrix (CSR prioritization)
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
Stakeholder / communication matrix slide 32
MKB handboek www.duurzamewinstvoormkb.nl met 7 filmclips + intro clip
English preview available Full translation: 1 August 2013 ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 33
11
26/06/2013
MVO prioriteiten bepalen Tool: MVO prioriterings-matrix, een voorbeeld Onderwerp
Aspect
Relevantie
Significantie
Prioriteit
Het Milieu Voorkomen van vervuiling
Gebruik van chemicaliën
Klimaatverandering
CO2 Emissies
Sterk verbonden met zuiveringsproces Materialen, infra structuur, wetgeving
Effect op biodiversiteit flora en fauna 26.000 ton CO2 30% in scope 1
Zuivering, Inkoop Transport, Zuivering
Consum. aangelegenh. Klanten service en support Voorlichting
Toegankelijkheid en Consumenten en support bedrijven Water heeft schone duinen nodig
Gedrag in de natuur
Veel effect op klanttevredenheid Recreatie heeft effect op duinen en water
Klantservice Communicatie
Arbeidspraktijk Werkcondities
Flexibel werken (thuis werken)
Alle kantoor personeel
Persoonlijke ontwikkeling
Opleiding en coaching
Alle medewerkers
Invloed op medewerkers tevredenheid Gelijke kansen op ontwikkelen
HRM, ICT, Management HRM Medewerkers
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 34
Ambitie vs noodzaak
Urgentie duurzaamheid buitenaf
Hoog
• • • • •
Issues, risico’s Stakeholder imago Merkwaarden Klantvraag Wetgeving
Duurzaamheidambitie versus noodzaak
• • • •
Laag Laag
Medewerkers Marktleiderschap Kostenbesparing Supply chain mgmt
Interne duurzaamheidsambitie
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
Hoog slide 35
MKB stappenplan MVO stappenplan voor het MKB 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Herkennen van MVO Bepaal MVO waarden en richting Identificeer en betrek belanghebbenden Bepaal MVO-prioriteiten en iconen Integreer MVO in bedrijfsvoering Communiceer naar belanghebbenden Oefen invloed uit en werk samen
MVO als een duurzame reis ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 36
12
26/06/2013
Maatschappij staat op
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 37
Vraag
Hoe gebruik je de leveranciers gedragscode?
Sla MVO niet plat en stimuleer debat ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 38
Vraag
Hoe kom je tot een goede stakeholder dialoog?
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 39
13
26/06/2013
Stakeholder dialoog Tips Hoe stakeholders betrekken in dialoog: Rondetafelgesprekken, vergaderingen, open huis Conferenties, workshops, discussieplatforms Adviescommissies, forums (o.a. internet), hoorzittingen Deelname in buurtgroepen, (proef)projecten, reviews Opzetten partnerships Dialoog niet altijd nodig: Belangen zijn bekend Informeren, rapporteren (één-richting communicatie) Responderen (reageren, indien vragen ontstaan) ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 40
Tips Tips LIFE: Leiderschap, Inspiratie, Focus, Enthousiasme Aansluiting op organisatiedoelstellingen cruciaal bij prioriteitstelling (‘goede dingen doen’) Vervolgens inkoopcategorieën selecteren met grootste impact op gekozen prioriteiten (innovatie en keten) Samen met andere interne & externe stakeholders d.m.v. beïnvloeding! Overige categorieën: “compliance” Implementatie (b.v. via audits, supplier development) & monitoring “goede dingen goed doen” ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 41
Tot slot Progress takes bravery
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 42
14
26/06/2013
Change …
Victor Frankl (holocaust survivor):
When we are no longer able to change a situation, we are challenged to change ourselves ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 43
Dream United Nations & ISO
ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 44
Hartelijk dank
bedankt … en word duurzaam inkopen professional !
Duurzaam Inkopen expert Karin van IJsselmuide NEVI 06 -15 669 652
[email protected] Internationaal expert ISO 26000 Hans Kröder Learn2improve your planet 030 – 657 9191
[email protected] www.learn2improve.nl ISO 26000 in verbinding met Inkoop – NEVI Jaarcongres, dinsdag 25 juni 2013
slide 45
15
