26 OKT. 2012 Het College van Burgemeester en Wethouders der gemeente Heemstede Afdeling Ruimtelijk Beleid t.a.v. de heer A.J. Borg Postbus 352 2100 AJ HEEMSTEDE
N E D E R L A N D
Telefoonnummer (020)666 2 633 behandeld door Treasury/ M.A.W. den Exter
Fax (020)666 2 999 Kenmerk Treasury/MEX/2012/178
datum 25 oktober 2012 Email
[email protected]
Project: Heemstede - PG-voorziening "Huize Flora". Betreft: Verzoek tot achtervangbesluit herfinanciering investeringskosten.
Geacht College, In verband met de herfinanciering van de investeringskosten van de PG-voorziening "Huize Flora" te Heemstede in uw gemeente, doe ik u bijgaand het navolgende toekomen: • een afschrift van een leningsaanbieding per email van een 6-jarige lineaire rolloverlening voor een bedrag ad € 652.960,-- op basis van 3-maands Euribor en een bancaire opslag van 0,63% 's-jaars, die wij heden zijn aangegaan met de Bank Nederlandse Gemeenten N.V., gevestigd te Den Haag ter herfinanciering van de investeringskosten van de PG-voorziening "Huize Flora" te Heemstede in uw gemeente. Deze geldlening vervangt de bestaande geldlening resterend ad € 652.960,- die op 3 december 2012 bij de NWB algeheel zal worden afgelost. • de door de directie van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) op 20 december 2011 afgegeven uitslag beoordeling kredietwaardigheid boekjaar 2010. Deze beoordeling strekt zich uit over de prognose van de jaren 2011 toten met 2015. Uit deze WSW-verklaring blijkt dat Woonzorg Nederland onverkort voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid. Voor de jaren 2011 tot en met 2013 is door het WSW een toereikend faciliteringsvolume afgegeven voor onze investeringsactiviteiten, gebaseerd op onze MeerJarenPrognose (MJP) 2011 - 2015. • de uitslag van de door het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting op 4 mei 2011 en 31 oktober 2011 verrichte beoordeling van Woonzorg Nederland. Hieruit blijkt dat Woonzorg Nederland onverkort de hoogste status heeft van A l . • De relevante Treasury passages uit ons Jaarverslag van 2011, waarin wordt vermeld dat wij al jaar en dag een veilig financierings- en derivatenbeleid voeren.
y^ Prol. E.M. Meijerslaan 3 • 1183 AV Amstelveen • Postbus 339 • 1180 AH Amstelveen • Telefoon (020) 666 26 66 • Fax (020) 666 29 99 Stichting Woonzorg Nederland is ingeschreven bij de KvK voor Amsterdam onder nummer 33107894
NEDERLAND
Op 26 juni 2007 zijn wij overgegaan tot aankoop van Deutsche bank A.G. van een lineaire Interest Rate Cap, ingaande per 1 december 2009 met een strike-price (= renteplafond) van 5%. Dit om het renterisico gedurende een periode van 25 jaar lineair in zijn geheel af te dekken. Deze Interest Rate valt buiten de WSW-borging en de gemeentelijke achtervang. Bijgaand informeren wij u omtrent de modaliteiten van deze aangekochte Interest Rate Cap ad € 26.595.000,- (zie bijlage). Gelet op het door uw Gemeenteraad genomen mantelbesluit en gelet op het vorenstaande, verzoek ik u tijdig een besluit te nemen, waarin wordt overgegaan tot het afgeven van het WSW-achtervangbesluit met betrekking tot de onderhavige geldlening ad € 652.960,- , ingaande 3 december 2012. Ik verzoek u derhalve een gewaarmerkt exemplaar hiervan rechtstreeks naar het Waarborgfonds Sociale Woningbouw te Hilversum door te sturen, ter attentie van de Afdeling Borgstellingen en een kopie hiervan aan Woonzorg Nederland te Amstelveen, ter attentie van de afdeling Treasury. Na 6 jaar zullen wij uw College opnieuw verzoeken een vervangend WSW-achtervangbesluit te nemen voor het op dat moment af te lossen en te herfinancieren bedrag ad € 474.880,-. De definitieve geldleningovereenkomst ad € 652.960,- zullen na afstemming met de betrokken partijen binnenkort ter ondertekening aan u worden aangeboden. Ik vertrouw erop u hiermede naar genoegen te hebben geïnformeerd en zie gaarne uw nadere berichten tegemoet. Hoogachtend, WOONZORG NEDERLAND
,
M.A.W. den Exter Rente Manager
Bijlage(n): zoals vermeld
Mattie den Exter Van: Verzonden: Aan: Onderwerp:
Kok A.J.M, de [
[email protected]] woensdag 24 oktober 2012 9:22 Mattie den Exter RE: Specificatie aangetrokken rolloverleningen totaal ad € 23.403.600,—
Mattie, Bij deze bevestig ik het onderstaande! Bedankt voor de acceptatie en een prettige dag nog. Met vriendelijke groet. Ton de Kok Dealen Accountdesk BNG Bank | Koninginnegracht 2 | Postbus 30305 | 2500 GH 3651596 |E ton.dekok(Sbng.nl | W www.bng.nl
Den Haag T
070 3081740
| F 070
Original Message From: Mattie den Exter [mailto:
[email protected]] Sent: woensdag 24 oktober 2012 9:19 To: Kok A.J.M, de Subject: Specificatie aangetrokken rolloverleningen totaal ad € 23.403.600,-Importance: High Ton, Hierbij doe ik je toekomen de specificatie van de hedenochtend bij de BNG aangetrokken 6jaars rolloverleningen (03-12-2012 - 03-12-2018) voor een totaalbedrag ad € 23.403.600,-, op basis van 3-maands Euribor met een bancaire spread van 0,63% 's-jaars, aflossing op basis van 88 kwartaalaflossingen, de rente- en aflossingsbedragen lopen over de eerste van de desbetreffende maanden, onder WSW-borging met gemeentelijke achtervang. Ik verzoek je mij deze kapitaalmarkttransactie per email te bevestigen. Met vriendelijke groet, Mattie den Exter Rente Manager Woonzorg Nederland Prof. E.M. Meijerslaan 3 1183 AV Amstelveen Postbus 339 1180 AH Amstelveen T (020) 666 2633 M 06 - 538 38 913 F (020) 666 2999 m. den. exter(Swoonzore. nl www.woonzorg.nl
Dit bericht is uitsluitend bestemd voor de hierboven genoemde geadresseerde(n) en kan vertrouwelijke informatie bevatten. Indien het mailbericht verkeerd is geadresseerd en/of bij juiste adressering toch niet bij de juiste persoon is aangekomen, verzoeken wij u dringend ons dit te laten weten (telefonisch of per mail), en het bericht direct te i
Leningsaanbieding rolloverlening voor Woonzorg Nederland te Amstelveen,
Transactiedatum
24-OW-12 24-okt-12 24-okt-12 24-okt-12 24-okt-12 24-okt-12 TOTAAL
Looptijd rollover
Startdatum
Einddatum
Nominaal bedrag rollover
Lineaire aflossing kwartaalbasis
BNG BNG BNG BNG BNG BNG
€
4.532.880
€
51.510,00
6 jaar
maandag 3 december 2012
maandag 3 december 2018
1-mrt-13
6
88
€ € € €
4.363.040 4.596.240 4.976,400 4.282.080
€ € € €
49.580,00 52-230,00 56.550.00 48.660,00
6 6 6 6
maandag maandag maandag maandag
maandag maandag maandag maandag
l-mil-13 1-mrt-13 1-mrt-13 1-mrl-13
6 6 6 6
88 88 86 88
€
265.950,00
€ 23.403.600
jaar jaar jaar jaar
3 3 3 3
december december december december
2012 2012 2012 2012
3 3 3 3
Eerste rente en aflossing
december december december december
2018 2018 2018 2018
P.S. De renlecoupondata en 24 aflossingsdata lopen over de eerste van de maanden maart, juni, september en december.
/
^
Woonzorg Nederland / Treasury / M A W . den Exter. 24-10-2012
Looptijd In Jaren
Aantal kwartaalaflossingen als basis
Bancaire partij BNG
Aflossingsbedrag per kwartaal
A f l o s s i n g s - Referentierente wljze
€
51,510.00
Lineair
3-maands EURIBOR
0,63'/.
2 Heemstede Heemslede - venorgingshuts ' D e Heemhaven"
€ € €
49.580.00 52.230,00 56.550.00 48.660,00
Lineair Lineair Lineair Lineair
S-maands 3-maands 3-maands 3-maands
0.63% 0.63% 0.63% 0.63%
2 2 2 2
€
265.950.00
EURIBOR EURIBOR EURIBOR EURIBOR
Bancaire opslag b o v e n 3-maands EURIBOR
Aantal w e r k d a g e n settlement 3-maands rentefixatie
Gemeente
Almelo Almelo Den Haag Arnhem
t.b.v. financiering project
Almelo - verzorgingshuis "Hoog Schuilenburg' Almelo • 67 woningen "De Boshoeve' / Hoog Schuilenburg Den Haag - 1 1 1 woningen 'Wagenhage' Arnhem - 1 0 0 woningen 'Aerenheem'
Eindconclusie (Geaccepteerd/ Afgewezen)
Geaccepteerd Geaccepteerd Geaccepteerd Geaccepteerd Geaccepteerd Geaccepteerd
ISi^iJSiJè nrv-nummer: 4201
UITSLAG BEOORDELING KREDIETWAARDIGHEID
De Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw, hierna te noemen het 'Waarborgfonds', heeft een integrale beoordeling gedaan van uw financiële positie. Naar aanleiding hiervan verklaart het 'Waarborgfonds', dat:
Stichting Woonzorg Nederland te AMSTELVEEN
conform artikel 8 van het reglement van deelneming van het 'Waarborgfonds', voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid. Op grond van deze verklaring kan Stichting Woonzorg Nederland gebruikmaken van de faciliteiten van het Waarborgfonds, indien aan de voorwaarden voor borging wordt voldaan. Voor het vrijgegeven faciliteringsvolume verwijzen wij u naar het overzicht faciliteringsvolume. Hilve rs^m, 20 december 2011 Stic ngAA/aarborgfor)és>§ociale Woningbouw
MUO' drs. R.L. van der Post algemeen directeur
Sticlitingenregister Hilversum 41180946
;£. \\V2Zb ^ a ff-o^v
IT VESTIN Hüizerstraatweg 117-A Postbus 5075 1410A8 Naarden Telefoon 035-69 54 070 Telefax 035 - 69 54 080 Internet hllp://www.cfv.nl e-mail
[email protected]
11646 Stichting Woonzorg Nederland t.a.v. het bestuur Postbus 339 1180 AH AMSTELVEEN BÊHAMDELO DOOP,
1 O MEI 2011
Ons kenmerk COAl\04052011\BA SCAN.NR, Onderwerp Continuïteitsoordeel 2011: Al-oordeel
AFO.
Naarden, 4 mei 2011
Geacht bestuur. Op grorid van het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh) beoordeelt het Centraal Fonds.jaarlijks uw financiële positie en brengt daarover advies uit aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Op basis van uw ingediende prognosegegevens 2011-2015, concludeert het Fonds dat de voorgenomen activiteiten in financieel opzicht passen bij de vermogenspositie van uw corporatie, hetgeen t o t een A l oordeel leidt. Hierdoor bestaat er geen aanleiding een financieel onderzoek in te stellen. In bijlage één treft u een korte toelichting aan op het continuïteitsoordeel van uw corporatie. Bijlage t w e e bevat vier specificaties waarin de uitgangspositie en de ontwikkeling van de vermogenspositie en de bepaling van het risico nader worden verklaard. Het continuïteitsoordeel 2 0 1 1 is gebaseerd op uw vermogensontwikkeling zonder rekening te houden met invoering van de huurtoeslagheffing in 2014- In de eerste specificatie van bijlage twee is een grafiek opgenomen. Hieruit kunt u aflezen hoe uw volkshuisvestelijk vermogen zich ontwikkelt gedurende de prognoseperiode. Na het derde'prognosejaar splitst de lijn zich in een deel exclusief heffing (doorgetrokken lijn) en een deel inclusief heffing (gestippelde lijn). Omdat de heffing nog niet wettelijk is opgelegd, is het oordeel.gebaseerd op de vermogensontwikkeiing exclusief de heffing. Het Fonds gaat er van' uit dat u de eventuele effecten van invoering van de huurtoeslagheffing analyseert.en uw activiteiten indien noodzakelijk hierop afstemt. Het Fonds zal de minister van dit oordeel in kennis stellen. Ik verzoek u een afschrift van deze b r i e f t e verstrekken aan uw raad van commissarissen. Met vriendelijke groet, Centraaj Fonds Volkshuisvesting
Drs. L. Hoppen RA Hoofd Toezicht
Bijlage: 1. Toelichting continuïteitsoordeel 2011 2. Specificaties continuïteitsoordeel 2011
Vjnc v n n B r
liK<:i-!inSVCSTIMGfSrAATSULADl9B8. ii83J.
(NG Bank 69 76 43 689 Postbank 4G96 2fi
^L . ^
•^
• O \
11646 Stichting Woonzorg Nederland t.a.v. het bestuur Postbus 339
Hüizerstraatweg 117-A Postbus 5075 1410AB Naarden Telefoon 035 - 69 54 070 Telefax 035-69 54 080 Internet http://www.cfv.nl e-mail
[email protected]
ONTV,
l#4_x4_
cc-r
/HUrfc
1180 AH AMSTELVEEN
Ons kenmerk
SOV\31102011\BA Onderwerp Solvabiliteitsoordeel 2011 (verslagjaar 2010): voldoende solvabiliteit Naarden, 31 oktober 2011 Geacht bestuur, Op grond van het Besluit beheer sociale-huursector (Bbsh) beoordeelt het Centraal Fonds jaarlijks uw financiële positie en brengt daarover advies uit aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Op basis van uw ingediende dVi 2010 concludeert het Fonds dat het vermogen op balansdatum (ultimo 2010) groter is dan het voor uw corporatie vastgestelde risicobedrag plus vermogensbeklemming, hetgeen tot het oordeel 'voldoende solvabiliteit' leidt. In bijlage l treft u een korte toelichting aan op het solvabiliteitsoordeel van uw corporatie. Bijlage 2 bevat specificaties waarin de vermogenspositie en de bepaling van het risicobedrag worden verklaard. Het solvabiliteitsoordeel 2011 is gebaseerd op uw vermogenspositie op balansdatum. In bijlage l is een grafiek opgenomen. Hieruit kunt u aflezen wat uw volkshuisvestelijk vermogen is exclusief huurtoeslagheffing en inclusief heffing. Omdat de heffing nog niet wettelijk is opgelegd, is het oordeel gebaseerd op de vermogenspositie exclusief de heffing. Het Fonds gaat ervan uit dat u de eventuele effecten • van invoering van de huurtoeslagheffing analyseert en uw activiteiten indien noodzakelijk hierop afstemt. Het geprognosticeerde volkshuisvestelijk vermogen 2010 zoals het Fonds dat heeft bepaald op basis van uw dPi 2010 wijkt in belangrijke mate af van het werkelijk gerealiseerde volkshuisvestelijk vermogen 2010; op basis van de dVi 2010. Het beschikbare vermogen is wezenlijk gedaald. De daling wordt in belangrijke mate veroorzaakt door aanpassingen in de uitgangspunten bij het bepalen van de bedrijfswaarde. Het eerder door het Fonds afgegeven continuïteitsoordeel 2011 (Al) staat bij dit lagere volkshuisvestelijk vermogen en het ongewijzigd doorvoeren van de door uw corporatie voorgestane voorgenomen activiteiten (dPi opgaaf 2010) onder druk. In het gesprek op 27 oktober 2011 met de heren Klomp en Kramer is aangegeven dat het strategische beleid met betrekking tot de woningvoorraad door uw corporatie is herzien. Doordat de groeidoelstelling van de afgelopen jaren niet langer wordt nagestreefd zullen in de komende vijf jaren de investeringsactiviteiten op een beduidend lager niveau liggen dan vorig jaar werd voorzien. Hierdoor kan naar verwachting de Al-status ook het komende jaar worden gecontinueerd. Het Fonds zal de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van dit oordeel in kennis stellen. Ik verzoek u een afschrift van deze brief te verstrekken aan uw raad van commissarissen. Met vriendelijke groet, Centraal/l|ond.s Volkshuisvesting Drs. L. Hoppen Hoofd Toezicht Bijlagen: 1. Toelichting solvabiliteitsoordeel 2011 2. Specificaties solvabiliteitsoordeel 2011
ING Bank 69 76 43 689
VOORWOORD
Woonzorg Nederland biedt senioren en mensen met een beperking mogelijkheden om optimaal deel te nemen aan de samenleving. Ons doel is om mensen een veilige en prettige woon- en leefomgeving te geven waarin zij zo veel mogelijk zelf de regie over hun leven kunnen voeren. Deze missie is maatgevend voor ons handelen. Bij alles wat we doen vragen we ons af hoe het uiteindelijk bijdraagt aan een beter leven voor onze klanten. Wij zijn als corporatie in de eerste plaats een mensenbedrijf, en daarna pas een vastgoedbedrijf. Onze woningen en zorgcentra zijn het middel dat ons in staat stelt mensen zo goed mogelijk te bedienen. Daarbij kijken we niet alleen naar het wonen, maar ook naar diensten en zorg. Senioren kunnen lang zelfstandig in onze woningen blijven wonen. Ons dienstenpakket ondersteunt hen daarbij. Ze kunnen er ook zorg ontvangen, tot intensieve zorg aan toe. De 'stenen' en onze organisatie zijn dienstbaar aan onze klanten. In 2011 hebben we de organisatie beter op het doel toegesneden met het traject Naar een Klant- en Waardegedreven Organisatie. Het pilotproject in Noord-Holland liet zien dat onze klanten tevreden zijn over de nieuwe manier van werken. In 2012 voeren we de nieuwe organisatie ook in de rest van het land in. We verwachten hier eveneens een aanmerkelijke verbetering van de klanttevredenheid. Een financieel solide organisatie is een voorwaarde voor continuïteit van onze dienstverlening. We maken altijd een gedegen analyse voordat we investeren in een project. Daarbij wegen we het maatschappelijk belang af tegen het verwachte rendement. In veel gevallen
kiezen we daarbij voor het maatschappelijk belang en nemen we genoegen met een lager rendement. Maar uiteindelijk moeten we gemiddeld wel een positief rendement halen om klanten ook in de toekomst goed van dienst te kunnen zijn. Bij financiële soliditeit hoort ook dat we zorgvuldig omgaan met ons vermogen en geen onverantwoorde risico's nemen bij ons beleggingsbeleid. Woonzorg Nederland voert al lange tijd een defensief derivatenbeleid. We hebben een geheel gesloten derivatenpositie; de aangekochte derivaten kennen allen onderliggende financiering. Wij zijn bij Woonzorg Nederland trots op wat we doen. De komende jaren groeit de vraag naar goede seniorenwoningen, aangevuld met zorg en diensten. We zien met zorg dat de overheid maatregelen neemt die onze investeringskracht aantasten. Niettemin zetten wij ons in met alles wat we hebben om een antwoord te bieden op die vraag en senioren woonproducten te bieden waardoor zij optimaal kunnen participeren in de maatschappij. Daar staan we voor.
Raad van bestuur Woonzorg Nederland Marco Meerdink, Anton Zuure, John Kauffeld
28
DOELGERICHT INVESTEREN IN KLANTGERICHTHEID
Verbetering van de dienstverlening en tevredenheid over de medewerkers heeft direct invloed op minder gemakkelijk aan te pakken elementen als de woning en de woonomgeving. Woonzorg Nederland wil een excellente dienstverlener zijn. We hebben ons als doel gesteld dat huurders onze dienstverlening minimaal met een 8 waarderen. Nu is dat nog een 7,3. We zijn er dus nog niet. We blijven de komende jaren de klanttevredenheid meten en de resultaten gebruiken om de dienstverlening steeds verder te verbeteren.
Woonzorg Nederland houdt haar eigen dienstverlening continu tegen het licht. Tot 2010 lieten we onze prestaties meten via de Woonbench, een benchmarkonderzoek binnen de corporatiesector. Hieraan deden echter maar een handvol corporaties mee. Ook hadden wij aanvullende vragen in verband met de evaluatie van de invoering van de klant- en waardegedreven organisatie, waarin de Woonbench niet voorzag. We hebben daarom besloten in 2011 niet deel te nemen aan de Woonbench. We hebben zelf veel onderzoek uitgevoerd onder huurders. Dankzij dit onderzoek kunnen we een goede vergelijking maken tussen 2010 en 2011. Zie tabel 3.
In 2011 heeft Woonzorg Nederland door een onafhankelijke visitatiecommissie de organisatie tegen het licht laten houden. Het onderzoek ging over de periode 2007-2010. Woonzorg Nederland krijgt een gemiddelde score van 6,1. Een lage score. Oe commissie oordeelt dat ons treasurybeleid zorgvuldig is uitgewerkt en de planning- & controlcyclus op orde is. De commissie was kritisch over een aantal aspecten van onze prestaties in de periode 2007-2010. Voor een deel bevestigde dit conclusies die we zelf ook al hadden getrokken. Op een aantal punten hebben we al verbetertrajecten ingezet.
We hebben huurders gevraagd hun waardering te geven op vijf elementen: woning, woonomgeving, medebewoners, dienstverlening en medewerkers van Woonzorg Nederland. Dit geeft een beeld van de algemene tevredenheid. De resultaten laten zien dat de ingezette veranderingen binnen Woonzorg Nederland de eerste vruchten beginnen af te werpen. Op vrijwel alle elementen is de waardering gestegen. Huurders zijn positiever over onze dienstverlening en medewerkers. Hetzelfde geldt, zij het in mindere mate, voor de woning en de woonomgeving.
De commissie constateert dat Woonzorg Nederland gewaardeerd wordt vanwege de kwaliteit van nieuwe wooncomplexen en omdat we
TABEL: 3 WAARDERING HUURDERS (SCHAAL 1-10) Woning
Woonomgeving
Dienst-
Mede-
Gemiddelde
bewoners
verlening
werkers
elementen
Mede-
2010
7,8
7,5
7,8
7,1
7,3
7,5
2011
7,9
7,o
7,9
7,3
7,6
7,6
veel kennis hebben van zorgvastgoed en seniorenhuisvesting. Tegelijk stelt ze vast dat we in de onderzochte periode niet de kwaliteitsslag in bezit en dienstverlening hebben kunnen maken die we ons hadden voorgenomen. Dit hadden wij zelf ook al geconcludeerd en inmiddels hebben we op dit vlak flinke vooruitgang geboekt. Met ons traject 'Naar een Klant- en Waardegedreven Organisatie' verbeteren we de dienstverlening. Daarnaast hebben we een gericht programma voor waardebehoud van ons bezit. De komende jaren zal dit verder vorm krijgen. In vijf jaar tijd investeren we hier € 50 miljoen in. Met deze investering willen we het woongenot van onze bewoners verder vergroten. De commissie stelt verder vast dat de relatie met zorginstellingen soms moeizaam is. Daarbij speelt een rol dat we soms scherpe keuzes moeten maken over investeringen. We werken aan verbetering van de communicatie en samenwerking met de lokale en regionale zorgpartners. De commissie vindt dat we goed overleg voeren met onze huurders via ons Landelijk Huurders Platform. De volledige rapportage van de commissie, inclusief de reactie van de raad van bestuur en de raad van commissarissen op dit visitatierapport, is te downloaden van onze website.
Oneigenlijk gebruik van een woning kan verschillende vormen aannemen, zoals onderhuur of het gebruiken van een privéwoning voor bedrijfsdoeleinden.
HOOFDSTUK 4
2G
In het woningbestand van Woonzorg Nederland komt weinig woonfraude voor. Dit heeft enerzijds te maken met onze doelgroep senioren. Anderzijds is er een redelijk sterke sociale controle van beheerders en medebewoners. Dat weerhoudt mensen ervan om de woning te gebruiken voor andere dan de bestemde doeleinden. Ontdekken we woonfraude, dan ondernemen we direct actie om het onrechtmatig gebruik te beëindigen. Waar nodig zoeken we samenwerking met lokale instanties. Als de wet wordt overtreden, doen we aangifte. In 2011 hebben we één geval geconstateerd van onrechtmatige bewoning.
Huurders die hun woning wegens sloop of ingrijpende renovatie moeten verlaten, komen in aanmerking voor een verhuiskostenvergoeding van € 5.327.
FINANCIËN HOOFDSTUK 9
We trekken pas financiering aan nadat de achterliggende investering in specifiek vastgoed is goedgekeurd. In 2011 hebben we relatief weinig hinder ondervonden van de krapte op de kredietmarkt. Op de langere termijn kan dit wel een hindernis worden. Ter verlaging van de groter geworden afhankelijkheid ten opzichte van de sectorbank(en), zijn we er in 2011 in geslaagd om in een deel van onze lange financieringsbehoefte te voorzien met gebruikmaking van andere financieringskanalen.
voet van de leningenportefeuille. In 2010 was de mutatie fors negatief ( € -/- 55,7 miljoen), vooral vanwege het verlagen van de toen door de sectorinstituten geadviseerde disconteringsvoet van 6,0% naar 5,25%. De positieve mutatie in 2011 komt vooral doordat we financieringen kunnen aantrekken tegen een relatief lage rente, terwijl we relatief veel middelen aantrokken ( € 251 miljoen). De gemiddeld gewogen kostenvoet van de leningenportefeuille is daardoor gedaald tot 4,12% (2010:4,21%).
Begin 2011 is het jaarlijks te updaten Financierings- en Beleggingsbeleid en het Treasury Jaarplan 2011 door de raad van bestuur vastgesteld. De leningenportefeuille van rond de € 2 miljard heeft ultimo 2011 een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet van 4,12% (2010: 4,21 %). Op basis van de huidige rentecurve is de duration (dit is de gewogen gemiddelde looptijd van de uitgaande kasstromen van de leningenportefeuille) in jaren 9,7 (2010:8,0). Dit is een positieve ontwikkeling bezien vanuit het actief durationverlengend financieringsbeleid dat Woonzorg Nederland in het licht van de huidige rentestanden voert. De volatiliteit (de beweeglijkheid op de rentemarkten) blijft onverkort hoog en de effecten van de economische omstandigheden blijven zichtbaar, vooral bij de bancaire rente(opslagen) in het langere segment vanaf 10 jaar. Conform vastgesteld beleid werkt Woonzorg Nederland niet met open financieringsposities.
Woonzorg Nederland voert al lange tijd een defensief derivatenbeleid. We hebben een beperkte derivatenportefeuille ter grootte van ruim € 209 miljoen (circa 10.5% van de leningenportefeuille) in de vorm van (veelal lineaire) Interest Rate Caps met een gemiddeld renteplafond van 5,29%, gecombineerd met de aangetrokken door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw geborgde (veelal lineaire) roll-over leningen. We hebben ultimo 2011 derhalve een zo genoemde gesloten derivatenpositie: de aangekochte derivaten kennen allen onderliggende financiering. De positieve marktwaarde van de Interest Rate Caps bedraagt per ultimo 2011 bijna € 6,5 miljoen. In 2011 hebben wij voor een totaalbedrag van circa € 43 miljoen 30-jaars lineaire Interest Rate Caps afgesloten met een renteplafond van 5% op basis van 6-maands Euribor. Bij een rentedaling van 1 % wordt de positieve marktwaarde van de Cappositie ruwweg € 4 miljoen lager. Tegenover een dergelijke daling staat een navenant bedrag aan lagere rentelasten van de onderliggende roll-over leningen. Bij een rentestijging van 1 % geldt een tegenovergestelde beweging.
L
Woonzorg Nederland heeft per ultimo 2011 geen Interest Rate Swaps. Woonzorg Nederland heeft twee langlopende Extendible Fixeleningen voor een totaalbedrag van € 25 miljoen. In het eerste tijdvak van 15 respectievelijk 20 jaar genereren deze leningen lagere rentelasten ten opzichte van de marktrente op het moment van aantrekken. Voor het tweede tijdvak van 15, respectievelijk 20 jaar bestaat op basis van een in deze leningen opgenomen 'put receiver swaption' een opportunity loss. De negatieve marktwaarde van deze receiver swaptions bedraagt per ultimo 2011 circa € 6 miljoen. Ten aanzien van de put receiver swaptions schatten wij in dat bij een rentedaling van 1 %, de negatieve marktwaarde van de put receiver swaptions zal toenemen met € 1,6 miljoen. Bij een rentestijging van 1 % neemt de negatieve marktwaarde van de put receiver swaptions navenant af. In de Treasury Commissie komt de derivatenpositie van Woonzorg Nederland regelmatig aan de orde.
De beleggingsportefeuille van Woonzorg Nederland van circa € 105 miljoen heeft een meerledig doel. De belangrijkste doelen zijn: • Het kunnen voldoen aan toekomstige financieringsverplichtingen als gevolg van bestaande niet-herfinancierbare (fixe)leningen (Matchingportefeuille). • Het dekken van niet-borgbare en/of nietfinancierbare investeringen (Returnportefeuille). De matchingportefeuille bestaat uit vastrentende waarden (AAA credit rating) en wordt beheerd
door een professionele assetmanager. De returnportefeuilles bestaan uit minimaal 80% vastrentende waarden (minimaal AAA credit rating voor staatsobligaties en minimaal AA credit rating voor bedrijfsobligaties) en maximaal 20% aandelen. De verhouding vastrentende waarden met aandelen over de gehele beleggingsportefeuille is per ultimo 2011; 89,2% respectieve/ijk 10,8%. Deze onderdelen worden beheerd door een tweede respectievelijk een derde professionele assetmanager. De assetmanagers verzorgen de performancemeting van de beleggingen binnen de overeengekomen mandaten. De custodian, primair belast met de effectenbewaargeving, zorgt-als onafhankelijke instantie ook voor de performancemeting en de compliance monitoring. In de Treasury Commissie komen de performancemeting en de compliance monitoring van de beleggingsportefeuille regelmatig aan de orde. De totale beleggingsportefeuille heeft in 2011 een rendement laten zien van 3,90%. Dat is iets hoger dan de index-benchmark van 3,53%. Zie tabel 15.
Een belangrijk onderdeel van het cash management op korte en lange termijn is het liquiditeitsmanagement. Daaronder wordt verstaan het zorg dragen voortijdige en voldoende liquiditeiten en het mitigeren van de daaraan gerelateerde liquiditeitsrisico's.
^
Deutsche Bank
IZH
Aktiengesellschaft Derivative Operations GrolSe GallusstraBe 10-14
60311 Frankfurt Tel.: (60) 9 10-3 88 00
Date:
Revised as of October 4.2007
To:
Stichting Woonzorg Nederland
Attention: Facsimile no.:
Treasury Department - Mr M.A.W. den Exter 3120 666 2999
Our Reference:
Global No. 1951470L VAT exempt banking/financial service USt-IdNr. DE 114103379
Re:
Interest Rate Cap Transaction - This Confirmation supersedes and replaces all prior communication between the parties hereto with respect to the Transaction described below
Ladies and Gentlemen: The purpose of this letter agreement is to set forth the terms and conditions of the Transaction entered into between Deutsche Bank AG ("DBAG") and Stichting Woonzorg Nederland ("Counterparty") on the Trade Date specified below (the "Transaction"). This letter agreement constitutes a "Confirmation" as referred to in the Agreement specified below. The definitions and provisions contained in the 2000 ISDA Definitions (the "Definitions") as published by the International Swaps and Derivatives Association, Inc. are incorporated by reference herein. In the event of any inconsistency between the Definitions and this Confirmation, this Confirmation will govern. For the purpose of this Confirmation, all references in the Definitions or the Agreement to a "Swap Transaction" shall be deemed to be references to this Transaction. 1. This Confirmation evidences a complete and binding agreement between DBAG ("Party A") and Counterparty ("Party B") as to the terms of the Transaction to which this Confirmation relates. In addition, Party A and Party B agree to use all reasonable efforts to negotiate, execute and deliver an agreement in the form of the ISDA 2002 Master Agreement with such modifications as Party A and Party B will in good faith agree (the "ISDA Form" or the "Agreement"). Upon execution by the parties of such Agreement, this Confirmation will supplement, form a part of and be subject to the Agreement. All provisions contained or incorporated by reference in such Agreement upon its execution shall govern this Confirmation except as expressly modified below. Until Party A and Party B execute and deliver the Agreement, this Confirmation, together with all other documents referring to the ISDA Form (each a "Confirmation") confirming Transactions (each a "Transaction") entered into between us (notwithstanding anything to the contrary in a Confirmation) shall supplement, form a part of, and be subject to an agreement in the form of the ISDA Form as if Party A and Party B had executed an agreement on the Trade Date of the first such Transaction between us in such form, with the Schedule thereto (i) specifying only that (a) the governing law is English law, provided, that such choice of law shall be superseded by any choice of law provision specified in the Agreement upon its execution, and (b) the Termination Currency is Euro and (ii) incorporating the addition to the definition of "Indemnifiable Tax" contained in (page 49 of) the ISDA "User's Guide to the 2002 ISDA Master Agreements". 2. The terms of the particular Transaction to which this Confirmation relates are as follows: Vorsitzender des Aufsichtsrats: Clemens Börsig Vorstand: Josef Ackermann (Vorsitzender), Hugo Banziger, lessen von Heydebreck, Anthony Di lorio, Hermann-Josef Lamberti
Notional Amount:
As set forth in Annex I, which is attached hereto and incorporated by reference into this Confirmation.
Trade Date:
June 26, 2007
Effective Date:
December 1,2009
Termination Date:
December 1, 2034, subject to adjustment in accordance with the Modified Following Business Day Convention
Fixed Amounts: Fixed Amount Payer:
Counterparty
Fixed Amount Payer Payment Date:
June 28, 2007
Fixed Amount:
EUR 885,000.00
Fixed Amount Payer Business Days:
TARGET Settlement Day
Fixed Amount Payer Business Day Convention:
Modified Following
Floating Amounts: Floating Rate Payer:
DBAG
Cap Rate:
5.50%
Floating Rate Payer Period End Dates:
The 1 st day of March, June, September and December .of each year,, commencing DecembetJ, 2008, through and including the Termination Date
Floating Rate Payer Payment Dates:
The 1st day of March, June, September and December of each year, commencing December 1, 2008, through and including the Termination Date
Floating Rate Option:
EUR-EURIBOR-Telerate
Designated Maturity:
Three months
Spread:
None
Floating Rate Day Count Fraction:
Actual/360
Reset Dates:
The first Floating Rate Payer Business Day of each Calculation Period or Compounding Period, if Compounding is applicable.
Compounding:
Inapplicable
Floating Rate Payer Business Days:
TARGET Settlement Day
1951470L
Floating Rate Payer Business Day Convention:
Modified Following
3. Additional Termination Event". The following shall each constitute an Additional Termination Event: (i)
For any reason Party B ceases to be secured and guaranteed by Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw in respect of borrowed money;
(ii)
For any reason Party B ceases to be under the supervision of Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting;
(iii)
The back-stop agreement ("achtervangovereenkomst") between the State of the Netherlands and Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw terminates or ceases to be in full force and effect;
(iv)
There shall occur, in the opinion of Party A, a material adverse change in the business, assets or condition (financial or otherwise) of Party B or any of its Specified Entities, which is reasonably likely to materially and adversely affect the ability of Party B to perform its obligations under this Agreement.
(v)
Unless a confirmation of a Transaction otherwise provides either party with the right to elect to terminate a Transaction, the parties agree that both Party A and Party B may elect to terminate any Transaction (which shall be the only Affected Transaction) on the fifth, the tenth or the fifteenth anniversary of the Effective Date of such Transaction (which date shall be the Early Termination Date with respect to such Transaction) by at least five days' prior notice, provided that no other Event of Default, Potential Event of Default or Termination Event shall have occurred and then be continuing under this Agreement on such Early Termination Date.
4. Account Details: EUR DBAG Payment Instructions: Account With: SWIFT Code: Favor Of: Account Number:
Deutsche Bank AG, Frankfurt DEUTDEFF Deutsche Bank AG, Frankfurt 925464000
EUR Counterparty Payment Instructions: PLEASE PROVIDE AT YOUR EARLIEST CONVENIENCE 5. Offices: The Office of DBAG for this Transaction is Frankfurt. The Office of Counterparty for this Transaction is Amsterdam. 6. Calculation Agent:
The party specified as such in the Agreement, or if not specified therein, DBAG.
1951470L
B f XL
7. Representations Each party will be deemed to represent to the other party on the date on which it enters into this Transaction that (absent a written agreement between the parties that expressly imposes affirmative obligations to the contrary for this Transaction): (i) Non-Reliance. It is acting for its own account, and it has made its own independent decisions to enter into this Transaction and as to whether this Transaction is appropriate or proper for it based upon its own judgement and upon advice from such advisers as it has deemed necessary. It is not relying on any communication (written or oral) of the other party as investment advice or as a recommendation to enter into this Transaction; it being understood that information and explanations related to the terms and conditions of this Transaction shall not be considered investment advice or a recommendation to enter into this Transaction. No communication (written or oral) received from the other party shall be deemed to be an assurance or guarantee as to the expected results of this Transaction. (ii) Assessment and Understanding. It is capable of assessing the merits of and understanding (on its own behalf or through independent professional advice), and understands and accepts, the terms, conditions and risks of this Transaction. It is also capable of assuming, and assumes, the risks of this Transaction. (iii) Status of Parties. The other party is not acting as a fiduciary for, or an adviser to it in respect of this Transaction. 8. Please confirm that the foregoing correctly sets forth the terms of our agreement by having an authorized officer sign this Confirmation and return it via facsimile or e-mail to: Attention: Derivative Documentation Telephone: 44 20 7547 4755 Facsimile: 44 20 7545 9761 E-mail:
[email protected] This message will be the only form of Confirmation dispatched by us. If you wish to exchange hard copy forms of this Confirmation, please contact us. Yours sincerely, Deutsche Bank AG
1951470L
fi
By:
Name: Gaby Bokun Authorized Signatory
By:
:r>
N a m e : i»aul Carter .Authorized Signatory
Confirmed as of the date first written above:
Name: Title:
\,
A.J. Klomp directeur facilitair bedrijf
ATh.J.M.Zuur© Lid Raad van Bestuur
1951470L
dr
Annex I With respect to calculating a Floating Amount for any Calculation Period falling within the periods set forth below, the Notional Amount shall be the amount set forth opposite the relevant period and underneath the caption Notional Amount, as follows: From and including :
To but excluding *
Effective Date March 1,2010 June 1,2010 September 1,2010 December 1,2010 March 1,2011 June 1,2011 September 1,2011 December 1,2011 March 1,2012 June 1,2012 September 1, 2012 December 1,2012 March 1,2013 June 1,2013 September 1,2013 December 1,2013 March 1, 2014 June 1,2014 September 1, 2014 December 1,2014 March 1,2015 June 1,2015 September 1,2015 December 1,2015 March 1, 2016 June 1,2016 September 1,2016 December 1, 2016 March 1,2017 June 1,2017 September 1,2017 December 1,2017 March 1,2018 June 1,2018 September 1,2018 December 1,2018 March 1,2019 June 1,2019 September 1,2019 December 1,2019 March 1,2020 June 1,2020 September 1,2020 December 1,2020 March 1,2021 June 1,2021
March 1,2010 June 1,2010 September 1,2010 December 1,2010 March 1,2011 June 1,2011 September 1,2011 December 1,2011 March 1,2012 June 1, 2012 September 1,2012 December 1,2012 March 1,2013 June 1,2013 September 1,2013 December 1,2013 March 1,2014 June 1,2014 September 1,2014 December 1,2014 March 1,2015 June 1,2015 September 1,2015 December 1,2015 March 1,2016 June 1,2016 September 1,2016 December 1,2016 March 1,2017 June 1,2017 September 1,2017 December 1,2017 March 1,2018 June 1,2018 September 1,2018 December 1,2018 March 1,2019 June 1,2019 September 1,2019 December 1,2019 March 1,2020 June 1,2020 September 1,2020 December 1,2020 March 1,2021 June 1,2021 September 1,2021
1951470L
Notional Amount (BUR) 26,595,000.00 26,329,050.00 26,063,100.00 25,797,150.00 25,531,200.00 25,265,250.00 24,999,300.00 24,733,350.00 24,467,400.00 24,201,450.00 23,935,500.00 23,669,550.00 23,403,600.00 23,137,650.00 22,871,700.00 22,605,750.00 22,339,800.00 22,073,850.00 21,807,900.00 21,541,950.00 21,276,000.00 21,010,050.00 20,744,100.00 20,478,150.00 20,212,200.00 19,946,250.00 19,680,300.00 19,414,350.00 19,148,400.00 18,882,450.00 18,616,500.00 18,350,550.00 18,084,600.00 17,818,650.00 17,552,700.00 17,286,750.00 17,020,800.00 16,754,850.00 16,488,900.00 16,222,950.00 15,957,000.00 15,691,050.00 15,425,100.00 15,159,150.00 14,893,200.00 14,627,250.00 14,361,300.00
September 1,2021 December 1,2021 March 1,2022 June 1,2022 September 1,2022 December 1,2022 March 1,2023 June 1,2023 September 1, 2023 December 1,2023 March 1,2024 June 1,2024 September 1,2024 December 1,2024 March 1, 2025 June 1,2025 September 1, 2025 December 1,2025 March 1,2026 June 1,2026 September 1, 2026 December 1,2026 March 1,2027 June 1,2027 September 1,2027 December 1,2027 March 1, 2028 June 1,2028 September 1,2028 December 1,2028 March 1,2029 June 1,2029 September 1, 2029 December 1,2029 March 1,2030 June 1,2030 September 1,2030 December 1,2030 March 1,2031 June 1,2031 September 1,2031 December 1,2031 March 1,2032 June 1,2032 September 1,2032 December 1,2032 March 1,2033 June 1,2033 September 1,2033 December 1,2033 March 1, 2034 June 1,2034 September 1, 2034
December 1,2021 March 1,2022 June 1,2022 September 1, 2022 December 1,2022 March 1,2023 June 1,2023 September 1,2023 December 1, 2023 March 1,2024 June 1,2024 September 1,2024 December 1,2024 March 1,2025 June 1,2025 September 1, 2025 December 1,2025 March 1, 2026 June 1,2026 September 1,2026 December 1,2026 March 1,2027 June 1,2027 September 1,2027 December 1,2027 March 1,2028 June 1,2028 September 1,2028 December 1,2028 March 1, 2029 June 1,2029 September 1,2029 December 1,2029 March 1,2030 June 1,2030 September 1,2030 December 1,2030 March 1,2031 June 1,2031 September 1,2031 December 1,2031 March 1,2032 June 1, 2032 September 1,2032 December 1,2032 March 1,2033 June 1,2033 September 1,2033 December 1,2033 March 1,2034 June 1, 2034 September 1,2034 Termination Date
14,095,350.00 13,829,400.00 13,563,450.00 13,297,500.00 13,031,550.00 12,765,600.00 12,499,650.00 12,233,700.00 11,967,750.00 11,701,800.00 11,435,850.00 11,169,900.00 10,903,950.00 10,638,000.00 10,372,050.00 10,106,100.00 9,840,150.00 9,574,200.00 9,308,250.00 9,042,300.00 8,776,350.00 8,510,400.00 8,244,450.00 7,978,500.00 7,712,550.00 7,446,600.00 7,180,650.00 6,914,700.00 6,648,750.00 6,382,800.00 6,116,850.00 5,850,900.00 5,584,950.00 5,319,000.00 5,053,050.00 4,787,100.00 4,521,150.00 4,255,200.00 3,989,250.00 3,723,300.00 3,457,350.00 3,191,400.00 2,925,450.00 2,659,500.00 2,393,550.00 2,127,600.00 1,861,650.00 1,595,700.00 1,329,750.00 1,063,800.00 797,850.00 531,900.00 265,950.00
* All dates listed above (with the exception of the Effective Date) are subject to adjustment in accordance with the Modified Following Business Day Convention 1951470L
ii/u