AUTOMOTIVE NETWERK FORD- LIMBURG
Afstemmingsinitiatieven tussen autoassemblagebedrijven en nijverheidstechnisch onderwijs en aansluitende opleidingsinitiatieven.
PROJECTCONCEPT 2007/2008 WERKKADER Er is een groot tekort aan geschoolde technici in de autosector. Voertuigen worden met de dag complexer. Voor technische scholen is het moeilijk om alle evoluties op de voet te volgen en om hun infrastructuur up to date te houden. Ook voor leraars is het bijna onbegonnen werk om naast hun lesopdracht en het bijbehorende voorbereidingswerk ook nog voortdurend bijscholing te volgen in de meest recente technieken. Het automotive netwerk Ford wil de samenwerking intensifiëren tussen enerzijds Ford Genk en de betrokken toeleveringsbedrijven in Limburg en anderzijds het netoverschrijdend technisch onderwijs- en aansluitend opleidingsaanbod in de regio. Daartoe wordt een structureel netwerk uitgebouwd tussen alle betrokken partijen, met als doel zowel op korte als op lange termijn een aantal afstemmingsinitiatieven te realiseren. Deze samenwerkingsprojecten kaderen binnen het Vlaams interministerieel beleidsprogramma “Taskforce voor de voertuigindustrie”. EVALUATIE VAN DE ACTIES IN HET EERSTE PROJECTJAAR (NOV. 2006-OKT 2007) •
•
•
Actie 1: de geplande gesprekstafel (met volgende thema’s: “Kansen en beperkingen voor het technisch onderwijs en de autoassemblage bedrijven” en “Afstemmen rond leerinhouden en stages versus huidige jobinhouden en verwachtingen op de werkvloer”) op 20 april 2007 met afgevaardigden van nijverheidstechnische scholen en werkgevers van Ford en omliggende toeleveranciers, werd wegens een staking bij de toeleveranciers afgelast. Er wordt overwogen om, na de evaluatie van de werkvloerstage voor leerkrachten, deze gesprekstafel in het schooljaar 2007-2008 opnieuw te organiseren. Actie 2: tussen 10 en 15 juni jl. werden voor 30 vakleerkrachten en instructeurs een begeleide werkvloerstage. Aan geïnteresseerde vakleerkrachten werden een tweedaagse werkervaring aangeboden respectievelijk in de afdelingen: productie, onderhoud, logistiek georganiseerd. Deze werkvloerstage had als doel vakleerkrachten een actuele werkervaring te geven door hen te laten meedraaien met een werkpost en hen een betere kijk te geven op de vereiste attitudes en vaardigheden de werkomstandigheden, het belang van veiligheidsvoorschriften, e.d. voor werknemers en schoolverlaters. Naast de werkvloerervaring bij Ford werden stageplaatsen bij drie toeleveranciers aangeboden Actie 3: het inschakelen van bruggepensioneerde werknemers voor de begeleiding van stagiaires en schoolverlaters kent obstructies op het terrein van de RVA-regelgeving. FTML vzw kan –mits goedkeuring van de RVA- bruggepensioneerden onbezoldigde arbeid laten verrichten in het kader van een maatschappelijk collectief engagement (vb. begeleiden van jongeren naar tewerkstelling in het kader van een door de Min. erkend project). Bij gunstig advies van de RVA (waarbij de omvang en de aard van de onkostenvergoeding een rol zullen spelen ) is de rechtszekerheid van de betrokken bruggepensioneerde gewaarborgd (op voorwaarde dat het geen prestaties betreft bij de laatste werkgever!). De smalle financiële marge die er bestaat is pover om deze werknemers te motiveren. Andere pistes zijn: inzetten van recent gepensioneerde werknemers van automotive bedrijven of tijdelijke detachering van werknemers die kortelings op pensioen gaan. Deze alternatieve pistes worden thans onderzocht.
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
1
ACCENTEN VOOR HET PROJECTJAAR 2007-2008 Rekening houdende met de evaluatie en nabesprekingen van de vorige acties met alle betrokken partijen wordt volgende werkterreinen weerhouden: • • •
Afspraken over stageplaatsen uniformeren: wederzijdse doelstellingen invullen, interactie stagementor en stagecoördinator, afspraken m.b.t. communicatie en feedback naar stagiaire (vormingsinitiatief mogelijk!); inschakelen in concrete bedrijfsprojecten. Dynamiek tussen onderwijs/opleidingsinstantie en bedrijf: bijscholing en vorming van leerkrachten/ instructeurs (organiseren van werkvloerstages). Oog hebben voor specifieke arbeidsattitudes op de werkvloer: leerkrachten/ instructeurs nemen deze waarden, eigen aan de ondernemingscultuur, best op in hun vakgericht lessenpakket.
SELECTIE VAN PROJECTCASES VOOR HET SCHOOLJAAR 2007-2008 • • • •
Actie “werkvloerintroductie voor vakleerkrachten en opleidingsverantwoordelijken” -2de editie – als onderbouw en voorbereiding van toekomstige begeleiding van eigen leerlingen/ cursisten tijdens bedrijfsstages Actie “gepensioneerden uit de assemblagesector inschakelen als mentoren voor stagebegeleiding op de werkvloer”. Actie “interactieve stagetafel voor bedrijven en nijverheidsscholen/opleidingsinstanties van het automotive netwerk FordLimburg”. Actie “VDAB- werkzoekende opleiding Automotive Production Operator om de toeleiding naar Ford te optimaliseren
KRITISCHE SUCCESFACTOREN Bij de keuze van de voorgestelde initiatieven werden volgende criteria in acht genomen: • Aandacht voor behoeften en waarden van beiden partijen • Zoekend naar long-win voor beide partners (toegevoegde waarde op lange termijn) • Concrete- en haalbare initiatieven: realistisch naar eigen vermogen • Zorg voor een intern draagvlak binnen de school en de opleidingsorganisatie, maar ook binnen de onderneming: aandacht voor een goede communicatie; geregeld feedback over de bereikte resultaten PROJECT DRAAGVLAK Promotor: Automotive netwerk Ford p/a dhr. Jos Wathiong Manager personeelsbeheer Henry Fordlaan 8, 3600 Genk tel.: 089 /61.71.28 e-mail:
[email protected] Fortis- bankrekening project: 235-0127000-39 Projectpartners: Het project wordt verder ontwikkeld in samenwerking en overleg met volgende projectpartners: • Het RTC Limburg, als co-promotor • De autoassemblagebedrijven, gelegen in de omliggende industrieterreinen Genk: Ford, IAC, Carcoustics, CSG, Decoma, Facil, Lear, Pelzer, Rieter Automotive, SML, TDS, Zender. • De aansluitende technische opleidingen in de netoverschrijdende scholen met – secundaire scholen en hogescholen KHLIM-XIOS-PHL • De aansluitende opleidingsorganisaties (VDAB, Syntra, LIMTEC, enz. ) • Betrokken sectororganisaties en -fondsen en betrokken derden ( AGORIA, FTML, LIMOB, vzw LOOA, ERSV Limburg, enz. ) Projectstuurgroep: De projectaansturing en opvolging wordt toevertrouwd aan de aangeduide vertegenwoordigers van vernoemde projectpartners, die eveneens zetelen in de stuurgroep. De praktische voorbereiding en terreinopvolging van de weerhouden initiatieven wordt opgenomen in een kerngroep.
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
2
PROJECTUITWERKING ACTIE “WERKVLOERINTRODUCTIE VOOR VAKLEERKRACHTEN EN OPLEIDINGSVERANTWOORDELIJKEN” Projectidee: De auto-industrie is steeds een voortrekker geweest op het vlak van de ontwikkeling en implementatie van nieuwe technologieën. Aansluitend wordt gerekend op een grotere betrokkenheid vanwege vakleerkrachten van het nijverheidstechnisch onderwijs en instructeurs van aansluitende opleidingsinitiatieven binnen deze evoluties. Als onderbouw en voorbereiding van de toekomstige begeleiding tijdens de stages voor het schooljaar 2007-2008 van laatstejaars leerlingen in de aanverwante nijverheidstechnische opleidingen en cursisten van aansluitende opleidingsinitiatieven wordt aan de vakleerkrachten/ instructeurs een ervaringsgericht bijscholingsaanbod aangereikt. Praktisch: Aan de vakleerkrachten en opleidingsverantwoordelijken van de vakgebieden elektronica, mechanica, elektromechanica, elektriciteit en automechanica en logistiek van de nijverheidstechnische scholen en de aansluitende opleidingsinitiatieven in de omgeving van de industriesite Genk wordt een extra bijscholingspakket aangeboden, dat aansluit met de werkvloerstages van hun leerlingen/ cursisten. Voor de opleidingsfaciliteiten van de automotive bedrijven en het opleidingaanbod van Limtec/ Limob en de leslokalen van Ford, worden extra inschrijvingen voor vakleerkrachten/ opleidingsverantwoordelijken voorzien. Hiermee krijgen telkens ca. 50 leerkrachten van het regulier onderwijs en opleidingsverantwoordelijken van VDAB en Syntra, de kans om zich via deze interne bedrijfsopleidingen bij te scholen. Voor iedere deelnemer, die begeleidt zal worden door een supervisor/ teamverantwoordelijke en/ of de opleidingsverantwoordelijke van het bedrijf, wordt een uitvoerige rondleiding en een aangepaste werkvloerintroductie (in functie van het vakgebeid van de betrokken deelnemer- aandacht voor werkattitude!) van één dag voorzien. Nieuw: • aspecten van het functioneel leiding geven op de werkvloer (hoe worden instructies op de werkvloer gegeven, opgevolgd en bijgestuurd) worden in het najaar van 2007 in een verkorte ervaringssessie aan leerkrachten aangereikt. • ter voorbereiding van de 2de editie van de werkvloerstage voor leerkrachten is een werkbezoek gepland aan de gesimuleerde werkomgeving van GM te Antwerpen Timing: Schooljaar 2007- 2008: • oktober/november 2007: werkbezoek met de leden van de projectgroep aan de gesimuleerde werkomgeving van GM te Antwerpen, ter voorbereiding van de geplande werkvloerstages in het schooljaar 2007-2008 • 2 geplande werkvloerintroducties met wisselende thema’s voor vakleerkrachten en instructeurs: 2de week december 2007 en 2de week juni 2008 Resultaatmeting en evaluatie: • Kwantitatief: aantal bereikte leerkrachten/ instructeurs per vakgebied/ schoolgemeenschap/opleidingsorganisatie. • Kwalitatief: verwerking evaluatiesessie na de bijscholing (ervaringen, pluspunten, bijsturingen) Realisatie: • Partners: aangesloten bedrijven binnen het automotive netwerk Ford; LIMTEC en VDAB; AGORIA en FTML • Projectaansturing: praktische organisatie (samenstelling en specifieke informatie vormingsaanbod ) en organisatie en opvolging inschrijvingen via Limob
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
3
ACTIE “GEPENSIONEERDEN UIT DE ASSEMBLAGESECTOR INSCHAKELEN ALS MENTOREN VOOR STAGEBEGELEIDING OP DE WERKVLOER” Projectidee: De stagementor in het bedrijf en de stagebegeleider voor het onderwijs en aansluitende opleidingen zijn de cruciale schakels in het leer- en ervaringsproces. Op de werkvloer is de tijdsinvestering voor de begeleiding van stagiaires/ leertijd door een stagementor van het bedrijf erg hoog en belastend voor de productie en veiligheid op de betrokken afdeling. Het blijft een opgave voor de stagementor om naast zijn permanente jobinhoud, voldoende tijd te maken voor de opvolging, begeleiding en evaluatie van deze toekomstige schoolverlaters. Uitgaande van het feit dat er structureel iets moet ondernomen worden om de toeleiding en de inzetbaarheid van schoolverlaters en cursisten naar de auto- industrie en toeleveringsbedrijven te verbeteren, wordt voorgesteld om een “pool van automotive- mentoren “ samen te stellen. Deze automotive- mentoren- gepensioneerden met ervaring in de automotive- sector- zullen tijdens de begeleiding van stages/ leertijd een schakelfunctie opnemen tussen het betrokken bedrijf en de school. Praktisch: De automotive- mentor zal zich toeleggen op de interne planning/ supervisie van de stages en de begeleiding van de stagiaire op de werkvloer (onthaal op de afdeling, praktische schikkingen en administratieve opvolging, houdt de stage- opleidingsdoelstellingen en het takenpakket voor ogen, invullen/opvolgen evaluatieverslag, feedback geven en evt. bijsturen van de stagiaire, contacten met de stagebegeleider van de school enz.). De automotive- mentor is hiermee de interne- en externe contactpersoon rond de opvolging van stages in het automotive- bedrijf. Voor de technische invulling van “het leren op de werkvloer” blijft de afdelingsverantwoordelijke of teamleider de aangewezen persoon. Aanvullende opdrachten op termijn: De automotive- mentor kan ook ingezet worden voor de planning, organisatie en begeleiding van didactische rondleidingen voor vakleerkrachten en bedrijfsbezoeken voor leerlingen, en zo gewenst- in overleg met de personeelsdienst- instaan voor het onthaal en eerste kennismaking op de werkvloer van nieuwe medewerkers. Doelgroep: Voorgesteld wordt om, bij wijze van pilootproject en aansluitend op reële initiatieven in het federale generatiepact, deze brugfunctie tussen onderwijs/vorming en automotive- bedrijven in te vullen door: • gepensioneerden uit de automotive- sector • eindeloopbaan- werknemers in het automotive bedrijf Voor de geleverde prestaties wordt een –door de RVA begrensde- aangepaste vergoeding voorzien (aangevuld met verplaatsingsvergoeding, evt. maaltijdvergoeding). Personeelsinzet Voor deze begeleiding in de automotive- bedrijven wordt een extra inzet van max. twee automotivementoren- met standplaats: Ford Genk- op maat en naar behoeften van de betrokkenen partijen voorzien. Vorming Om de cruciale taak van automotive- mentor te kunnen blijven vervullen, zodat het verrijkend blijft voor zowel stagiairs als begeleiders, is het belangrijk om een inzicht te hebben op diverse aspecten in de begeleiding van stagiaires en cursisten. Het bestaande vormingsaanbod van het sectorfonds kan, rekening houdend met de belangrijkste elementen in bovenstaande opsomming, constructief inspelen op deze bijkomende vormingsnood.
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
4
Timing: Organisatorische voorbereiding: • najaar 2007: behoefte-enquête m.b.t. opportuniteiten rond stages voor schooljaar 2006-2007 in automotive bedrijven en omliggende nijverheidsscholen en opleidingsinstanties; selectie en evt.vorming bedrijfsmentoren . • voorjaar 2008: bedrijfsmentoren zijn praktisch inzetbaar vanaf de opstart van de leerlingen- en cursisten stages. Bij de toekenning van de stageopdrachten wordt uiteraard rekening gehouden met de opportuniteiten in het betrokken bedrijf en de afstemming met de betrokken school en/of opleidingsinstantie. Resultaatmeting en evaluatie: • Kwantitatief: aantal extra bereikte stagairs/ cursisten per vakgebied/ schoolgemeenschap/opleidingsorganisatie. • Kwalitatief: verwerking evaluatiesessie na de stages (ervaringen, pluspunten, bijsturingen) Realisatie: • Partners: aangesloten bedrijven binnen het automotive netwerk Ford; RTC Limburg, LIMTEC en VDAB; AGORIA en FTML • Projectaansturing: praktische organisatie (samenstelling en specifieke informatie vormingsaanbod ) en organisatie en opvolging inschrijvingen via FTML
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
5
ACTIE “INTERACTIEVE STAGETAFEL VOOR BEDRIJVEN EN NIJVERHEIDSSCHOLEN/OPLEIDINGSINSTANTIES VAN HET AUTOMOTIVE NETWERK FORDLIMBURG” Projectidee: Er blijft een communicatie- gap tussen bedrijven en onderwijs/opleidingsinstanties wanneer het gaat over stages van leerlingen en cursisten . Betrokken bedrijfsverantwoordelijken blijken onvoldoende op de hoogte van de stagedoelstellingen en hebben andere verwachtingen over de vaktechnische competenties van de toekomstige schoolverlaters en cursisten. Vanwege de stagebegeleiders uit het onderwijs en aansluitende opleidingen wordt steeds opnieuw de nadruk gelegd op aandacht voor een realistische jobinhoud van de stage en eenduidige afstemming rond de opvolging, begeleiding van lijnverantwoordelijken in het bedrijf m.b.t. feedback. Het automotive netwerk Ford- Limburg wenst tweemaal per schooljaar een gesprekstafel te organiseren voor stagementoren in automotive bedrijven en stagebegeleiders in de omliggende nijverheidsscholen en aansluitende opleidingsinstanties. Praktisch: De meeting zal plaatsvinden in de tweede helft van het schooljaar 2007-2008 Agendapunten: • evaluatie van de ingerichte werkvloerstages • ervaringen met en resultaten van de stage- mentor • informatie m.b.t. tot de automotive gelieerde vakopleidingen in het nijverheidstechnisch onderwijs en aansluitende opleidingsinitiatieven ( duiding over vakinhouden in de verschillende opleidingsplannen, e.d.) • beschikbaar stellen van didactisch materiaal, begeleiden van eindwerken gebonden aan de bedrijfsrealiteit, participatie in jury’s voor projectweken en GIP- proeven, e.d. Timing: Voor het schooljaar 2007-2008: • mei 2008: gesprekstafel in een nijverheidsschool/ opleidingsinstantie Resultaatmeting en evaluatie: • Kwantitatief: aantal bereikte leerkrachten/ instructeurs per vakgebied/ schoolgemeenschap/opleidingsorganisatie • Kwalitatief: opvolging evaluatie na iedere gesprekstafel (ervaringen, pluspunten, bijsturingen) Realisatie: • Partners: aangesloten bedrijven binnen het automotive netwerk Ford; RTC Limburg, LIMTEC en VDAB; AGORIA en FTML • Projectaansturing: praktische organisatie (samenstelling en specifieke informatie vormingsaanbod ) en organisatie en opvolging inschrijvingen via Ford Genk/RTCLimburg
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
6
ACTIE “VDAB OPLEIDING AUTOMOTIVE PRODUCTION OPERATOR VOOR WERKZOEKENDEN”
Projectidee: Productiearbeider in een autoassemblagebedrijf is een specifiek beroep. Men vindt het uitsluitend terug in de autoassemblagebedrijven en in Vlaanderen bestaat er geen specifieke opleiding. Een bevraging van de automobielconstructeurs begin juni 2006 leert het volgende: Generieke competenties zijn prioritair t.o.v. technische competenties; willen is belangrijker dan kunnen De technische competenties zijn basiscompetenties uit enkele technologische domeinen die via een systeem van moduleshopping kunnen aangeboden worden in bestaande opleidingsstructuren. De structuur van het productieproces in de autoconstructie bestaat uit de afdelingen lassen, verven, assembleren. Deze structuur heeft geen invloed op de gevraagde technische competenties zodat men over één functie- en opleidingsprofiel kan spreken. Bij de toeleveranciers zijn de technische competenties in bepaalde technologieën meer uitgesproken op het vlak van elektro-mechanica en heftruckbediening. De VDAB wenst een opleiding “auto-assembleur” op te zetten in haar competentiecentrum in Hasselt. Het opleidingsprogramma heeft een dubbele functie: assessment en ontwikkeling van de generieke competenties bij werkzoekenden die door de autoconstructiebedrijven als prioritair worden voorgesteld. Praktisch: In de loop van november 2007 worden met cycli van 10 weken een VDAB opleiding “automotive production operator” opgestart voor telkens 20 deelnemers aan de hand van volgend draaiboek: • • • •
Screening en rekrutering van geïnteresseerde werkzoekenden (co- productie VDAB/Ford) Kennismaking met de opleiding (introductie, bedrijfsbezoek Ford, werkplekleren) Opmaak individueel opleidingsdossier Training en opleiding (met specifieke aandacht rond werkattitudes en technische vaardigheden in de automotive sector) en introductie in het FPS systeem (veiligheid, milieu, teamwerking en kwaliteitszorg) van Ford De opleiding gaat deels door in de VDAB campus te Hasselt en deels als werkplekstage bij Ford Genk. Timing: • Voorbereiding vanaf september 2007 • Eerste opleidingsessie gepland in november 2007 Resultaatmeting en evaluatie: • Kwantitatief: aantal opgeleide werkzoekenden en aantal aanwervingen na geslaagde opleiding • Kwalitatief: opvolging, evaluatie en bijsturing van het programma van de opleiding Realisatie: • Partners: aangesloten bedrijven binnen het automotive netwerk Ford; RTC Limburg, LIMTEC en VDAB; AGORIA en FTML • Projectaansturing: praktische organisatie (samenstelling en specifieke informatie vormingsaanbod ) en organisatie en opvolging inschrijvingen via Ford Genk/VDAB Limburg
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
7
Afsprakenkader Tijdens de voorbereidende overlegmomenten ter voorbereiding van dit project werden volgende aandachtspunten m.b.t. de realisatie van de acties omschreven in dit projectconcept door de deelnemende partners onderschreven: 1.
de deelnemende partners engageren zich om vernoemde acties, rekening houdend met de inzet en de eigenheid van alle deelnemers, uit te voeren.
2.
in de loop van het schooljaar 2007-2008 worden alle vermelde initiatieven opgestart, met engagement en verwachtingen naar alle partijen.
3.
de leden van het automotive netwerk Ford zijn bereid de opgedane ervaringen en draaiboeken van de verschillende acties te dissemineren naar andere Vlaamse regio’s.
Projectplan 2008- Automotive Netwerk Ford
oktober 2007
8