2011 CONTACTBLAD CCN VOGELZANG CBN C C N VOGELZANG CCN VOGELZANG CBN C B N VOGELZANG

CCN VOGELZANG CBN C

Belgique-België P.P. / P.B.

1050

C

Bruxelles Brussel 1/7854

5

N VOGELZANG

PERIODIQUE TRIMESTRIEL DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT 2ème trimestre / 2de kwartaal 2011 Bur. Dépôt / Afgiftekantoor : Bruxelles / Brussel 5

CCN VOGELZANG CBN C

B

Edit. resp. / Verantw. uitg. : Peter VANBELLINGHEN - P 002851 Bld. Gen. Jacqueslaan 155, 1050 Bruxelles / Brussel BE17210006214621 CCN VOGELZANG CBN INFO :  02/640.19.24 - [email protected]

N VOGELZANG

FEUILLE DE CONTACT



N°-Nr 16/2011

Avec le soutien de :



CONTACTBLAD

Met de steun van :

FONDATION ROI BAUDOUIN

REGION DE BRUXELLES-CAPITALE

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

KONING BOUDEWIJNSTICHTING

PROTECTION DES OISEAUX

VOGELBESCHERMING

2/2011 - 1 -

Chères amies, chers amis,

Beste Vrienden,

Comme chaque année, notre feuille de contact annonce une nouvelle saison de visites guidées et cette année-ci, nous allons poursuivre notre élan de 2010, Année Internationale de la Biodiversité (voir affiche verte en annexe). Le nouveau programme ressemble à s‟y méprendre au précédent, mais sur le terrain, les choses seront bien différentes, car nous assistons à des changements qui feront date dans l‟histoire de la vallée.

Zoals ieder jaar vinden jullie in ons contactblad de aankondiging van een nieuw seizoen met geleide bezoeken. Dit jaar gaan we alvast door op de weg die wij in 2010, Internationaal Jaar van de Biodiversiteit (cfr bijgevoegde groene affiche), bewandelden. Het nieuw programma lijkt misschien als twee druppels water op het vorige, doch ter plaatse dienen de zaken zich helemaal anders aan. Er vonden heel wat veranderingen plaats, mijlpalen in de geschiedenis van de vallei.

En effet, la seconde partie 2010 fut marquée par une activité intense dans et autour de la Réserve Naturelle qui, comme la Nature en automne, s‟est tout d‟un coup transformée. Transformée … oui mais, en énorme chantier !

Het tweede deel van 2010 werd immers gekenmerkt door intense activiteiten in en rond het Natuurreservaat. Juist zoals de Natuur in de herfst onderging het geheel een plotse gedaanteverwisseling. Een andere gedaante … ja, maar in de vorm van een reusachtige werf !

Le plus impressionnant était la mise en route du chantier Aquafin/SBGE (*) pourtant annoncé depuis de longue date et ayant fait l‟objet d‟un article dans l‟édition précédente de notre périodique. Tout le monde a sous-estimé l‟envergure et les difficultés de cette entreprise. La nature des remblais qui couvrent le relief initial, l‟abondance des eaux souterraines et les intempéries (inondations de la mi-novembre !) sont à l‟origine d‟un scénario digne du pire film catastrophe. Si la tranchée pour installer les collecteurs a comme prévu dans le fond 5m de largeur, cette largeur a, à certains endroits, triplé en surface !

Het meest in het oog springend was de start van de werf Aquafin/BMWB (*) die reeds lang aangekondigd was en waarover wij het al in de vorige uitgave van ons contactblad hadden. Iedereen heeft de omvang en de moeilijkheden van dergelijke onderneming onderschat. De samenstelling van de ophopingen aarde die het aanvankelijke reliëf bedekken, de overvloed aan grondwater en het slechte weer (overstromingen van november!) lagen aan de basis van een scenario de ergste rampenfilm waardig. Bv.: waar de sleuf voor de aanleg van de collectoren zoals voorzien onderaan 5 m breed is, wordt die breedte boven, aan de oppervlakte, op sommige plaatsen met drie vermenigvuldigd!

© Photo VZ Robert Van Wassenhoven

© Photo VZ Robert Van Wassenhoven

Les conséquences sont importantes : zone de travail plus large que prévue et surfaces de stockage plus importantes que prévues pour les terres contenant les graines nécessaires au redémarrage de la végétation. Le planning aussi a pris du retard et le réaménagement du chemin vert qui traverse le site risque de s‟étendre jusqu‟au printemps. Faune et flore seront perturbées et prendront aussi du retard. Tout cela est bien dommage, mais inévitable vu les difficultés rencontrées. Notre motivation sera d‟autant plus forte pour mettre tout en œuvre afin de favoriser un nouveau développement de la biodiversité (un plan alternatif de replantation a été proposé) pour obtenir la réhabilitation du site ainsi que l‟assainissement complet et une gestion intégrale du Vogelzangbeek !

Dit heeft belangrijke gevolgen: de werkzone is breder dan voorzien, evenals de bergingsoppervlakten voor de aarde met de noodzakelijke zaden voor de heropstart van de begroeiing. Het tijdsschema liep tevens vertraging op en de heraanleg van de groene wandelweg die door het gebied loopt dreigt ook tot in de lente te duren. Zo worden fauna en flora verstoord en loopt alles vertraging op. Dit alles is heel jammer, maar onvermijdelijk, rekening houdend met de opgedoken hinderpalen. Wij zullen dus des te gemotiveerder zijn om alles in het werk te stellen teneinde een nieuwe ontwikkeling van de biodiversiteit te bewerkstelligen (een alternatief plan voor heraanplant werd voorgesteld), om de herwaardering van het gebied te bekomen, evenals de volledige zuivering en een integraal beheer van de Vogelzangbeek !

(*)ABRÉVIATIONS : voir page 25

(*) AFKORTINGEN: zie pagina 25

2/2011 - 2 -

Autre chantier, principalement hors de la Réserve Naturelle, est celui de l‟aménagement d‟une connexion pour la Promenade Verte Régionale entre la rue du Vogelenzang et l‟allée de l‟Hof ter Vleest. Cette connexion permettra aux cyclistes et autres promeneurs de contourner la Réserve Naturelle et contribuera donc à y limiter les dérangements de la faune, puisque le passage y sera moins intense. Là aussi il y a du retard, principalement dû aux intempéries et à un changement du tracé, ce qui a provoqué des problèmes d‟évacuation pour les eaux de ruissellement. De plus, il apparaît que le revêtement est insuffisamment stabilisé et les fortes pluies de novembre ont déjà creusé des sillons profonds.

Een andere werf, voornamelijk buiten het Natuurreservaat, betreft de aanleg van een verbinding voor de Gewestelijke Groene Wandeling tussen de Vogelenzangstraat en de Hof ter Vleestdreef. Deze verbinding zal fietsers en andere wandelaars toestaan het Natuurreservaat te omzeilen en aldus zal de verstoring van de fauna en flora verminderen door het minder aantal bezoekers. Hier ook loopt alles vertraging op, voornamelijk door de slechte weersomstandigheden maar ook door een wijziging in het tracé, waardoor problemen ontstonden bij de afwatering van het vloeiwater. Daarenboven blijkt nu dat de bedekking onvoldoende stabiel was en de overvloedige regens van november hebben er reeds diepe sleuven getrokken.

A côté du Kattekasteel, le Service des Espaces Verts a entamé l‟enlèvement des terres stockées à cet endroit en attendant leur réutilisation. Nous avions déjà signalé que le dépôt de terres à l‟intérieur du périmètre de classement est en contradiction avec les prescriptions de l‟arrêté de classement. Ce déblai n‟est donc qu‟un début de la remise en état d‟origine obligatoire. Nous espérons qu‟il sera suivi d‟une réhabilitation complète de la parcelle – et pourquoi pas y créer un verger et/ou des potagers biologiques ? En attendant, les allers et venues des engins de chantier et des camions provoquent une certaine détérioration de la voirie et des coulées de boue, ce qui n‟est pas de nature à plaire aux passants (habitants, promeneurs, cyclistes et écoliers).

Naast het Kattekasteel is de Dienst Groene Ruimten begonnen met het verwijderen van de aarde die op die plaats opgehoopt werd in afwachting van hergebruik. Wij hadden er reeds op gewezen dat het ophopen van aarde binnen de begrenzing van het beschermde gebied, in strijd is met de voorschriften van het beschermingsbesluit. Door die verwijdering wordt er slechts een aanvang gemaakt met de verplichting tot het in de oorspronkelijke staat herstellen. Wij hopen dat een volledig herstel van het perceel hierop zal volgen – en waarom er geen boomgaard en/of biologische tuinen aanleggen? In afwachting veroorzaakt het heen en weer rijden van de werfvoertuigen en de vrachtwagens een gedeeltelijke aftakeling van de straat en veel modder, wat natuurlijk de voorbijgangers (bewoners, wandelaars, fietsers en scholieren) niet erg bevalt.

Au Kattekasteel même, c‟est nous qui avons mis en route un autre chantier. Celui-ci vise la réalisation d‟un projet ERNB(*) /Education relative à la Nature et sa Biodiversité et l‟installation du siège social de notre ASBL. Après cet éditorial, vous pourrez lire le compte rendu des travaux déjà réalisés et ceux à venir ainsi que l‟énoncé des objectifs visés par ce projet.

Aan het Kattekasteel zelf waren wij het die een andere werf opstartten. Het betreft de verwezenlijking van een project voor Natuur- en Biodiversiteit Educatie/NBE (*) en de installatie van de maatschappelijke zetel van onze VZW. Na deze inleiding kunnen jullie trouwens een overzicht lezen van wat al gebeurde en van wat nog komen moet, samen met de uiteenzetting van onze doelstellingen bij dit project.

Autre chantier en cours depuis 2009 est lui situé sur la rive droite du Vogelzangbeek. Il s‟agit du projet « Kortvondelveld » à Sint Pieters-Leeuw (Negenmanneken). Un permis fut délivré pour un lotissement et certaines de nos remarques ont été partiellement écoutées. Les travaux de démolition, de déblayage, de remblayage et de terrassement ont mis à jour des éléments polluants issus des activités de démolition automobile (fûts d‟huile et/ou d‟hydrocarbure, pneus, PVC et autre éléments ?) et des restes de toitures en Eternit (asbeste). Nous avons demandé d‟appliquer la procédure prévue par le « Bodemdecreet » pour qu‟on statue sur une possible pollution du sol et de la nappe aquifère et pour qu‟on procède à l‟assainissement du site si nécessaire. Sans résultat à ce jour !

Een andere werf, die al in 2009 begon, is die op de rechteroever van de Vogelzangbeek. Het gaat om het project “Kortvondelveld” in Sint-Pieters-Leeuw (Negenmanneken). Er werd een vergunning toegekend voor een verkaveling en sommige van onze opmerkingen kregen gedeeltelijk gehoor. Bij afbraak-werken, opruiming en ophoging, alsook graafwerkzaamheden, stelden wij echter de aanwezigheid vast van vervuilende elementen afkomstig van wagensloop (vaten olie en/of petroleumderivaten, banden, PVC en andere?) en overblijfselen van Eternit-golfplaten (asbest). Wij vroegen de toepassing van de procedure voorzien in het “Bodemdecreet” om een mogelijke vervuiling van zowel de bodem als het bodemwater te onderzoeken en zo nodig over te gaan tot de sanering van het gebied. Tot op heden echter zonder resultaat!

Plus loin dans cette feuille de contact, vous pourrez lire également d‟autres articles concernant les observations et les inventaires qui prouvent que nos actions de conservation, de gestion et de développement contribuent à la sauvegarde et à la croissance de la biodiversité dans la Vallée du Vogelzangbeek. Nous faisons aussi un appel chaleureux à votre soutien et à votre aide, car la contribution de tout un chacun est la bienvenue pour renforcer nos rangs et pour assurer la pérennité de notre patrimoine naturel.

Verder in dit contactblad vindt u ook nog artikels over de inventarissen en de waarnemingen die eens temeer aantonen dat onze acties tot behoud, beheer en ontwikkeling bijdragen tot de instandhouding en de uitgroei van de biodiversiteit in de Vogelzangbeekvallei. Wij doen hier dan ook een nieuwe warme oproep tot uw steun en uw hulp. De bijdrage van iedereen is immers welkom om onze rangen te versterken en om het voortbestaan van ons natuurlijk erfgoed veilig te stellen.



2/2011 - 3 -

Retrouver son nord au KATTEKASTEEL

Het noorden terugvinden in het KATTEKASTEEL

Notre monde vit des moments cruciaux pour son avenir. Les conférences mondiales se succèdent et essayent d’arracher des mesures positives pour sauver le climat. Les catastrophes aussi se succèdent et sont les signes que quelque chose est déboussolé, même si quelques scientifiques ont perdu le nord et affirment toujours que c’est normal ! Le réchauffement climatique est indéniable et ses effets seront de plus en plus ressentis, également chez nous. D‟autres problèmes dus à des activités humaines aggravent encore la situation et sont de plus en plus néfastes pour de nombreuses espèces qui partagent cette planète avec nous et ajouteront peut-être les gouttes qui feront déborder le vase. Montrons du doigt : la déforestation galopante, l‟épuisement des ressources naturelles, l‟emprise de plus en plus excessive que nous exerçons sur la surface de notre terre, le fractionnement des territoires et habitats, l‟agriculture intensive et son utilisation de pesticides et d‟OGM (*) mettant en péril de nombreuses espèces (entre autres, les abeilles) qui font partie du notre patrimoine mondial. Toutes ces activités contribuent indéniablement à l‟appauvrissement de la Biodiversité et par conséquence de notre patrimoine naturel. L‟Homme va-t-il se ressaisir et reprendre la bonne direction ou va-t-il continuer sa course vers le précipice ?

Onze wereld beleeft cruciale momenten voor zijn toekomst. Wereldconferenties volgen elkaar op in een poging om positieve maatregelen los te weken om het wereldklimaat te redden. Rampen volgen eveneens elkaar op. Het zijn tekenen dat er ergens wat loos is, zelfs al verloren enkele wetenschappers het noorden bij hun beweringen dat het allemaal normaal is! De opwarming van het klimaat valt niet te ontkennen en de gevolgen ervan worden steeds voelbaarder, zelfs bij ons. Andere problemen gebonden aan menselijke activiteiten verergeren nog de toestand en zijn steeds nefaster voor talrijke soorten die met ons deze planeet delen. Misschien zijn het de druppels die de emmer doen overlopen. Wij kunnen hier met de vinger wijzen naar: ontbossing in sneltempo, de uitputting van de natuurlijke rijkdommen, de steeds groter wordende druk die wij op het aardoppervlak uitoefenen, de versnippering van territoria en habitat, de intensieve landbouw samen met het gebruik van pesticiden en GGO‟s (*), waardoor vele soorten gevaar lopen (o.a. de bijen) die tot ons werelderfgoed behoren. Al deze ingrepen dragen ontegensprekelijk bij tot de verarming van de Biodiversiteit en dus ook van ons natuurlijk erfgoed. Zal de Mens zich kunnen herpakken en opnieuw de juiste richting inslaan of gaat hij zijn rit naar de afgrond verder zetten ?

Restons optimistes et scandons « Yes, we can ! », cela va peut-être convaincre les décideurs de joindre les actes aux paroles. Tout projet de développement doit impérativement s‟inscrire dans les principes du Développement durable et obtenir un équilibre au niveau local entre les réels besoins de l‟Homme et le maintien d‟un environnement immédiat et lointain en bonne santé. Dans notre région urbanisée, la consommation sans retenue des derniers espaces ouverts (et souvent verts) satisfait sans doute l‟appétit des promoteurs, mais signifie également la disparition de nos dernières ressources naturelles. Les efforts fournis pour obtenir cet équilibre vital seront en mesure de nous indiquer si nous sommes sur le bon chemin. Et nous, que pouvons-nous faire ? Depuis plus de quinze ans, les bénévoles de notre association se sont dévoués pour sauver et gérer le patrimoine naturel de la Vallée du Vogelzangbeek et ont mis en pratique les objectifs énoncés. Le nom de notre ASBL nous les montre et définit la hiérarchie à suivre. En effet, sans conservation du patrimoine naturel, il ne peut y avoir une gestion durable et sans gestion durable, il ne peut y avoir un développement des valeurs naturelles. Pour certaines parties du site, nous évoluons toujours dans l‟objectif de conservation (exemples : l‟assainissement du ruisseau, le Meylemeersch et la partie du Zuen). Pour d‟autres parties, nous pouvons désormais nous centrer sur l'objectif de développement de la nature. Il s‟agit bien sûr ici des parties qui sont classées et agréées comme Réserve Naturelle. Cependant, la gestion et la réhabilitation de ce patrimoine resteront tributaires des moyens financiers attribués aux gestionnaires et, à l‟avenir, il faudrait pouvoir donner un caractère plus durable au financement et prévoir une assistance professionnelle permanente.

Doch, laat ons optimistisch blijven en in koor roepen « Yes, we can ! », zo stappen de beleidsmakers misschien over van woorden naar daden. Ieder ontwikkelingsproject moet vast en zeker plaats krijgen binnen het kader van Duurzame ontwikkeling en op lokaal niveau een evenwicht bereiken tussen de reële noden van de Mens en het behoud, zowel dichtbij als veraf, van een milieu in goede staat. In ons verstedelijkt gewest beantwoordt het mateloos opsouperen van de laatste open (en dikwijls groene) ruimten vermoedelijk aan de grondhonger van de bouwpromotoren, maar dit betekent ook dat meteen onze laatste natuurlijke rijkdommen verdwijnen. De geleverde inspanningen om dit levensbelangrijk evenwicht te bekomen zullen ons aantonen of we op het goede pad zitten. En wij, wat kunnen wij doen ? Sedert meer dan vijftien jaren staan de vrijwilligers van onze vereniging op de bres om het natuurlijk erfgoed van de Vogelzangbeekvallei te redden en te beheren. Daarbij hebben zij ook de genoemde doelstellingen in praktijk gebracht. De naam van onze VZW toont ze ons duidelijk en geeft ook de te volgen prioriteit aan. Immers, zonder behoud van het natuurlijk erfgoed kan men moeilijk aan duurzaam beheer doen, en zonder een passend beheer kan er geen ontwikkeling van de natuurwaarden plaatsgrijpen. Voor sommige delen van het gebied gaat de aandacht nog steeds richting behoud (bv. zuivering van de beek, de Mijlemeers en het Zuun-gedeelte), voor andere delen daarentegen kunnen we ons nu toeleggen de doelstelling voor natuurontwikkeling. Het gaat hier dan wel om delen die beschermd zijn of erkend zijn als Natuurreservaat. Het beheer en het veiligstellen van dit erfgoed blijven nochtans afhankelijk van de financiële middelen die aan de beheerders toegekend worden. Vandaar dat in de toekomst dient gestreefd te worden naar een duurzamere financiering en uitgekeken naar een permanente en professionele bijstand.



2/2011 - 4 -

Reste encore un objectif tacite, mais très important si nous voulons contribuer à changer le monde : c‟est la sensibilisation et l‟éducation ! Nos visites guidées, destinées à un grand public, répondent à cet objectif et, tant que possible, nous continuerons à organiser ces activités (voir programme 2011 en annexe). Toutefois, cet objectif n'est rencontré qu'en partie … car, il est évident que l‟éducation relative à l‟Environnement et à la Nature doit se faire à tous les niveaux et qu‟il faut spécialement sensibiliser les jeunes générations – demain ce sera leur monde ! Jusqu‟à présent, cette fraction importante et primordiale du public à sensibiliser nous échappait presque complètement, même si nous organisons chaque année des activités en collaboration avec Natuurpunt pour répondre à la demande des écoles NL dans le cadre d‟une « Gestion éducative de la Nature » (Sint Niklaasinstituut, Cardijnschool, …).

Er blijft echter nog een stilzwijgend, maar oh zo belangrijk, doel na te streven indien wij willen meewerken aan de verandering voor de wereld, namelijk sensibilisering en opvoeding! Onze geleide bezoeken, gericht tot een breed publiek, beantwoorden aan deze doelstelling. Bijgevolg zullen wij, zolang het ons mogelijk is, die activiteiten blijven opzetten (cfr bijgevoegd programma 2011). Deze doelstelling wordt slechts gedeeltelijk bereikt… daar het voor zichzelf spreekt dat Milieu- en Natuuropvoeding dienen te gebeuren op alle niveaus en dat vooral de jongere generaties dienen warm gemaakt te worden – morgen is het immers hun wereld ! Nochtans, tot op heden ontglipte dit belangrijke en essentiële deel van het publiek ons bijna volledig, zelfs al leggen wij ieder jaar samen met Natuurpunt activiteiten in op vraag van de Nederlandstalige scholen in het kader van een « Educatief Natuurbeheer » (Sint-Niklaasinstituut, Cardijnschool, …).

Comme annoncé, dans nos publications précédentes (**), nous essayons depuis 1999 (!) de combler ce manque d‟offre en matière d‟éducation relative à notre environnement et spécialement pour tout ce qui est relatif à ses composants « Nature et Paysage ». En effet, les opportunités de coupler la réhabilitation du patrimoine bâti à une réaffectation en relation avec le patrimoine scientifique et esthétique du site classé ont, à la demande de la Commune, été mises en évidence en 2009 dans notre dossier « Réhabilitation ». Celui-ci fut constitué en collaboration avec La Ferme Nos Pilifs et Tournesol. Plus tard, le dossier a évolué vers un double projet qui proposait la réaffectation des deux bâtiments abandonnés qui contribuaient de façon majeure à la valeur du patrimoine, notamment la ferme du Meylemeersch et le Kattekasteel. Ce nouveau dossier fut transmis au gouvernement précédent et au Gouvernement actuel. Si pour la ferme les choses restent en suspens, pour le Kattekasteel nous avons réussi à faire avancer le dossier. La dégradation fut stoppée et un projet de restauration est annoncé par la Commune. Il est promis d‟y réserver des locaux pouvant accueillir des enfants pour des animations relatives aux valeurs naturelles de la Réserve à proximité. De plus, notre ASBL (*) pourra y fixer son siège social et pourra y disposer d‟un pied-à-terre pour ses bénévoles. Une autre opportunité nous a été signalée par l‟ASBL Tournesol qui gère les animations à la Ferme d‟Uccle où, en attendant la rénovation, BE-IBGE avait mis à disposition des locaux-conteneurs. En 2009, la rénovation de la ferme étant terminée, nous avons demandé de mettre ces conteneurs à disposition des animations au Kattekasteel en attendant sa restauration. Demande accordée par la Ministre E. Huytebroeck début 2010 et installation autorisée auparavant par le Collège des Bourgmestre et Echevins le 14 juillet 2009. Suit alors une concertation intense avec tout le monde pour régler les modalités pratiques de mise en œuvre et le 1 er juillet 2010, nous introduisons notre demande pour l‟obtention du permis unique (urbanisme et avis M&S).

Zoals in onze vorige uitgaven aangekondigd (**), trachten wij sinds 1999 (!) de lacune in dit aanbod op gebied van opvoeding gericht op ons milieu in te vullen, in het bijzonder voor wat betreft al wat gericht is op « Natuur en Landschap ». Immers, op vraag van de Gemeente, werden de mogelijkheden om de herwaardering van het bouwkundig erfgoed te koppelen aan een herbestemming met betrekking tot het wetenschap-pelijk en esthetisch erfgoed van het beschermde gebied, in 2009 benadrukt in ons dossier « Herwaardering ». Dit laatste werd opgesteld in nauwe samenwerking met de verenigingen La Ferme Nos Pilifs en Zonnebloem. Later evolueerde het dossier naar een dubbelproject dat de herbestemming van twee verlaten gebouwen beoogde. Deze droegen immers in grote mate bij tot de waarde van het erfgoed. Het ging hier om de hoeve van de Mijlemeers en het Kattekasteel. Dit nieuwe dossier werd zowel aan de vorige als aan de huidige Regering overgemaakt. Voor de hoeve blijft alles in het ongewisse, doch voor het Kattekasteel zijn wij erin geslaagd het dossier te doen vorderen. Aan de aftakeling kwam een einde en de Gemeente kondigde een voorstel tot restauratie aan. Hierin wordt beloofd lokalen te reserveren waarin men kinderen kan opvangen voor animaties met betrekking tot de natuurwaarden van het nabijgelegen Reservaat. Daarenboven kreeg onze VZW (*) de toelating er haar maatschappelijke zetel te vestigen en er te beschikken over een onthaalmogelijkheid voor haar vrijwilligers. Een andere opportuniteit werd ons gemeld door de VZW Zonnebloem die de animaties in de Hoeve van Ukkel beheert. Daar werden er door LB-BIM containerlokalen ter beschikking gesteld in afwachting van verbouwingen. In 2009, bij het einde van de renovatie van de hoeve, vroegen wij die containers ter beschikking te stellen van de animaties in het Kattekasteel, in afwachting van zijn restauratie. De vraag werd door Minister E. Huytebroeck ingewilligd begin 2010, terwijl het College van Burgemeester en Schepenen voordien al, op 14 juli 2009, de toestemming tot inplanting verleend had. Dan volgt druk overleg met iedereen om de praktische gang van zaken te regelen en op 1 juli 2010 dienden wij een aanvraag in voor de unieke vergunning (stedenbouw en bindend advies M&L).

(**) chercher sur : http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/ Gestion 2004-2005 / pages 7-9 Contact N° 15 - 2010 / pages 14-16 Gestion 2010-2011 / page 3

(**) zoek op: http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/ Beheer 2004-2005 / blz. 7-9 Contactblad N° 15 - 2010 / blz. 14-16 Beheer 2010-2011 / blz. 3



2/2011 - 5 -

2/2011 - 6 -

Le 13 mars 2010, le transfert de notre siège social est publié au Moniteur Belge et un panneau avec l‟information cidessus avec une boîte-aux-lettres est accroché le 29 septembre 2010 à la grille du Kattekasteel. Depuis l‟introduction de notre demande de permis, les démarches pour préparer l‟installation des locaux-conteneurs se succèdent. La connexion au réseau électrique est primordiale (chauffage électrique), mais notre demande à la Commune pour faire installer un nouveau compteur n‟est pas recevable, car le budget pour la restauration du Kattekasteel n‟est pas encore disponible. Nous ne pouvons cependant pas nous permettre d‟attendre et nous contactons Sibelga pour examiner les conditions pour l‟installation d‟un nouveau compteur. Bonne surprise – l‟ancien branchement dans le petit bâtiment (conciergerie ?) est toujours en fonction et peut être réactivé moyennant certaines adaptations et l‟installation d‟un nouveau compteur. Nous demandons à La Ferme Nos Pilifs de déplacer les barrières, les portillons et les panneaux d‟information du site (démontés et stockés par Aquafin dans ce bâtiment) pour faire place à la nouvelle installation électrique. Nous contactons et désignons une entreprise en électricité pour réaliser les travaux préparatoires, nous signons un contrat avec Belpower et le nouveau raccordement est opérationnel depuis le 15 janvier 2011 ! Entre le 27 et le 30 décembre 2010, notre élagueur taille les noisetiers, sureaux et peupliers pour permettre le passage et la mise en place des conteneurs. Nos bénévoles sont actifs pour baliser l‟emplacement et la zone réservée à l‟installation des conteneurs, pour ramasser et évacuer une dizaine de m3 de déchets de tout genre (!) qui sont évacués par le Service de Propreté communale, pour accompagner et organiser les travaux préparatoires, … La préparation du terrain (léger nivellement et fondations) est confiée à La Ferme Nos Pilifs et réalisée en mars 2011.

Op 13 maart 2010 verscheen de overplaatsing van onze maatschappelijke zetel in het Belgisch Staatsblad en op 29 september 2010 werd er aan het hek van het Kattekasteel een bord opgehangen met die info, samen met een brievenbus. Sinds wij onze aanvraag tot vergunning indienden volgden de stappen voor het plaatsen van de containerlokalen elkaar snel op. De aansluiting op het electriciteitsnet komt op de eerste plaats (verwarming), maar onze aanvraag bij de Gemeente om een nieuwe teller te plaatsen is niet ontvankelijk omdat het budget voor de restauratiewerken aan het Kattekasteel nog niet beschikbaar is. Wij kunnen ons nochtans niet veroorloven te wachten en nemen dus contact op met Sibelga teneinde de voorwaarden voor het aanbrengen van een nieuwe teller te bekijken. Heuglijke verrassing – de oude aansluiting in het bijgebouw (woning huisbewaarder ?) werkt nog steeds en, mits enkele aanpassingen en het aanbrengen van een nieuwe teller, kan die opnieuw in gebruik genomen worden. Wij vragen aan La Ferme Nos Pilifs de barelen te verplaatsen, evenals de poortjes en de infopanelen van het reservaat (weggenomen en opgeslagen in dat gebouw door Aquafin), om plaats vrij te maken voor de nieuwe elektriciteitsinstallatie. Wij nemen dus contact met een elektriciteitsondernemer om de voorbereidende werken uit te voeren, tekenen een contract bij Belpower en sedert 15 januari 2011 is de nieuwe aansluiting in gebruik ! Tussen 27 en 30 december 2010 worden de hazelaars, vlierstruiken en populieren gesnoeid om door te kunnen met de containers. Onze vrijwilligers steken de handen uit de mouwen om de plaats en de zone bestemd voor de containers af te bakenen, om een tiental m3 afval van allerlei soort (!) samen te rapen en af te voeren die dan door de gemeentelijke Ruimdiensten opgehaald worden, om de voorbereidende werken te begeleiden en op te starten, … Het klaar maken van het terrein (lichte nivellering en funderingen) wordt toevertrouwd aan La Ferme Nos Pilifs en uitgevoerd in maart 2011.

Bref, tout a été mis en œuvre pour accueillir les locauxconteneurs dès que le permis sera délivré.

Kortom, alles werd in het werk gesteld om de containerlokalen te onthalen van zodra de vergunning afgeleverd wordt.

Après la mise en place des conteneurs, il restera à organiser les raccordements électriques, l‟approvisionnement en eau, le traitement des eaux usées, la mise en route des installations sanitaires, ….

Na het plaatsen van de containers blijft er dan nog te zorgen voor de elektriciteitsaansluiting, de waterbevoorrading, de opvang en behandeling van het afvalwater, het gebruiksklaar maken van het sanitair, …

Finalement, avant de pouvoir accueillir les enfants, nous devons encore équiper l‟espace d‟animation (mobilier et matériel didactique), prévoir un accès dans la clôture existante à front de rue et, à l‟intérieur du jardin, nous devons installer une clôture et une haie pour séparer l‟espace occupé du reste du chantier.

Tenslotte, vooraleer wij kunnen overgaan tot kinderonthaal, moeten we nog de animatieruimte inrichten (meubilair en didactisch materiaal), een toegang aanbrengen in de bestaande omheining langs de straatkant en, binnenin de tuin, moeten wij een afspanning en een haag aanbrengen teneinde de ingenomen ruimte te scheiden van de rest van de werf.

Il est rassurant de savoir que les animations seront organisées et assumées par l‟ASBL Tournesol qui gère le CRIE (*) et qui anime à la Ferme d‟Uccle. Cette association a une longue expérience dans la matière et, de plus, les animateurs et animatrices sont habitués à travailler dans les locaux-conteneurs qui ont servi pendant 6 années à la Ferme d‟Uccle. Durant cette période, environ 2000 animations ont contribué à éduquer et à sensibiliser + 40.000 jeunes en faveur de l‟Environnement.

Het is bemoedigend te weten dat de VZW Zonnebloem, die het GCEI (*) beheert en de Hoeve van Ukkel animeert, de animaties zal organiseren en op zich nemen. Deze vereniging heeft een lange ervaring terzake en bovendien zijn de animatoren gewoon te werken in de containerlokalen die gedurende 6 jaren dienst deden bij de Hoeve van Ukkel. Gedurende die periode droegen ongeveer 2000 animaties bij tot de opvoeding en het sensibiliseren van + 40.000 jongeren ten voordele van het Milieu.

Maintenant, c’est au tour d’Anderlecht en attendant un Kattekasteel rénové.

Nu is het de beurt aan Anderlecht in afwachting van een gerenoveerd Kattekasteel.



2/2011 - 7 -

Nous pouvons donc conclure que, grâce à une collaboration étroite avec la Commune d‟Anderlecht, avec BE-IBGE (*), avec le Cabinet de la Ministre, avec les associations concernées et un certain acharnement de notre part, nous pourrons bientôt disposer d‟un outil provisoire, mais nécessaire pour faire démarrer dans la Vallée du Vogelzangbeek un projet pour ERNB – Education relative à la Nature et sa Biodiversité. Cependant, nous devons rester attentifs à la suite du projet, notamment quant aux travaux de restauration du Kattekasteel et quant à l‟insertion promise du projet. D‟autre part, il convient aussi de convaincre les autorités de financer la suite de l‟installation et le fonctionnement ultérieur du projet. A cette fin, nous avons introduit auprès de la Ministre compétente une demande de subvention pluriannuelle qui pourra garantir la poursuite. D‟autre part, nous espérons aussi que les subsides de fonctionnement qui sont annuellement octroyés à notre ASBL par la Région et par la Commune continueront à nous permettre de faire notre possible pour que le monde retrouve son nord.

Wij kunnen dus besluiten dat dankzij een nauwe samenwerking met de Gemeente Anderlecht, met LB-BIM (*), met het Kabinet van de Minister, met de betrokken verenigingen en dankzij een koppig doorzettingsvermogen van onzentwege, wij binnenkort zullen kunnen genieten van een voorlopig instrument, maar dat hoogst nodig is om te kunnen starten met een NBE/Natuur- en Biodiversiteit Educatieproject in de Vallei van de Vogelzangbeek. Wij moeten nochtans waakzaam blijven omtrent de opvolging van het project, meer bepaald bij de restauratiewerken aan het Kattekasteel en de beloofde integratie van ons project. Anderzijds moeten wij er ook in slagen de overheid te overtuigen om het vervolg van de installatie en de verdere werking van ons project te blijven financieren. Daarom dienden wij bij de bevoegde Minister een aanvraag in tot meerjarige subsidiering om die opvolging te verzekeren. Wij hopen tevens dat ook de werkingsubsidies, die onze VZW jaarlijks ontvangt van het Gewest en de Gemeente, ons verder zullen toelaten onze inspanningen verder te zetten en het nodige te doen opdat de wereld het noorden kan terugvinden.

Avant de terminer cet article, nous faisons un appel solennel à tous, pour nous aider à faire aboutir et à faire fonctionner ce projet. Aussi bien l’appui pour obtenir les moyens financiers nécessaires que le renforcement de nos moyens humains seront primordiaux. Nous pensons spécialement à une équipe de bénévoles qui pourra s’occuper de l’entretien, de la maintenance et de la gestion journalière des locaux-conteneurs et du jardin. Nous attendons vos propositions !

Vooraleer een punt te zetten achter dit artikel richten wij een plechtige oproep tot iedereen om ons te helpen dit project tot welslagen te brengen en uit te werken. Zowel de steun om de financiële middelen te bekomen als de versterking van onze rangen in mankracht komen op de eerste plaats. Wij denken hier vooral aan een ploeg vrijwilligers die kan zorgen voor het onderhoud, de goede staat en het dagelijkse beheer van de containerlokalen en van de tuin. Wij wachten vol ongeduld op uw voorstellen !



Nouvelles & Primeurs pour la BIODIVERSITÉ au VOGELZANG

ARAIGNÉES du VOGELZANG encore deux nouvelles espèces ! Lors de la ballade consacrée à la découverte des araignées du site du Vogelzang le dimanche 6 juin, un participant repéra une araignée se déplaçant parmi la végétation courte d‟une pelouse sèche …, après examen, il s‟avéra que cette espèce d‟araignée – sauteuse (famille des Salticidae) était Phlegra fasciata Hahn (une femelle), une première pour le site !

Nieuws & Nieuwigheden over de BIODIVERSITEIT in VOGELZANG

SPINNEN in VOGELZANG opnieuw twee nieuwe soorten! Bij de uitstap gewijd aan de ontdekking van de spinnen in het Vogelzanggebied op zondag 6 juni, merkte een deelnemer een spin midden de korte begroeiing in een droge weide…, na verder onderzoek bleek het om een springspin (familie der Salticidae) te gaan, namelijk (een wijfje) Phlegra fasciata. Een nieuwigheid voor het gebied !

2/2011 - 8 -

Signalée de toute la Belgique à l‟exception de la province du Hainaut, cette araignée se déplaçant surtout au niveau du sol, colonise des milieux chauds et ensoleillés (dunes, landes à bruyère, pelouses calcicoles …). BRAUN (1969) pense qu‟un fort ensoleillement est le facteur prépondérant pour sa distribution, plus que la sécheresse. La « Rode lijst » des Araignées de Flandre indique le statut de "vulnérable" pour cette espèce et comme biotope préférentiel la "prairie oligotrophe sèche avec végétation présentant des zones de terre nue". Très localisée dans la région bruxelloise, cette araignée est présente sur le site de l‟ancienne gare de marchandises Josaphat à Schaerbeek, ainsi que dans les cimetières de Saint-Gilles et de Verrewinkel à Uccle où cette espèce trouve les conditions nécessaires à sa présence. La phénologie de cette belle espèce s‟étend de fin avril à début août. La deuxième espèce (encore une araignée-sauteuse), fut repérée grâce à ses déplacements par petits bonds dans la végétation haute, il s‟agissait d‟un magnifique mâle aux couleurs sombres qui s‟avéra être Evarcha arcuata Cl. Cette observation constitue une première pour la région bruxelloise, bien que cette espèce soit présente à peu près partout en Belgique … Cette espèce est surtout signalée des terrains secs et bien ensoleillés. Le maintien de zones sèches, avec une courte végétation, voire des zones de terre exempte de végétation est indispensable à la présence de ces espèces thermophiles, xérophiles et héliophiles. Ces biotopes xérophiles ainsi que les zones humides se sont dramatiquement réduites dans la région bruxelloise et méritent donc une protection et une gestion indispensables au maintien d‟espèces d‟Invertébrés qui y sont strictement liées. Outre ces deux espèces d‟un intérêt majeur pour le site, la quinzaine de participants purent faire connaissance avec les principales familles d‟araignées présentes sur le site : Agelenidae, à laquelle appartient le genre Agelena qui construit sa toile nappidiforme avec sa retraite en forme d‟entonnoir ; Salticidae ou araignées-sauteuses avec leurs grands yeux médians antérieurs ; Thomisidae, ou araignéescrabes ; Lycosidae, ou araignées-loups dont les femelles transportaient leur cocon attaché aux filières ; Araneidae à laquelle appartient l‟Epeire diadème ou araignée porte-croix dont nous avons pu voir les centaines de jeunes fraîchement éclos et regroupés en une masse grouillante bicolore jaune et brune … Enfin, la découverte d‟une femelle de Pisaura mirabilis Cl. (Pisauridae) portant son gros cocon sous son céphalothorax permit d‟évoquer quelques aspects de la vie de cette grande espèce, spécialement l‟accouplement pour le moins … inédit !

Robert Kekenbosch Membre de la Société Arachnologique de Belgique (ARABEL).

Deze spin die over heel België waargenomen wordt, uitgezonderd in de provincie Henegouwen, verplaatst zich voornamelijk ter hoogte van de bodem en koloniseert warme zonnige omgevingen (duinen, heidegebieden, kalkrijke weilanden…). BRAUN (1969) denkt dat een sterke blootstelling aan de zon de voornaamste factor is voor haar verspreiding, meer nog dan de droogte. De « Rode lijst » voor de Spinnen in Vlaanderen geeft het statuut « kwetsbaar » aan voor deze soort en vermeldt als uitverkoren biotoop « droge oligotrofe weiden met stroken naakte bodem tussen de vegetatiezones ». In de Brusselse regio is deze spin erg lokaal verspreid. Zo vindt men haar op de terreinen van het oude goederenstation Josaphat in Schaarbeek, evenals op de begraafplaatsen van Sint-Gillis en Verrewinkel te Ukkel, alwaar de soort de geschikte voorwaarden vindt om er te kunnen gedijen. De fenologie van deze mooie soort loopt van eind april tot begin augustus. De tweede soort (nog een springspin) werd opgemerkt tijdens haar verplaatsingen met kleine sprongen in de hoge begroeiing. Het ging om een mannelijk prachtexemplaar met donkere kleuren en werd gedetermineerd als Evarcha acuata Cl. Deze waarneming is een première voor de Brusselse regio, zelfs al is de soort zowat overal in België vertegenwoordigd… Zij wordt vooral gemeld op droge en zonovergoten terreinen. Het behoud van droge gebieden, met een korte vegetatie, zelfs gebieden vrij van begroeiing is noodzakelijk voor de aanwezigheid van deze warmte-, droogte- en zonminnende soorten. In de Brusselse regio zijn zowel droge als vochtige gebieden dramatisch achteruit gegaan en verdienen dus zowel bescherming als een beheer gericht op het behoud van ongewervelden die strikt aan dergelijke omstandigheden gebonden zijn.

Buiten deze twee soorten, die van uiterst belang zijn voor het gebied, konden de vijftien aanwezigen tevens kennis maken met de voornaamste spinnenfamilies die in het gebied aanwezig zijn : de Agelenidae, met het genus Agelena dat een web in de vorm van een tafellaken spint en met een trechtervormige schuilplaats ; de Salticidae of springspinnen met hun grote middenogen vooraan op het hoofd ; de Thomisidae, ook gekend als de krabspinnen ; de Lycosidae, of wolfspinnen, waarvan de wijfjes het cocon meedroegen vastgehecht aan de spintepels ; de Araneidae waartoe de Kruisspin behoort (we zagen er honderden jongen van, pas ontloken en samenscholend in een wriemelende bruingele massa…). Tenslotte was er nog de ontdekking van een wijfje Pisaura mirabilis Cl. (Pisauridae) die haar dikke cocon onder haar cephalothorax droeg. Hierbij konden we dan enkele aspecten belichten van het leven van deze grote soort, voornamelijk de paring die, op zijn minst gezegd, nogal … ongewoon is !

Robert Kekenbosch Lid van de Belgische Arachnologische Vereniging" (ARABEL).

2/2011 - 9 -

Evar_acru_GL_11_kl.jpg : Koen Van Keer / 22.11.2010 Evarcha arcuata Cl : © DeKoLoGi

Evar_acru_GL_41_kl.jpg : Koen Van Keer / 22.11.2010 Evarcha arcuata Cl : © DeKoLoGi

Phle_fasc_GL_01_kl.jpg : Koen Van Keer / 22.11.2010 Phlegra fasciata Hahn : © DeKoLoGi

éclosion des Epeires diadèmes / ontluiken van Kruisspinnen © CCN Vogelzang CBN/Christiane Hubert

2/2011 - 10 -

DONNEZ VOTRE AVIS SUR LA FEUILLE DE CONTACT

GEEF JE ADVIES OVER HET CONTACTBLAD

1.

Préférez-vous la présentation des textes du chapitre "INVENTAIRES & VISITES" qui suit, ou la mise en page en 2 colonnes de notre périodique ?

1.

Verkies je ofwel de presentatie van het volgend artikel, "INVENTARISSEN & WANDELINGEN", ofwel de lay-out in 2 kolommen van ons tijdschrift ?

2.

Préférez-vous recevoir une version électronique de notre périodique en couleur ou, comme par le passé, la version noir et blanc par poste – ou les 2 ?

2.

Verkies je een elektronische versie in kleur van ons tijdschrift te ontvangen of, zoals vroeger, een zwartwit exemplaar per post – of de 2 ?

Faites-le savoir par messagerie aux emails : Rédaction - [email protected] [email protected]

Laat het weten met een berichtje op e-mails: Redactie - [email protected] [email protected]

Pour votre information : la version électronique en couleur est aussi disponible et chargeable sur notre site Internet : http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/

Ter informatie: je kan de elektronische versie in kleur ook bekijken en downloaden op onze website: http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/

MERCI DE VOTRE COLLABORATION

BEDANKT VOOR DE MEDEWERKING

INVENTAIRES & VISITES

INVENTARISSEN & WANDELINGEN

par Sabyne Lippens

door Sabyne Lippens

Quel est l'état des inventaires à la fin 2010 ? / Hoever staan de inventarissen eind 2010 ? L'année 2010 se termine avec un total de 822 espèces inventoriées. Elles se répartissent en 412 pour le règne animal, 267 pour le règne végétal, 142 pour le règne fongique (càd les champignons) et 1 pour le règne des procaryotes (organismes unicellulaires sans noyau). / Het jaar 2010 eindigt op een totaal van 822 geïnventariseerde soorten. Dit geeft 412 voor het dierenrijk, 267 voor het plantenrijk, 142 voor het fungirijk (t. t. z. de paddestoelen) en 1 voor het rijk der prokaryoten (eencellige organismen zonder kern). Annélidés (vers annelés) / Annelida (ringwormen)

1

Mollusques / Weekdieren

5

Poissons / Vissen

1

Lichens / Lichenen

Batraciens / Amfibieën

6

Arbres Arbustes Lianes / Bomen Struiken Lianen

50

Mammifères / Zoogdieren

17 Herbacées / Grassen

213

Oiseaux / Vogels

104

Araignées / Spinnen

129

Insectes / Insekten ANIMAUX / DIEREN

149 412

VEGETAUX / PLANTEN

4

267

Basidiomycètes (champignons à basides ou bâtonnets) / Basidiomyceta (steeltjeszwammen)

123 Cyanobactéries (algues bleues) / Cyanobacteria (blauwalgen)

Ascomycètes (champignons à asques ou sacs) / Ascomyceten (zakjeszwammen)

14

Autres mycètes / Andere mycota

5

CHAMPIGNONS / PADDESTOELEN

142

PROCARYOTES / PROKARYOTEN

1

1

Projets complémentaires pour l'inventaire 2011… / Bijkomende projecten voor de inventaris 2011 … Deux visites guidées pour des groupes de spécialistes sont prévues. Ces sorties sur le terrain poursuivent un double but. D'une part, celui de faire découvrir la Réserve Naturelle du Vogelzangbeek à une poignée d'experts ; d'autre part celui d'enrichir l'inventaire. / Er worden twee geleide bezoeken voor groepen specialisten voorzien. Met die uitstappen ter plaatse beoogt men een dubbel doel. Enerzijds het Natuurreservaat van de Vogelzangbeek doen ontdekken door een handvol experten; anderzijds het bijwerken van de inventaris. Samedi/Zaterdag 25 juin/juni 15h/u Dimanche/Zondag 18 septembre/september 14h/u

SRBE - Société Royale Belge d'Entomologie Koninklijke Belgische Vereniging voor Entomologie CMB - Cercle Mycologique de Bruxelles 2/2011 - 11 -

Insectes Insekten Champignons Paddestoelen

Analysons tout d'abord l'inventaire des plantes grâce au récent Atlas de la Flore en RBC de Luc Allemeersch du Jardin botanique national de Belgique - BE/IBGE & INBO - Données: 2003-2005 / De pas uitgegeven Atlas der Flora van het BHG stelt ons in staat de inventaris van de planten te ontleden (Luc Allemeersch van de Nationale Plantentuin van België - BE/BIM & INBO – Gegevens: 2003-2005) L'Atlas présente la Région de Bruxelles-Capitale découpée en carrés de 1 km de côté. Le site Classé du Vogelzangbeek s'étend sur 4 carrés UTM (Universal Transverse Mercator) : ES8829 ES8929 ES9029 ES9129 (le 3ème carré concerne la Réserve Naturelle). Par carré, une espèce observée est notée + ; sinon elle est notée - mais cela ne signifie pas qu'elle soit absente. L'Atlas mentionne aussi son degré de rareté. Le tableau ci-dessous ne reprend que 17 des 263 plantes inventoriées au Vogelzang, c.-à-d. celles qui possèdent un certain degré de rareté 'very rare casual' ou 'very rare' ou 'rare' ou 'rather rare' tel que spécifié en anglais dans l'Atlas en ligne : http://www.floraofbrussels.be/floraofbrussels. Les observations de l'Atlas ont été effectuées de 2003 à 2005. / De Atlas stelt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor onderverdeeld in vierkanten met een zijde van 1 km. Het Beschermde gebied van de Vogelzangbeek strekt zich uit over 4 UTM-hokken (Universal Transverse Mercator) : ES8829 ES8929 ES9029 ES9129 (het 3de hok betreft het Natuurreservaat). Per hok wordt een waargenomen soort opgetekend +; zoniet - maar dit betekent niet dat ze afwezig is. De Atlas vermeldt ook in hoever de soort zeldzaam is. De tabel hieronder geeft slechts 17 van de 263 planten weer die in de Vogelzang geïnventariseerd werden, nl. die die een bepaalde graad van zeldzaamheid vertonen „very rare casual‟ of „very rare‟ of „rare‟ of „rather rare‟ zoals in het engels vermeld in de Atlas online : http://www.floraofbrussels.be/floraofbrussels. De gegevens van de Atlas worden tussen 2003 en 2005 waargenomen.

Atlas Flore/a Nom scientifique / Wetenschappelijke naam

Nom FR / Franse naam

Naam NL / Nederlandse naam

Observé / Waargenomen - non/nee + oui/ja

Antirrhinum majus Lychnis coronaria Bidens cernua Lathyrus nissolia Epilobium palustre Achillea ptarmica Cruciata laevipes Centaurium pulchellum Schoenoplectus lacustris Aquilegia vulgaris Berula erecta Crepis biennis Dactylorhiza fuchsii Mespilus germanica Pyrus communis Scrophularia umbrosa Veronica anagallis-aquatica

Muflier à grandes fleurs Coquelourde des jardins Bident penché Gesse de Nissole Epilobe des marais Achillée sternutatoire Gaillet croisette Erythrée élégante Scirpe des lacs Ancolie commune Petite berle Crépis des prés Orchis de Fuchs Néflier Poirier sauvage (cultivé) Scrofulaire ailée Véronique aquatique

Grote leeuwenbek Prikneus Knikkend tandzaad Graslathyrus Moerasbasterdwederik Wilde bertram Kruisbladwalstro Fraai duizendguldenkruid Mattenbies Wilde akelei Kleine watereppe Groot streepzaad Bosorchis Mispel Peer Rivierhelmkruid Blauwe waterereprijs

- in BHG - in BHG - in BHG - in BHG --------------------------------+-------

2003-2005

Inventaire Inventaris

Rareté / Zeldzaamheid

Observé / Waargenomen en / in

very rare casual very rare casual very rare very rare very rare rare rare rare rare rather rare rather rare rather rare rather rare rather rare rather rare rather rare rather rare

2010 2010 1994 2010 1997 1991 1990 2002 2010 2010 1991 1991 2010 2009 2010 1994 1994

Présentons 6 de ces plantes, illustrées à la page suivante. / Hierna uitleg over de 6 planten, geïllustreerd op de volgende blz. Le Muflier à grandes fleurs, la Coquelourde des jardins et l'Ancolie commune proviennent de graines enfouies dans le composte apporté pour la plantation de la haie le long du parking du magasin Krëfel. Ces 3 plantes vivaces devraient refleurir… Annuelle, la Gesse de Nissole prospère dans les étendues herbacées non humides de la Réserve Naturelle. Pour le Néflier, un des arbres fruitiers de la haie vive plantée le long de l'allée Hof ter Vleest, une photo du fruit s'imposait°! Enfin, l'Orchis de Fuchs est LA découverte 2010. Cette orchidée est apparue l'été dernier dans la prairie humide située dans le prolongement de la Grande Mare. Cet endroit a heureusement été épargné des remblayages effectués dans les années '80 par la Commune et a donc conservé son relief d'origine. La gestion appropriée de cette zone de très grande valeur biologique commence maintenant à porter ses fleurs !! /-

De Grote leeuwenbek, de Prikneus en de Wilde akelei zijn afkomstig van het zaad dat aanwezig was in de kompost die werd aangevoerd voor de haagplanten langs de parking van de Krëfel-winkel. Deze 3 overblijvende planten gaan terug bloeien… De eenjarige Graslathyrus komt veelvuldig tot bloei in de droge graslanden van het Natuurreservaat. De Mispel, een van de fruitbomen in de haagwal aangeplant langs de Hof ter Vleestdreef ,verdiende een foto van haar vrucht! En om te besluiten: de Bosorchis is DE ontdekking van 2010. Deze orchidee kwam vorige zomer te voorschijn in het natte grasland in het verlengde van de Grote Poel. Deze plek werd gelukkig gespaard door de ophogingen die door de Gemeente werden uitgevoerd in de jaren ‟80 en heeft dus haar oorspronkelijk reliëf bewaard. Een passend beheer van deze zone met zeer hoge biologische waarde begint nu zijn bloemen te dragen !! 2/2011 - 12 -

Voici quelques plantes dotées d'un certain degré de rareté selon l'Atlas de la Flore en RBC

Zie hieronder enkele planten die volgens de Atlas van de Flora in het BHG een zekere graad van zeldzaamheid vertonen

Photos prises en 2009 & 2010 dans la Réserve Naturelle par Sabyne Lippens

Foto’s genomen in het Natuurreservaat in 2009 & 2010 door Sabyne Lippens

Muflier à grandes fleurs / Grote leeuwenbek Antirrhinum majus - 'very rare casual'

Coquelourde des jardins / Prikneus Lychnis coronaria - 'very rare casual'

Ancolie commune / Wilde akelei Aquilegia vulgaris - 'rather rare' Gesse de Nisolle / Graslathyrus Lathyrus nissolia - 'very rare'

Néflier / Mispel Mespilus germanica - 'rather rare' Orchis de Fuchs / Bosorchis Dactylorhiza fuchsii - 'rather rare'

2/2011 - 13 -

Analysons ensuite l'inventaire des papillons de jour grâce à l'Atlas Régional intitulé : Papillons de jour de la Région de Bruxelles-Capitale (RBC) - BE-IBGE & INBO - 2009 INBO Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (Institut de Recherche pour la Nature et les Forêts) Les papillons de jour sont considérés comme de bons indicateurs de la biodiversité et de l'état de l'environnement. Cela signifie qu'ils sont révélateurs de l'éventuelle présence d'autres espèces ou de la santé des milieux. Les caractéristiques suivantes en font de bons indicateurs : 1) il existe une diversité suffisante d'espèces ; 2) ils vivent dans presque tous les types de biotope ; 3) leurs exigences écologiques sont particulièrement bien connues ; 4) ils attirent le regard et sont actifs de jour, ce qui les rend faciles à observer et à compter ; 5) beaucoup d'espèces sont peu mobiles et leur présence témoigne des caractéristiques locales du milieu. L'Atlas régional des papillons de jour reprend des données recueillies de 1830 à 2008. Les données anciennes proviennent de collections et de la littérature ; les données récentes sont des observations de terrain dont la majorité a été effectuée entre 2006 et 2008. Comparativement aux autres groupes taxonomiques pour lesquels des données de distribution sont disponibles pour la RBC, les papillons affichent un déclin très marqué. Ainsi, le nombre d'espèces éteintes chez les papillons est très élevé par rapport à celui observé pour les oiseaux nicheurs, les orthoptères et les plantes vasculaires. Pour exemple : parmi les 69 espèces de papillons de jour observées depuis 1830 en RBC, 46 sont indigènes dont 28 encore observées après 1997, ce qui signifie que 18 ont disparu. Autre constat préoccupant : parmi les espèces actuellement présentes, la moitié porte le statut de très commun, commun ou assez commun tandis que l'autre moitié est assez rare, rare ou très rare (mis en gras dans le tableau). Toujours selon l'Atlas Régional, cette régression peut être attribuée à 4 facteurs : l'urbanisation ; la perte de qualité de l'habitat ; la fragmentation ; et les changements climatiques. Mais penchons-nous plutôt ici sur les papillons de jour présents dans le Site Classé du Vogelzangbeek par rapport aux espèces rencontrées en RBC. Pour cela, les données antérieures à 1997 ne seront pas considérées car elles ne précisent souvent que la commune ; seules les données postérieures à 1997 seront considérées car elles indiquent bien la localisation. Le Site Classé s'étend sur 4 carrés UTM dont le 3ème concerne la Réserve Naturelle : ES8829 ES8929 ES9029 ES9129. Par carré, une espèce observée est notée + ; sinon elle est notée - mais cela ne signifie pas qu'elle soit absente (voir tableau à la page suivante).

/ Vervolgens stappen wij over op de inventaris van de dagvlinders dankzij de Gewestelijke Atlas met de naam: Dagvlinders van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) - LB-BIM & INBO - 2009 INBO

Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek

Dagvlinders worden voorgesteld als goede indicatoren van de biodiversiteit en van de staat van het milieu. Dit betekent dat ze iets zeggen over de mogelijke aanwezigheid van andere soorten of over de milieuomstandigheden. De volgende kenmerken maken hen inderdaad tot goede indicatoren : 1) er is voldoende verscheidenheid aan soorten ; 2) ze komen voor in bijna alle biotopen ; 3) er is bijzonder veel gekend over de ecologische eisen die ze aan hun omgeving stellen ; 4) ze zijn opvallend en overdag actief zodat ze gemakkelijk waargenomen en geteld kunnen worden ; 5) heel wat soorten zijn weinig mobiel en hun aanwezigheid getuigt van de plaatselijke kenmerken van het milieu. De gewestelijke Atlas van de dagvlinders geeft gegevens weer die opgetekend werden van 1830 tot 2008. De oudere gegevens komen voort uit verzamelingen en literatuur; de recente gegevens zijn waarnemingen ter plaatse, hoofdzakelijk tussen 2006 en 2008. In tegenstelling tot andere taxonomische groepen waarvoor er verspreidingsgegevens beschikbaar zijn voor het BHG, gaan de vlinders er merkbaar op achteruit. Bij de vlinders is het aantal uitgestorven soorten heel hoog vergeleken bij de broedvogels, de rechtvleugeligen en de vaatplanten. Een voorbeeld : van de 69 sedert 1830 in het BHG waargenomen dagvlinders zijn er 46 inlandse soorten waaronder 28 nog waargenomen worden na 1997, dit betekent dat er 18 verdwenen zijn. Andere zorgwekkende vaststelling: bij de huidige aanwezige soorten geniet de helft het statuut van zeer algemeen, algemeen of vrij algemeen, terwijl de andere helft vrij zeldzaam, zeldzaam of zeer zeldzaam is (in vetjes in de tabel). De gewestelijke Atlas vermeldt verder dat die teruggang kan toegeschreven worden aan 4 factoren : verstedelijking, kwaliteitsverlies van de habitat, versnippering, en klimatologische veranderingen. Doch laat ons hier eerder verder gaan met de dagvlinders aanwezig in het Beschermde Gebied van de Vogelzangbeek in vergelijking met de waargenomen soorten in het BHG. Hiervoor worden de gegevens voorafgaand aan 1997 niet in aanmerking genomen omdat ze dikwijls enkel de gemeente weergeven; enkel de gegevens van na 1997 zijn van tel omdat ze goed de plaatsbepaling aangeven. Het Beschermde gebied bestrijkt 4 UTM-hokken, waarvan het 3de het Natuurreservaat behelst : ES8829, ES8929, ES9029, ES9129. Per hok wordt een waargenomen soort opgetekend +; zoniet - maar dit betekent niet dat ze afwezig is (cfr. tabel).

2/2011 - 14 -

1997 2008

Les papillons indigènes et migrateurs présents en RBC, leur degré de rareté et leur biotope

1830 1997

Les 23 espèces du Site Classé de la vallée du Vogelzangbeek (sur fond gris)

non observé

observé

-

----

Anderlecht

----

-

----

-

2009 2010

+

sur 28 en RBC

20 espèces indigènes

dont 6 très rare/rare/assez rare (en gras) sur 13 en RBC et 14 assez commun/commun/très commun sur 15 en RBC

Grand Mars changeant Thécla du chêne Thécla de l'orme Thécla du bouleau Citron Tristan Fadet commun Mégère ♀ / Satyre ♂ Collier-de-corail Hespérie de la houlque Cuivré commun Sylvaine Hespérie du dactyle Aurore Carte géographique Amaryllis Myrtil Piéride du navet Azuré commun Machaon Petite tortue Paon-du-jour Robert le diable Tircis Azuré des parcs Piéride du chou Piéride de la rave Vulcain

très rare très rare très rare très rare assez rare assez commun très rare très rare très rare très rare assez rare assez rare assez rare assez commun assez commun assez commun commun commun commun assez rare assez commun commun commun commun très commun très commun très commun très commun

forêts forêts forêts forêts forêts forêts prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais prairies et marais accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc

+ 2 espèces migratrices Soufré Souci Belle-dame

dont 1 rare (en gras)

très rare rare commun

sur 3 en RBC accotement friche parc accotement friche parc accotement friche parc

-

forêts

+ 1 espèce accidentelle Morio

-

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

--+-

Anderlecht

---+

Anderlecht

----

Anderlecht

--+-

Anderlecht

---+

Anderlecht

--++

Anderlecht

+++-

Anderlecht

-++-

Anderlecht

-++-

Anderlecht

+++-

Anderlecht

--+-

Anderlecht

--+-

Anderlecht

--+-

Anderlecht

---+

Anderlecht

+++-

Anderlecht

--+-

Anderlecht

--++

Anderlecht

--++

Anderlecht

-++-

Anderlecht

----

Anderlecht

--+-

Anderlecht

--++

-

2006

 Observations effectuées en 2009 & 2010 et validées sur www.observations.be

2/2011 - 15 -





1830 1997 2009 1997 2008 2010

Inlandse en trekvlinders aanwezig in het BHG, hun graad van zeldzaamheid en hun biotoop. De 23 soorten van het Beschermde Gebied van de Vogelzangbeekvallei (op grijze achtergrond)

20 inlandse soorten waarvan 6 en 14

Grote weerschijnvlinder Eikenpage Iepenpage Sleedoornpage Citroenvlinder Koevinkje Hooibeestje Argusvlinder Bruin blauwtje Geelsprietdikkopje Kleine vuurvlinder Groot dikkopje Zwartsprietdikkopje Oranjetipje Landkaartje Oranje zandoogje Bruin zandoogje Klein geaderd witje Icarusblauwtje Koninginnenpage Kleine vos Dagpauwoog Gehakkelde aurelia Bont zandoogje Boomblauwtje Groot koolwitje Klein koolwitje Atalanta + 2 trekvlinders Gele luzernevlinder Oranje luzernevlinder Distelvlinder + 1 dwaalgast Rouwmantel

-

+

niet waar waar genomen genomen

op 28 in het BHG zeer zeldzaam/zeldzaam/vrij zeldzaam

op 13 in het BHG

vrij algemeen/algemeen/zeer algemeen

op 15 in het BHG

zeer zeldzaam zeer zeldzaam zeer zeldzaam zeer zeldzaam vrij zeldzaam vrij algemeen zeer zeldzaam zeer zeldzaam zeer zeldzaam zeer zeldzaam vrij zeldzaam vrij zeldzaam vrij zeldzaam vrij algemeen vrij algemeen vrij algemeen algemeen algemeen algemeen vrij zeldzaam vrij algemeen algemeen algemeen algemeen zeer algemeen zeer algemeen zeer algemeen zeer algemeen

bossen bossen bossen bossen bossen bossen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen weiden en moerassen

-

----

Anderlecht

----

-

----

-

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

----

Anderlecht

---- 

Anderlecht

--+-

Anderlecht

---+

Anderlecht

---- 

Anderlecht

--+-

Anderlecht

---+

Anderlecht

--++

Anderlecht

+++-

Anderlecht

-++-

Anderlecht

-++-

Anderlecht

+++-

bermen braakgrond parken

Anderlecht

--+-


Anderlecht

--+-


Anderlecht

--+-


Anderlecht

---+


Anderlecht

+++-


Anderlecht

--+-


Anderlecht

--++


Anderlecht

--++


Anderlecht

-++-

waarvan 1 zeldzaam

op 3 in het BHG

zeer zeldzaam zeldzaam algemeen


Anderlecht

----


Anderlecht

--+-


Anderlecht

--++

-

bossen

-

2006

 Waarnemingen verricht in 2009 & 2010 en gevalideerd op www.waarnemingen.be

2/2011 - 16 -

La plupart des papillons de jour étant typiques de certains milieux, distinguons les 3 grands types de biotopes existants en RBC : 1) les forêts ; 2) les prairies et les marais ; 3) les autres espaces verts (accotements, friches, parcs). Le Site Classé du Vogelzangbeek, exempt de forêt, abrite néanmoins 20 des 28 papillons indigènes observés en RBC : 1) 0 des 6 papillons typiques des forêts ; 2) 11 des 13 papillons typiques des prairies ; 3) 9 des 9 papillons typiques des accotements, friches et parcs. Parmi les indigènes, soulignons la présence de 2 espèces très rares en RBC, l'Hespérie de la houlque et le Collier-de-corail, espèces typiques des prairies. Voir ci-après : - à gauche l'illustration de l'Hespérie de la houlque extraite du guide 'Papillons' de Paul Whalley paru aux Editions Arthaud en 1989. - et à droite la photo du Collier-de-corail prise par Luciano d'Andrea, photographe et guide de la visite thématique 'les papillons de jour au Vogelzang' ; En plus des 20 indigènes, on compte 2 migrateurs, le Souci et la Belle-dame, typiques des accotements, friches et parcs. Soulignons que le Souci est une espèce rare en RBC. De plus, on compte 1 espèce accidentelle observée une seule fois en 2006. Il s'agit du Morio, espèce typique des forêts. Ci-dessous à droite, l'illustration extraite du même guide. Rouwmantel

Geelsprietdikkopje

♂

Bovenzijde rossig bruin zoals het Zwartsprietdikkopje, doch de androconien-streep is lang en gebogen ♀ Onderzijde voorvleugel oranje-rood Uiteinde van de sprieten onderaan oranje

Uitgebreide roomgele rand De 2 geslachten zijn identiek Rij paarsachtige vlekken langsheen de zijrand van de 2 vleugels Onderzijde donkerbruin, met bijna witte rand Ook bekend onder de naam Koningsmantel werd de vlinder eertijds opgedragen aan de marquise de Pompadour omwille van zijn uiterste schoonheid

/ Vermits de meeste dagvlinders typisch voorkomen in sommige milieus maken wij een onderscheid tussen de 3 grote bestaande biotopen in het BHG : 1) bossen ; 2) weiden en moerassen ; 3) de andere groene ruimten (bermen braakgronden parken). Het Beschermde Gebied zonder grote bossen herbergt nochtans 20 van de 28 in het BHG waargenomen inlandse vlinders : 1) 0 van de 6 vlinders typisch voor bosmilieus ; 2) 11 van de 13 vlinders typisch voor weiden ; 3) 9 van de 9 vlinders gebonden aan bermen, braakgronden en parken. Bij de inlandse vlinders vermelden we de aanwezigheid van 2 soorten zeer zeldzaam in het BHG, nl. het Geelsprietdikkopje en het Bruin blauwtje, typisch aan weiden gebonden soorten. Zie hierboven : - de illustratie van het Geelsprietdikkopje uit de gids 'Papillons' van Paul Whalley verschenen bij Uitgeverij Arthaud in 1989 ; - en de foto van het Bruin blauwtje genomen door Luciano d'Andrea, gids van de wandeling met thema 'dagvlinders in de Vogelzang'. Aanvullend bij de 20 inlandse, zijn er 2 trekvlinders, Oranje luzernevlinder en Distelvlinder, typische soorten van bermen, braakgronden en parken. Het is opmerkelijk dat de Oranje luzernevlinder zeldzaam is in het BHG. Bovendien is er 1 dwaalgast die eenmaal waargenomen werd in 2006. Het gaat hier om de Rouwmantel, typische bossoort. Hierboven rechts de illustratie uit dezelfde gids. 2/2011 - 17 -

En continuation de l'Atlas régional / In het vervolg van de Atlas 1830-2008

Galerie photos / fotogalerij 2009 & 2010 Réserve Naturelle du Vogelzangbeek / Vogelzangbeek Natuurreservaat Sabyne Lippens

Migrateur - rare - accotements friches parcs Trekvlinder - zeldzaam - bermen braakgrond parken

Migrateur - commun - accotements friches parcs Trekvlinder - algemeen - bermen braakgrond parken

 Indigène - très rare - prairies  Inlandse - zeer zeldzaam - weiden

 Indigène - assez rare - prairies  Inlandse - vrij zeldzaam - weiden

Indigène - assez commun - prairies Inlandse - vrij algemeen - weiden

Indigène - assez commun - prairies Inlandse - vrij algemeen - weiden

Indigène - commun - prairies Inlandse - algemeen - weiden



Indigène - assez rare - accotements friches parcs Inlandse - vrij zeldzaam - bermen braakgrond parken

Indigène - commun - accotements friches parcs Inlandse - algemeen - bermen braakgrond parken



Indigène - très commun - accotements friches parcs Inlandse - zeer algemeen - bermen braakgrond parken




2/2011 - 18 -

Compte-rendu de l'excursion mycologique du dimanche 7 novembre 2010 dans la Réserve Naturelle Agréée du Vogelzangbeek à Anderlecht Préambule :

Le Cercle de Mycologie de Bruxelles (CMB) organise régulièrement des sorties sur le terrain en vue de déterminer des champignons. Et pour la première fois en 2010, le CMB a proposé à ses membres une excursion en vue de découvrir les champignons de la Réserve Naturelle du Vogelzangbeek. C'est l'occasion pour les membres de découvrir un autre site ; et pour les gestionnaires de la Réserve de le faire mieux connaître, mais aussi de compléter l'inventaire fongique. Pour plus d'informations : http://www.cercle-myco-bruxelles.be/ Pour le rapport d'excursion : http://www.cercle-myco-bruxelles.be/Vogelzang%20Anderlecht%2007112010/Anderlecht%2007112010.html A 9 heures, munis de deux livres de référence, Bon et Courtecuisse, nous partons d'un bon pas car de nombreux champignons attendent d'être nommés… Chemin faisant, nous croisons tout d'abord Scleroderma verrucosum (verruqueux, enveloppe mince, pied lacuneux et bien différencié); puis le long d'une magnifique haie d'aubépines Lepista nuda, Peziza vesiculosa, Psathyrella corrugis f. gracilis (arêtes roses, pied radicant) et une troupe de Psathyrella candolleana (jeunes à chapeau bombé ocre, adultes à chapeau plat à bordure pâle et irrégulière, tous à stipe strié sous les lames) ; cette dernière espèce étant baptisée grâce à la séance de détermination du lundi suivant. Déjà nous accédons à la Réserve Naturelle du Vogelzangbeek par une barrière, désuète il est vrai, mais qui constitue un beau raccourci°! Tout en contournant la mare dite de l'Hof ter Vleest, du nom de l'allée toute proche, nous notons la présence de Coprinus atramentarius et Camille Mertens recueille sur branche de peuplier un minuscule clavaire Typhula setipes. Entre une haie mixte et un alignement de Bouleaux verruqueux, nous trouvons d'un côté Crepidotus variabilis et Lepiota cristata (calotte et squames roux, lames blanches peu serrées, odeur de caoutchouc) ; de l'autre Leccinum scabrum (stipe rugueux) et Hebeloma mesophaeum (calotte foncée, restes de voile sur la marge, stipe cortiné, odeur de rave).

/ Verslag van de mycologische uitstap van zondag 7 november 2010 in het Erkend Natuurreservaat van de Vogelzangbeek te Anderlecht Voorafgaand :

De Cercle de Mycologie de Bruxelles (CMB) legt regelmatig uitstappen in met het oog op het determineren van paddenstoelen. In 2010 stelde de vereniging voor het eerst aan haar leden een uitstap voor met het oog op de ontdekking van de paddenstoelen in het Natuurreservaat van de Vogelzangbeek. Dit was voor de leden een gelegenheid om een ander gebied te ontdekken ; en voor de beheerders van het Reservaat om het beter kenbaar te maken en de paddenstoeleninventaris te vervolledigen.

Voor verdere info : http://www.cercle-myco-bruxelles.be/ Voor het verslag van de uitstap : http://www.cercle-myco-bruxelles.be/Vogelzang%20Anderlecht%2007112010/Anderlecht%2007112010.html Om 9 uur, met twee referentiewerken, Bon en Courtecuisse, in de hand vertrekken wij vastberaden want wij weten dat heel wat paddenstoelen wachten om een naam te krijgen… Onderweg vinden we eerst Scleroderma verrucosum (met wratten, dunne omslag, voet lacunair en goed gedifferentieerd) ; wat verder langsheen een prachtige meidoornhaag Lepista nuda, Peziza vesiculosa, Psathyrella corrugis f. gracilis (rose ribben, wortelende voet) en een groep Psathyrella candolleana (jonge ex met okerkleurige bolvormige hoed, volwassen ex met platte hoed en onregelmatige en bleke boord, allen met gestreepte stam onder de lamellen) ; deze laatste soort kreeg een naam dankzij de determineringsstonde die toevallig de volgende maandag voorzien was. Wij treden dan het Natuurreservaat van de Vogelzangbeek binnen via een weliswaar aftandse bareel, maar het betekent voor ons een flink kortere weg. Bij het omzeilen van de Hof ter Vleestpoel, genoemd naar de naam van de nabijgelegen dreef, noteren wij de aanwezigheid van Coprinus atramentarius en op een populierentak plukt Camille Mertens een piepklein Wit poedersteelknotsje Typhula setipes. Tussen een gemengde haag en een rij Berken vinden wij enerzijds Crepidotus variabilis en Lepiota cristata (rosse hoed en schubben, witte losse lamellen, rubbergeur) ; anderzijds Leccinum scabrum (ruwe stam) en Hebeloma mesophaeum (donkere hoed, overblijfselen van velum op de rand, cortinastam, raapgeur).

2/2011 - 19 -

En nous enfonçant quelque peu dans la zone boisée, nous voyons Ascocoryne sarcoides (stade imparfait ou anamorphe en forme de tubercule lobé épais ; stade parfait ou téléomorphe en forme de coupe assez plate ; ici stade mixte ou holomorphe présentant les 2 formes), Coprinus disseminatus, Daedaleopsis confragosa (pores allongés radialement, rougis), trois beaux groupements de Pholiota squarrosa au pied d'un vieux Saule blanc, plusieurs Xylaria hypoxylon (rameaux à base fertile noirâtre et à sommets stériles blanchâtres) et Scutellinia probablement crinita qui est l'espèce la plus courante comme le précisera André Fraiture, Président du CMB. D'un tronc de Saule Camille détache Mycena clavularis pour l'analyser au microscope (diamètre de 5mm maximum, disque basal pubescent, stipe sec, spores rondes, sur mousse des troncs d'arbres, souvent accompagné de M. hiemalis).

/ Verderop in de boszone zien wij Ascocoryne sarcoides (niet volgroeid of anamorf, in de vorm van een dikke gelobde knol ; niet volgroeid of teleomorf stadium, in de vorm van een tamelijk platte schotel ; hier gemengd of holomorf stadium met de 2 vormen), Coprinus disseminatus, Daedaleopsis confragosa (verlengde poriën in waaiervorm, rood wordend), drie mooie groepen Pholiota squarrosa onderaan een oude witte Wilg, meerdere Xylaria hypoxylon (takken met zwartachtige vruchtbare basis en witachtige steriele toppen) en Scutellinia, waarschijnlijk crinita, die de meest voorkomende soort is zoals André Fraiture, Voorzitter van de CMB, zal uitleggen. Van de stam van een Wilg plukt Camille een Mycena clavularis zodat het met de microscoop kan ontleed worden (diameter maximum 5 mm, harige basisdiscus, droge stam, ronde sporen, op mos van boomstammen, dikwijls in gezelschap van M. hiemalis). Lien vers les photos prises dans la Réserve Naturelle du Vogelzangbeek : http://observations.be/user/photos/52024 / Link naar de foto‟s genomen in het Natuurreservaat van de Vogelzangbeek: http://waarnemingen.be/user/foto‟s/ 52024 Nous débouchons sur un large couloir boueux qui traverse la Réserve sur toute sa longueur. Un coup d'œil suffit pour réaliser l'ampleur des travaux occasionnés par la pose de deux collecteurs qui permettront d'améliorer la qualité des eaux du ruisseau. Nous ne traverserons pas la zone du chantier et ne verrons donc pas le Vogelzangbeek au cours sinueux et encaissé. Nous atteignons un gros tas de mulch où poussent Clitocybe candicans (chapeau blanc glacé), Coprinus lagopus (stipe blanc en massue et pelucheux), Leucoagaricus leucothites (chapeau et stipe blancs, lames rosées). Au détour de Lepista sordida, Camille rappelle comment le distinguer de Lepista nuda vu précédemment (plus hygrophane, marge striée fine translucide). Nous nous enfonçons quelque peu sous les Peupliers trembles et découvrons Auriculariopsis ampla (hyménium lisse brun) et quelques Hirneola auricula-judae de très belle taille.

/ Wij komen terecht in een brede modderige gang die het Reservaat doorloopt over heel de lengte. Een oogopslag volstaat om te merken hoe ingrijpend de aanleg van twee collectoren wel is, maar hierdoor wordt dan weer de waterkwaliteit van de beek verbeterd. Wij laten de werfzone links liggen en krijgen dus geen zicht op de bochtige en ingesneden loop van de Vogelzangbeek. Wij bereiken een dikke hoop mulch waarop Clitocybe candicans (schitterend witte hoed), Coprinus lagopus (witte knotsvormige rafelachtige stam), Leucoagaricus leucothites (witte hoed en stam, rooskleurige lamellen). Bij het vinden van een Lepista sordida herinnert Camille eraan hoe die te onderscheiden van Lepista nuda die we eerder zagen (meer hygrophanus, doorschijnende fijne gestreepte marge). Even verder belanden we bij de populieren en ontdekken Auriculariopsis ampla (glad bruin hymenium) en enkele uit de kluiten gewassen Hirneola auricula-judae.

2/2011 - 20 -

Nous voici maintenant engagés sur un des plus beaux sentiers de la Réserve. A droite de ce sentier, se trouve un long fossé planté de Saules têtards au-delà desquels s'étendent de vastes pâturages de chevaux. Là, nous prélevons Chondrostereum purpureum, Mycena adscendens (mycène filiforme avec disque basal, entièrement pruineux surtout au disque) et Tremella mesenterica, parasite de Peniophora sp. comme l'expliquera Pascal Derboven (faisant le parallèle avec Tremella aurantiaca, parasite de Stereum sp.). A gauche de ce même sentier, une étroite zone nouvellement boisée est jalonnée de tas de bois morts où s'empilent le produit des élagages successifs. La gestion différenciée est bien sûr d'application dans la Réserve et, en l'occurrence, il s'agit ici d'éviter la fermeture du milieu. Sur ces branches mortes se développent Bjerkandera adusta (jeune spécimen où la ligne noire délimitant l'hyménium se devine à peine), Cerocorticium radula (corticié s'étalant en forme de rosette, bosselé en surface, ocre mais à bords plus clairs), Crepidotus luteolus (base jaune) qui sera confirmé ultérieurement par Camille, Cylindrobasidium laeve (croûte craquelée), Datronia mollis (mou comme l'indique son nom d'espèce), Hypoxylon multiforme (boursouflure dure noirâtre), Rhytisma acerinum et Meruliopsis corium (semblable à une feuille de papier comme l'indique son ancien nom d'espèce papyrinus).

/ En dan bevinden we ons op een van de mooiste paden van het Reservaat. Rechts van dit pad bevindt zich een lange gracht afgezoomd met Knotwilgen en daarachter uitgestrekte paardenweiden. Daar vinden we Chondrostereum purpureum, Mycena adscendens (draadvormige mycena met basisdiscus, volledig met rijpuitzicht, vooral aan de discus) en Tremella mesenterica, parasiet van Peniophora sp. zoals Pascal Derboven zal uitleggen (hij maakt hierbij de parallel met Tremella aurantiaca, parasiet van Stereum sp.). Links van ditzelfde pad bevindt zich een smalle zone die pas bebost werd en bezaaid ligt met hopen dood hout, de opstapeling van opeenvolgende snoeibeurten. Gedifferentieerd beheer wordt vanzelfsprekend toegepast in het Reservaat, waarbij er vooral op gelet wordt dat het gebied niet dicht groeit. Op die dode takken ontwikkelen zich Bjerkandera adusta (jong exemplaar dat amper de zwarte lijn vertoont die het hymenium afbakent), Cerocorticium radula (een corticis die zich als een roset uitstrekt, hobbelig aan de oppervlakte, okerkleurig maar met lichtere boorden), Crepidotus luteolus (gele basis) die later door Camille bevestigd wordt, Cylindrobasidium laeve (gebarsten korst), Datronia mollis (week zoals de soortnaam aanduidt), Hypoxylon multiforme (harde zwarte zwelling), Rhytisma acerinum en Meruliopsis corium (lijkend op een blad papier zoals de oude soortnaam papyrinus aanduidt).

Plus loin, sur de vieilles souches, nous sentons l'odeur d'anis émanant de Trametes suaveolens. Puis nous examinons un enchevêtrement brun de mycélium aérien appelé 'ozonium', ce mycélium stérile est produit par des coprins du groupe de C. radians. Nous débouchons dans une sorte de clairière bordée par un imposant massif de ronces. Camille y découvre Hymenoscyphus scutula (sorte de cuvette sur pied, couleur crème, glabre, spores très allongées, terminées en pointe d'un côté et soie aux extrémités). Sur quelques grosses branches qui jonchent le sol, nous regardons d'abord avec ravissement Flammulina velutipes, puis avec envie Pleurotus ostreatus et enfin toujours avec étonnement une des formes si diverses que peut prendre Lacrymaria lacrymabunda (lames larmoyantes).

/ Verderop op oude stronken walmt anijsgeur op afkomstig van Trametes suaveolens. Daarna onderzoeken we een wirwar van bovengronds mycelium met naam „ozonium‟. Dit steriele mycelium wordt geproduceerd door inktzwammen uit de groep C. radians. We monden dan uit in een soort open plek omzoomd door een indrukwekkende bramenwirwar. Camille ontdekt er Hymenoscyphus scutula (een soort kommetje op een poot, crèmekleurig, haarloos, zeer lange sporen die uitlopen op een punt aan de ene zijde en zijdehaartjes aan de uiteinden). Op enkele dikke takken die op de grond verspreid liggen kijken we eerst bewonderend naar Flammulina velutipes, en dan afgunstig naar Pleurotus ostreatus en tenslotte, steeds verwonderd, naar een van de ontelbare vormen van Lacrymaria lacrymabunda (tranende lamellen). 2/2011 - 21 -

Quittant la Réserve, nous faisons un détour vers Exidia glandulosa (masses gélatineuses noires). Au retour, nous décidons de visiter le verger du Kattekasteel, une villa qui doit son nom au clocheton en forme de chat. Cette propriété communale, désaffectée depuis plus de 12 ans, devra être rénovée dans le respect du site classé (25ha) qui englobe ladite Réserve (13ha). Bientôt son jardin va accueillir des containers où seront organisées des animations de sensibilisation à la nature en collaboration avec le Centre Régional d'Initiation à l'Ecologie (CRIE) Tournesol-Zonnebloem. Là, nous récoltons en plus Mycena galericulata (lames interveinées comme des rails de chemin de fer). Enfin, dans un pré parsemé de myxomycètes Mucilago crustacea, un dernier arrêt permet d'admirer Stropharia caerulea (chapeau bleuâtre à reflets verts, arêtes des lames concolores). C'est sur ces notes colorées que vers 13h s'achève la visite. Vivement la prochaine en 2011 ! Au CMB, Sabyne Lippens a donné une conférence sur 'la vallée du Vogelzangbeek' avec diaporama en 3 volets : 1) la vallée : son ruisseau, son Site classé, sa Réserve Naturelle ; 2) la biodiversité : la flore, la faune, la fonge de la RNA ; 3) l'association nature : ses actions et ses projets.



Une autre conférence sur 'les papillons de jour' existe... Avis aux amateurs !





/ Voor de CMB gaf Sabyne Lippens een voordracht over „de vallei van de Vogelzangbeek „ met diavoorstelling in 3 delen: 1) de vallei : beek, Geklasseerd gebied, Natuurreservaat ; 2) haar biodiversiteit : flora, fauna, paddenstoelen ; 3) de natuurvereniging : acties en projecten. Er bestaat ook een voordracht met als thema „dagvlinders‟… Indien iemand interesse voelt… !

/ Bij het verlaten van het Reservaat maken wij een ommetje naar Exidia glandulosa (zwarte gelatineachtige massa‟s). En bij het terugkeren besluiten wij een bezoek te brengen aan de boomgaard van het Kattekasteel, een villa die haar naam ontleent aan het torentje met kattenbeeld. Deze gemeentelijke eigendom, sedert meer dan 12 jaren aan zijn lot overgelaten, moet hersteld worden in overeenstemming met het beschermde gebied (25 ha) dat het zogenaamde Reservaat (13 ha) omvat. Weldra komen er in de tuin containers waarin animaties ter sensibilisering voor de natuur ingelegd worden in samenwerking met het Gewestelijk Centrum voor Ecologie-Initiatie (GCEI) Tournesol-Zonnebloem. Hier vinden wij bovendien Mycena galericulata (gekruiste lamellen zoals de rails van een spoorweg). Tenslotte, in een weide bezaaid met mycomyceten Mucilago crustacea, staat een laatste halte ons toe Stropharia caerulea te bewonderen (blauwachtige hoed met groene weerschijn, boorden van de lamellen egaal gekleurd). Op deze gekleurde noten eindigt het bezoek omstreeks 13u. Vol spanning wachten wij op het volgende in 2011 !

Groupe de travail Chauves-souris de Natagora / Werkgroep Vleermuizen van Natagora

Voici un extrait du Rapport d'activités menées dans le cadre de la Convention 2010 entre IBGE & Natagora pour le suivi des chauves-souris en Région de Bruxelles-Capitale.

Hieronder volgt een uittreksel uit het Verslag van de activiteiten opgezet in het kader van de Overeenkomst 2010 tussen het BIM&Natagora voor de monitoring van vleermuizen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

"Visite guidée au Vogelzang sur les chauves-souris "

"Geleid bezoek in de Vogelzang over vleermuizen"

" Le samedi 4 septembre 2010, une soirée spéciale chauvessouris a été organisée au Vogelzang à Anderlecht en collaboration avec Natuurpunt Brussel et CCN Vogelzang CBN. Une courte présentation bilingue des associations, suivie d'une longue introduction interactive au thème des chauvessouris ont permis d'attendre la tombée de la nuit. Côté observations, la soirée fut très décevante par rapport aux soirées de repérage. 72 personnes dont beaucoup d'enfants ont pris part à cette activité : une bonne dizaine de néerlandophones et une petite soixantaine de francophones se sont répartis en 3 groupes guidés par différents chiroptérologues de Plecotus, Natuurpunt Brussel et CCN Vogelzang CBN. Une très belle réussite (et une très belle collaboration) pour une première initiative de ce genre ! "

" Op zaterdag 4 september 2010 werd in de Vogelzang te Anderlecht, in samenwerking met Natuurpunt Brussel en CCN Vogelzang CBN, een speciale avond ingelegd rond vleermuizen. Een korte tweetalige voorstelling van de verenigingen en nadien een lange interactieve inleiding op het thema vleermuizen stonden de aanwezigen toe het vallen van de nacht af te wachten. Qua waarnemingen werd het een echt teleurstellende avond in vergelijking met de opsporingsavonden. 72 personen, waaronder heel wat kinderen, namen aan het opzet deel: een goede tien Nederlandstalige en een kleine zestig Franstalige werden opgedeeld in 3 groepen onder leiding van verschillende vleermuizenkenners van Plecotus, Natuurpunt Brussel en CCN Vogelzang CBN. Werkelijk een geslaagde activiteit (en een heel mooie samenwerking) voor een eerste initiatief van deze aard ! "

Auteurs : Pierrette Nyssen de Natagora-Plecotus & Cécile Herr de Natagora-Plecobrux * * Plecobrux est la section bruxelloise de Plecotus

Auteurs : Pierrette Nyssen van Natagora-Plecotus & Cécile Herr van Natagora-Plecobrux * * Plecobrux is de Brusselse afdeling van Plecotus

2/2011 - 22 -

La CCN Vogelzang CBN, dont un des objectifs est de favoriser une meilleure connaissance de la nature, organise en collaboration avec les associations une nouvelle série de visites sur des thèmes divers. Le nouveau calendrier 2011 de ces activités est annoncé par l‟affiche verte annexée à cette feuille de contact. En affichant celle-ci, vous pouvez contribuer à faire connaître nos actions en faveur du patrimoine naturel de la vallée du Vogelzangbeek. N’hésitez pas à nous contacter pour obtenir des affiches supplémentaires.

De CCN Vogelzang CBN, die ondermeer als doelstelling heeft een betere kennis van de natuur te bevorderen, organiseert in samenwerking met de verenigingen een nieuwe reeks wandelingen met verschillende thema‟s. De nieuwe kalender 2011 kondigt deze activiteiten aan op de groene A4-affiche bij dit contactblad. Door het uithangen van deze affiche kan iedereen bijdragen tot de bekendmaking van onze acties ten gunste van het natuurlijk erfgoed van de Vogelzangbeekvallei. Aarzel niet met ons contact op te nemen om meer affiches te bekomen.

VIE DE L ‘ ASSOCIATION

VERENIGINGSLEVEN

La poignée de naturalistes, qui a mis en route l‟action pour conserver, gérer et développer la biodiversité de la Vallée du Vogelzangbeek, a entrepris de nombreuses démarches en vue de la réalisation de ces objectifs. Une de ces démarches était la publication d‟une feuille de contact annuelle qui devait sensibiliser et informer. Nous sommes actuellement à sa 16ème année d‟édition. Une autre source d‟informations est disponible sur notre site Internet : http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/ ainsi que sur celui de la Protection des Oiseaux. Notre collaboration avec la LRBPO (*) a entre autres abouti dans un échange d‟informations sur son site Internet, page :

Het handjevol natuurliefhebbers dat de actie hebben opgestart om de Vogelzangbeek te beschermen, te beheren en haar biodiversiteit te ontwikkelen, heeft vele stappen ondernomen om die doelstellingen te bereiken. Een van die stappen was de uitgave van een jaarlijks contactblad om de mensen te sensibiliseren en te informeren. Op dit ogenblik zijn we toe aan de 16de jaar van de uitgave ervan. Een andere informatiebron is ter beschikking gesteld op onze Internetsite: http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/ alsook op deze van de “Vogelbescherming”. Onze samenwerking met het KBVBV (*) mondde onder meer uit in een gegevensuitwisseling op hun Internetsite onder:

http://www.protectiondesoiseaux.be/index.php/sitesnaturelsb elgique/71-regionbruxelloise/159-vogelzang

http://www.protectiondesoiseaux.be/index.php/sitesnaturelsbelgi que/71-regionbruxelloise/159-vogelzang

Nous remercions les dirigeants de cette association pour la collaboration fructueuse.

Wij danken hierbij de verantwoordelijken van die vereniging voor de vruchtbare samenwerking.

Durant toutes ces années, les lecteurs ont donc pu suivre l‟évolution de nos différentes actions. Ils ont été invités à participer aux activités de découverte, d‟étude, de protection et de gestion organisées par notre Commission. Le bilan de l‟association est aujourd‟hui franchement positif, et personne n‟avait osé espérer un tel résultat. Grâce au dévouement et au soutien de ses membres et grâce à une certaine obstination de la part de ses dirigeants, la CCN Vogelzang CBN est devenue incontournable quant à la conservation, la gestion et le développement du site.

Gedurende al die jaren hebben de lezers zo de evolutie van onze verschillende acties kunnen volgen. Ze werden uitgenodiging om deel te nemen aan de door onze Commissie ingerichte activiteiten voor natuurbeleving, -studie, -bescherming en beheer. Niemand had durven dromen dat de resultaten van onze vereniging vandaag zo positief zouden zijn. Dankzij de toewijding en steun van haar leden en dankzij het doorzettingsvermogen van haar bestuurders, heeft de CCN Vogelzang CBN inzake bescherming, beheer en ontwikkeling van het gebied een autoriteit verworven waar niemand meer aan voorbij kan.

Pour réaliser ses objectifs, notre Commission est toujours à la recherche de membres qui sont intéressés à s‟investir davantage au sein de l‟association. Par exemple : une assistance pour la gestion des différents dossiers, pour organiser nos activités, pour éditer notre périodique, pour traduire des textes, pour remplir les tâches administratives liées aux statuts de l‟ASBL, pour coordonner nos projets de réhabilitation... est la bienvenue. Votre aide peut aussi être plus ponctuelle et se limiter à une activité bien précise comme les inventaires et les suivis de la faune et de la flore, entretien et gestion des abords du site, surveillance du site... Réparties sur un plus grand nombre de personnes, ces tâches et devoirs seront aussi plus légers et les résultats meilleurs !

Om haar doelstellingen te verwezenlijken is onze Commissie steeds op zoek naar leden die zich graag meer willen inzetten voor onze vereniging. Zo zijn wij op zoek naar mensen die willen bijspringen bij het beheer van bepaalde dossiers, het organiseren van onze activiteiten, het uitgeven van ons tijdschrift, het vertalen van teksten, het uitvoeren van de administratieve taken opgelegd door de statuten van de VZW, het coördineren van onze herwaarderingsprojecten. Je hulp kan zich ook meer beperken tot een bepaalde activiteit zoals het inventariseren en monitoren van de fauna en flora, de onderhoud- en beheerswerken in het gebied… Door de taken en het werk te verdelen over een groter aantal personen, worden ze minder zwaar en leiden ze tot betere resultaten!



2/2011 - 23 -

Comment aider ?

Hoe kan je helpen?

Participer aux activités organisées par la Commission (Promenades Nature & Journées de Gestion). Devenir membre de la CCN Vogelzang CBN en versant une cotisation ou don (voir ci-après). Motiver vos connaissances et amis à soutenir nos actions et à venir nous rejoindre. Devenir membre actif et effectif en aidant l’association et en participant aux réunions (voir ci-après). User de votre influence auprès des instances officielles (à tous les niveaux !) pour soutenir nos actions. Soutenir nos projets en cours, car souvent un financement complémentaire est nécessaire ! Adhérer aux autres associations pour la nature, actives à d’autres niveaux (voir liste dans Feuille de Contact n° 4). Faire connaître nos activités dans votre quartier (affichage - Promenades Nature & Journées de Gestion). Créer des groupes d’étude qui visent un aspect particulier du site (plantes, oiseaux, insectes, batraciens...).

Deelnemen aan de activiteiten die opgezet worden door de Commissie (Natuurwandelingen & Beheersdagen). Lid worden van CCN Vogelzang CBN door een bijdrage of gift te storten (zie verder). Kennissen en vrienden aanspreken en motiveren om onze acties te steunen en om ook lid te worden. Actief en werkend lid worden, door de vereniging te helpen en door deel te nemen aan de vergaderingen (zie verder). Uw invloed aanwenden bij de officiële instellingen (op alle niveaus!) om onze acties te ondersteunen. Steun verlenen aan onze projecten want dikwijls is een bijkomende financiering nodig! Aansluiten bij andere natuurverenigingen die actief zijn op andere niveaus (zie lijst in Contactblad n° 4). Onze activiteiten bekend maken in uw buurt (uithangen van onze groene affiches - Natuurwandelingen & Beheersdagen). Werkgroepen oprichten om één van de aspecten van het gebied te bestuderen (planten, vogels, insecten, amfibieën, ...).

Notre Commission reste très active à tous les niveaux. La réalisation de nos projets de réhabilitation a demandé et demandera encore beaucoup de temps et d‟énergie. Heureusement, nous avons jusqu‟à présent toujours réussi à trouver les moyens, mais le succès de nos actions est en grande partie à attribuer à notre persévérance pour faire accepter la Nature comme étant un patrimoine commun. Elle a toujours existé pour tous et tout le monde en a besoin. Nous voulons rester, tant que nécessaire, le stimulant pour le développement des valeurs naturelles du site et le garant de la pérennité de ce patrimoine commun.

Onze Commissie blijft zeer actief op alle niveaus. De uitvoering van onze herwaarderingsprojecten zal, zoals in het verleden ook het geval was, nog veel tijd en energie opslorpen. Gelukkig zijn we er tot nu toe steeds in geslaagd om regelmatig de te nodige middelen te vinden, maar het succes van onze acties is grotendeels te danken aan ons doorzettingsvermogen om de Natuur te doen erkennen als gemeenschappelijk erfgoed. Zij was er altijd voor iedereen en iedereen heeft haar nodig. Wij willen zolang het nodig is de stimulans blijven om de natuurwaarden van het gebied te ontwikkelen en de waarborg zijn voor het voortbestaan van dit gemeenschappelijke erfgoed.

Si l'homme est souvent la cause de la dégradation et la disparition de la Nature, il peut (doit) aussi intervenir pour la sauvegarder et pour conserver ce patrimoine pour les générations futures. Cela doit se faire à l'échelle mondiale, mais aussi près de chez nous. Nous essayons, avec nos moyens, de faire appliquer ce principe à la vallée du Vogelzangbeek. Cela n'est pas toujours facile et nous apprécions donc particulièrement l'aide de tous ceux qui suivent l'exemple donné par nos donateurs. La reconnaissance de nos objectifs et du bien-fondé de nos projets par les donateurs est essentielle pour pouvoir les réaliser. C'est donc aussi l'occasion pour remercier tous ceux qui nous aident et qui soutiennent nos actions, que ce soit les donateurs, les associations, les comités de quartier, les bénévoles ou les autorités. D‟autre part, l‟aide et le soutien de la RBC (*) et de la Commune seront toujours indispensables pour pouvoir poursuivre la réhabilitation du site et pour le développement de nouveaux projets. Nos différentes propositions pour créer des activités en relation avec la réserve naturelle et avec le paysage rural ne sont pas toujours suffisamment écoutées ou comprises. Pourtant, ces projets sont indispensables pour l‟éducation des futures générations en faveur de leur environnement, pour le maintien de la biodiversité et pour assurer un développement durable de notre ville.

De Mens, die dikwijls de oorzaak is van de aftakeling en de vernietiging van de Natuur, kan (en moet) zich ook inzetten om dit erfgoed te redden en te behouden voor de volgende generaties. Dit moet niet alleen op wereldniveau gebeuren maar ook dicht bij ons. Wij trachten, met onze middelen, dit principe toe te passen in de Vogelzangbeekvallei. Dat is niet altijd gemakkelijk en we waarderen dus enorm de hulp van iedereen die het voorbeeld volgt van onze sponsors. De erkenning van onze doelstellingen en van de gegrondheid van onze projecten door de sponsors is onontbeerlijk om deze te kunnen verwezenlijken. Het is dan ook "de" gelegenheid om iedereen die ons helpt of steunt bij onze acties te bedanken, zowel de donateurs, de verenigingen, de wijkcomités, de vrijwilligers als de overheid. Anderzijds is duidelijk aangetoond dat de hulp en de ondersteuning vanwege het BHG (*) en de Gemeente onontbeerlijk zijn om het gebied verder te kunnen herwaarderen en voor de uitwerking van nieuwe projecten. Onze verschillende voorstellen voor de inrichting van activiteiten in relatie met het natuurreservaat en met het landelijk gebied krijgen niet altijd voldoende gehoor of begrip. Nochtans zijn deze projecten onontbeerlijk voor het motiveren van de volgende generaties ten gunste van hun leefmilieu, voor het behoud van de biodiversiteit en voor het verzekeren van een duurzame ontwikkeling van onze stad.



2/2011 - 24 -

ABRÉVIATIONS

AFKORTINGEN

ASBL : Association sans But Lucratif BE-IBGE : Bruxelles Environnement – Institut Bruxellois pour la Gestion de l’Environnement CMB : Cercle Mycologique de Bruxelles CRIE : Centre Régional d’Initiation à l’Ecologie ERNB : Education Relative à la Nature et sa Biodiversité LRBPO : Ligue Royale Belge pour la Protection des Oiseaux M&S : Monuments et Sites OGM : Organismes Génétiquement Modifiés RBC : Région de Bruxelles-Capitale SBGE : Société Bruxelloise de Gestion de l’Eau SRBE : Société Royale Belge d'Entomologie

BHG : Brussels Hoofdstedelijk Gewest BMWB : Brusselse Maatschappij voor WaterBeheer GCEI : Gewestelijk Centrum voor Ecologie-Initiatie GGO : Genetisch Gewijzigde Organismen KBVBV : Koninklijk Belgisch Verbond voor de Bescherming van de Vogels KBVE : Koninklijke Belgische Vereniging voor Entomologie LB-BIM : Leefmilieu Brussel – Brussels Instituut voor Milieubeheer MKB : Mycologische Kring van Brussel M&L : Monumenten en Landschappen NBE : Natuur- en Biodiversiteit-Educatie VZW : Vereniging Zonder Winstgevend doel

Ont participé à cette feuille de contact :

Hebben meegewerkt aan dit contactblad :

- article / artikel « … Kattekasteel » : Peter VANBELLINGHEN - article « Araignées du Vogelzang » / artikel « Spinnen in Vogelzang » : Robert KEKENBOSCH - article « Inventaires & Visites » / artikel « Inventarissen & Wandelingen » : Sabyne LIPPENS - vérification & correction des textes français : Christiane HUBERT - nazicht Nederlandse teksten en vertalingen NL: René DIRCKX - registre des membres / ledenbestand & webmaster : David VANBELLINGHEN - réalisation & rédaction / realisatie & redactie : Peter VANBELLINGHEN Plus d’informations concernant nos actions et activités ainsi que celles d’autres associations bruxelloises sont disponibles sur les sites Internet suivants :

Meer inlichtingen over onze acties en activiteiten alsook deze van andere Brusselse verenigingen zijn beschikbaar op de volgende websites:  http://observations.be/gebied/view/32592

http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/ http://www.protectiondesoiseaux.be/index.php/sitesnaturelsbelgique/71-regionbruxelloise/159-vogelzang http://users.skynet.be/vogelenzang.asbl/ http://www.bruxellesnature.be/ http://www.brusselnatuur.be/

Illustrations / Illustraties : Photographes /fotografen ©: VAN WASSENHOVEN R., DeKoLoGi - VAN KEER K., LIPPENS S., VZ - HUBERT Ch., Les auteurs des photos prises dans la Réserve Naturelle du Vogelzangbeek / De auteurs van de foto’s die genomen werden in het Natuurreservaat van de Vogelzangbeek http://observations.be/user/photos/52024

2/2011 - 25 -

2/2011 - 25 -



Bibliographie / Bibliografie :

 Atlas de la Flore en RBC – ALLEMEERSCH L., Jardin botanique national de Belgique - BE/IBGE & INBO - 2003-2005  Atlas Régional « Papillons de jour de la Région de Bruxelles-Capitale » - BE-IBGE & INBO – 2009  Papillons - Paul Whalley - Edit. ARTHAUD – 1989

VOGELZANG a besoin de vous !

VOGELZANG heeft je nodig!

Dans les rubriques précédentes, nous pensons avoir traité amplement tous les aspects qui déterminent la vie et les actions de notre association. Nous espérons vous avoir convaincus de la nécessité de son existence et, dans ce cas, votre adhésion ou le renouvellement de votre cotisation confirmera nos options pour l‟avenir.

In de voorgaande rubrieken hebben we getracht alle aspecten van de acties en de werking van onze vereniging zo ruim mogelijk te behandelen. We hopen dat je daarmee inziet hoezeer dit alles nodig is. Je aansluiting of de vernieuwing van je bijdrage zal naar de toekomst toe voor ons meer mogelijkheden scheppen.

Cotisations et dons peuvent être versés sur le compte : n° 210-0062146-21 de la CCN Vogelzang CBN

Lidgeld en giften kunnen gestort worden op rekening: nr. 210-0062146-21 van de CCN Vogelzang CBN

Le montant du versement doit être détaillé en fonction de vos motivations et de vos possibilités :  Cotisation membre adhérent : 5 € minimum  Cotisation membre effectif (*) : 10 € minimum  Don pour nos projets : à fixer par vous-même.

Het bedrag van de storting moet gedetailleerd worden in functie van uw motivatie en mogelijkheden :  Lidgeld voor toetredende leden : 5 € minimum  Lidgeld voor werkende leden (*) : 10 € minimum  Gift voor onze projecten: bedrag door uzelf te bepalen.

Attestation fiscale délivrée pour tout don de 40 € et plus (versé en complément à la cotisation)

Fiscaal attest geleverd voor alle giften van 40 € en meer (die bij het lidgeld gestort worden)

(*) tout membre adhérent participant activement aux actions de l’association peut faire la demande par écrit pour devenir membre effectif ou associé de l’Assemblée Générale de notre ASBL.

(*) ieder toetredend lid dat actief meewerkt aan de acties van de vereniging kan een schriftelijke aanvraag indienen om werkend lid of vennoot te worden van de Algemene Vergadering van onze VZW.

2/2010 – 26 –

2/2011 - 26 -

2011 CONTACTBLAD CCN VOGELZANG CBN C C N VOGELZANG CCN VOGELZANG CBN C B N VOGELZANG

Recommend Documents