Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Blauwtong Werkgroep kleine herkauwers 10/03/2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Inhoud • • • • • •
Blauwtong 2008 Winterscreening 2008-2009 Serotype 11 Vectormonitoring 2008 Vaccinatieprogramma 2008 Vaccinatieprogramma 2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Blauwtonggevallen in 2008 • Veel kleiner aantal dan in 2007 • Bij dieren die (nog) niet of pas gevaccineerd waren • 23 bedrijven met BTV8 gevallen bij Belgische dieren (22 rund, 1 schaap) • 24 bedrijven met BTV8 gevallen bij ingevoerde dieren (22 rund, 2 schaap) • (Bij invoer werden op 1 rundveebedrijf positieve resultaten voor BTV6 en op 3 rundveebedrijven positieve resultaten voor BTV1 gevonden. Er kon geen viruscirculatie aangetoond worden) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Geografische verspreiding van de BT gevallen
2007
2008
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Winterscreening 2008-2009 • • • • •
208 dairy farms sampled (blood+serum) in December-January Mostly the same farms as in the previous winterscreening Stratified for age (10 bovine animals born in 2008, 2007, 2006 and earlier) RT-PCR and Ab ELISA Preliminary results 7281 samples tested in RT-PCR: 154 positive (2%), 5 dubious
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Winterscreening 2008-2009 Farms sampled
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Winterscreening 2008-2009 RT-PCR
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Winterscreening 2008-2009 RT-PCR
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 • A cow was tested in November 2008 in the framework of passive surveillance (calf died soon after birth) • Positive for BT in RT-PCR • Serotype specific PCR negative for BTV1, BTV6 and BTV8 • Virus isolation negative
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 • Samples send to CRL – – – –
Initialy same results Positive in PCR for serotype 11 Positive in SNT for serotype 11 Based on limited sequencing of genome segment 2 very much related to the South African reference strain (parent of the live vaccine strain) (99.74%) – The virus could not be isolated
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 • Sampling of all other bovines in the herd – No other animals positive in RT-PCR
• Sampling of all other farms with ruminants in the 1 km zone – 20 farms sampled, 907 samples – 5 farms with 1 to 3 animals positive for BTV11 (ct<40) – 9 animals positive for BTV11 (ct<40)
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 • All samples of the winterscreening positive for BT in RT-PCR were tested in the BTV11 serotype specific PCR – 8 farms with 1 to 2 positive animals in the north of the country – 12 positive animals on 246 tested
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Winterscreening 2008-2009 RT-PCR
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 - Epidemiology • Only positive animals in a region in the North of the country • No clear epidemiological links between positive farms • No disease observed in cattle or sheep • Low prevalence
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 - Measures • By way of precaution, a temporary control zone (min 20 km) was established on 17 February • Ruminants for breeding and fattening that have been in this zone since 1 November 2008 are only sent to other memberstates if negative in the RT-PCR for BT
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 – Temporary controle zone
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 - Measures • Active and passive surveillance for BT is intensified • All ruminants in herds with positive results are being sampled and tested
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BTV11 - Conclusions • Limited spread of a BTV11 virus in a defined region • Only one or a few animals positive per herd • No disease • Only detected due to intensive surveillance • Probably a vaccine or vaccine related virus
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Entomological surveillance 2008-2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccinatieprogramma 2008 • Serotype 8 • Verplichte vaccinatie van – alle schapen – alle runderen, uitgezonderd vleeskalveren • al deze dieren geboren voor 1 september 2008 moesten gevaccineerd zijn ten laatste op 31 december 2008
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccinatieprogramma 2008 • Vrijwillige vaccinatie van – – – –
geiten herten vleeskalveren andere gevoelige dieren
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccins • Algemeen: – geïnactiveerd vaccin tegen BTV8 – 6.000.000 doses besteld via algemene offerteaanvraag – toegekend aan • Mérial SAS (M) • Fort-Dodge Animal Health (FD)
• Vaccins waren niet geregistreerd, maar hadden een tijdelijke gebruiksvergunning – M: schapen en runderen – FD: runderen
BTVPUR® AlSap 8 Zulvac® 8 bovis
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccins • Beschikbaarheid aanvankelijk beperkt, levering gespreid – Mei 2008: eerste levering voor schapen – Juni 2008: eerste levering voor runderen – Vanaf eind juli was voldoende vaccin in voorraad
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Prioriteiten •
Gezien de levering in schijven was prioritiseren nodig om vaccin zo efficiënt mogelijk te gebruiken: 1.
schapen
2.
runderen < 2 j (uitz. vleeskalveren) fokstieren
3.
runderen > 2 j
4.
vrijwillige vaccinatie: vleeskalveren, geiten, herten, andere gevoelige dieren
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Geregistreerde vaccinaties in 2008 Provincie ANT VBR WBR WVL OVL HEN LUI LIM LUX NAM To ta a l
Runderen 1e vac 2e vac 231.300 226.490 103.897 101.596 53.972 51.370 395.489 382.870 324.118 313.547 321.470 308.484 268.289 254.481 123.458 120.112 351.130 341.328 246.799 239.719 2 .4 1 9 .9 2 2 2 .3 3 9 .9 9 7
Schapen Geiten Herten totaal 457.790 205.493 105.342 778.359 637.665 629.954 522.770 243.570 692.458 486.518 4 .7 5 9 .9 1 9
27.720 33.665 6.500 51.814 54.893 24.449 23.557 23.059 17.562 20.470 2 8 3 .6 8 9
1.542 339 167 3.015 631 582 510 559 464 1.078 8 .8 8 7
126 1 1 10 37
175
Totaal 487.178 239.497 112.010 833.189 693.199 654.985 546.874 267.188 710.484 508.066 5.052.670
Situatie op 22/01/2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Geregistreerde vaccinaties in 2008
Va c c ina tio n d a ta b a s e 2 7 J a nua ry 2 0 0 9 Va c c ina te d a nima ls Va c c ine d o s e s P o p ula tio n* % a nima ls v a c c ina te d
S p e c ie s Ca ttle ** 2343163 4764234 2638033 89
S he e p 283986 283986 220600 129
Go a t 8887 8887 46950 19
De e r 175 175 12648 1
T o ta l 2636211 5057282 2918231 90
* winte r ce ns us ** twice va ccina te d Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Geregistreerde vaccinaties in 2008 600.000
Aantal geregistreerde doses
500.000
400.000
Runderen Schapen
300.000
200.000
100.000
0 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53
Week
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Problemen bij de vaccinatie in 2008 • Laattijdige beschikbaarheid van vaccin • Vaccinatie werd vaak uitgesteld tot de stalperiode • Enkel grote verpakkingen beschikbaar (schapen) • De voorschriften van de fabrikant ivm het gebruik van het vaccin werden niet altijd nageleefd Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Financiering van het vaccinatieplan • Financiering in België door: - FAVV: 2 miljoen € - 20 € aan veehouder voor het eerste bezoek van de dierenarts - ± 340.000 € distributiekosten van het vaccin
- Sanitair Fonds: - Vergoeding aan veehouder van de toedieningskosten boven de 20 €, met een maximum van:
- 1,50 € per gevaccineerd schaap - 4 € per gevaccineerd rund - (pre)financiering van het vaccin (3.816.000 €)
- Uitbetaling vergoedingen aan de veehouders: - Eerste schijf in oktober en november 2008 - Tweede schijf in januari 2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Financiering van het vaccinatieplan • Co-financiering door de EU - Het Belgisch vaccinatieplan 2008 werd goedgekeurd door de Europese Commissie - Aankoop van het vaccin: 100%, max. 0,6 €/dosis (3,6 miljoen €) - Vaccinatie: 50%, max 2 € per gevaccineerd rund (2 doses) en 0,75 € per gevaccineerd schaap
(*): à confirmer Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Conclusies vaccinatiecampagne 2008 • Aanvankelijk beperkte beschikbaarheid van het vaccin • Uiteindelijk hoge vaccinatiegraad • Weinig bevestigde gevallen van BTV8 in 2008 (invoer!) • De export van runderen naar vrije gebieden (oa Italië) is hervat
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccinatiecampagne 2009 • Voortzetting van de vaccinatiecampagne in 2008
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccinatieschema • Dieren die al in 2008 gevaccineerd werden:
Herhalingsvaccinatie • Dieren die nog niet gevaccineerd werden:
Primovaccinatie • Rekening houden met de minimale leeftijd waarop kan gevaccineerd worden (maternale antistoffen!) • Vaccinatie bij voorkeur voor het blauwtongseizoen
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccins • De aankoopprocedure voor 4,1 miljoen doses geïnactiveerd vaccin tegen BTV8 is afgesloten (MERIAl & INTERVET). Het vaccin is volgende week beschikbaar. • Nog geen vaccins BTV8 met centrale Europese registratie beschikbaar, dus vaccins met een tijdelijke gebruiksvergunning • Ook aankoop van 1 miljoen doses geïnactiveerd BTV1 vaccin voor eventuele noodvaccinatie Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Verplichte vaccinatie • Verplicht voor runderen (uitgezonderd vleeskalveren) en schapen • Vrijwillig voor vleeskalveren, geiten, herten en andere gevoelige dieren • De vaccinatie met uitgevoerd zijn ten laatste op 31 december 2009
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Wie mag toedienen • Enkel de bedrijfsdierenarts: – runderen: contractuele bedrijfsdierenarts aangeduid in het kader van het epidemiologisch toezicht – schapen, geiten, herten en andere: een erkende dierenarts
!!! OPGELET !!! – er mag in geen geval vaccin op een veehouderij of bij een veehouder worden achtergelaten – bij rundveehouders kan, behalve de contractuele bedrijfsdierenarts enkel diens plaatsvervanger vaccineren op vraag van de eerste
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Organisatie van de campagne producent
levering
groothandelaarverdeler
dierenarts bestelling
vaccinatie en rapportering
veehouder
validatie van bestellingen
FAVV
rapportering
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Organisatie van de campagne • De dierenarts geeft zijn bestelling door – het FAVV valideert de bestelling – de groothandelaar-verdeler levert de gevraagde doses af aan de dierenarts, die registreert • De dierenarts dient het vaccin toe en zorgt voor de rapportering in het register van het beslag en naar het FAVV toe • De veehouder betaalt zijn dierenarts voor het uitvoeren van de vaccinatie Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccineren • mag enkel – op geregistreerde beslagen (Sanitel) – bij correct geïdentificeerde dieren
• algemene richtlijnen: – koudeketen bewaren tot injectie
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Registreren van de vaccinaties • Gebeurt door de dierenarts op 2 niveau’s: – op de veehouderij d.m.v. een vaccinatielijst – aan het FAVV d.m.v. een webapplicatie of een papieren vaccinatierapport
• Daarnaast kan een individuele attestering van de vaccinatie van bepaalde dieren aan de dierenarts gevraagd worden door de veehouder (oa voor export) (vermelding op achterkant van runderpaspoort)
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Financiering van het vaccinatieplan 2009 • Financiering in België door: - FAVV: 2 miljoen € - Aankoop van vaccin serotype 8 - Distributiekosten van het vaccin
- Sanitair Fonds: - Vergoeding aan veehouder voor de toedieningskosten:
- 1 € per gevaccineerd schaap (vanaf minimum 15 gevaccineerde schapen)
- 2 € per toegediende dosis bij runderen (met uitzondering van vleeskalveren)
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Financiering van het vaccinatieplan • Co-financiering door de EU - Op basis van het vaccinatieplan goedgekeurd door de Europese Commissie - Aankoop van het vaccin: 50%, max. 0,3 €/dosis - Toediening: max. 50%
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Financiering van het vaccinatieplan • Praktisch – Vaccin • Wordt kosteloos ter beschikking gesteld van de dierenarts
– Vaccinatie • Het Fonds betaalt een vergoeding aan de veehouder (op voorwaarde dat de dierenarts de vaccinaties correct heeft geregistreerd) • Dierenarts moet zich voor alle activiteiten door de veehouder laten betalen (vaccineren, attesteren, registreren) • DGZ rekent kosten aan voor registreren van vaccinatierapporten en afleveren van inventarissen
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Vaccinatie na 2009 • Op basis van de evaluatie van het vaccinatieprogramma 2009
(*): à confirmer Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Website van het FAVV
www.favv.be op de pagina’s omtrent BT
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen