Gemeente Utrecht
Le Tour sous le Dom bidbook Gemeente Utrecht Tour de France 2008
Le Tour sous le Dom
1
Inhoud
1
Burgemeester van Utrecht
Le Tour sous le Dom!
Jeroen Wielaert Fictief verslag in een column voor het Utrechts Nieuwsblad aan het begin van de Tour 2004. Hij heeft 15 jaar lang de Tour gevolgd als wielerverslaggever voor NOS Langs de lijn, inwoner van Utrecht en is initiatiefnemer van de Tourstart in Utrecht.
bidbook Gemeente Utrecht |
| Bidbook Gemeente Utrecht
Annie Brouwer-Korf,
Leblanc Tourbaas Jean-Marie , geflanen he h zic tevreden om ur Jan keerd door ambassade ster ee em rg bu Janssen en de wer. ou Br nie An : die het wilde het de Voor de horeca werd het n va p tra overtreffende n onee rd we Er l. bluesfestiva geboekt. gekende recordomzet l binnen Het publiek van zowe er dan als buiten de stad - me deed een miljoen mensen ee tw ze de in Utrecht aan rden wo ge nig zin dagen - is uit en nd vo Er e. sm sia van enthou middelats pla n de he ‘Romeinse soldaten, eld geen ongereg urspun va et inz cte eeuwse monniken, vu rfe pe dankzij de ernd wo op ten GGD. wers en acroba politie, brandweer en daarna en niet jar in s lijk grote machines en wa s Het parcour na bij op rs ne ren Leblanc. een peloton zo mooi geweest zei oit no g No n. tse fie noten op futuristische En wat hebben we ge re de an lke we (of , langs de had Utrecht de mooie Maliebaan k) oo n da nd rla en bij de stad in Nede drukke winkelstraten n ne bin l ke kta pe e hagen zo’n wonders singels, waar natuurlijk t he or vo t da En . gevormd. zijn poorten van publiek werden isie ev tel en en het paroog van miljo Niet één obstakel in taa str t he ol, ur To oie tijkijkers. Eerst cours en fantastisch mo elo afg de n va al crème de theaterfestiv den gereden door de a arn da en n, ationale pen tien dage la crème van het intern in rt sta ur To was comde climax: de wielrennen. Het feest t he e pt klo er n de nieuUtrecht. Nimm pleet met de zege va er, rm wa nd rla de vedette Hart van Ne we Nederlandse tour kwam als Utrecht or Vo uitbundiger. Utrecht er. kk Thomas De de op rt sta te ur, avec een imposan is het nu: ‘adieu le To t da d on av de Op Een eeuwereldkaart. beaucoup d’amitié!’. in rst ee t he stad.’ de Tour voor wige souvenir voor de dou ek ke e, Utrecht startt
| Bidbook Gemeente Utrecht
3 Mevrouw mr. A.H. Brouwer-Korf
Burgemeester van Utrecht
De heer drs. A. Brienen RA
Algemeen Directeur Jaarbeurs Holding BV
De heer ir. M.J.J. Bielders
Voorzitter Kamer van Koophandel Utrecht
De heer D. Bruna
Tekenaar / Ontwerper
De heer M. Ducrot
Oud-wielrenner / sportverslaggever NOS
De heer A. Geesink
Olympisch judokampioen / lid Internationaal Olympisch Comité
De heer R. Giphart
Auteur
De heer drs. T. van ’t Hek
Oud-hockey international / directeur VSU / Stichting Utrecht Topsport
De heer J. Janssen
Winnaar Tour de France 1968
De heer drs. E. Nijpels
Voorzitter Ronde van Nederland (Eneco tour) / Commissaris der Koningin Provincie Friesland
Mevrouw mr. C.M.T. van Rooy
Voorzitter College van Bestuur Universiteit Utrecht
De heer P.J.A. van Schijndel
Lid raad van bestuur Rabobank Nederland
De heer mr. B. Staal
Commissaris der Koningin Provincie Utrecht
Mevrouw G. Verburg
Tweede Kamerlid CDA
De heer dr. H.H.F. Wijffels
Voorzitter Sociaal Economische Raad (SER)
De heer P. Winnen
Oud-wielrenner / auteur
bidbook Gemeente Utrecht |
2
Comité van Aanbeveling
| Inhoud
5
Hoofdstuk 1 Utrecht - hart van Nederland
Hoofdstuk 2 Utrecht cultuurstad
Hoofdstuk 3 Utrecht sportstad
Hoofdstuk 4 Utrecht - ruim baan voor de Tour
Spin in het wegenweb
Festivalstad
Toernooien van (wereld)formaat
Start en finish bij Galgenwaard
pag. 9
pag. 15
FIFA WK voetbal tot 20
pag. 29
SOUS
L E DOM
TOUR
pag. 21
Jan Fokkens
Sportcomplexen pag. 22
Frank Ponten Jeroen Wielaert Jan Hagen
Toplocatie voor bedrijven
Evenementenstad
Stadion Galgenwaard: een stukje
pag. 10
pag. 16
fietshistorie
Piet de Quaij
pag. 29 Universiteitsstad pag. 11
Sporthelden
Dwars door de oude en
pag. 24
nieuwe stad pag. 30
Fietsstad pag. 24 Speciale band met Frankrijk
De Nedereindse Berg
pag. 16
pag. 24
Winkelparadijs pag. 11 Publiekstrekkers pag. 30 Eén miljoen bezoekers pag. 31 Wielerevenementen
De stichting Tour Sous le Dom
De Ronde van Midden-
Optimale bereikbaarheid
Nederland (sinds 1948)
pag. 31
pag. 25
‘Utrecht
Le Tour sous le Dom!’
Eerste etappe in Hollands decor Profwielerklassieker Veenendaal-Veenendaal (sinds 1985) pag. 25 Start en finish van de Eneco Tour pag. 25
pag. 31
bidbook Gemeente Utrecht |
4
Inhoud
Lid Comité van Aanbeveling
‘Tout Utrecht pour le Tour!’
Utrecht - hart van Nederland
| Utrecht - hart van Nederland
Hoofdstuk 1
6
Ronald Giphart (Auteur)
| Utrecht - hart van Nederland
bidbook Gemeente Utrecht |
9
8
Utrecht - hart van Nederland
Utrecht - de naam van de centraal gelegen provincie
De Domkerk en haar toren, de prachtige wijken uit de
en stad van Nederland. De provincie Utrecht heeft
jaren dertig en de vele woonmonumenten van meer
veel te bieden op het vlak van sportieve recreatie,
dan honderd jaar oud bewijzen dat. Maar Utrecht heeft
toeristische attracties, natuur en cultuur. Utrecht,
ook de grootste moderne woningbouwlocatie van
Amersfoort en Wijk bij Duurstede zijn steden met
Nederland: Leidsche Rijn. Hier gaan in de toekomst
een eeuwenoud verleden. Nationaal Park de
nog eens tachtigduizend mensen een woning betrek-
Utrechtse Heuvelrug is één van de grote natuur-
ken. De werkgelegenheid krijgt daardoor een impuls
gebieden in ons land. Uitgestrekte bossen worden
met veertigduizend nieuwe arbeidsplaatsen.
afgewisseld met landgoederen, kastelen, rivieren, forten, fraaie stadjes en dorpen. Waterliefhebbers
Spin in het wegenweb
kunnen hun hart ophalen in het Vecht- en plassen-
Utrecht is een van de best bereikbare steden van Ne-
gebied. Wandelen en fietsen kan volop in het ge-
derland. De stad is gelijk een spin in het web van snel-
bied van de Hollandse IJssel en Lopikerwaard, of
wegen en spoorwegen. Een nieuwe reizigersterminal
in de Gelderse Vallei en Eemland.
gaat ervoor zorgen dat de NS straks een veelvoud van het huidige aantal reizigers kan verwerken. Op een door-
De hoofdstad Utrecht is met ruim 275.000 inwoners
deweekse dag rijden er tweehonderdduizend auto’s
de vierde stad van Nederland. Toeristen kunnen genie-
over de Utrechtse ring. 132.000 treinreizigers passeren
ten van de vele cultuuruitingen, de historische binnen-
het Centraal Station, en daar komen nog eens honderd-
stad, de beroemde werven aan de grachten, de vele
duizend busreizigers bij. Het openbaar vervoer in de stad
hotels en restaurants en de eigentijdse winkels en gale-
kent een uitgebreid busnetwerk plus een sneltramver-
ries. De stad ligt op een kruispunt van wegen - letterlijk
binding. Parkeren is geen probleem, want Utrecht heeft
en figuurlijk - en vormt de poort tot de Randstad. Het is
veel parkeergarages. Langs de belangrijkste invalswegen
een aantrekkelijke plek om te wonen en te werken.
van de stad liggen bovendien enkele grote transferia.
| Utrecht - hart van Nederland
Universiteitsstad
(Hoofd)kantoren van bedrijven, nationale én internatio-
Utrecht is van oudsher een universiteitsstad. De
nale, zijn er in Utrecht genoeg. Koffiefabrikant Douwe
Universiteit Utrecht is de grootse universiteit van
Egberts (Sara Lee/DE) zit sinds de oprichting in de
Nederland en staat op de zesde positie van Europa’s
stad. De Jaarbeurs, de Nederlandse Spoorwegen en de
beste universiteiten. Het grootste deel van de universi-
Rabobank - dé wielersponsor van Nederland - hebben
taire populatie is ondergebracht in kenniscentrum De
hun hoofdkantoor in Utrecht. Ook een aantal Franse
Uithof. Moderne architectuur - van onder andere
bedrijven is in de stad neergestreken, bijvoorbeeld
Rem Koolhaas en Wiel Arets - is bepalend voor dit
AXA, Atos Origin en Cap Gemini.
universiteitsgebied. De oude binnenstad vormt het hart van het bruisende studentenleven, met haar vele
Voor de informatietechnologiesector is de kantorenwijk
kroegjes, terrassen en discotheken. Op het Domplein
Papendorp gebouwd, met daarin alle noodzakelijke
staat het historische Academiegebouw, het decor van
high-tech voorzieningen. De fraaie Prins Clausbrug, een
talrijke officiële aangelegenheden van de universiteit.
ontwerp van de Utrechtse architect Ben van Berkel, verbindt de ‘oude’ met de ‘nieuwe’ stad.
Winkelparadijs Iedere Nederlander kent het overdekte winkelcentrum
Economisch gezien gaat het Utrecht goed. Onlangs
Hoog Catharijne. Maar ook het oude stadscentrum
nog is uit een onderzoek naar de economische ont-
heeft veel te bieden waar het winkels betreft. Voor veel
wikkeling van 255 regio’s in de 25 landen van de EU
Nederlanders is dat een reden om er een dagje te
gebleken, dat Utrecht het met een 13e plaats uitste-
komen shoppen. Op zaterdagen bezoeken zo’n zestig-
kend doet. In het onderzoek zijn aspecten als werk-
duizend mensen de binnenstad van Utrecht. Per jaar
loosheid, arbeidsparticipatie, bruto regionaal product
trekt de stad ongeveer negen miljoen dagjesmensen.
per hoofd van de bevolking, opleidingsniveau en
Tachtig procent van hen komt van buiten de provincie.
arbeidsplaatsen in de dienstverlening meegewogen bij het uiteindelijke oordeel.
Daarnaast is de stad in de Atlas der Gemeenten (2004) uitgeroepen tot meest creatieve stad van Nederland.
bidbook Gemeente Utrecht |
11
10
Toplocatie voor bedrijven
(Voorzitter College van Bestuur Universiteit Utrecht) Lid Comité van Aanbeveling
‘Utrecht, le cyclisme au centre!’
Utrecht - cultuurstad
| Utrecht - cultuurstad
Hoofdstuk 2
12
Yvonne van Rooy
| Utrecht - cultuurstad
bidbook Gemeente Utrecht |
15
14
Utrecht - cultuurstad
De monumentale binnenstad met haar vele histo-
Filmfestival, het Festival Oude Muziek, de Parade,
rische panden, grachten en werfkelders maakt van
Theaterfestival aan de Werf, het Bluesfestival en de
Utrecht een unieke plek. De kerken, met als stralend
jaarlijkse Vrijmarkt op Koninginnedag. Utrecht kent ook
middelpunt de Dom, springen het meest in het oog.
een uiterst actieve amateurkunstsector. Het Utrechtse
Pausdam en Paushuize verwijzen naar de tijd dat
Huis voor Amateurkunst speelt hierin een vooruit-
het bisdom een Utrechtse paus leverde.
strevende rol.
Utrecht is ongetwijfeld een van de mooiste monu-
Naast de al genoemde musea die in 2006 hun deuren
mentensteden van Nederland. De stad telt 3.800
zullen (her)openen, zijn nog meer musea een bezoek-
monumenten, waarvan de Dom en haar toren de
je waard. De bekendste zijn het Catharijne Convent en
meest bekende en beeldbepalende zijn. In 1254 legde
het Centraal Museum. Dit laatste museum heeft onder
bisschop Hendrik van Vianden de eerste steen van de
andere het beroemde Rietveld-Schröderhuis in beheer.
indrukwekkende gotische kerk. In 1674 sloeg het
Dit schoolvoorbeeld van moderne architectuur wordt
noodlot toe: een tornado verwoestte het schip.
vermeld in het overzicht van het werelderfgoed van de
Sindsdien staan toren en kerk los van elkaar. De tus-
Unesco.
senliggende ruimte wordt opgevuld door het rustieke Domplein, omringd door instellingen voor kunst en
De entertainmentbusiness is vertegenwoordigd met
cultuur en door gezellige eetgelegenheden.
het recentelijk verbouwde Beatrixtheater van Joop van den Ende Producties. Dagelijks worden hier de beste
Festivalstad
internationale musicals vertoond. En dan is er nog
Cultuur staat hoog in het Utrechtse vaandel. Er zijn
Nijntje, het konijntje waarmee Utrechter Dick Bruna
talloze evenementen en festivals. Voorbeelden zijn het
wereldwijde faam heeft verworven.
nationaal en internationaal vermaarde Nederlandse
Nog meer Franse invloeden zijn terug te vinden in de
Overal in de stad worden dan activiteiten georganiseerd
betrokken bij sportieve evenementen, zoals het FIFA
Romaanse architectuur van belangrijke elfde-eeuwse
rond een bepaald thema, bijvoorbeeld ‘opera uit het hart’.
WK voetbal tot 20 in 2005 en de World Darts Trophy.
kerken als de Pieterskerk en de Janskerk, voor de
Onlangs stond Frankrijk centraal. Aan de hand van het
In de voorbereidingsfase van deze bid is gesproken
broodnodige rust en in de gotische Domkerk van de
thema ‘de Franse slag’ werd uitgebreid aandacht
met een aantal culturele partners. Zij zien veel moge-
dertiende eeuw en later. Namen van Utrechtse wijken
besteed aan het land van wijn, kaas én de Tour.
lijkheden om de Tour te omlijsten met een grootschalig
dateren nog uit de tijd van Napoleon, bijvoorbeeld
cultureel programma gedurende een langere periode.
Wijk C. De beroemde Franse filosoof René Descartes
Evenementenstad
heeft rond 1634 een jaar op de Maliebaan gewoond.
Utrecht is altijd sterk geweest in het organiseren van
Speciale band met Frankrijk
Met zijn theorieën heeft hij eeuwenlang een stempel
zowel culturele als sportieve evenementen. Bekende
De Utrechtse historie is verweven met die van Frankrijk.
gedrukt op het denken binnen de Universiteit Utrecht.
culturele evenementen, met de bijbehorende bezoe-
Stadsarcheologen vinden nog steeds terra sigillata. Dat
kersaantallen, zijn in onderstaand staatje vermeld.
is Romeins draaischijfaardewerk, afkomstig uit het zui-
En-last-but-not-least staan we stil bij het Utrechtse
den van Gallië. Vanaf 25 n. Chr. werd dit prachtige en
stadswapen. Het roodwitte schild staat voor de mantel
luxe rode aardewerk vervaardigd in plaatsen als Millau,
die de heilige Sint-Maarten in tweeën scheurde in de
Lyon, Montans, Bassanac en Lezoux in de Puy-de-Dôme.
Franse stad Amiens om er een bedelaar mee te ver-
Vervolgens werd het helemaal naar het noorden ver-
warmen. Utrecht is nu nog steeds de stad van de
scheept waar het in Romeinse legerplaatsen werd ge-
beschermheilige Sint-Maarten. Zelfs het roodwit van
bruikt, bijvoorbeeld op het Domplein en bij De Meern.
voetbalclub FC Utrecht verwijst ernaar.
Later hebben de Franken nóg een bijdrage geleverd aan
De goedhartige bisschop Sint-Maarten uit Tours
het hedendaagse Utrecht. De zendeling Willibrord blies
en France als Utrechtse beschermheilige. Wie weet
rond 690 het oude Romeinse fort nieuw leven in. Hij
een mooiere startplaats dan Utrecht voor een
restaureerde een kerkje dat daar was gebouwd door de
Tour de France?
Evenement
Aantal bezoekers
Vrijmarkt
275.000
Bluesfestival
175.000
Nederlands Filmfestival
105.000
Culturele Zondagen
100.000
Maliebaan Festival
90.000
De Parade
52.000
Festival Oude Muziek
50.000
cijfers 2003
| Utrecht - cultuurstad
De culturele sector van Utrecht is ook regelmatig
Frankische koning Dagobert I. Als gebaar van erkentelijkheid wijdde hij het aan de door de Franken op grote schaal geëerde Sint-Maarten. Dit door Willibrord herstelde Sint-Maartenskerkje zou in de loop der eeuwen uitgroeien tot de grote gotische kathedraal op het Domplein.
bidbook Gemeente Utrecht |
17
16 Vermeldenswaard zijn ook de Culturele Zondagen.
‘Utrecht, ça roule!’
Utrecht - sportstad
| Utrecht - sportstad
Hoofdstuk 3
18
Utrechtse wielertalenten
| Utrecht - sportstad
bidbook Gemeente Utrecht |
21
20
Utrecht - sportstad
Utrecht is een bruisend sportcentrum. Het sport-
Schaatsen Sprint en Turnen. Internationaal heeft de
beleid en de sportfaciliteiten in de stad bieden
stad intussen ook haar sporen verdiend. De beladen
ruimte voor topsport. Topsport die vervolgens als
Davis Cup-ontmoeting Nederland-Duitsland vond in
een vliegwiel dient voor de breedtesport. In Utrecht
het Jaarbeurscomplex plaats. Worstelvereniging De
kan iedereen aan sport doen.
Halter organiseert jaarlijks een internationaal aansprekend toernooi. De jaarlijkse World Darts Trophy
Alle partners in stad en provincie (gemeenten, provincie,
en het WK Hockey in 1998 kunnen in dit verband ook
bedrijfsleven, sportinstellingen en inwoners) onderken-
worden genoemd. Overigens wordt het WK Hockey -
nen het belang van sport. Iedereen is ook bereid te
dat Utrecht samen met de Koninklijke Nederlandse
investeren in Utrecht als sportstad. Bovendien hebben
Hockey Bond (KNHB) organiseerde - nog altijd aan-
de partijen gezamenlijk de hiervoor benodigde kennis,
gehaald als hét voorbeeld van een geslaagd Neder-
kunde en ervaring.
lands topsportevenement. Utrecht is tevens gastheer van minder bekende sportevenementen. Zo is de
In de stad zijn ruim driehonderd sportverenigingen
stad in 2005 het decor van de EuroGames.
actief die in totaal 370 takken van sport aanbieden. Fietsen is een van de meest populaire sporten. Er blij-
FIFA WK voetbal tot 20
ken in Utrecht zelfs meer fietsen dan inwoners te zijn!
Volgend jaar wordt in stadion Nieuw Galgenwaard het FIFA WK voetbal tot 20 gehouden - het belangrijkste
Toernooien van (wereld)formaat
toernooi van de wereldvoetbalbond na het WK Voetbal.
Utrecht is vaak het toneel geweest van competities op
24 Landen spelen 52 wedstrijden in zes stadions.
zowel nationaal als internationaal niveau. De stad heeft
Wereldwijd zullen die vierhonderdvijftig miljoen tv-
diverse Nederlandse kampioenschappen op haar naam
kijkers trekken. De meeste wedstrijden, inclusief de
staan. Bijvoorbeeld het NK Atletiek, Schaatsen Allround,
finale, zullen in Utrecht worden gespeeld. Los van het
| Utrecht - sportstad
Aan de Nedereindse Plas wordt in 2005 een groot en
Ook recent is duidelijk geworden dat Utrecht sportief
jeugd rekenen op tal van nevenactiviteiten op het
gevarieerd wielercomplex gebouwd waar vijf sport-
gezien een woordje meespreekt. Op de Olympische en
gebied van sport, cultuur en onderwijs. Gemeente en
verenigingen gebruik van gaan maken.
Paralympische Spelen van Athene 2004 waren maar
provincie gaan dit organiseren. Zo wordt het een
liefst 42 sporters afkomstig uit de provincie Utrecht. Sportaccommodaties in de stad Utrecht
evenement waaraan op verschillende manieren aansprekende programma’s worden gekoppeld.
Sportcomplexen Utrecht beschikt over een aantal moderne sportcomplexen. Zo is het voetbalstadion Galgenwaard onlangs
Sportparken
23
Sporthallen/zalen
19
Zwembaden
4
Atletiekbanen
2
Stadion
1
Wieler- en skeelercentrum
1
IJsbaan
1
Overige sportaccommodaties
Fietsstad De provincie maar ook de stad Utrecht is bij uitstek geschikt voor fiets- en wielerevenementen. Van recreanten tot topwielrenners: iedereen kan zich in Utrecht uitleven. De Utrechtse Heuvelrug is bij veel
43
geheel gerenoveerd. Met ruim 24.000 zitplaatsen is
wielerfanaten een must, terwijl het plassengebied de
het nu een voetbaltempel met A-status van Europese
recreatieve fietser meer aanspreekt. Utrecht wil zich
allure. Cupfighter FC Utrecht is er trots op dit moderne
Sporthelden
de komende jaren dan ook graag manifesteren als hét
stadion als thuisbasis te hebben. Naast de voetbal-
Utrecht heeft een aantal bekende sporthelden voortge-
fiets- en wielerhart van Nederland. De stad geldt daar-
accommodatie zijn er in dit multifunctionele sportcom-
bracht. Wie kent niet de olympische kampioenen
bij als uitvalsbasis. Zij is immers een van de meest
plex twee sporthallen ondergebracht, plus een indoor
Anton Geesink en Jochem Uytdehaage? Of de
fietsvriendelijke steden van Nederland. In geen enkele
atletiekhal met de B-status. Dit ultramoderne sport-
Europese voetbalkampioenen Marco van Basten, Jan
grote stad is het aantal fietsen per inwoner zo groot als
centrum voorziet zonder meer in een behoefte. De
Wouters en Gerald Vanenburg? Ook Theo de Rooij -
hier. De uitstekende fietspaden, autoluwe binnenstad,
bezoekersdichtheid is hoog. Maarschalkerweerd, de vel-
oud-studentenwereldkampioen wielrennen en tegen-
de grachten en de authentieke en compacte routes in
den van Kampong en het stadion Galgenwaard zijn
woordig manager van de Rabobankploeg - is een
de binnenstad rechtvaardigen de benaming van
ingezet tijdens het zeer succesvol verlopen WK Hockey
Utrechter. Hij begon zijn wielerloopbaan bij De
Utrecht als echte fietsstad. De gemeente Utrecht is in
in1998.
Volharding. Net als Maarten Ducrot die in 1985 een
2003 door het Centraal Bureau voor de Statistiek dan
etappe won in de Tour de France. Andere bekende ren-
ook uitgeroepen tot Fietsstad van Nederland.
ners uit het Utrechtse zijn Jean-Paul van Poppel en Michiel Stolker. Stuk voor stuk zijn deze toppers voor-
Fiets- en wielerverenigingen
beelden voor de Utrechtse jeugd.
In 1895 al werd de eerste Utrechtse wielerbaan aangelegd aan de Stadhouderslaan. Nu zijn in de regio Utrecht zo’n 1.400 leden aangesloten bij de diverse
bidbook Gemeente Utrecht |
23
22 ongetwijfeld attractieve voetbal op topniveau kan de
| Utrecht - sportstad
De Nedereindse Berg
Wielerevenementen
Start en finish van de Eneco Tour
over een wedstrijdlicentie. Maar er zijn ook tientallen
Aan de Nedereindse Plas in Utrecht-Zuidwest wordt
Wielervereniging De Volharding organiseert samen
In 1999, 2000 en 2002 hebben de gemeente Utrecht
clubjes van recreatieve renners die wekelijks vanuit
een groot en uniek wielercomplex gebouwd waar ver-
met de gemeente Utrecht een aantal vooraanstaande
en wielervereniging De Volharding zowel de start als
cafés of vanuit de verschillende wijken vertrekken voor
schillende disciplines kunnen worden beoefend.
wielerkoersen en -activiteiten waarvan er hieronder
de finish van de Eneco Tour met succes georganiseerd.
een pittige fietstocht. De Ledig Erf Fietsers, RTC Dom-
Provincie en gemeente ondersteunen de samenwer-
een paar worden vermeld.
Hierdoor is al veel ervaring opgedaan qua logistiek en
stad en de Tuindorp Stoempers, om maar een paar
king van de wielerverenigingen bij de ontwikkeling van
voorbeelden te noemen.
dit topsportcomplex. Een wielercircuit en een trainings-
De Ronde van Midden-Nederland (sinds 1948)
en wedstrijdparcours van verschillend prestatieniveau
Een van de oudste amateurklassiekers van Nederland.
Tot slot wordt er momenteel, vanuit een particulier ini-
De beroemdste Utrechtse wielervereniging is De
voor mountainbiken, fietscrossen, skaten, skeeleren en
De Ronde werd geboren uit onvrede met het feit dat
tiatief, hard gewerkt om in 2006 de Ride for the Roses
Volharding, dit jaar uitgeroepen tot kampioen van
schaatsen behoren straks tot de accommodatie. Het
de Ronde van Nederland de provincie Utrecht bij
in Utrecht onder te brengen: de charitatieve wieler-
Nederland bij de amateurs. Bij De Volharding - die al
wielerparcours wordt ook geschikt gemaakt voor het
oprichting in 1948 niet aandeed. Bekendste namen op
ronde voor de stichting van Lance Armstrong. De voor-
sinds 1930 bestaat - kun je baanwielrennen, wegwiel-
aangepast sporten. Denk daarbij aan handbiken en
de erelijst: Rik van Looy (België, 1953), Jan Janssen
bereidingen hiervoor zijn in een vergevorderd stadium.
rennen, mountainbiken en fietstriallen. In de loop der
wheelen. De Nedereindse Berg krijgt voor het moun-
(1960), Jan Raas (1973). De wedstrijd was in 2004
jaren heeft de vereniging heel wat goede renners afge-
tainbiken en fietscrossen een B-status van het minis-
onderdeel van de KNWU-Topcompetitie en wordt in
leverd. Het spreekt voor zich dat De Volharding de wie-
terie van VWS toegekend. Met dit multifunctionele
2006 voor de vijftigste maal gehouden.
lersport een warm hart toedraagt. Het is een enthou-
wielercomplex profileert Utrecht zich als wielerstad.
organisatie van een wielerevenement in de stad.
siaste vereniging met een schat aan ervaring waar het
Profwielerklassieker Veenendaal-Veenendaal
gaat om het organiseren van wielerevenementen.
(sinds 1985)
Daarbij is altijd nauw samengewerkt met de gemeente.
De Profwielerklassieker Veenendaal-Veenendaal is een zogenaamde ‘van-stad-tot-stad-wedstrijd’, en werd voor het eerst verreden in 1985. Het is een wedstrijd over 210 kilometer, met als vaste beklimmingen de Grebbeberg, het Paardenveld, de Posbank en Berg en Dal. In overleg met de KNWU werd aanvankelijk gekozen voor een wedstrijd ter voorbereiding op het wereldkampioenschap op de weg voor profs. Intussen is Veenendaal-Veenendaal een belangrijke voorjaarsklassieker.
bidbook Gemeente Utrecht |
25
24 wielerverenigingen. Meer dan de helft van hen beschikt
(Algemeen Directeur Jaarbeurs Holding BV) Lid Comité van Aanbeveling
‘Utrecht, le coeur du Tour!’
Utrecht - ruim baan voor de Tour
| Utrecht - ruim baan voor de Tour
Hoofdstuk 4
26
Arie Brienen
| Utrecht - ruim baan voor de Tour
29 bidbook Gemeente Utrecht |
28
Utrecht - ruim baan voor de Tour
De veiligheid van de renners staat voorop bij de
mediapark en de hospitalityruimtes van zowel de
start van de Tour in Utrecht. Ervaren specialisten
Société zelf als de organisatie ter plaatse.
hebben het parcours uitgezet. Hierbij is gezocht naar zo veel mogelijk glad asfalt, weinig obstakels en zo min mogelijk haakse bochten. Gelukkig beschikt Utrecht over speciaal aangelegde busbanen die dwars door de historische stad lopen. Zij maken dan ook een groot deel van het parcours uit.
Stadionbaan Galgenwaard: Rijtechnische aspecten speelden uiteraard ook een grote rol bij het uitzetten van het parcours. Snelheid maken, het bochtenwerk, de ideale lijn en de windrichting, het zijn een paar punten waarop is gelet om de attractiviteit voor zowel renners als toeschouwers te verhogen. Waarbij de veiligheid voor renners en publiek prioriteit nummer één blijft.
Start en finish bij Galgenwaard De brede asfaltwegen langs stadion Galgenwaard vormen de ideale start- en finishplaats voor de proloog en de eerste etappe. Het stadion beschikt over alle benodigde faciliteiten. Direct naast het stadion is voldoende plek voor het inrichten van het
een stukje fietshistorie Stadion Galgenwaard werd in 1936 gebouwd, inclusief de beroemde wielerbaan. Menig nationaal en internationaal baankampioenschap werd hier uitgevochten. In de jaren 1950 werd de Nederlandse Tour de France-ploeg er een aantal keren gehuldigd. Met bekende namen als Wim van Est, Wout Wagtmans en Gerrit Voorting. De prestaties van de Nederlandse ploeg waren in 1953 zelfs zo indrukwekkend dat de start van de Tour in 1954 voor de eerste maal buiten Frankrijk plaatsvond, en wel in Amsterdam op 8 juli 1954. Uniek was dat de Ronde van Nederland in 1961 van start ging in Utrecht (Jaarbeurs), en een week later ook in Utrecht finishte - op de baan van Galgenwaard. Jarenlang is de wielerbaan van Galgenwaard de aankomstplaats geweest van de populaire Ronde van MiddenNederland. Inmiddels staat er een geheel nieuw stadion, van Europese alure.
| Utrecht - ruim baan voor de Tour
bochten zijn dan ook fraaie tribunes gepland. Zo heb-
Optimale bereikbaarheid
medewerking van Defensie kan hier het renners-
ben de mensen de renners langdurig in beeld en kun-
Het proloogparcours is zo ingedeeld dat het publiek de
kwartier worden ondergebracht.
nen ze hen mooi zien afremmen en de bocht ronden.
tribunes op verschillende manieren kan bereiken. Bij
Ook op de hoge taluds langs de singels heeft het
Rijnsweerd bijvoorbeeld kan het bedrijfsleven zijn rela-
Dwars door de oude en nieuwe stad
publiek goed zicht op de renners. Door de vele loop-
ties uitnodigen. Deze bezoekers komen via de snelweg
Het parcours leidt de renners zowel door de oude als
bruggen kunnen mensen zich binnen het parcours ver-
de stad binnen en parkeren dan in het kantorenpark.
de nieuwe stad. Midden in het parcours staat de Dom,
plaatsen zonder daarbij de renners te hinderen.
De bezoekers die met het openbaar vervoer reizen,
de trots van Utrecht. Vanuit de top van de toren is het
zullen gemakkelijk hun weg naar het centrum vinden
gehele parcours te overzien. Een proloog in Utrecht
De uitgestrektheid van het parcours geeft iedereen de
kun je daarom met recht uniek noemen: een kerktoren
mogelijkheid om zijn of haar favoriete plekje te vinden.
uit de veertiende eeuw, omgeven door de beste ren-
Of je nu in de stad woont of van buiten komt. Vanuit
Eerste etappe in Hollands decor
ners van de wereld, met high-tech materiaal uitgerust.
de diverse hoeken van het land zijn er aanrijroutes
Een Grand Départ betekent niet alleen een schitteren-
naar de aantrekkelijke publiekslocaties. Daarnaast bie-
de proloog, maar ook een prachtige eerste etappe.
De renners racen langs historische singels, bekende
den speciale publieksterreinen, de unieke Utrechtse
Deze zal dwars door de wonderschone provincie
winkelstraten, Vredenburg, en via de Singel en de
stadsparken en de ruime pleinen mogelijkheden voor
Utrecht voeren. De voorbereidingscommissie heeft
prachtige Maliebaan naar de Berekuil. Vervolgens flit-
zowel publieke als zakelijke ontspanning. Wat kun je
een etappe uitgezet met - evenals in de proloog -
sen ze het moderne bedrijvenpark Rijnsweerd voorbij
renners en publiek nog meer bieden?
stadion Galgenwaard als finishplaats. Veiligheid in
via de grote reizigersterminal van NS.
combinatie met attractiviteit voor de renners en land-
richting het kenniscentrum De Uithof. Het parcours geeft zo op symbolische wijze de verbondenheid weer
Eén miljoen bezoekers
schappelijk en historisch schoon in een typisch
van de Utrechtse oud- en nieuwbouw. En op deze ma-
Dat Utrecht een sport- en wielerstad is moge duidelijk
Hollands decor.
nier kan de ASO/Société du Tour de France deze Grand
zijn. Het verzoek voor een Grand Départ kwam immers
Départ perfect laten aansluiten op de historische traditie
van de Utrechters zelf. Het publiek zal dan ook massaal
De historische en waardevolle gebieden van de pro-
die eigen is aan een start- en/of aankomstplaats van de
op de been zijn bij de start van deze Tour. De stad zelf
vincie zullen Utrecht van haar beste kant laten zien.
Tour. Utrecht combineert modern met monumentaal.
met haar meer dan 275.000 inwoners, het winkelende
Holland Promotie is een niet te onderschatten neven-
publiek, alsook het publiek uit de rest van de regio en
aspect. Zeker met miljoenen tv-kijkers van over de hele
Publiekstrekkers
Nederland staan daarvoor borg. Er is uitgegaan van
wereld. Kies je de Utrechtse Heuvelrug, de Stichtse
Het parcours kent een aantal mooie lange bochten.
meer dan één miljoen bezoekers op de Tourdagen.
Lustwarande, of de molens en lange uitgestrekte
Dit zijn regelrechte publiekstrekkers. Langs deze brede
De gemeente is erop voorbereid.
weilanden, ja zelfs de Grebbeberg bij Rhenen uit als
bidbook Gemeente Utrecht |
31
30 Tegenover het stadion ligt de Kromhoutkazerne. Met
32 | Utrecht - ruim baan voor de Tour
plekken om punten te halen voor de bolletjestrui, dan geef je daarmee een visitekaartje af. Niet alleen voor de stad en de provincie, maar voor heel Nederland. Dit is Nederland op z’n mooist!
