CentraBest 09/25.28.22
vol.2, no.2 augustus 1973
2 SF-GIDS No.7 - Augustus 1973 - vol.2,no.2. SF-GIDS is (c)copyright 1973 by E.C.Bertin. Prijs per afzonderlijk nummer: 20 BF/fl.1,50 Abonnementen voor België en Nederland : 160 BF/fl.12 voor 10 nos. op onze rekening bij de Generale Bankmaatschappij, Gent,Belg. no.290-0012982-05 van Eddy BERTIN, SF-Gids, of met internationaal postmandaat. Abonnementen alle andere landen: 200 BF. Nog enkele nummers zijn leverbaar van SF-G. nos.5 & 6, alle andere zijn volledig uitgeput, en worden niet herdrukt. ONZE MEDEWERKERS IN DIT NUMMER : Edith BRENDALL : blz. 19/21/22/24/25. Jean BUYLE: blz.15/16 André DE RYCKE: blz.14 Fred MERTELAER: blz.27 Charles VAN HULSEL: blz.19/20 Rein A. ZONDERGELD: blz. 5-9 ILLUSTRATIES IN DIT NUMMER : cover & back-cover, blz. 7 & 17 allen Eddy C. BERTIN
UITGEVERS: PUBLISHERS IN DIT NUMMER: Ed.BODSON: 13 BORN : 16 BRUNA : 19,20,21 CORGI : 24 "HORROR":21,22,23 LATTES : 27 MEULENHOFF: 15,23 PAN : 26 SPECTRUM: 16 SPHERE : 25 TRITON PERS: 20
OOK IN UW KRANTENKIOSK OF BOEKHANDEL VERKRIJGBAAR ! maandelijks een boeiende SF-roman, zowel van Amerikaanse of Britse, als van Belgische auteurs : de reeks APOLLO en om de veertien dagen Uw dosis huiveringen en zenuwslopende spanning, de niet te versmaden reeks HORROR beiden aan zeer lage prijzen !
3 INHOUDSOPGAVE :
AUTEUR:
WIE WAS J. SHERIDAN LE FANU ? door Rein A; Zondergeld BIBLIOGRAFIE J.SHERIDAN LE FANU RAZ Aankondigingen : Atlan / Terra Gebeurtenissen in het SF-Fandom : SF-Dag te Amsterdam SF-Kern te Gent, België SF-Bijeenkomsten te Antwerpen Aanvulling bij Van Vogt checklist Fanzine Reviews : Infosfan / Holland-SF Nieuwe Fantastiek-Vereniging: Styx / Drab SF UIT FRANKRIJK : MAIS L'ESPACE,MAIS LE TEMPS ECB BIBLIOGRAFIE: THOMAS M. DISCH ADR BIBLIOGRAFIE: LEONARD DAVENTRY ECB SF IN HET NEDERLANDS : DE DUIVELSPRINS JB BESTEMMING NIRWANA ECB EMIGRANTEN VOOR UTOPIA JB Handelaars in SF, England & USA GEGRIEZEL UIT DIVERSE LANDEN : DE DROOMWERELD VAN KADATH CVH DE BERGEN VAN DE WAANZIN EBr DE BEZETENE CVH IN DE GREEP VAN GENERZIJDS ECB EEN BEETJE BLOED VAN JOU ECB DE HANDEN VAN KAIN EBr DE TUINEN VAN DE NACHT EBr DRACULA'S TRIOMF ECB WIJ WILLEN ONS LICHAAM TERUG ECB DE VINGERAFDRUKKEN VAN BRAHMA ECB HELL HOUSE EBr THE YEAR'S BEST HORROR STORIES NO.2 EBr THE YEAR'S BEST HORROR STORIES NO.3 EBr TALES OF SUPERNATURAL TERROR ECB THE 13TH PAN BOOK OF HORROR STORIES ECB LE JOYAU NOIR FM LE DIEU FOU FM
5 7 10 11
12 13 14 15 16 17 19 20 21 22 23 24 25 26 27
4 TER INLEIDING, Ziezo, de vakantieperiode is weer achter de rug - even vermoeiend als ieder jaar - en het wordt hoogste tijd dat nummer 7 van SF-Gids de bus ingaat. Het kommentaar dat wij reeds kregen op nummer 6 was meestal lovend, en wij hopen dat dit nummer, met het vernieuwde om slag dat voortaan zo zal blijven - of toch in elk geval tot einde van dit jaar - ook in de smaak zal vallen. Hoofdbrok ditmaal is Rein Zondergeld's studie over de Ier Le Fanu. Zondergeld is lector voor Nederlands aan de universiteit te Göttingen in W.Duitsland, tevens kenner en vertaler van de klassieke en moderne fantastische letterkunde,en in die bevoegdheid ook medewerker aan de 'Bibliothek des Hauses Usher' bij Insel Verlag. Hij werkt aan een anthologische studie over de fantastische literatuur. Onze verdere nieuwe medewerkers zijn ditmaal Jean Buyle, free-lance journalist en kunstfotograaf uit St.-Amandsberg,België, die evengoed thuis is in de heemkunde en de muziekwereld als in de SF-literatuur, en Charles Van Hulsel, uit Lille,België, verwoed verzamelaar en lezer van alles wat naar horror zweemt,en die zich trouwens ook aan het beoefenen van de makabere literatuur waagt. Het grootste deel van dit nummer is trouwens aan de griezelkant ditmaal, in tegenstelling met ons volgend nummer, dat vooral aandacht aan de SF zal besteden, dit ook met een gedetailleerde studie van L.P.Davies, van wie reeds een vijftal SF-romans verfilmd werden. Voor no.9 dan hebben we een artikel over de Amerikaanse horror-comics,benevens nog...maar dat komt wel ten gepasten tijde. Illustraties zijn ons ook beloofd,door verscheidene zeer pen- en penseelvaardige kunstenaars,die we U in volgende nummers zullen kunnen voorstellen. Ook onze lijst met 'SF te koop' had sukses, zodat bijna alles reeds van de planken is.Een laatste verzoekje: als U verhuist,laat het ons a.U.b.weten! Enkele nummers werden ons teruggezonden als niet meer bestelbaar wegens adresverandering ! E.C.BERTIN
5
Honderd jaar geleden stierf één der belangrijkste vertegenwoordigers van de fantastische literatuur, de Ier Joseph Sheridan Le Fanu(18141873),wiens biografie wel even mysterieus is als zijn werk. Stammend uit een goedgesitueerde familie van Anglo-Ierse protestanten van Franse afkomst maakte hij als jonge man deel uit van Dublin's high society en ontwikkelde hij zich tot één van de meest gelezen journalisten van zijn tijd. Zijn politieke overtuiging (hij was unionist, aanhanger van de parlementaire unie met Engeland) bracht hem niet alleen in conflict met de Ierse nationalisten, maar ook min of meer met zijn schrijvers-ik, want in enkele beroemde balladen zoals "Shamus O'Brien" had hij op vurig-romantische manier de Ierse vrijheidsstrijd verdedigd. Deze merkwaardige breuk in zijn persoonlijkheid is er wellicht mede de oorzaak van geweest, dat hij zich steeds minder ging thuis voelen in het victoriaanse Ierland, dat in de jaren veertig bovendien geteisterd werd door een vier jaren durende hongersnood, waarbij honderdduizenden om het leven kwamen. Le Fanu's eerste verhalen waren humoristische schetsjes geweest, maar al spoedig vond hij het genre, waardoor hij beroemd zou worden : de mysterieuze novelle, het fantastisch griezelverhaal. Een eerste bundel liet hij anoniem verschijnen : "Ghost-Stories and Tales of Mystery" (1851), waarin enkele van zijn beste vroege verhalen staan, zoals "Schalken The Painter" en "The Evil Guest". Twee historische romans uit de zelfde tijd hadden weinig sukses en een tijdlang zag het er naar uit, of Le Fanu van verder literair werk zou afzien. Dan stierf in 1858 zijn vrouw, die hem vier
6
kinderen had geschonken, en Le Fanu begon zich steeds meer uit het openbare leven terug te trekken. De laatste jaren van zijn leven sleet hij in absolute eenzaamheid, hij schreef 's nachts bij kaarslicht en ging alleen nog 's avonds uit, om in antiquariaten naar boeken over occultisme te vragen. Hij leed aan afschuwelijke nachtmerries en verdiepte zich in de leer van Swedenborg. De Dubliners gaven hem in deze jaren de bijnaam "The invisible prince". In de periode tussen 1858 en zijn dood verschenen zijn belangrijkste werken, waaronder twaalf romans en een groot aantal verhalen. Zijn levensvisie werd in deze jaren steeds donkerder en in de romans, die evenals de werken van zijn tijdgenoot Wilkie Collins tot het genre der 'sensational novel' behoren, oefende hij een vernietigende kritiek uit op de materialistisch ingestelde victoriaanse maatschappij. Onder de schijnbaar idyllische oppervlakte sluimert een baaierd van demonische driften die, zodra er scheurtjes in deze oppervlakte komen, naar buiten dringen en hen,die ermee geconfronteerd worden, vernietigen. In deze wereld staat niets meer vast, de waarden worden omgekeerd en wel radicaal en in ieder opzicht. Hoewel de gebeurtenissen in de romans bijna nooit, zoals in de verhalen, een bovennatuurlijk karakter hebben, vertonen zij het typische van de fantastische literatuur(naar Caillois), namelijk de breuk in de werkelijkheid, waardoor het heersende realiteitsprincipe ondermijnd wordt. Ook op sexueel gebied verrast ons Le Fanu met voor zijn tijd schokkende constellaties; lesbische liefde en homosexualiteit worden aangeduid, en in de roman "Haunted Lives"(1868) worden de rollen der geslachten totaal omgedraaid. Masochistische en sadistische drijfveren spelen in dit oeuvre een grote rol, wat Le Fanu verbindt met de door Mario Praz in kaart gebrachte onderstroming der zwarte romantiek in de 19e eeuw (Mario Praz; "The Romantic Agony" alias "La Carne, La Morte e Il Diavollo nella Litteratura Romantica"), en hem tevens tot voorloper maakt van de decadenten van de Negentiger jaren. Dit alles
7 bracht de Victoriaanse lezer in verwarring en Le Fanu verkreeg ook nooit de populariteit van minder begaafde tijdgenoten zoals Wilkie Collins of Lord Edward Bulwer-Lytton. Zijn romans raakten dan ook al spoedig na zijn dood in vergetelheid, met uitzondering van "Uncle Silas" (1864),en zijn vandaag de dag nauwelijks nog te vinden. Tot de beste behoren "The House by the Churchyard" (1863), "Wylder's Hand"(1864), "The Tenants of Malory"(1867), "Checkmate"(1871) en "Willing to Die"(1873), waarvan de titel een lugubere voorspelling schijnt te zijn, want kort na het beëindigen van dit boek stierf Le Fanu. Zijn naam bleef beroemd door enkele fantastische verhalen, zoals "Green Tea", "The Watcher" en wellicht de beste vampiernovelle die ooit geschreven werd, "Carmilla". Dit jaar zou een goede gelegenheid zijn om eindelijk een onrecht goed te maken dat lang genoeg bestaan heeft, en een schrijver die eer te geven die hem toekomt : één der grootste victorianen geweest te zijn. BEKNOPTE BIBLIOGRAFIE VAN SHERIDAN LE FANU Het opstellen van een bibliografie van het werk van Le Fanu is met vele moeilijkheden verbonden. Het merendeel van zijn werken verscheen eerst in tijdschriften, vaak anoniem. De uitvoerigste bibliografie is te vinden in S.M.Ellis' boek "Wilkie Collins, Le Fanu and Others" (London, 1931). Ellis houdt echter alleen rekening met het belletristisehe werk, en gaat niet in op de vele literaire kritieken en politieke opstellen, die Le Fanu in de eerste plaats in het Dublin University Magazine gepubliceerd heeft. Een bibliografisch overzicht daarvan be-
8
staat tot op heden niet. Bovendien is slechts een zeer beperkt aantal werken van Le Fanu op het ogenblik in nieuwe uit gaven verkrijgbaar. De belangrijkste daarvan wor den aangegeven in de volgende bibliografie. De andere werken zijn vaak slechts met grote moeite te vinden, omdat er dikwijls nog maar enkele exemplaren meer van bestaan. 1. ROMANS. Aangegeven is de eerste publikatie in boekvorm. Voorheen verschenen de meeste daarvan als vervolgroman in verschillende tijdschriften, zoals het voornoemde Dublin University Magazine. Alle romans behoren, met uitzondering van de eerste twee, tot het genre van de 'sensational novel', ook 'Victorian mystery novel' of 'victorian gothic novel' genoemd. Deze laatste uitdrukking is wel licht de gelukkigste, omdat zo duidelijk wordt tot welke literaire traditie dit werk behoort. De eerste twee zijn historische romans met een sterk macabere inslag. 1845 THE COCK AND ANCHOR (nieuwe uitgave: Cassell,London,The first novel libr.1967) 1847 THE FORTUNES OF COLONEL TORLOGH O'BRIEN 1863 THE HOUSE BY THE CHURCHYARD (nieuwe uitgave: Anthony Blond,London,Doughty Libr.1968) 1864 WYLDER'S HAND (nieuwe uitgave:Gollancz,London,1963,en pas onlangs uitgeput) 1864 UNCLE SILAS (verschillende nieuwe uitgaven, o.a.Dover Books,New York 1966; Blackie, London; Corgi pocketbook) 1865 GUY DEVERELL 1866 ALL IN THE DARK 1867 THE TENANTS OF MALORY 1868 A LOST NAME, en HAUNTED LIVES (van deze romans verscheen indertijd slechts één op lage. Slechts enkele exemplaren bestaan nog.) 1869 THE WYVERN MYSTERY 1871 CHECKMATE 1871 THE ROSE AND THE KEY 1873 WILLING TO DIE 2. VERHALENBUNDELS EN NOVELLES (een keuze) 1851 GHOST-STORIES AND TALES OF MYSTERY (bevat:
9 The Familiar/The Murdered Cousin/Schalken The Painter/The Evil Guest) 1853 AN ACCOUNT OF SOME STRANGE DISTURBANCES IN AUNGIER STREET 1864 WICKED CAPTAIN WALSHAWE OF WAULING 1871 CHRONICLES OF GOLDEN FRIARS (bevat: A Stran ge Adventure in the Life of Miss Laura Mildmay/The Haunted Baronet/A Bird of Passage) 1872 IN A GLASS DARKLY (de beroemdste bundel,bevat: Green Tea/The Familiar(The Watcher)/ Mr.Justice Harbottle/The Room in the Dragon Volant/Carmilla) De Amerikaanse uitgave bij Arkham House,1945 bevat nog 8 verha len meer. Een herdruk van de eerste uitgave bij John Lehman,London,1947,met een inleiding door V.S.Pritchett,is vaak nog te vinden bij gespecialiseerde handelaars. Posthuum : 1880 THE PURCELL PAPERS (bevat een aantal van Le Fanu's vroege tot dan toe niet gebundelde verhalen) De beste op het ogenblik verkrijgbare uitgave is: BEST GHOST STORIES OF J.S.LE FANU, samengesteld door Bleiler, Dover Books,New York,1964. Deze anthologie bevat: Squire Toby's Will/Schal ken The Painter/Madam Crowl's Ghost/The Haunted Baronet/Green Tea/The Familiar/Mr.Justice Harbottle/Carmilla/The Fortunes of Sir Robert Ardagh/An Account of some strange Disturbances in Aungier Street/The Dead Sexton/Ghost Stories of the Tiled House/The White Cat of Drumgunniol/An authentic Narrative of a Haunted House/Sir Dominick's Bargain/Ultor de Lacy. 3. SECUNDAIR LITERATUUR (een keuze): 1.M.R.James: Nawoord bij een door hem samengestelde bundel verhalen: Madam Crowl's Ghost (London,1924) 2.S.M.Ellis (zie blz.7) 3.Nelson Browne: Sheridan Le Fanu(Arthur Barker,London 1951) 4.Norbert Miller: Ein dunkler Spiegel der Wirklichkeit,nawoord bij de nieuwe Duitse vertaling van 'Uncle Silas',Hanser Verlag,
10
München,1972. Zie SF-Gids 4,blz.13) 5.Rein A.Zondergeld: Der Unsichtbare Prinz,nawoord bij een keuze verhalen,ten dele voor het eerst in het Duits vertaald.Verschijnt herfst 1973,Insel Verlag,Frankfurt a.M.) (REIN A. ZONDERGELD)
In het Nederlands verscheen "Uncle Sillas" reeds drie maal. Eerst een zéér ingekorte uitgave,gebonden in rood,en getiteld "Oom Sillas",verdere gegevens onbekend,het betreft een uitgave tussen 1925=40. Dan een mooi-ingebonden populaire uitgave voor een meer algemeen publiek, "Oom Sillas",verschenen omtrent 1960-64. Uiteindelijk een nieuwe dikke pocketuitgave, "De Oom" bij de Arbeiderspers,1973,aan de prijs van 300 BF. Bij Meulenhoff in de zwarte reeks van fantastische verhalen verscheen als no.2 "Groene Thee" in 1966, dat de verhalen Groene Thee, Carmilla, en De schilder Godfried Schalcken bevat. Twee recente en goedkope pocketuitgaven in het Engels zijn: "The Best Horror Stories of J.S.Le Fanu"(Sphere Books,1970) dat de verhalen uit "Groene Thee" bevat plus The Familiar; en "The Vampire Lovers"(Fontana Books,1970)dat eveneens de verhalen uit "Groene Thee" bevat plus vier andere. (EDDY C. BERTIN) AANKONDIGINGEN De SF=Gids lezers informeren zich over het Fandom door het lezen van Fanzines. Lees daarom ATLAN, het tweemaandelijkse zine waarin o.a.artikelen over SF, recensies van boeken en films, verhalen, tekeningen en alles wat de oprechte SFfan graag leest. In het nieuwste nummer een speciaal artikel over A.C.Clarke en Stanley Kubrick; het volgend nummer brengt het Jack Vance report. Verkrijgbaar in jaarabonnement à fl.8/ BF 125 inklusief porto. Proefnummers voor BF 30/ fl.1,75. Vraagt om inlichtingen: KEES VAN TOORN, Marinestraat 9c, Rotterdam 3001, Z-Holland. * * * Uw SF-boek gelezen...leesdaarna dan ons magazine TERRA, een uitgave van de Nederlandse SF-vereniging 'Terra'. Alles op SF-gebied, verhalen zo-
wel recensies van boeken en... ach, zie zelf 11 maar ! Alle inlichtingen bij: REDACTIE MAGAZINE TERRA, c/o Churchilllaan 136''', Amsterdam. GEBEURTENISSEN IN HET SF-FANDOM De SF-Vereniging TERRA, waarvan Derk~Willem Visser,Jr. bestuurslid is, deelt ons mede dat zij op 25 augustus een Amsterdamse Science Fiction Dag inrichten, en dit in het gebouw 'Huize de Liefde', Da Costakade 102, uiteraard te Amsterdam. Dit is een zaterdag, en het startsein wordt gegeven om 12.00 des middags, het einde wordt verwacht omtrent 24.00 des nachts.Er zijn sprekers,films,boekenstands,en gewoonweg gezellig samenzijn,kortom alles wat de échte SF-fan nodig heeft voor een aangename dag. Er kan ter plaatse gedineerd worden tegen redelijk tarief, en normale comsumpties zijn verkrijgbaar aan schappelijke prijzen. Toegangsprijs voor Terraleden is fl.4, voor niet=leden fl.6, op girorekening 2768100 t.n.v.SF-Vereniging Terra penning meester.Alle verdere inlichtingen op bovenaanvermeld adres. In september hervat de SFANKERN-GENT (België) haar maandelijkse bijeenkomsten, tijdens dewelke steeds een spreker een bepaald SF of fantasy subject onder de loupe neemt, evenals regelmatig kortfilms, diaprojekties,discussieavonden,of gezellig een pint bij goede muziek, samen met mensen die dezelfde interesses hebben.Kom ook eens langs, U bent altijd welkom. Alle inlichtingen bij: ANDRE DE RYCKE,Baron C.Buysseplein 13, 9820 St.Denijs-Westrem. En voor wie Gent te ver afgelegen vindt (?),op initiatief van SuperSfan Julien C.Raasveld komen er nu ook ANTWERPSE SF-BIJEENKOMSTEN, waarvan de eerste doorgaat op zaterdag 22 september om 20 h. in de Sound's Pub, Wiegstraat 8a, 2000 Antwerpen,nabij de Meir. Er komt in elk geval een spreker,ook de Gentse Sfankern gaat er beslist heen,en naar men zegt is er goed bier en een uitstekende diskotheek.Verdere informatie: J.C.RAASVELD,Goedentijd 11, 2710 Hoboken.
12 AANVULLING BIJ DE A.E.VAN VOGT CHECKLIST: de Heer Eric Vandeleene uit Brugge schreef ons dat de Nederlandse versie van THE MATING CRY verscheen bij Walter Beckers als VROUW IN DE NACHT, in bewerking van Paul Bex. Dank U ! FANZINE BESPREKINGEN. INFO-SFAN No.26,mei/juni 1973.Redaktie Simon Joukes,Haantjeslei 14,2000 Antwerpen,B.Maandblad van de Belgische SF-Vereniging SFAN. Opnieuw een lijvig en puik verzorgd nummer,41 bl! Het grootste deel hiervan slaat op het voorbije Beneluxcon 1,met artikels over Gerd Hallenberger,Karel Thole en de Vlaamse Emotionisten,even als lijvige studies over Brian Aldiss en Daniel Walther. Verder nog het prijswinnende SF-verhaal SPLEEN door Wilfried Hendrickx,een uitstekende en bittere studie in alienatie, een zeer geslaagd fantastisch SF-verhaal door Thys van Ebbenhorst Tengbergen,een zwak miniverhaal van Robert Smets en poëzie door mezelf. Stapels recensies van nieuwe boeken en een verslag van Ompacon te Bristol besluiten dit nummer. 35 BF. HOLLAND-SF,jaarg.7,no.3,mei/juni 1973.Redaktie Annemarie Kindt,Mispelstraat 29,Den Haag 2025,N. Maandblad van de Nederlandse SF-Vereniging NCSF. Terug een van de knotsgekke en leuke SF-covers door Peter Coene, met binnenillustraties van Thijs. 30 blz. ditmaal,met een kort verslagvan Beneluxcon, een SF-Quiz,brievenrubriek,boekbesprekingen,een leuk artikel over hoé SF te verspreiden door Annemarie. Verder een niet-onaardig,zei het tamelijk verward verhaaltje van Thijs(opnieuw),en twee eerder onverteerbare miniverhaaltjes.Prijs per los nummer onbekend. CISO MAGAZINE, no.3,mei 1973(inbegrepen CAMERA '73 no.0).Redaktie Danny de Laet,c/o Pothoek 21 2000 Antwerpen,B. 20 grote blz.met enorm kleine maar niettemin vlot leesbare druk,en rijkelijk geillustreerd met strips en foto's. Belangrijkste artikels in dit nummer zijn een hulde aan Boris Karloff,een artikel over recente vampierfilms en een stripverslag over de maanlanding door Hergé. Verder nog uitgebreide recensies van stripverhalen en SF-boeken.BF 50/fl.3,50.
13 DRAB no.1, mei 1973. Het eerste nummer uitgegeven door 'Styx', een pasgestichte vereniging voor griezel- en fantastiekminnaars. Redactieadres: Peter Kuipers,Postbus 1179,Amsterdam. Lidmaatschap en abonnement samen kosten 15 fl. en op het redactieadres kan je alle inlichtingen bekomen. Het eerste nummer is puik verzorgd,gedrukt op groot formaat, en rijkelijk geillustreerd met tekeningen en foto's. Het bevat artikels over de gothische romans over Karloff en Lugosi, film- en boekennieuws,een strip verhaal en een herdruk van 'De buitenstaander' van H.P.Lovecraft. fl.2,99. (EDDY C. BERTIN) SF UIT FRANKRIJK : MAIS L'ESPACE...MAIS LE TEMPS... door Daniel Walther,Editions Bodson,1972. 122 blz. Daniel Walther's eerste roman is sterk beïnvloed door de new-wave SF en is door het invoeren van verscheidene swords & sorcery~elementen, een ander van Walther's uitverkoren genres, een moeilijk te klasseren hybride geworden. Het verhaal zelf is tamelijk eenvoudig en lineair : Anjak Devister,mislukkeling en pseudo-revolutionair in de toekomstige maatschappij,raakt volkomen aan de zelfkant. Wanneer hij het bestaan verneemt van een mythologische planeet waar men voor elke droom bevrediging kan vinden, wordt dit een levensobcessie voor hem, waarvoor hij zelfs zijn verslaafdheid aan de drank overwint. Het boek verhaalt dan zijn odyssee, op zoek naar deze planeet, een archetypisch symbool van het zoeken van iedere mens naar iets om een vaste zin aan zijn leven te geven, en tevens het besef dat met het verkrijgen van het begeerde vaak de waarde en de belangrijkheid van het zoeken teloor gaan. Walther schrijft een beetje zoals Zelazny, een voortdurende stroom van poetische beelden en woordconstellaties, in lange en ingewikkelde zinnen. Een massa prachtige ideeën worden kriskras doorheen het verhaal gestrooid, om daarna niet meer gebruikt te worden. Dit alles maakt het boek veel meer dan een routine space-opera, wat men aanvankelijk zou vrezen.Belist eens lezen ! (EDDY C. BERTIN)
14 bibliografie door ANDRE DE RYCKE 1965 1.THE GENOCIDES(Berkley)USA -DE UITROEIERS(Meulenhoff no.9,1967) - GENOCIDES(CLA,Ed.Opta no.27,1970; dubbeldeel samen met nr.5) 1966 2.MANKIND UNDER THE LASH(Ace)USA uitgewerkte versie van 'White Fang goes Dingo',If,april 1965) 1967 3.102 H-BOMBS AND OTHER SF STORIES (Compact,UK) 14 kortverhalen. 4.ECHO ROUND HIS BONES (Berkley,USA & Panther,UK)als vervolroman in 'New Words' nos.169/170,maart & april 1967. - HET SCHIMMENRIJK(Meulenhoff no.54, 1972) - AU COEUR DE L'ECHO(Ed.Denoël,Prés. du Futur nr.144,1972) - DIE DUPLlKATE(Heyne nr.3294,1972) 5.CAMP CONCENTRATION(Berkleu,USA 1967,Rupert Hart-Davis,UK 1968,Panther,UK'69) als vervolgroman in 'New Worlds' nos. 173 à 176,juli-oktober 1967. - KAMP CONCENTRATIE(Meulenhoff nr.36, 1970) - CAMP DE CONCENTRATION(Ed.Opta,CLA nr. 27,1970;dubbelband,samen met n.1) - CAMP CONCENTRATION(Lichtenberg,1971) 1968 6.UNDER COMPULSION(Rupert Hart-Davis,UK; Panther,1970) 17 kortverhalen. 7.BLACK ALICE,geschreven met John T.Sladek, Doubleday,USA,als door 'Thom Demijohn'; W.H.Allen,UK 1969; Panther,UK. Géén SF. 1969 8.THE PRISONER(Ace)gebaseerd op TV-reeks. 1971 9.WHITE FANG GOES DINGO,AND OTHER FUNNY SF STORIES(Arrow,UK 1971)bevat "102.H=Bom bs" bijna volledig,en andere verhalen. 10.Samensteller van THE RUINS OF EARTH,een ecologische SF-anthologie,16 verhalen. (Berkley pb,1972)
15 1972 11.FUN WITH YOUR NEW HEAD(Doubleday & Signet,USA = herdruk van "Under Compulsion" nr.6) 12.Samensteller van BAD MOON RISINGS,een an thologie van politieke SF(Harper&Row) 1973 13.334, SF-roman gebaseerd op de kortroman '334' uit 'New Worlds Quarterly' no.4, 1972 plus enkele kortverhalen verwerkt 14.THE RIGHT WAY TO FIGURE PLUMBING, 50 gedichten van Disch.(Basilik Press,N.Y.) Verhalen van Disch in het Nederlands: DE ECHO VAN DE TOORN(The echo of wrath,1966) in 'Galaxis', 1969 198...199...(The number you have Just reached, 1967)in 'SF-Verhalen',Spectrum Omnibus,1969 -
bibliografie door EDDY C. BERTIN 1965 1.A MAN OF DOUBLE DEED (EEN MAN DIE DUBBEL DEED,Meulenhoff no.38,1970) 1969 2.REFLECTIONS IN A MIRAGE 1971 3.THE TICKING IS IN YOUR HEAD 4.TERMINUS 1972 5.TWENTY-ONE BILLIONTH PARADOX 6.DEGREE XII SF IN NEDERLANDSE TAAL DE DUIVELSPRINS, door Jack Vance. Meulenhoff-SF no.60,1973. 196 blz. flor.5. "The Palace of Love" (uit Galaxy,oct.& dec.1966,febr.1967) vertaald door Warner Flamen. De derde roman in de reeks over Kirth Gersen,de overlevende van een slachtpartij aangericht door de vijf duivelsprinsen, en voortgedreven door zijn haat en wraakgevoelens. Zijn speurtocht naar de derde van de vijf leidt hem door allerlei milieu's en werelden, die soms wel zeer vergezocht zijn. Ondanks de geweldige fantasie die Vance eigen is, lijkt dit werk me toch wel wat
16
te ingewikkeld en overdreven. De auteur konfronteert de lezer met zoveel nieuwe werelden, andere rassen met hun specifieke levensnormen, andere toestanden, dat deze dit teveel van het goede maar moeilijk kan verwerken. (JEAN BUYLE) BESTEMMING NIRWANA, door Clifford D. Simak. Spectrum,1973. Prisma SF no.1571. 190 blz.57 BF. "Destiny Doll"(1971)vertaald door Annemarie Kindt. Net zoals Daniel Walther's roman(zie blz.13)is ook deze Simak gebouwd of het odyssee-stramien, een symbolische speurtocht naar het onbereikbare dat ons leven een diepere betekenis kan geven. Zowel de Nederlandse als de Engelse titel verklaren dit duidelijk genoeg. Vier absoluut van elkaar verschillende mensen gaan op zoek naar een ruimte-avonturier en een telepathische robot die een legendarische planeet zouden gevonden hebben. Ze belanden in enkele schrikwekkende ultra-dimensionele werelden,en blijken uiteindelijk gestrand op een planeet, waar kilometerhoge bomen kennis opsparen in de cellulaire konstrukties van hun zaden,waar een boosaardige dwerg meester is over een stel levende hobbelpaarden, en waar een stam wilde centauren polo speelt met het brein van een robot. Geholpen door Toet,een getentakelde maar sympathieke griezel,zullen zij elk op hun eigen manier hun specifiek Nirwana trachten te bereiken. Of zij daarin ook slagen, en wàt de betekenis is van de treurige 'noodlots pop' zal de lezer op het einde van het boek voor zichzelf moeten uitmaken. Een interessant thema op originele manier uitgewerkt, met geloofwaardige zij het ook wat té licht getekende personnages,en dit alles boeiend beschreven met enkele lichte noten tussendoor.Zeker aanbevolen. (EDDY C. BERTIN) EMIGRANTEN VOOR UTOPIA,door Michael Moorcock. Born-SF nr.46,1972. 190 blz. Prijs ongev.60 BF. (Pas verschenen in 1973) "The Black Corridor" (1969)vertaald door H.J.Oolbekkink. De eenzaamheid is in dit werk wel het centrale thema,en krijgt gestalte in de mens Ryan die met zijn familie een uitzichtloze wereld verlaat en
17 op zoek gaat naar een verre, onbekende planeet. Het boek laat ons op een nogal langzame manier al de gemoedstoestanden van Ryan meeleven. Immers, hij alleen is het die deze toetand volledig beleeft. Al zijn medereizigers zijn in een kunstmatige slaap gebracht,en dit tot het einde van de reis. Na drie jaar zo doorgebracht te hebben krijgt Ryan het te kwaad. Het voortdurend alleen zijn in het ruimteschip op weg naar Utopia, met erbuiten de oneindige ruimte, de reis zelf naar het onbekende, en herinneringen aan wat ééns was, dit alles maakt van Ryans geest een kaleidoskoop van flitsen. Wel interessant, maar ietswat te traagjes. (JEAN BUYLE) HANDELAARS IN SF & FANTASTIEK & HORROR Lezers vragen ons regelmatig waar zij dit of gene boek kunnen vinden of bestellen. De meeste courante titels kunnen gemakkelijk besteld worden bij Uw eigen boekhandel,of via Marnix Boekhandel in Gent, Boekhandel Vandeput in Antwerpen, of Kees Van Toorn in Rotterdam, adressen in vorige nummers van SF=Gids. Sommige Engelse en Amerikaanse kunnen op dezelfde manier verkregen worden. Nu kan men natuurlijk altijd rechtstreeks in England of Amerika zélf bestellingen doorsturen. Hoe te werk te gaan ? Vraag een kataloog aan,en bestel dan.Doe alles met de luchtpost, en betaal vooruit bij bestelling.In de katalogus vindt U wel hoeveel porten U extra moet bijbetalen.In de praktijk komt dit op 3 à 6 BF per boek.Leveringstermijn is gemiddeld 3 à 5 weken voor England, 6 à 12 weken vanuit Amerika, te rekenen vanaf de dag van uw bestel-
18
ling;Specifieer bij Uw bestelling dat er op het pak een C1 formulier dient gekleefd te worden dat inhoud,gewicht en waarde vermeldt,want bij het binnenkomen in België worden deze pakken belast met inkomstRechten,berekend op het gewicht.Staat dit niet vermeldt,dan wordt het gewogen en driedubbel aangerekend.Op pakjes van 4 à 8 boeken is dit ongev.15 BF, op grotere pakken kan dit bv.55 BF belopen voor vijftien boeken.Deze tol moet U betalen aan de postbode bij aanbieding van de boeken.Dit wordt automatisch vergoed doordat U de boeken aan de coverprijs krijgt(bv.een boek van $1.25,échte waarde 42 BF kost 68 BF in de winkel),en doordat de meeste Amerikaanse handelaars op bestellingen boven de 10$ een zekere korting geven,meestal 10%.Dit vindt U allemaal in details in de katalogus. Hier volgt nu een lijst van handelaars waarmee wij zelf reeds jarenlang relaties onderhouden, en die dus absoluut betrouwbaar zijn.Ditmaal en kel England en de USA. ENGLAND. G.KEN CHAPMAN Ltd,2 Ross Road,LONDON SE25 6SF. (gebonden boeken,nieuw maar vooral antiquarisch, niét goedkoop,maar enorme keuze) ANDROMEDA BOOK CO.38 Reddall Hill Road,Old Hill, WARLEY,WORCS.(alle nieuwe pockets&mags,UK&USA) FANTASY CENTRE,43 Station Road,Harlesdon,LONDON NW10 4UP.(nieuw&tweedehands,pbs,geb.&mags) FANTAST(MEDWAY)LTD.39 Wisbech Street,WISBECH, CAMBS.PE13 7LX.(nieuw&tweedeh.pbs,mags&geb.) THE FALMOUTH BOOKSHOP,J.BARNICOAT,P.O.Box 11, Falmouth,Cornwall.(enkel nieuwe pockets Engl. géén katalogen,stuur zelf een lijst) RON M. BENNETT,52 Fairways Drive,Forest Lane, HARROGATE,YORKSHIRE.(tweedeh.pbs,mags&comics) AMERIKA. GERRY DE LA REE,7 Cedarwood, Lane,Saddle River, N.Jersey 07458.(nieuw&tweedeh. àlles) F.& SF.BOOK CO;P.O.Box 415,Staten Island,N.Y. 10302.(nieuw,gebonden,pockets,soms tweedeh.) P.D.A.ENTERPRISES,Box 8010,New Orleans,L.A 70182.(speciale uitgaven,fant.hrr.SF&comics) THE HAUNTED BOOKSHOP,18 Keller Street,Valley Stream,N.Y.11580(tweedeh.&nieuw,geb.& mags)
19 DE DROOMWERELD VAN KADATH,door H.P.Lovecraft. Bruna FeH-1,1972.173 blz.50 BF. "The DreamQuest of Unknown Kadath"(1927)vertaald door Pé Hawinkels,ingeleid door Aart C.Prins,met een pui ke omslagtekening van Bob van Blommestein, en een binnenillustratie van Frank Utpatel. Randolph Carter,Lovecraft's alter ego,op zoek naar een wonderbaarlijke stad in de ondergaande zon,die streng bewaakt wordt door Opperste Goden en de tomeloze demonsultan Azathoth. Afwisselend komen nachtgruwels en lijkenvreters ten tonele in deze als droom beschreven avonturen. Zij die menen met deze Lovecraft een verwachte dosis kippevel te krijgen komen vast en zeker bedrogen uit. In tegenstelling met zijn andere boeken is deze novelle zeker ééns goed te lezen doch geen twee maal. (CHARLES VAN HULSEL) Een kleine voetnoot: het betreft hier een roman die HPL schreef tussen dec.1926-jan.1927,en die enkel in éérste versie bestaat.Lovecraft kwam er nooit toe het bij te schaven. Het manuskript werd pas in 1942 herontdekt door R.H.Barlow,en verscheen voor het eerst in "Beyond the Wall of Sleep"(Arkham House,1943),daarna als vervolgver haal in "The Arkham Sampler" in de 4 nos.van 1948,vervolgens als afzonderlijk boek bij Shroud in 1955. Het is niet bedoeld als een griezelverhaal,maar een Dunsany-achtige droomfantasie.Persoonlijk kunnen wij enkel onze bewondering uiten voor het knappe werk van Hawinkels,want dit is een zéér moeilijk te vertalen werk,gezien de zéér speciale atmosfeer. (EDDY C. BERTIN) DE BERGEN VAN DE WAANZIN,door H.P.Lovecraft. Bruna FeH-12,1973. 159 blz. 56 BF/fl.3,75. Terug met puike Blommestein-cover. "At the Moun tains of Madness"(geschr.1931,eerste publ.in "Astounding" feb,maart&april 1936)vertaald door Heleen ten Holt,eindbewerking Aart C. Prins. Dit is één van Lovecrafts meest uitgebouwde romans,een unieke mengeling van horror en SF.Onder de pool vindt een expeditie de overblijfselen van een cyclopische stad, waarvan de mon-
20 sterachtige geometrie elke menselijke verbeelding tart. Via een reeks sinistere en afschuwelijke gebeurtenissen leren zij de geschie denis van de schepsels die deze reuzenstad bouw den, en die lang vóór de mens op aarde waren. Deze roman is een van de hoekstenen van de zgn. Cthulhu Mythos, die er bijna gans in uitgelegd en verklaard wordt op pseudo-wetenschappelijke manier.En griezelliefhebbers komen er beslist ook aan hun trekken. Een mùst ! (EDITH BRENDALL) DE BEZETENE,door William Peter Blatty. Triton Pers,Amsterdam,1972. 352 blz. 230 BF. Omslagontwerp naar een schilderij van James Wylie."The Exorcist"(1971)vertaald door Heins Wal lisch. Deze occulte roman is een #1 bestseller uit de States,men vraagt zich af 'hoezo' ? Een weinig origineel gegeven dat bovendien elke spanning ontbeert doordat het véél te langdradig uitgesponnen is. Een elfjarig meisje wordt bezeten door de duivel, die bezit van haar lichaam neemt. Artsen en psychiaters komen erbij te pas om het arme kind te helpen. Tenslotte wordt de duivel uitgedreven door een priester, Amen en Uit.Nee,beslist geen 230 Fr waard ! (CHARLES VAN HULSEL) IN DE GREEP VAN GENERZIJDS,door Richard Matheson. Bruna FeH-14,1973. 188 blz.56 BF. Omslag door Jos Looman. "A Stir of Echoes"(1958) ver= taald door Ef Leonard. Net zoals in "I am Legend" treedt ook in deze roman Matheson het bovennatuurlijke op rationele manier tegemoet. In dit geval zijn het de paranormale verschijnselen, en reeds hierin blijkt de fascinatie die deze voor Matheson in houden,en die zullen resulteren in "Hell House" (zie verder) en de okkulte trilogie waaraan hij momenteel werkzaam is. De hoofdpersoon ondergaat voor de grap een experiment met hypnose, en dit maakt de latente eigenschap van telepathie bij hem wakker,zodat hij de innerlijke gevoelens van iedereen kan waarnemen. Dit alleen volstond reeds om de man in de war te bren gen, maar tevens krijgt hij kontakt met een
21 onbekende vrouw, waarvan de verschijning alleen volstaat om hem in panische angst te brengen, omdat zijn brein beseft dat dit enkel een wezen van generzijds kan zijn. Wie is zij, en wat verlangt zij ? Op meesterlijke manier voert Matheson de spanning op en weet, mede door de creatie van diepmenselijke personnages waarin men écht kan geloven, deze parapsychologische thriller tot een onverwachte climax te brengen. Zeker aanbevolen. (EDDY C. BERTIN) EEN BEETJE BLOED VAN JOU,door Theodore Sturgeon. Bruna FeH-9,1972(versch.1973).187 blz. 50 BF. Omslag M.A.Crezée. "Some of Your Blood"(Ballantine,1961; geanthologeerd door Alfred Hitchcock in "Stories my Mother never told me",1963) vertaald door Ruud Löbler. De hoofdbrok van dit boek, naast een reeks brieven,memo's,medische rapporten en verslagen die het allemaal zeer authentiek doen lijken, bestaat uit het autobiografische verslag van de soldaat 'George Smith',die een zeer bevreemdende brief schreef naar zijn meisje in de States. De inhoud van deze brief,die slechts drie regels besloeg,en het gedrag van de soldaat wanneer ermee geconfronteerd, volstonden om hem in een psychiatrische legerkliniek te doen belanden. Daar is slechts één psychiater overtuigd van het potentiële gevaar dat in de soldaat schuilt, en we maken mee hoe hij poogt het vertrouwen van de gevaarlijke 'zieke' te winnen, en zijn verleden te ontraffelen en zo achter de makabere waarheid te komen die in de autobiografie verborgen zit. Vooral te vermelden is uiteraard de open menselijkheid waarmee Sturgeon het sinistere en walge lijke tegemoet treedt. Een meesterwerkje van hu= mane psychologische horror. (EDDY C. BERTIN) DE HANDEN VAN KAIN,door Martin Thomas. Horror no.9,mei 1973. 48 blz. 20 BF/fl.1,25. "The Hands of Cain"(Mayflower-Dell,UK.1966) Een vermaard chirurg heeft drie zonen: een be= loftevol muzikant, een dokter,en het zwarte schaap, een autoverkoper. In een vlaag van razernij wurgt de autoverkoper de muzikant, wiens
22
verloofde hij begeert. Wanneer de dokter zijn handen verliest bij een ongeval,plant de chirurg de Kaïn-handen van de verkoper over op de dokter. De verkoper neemt wraak door via een Indiër een vloek op zijn gestolen handen te gooien, en de dokter - gedreven door de satanische handen - wordt een wurger die de stad terroriseert. Het einde van de roman met zijn overvloed van lijken,doet een beetje aan de Grand Guignole denken. De slechte manier waarop de climax beschreven is,verwonderde ons zo dat we de originele uitgave opsnorden,en geen wonder : de laatste 36 blz.van de Engelse roman werden samengeperst en verkort tot 3 blz.in het Nederlands ! We begrijpen wel dat een roman van 156 blz.dient ingekort te worden om in het formaat van een 'Horror'-deel te passen, maar toch niet op een manier die gans het slot van de roman naar de bliksem helpt ! DE TUINEN VAN DE NACHT, door Maurice Limat. Horror no.10,juni 1973. 48 blz. BF 20/fl.1,25. "Les Jardins de la Nuit"(Angoisse no.129,Fleuve Noir,1966). Heel anders is het met deze Limat, de eerste Nederlandse vertaling van een der Teddy Verano-romans. Verano is een jonge Franse privé-detective die zich toelegt op het oplossen van zaken die iets met het bovennatuurlijke te maken hebben,daarbij geholpen door Yvonne,die hij in een der eerste romans uit de penarie haalde.Ditmaal handelt het om een jonge man die niet meer durft slapen,want in zijn dromen bereikt hij de "tuinen van de nacht"waar hij gefol terd wordt...en deze folteringen vertonen zich bij het ontwaken op zijn ware lichaam ! Een competente aanpassing ditmaal, en we hopen nog verdere Verano-romans te ontmoeten in deze reeks, zoals bv. de uitstekende "Le Marchand des Cauchemars" of "Moi,Vampire". (EDITH BRENDALL) DRACULA'S TRIOMF, door R. Michael Rosen. Horror no.11,juli 1973. BF 20/fl.1,25. "Dracula Triumphant" (1973). En jawel hoor,daar is hij terug, de onoverwinnelijke Count Dracula, ditmaal in de huidige tijd gesitueerd. Van het Slot Dracula heeft men een hotel gemaakt in de
23 Karpaten, nu druk bezocht door toeristen. Tijdens een recreatie-avond voeren een groep reizende zigeuners een authentieke zwarte mis uit in het Slot-hotel, en Dracula - wiens as in een koffer in een onderaardse kerker rust,alhoewel Bram Stoker ze op het einde van zijn roman in alle richtingen deed uiteenwaaien - krijgt een nieuw lichaam, en herbegint zijn duistere en bloeddorstige praktijken. Een jong Amerikaans echtpaar blijken alras zijn enige werkelijke tegenstanders in deze boeiend geschreven maar zeer traditionele en onverrassende vampierroman. WIJ WILLEN ONS LICHAAM TERUG,door Dennis O'Neil. Horror no.12,juli 1973. BF 20/fl.1,25. 50 blz. "The Bite of Monsters" (1972). Geen echte griezel, wél een onconventionele, zij het ook ietwat verwarrende SF-roman. Het is het odysseeverhaal van de jongeman Noah,een geconditioneerde en onsympathieke pseudo-supermens,die later de stamvader van een nieuwe mensheid zal worden. Op aarde regeren de monsters, genetische mislukkingen van de experimenten der reptielmensen, terwijl anderzijds de 'Patriotten' het ras proberen te zuiveren. Er komt nog een onaards ras die geen lichamen meer hebben, en een robotbrein dat als De Graal vereerd wordt bij te pas vooraleer we weten wáarover het nu eigenlijk gaat. Een interessante roman, waarin Noah, in al zijn eigenmenselijke domheid en egoïsme als eerder een pathetische karikatuur van de mens, dan wel als de 'held' naar voren treedt. (*) (EDDY C. BERTIN) (*)Tot slot van dit boek nog "De Duivel en Peter Stolz",een onuitgegeven griezelverhaal van Jean Ray/John Flanders. DE VINGERAFDRUKKEN VAN BRAHMA,door Hubert Lampo. Meulenhoff no.E28 ,1972. 248 blz. fl.16,50. Omslagtekening Frans Erkelens. Zoals men al dadelijk begrijpt bij het lezen van de naam van de auteur, géén griezelverhalen,maar wel een reeks verhalen waarin, nog meer dan ooit tevoren, het magisch-fantastische element,alhoewel steeds afhankelijk van de realiteit, naar voren komt. Twee kortromans en drie verhalen,
24 waarvan slechts "De engel en de juke-box",waar van het thema lichtjes aan "Hermione betrapt" doet denken, geen zuiver-fantastische inslag heeft. "De zoon van meneer Davidson" gaat over een mysterieus winkeltje, en in "Clarissa en de poezen" wordt een méér dan bevreemdende mensdierverhouding uit de doekjes gedaan. Een persoonlijkheidsverwisseling, of misschien wel een metempsychose komt aan bod in "Marie-Rose-Marie" maar het belangrijkste is uiteraard de korte titelroman, dat zich in het Antwerpse afspeelt en draait rond de Kolvenierstoren, een oud vijfmurig gebouw dat honderd jaar geleden afgebroken werd, en dat een poort blijkt tezijn tot een andere en afschrikwekkende dimensie. Het komt hier allemaal wel wat traagjes op gang,en teveel onnodige details zijn uitgesponnen vooraleer de auteur tot de kern van de zaak komt, maar de groteske en hallucinerende beelden die hij dan weet op te roepen, de gruwelijke levens vormen in een dimensie zonder tijd, belonen de lezer ruim voor zijn geduld, en roepen meer dan eens de herinnering aan H.P.Lovecraft op. Het bestaan van parallelle werelden heeft altijd Lampo's belangstelling weggedragen, maar dit is de eerste maal dat hij het op een dergelijk con crete manier uitgewerkt heeft. (EDDY C. BERTIN) HELL HOUSE,door Richard Matheson. Corgi pb,1973 (orig.Viking Press,USA,1971). 247 blz. Prijs 35p. Deutsch,een stervende millionair,verlangt definitieve bewijzen dat er al dan niet een leven na de dood bestaat,en is bereid daarvoor de ron de som van 300.000$ neer te tellen, indien hij deze binnen de week heeft. Slechts op één plaats kan dit: in de Everest der spookhuizen, het HELLEHUIS van Emeric Belasco. Het Hellehuis heeft zijn reputatie verdient: twee voorgaande pogingen om het mysterie op te lossen liepen uit in slachtingen en een gruwelijke dood voor al de deelnemers. Vier mensen zullen proberen op één week tijd Hellehuis verplichten zijn geheimen prijs te geven: een geleerde die gans zijn leven geweid heeft aan een wetenschappelij
ke benadering van psychische fenomena,verge- 25 zeld van zijn echtgenote; een vroegere Hollywood sterdie nu een van 's werelds vermaardste mediums is,en Fisher,die vroeger een sterk medium was maar die nu doodsbang is om zijn geest open te stellen voor het occulte. Hij is immers de enige overlevende van een der voorgaande ex pedities in Hellehuis. Reeds vlug ervaren zij dat Hellehuis inderdààd de HEL is, de focus van een meervoudige bespoking die hen élk op hun eigen psychisch terrein aanvalt en poogt ten gronde te richten. Hun expeditie,aanvankelijk een poging om geld te verdienen en tevens hun eigen theorieën te testen,verandert vlug in een nachtmerrie,waarin nog slechts één zaak belangrijk is: lévend uit Hellehuis weg te geraken. Het boek is het uur-bij-uur verslag van hun strijd tegen machten die ze niet kunnen bedwingen, met een gruwelijke en onverwachte ontknoping. De koud-wetenschappelijke manier waarop het thema uitgewerkt is vormt een perfekt kontrast met de tot waanzin gedreven hoofdpersonnages, en schept op deze manier een sfeer van absolute terreur die gans het boek door stand houdt. Een der beste terreur-romans van de laatste jaren, absoluut aanbevolen. THE YEAR'S BEST HORROR STORIES,NO.2, verzameld door Richard Davis. Met voorwoord door Christopher Lee. Sphere Books,1972.160 blz. 30p. Davis' jaarlijkse keuze uit de anthologies en tijdschriften, terug alle genres bestrijkend : van zwarte humor tot naakte gruwel, van subtiele bovennatuurlijke verschrikking tot bizarre SF.Hoogtepunten uit deze tien verhalen zijn Gerald W.Page's "Thirst"(weinig verrassend maar degelijk vampierverhaal dat zich in Afrika afspeelt),Garry Bradner's "The Price of a Demon", (de gevaren van hekserij indien gepleegd door amateurs), Robert Bloch's "The Animal Fair"(een subtiele en sinistere wraakneming),T.K.Brown III "Haunts of the Very Rich"(een bijna Kafka-achtig vizioen van een zeer moderne hel) en vooral Ramsey Campbell's "Napier Court"(een unieke variant op het spookhuis-thema). Aanbevolen. THE YEAR'S BEST HORROR STORIES,NO.3, verzameld
26 door Richard Davis. Sphere Books,1973. 173 blz. 30p. Negen verhalen ditmaal,doch waar onder twee die bijna de kortromanlengte berei ken: Robert Aickman's "Pages from a young girl's journal",een subtiele vampier-variant, en T.E. D.Klein's "Events at Poroth Farm",een Lovecraf tiaanse novelle over een parasiet die de licha men van zijn slachtoffers overneemt. Van Ramsey Campbell een eerder teleurstellend verhaal over oude rites en paganisme,maar Brian Lumley brengt een sinister nieuw verhaal over Cthulhu's Deep Ones met "Haggopian". Van onze hoofdredakteur Eddy C.Bertin werd eveneens "Like two white spi ders" opgenomen,het verhaal van een paar handen die door een demonische macht bezeten worden Terug een aanbevolen keuze. (EDITH BRENDALL) TALES OF SUPERNATURAL TERROR,door Guy de Mau passant. Pan Books,1972. 160 blz. 25p. Zestien verhalen van de mens die geconfronteerd wordt met de terreur van het bovennatuurlijke, het onbekende,of met de hersenschimmen van zijn eigen waanzin,verzameld,ingeleid en vertaald door Arnold Kellett.Naast overbekende verhalen, zoals de psychische vampier "The Horla" en de met onnatuurlijke leven bezielde meubels in "Who knows ?",ook een gamma minder bekende doch niet minder sinistere verhalen,zoals "An Apparition", "A Night in Paris" en vele anderen die liefheb bers van het genre beslist niet zullen willen missen in hun verzameling. THE 13th PAN BOOK OF HORROR STORIES,verzameld door Herbert Van Thal. Pan Books, 1972. 220 blz. 25p. Van Thal's jaarlijkse offerande op het altaar van bloed,guignol en sadisme. Een reeks pockets die miljoenen eksemplaren verkocht heeft,maar waarvan de kwaliteit de laatste jaren sterk af gezakt is tot goedkope sensatieverhalen.Naast een massa middelmatige tot rotte verhalen heb ben we hier een knap gruwelverhaal van Hillary, "The man whose nose was too big",over een tro pische spin die haar eieren in een levend brein legt, en een knappe psycho-thriller van Dulcy Gray.Hoogtepunt is echter opnieuw de kortroman
27 "The Dead End" van David Case(uit zijn bundel "The Cell,and others")die beslist een der beste auteurs van psychologische terreur is van de laatste jaren.Hierin gaat een man op zoek naar een wezen dat de ontbrekende schakel zou kunnen zijn tussen aap en mens,doch dat precies het tegenovergestelde blijkt te zijn, namelijk een wetenschappelijk bewerkte retrogatieve stap van mens naar aap. Gelukkig beslaan deze roman en de twee goede verhalen de helft van het boek,de andere zeven verhalen vergeten we liever. (EDDY C. BERTIN) LE JOYAU NOIR, door Michael Moorcock. "The Jewel in the Skull"(Lancer,USA, 1967) LE DIEU FOU, door Michael Moorcock. "The Mad God's Amulet" alias "Sorcerer's Amulet" (Lancer,USA 1968) beide:J.C.Lattès,Edition Spéciale,Paris 1973. Op een bijna niet meer te volgen ritme brengt Lattès ditmaal nieuw werk van Moorcock. Het franse publiek zal aldus geleidelijk deze britse schrijver zeer overzichtelijk kunnen beoordelen,daar waar men in het nederlands nog steeds vertalingen van deze veelschrijver te kort komt. Slechts SF-romans verschenen tot nog toe in het nederlands,een klein facet van Moorcock,en het ogenblik zou gunstig zijn om ook een beetje 'he roïc fantasy', een genre dat deze auteur ligt zoals een vis in het water,van hem te brengen. Inmiddels kunnen franslezende fans starten met deze eerste twee delen van de 'Runestaff'-reeks een cyclus van vier romans. In "Le Joyau Noir" maakt men kennis met Dorian Hawkmoon,die een ju weel in zijn voorhoofd draagt waardoor zijn vij anden,de meesters van het Duistere Rijk,alles kunnen zien wat hij ziet.Weigeren te gehoorzamen zou zijn doodvonnis betekenen.In het tweede deel wordt Dorian's strijd tegen het Duistere Rijk nog scherper gesteld wanneer zijn geliefde Ysselda ontvoerd wordt door de Waanzinnige God die over de macht van de Runestaff beschikt. Twee fascinerende boeken,zowat het neusje van de huidige zalm, getuigen van Moorcock's ongebreidelde fantasie. (FRED MERTELAER)
SF-GIDS is een literair-kritisch tijdschrift voor science-fiction fantastiek,horror en aanverwante genres, samengesteld en uitge geven door Eddy C. Bertin, Residentie Murillo, Dr. Van Bockxtaelestraat, 80 B-9002 Ledeberg, Belgium. Tel. 09/23.26.86 SF-GIDS verschijnt maandelijks, uitgezonderd in juni en decem ber. Elke vijf nummers vormen één volume. Het laatste nummer van elke jaargang bevat een in dex die de twee volumes van het voorbije jaar bestrijkt. SF-GIDS is (c)copyright by Eddy C.Bertin. De afzonderlijke rech ten van opgenomen artikels horen toe aan de respektievelijke au teurs, wiens toestemming dient bekomen te worden voor herdruk. De auteurs zijn elk verantwoorde lijk voor hun eigen bijdragen. Abonnementen op SF-GIDS:storting of overschrijving op postreke ning 520 van de Generale Bank maatschappij, 8 Kouter, B-9000 Gent,Belgie, met vermelding van: "voor bankrek.290-0012982-05 van EDDY BERTIN" ofwel met interna tionaal postmandaat.
