14/09/2012
WETENSCHAP, TECHNOLOGIE, INNOVATIE EN DE MAATSCHAPPIJ: EEN PRAKTIJKVOORBEELD
Elie Ratinckx VRWI Studiedag Toekomstverkenningen 21 september 2012
HISTORIEK VRWI TOEKOMSTVERKENNINGEN
• Ontwikkeling Methodologie Toekomstverkenningen door Koenraad Debackere et al. (2000) onder impuls van VRWI; • Toekomstverkenning Chemie (2004); • Toekomstverkenning Voeding (2004); • Verkenning der Verkenningen (2006); • Studies verrichten over langetermijnontwikkelingen uitdagingen op het vlak van het wetenschapsinnovatiebeleid (Decreet W&I beleid 2009).
en en
2005-2006 INTEGRALE TOEKOMSTVERKENNINGEN 2015
• Verkenning van de verkenningen (2006) over wetenschappelijke en technologische domeinen;
alle
• Iteratief proces leidde tot consensus over 30 prioriteiten binnen zes strategische technologieclusters; • Op basis van techno-economische sterktes in Vlaanderen en de techno-economische trends uit een Europese verkenningsstudie; • 200 techno-economische kennisinstellingen;
experts
uit
industrie
en
• VRWI voorzitter Karel Vinck als ambassadeur.
1
14/09/2012
2005-2006 INTEGRALE TOEKOMSTVERKENNINGEN 2015
• Referentiekader (‘Kompas’) voor innovatie in Vlaanderen; Eerder aanbodgedreven: vanuit het wetenschappelijk en technologisch onderzoek aanwezig in kennisinstellingen en bedrijven en/of economisch potentieel bedrijven
2005-2006 INTEGRALE TOEKOMSTVERKENNINGEN 2015
• Speerpunten (2008-2009): → CMI (Centrum voor Medische Innovatie); → FISCH (Flanders Strategic Initiative for Sustainable Chemistry); → SIM (Strategic Initiative for Materials); → COHESI (Complex Heterogeneous System Integration) in IMEC; → SMART GRIDS FLANDERS.
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025
• Update nodig van Toekomstverkenningen 2015 mede rekening houdend met SBOV rapporten van Fobé & Brans (2012); • Maatschappelijke uitdagingen (klimaat, vergrijzing bepalen steeds meer de richting van innovatie;
…)
• Europa: Smart Specialisation. Aanbod én Noodgedreven perspectief
2
14/09/2012
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 • The Austrian Foresight Program – Oostenrijk 1998
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025
Jan.-Nov. 2012
FASE 1 Voorbereidend werk
Nov. 2012 - Jan. 2013
FASE 2 Transitiegebieden kiezen
Feb. - Mei. 2013
FASE 3 Transitiegebieden verfijnen
Juni 2013
FASE 4 Communicatie en Nazorg
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 1 Voorbereidend werk
Deel 1: Model van Transitiegebieden
Deel 2: Sterkte-zwakte analyse van Vlaanderen
3
14/09/2012
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 1 Voorbereidend werk
Deel 1
• Inventarisatie: → Maatschappelijke trends; → Wetenschappelijke, technologie en innovatie trends.
Literatuurstudie en Expertbevraging • Matchingsoefening Foresight Camp
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 1 Voorbereidend werk
Deel 1
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 1 Voorbereidend werk
Maatschappelijke Uitdagingen Deel 1
Changing Healthcare Solutions Growing and Ageing Population
Transitiegebieden W&T
Changing Food Patterns Obesity
Advanced Materials
Human-Technology Interaction
ICT
Life Enhancement Nanotechnology Biotechnology Optics
Space and Mobility Dynamics
Production
Food & Agriculture Environment
Asia Going Global, Europe Going Asian
Energy Transition
Shaking Time & Space Dimensions
Resource Management New Materials
System Research Energy
The city as a Standard Human Habitat Interrelated National Governance
Smart Infrastructure Health Water
New Energy Demand and Delivery
Food Transition
Scarcity of Resources
Interrelated Work Labour Market New Patterns of Economic Immigration Rise of the Creative Economy
Neurosciences
Interconnectivity
Services Sciences
Manufacturing Transition
Mobility & Transport
New Roles for Individuals, Groups and Family Mediated and Anonymous Relationships
4
14/09/2012
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 1 Voorbereidend werk
Deel 2
• Sterkte-Zwakte analyse Vlaanderen: → Maatschappelijke indicatoren (SVR); → Wetenschappelijke, Technologische en Innovatie indicatoren (ECOOM); → Economische indicatoren (STORE).
Deel 1 en Deel 2 koppelen
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 2 Transitiegebieden kiezen
• Prioritaire transitiegebieden kiezen o.b.v.: → Output Fase 1 (Model van transitiegebieden en indicatoren); → Begeleidingscomité met Captains of Society en Captains of Industry; → Delphi-vragenlijst (grote groep actoren).
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 3 Transitiegebieden verfijnen
• Per gekozen transitiegebied (fase 2) expertpanel oprichten: → Bestaande uit kenniscentra, bedrijfswereld, maatschappelijk middenveld; → WTI prioriteiten kiezen voor elk transitiegebied mede o.b.v. Delphi; → Peilen naar kritische succesfactoren om transitie te realiseren.
5
14/09/2012
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 4 Communicatie en Nazorg
• Communicatie vanaf het prille begin van het project:
http://www.vrwiforflanders2025.be/
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 4 Communicatie en Nazorg
2012-2013 TOEKOMSTVERKENNINGEN 2025 FASE 4 Communicatie en Nazorg
• VRWI rapport met proces en prioriteiten; • Toelichtingen kabinetten Lieten en Peeters; • VRWI colloquium 2013 met persbericht; • Presentaties in heel Vlaanderen; • VRWI Memorandum 2014-2019.
6
14/09/2012
7
