Afgiftekantoor Brugge 1
BELGIE-BELGIQUE P.B. BRUGGE 1- 2 4/1114
Brugge-Oostende
Jaarverslag
OIKONDENIEUWS OIKONDE BRUGGE - OOSTENDE DIENST VOOR PLEEGZORG T DRIEMAANDELIJKS AFGIFTEKANTOOR 8000 BRUGGE 1-2° AFD. P409630 JAARGANG 2010 VERSCHIJN
19DE JAARGANG, NR1 JANUARI-APRIL 2011
EDITORIAAL Oikonde Nieuws slaat nieuwe wegen in, een jaarverslag met een – laatste – editoriaal, Iets meer dan 20 jaar, ik ben intussen een beetje de tel kwijt, 4 maal per jaar, zijn we er in geslaagd om ons tijdschrift, Oikonde Nieuws bij onze lezers te krijgen. Oikonde Nieuws, het bindmiddel tussen de vele mensen, die in al die jaren, met onze dienst verbonden waren. Pleeg- en gastgezinnen, gasten, kinderen, verwijzers, collega’s, de vrienden van de reizen, Peters en Meters, Sponsors, geïnteresseerden... We zijn er al een tijdje mee bezig, maar nu is het definitief: we gaan met ons tijdschrift nieuwe wegen op. Een nieuw logo en dito huisstijl worden de basis voor nieuwe vormen van communicatie met onze achterban. De nieuwe website staat in de stijgers en de papieren versie van Oikonde Nieuws wordt vervangen door – digitale - nieuwsbrieven. We blijven dus in contact met onze lezers: informatie aan de pleeggezinnen, een stand van zaken rond vernieuwende projecten, feedback over de financiële steun aan onze Peters en Meters, het reilen en zeilen binnen onze dienst... We houden jullie op de hoogte. Ook de mensen die nog niet via e-mail bereikbaar zijn.
Dit is de toekomst. In dit –voorlopig- laatste nummer van Oikonde Nieuws , blikken we nog even terug op het voorbije werkjaar: pleegzorg, gastgezinnen, Brussen, Pleegzorg West Vlaanderen, niet gesubsidieerde woonprojecten en ontmoetingsgroepen, en nog veel meer… een boeiende mix , in een notedop. Wie er nog meer wilt over weten kan altijd op de website terecht . Ziezo, het laatste editoriaal zit er op. Het was niet altijd een schot in de roos, meestal tegen de deadline, een idee, een randbedenking, een bedanking, even eigenzinnig zijn. Maar de sporadische reacties van lezers, geven mij het gevoel, dat ik langs deze weg vele mensen heb kunnen bereiken. Bedankt aan iedereen die dit mede mogelijk gemaakt heeft. Het was mij een eer en een waar genoegen, Marc David Directie www.Oikondebrugge-oostende.be
Verantwoordelijke uitgever: Marc David, Langestraat 72, 8000 Brugge Redactie:
[email protected] Ontwerp, lay out en tekeningen: Folio Drukwerk: Drukkerij Moeyaert 2
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
Nieuws uit de dienst Het team minderjarigen blikt terug op 2010 In 2010 zijn we gestart met 76 begeleidingen. In de loop van het jaar is er een lichte stijging geweest, maar uiteindelijk zijn we op 31 december 2010 ook geëindigd met 74 begeleidingen. Oikonde kende dit jaar dus geen aanzienlijke stijging zoals in 2009. We kunnen vaststellen dat ons aantal begeleidingen redelijk constant blijft en hopen in de toekomst dit zelfde aantal te kunnen blijven behouden. Er werden 19 begeleidingen stopgezet in 2010, wat meer dan de helft is in vergelijking met 2009. Daarnaast zien we dat er ook 20 nieuwe begeleidingen werden opgestart in 2010. Dit waren 5 bestandsplaatsingen, 6 netwerkplaatsingen en 9 crisissituaties. Meer cijfergegevens kan u terugvinden in de tabellen op onze website www.oikondebrugge-oostende.be. Wanneer we binnen onze begeleidingen de opsplitsing maken tussen be-
sispleeggezin. Vorig jaar waren er geen nieuwe bestandsgezinnen in Oikonde. Naast de begeleidingen binnen het Agentschap Jongerenwelzijn, telden we in december 2010 ook 21 begeleidingen binnen het Agentschap voor Personen met een Handicap. In deze sector bestaat het merendeel van de pleeggezinnen uit bestandsgezinnen. We zijn werkzaam in heel West-Vlaanderen, maar de regio Brugge-Oostende blijft ons voornaamste werkgebied. We concluderen dat de woonplaats van de ouders en pleegouders zich voornamelijk in dezelfde regio situeert. De verwijzer is in 43 pleegzorgsituaties het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg en in 31 pleegzorgsituaties de Jeugdrechtbank. Als we kijken naar de impact van Pleegzorg West-Vlaanderen op onze werking, zien we dat zij 14 nieuwe bestandsgezinnen selecteerden in 2010,
stands- en netwerkpleegzorg, kunnen we net als de voorbije jaren vaststellen dat het grootste deel van onze begeleidingen netwerkpleegzorg is. Deze pleeggezinnen situeren zich nog steeds voornamelijk in het familiale milieu van de minderjarige, waarbij hoofdzakelijk grootouders de zorg voor een kleinkind opnemen. Er is dus nog steeds een tekort aan bestandsgezinnen. Mede door de lange wachtlijsten van voorzieningen wordt vaak naar een oplossing gezocht binnen het netwerk van de minderjarige. We zien dat dit ook een meerwaarde kan zijn. Wanneer grootouders de zorg voor hun kleinkind opnemen, kan dit kind dicht bij zijn familiale context blijven. Bij netwerkpleegzorg wordt de eerste zes maanden een netwerkobservatie (nieuwe term voor ‘screening’) uitgevoerd om samen met het pleeggezin op zoek te gaan naar de sterktes en begeleidingspunten bij de opvang van een pleegkind. In 2010 werden 5 netwerkobservaties opgestart. Er zijn ook 3 bestandsgezinnen bijgekomen. Twee pleeggezinnen voor lange duur en één cri-
waarvan 3 gezinnen naar ons gekomen zijn. Uit hun cijfergegevens blijkt ook dat er twee pieken zijn op vlak van leeftijd van de minderjarigen, nl. kinderen onder 3 jaar en jongeren boven 14 jaar. In Oikonde zijn de minderjarigen van alle leeftijden. We hebben iets meer begeleidingen met kinderen onder 6 jaar, maar er zijn geen opvallende verschillen. Binnen Pleegzorg West-Vlaanderen is het aantal crisisaanvragen gestegen met 75%. In Oikonde zien wij ook een stijging. In 2009 waren er 4 crisissituaties, in 2010 waren dat er 9. Hiervan werden 3 crisissen afgerond binnen de voorziene duur, nl. binnen de termijn van 30 dagen. 1 crisis werd verlengd met één maand, 2 crisissen werden verlengd met 3 maanden, 2 crisissen gingen over naar kortdurende pleegzorg en lopen nog steeds in 2011 en 1 crisis werd 2 keer verlengd, ging nadien over in kortdurende pleegzorg in afwachting van de overgang naar een nieuw pleeggezin en werd afgerond begin 2011. Deze 9 crisissituaties werden verdeeld over 5 verschillende
financieel
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 3
pleeggezinnen. Het ging om kleine kinderen tussen 0 en 7jaar, zowel jongens als meisjes. Het team minderjarigen verdiepte zich in 2010 in een aantal inhoudelijke thema’s. Kindtherapie en ontwikkeling van het kind kwamen aan bod naar aanleiding van een kortdurende opleiding die de bijzondere functie van het team gevolgd heeft. De thema’s zakgeld en vragen van minderjarigen rond inzage in hun dossier werden uitvoerig besproken. Er werd ook een procedure opgesteld rond opvoedingsondersteuning vanuit de bijzondere functies in het team minderjarigen. We spraken af dat het team beslist of een tussenkomst van de bijzondere functie in een bepaald dossier aangewezen is. De aard van de ondersteuning, de doelstellingen en de timing worden afgesproken. In bepaalde situaties kiezen we er ook voor om de begeleiding van het pleeggezin te scheiden van de ouderbegeleiding. De ouders worden dan in het belang van een constructieve samenwerking verder begeleid door iemand anders uit het team. In het kader van het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige werd in het najaar gestart met het uitdelen van de mappen aan de minderjarigen. De doefiches over de verschillende thema’s in het decreet worden eerst overlopen met de pleegouders en nadien besproken met de minderjarigen. In de loop van 2011 volgt een eerste evaluatie van het werken met deze mappen.
van het congres was het samenbrengen van een reeks actuele thema's en vragen voor iedereen uit binnen- en buitenland die met pleegzorg te maken heeft: de overheid, de cliënten, de pleeggezinnen, de medewerkers van diensten voor pleegzorg en andere hulpverleningsvormen. Oikonde stapte ook mee in het project ‘Pleegouders Versterken in Opvoeden’ (PVO). Het project heeft tot doel om pleegouders die met ernstig probleemgedrag te maken krijgen, gedurende een korte periode (3 à 4 maanden) zeer intensief te ondersteunen in de aanpak ervan. Deze ondersteuning gebeurt door een ervaren en hiervoor speciaal opgeleide pleegzorgbegeleider. Ze is gebaseerd op methoden die in het buitenland al gebruikt worden en er zeer goede resultaten opleveren. Middels een wetenschappelijk onderzoek zal ook in Vlaanderen nagegaan worden of deze ondersteuning gunstige effecten heeft. Binnen ons begeleidingen is er momenteel al één deelnemend pleeggezin. De samenwerking met Pleegzorg West-Vlaanderen betreft in de eerste plaats nog steeds het voortraject. Alle aanmeldingen van minderjarigen komen sinds 2009 terecht in het team van Pleegzorg West-Vlaanderen en werden losgekoppeld van de afzonderlijke diensten. Na de intake- en matchingsprocedures worden de begeleidingen via een verdeelsleutel doorgestuurd naar de diensten voor pleegzorg die verder autonoom blijven werken. De
Verschillende begeleiders uit het team minderjarigen namen in 2010 deel aan één of meerdere studiedagen en kortdurende opleidingen. De thema’s waren: gebruik van genogrammen, 4-daagse opleiding opvoedingsondersteuning, de rol van de bijstandspersoon in de Bijzondere Jeugdzorg, de kunst van het vragen stellen, Omgaan met ouders met een licht verstandelijke beperking, Oplossingsgericht werken, 2-daagse opleiding gehechtheid, Brussen zorgen, participatieve basishouding als hulpverlener, niet-begeleide buitenlandse minderjarigen in onderzoek. In 2010 ging er zowel in februari als oktober een teamdag door. Het vorig werkjaar werd geëvalueerd en de nieuwe jaarplanning werd besproken. Daarnaast nam bijna iedereen van het team deel aan het Congres ‘Zorgen voor Pleegzorg’. Pleegzorg Vlaanderen organiseerde op donderdag 16, vrijdag 17 en zaterdag 18 september 2010 in Leuven een Europees congres rond pleegzorg. 600 geïnteresseerden woonden het congres bij. Het doel
verschillende diensten binnen pleegzorg in West-Vlaanderen streven ernaar om onderling tot een afstemming te komen in hun werking. Zo werd er in 2010 een projectgroep opgericht rond het thema netwerkobservatie. Deze projectgroep heeft als doel om de netwerkobservaties binnen de verschillende diensten op elkaar af te stemmen zodat deze in de toekomst meer gelijklopend zullen zijn. Hiervoor word aan een gemeenschappelijk draaiboek gewerkt dat in het najaar van 2011 wordt afgerond. Een ander voorbeeld van de afstemming tussen de verschillende diensten voor pleegzorg is de nieuwe regeling rond de Bijzondere Kosten. Sinds 2010 is er een portefeuillesysteem en staan alle diensten zelf in voor hun uitgaven van Bijzondere Kosten. De diensten voor pleegzorg zijn hier in overleg rond gegaan en kwamen tot een afstemming hieromtrent. Vanuit Pleegzorg West-Vlaanderen werd net als vorig jaar de gezamenlijke pleegzorgdag georganiseerd begin september. Alle pleeggezinnen uit de
O
4
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
provincie werden uitgenodigd om tegen een voordelige prijs naar Bellewaerde te komen, waar ook de begeleiders van ons team aanwezig waren. Dit jaar telden we in Oikonde 195 inschrijvingen. De gezamenlijke pleegzorgdag was opnieuw een succes. Er werd een project opgebouwd rond de samenwerking tussen Pleegzorg West-Vlaanderen en de Multifunctionele Centra (MFC) in West-Vlaanderen. Het Project werd opgebouwd rond hoe de verschillende organisaties een meerwaarde kunnen betekenen binnen elkaars afzonderlijke werking. Wij waren hierin één van de stimulerende partners en binnen ons team werd dit project reeds gerealiseerd op casusniveau. Namens Pleegzorg West-Vlaanderen werd vanuit onze dienst ook geïnvesteerd in enkele projecten vanuit de Integrale Jeugdhulpverlening. We hebben actief geparticipeerd in het project ‘Zorgafstemming’ en in het project ‘Normaal begaafde kinderen van ouders met een beperking’. Uniek in het hulpverleningslandschap is het Project ‘Kind in Pleegzorg’. Dit is een project dat ondersteund wordt door de Integrale Jeugdhulpverlening via projectsubsidies. De startdag van het project was in november 2010. Alle pleegzorgbegeleiders en verwijzers worden gedurende een jaar samen gezet om tot een zelfde visie te komen rond het handelen in het belang van het kind. Aan de hand van werkgroepen worden de belangrijkste thema’s
aangehaald met als doel om de begeleiders en verwijzers op eenzelfde lijn te krijgen. Ook buitenshuis beweegt er het één en ander rond pleegzorg. Men is volop bezig met het intersectoraal pleegzorgdecreet dat er zal komen in 2012. Ondertussen zijn er in alle provincies provinciale samenwerkingen. Limburg nam hierin het voortouw, in 2009 volgde West-Vlaanderen. Antwerpen, OostVlaanderen en Vlaams-Brabant/Brussel zijn gestart op 1 januari 2011. Het pleegzorgdecreet wil één overkoepelende wetgeving maken voor alle vormen van pleegzorg die onder de bevoegdheid van de Vlaamse overheid vallen. In Vlaanderen werden ook afspraken gemaakt rond de terminologie binnen pleegzorg. Voor meer informatie hierover verwijzen we je graag naar onze website www.oikondebrugge-oostende.be
Lisa Verstraeten - Gezinsbegeleidster Toine Perneel - Teamverantwoordelijke werking minderjarigen
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 5
Nieuws uit de dienst Team volwassenen blikt terug op 2010 "Als je snel wilt gaan, ga dan alleen; als je ver wilt komen, ga dan samen" (Afrikaanse spreuk) Een terugblik op 2010 vanuit het team volwassenen van Oikonde Brugge-Oostende laat heel heel wat bewegingen zien in de familiale en sociale netwerken die we ondersteunen. Dit wordt meteen duidelijk in de cijfers van ons jaarverslag: in 2010 tekenden we een in-en uitstroom op van 10 cliëntsituaties. Dit is veel in vergelijking met de voorgaande jaren. Van een aantal mensen en hun netwerk hebben we in 2010 definitief afscheid genomen. Anderen vinden een woonvorm die meer aansluit bij hun huidige mogelijkheden en ondersteuningsnoden. 2010 was ook het jaar waarin we door middel van de nieuwe mogelijkheid van noodsituatie en knelpuntdossier cliënten aan een tijdelijk budget konden helpen. Met dit budget kon voor deze mensen creatief maar helaas noodgedwongen op zoek gegaan worden naar intensievere woonvormen.
vlotter dan we hadden verwacht. In een vlotte samenwerking en overgang met een aantal voorzieningen uit onze regio kon voor hen een nieuw hoofdstuk starten in hun levensverhaal. Ook in ons eigen woonproject ‘de Dorpstraat’ is eind 2010 een nieuwe fase aangebroken. Het inwonend residentenkoppel, Leilah en Martijn, verlaat de Dorpsstraat en verhuist naar hun eigen stekje. Voor de bewoners blijven ze vanuit hun engagement en vanuit de gegroeide band doorheen de jaren belangrijke vrienden van het huis. Al vrij vlug kregen we een groot aantal kandidaten als reactie op de geplaatste advertentie en werd Chantal geselecteerd als nieuwe residente. Bovendien worden intussen twee nieuwe woonprojecten ontwikkeld door Oikonde Brugge-Oostende in samenwerking met
Tengevolge van deze grote uitstroom kregen onze diensten ook de kans om ‘eindelijk’ ondersteuning te bieden aan een aantal volwassenen en hun netwerk die elkaar soms al jarenlang informeel ondersteunen. Omwille van de lange wachtlijst (voornamelijk binnen WOP-ondersteund wonen) komen deze cliënten slechts na 2 of 3 jaar aan beurt om ondersteuning te krijgen van onze dienst.
andere partners uit de regio. Momenteel zitten we nog in de voorbereidende fase maar we hopen om binnen een tweetal jaar het eerste van de twee projecten te kunnen realiseren te Assebroek. Deze manier van ‘kangoeroewonen’ sluit trouwens mooi aan bij de wensen en mogelijkheden van een aantal mensen met een beperking die zo zelfstandig mogelijk wensen te wonen in wederzijdse nabijheid van anderen. WOP-ondersteund wonen in combinatie met de inwonende residenten maakt het mogelijk om dit te realiseren. De vragen die we in 2010 kregen van volwassenen en hun netwerk laten de nood aan dergelijke woonprojecten duidelijk zien. Een duidelijke terugkerende tendens binnen onze begeleidingen zijn de grote groep ouderwordende cliënten met een beperking, zowel binnen de gastgezinnen als binnen
2010 zal ook bijblijven als het moeilijke jaar waarin het woonproject van vzw Siloam te Brugge noodgedwongen zijn deuren moest sluiten ten gevolge van een negatief advies van de brandweer. De zoektocht naar een geschikte individuele woonoplossing voor drie volwassenen met een beperking die binnen Siloam ondersteund werden via Oikonde Brugge verliep echter
6
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
WOP-ondersteund wonen. Bijna 1 op 3 cliënten die we ondersteunen zijn 60-plussers. Dit gaat eveneens hand in hand met de vaak ook ouderwordende ondersteuningsfiguren en gastgezinnen. Opvallend is ook de grote toename van het aantal cliënten dat in 2010 gebruik maakte van een dagcentrum binnen ouderenzorg. Dit jaar gaven we samen met een aantal Brugse partnervoorzieningen uit de sector personen met een beperking en de sector ouderenzorg mee vorm aan een nieuw intersectoraal en grensverleggend project: KOBALT. De doelstelling van het project is finaal om kwetsbare ouderen met een beperking zo lang mogelijk in hun vertrouwde thuis of thuisvervangend milieu te kunnen opvangen en ondersteunen. Dit door de diensten uit de thuiszorg, ouderenzorg en zorg voor personen met een beperking beter op elkaar af te stemmen. Intussen werd een projectmedewerker aangeworven en werden de eerste dossiers opgestart. Een andere evolutie die duidelijk af te leiden is uit dit jaarverslag is dat de groep van broers en zussen die een engagement
opnemen voor hun broer of zus met een beperking binnen pleegzorg volwassenen toeneemt (56%). Vanuit deze blijvende vaststelling organiseren we, in navolging van de ervaringen binnen het samenwerkingsverband ‘Brussen zorg(en)?!’ en de bevindingen uit het lopende doctoraatsonderzoek van onze collega Inge, ontmoetingsgroepen voor (schoon)brussen in de regio Noord-West-Vlaanderen. Ook op bekendmakingsvlak was het afgelopen jaar een druk jaar. Als vervolg op de grote pr-campagne vanuit Pleegzorg Vlaanderen in 2009, werden een aantal regionale en provinciale bekendmakingsacties gevoerd : we gingen langs bij vele hulpverleningsinstanties om de werking van het team volwassenen voor te stellen, in samenwerking met Pleegzorg West-
Vlaanderen kwam er een groot media-event in Kortrijk ‘met Pleegzorg zit je goed’. Eveneens werd een gemeenschappelijke brochure met alle West-Vlaamse diensten voor pleegzorg ontwikkeld en ruim verspreid. De aantrekkelijke brochure, doorspekt met verhalen, geeft een duidelijk zicht op de geboden ondersteuning vanuit een dienst voor pleegzorg. In september 2010 vond een internationaal wetenschappelijk congres rond pleegzorg plaats te Leuven. Vanuit ons team volwassenen probeerden we mee een stempel te drukken op dit congres door pleegzorg voor volwassenen aanwezig te stellen tijdens de workshops ‘vernieuwende woonprojecten’ en ‘de samenwerking tussen hulpverleners en (schoon)brussen’. Tot slot kunnen we ook hoopvol zijn naar 2011 en naar de toekomst. Na jarenlange inspanningen om pleegzorg voor volwassenen op de agenda te plaatsen van de verschillende beleidsfora binnen de sector voor personen met een beperking, vernoemde minister Vandeurzen in zijn beleidsnota pleegzorg als één van de meest inclusieve zorgvormen voor personen met een beperking. Dit blijft voor de minister geen dode letter
gezien hij in zijn omzendbrief van oktober 2010 de uitbouw van WOP-ondersteund wonen en pleegzorg voor volwassenen als 4de prioriteit voor het uitbreidingsbeleid van 2011 naar voren schoof. Concreet betekent dit voor Oikonde Brugge 2 bijkomende plaatsen WOP en voor Oikonde Oostende 1 extra plaats WOP en 1 plaats pleegzorg. De weg is ingeslagen en we hopen op ‘meer van dit’ voor de komende jaren.
Inge Vanhoutteghem - Gezinsbegeleidster / Orthopedagoge Geert D’haene - Teamverantwoordelijke werking volwassenen
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 7
Samenwerkingsverband Brussen zorg(en)?! in 2010 Met de vijf partners – Oikonde Brugge-Oostende, WDSI, Open Thuis, Katho (departement Ipsoc) en Universiteit Gent (vakgroep orthopedagogiek) - en met de financiële support van de dienst Welzijn van de provincie West-Vlaanderen gaven we ook in 2010 vorm aan het samenwerkingsverband Brussen zorg(en)?! Aan de hand van vijf concrete acties willen we meer aandacht vestigen op de familieleden en volwassenen met een beperking. Dit derde en afrondend jaar van het samenwerkingsverband werd alle aandacht gericht naar het verspreiden van de opgedane kennis en ervaringen. Op 8 december 2010 vond de studiedag ‘Families, een kracht binnen hulpverlening. Broers en zussen inbegrepen? !’ plaats waarbij 149 geïnteresseerden aanwezig waren. We verwelkomden hulpverleners, toekomstige hulpverleners, docenten van opleidingen gericht naar toekomstige hulpverleners, brus-
sen, schoonbrussen, ouders, etc. Na een verwelkomingswoord van Dhr Defauw, gedeputeerde voor jeugd, huisvesting en welzijn van de Provincie West-Vlaanderen, waarin hij het belang van het samenwerkingsverband beklemtoonde voor mensen met een beperking en hun families in de thuissituatie kregen we van Leen Hermkens een onderdompelingsbad in familiale dynamieken. Inge Vanhoutteghem lichtte de doelstellingen van het samenwerkingsverband en de vijf acties met de realisaties uitvoerig toe. Riet Portengen rondde de inhoudelijke voormiddag af door ons mee te nemen in het werken met netwerken (aan de hand van sociale netwerkstrategieën) en de krachten van netwerken te zien. In de namiddag vonden enkele workshops plaats:
8
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
- Deskundigen buitenspel?! - Welke rol krijgen schoonbroers en schoonzussen binnen hulpverlening? - Hoe zet je ontmoetingsgroepen op voor brussen, schoon brussen en volwassenen met een beperking? - Hoe bouw je een brussenwerking uit binnen een residentiële setting? Tijdens de pauzes werden op verschillende plaatsen enkele filmfragmenten getoond waar brussen en schoonbrussen een centrale rol in spelen zoals ‘Pauline en Paulette’, ‘The black balloon’, ‘Dead man’s shoes’, ‘Magnifico’, etc . Alle gebruikte powerpoints en een lijst met films waar brussen centraal staan kunnen nagelezen worden op de website www.brussenzorgen.be In mei 2010 vond een internationaal wetenschappelijk congres
plaats rond disability studies in Gent. Inge gaf daar voor een kleine groep geïnteresseerden een workshop omtrent samenwerken met (schoon)brussen. Op het internationaal wetenschappelijk congres rond pleegzorg in september 2010 in Leuven gaven Geert D’haene en Inge Vanhoutteghem een workshop met als centrale thema de samenwerking tussen hulpverleners en families (en in het bijzonder brussen). Net als de voorbije jaren werden cijfergegevens binnen de Vlaamse diensten voor pleegzorg over (schoon)brussen verzameld en geanalyseerd. Deze cijfergegevens werden aan de hand van een poster voorgesteld op het congres in Leuven. Binnen Oikonde Brugge-Oostende hebben we, vanuit de erva-
ringen met ontmoetingsgroepen in 2009 binnen het samenwerkingsverband, de keuze gemaakt om per jaar 3 ontmoetingsgroepen voor brussen en schoonbrussen te organiseren in Noord-West-Vlaanderen. De klemtoon ligt op ontmoeten van andere (schoon)brussen en uitwisselen van ervaringen. Op vraag van de deelnemers wordt af en toe een spreker uitgenodigd om inhoudelijk dieper in te gaan op een bepaald thema. Wenst u deel te nemen aan een ontmoetingsgroep dan kunt u informatie vragen bij uw gezinsbegeleid(st)er. Het doorgeven van de opgedane kennis in het samenwerkingsverband mag in 2010 een succes genoemd worden, en vooral door de kers op de taart: de studiedag van 8 december 2010. Tijdens deze dag werd een nood aan bijkomende vorming omtrent het centrale thema vastgesteld (op basis van een bevraging). In het najaar van 2011 wordt een vormingspro-
gramma van 3 dagen aangeboden vanuit Ipsoc bijscholing. Deze vorming richt zich naar (toekomstige) hulpverleners uit diverse sectoren en heeft als doel hulpverleners te laten nadenken omtrent hun denken en handelen met families. We reiken tijdens deze 3-daagse opgedane kennis en methodieken vanuit het samenwerkingsverband aan. Meer info is binnenkort te vinden op de website van Ipsoc bijscholing: www.ipsocbijscholing.be
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 9
Woonprojecten Woonproject Dorpsstraat In ons woonproject ‘Dorpsstraat’ zijn drie appartementen waar volwassenen met een beperking zelfstandig wonen en een residentenwoonst. De bewoners van de appartementen worden begeleid in WOP –ondersteund wonen door Oikonde en ondersteund door de residenten. Reeds zes jaren waren Leilah en Martijn het residentenkoppel. En ze hebben dit met veel overgave, enthousiasme, inzet,… gedaan! Ondertussen hebben Leilah en Martijn de fakkel aan Chantal Uyttenhove doorgegeven. Dankjewel Leilah en Martijn! Welkom Chantal!
Afscheid van de dorpsstraat In de herfstvakantie gingen we met Celine, Mieke en Christiane op afscheidsweekend naar Boulogne sur mer. We hadden onze verblijfplaats geheim gehouden en bij aankomst was de verrassing dus des te groter. We sliepen namelijk in omgekeerde bootjes met zicht op zee! De volgende dag gingen we naar Cap Gris-Nez. We hadden geluk want het was mooi weer en we konden Engeland zien. We bezochten veel pittoreske plaatsjes en aten ons buikje vol. Langs de weg zorgden de heuvels voor kriebels in de buik en voor hilariteit in de auto. De chauffeur (Martijn) maakte dan ook zoals gewoonlijk veel ambiance en bijhorende Mexicanwave-geluiden. Eens terug Dorpsstraat verhuisden we dan naar ons nieuw huis en lieten we na 6 jaar het woonproject de Dorpsstraat achter ons. Dit niet zonder traantje. De bewoners en Oikonde zijn immers doorheen de jaren een vertrouwd deel van ons leven geworden.
10
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
We hebben er lang over nagedacht maar uiteindelijk besloten om voor onszelf een passiefhuis te bouwen. Het was voor ons een hele verrijking om ‘samen’ te wonen met Celine, Mieke en Christiane! We blikken terug op dolle tijden vol verrassingen en ontroerende momenten. Voor ons voelt het nu nog wat onwennig zonder huisgenoten om ons heen. We wonen echter nog in de buurt en zullen zeker nog eens binnenspringen. Doorheen de jaren hebben we ervaren dat we heel veel ruimte kregen om aan de Dorpsstraat een persoonlijke invulling te geven. We willen dan ook heel graag Oikonde bedanken om ons de kans te geven om dit woonproject mee vorm te geven. Ook vinden we het fantastisch dat er een waardige opvolger is gevonden. Nu we weten dat Chantal ons zal opvolgen, kunnen we de Dorpsstraat met vertrouwen overdragen. Veel woonplezier Chantal, Mieke, Christiane en Celine! Vele groetjes We blijven Oikonde volgen! Leilah en Martijn
Ik ben Chantal Uyttenhove en sinds januari 2011 de nieuwe résident van de ‘Dorpsstraat’. Reeds meer dan 15 jaar ben ik tewerkgesteld in de ‘gehandicapten’sector in Brugge en zo heb ik vrij snel kennis gemaakt met Oikonde. Vorig jaar in augustus was ik op bezoek in de Dorpsstraat. Samen met vrienden eens kijken wat dit nu juist voorstelde het woonproject. En ik was sterk onder de indruk van het enthousiasme van Leilah en Martijn over "hun Dorpsstraat’. Toen ik hoorde dat er een vacature was als résident, heb ik onmiddellijk gesolliciteerd. Sinds enige tijd was ik immers op zoek naar een kleinere woning, maar ik zie het wel zitten om groter te wonen wat menselijk contact betreft. De formule van Oikonde waar ik als ‘résident’ kan wonen, leek mij dan ook een kans. En ik ben gelukkig dat ik die kreeg. Ik hoop dat ik een schakel van betekenis mag zijn voor iedere bewoner van het huis! En mijn hobbys'? Eens lekker uit eten, fietsen, wandelen, toerist spelen in één van de mooiste steden van Europa ...
COPO - een nieuw woonproject voor vzw Oikonde Brugge De bouwvergunning voor het COPO – woonproject is goedgekeurd door Stad Brugge. Dit wil zeggen dat de verbouwingen kunnen starten! De parochie St.-Kristoffel in Assebroek renoveert haar parochiaal ontmoetingscentrum. Ze richtten hiertoe de nieuwe vzw COPO (Centrum voor Ontmoeting en Parochiaal Onthaal) op. COPO wil ook ruimte creëren voor een sociaal woonproject. Na verschillende verkennende contacten met Oikonde Brugge vzw werd beslist om samen te werken. Oikonde Brugge vzw heeft reeds meerdere jaren een goed werkend woonproject op St.-Michiels. De formule is in de loop der jaren
steeds verfijnd. Vertrekkend vanuit die ervaringen zijn suggesties gedaan aan de vzw COPO om tot functionele woonentiteiten te komen. Het project is gericht naar volwassenen met een verstandelijke en/of fysieke beperking. Ze beschikken over een eigen sociaal netwerk, een eigen werk of dagbesteding en vrijetijdsinvulling. En hebben nood aan iemand waar ze rechtstreeks terecht bij kunnen voor hulp of ondersteuning op allerlei vlakken.
Ze krijgen begeleiding van Oikonde in de formule W.O.P. – ondersteund wonen (Wonen met Ondersteuning van een Particulier). Een particulier is een steunfiguur – al dan niet uit hun familie of kennissenkring – die bij hen minimum wekelijks langs komt en hen ondersteunt bij het zelfstandig wonen. Een gezinsbegeleider van Oikonde vzw bekijkt samen met de cliënt en de steunfiguur waar nog extra ondersteuning nodig is. Deze hulp kan zich op alle levensdomeinen situeren. In het woonproject is één woonentiteit voorbehouden aan residenten. Dit zijn vrijwilligers die in een aanpalend appartement wonen (cfr. kangoeroewonen). Deze mensen hebben geen rechtstreekse begeleidingsopdracht maar ze zorgen voor een gevoel van veiligheid en een goede vorm van samenleven. Ze zijn aanwe-
zig of bereikbaar per GSM. Op regelmatig tijdstip wordt er overleg gepland tussen de residenten en de cliënt om tot goede afspraken te komen. Vzw COPO voorziet 4 appartementen voor mensen met een beperking, één residentenwoonst en 1 kamer met aandacht. Naast het inclusief wonen – de integratie in de buurt – kunnen de bewoners ook participeren in de activiteiten van de parochie.
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 11
Oikonde als ontmoeting Vrij entree Al 17 jaar gaat Vrij Entree, een ontmoetingsinitiatief door in het Hof van Watervliet in de Oude Burg iedere maandagnamiddag van 14u tot 17u. We stellen vast dat vele mensen zich eenzaam voelen, ondanks het sterk uitgebouwde vrijetijdsaanbod. Een groep mensen willen/kunnen hierin niet participeren. Het Vrij Entree speelt hier op in. We willen mensen samenbrengen, beluisteren, bevestigen en positieve groepservaringen laten opdoen. We richten ons naar mensen met een teveel aan vrije tijd. Naar hen die ‘gedwongen’ inactief zijn of worden door ziekte, handicap, leeftijd... Mensen die zich niet aangesproken voelen door het bestaande aanbod van diverse verenigingen of door hun beperking daar hun plaats niet vinden.
inspelen op vragen en eventueel doorverwijzen. In samenwerking met de centrumverantwoordelijke van het Hof van Watervliet en op maat van de bezoekers wordt een programma opgesteld. Of zie je het zitten om 1x per maand een activiteit aan te bieden? Door een geschikte spreker te zoeken die op een boeiende en laagdrempelige manier een bepaald onderwerp behandelt. Of door zelf voor animatie te zorgen (gezelschapsspel, bingo,...). Je zou een team vormen met verschillende vrijwilligers die in beurtrol het programma verzorgen. De ontmoetingsnamiddag loopt van 14 tot 16u, deplande activiteiten nemen daarvan ongeveer één uur in beslag. Tijdens het werkjaar 2010 – 2011 begeleiden ‘oudgediende’ vrijwilligers Etienne Spanhove en Robert Moreeuw nog verder mee. Nieuwe vrijwilliger Francine Deconinck werkt al enkele maanden mee. Meer info? Bel naar Kaat op 050 33 43 17 (Oikonde Brugge)
Het accent ligt op het creëren van een gezellige ontmoetingsnamiddag waarbij een lage drempel, een goed onthaal en warme, losse babbels belangrijk zijn. Niets dwingt, men komt en gaat wanneer men zelf wil. We spelen in op de vragen van de aanwezigen. Afhankelijk van de groep wordt een programma samengesteld.
Vrij entree zoekt nieuwe vrijwilliger voor begeleiding Vrij Entree! Een vaste begeleider is onontbeerlijk voor het uitbouwen van een warm onthaal en het creëren van een vertrouwelijke band. De vrijwilliger die tot nu toe het Vrij Entree leidde nam afscheid en het Vrij Entree is op zoek naar een nieuwe begeleider. Iemand die elke maandag aanwezig is en zo een band krijgt met de deelnemers. Nadruk ligt op aanwezigheid, het luisteren naar, het zich inleven,
12
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
De Winter barbecue Sinds 2010 organiseert het team volwassenen een tweejaarlijks initiatief, de Winterbarbecue. De eerste keer was meteen een voltreffer. Zo’n 125 mensen schreven zich in voor een geslaagde avond met lekker eten en plezier. We begonnen met een lekkere aperitief, vervolgens een lekkere barbecue en eindigden uiteindelijk met een plezante karaoke. Tot januari 2012 voor de tweede editie van de winterbarbecue!
Rock voor Specials
Dranouter Bad
Rock voor Specials brengt ieder jaar het beste uit de Belgische en Nederlands pop – en rockscene. Ook in 2010 waren we weer met tal van festivalgangers uit Oikonde van de partij om te genieten van Absynthe Minded ,The Black Box Revelation , Meuris , Flip Kowlier, Admiral Freebee , Daan, K’s Choice,... . Goeie muziek, mooi weer, leuk gezelschap, ambiance… Meer moet dat niet zijn! Dit jaar wordt Rock voor Specials voor de 15de keer georganiseerd! We blijven naar 2-jaarlijkse gewoonte twee dagen en kamperen nabij het festivalterrein. Het festival gaat door op 22 en 23 juni 2011.
In 2010 werd voor de eerste keer Dranouter Bad, een festival voor mensen met een beperking, georganiseerd. Met de organisatie van dit event willen Festival Dranouter en Dagcentrum De Pelgrim verder werken rond de inclusie- en participatiegedachte. Met dit event wordt de drempel niet enkel verlaagd maar ook in die mate aangepast dat iedereen actie en passief kan deelnemen. Op die manier kunnen we het mogelijk maken om meer mensen te laten participeren in het reguliere evenementencircuit. Dranouter-Bad wil zich onderscheiden door niet zo zeer een ‘gewoon’ festival te worden dat de nadruk legt op optredens, maar die wel een heus belevingsfestival waar workshops en zowel actieve en passieve beleving de belangrijkste peilers zijn. En dat werd gesmaakt door de festivalgangers van Oikonde gesmaakt! We zijn met vier gasten naar de eerste editie van dit festival geweest, een probeersel. En we zagen dat het goed was. Deze uitstap naar Dranouter Bad wordt een tweejaarlijkse traditie voor ons! In 2012 zijn dus weer van de partij, dan volgt een persoonlijke uitnodiging!
Wil je er in 2011 ook bij zijn? Binnenkort volgt een persoonlijke uitnodiging!
Pleegzorgdag in Bellewaerde
Ontmoetingsnamiddagen brussen
Op 4 september 2010 organiseerden alle diensten die lid zijn van de associatie Pleegzorg West-Vlaanderen samen voor de tweede keer een pleegzorgdag! Bellewaerde werd overrompeld door honderden pleegkinderen, pleegouders, ouders, gasten, gastgezinnen, particulieren, pleegzorgwerkers en sympathisanten. Iedereen kon er genieten van een dagje spanning, actie, avontuur, maar ook van een rustige wandeling tussen het groen, een boottochtje, of een terrasje. Voor elk wat wils, wanneer men het wil en op eigen tempo. Nog een lekkere muffin en een drankje en de dag kon niet meer stuk.
In 2010 werden reeds twee ontmoetingsnamiddagen georganiseerd voor brussen en schoonbrussen die voor hun broer of zus met een beperking zorgen. Tijdens deze ontmoetingsnamiddagen kunnen brussen en schoonbrussen hun ervaringen delen met mensen die in een vergelijkbare situatie zitten en ondersteuning bieden. Af en toe wordt een specifiek thema aangekaart, zoals voorlopig bewindvoering, beschermingsstatuten, verlengde minderjarigheid, ... en dit telkens bij koffie en taart! De eerste ontmoetingsnamiddag ging door in juni en ondertussen zitten we al aan de derde in maart 2011.
OIKONDE-NIEUWS maart 2011 13
Pleegzorg West-Vlaanderen Sinds 1 januari 2009 zijn Oikonde Brugge en Oikonde Oostende lid van de associatie Pleegzorg West-Vlaanderen. Alle diensten voor pleegzorg die werkzaam zijn in de provincie West-Vlaanderen hebben zich geëngageerd om structureel samen te werken. Zowel de diensten met een erkenning binnen het Agentschap Jongerenwelzijn , het Agentschap Personen met een Handicap als van het Agentschap Kind en Gezin hebben de samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Deze structurele samenwerking beoogt een betere kwalitatieve uitbouw van de diensten door het realiseren van een gedifferentieerd aanbod, het rationeel inzetten en maximaal benutten van de middelen, het bevorderen van de kwaliteit en het mogelijk maken van diversiteit. Alle diensten voor pleegzorg willen via Pleegzorg West-Vlaanderen een gestructureerde samenwerking voor minderjarigen en volwassenen realiseren op vlak van:
tweede gaat het om de intake, de instroom van vragen voor pleegzorg. Ook hier heeft een dienstoverschrijdend team de knowhow van de verschillende diensten gebundeld om zo tot een kwalitatief betere vraagverheldering en kindonderzoek te komen. En als laatste gaat het om de matching van pleegkinderen aan kandidaat – pleegouders.
- Sensibiliseren en bekendmaken van het ruime pleegzorgaanbod, via gezamenlijk materiaal en communicatie; - Werven van pleegouders, gastgezinnen, particulieren en logeergezinnen; - Gemeenschappelijke vorming voor de medewerkers en pleegouders, gastgezinnen en particulieren.
Toch willen de betrokken diensten vanuit een gestructureerde samenwerking realiseren op onder andere het gebied van sturing van de aanvragen en begeleidingen binnen afgebakende regio’s, het ontwikkelen van een regionaal cliëntoverleg, deelname in de methodiekontwikkeling bij ‘zorgdragende brussen’, ontwikkeling en afstemming van begeleidingsinhouden en tenslotte samenwerking met betrekking tot inhoudelijke thema’s rond pleegzorg volwassenen. Deze provinciale samenwerking werd gerealiseerd op vraag van minister Steven Vanackere, Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Na Limburg is West-Vlaanderen de tweede provincie die zo’n samenwerking realiseerde. De andere provincies volgden begin 2011.
Minderjarigen De diensten die werken met minderjarigen realiseerden een gestructureerde samenwerking voor het hele voortraject. Dit betekent ten eerste de selectie van pleegouders. Een dienstoverschrijdend team heeft een gezamenlijke procedure ontwikkeld aan de hand van vooraf bepaalde criteria en methodieken om kandidaat – pleegouders te selecteren. Ten
Volwassenen De samenwerking tussen de diensten voor pleegzorg die werken met volwassenen krijgt binnen Pleegzorg WestVlaanderen een andere invulling dan bij de minderjarigen. Er werden geen gezamenlijke procedure of selectiecriteria ontwikkeld. Pleegzorg voor volwassen vertrekt namelijk meestal vanuit de bestaande mogelijkheid binnen het netwerk (begeleidingsaanvragen), en veel minder vanuit het bestaande aanbod van bestandsgezinnen.
www.pleegzorgwestvlaanderen.be
14
OIKONDE-NIEUWS maart 2011
Pleegzorg Vlaanderen Op 16 en 17 september 2010 hield Pleegzorg Vlaanderen een geslaagd Europees Congres: ‘Taking care of Foster care’ . De opkomst was enorm. In totaal kamen meer dan 600 deelnemers uit binnen- en buitenland voor de 7 keynotespreker en de 43 workshops, 65 pleegouders uit Vlaanderen, Wallonië en Brussel, heel veel medewerkers van diensten voor pleegzorg, verwijzers en mensen uit de overheid. Dat iedereen die er was zo enthousiast reageert, doet deugd. We citeren: "Perfect georganiseerd, timing ongelofelijk gerespecteerd, meer dan voortreffelijke catering. Maar vooral: de vele boeiende uiteenzettingen van de sprekers die ons stof tot nadenken en inspiratie opleverden voor nog vele jaren werk". Dat was tenslotte één van de doelstellingen. Ook de aanwezigheid van Prinses Mathilde was een opsteker. Vooral de vlotte manier waarop ze met iedereen praatte, de warme en menselijke toon van het gesprek met de pleegouders en haar uitnodiging om pleegkinderen en eigen kinderen aan het woord te laten, maakten indruk. Het grootste deel van de begeleiders van Oikonde Brugge – Oostende volgde enkele workshops tijdens het congres. En Geert D’haene en Inge Vanhoutteghem gaven zelf 2 boeiende workshops rond ouder wordende personen met een beperking en rond ons woonproject. Zelfs de bewoners en Martijn, de resident van de Dorpsstraat waren van de partij en namen het woord tijdens de workshop!
www.pleegzorgvlaanderen.be
Vacature: Pleegouder Vereist profiel •
Een hart voor kinderen
•
Gezond verstand
•
Een stevige portie doorzettingsvermogen
•
Een thuis kunnen bieden
Biedt •
De mogelijkheid om een kind of een jongere nieuwe kansen te geven, om het een veilige thuis te bieden waar je het kind of de jongere kan zien lachen, roepen, genieten, mijmeren, koesteren, fantaseren, grappen, groeien, stoeien, beleven.
Voor meer informatie kan je terecht bij: Pleegzorg West-Vlaanderen Hoogstraat 98, bus 1 8800 Rumbeke tel. 051 200 222
[email protected] OIKONDE-NIEUWS MAART 2011 15
Word meter of peter van Oikonde! Voor jou een kleine moeite, voor ons een wereld van verschil Oikonde betekent ‘op weg naar huis’ Iedereen heeft nood aan een ‘eigen thuis’. Wij zien het als onze opdracht om een nieuwe ‘thuis’ te creëren voor kinderen, jongeren en volwassenen die dit door omstandigheden tijdelijk of voor lange duur moeten missen. Een ‘thuis’ biedt bescherming en geborgenheid. Een plaats waar men verder kan opgroeien en de eigen mogelijkheden kan ontwikkelen. Een plaats waar men zichzelf kan zijn en ondersteuning kan krijgen voor eigen plannen en ideeën. Een plaats waar men in verbondenheid samen kan leven en waar men anderen kan ontmoeten in een open en rustige sfeer.
Uw financiële bijdrage betekent... Onze niet-gesubsidieerde projecten verder vormgeven; Werkingsmiddelen om onze kinderen, jongeren en volwassenen op een vlottere en efficiënte manier te begeleiden; Ons woonproject de ‘Dorpsstraat’ ondersteunen: een huis in de rij met een residentenwoonst, drie appartementen en een gemeenschappelijke tuin en garage waar volwassenen met een beperking alleen willen (leren) wonen.
Een inwonend koppel biedt de bewoners een gevoel van ruimte en veiligheid. Peters en meters zijn mensen die onze werking financieel steunen. Zij doen een eenmalige gift of storten maandelijks een klein bedrag naar keuze. Voor giften vanaf 40 euro op jaarbasis ontvangt u een fiscaal attest.
16