Hoe nu verder op de wereldmarkt? - Gevolgen voor de NL zuivelketen
VAB bijeenkomst
Mark Voorbergen Wageningen, 18/09/2008
Rabobank’s visie op de relatie wereldmarkt – EU markt in 2005/06 ….
€/100 kg, 4.43% fat, 3.47% protein)
31 29
EU milk price range
27 25
?
23 21 19
World market price range dairy commodities
17
2
Source: Rabobank
20 20
19 20
18 20
17 20
16 20
15 20
14 20
13 20
12 20
11 20
10 20
09 20
08 20
07 20
20
06
15
Rabobank
… totdat de wereldmarkt leidend werd voor prijsvorming werd in de EU
De loop der dingen ……. •
Poeder- en boterprijzen stegen op de wereldmarkt naar onvoorziene hoogten
•
Verwerkers met ongebruikte productiecapaciteit in deze producten gingen op zoek naar “losse” melk
•
Onrendabele retailcontracten in de EU markt (UHT o.a.) werden indien mogelijk gecancelled
•
Consumentenprijzen en grondstofprijzen (rauwe melk) gingen over vrijwel de hele linie omhoog
•
De rust keerde terug op de wereldmarkt - met name door forse toename in de exporten van de VS – en de prijzen daalden naar niveau’s tussen de 2007-piek en het historisch gemiddelde
•
Wereldmarktprijzen zakten weer onder EU niveau en beide markten raakten weer losgekoppeld
3
Rabobank
Onbalans op de wereldmarkt Vraag steeg gestaag..
.. aanbod bleeg achter
CAGR: 2.6% Historische Low stock levels groei 2000-2005
CAGR 1.7% Historische groei 2000-2007
Global commodity price trends
Lage groei van het aanbod in traditionele exportregio’s
6.000
Sterke groei met name gedreven door nieuwe welvarende zuivelconsumenten in Azië
5.000
Tijdelijke aanbodissues: - Australische droogte - Overstromingen in Latijns America - Export bans
USD/tonne
4.000
3.000
2.000
Hogere productie kosten:
1.000
grond, veevoeder
2004
2005
2006 Butter
SMP
2007 WMP
2008
Whey Powder
Prijspiek kwam voort uit langdurig achterblijven van het wereldwijde melkaanbod, versterkt door incidentele aanbod issues Source: ZMP, Rabobank 4
Rabobank
Hoe nu verder?
zal de vraag terugvallen of kan de groei van de wereldmelkproductie versnellen? Global milk production growth (2000 - 2007)
Potential Dairy Market Growth and CAGR 2005-2010 3.1%
0.0% 140
CAGR 2000-2007
140
CAGR 2005-2010
120
2.9% 2000 2007
1.1%
0.9%
80 80
60 13.2%
40
2.5%
1.5% 3.4%
India/Pakistan
EU-27
North America
Latin America
Russia/Ukraine
0.5%
Japan/Korea
Other CIS
0
Other W Europe
EU-27
India/Pakistan
North America
China
Russia
New Zealand
-0.2% 3.0%
2.6%
Middle East/ N Africa
Source: ZMP, Rabobank 2007
4.0%
20
Oceania
3.0%
Ukraine
Mexico
0.0% 1.1% 0.0% Argentina
Australia
20 -2.2% 0
23.0%
SE Asia
0.0%
3.2%
China
60
Brazil
1,000 tonnes
100
40
5
2005 2010
120 100
0.6%
Rabobank
Aanbodreacties – melkprijzen moedigen melkveehouders in de hele wereld aan om de productie te verhogen Change in Farmgate Milk price (compared to 12 months prior) 100%
Dec-07 Apr-08
80%
60%
40%
20%
0% EU
Brazil
Australia
USA
NZ
Argentina
Uruguay
Source: Rabobank 6
Rabobank
Sommige productieregio’s zijn goed in staat om te reageren NZ, Uruguay, Brazilië
• • • •
7
Lage kosten Pasture based Melkprijs gelinked aan de wereldmarkt Minimale overheidsinterventie
Rabobank
Anderen hebben problemen
Australië
Argentinië
8
Rabobank
USA : Groot potentieel, maar wordt het gerealiseerd?
Toenemend concurrerend, grootschalig en solide gefinancierd Maar marktliberalisatie is nodig om het potentieel te realiseren US poederuitvoer was een belangrijke factor in de prijsval van afgelopen maanden SMP Exports (Big 5) 160,000
140,000
120,000
Tonnes
100,000 Arg Aust EU NZ USA
80,000
60,000
40,000
20,000
0 Q1
Q2
Q3
2004
9
Q4
Q1
Q2
Q3
2005
Q4
Q1
Q2
Q3
2006
Q4
Q1
Q2
Q3
2007
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
2008
Rabobank
EU-27: genoeg ruimte voor groei, … ... maar gaat het ook gebeuren?
142
140
Ruimte voor 5.7 millioen ton
138
136
134 Additional quota old EU Additional quota new states EU-27 quota
132
Milk deliveries (fat corrected)
2008/09 quota increase 130 2005-06
10
2006-07
2007-08
2008-09
Rabobank
Outlook: zuivelprijzen zullen normaliseren boven historische niveau’s Volatiliteit neemt sterk toe Vraag zal blijven stijgen….. CAGR 2.5% Forecasted potential Low stock levels growth ‘07-’12
Global dairy commodity price forecasts
…groeiversnelling aanbod? CAGR 2.0 % Forecasted growth ‘07-’12
6.000 Impact of China and India
5.000
USD/tonne
4.000 Trading range SMP and butter
3.000
post 2008 Trading range
2.000
SMP and butter pre-2007
Trading range
1.000
whey powder
Trading range whey powder pre-2007
post 2008
2004
2005
2006 Butter
SMP
2007 W MP
2008
W hey Powder
Conclusie: toenemende blootstelling aan de volatiliteit van de wereldmarkt betekent dat de EU melkprijs kan fluctueren tussen 30ct en 40ct in de komende maanden/jaren Source: ZMP, Rabobank 11
Rabobank
Strategische implicaties voor de nieuwe marktsituatie voor de zuivelketen
Melkverwerkers
Melkveehouders
Current mood indicator
•
•
•
•
Hogere wereldmarktprijsniveau’s biedt de EU van tijd tot tijd exportmogelijkheden
Voedingsbedrijven
Detailhandel
☺
☺?
Wereldwijde krapte in de melkmarkt brengt melkopbrengsten naar hogere niveau’s
•
•
De coöperatieve natuur van de melkverwerking betekent dat de prijsrisico’s doorgegeven worden aan de melkveehouders Verschillen in prestatie als gevolg van de verschillende productfocus zullen explicieter worden
Toenemende blootstelling aan de wereldmarkt maakt het inkomen uit melk volatieler • Verhoging van de grondstofkosten zijn niet Kosten van inputs liggen altijd door te berekenen hoger in de consumentenprijs
12
Handelaren
•
Handel vaart wel in turbulente tijden
•
Kosten van zuivelgrondstoffen blijven volatiel
•
Van tijd tot tijd onzekerheden in de grondstofvoorziening
•
Gemiddelde prijs van zuivelgrondstoffen blijft gemiddeld hoger
•
Sterkere onderhandelingspositie voor leveranciers met toegang tot de wereldmarkt …
•
…. maar in het algemeen geen verslechtering van de marges
Rabobank
The World’s Leading Specialist Food and Agribusiness Bank
13
Rabobank