Informatie voor het opstellen van een persoonlijk Programma van Eisen voor het hoog-laag bed
1. Inleiding Steeds meer mensen die een hulpmiddel nodig hebben, geven er de voorkeur aan om het hulpmiddel via een Persoonsgebonden Budget (PGB) zelf uit te kiezen en aan te schaffen. Ook kunt u er zelf voor kiezen om een hulpmiddel, zoals een bed, aan te schaffen. Aan de hand van uw problemen/situatie zet u op een rij welke wensen en eisen u aan het hulpmiddel stelt. Voordeel daarvan is dat u waarschijnlijk meer tevreden bent met het door u zelf uitgekozen hulpmiddel. Bovendien maakt inzicht in eigen wensen en eisen de keuze voor een hulpmiddel eenvoudiger. In deze brochure vindt u informatie over het hoog-laag bed. Bent u een PGB-houder en wilt u een hoog-laag bed aanschaffen? Of wilt u dit op eigen kosten doen? De informatie in deze brochure helpt u bij het op een rij zetten van wensen en eisen: -
Wat zijn belangrijke aspecten (eigenschappen en onderdelen) van het hoog-laag bed? Welke aspecten van het hoog-laag bed zijn van belang voor de veiligheid en de bruikbaarheid?
De informatie over de aspecten van het hoog-laag bed helpt u in gesprekken met leveranciers. U weet dan uit welke onderdelen een hoog-laag bed bestaat en wat de functie daarvan is. Voorwaarden die zorgverzekeraars stellen Als u een bed aanschaft met geld van de zorgverzekeraar, dan zal de zorgverzekeraar waarschijnlijk voorwaarden stellen waaraan het hoog-laag bed moet voldoen. Het moet tenslotte een oplossing bieden voor uw probleem en veilig zijn. U kunt zelf ook eisen stellen aan het bed. De zorgverzekeraar bemoeit zich bijvoorbeeld niet met de kleur en vormgeving. Laat ook over deze eisen uw gedachten gaan. Realiseer u dat sommige eisen die u stelt veel geld kosten en dat met het verkregen bedrag niet al die extra kosten vergoed worden. Als u geld krijgt om het bed te kopen, krijgt u een standaard bedrag waarmee e u een hoog-laag bed kunt kopen dat voldoet aan de meest noodzakelijke eisen. Leeswijzer brochure In het volgende hoofdstuk wordt ingegaan op de verschillende aspecten (eigenschappen en onderdelen) van het hoog-laag bed. Deze aspecten komen terug in het Programma van Eisen dat als bijlage is toegevoegd. Het Programma van Eisen is een lijst met eisen die u aan het product kunt stellen. In deze lijst kunt u uw eigen eisen invullen en deze aanvullen met behulp van de uitleg die in deze brochure gegeven wordt. In het laatste hoofdstuk van deze brochure worden organisaties genoemd die u meer informatie kunnen geven en u verder kunnen helpen.
2
3
2. Aspecten hoog-laag bed Een hoog-laag bed is bedoeld om extra ondersteuning te geven tijdens het slapen of liggen. Het bed is op een elektrische wijze in verschillende standen in te stellen, zodat in houding gevarieerd kan worden. Voor mensen die veel tijd in bed doorbrengen is een goed bed uiterst belangrijk. Behalve dat het bed prettig moet zijn voor degene die erin ligt, is het ook voor de verzorgende belangrijk de verzorgingshandelingen in en om het bed goed te kunnen uitvoeren. De verzorgende hoeft bijvoorbeeld niet te bukken als het bed in hoogte versteld kan worden. En een verrijdbaar bed kan voordeel bieden bij het schoonmaken/ verschonen van het bed. Er zijn verschillende aspecten (eigenschappen en onderdelen) waarmee u te maken krijgt bij de keuze van.een hoog-laag bed. Denk bijvoorbeeld aan veiligheids- en bruikbaarheidsaspecten. Is het bed eenvoudig te bedienen en geldt dit ook voor de verzorgende? Hoe is het bed afgewerkt, heeft het misschien uitstekende delen waar u zich aan zou kunnen bezeren? Op het hoog-laag bed zijn diverse aanpassingen en/of accessoires mogelijk. Aanpassingen kunnen nodig zijn om het bed goed te kunnen gebruiken. Accessoires zijn vaak losse onderdelen die u als extra's bij het bed kunt kopen. Beide kunnen bijdragen aan een functioneler of mooier bed. Op de volgende bladzijden worden alle gangbare aspecten van het hoog-laag bed toegelicht. Deze toelichting kunt u naast de bijlage ‘Programma van Eisen hoog-laag bed’ gebruiken. De bijlage dient als ondersteuning bij het opstellen van uw eigen Programma van Eisen voor het hoog-laag bed.
4
Algemene aspecten Norm en makeringen Een (medisch) hulpmiddel als het hoog-laag bed heeft CE-markering. Hiermee verklaart de fabrikant dat het product veilig en degelijk is. Daarnaast bestaat een Europese Norm (EN) die kwaliteitseisen stelt aan hoog-laag bedden. Dit is de EN 1970:2000 (verstelbare bedden voor gehandicapte personen). Als bedden volgens deze norm getest zijn en aan de norm voldoen, toont dit aan dat ze van een goede kwaliteit zijn. Service van de leverancier Iedere leverancier levert service (dienstverlening), maar er kunnen onderlinge verschillen bestaan in de diensten die leveranciers bieden. U kunt dit laten meewegen in de keuze. Bedenk van tevoren goed welke eisen u stelt aan de service. Wilt u bijvoorbeeld dat de voorziening zonder extra kosten thuis wordt bezorgd? Of is dat niet belangrijk, omdat u ook zelf het hoog-laag bed kunt ophalen? Hoe vaak vindt tussentijdse controle en onderhoud plaats? Hoe, waar en op welke voorwaarden worden reparaties verricht. Zijn daar voor u kosten aan verbonden? Maximale afmeting De afmetingen van het bed zijn niet hetzelfde als de afmetingen van het matras. Ga na hoeveel ruimte u heeft voor het bed en wat het formaat van het frame van het bed mag zijn. Manier van verkleinen/demonteren: Bedden worden niet als geheel geleverd,,maar als een ‘bouw’ pakket. Bekijk welke handelingen uitgevoerd moeten worden om het bed in elkaar te zetten. Kan de bezorger u daarmee helpen en zijn daar kosten aan verbonden? Als u denkt het bed vaker in en uit elkaar te moeten halen, bijvoorbeeld om het bed te kunnen verplaatsen naar een andere ruimte, dan moet dat mogelijk zijn en niet teveel kracht en moeite kosten. Wielen Wielen onder het bed zorgen ervoor dat het bed gemakkelijk verplaatst kan worden. Om veilig in- en uit bed te kunnen stappen en/of verzorgingshandelingen te kunnen (laten) uitvoeren moeten alle wielen goed (op de rem) vastgezet kunnen worden. Houdingsaspecten Hoek rugsteun, bovenbeen en beensteun Het hoog-laag bed kan in verschillende standen worden gezet. U kunt dan in verschillende houdingen liggen of zitten. De belangrijkste verstellingen zitten in het ruggedeelte en bij het voeteneinde. Door het bed te verstellen kunt u variëren in ligen zithouding en kunnen uw benen bijvoorbeeld variërend in hoogte worden ondersteund. Bedenk in welke houdingen u graag wilt kunnen liggen/ zitten en ga na welke verstellingen u daarvoor nodig heeft. Bedieningsunit De bedieningsunit moet met één hand vanuit elke positie in bed te bedienen zijn. Hoe groot zijn de knoppen van de bedieningsunit en hoeveel kracht is er nodig om ze te bedienen? Zijn ze ook op ‘gevoel’ te bedienen en zijn ze zichtbaar in het donker?
5
Bedgalg (papegaai) Een bedgalg is een stang of een soort minitrapeze boven het bed waaraan u zich kunt optrekken om rechtop te gaan zitten. De hoogte van de handgreep van de bedgalg is in hoogte verstelbaar. Ook kan het materiaal van de handgreep verschillen. Een handgreep van ijzer of plastic kan koud aanvoelen, maar is wel goed schoon te houden. Een zachtere handgreep ligt vaak prettiger in de hand. Hoogteverstelling Bediening Het verstellen van de hoogte gebeurt veelal elektrisch. Bij elk bed is de elektrische bediening net weer anders. Zo kan de plaats van de bediening verschillen en worden bijvoorbeeld andere soorten knoppen gebruikt . Let ook op de kracht die nodig is voor de bediening. Ga voor uzelf na welke bediening u het prettigst vindt. Snelheid Ook de snelheid waarmee het bed in hoogte versteld wordt, is een aspect waarop u kunt letten bij de aankoop. Verzorgingsaspecten Veilig bedienbare handgrepen en voetpedalen Alle bedieningsmogelijkheden moeten veilig gebruikt kunnen worden. Er mag geen risico zijn dat vingers klem komen te zitten. Verschoning Het is van belang om van tevoren te bedenken welke handelingen uitgevoerd moeten worden bij het verschonen van het bed. Zit er voldoende ruimte tussen het bedframe en de matras om de matras eenvoudig te kunnen oplichten en lakens en/of dekens ertussen te steken? Veiligheid Scherpe delen Om verwondingen te voorkomen is het belangrijk dat het bed geen scherpe hoeken en uitstekende delen heeft. Uiterlijk en Overig Kleur De kleur van het bed kan voor u belangrijk zijn om ervoor te zorgen dat het bed past bij de kleuren en andere meubels in de kamer. Welke kleuren zijn mogelijk? Met beddengoed kunt u soms ook het gewenste effect bereiken. Vormgeving Door de kleur en door het gebruikte materiaal zien bedden er verschillend uit en hebben ze een eigen uitstraling. Geeft u de voorkeur aan een bed met houten details of kiest u een bed van metaal of kunststof?
6
Onrusthek Een onrusthek wordt aan de zijkanten van het bed geplaatst, zodat er een rand om het bed ontstaat. Dit voorkomt uit het bed vallen. Kan degene die in het bed ligt het onrusthek ook zelf openen? Afdichting voor of gesloten zij-/onrusthek Extra afdichting van het onrusthek geeft meer stevigheid en zorgt ervoor dat je niet beklemd kunt raken tussen de spijlen van het hek. Kleine voorwerpen kunnen ook niet meer zo gemakkelijk uit bed vallen. Infuushouder Een infuushouder is een haak waaraan een infuus gehangen kan worden. Deze houder zit vast aan het bed. Urinaalhouder Een houder voor een urinaal zit meestal aan de zijkant van het bed op een plek waar u gemakkelijk bij kunt om het urinaal te pakken. Katheterzakhouder Aan een katheterzakhouder kan een katheter worden opgehangen. Deze zit meestal aan de zijkant van het bed. Dekenboog Op een dekenboog rusten de dekens zodat ze niet op u rusten. U heeft daardoor meer bewegingsvrijheid, vooral bij het omdraaien en het wegnemen van de druk van dekens kan een genezingsproces bevorderen (indien van toepassing).
7
3. Advies en begeleiding Er is een heleboel waar u over na moet denken als u een hoog-laag bed uitzoekt. Het is kan prettig als een deskundige hierin met u meedenkt. U kunt bijvoorbeeld advies vragen aan een ergotherapeut. Zij helpen u bij het oriënteren op de mogelijkheden. Ergotherapeuten zijn te vinden in het telefoonboek en de Gouden Gids. Een overzicht van Ergotherapeuten is ook te vinden bij de Nederlandse Vereniging voor Ergotherapeuten (www.nve.nl). Ook de leveranciers bij wie u langs gaat om een hoog-laag bed uit te zoeken, kunnen u op weg helpen. Zij beschikken over veel informatie van verschillende hulpmiddelen. Bedenk wel dat de leveranciers alleen informatie zullen geven over voorzieningen die zij zelf verkopen. U kunt altijd vragen of u een hulpmiddel mag uitproberen. Er zijn twee brancheverenigingen, één van fabrikanten en één van leveranciers van hulpmiddelen. Dit zijn Fireva (www.fireva.nl) en Revaned (www.revaned.nl). Aangesloten fabrikanten en leveranciers kunt u vinden via deze verenigingen. Leveranciers kunt u ook vinden in het telefoonboek of de Gouden Gids. Tip: indien u mensen in uw omgeving kent die een hoog-laag bed gebruiken kunt u aan hen naar hun ervaringen vragen. Websites waarop u over verschillende hulpmiddelen informatie kunt vinden, zijn: www.handywijzer.nl en www.hulpmiddelenwijzer.nl van het iRv. De websites geven een overzicht van verschillende merken hoog-laag beden, maar bieden geen compleet overzicht.
8
9
Bijlage: Eisen aan het hoog-laag bed In dit overzicht kunt u de eisen aankruizen die u belangrijk vindt, en waarvan u wilt dat het hoog-laag bed eraan voldoet. Er is ruimte vrijgelaten voor uw persoonlijke opmerkingen of aandachtspunten. U hoeft natuurlijk niet bij alle eisen iets in te vullen. Alleen als u extra eisen op een bepaald gebied heeft, dan vult u deze in. Ga na in hoeverre iets echt noodzakelijk is of meer een wens is. Houd er rekening mee dat de extra eisen die u stelt tot een hogere prijs van het bed kunnen leiden. Algemene aspecten □ Norm □ Service van de leverancier: □ Afmetingen: □ Manier van verkleinen/demonteren: □ Wielen Houdingsaspecten □ Hoek rugsteun; Welke houding wilt u aan kunnen nemen? □
Hoek bovenbeen; Welke houding wilt u aan kunnen nemen?
□
Hoek beensteun; Welke houding wilt u aan kunnen nemen?
□
Plek van bedieningsunit o Bij het hoofdeinde o Aan een lang snoer zodat vanuit elke positie kan worden bediend o Anders, nl:
□
Bedgalg o Hoogte bedgalg: o Materiaal bedgalg:
Hoogteverstelling □ Bediening o Kracht o Formaat knoppen o Plaats bediening □
Snelheid:
10
Verzorgingsaspecten □ Veilig bedienbare handgrepen en voetpedalen o Goed geïsoleerd o Geen scherpe randen o Goede houding mogelijk o Anders, nl: □
Verschoningsmogelijkheden o Ruimte tussen matras en frame bed
Veiligheidsaspect □ Scherpe delen o Geen scherpe delen Extra’s □ Kleur o o o o o o o
Rood Groen Blauw Geel Zwart Wit Overig:
□
Vormgeving:
□
Onrusthek
□
Afdichting voor of gesloten zij-/onrusthek
□
Infuushouder
□
Urinaalhouder
□
Katheterzakhouder
□
Dekenboog
□ Overige eisen:
11
Colofon Copyright: © KBOH 2006 Tekst: Vormgeving en druk: Met dank aan:
KBOH KBOH Annie de Groot Eric Jansen Ronald Kluin Jannes Ligtenberg Ardo Menges Jan van Schaik Kees Tolenaars Marcel Verweij
Rivas Revaned/Welzorg Gemeente Renkum Tilburgs Overleg Gehandicaptenorganisaties Fortune Amstelring Revaned/Beenhakker Revacore Gemeente Tiel
En alle andere mensen die mee hebben gewerkt aan dit product.
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, digitaal of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. KBOH kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade voortvloeiend uit het gebruik van dit product.
12
