1 0 0 F D B U R E A U VAN POLITIE T E AMSTERDAM AMSTERDAM, 2 1
E.B.3roekhoÎf Nieuwe 3 o e l a n s t r a a t 13
Januari
1928
Yenoeke bij beantwoording datum, letter en nuinni~rvan dit sebnjvcn a m te halen. :: ::
Zeer g e a c h t e Heer ' t
H o o I t !
Hierby heb i k het genoegen U h e t e e r s t e p o l i t i e k e o v e r . ; i c h t i n 1 9 2 8 aan t e bieden in veróand met de d o o r U v o o r d i t onderwerp betoonde h e l a n g s t e l l i n g .
llenzy i k t e g e n b e r i c h t v a U o n t v ï n g zzl i k t i g deze o v e r 5 chten k > r a k t e r dragen
-
- welke
ij
v a n z e l f s p r e k e n d een :eheim
ter k a n i s n e m i n g do en toekomen.
Met de meeste h o o g i c h t i n g
uw a.tv.
Den Weledelgestrengen Heer
,
1
:
't H o o f t
A d j u n c t - S e c r e t a r i s der N e d e r l a n d s c h e Bmk A>.l k i e r I
regelma-
.
jI
C ~ e r z i a h tNo.1
1 9 2 8 .
I
I.
n
h
o
u
d
.
Communistische P a r t i j “ H o l l a n d ” ( C . P r H. ) S e c t i e van der’ ï ï ï e I n t e r n a t i o n a l e . ..
....
11.
Communistische P a r t i j H o l l a n d , C e n t r a a l Comité. i C.P.H.C.C.)
111.
N a t i o n a a l A r b e i d s - S e c r e t a r i a a t . (N.A.S.
IV.
R e v o l u t i o n n a i r S o c i a l i s t i s c h Comité.(R,S,C.).
V.
L i g a t e g e n I m p e r i a l i s m e en K o l o n i a l e OverheerSching . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . B l a d z . 1.
.........
..Bladz. 6.
. . . + .. . . ~ i a d z .i o . ,
...Bladz.
.......
13.
. B l a d z . 16.
VI.
A r b e i d e r s - C l u b s Vrienden van Rusland.
. B l a d z . 20.
VII.
I n t e r n a t i o n a i e A r b e i d e r s Hulp. ( I . A . H . )
VIII.
I n t e r n a t i o n a l e Roode Hulp
IX.
Communistische Jeugdbond ”De Zaaier”
24.
X.
A n a r c h i s t i s c h e Jeugd
25.
XI.
Kokergroep v o o r L a n d e l i j k e A c t i e v o o r V r i j e J e u g d V e r b o n d e r s . . ........................
. . . . . . . . .Bladz.
. ( 1 . F h H . i . . . . . . . . . . . .Bladz.
........... B l a d z . I n t e r n a t i o n a l e . (A. J.I. 1 ... .Bladz.
Verbond van O p s t a n d i g e J e u g d . .
XIII.
I n t e r n a t i o n a l e A n t i - M i l i t a r i s t e n Vereeniging, (I.A.M.V.) ....................................
22.
aladz. 25.
. . . . . . . . . . . . . . . . . B. l a d z .
XII.
21~
26.
Bladz. 2G.
. Bladz.
XIV.
Bond R e l i g i e u s Anaroho Communisten. (B.R.A.C.).
iiv.
So c i a l i s t i s c h e Ontwikkel i n g s Ver e e n i g i n g ( S . O. V. Bladz. 28.
XVI .
Nieuw S o c i a l i s t i s c h e C o n c e n t r a t i e . (N.S.C.).
XVII.
Werkloozen
XVIII.
L e d e n c i j f e r s van d e N e d e r l a n d s c h e Vakbeweging.
Actie
.... Bladz.
..............................
.....
00000000000
.....
28.
28.
Bladz. 2 9 .
. .Bladz.
30
O v e r z i c h t
No. 1
Laatste h e l f t
.
1927
I n l e i d i n g . i
D o o r omstandighe.:m vag verr?!iill?:iden a m 2 i s a% h 3 t in h e t b e g : n van 1927 voorgenumen p l a n : i m ied.ere mas!.d een o v e r z i c h t t e l a t e n v e r s o h i j n e n , gee: a i t v o e r i i g g e - e " ~ e n kw,:ien wgrden. I n o v e r z i c h t N o : ?- van Airgu::cus d.i. i e g s t r a c h t den t o e n r e e d s b e s t a a n d e n a c h t e r s t a r d 1'1c e Irialeï 6 . 0 0 ~h e t geven van een u i t v o e r i g o v e r z i c h t o v e r "De C o a r n u n i s t i s i h e P a r t i j "Holland" en h a r e v e r h o u d i n g t o t d e C s m u n I s f i s o L e ??x-t5..jH ~ l l a n d" L a n d e l i j l i Comité" en d e d a a r u i t v o o r t s p r u i t e n 2 . a g e m l g e n v o o r h e t N a t i o n a a l A r b e i d s - S e o r e t a r i a a t . B i j d e samens-tellLz_r.evsn d i t o v e r z i c h t i s u i t g e g a a n , voornrat d e d r i e h i e r b o v e a g s g o e n d e groe2en b e t r e f t , v m o v e r z i c h t No, 4 . , d.d. i Augustus 1927. groepen, d i e i n de Ten o p z i c h t e van d e and.ere revo'Lut.ioìînRire . . l a a t s t v e r s c h e n e n o v e r z i c h t e n nie,: z:.,>x Jcs,?raken, za1 g e t r a c h t worden , d e z e zoo o v e r z i c h t e l i j k en zoo ksrt m o g e l i j k t e b e s p r e k e n , waardoor 6.m tsveg.2 aan 3 . m baterind.r, sc;~i'srot.m,leen e i n d e w o r d t gemaakt. Hc:t l i p - ' ; in he?. vourneir,eri -A 1923 c . 3 o v e r z i c h t e n w e l k e n a a r u i t verschi1'LaaS.e a a n v r a g e n b l i j k + -. o ? p r i j 5 worden g e s t e i d . , wederom r e g e l m a t i g t e &oen T c r s c h i jnen.
j
i i
j i
.
-
i Ii
il i
i I
C o m u n i s t i s che P a r t i : "Hd ilen?. _' _ Zonder in d e t a i l s be $reLen. w o r d t d e s s a d a c h t -g e v e s t i g- d O-P d e navolgende meer b e l a n g r i j k e ,bourten?.ssen. Evenals in h e t b u i t e c l a n d . ? - > - a A2ui.kso;ilmd ) werd i o o r 6.e C.P,H; ir d e efge1oo;ien mtx?i.eri e e n r n t e n s l e v e a c t i e g e v o e r d ' v o o r d e u i t b r e i d i n g van h e t dagb;ad "De Tz bune". Om d e z e a c t i e b e t e r t e doen s l a g e n , v e r s c h e e n met i n g m g van 15 O c t o b e r j o l . " D e Tribune" i n g r o o t e r f o r m a a t . E e t z a t a l p a g b a ' s werd van 4 o p 6 gebracht. Kaar d e z e a c t i e o v e r g e h e e l \Test,-Eun-a ge:? j n t i j d i g werd gev o e r d , l i g t h i e r i n o p g e s l o t e n , a a i d e z e ac.Cie o p b e v e l van Moskou i n t e r n a t i o n a a l nerd. g e ~ o e r d .en dr3.r h a a r fin.qmc-.inal werd en Wo7d-L gesteund. D i t mag,ook vcio!: .ia3 S-:.LL~?.he.?;.' -.L t , f.1s v a s t s t a a n d worden brschouwd, t e m e e r wa&- a l l e v r o e g e r e d o o r i e p a r t i j l e i d k g a e i f ondernomen pog-hgen, om t o t u i t ó r e i d i n g vm h e t l e z e r s t a i van "De Tribune" t e komen, z i j n m i s l u k t . Nen denke s l e c h t s am d e d i v e r s e commissies, d i e werden i l g e s t e l d o m d e middelen t e beramen om hiert.0.e t e geraken en aan d e zoogenaamde f o n d s e n , $ i e o n d e r a l l e r l e i b e n m i n g e n werden g e s t i c h t . D i t a l l e s l e v e r d e n i e t h e t gewenschte r e s u l $ z ? a t op. Einde J u l i 1927 s c l i e e f ?.e pax-t?'.j?.tiding in een aan d e ?-eden g e r i c h t e n o p r o e o o n a r n2g : " S l a a t g i j o n z e e r n s t i g e we.arschuw13ger ia t e n w i n d , d m za"De T r i b u n e " o n h e r r o e p e l i j k .T.erloren .. ;-ijnrl. A l l e e n d o o r k e t s t u r e n van ge:-d kjr '.DE !!Y:'.5une" behouden b l i j v e n . Het t o e n g e s t i c h t . e " V a r ~ . e d i g ~ ~ g . ~ f o r dbsr "z c h t t o t A.ugl?s. t u s t o e o n g e v e e r F.430,-, 0 7 ; Yz k g u s t u s werden in d e l a a t s t e h e l f t va,r De c. em'>e r cc g :? e q ih;3 :' 3 r en . ~ - N3cr d. &-gen g epb!. j.ce e r a . De o 2 b r e n g s t w23 euhbe;.; <:.eg sora. .<.at. d e z e geen i m l o e ? o p h e t a l dan n i e t voor$best.a&:: ~ T F J : :ID.?T?i3i21e71 303 u i t o e f e n e n . De meest beklagsriswssrdig'e fy.cqct?.cna::.f? %?I: Ue p a r t i j i s , v o l g e n s den p a r t i j - v o o r z i t t e i , ?.e d i r 3 c i ; e x ' .T:Y "De T r i b u n e " , W,ie s ebr- n. Deze l a a t s t e v e r k l a a r d e o p dr o p 16 en 17 Ju?-i '1927 t e h S t e r dam gehouden p a r t i j - c o n f e r e n t i e . d a t h i j v e r b a a s 6 s t a a t over d e ' p a s s i e v e manj.er:waarop d e ,z.f<eeij.rgen r e a g e c r c n o; Ce a l a r m k..r e .t e n q IA
i
! ~
i
i
i
j
Ii i
1
ii
'
i i
I
Het b e s t a a n van "De T r i b u n e I' h a n g t aan een z i j d e n dTaadje. Cast s t a a t : d a t de a c t i e " h e t m o b i l i s a a r e n v o o r g e l d en abonnees 'I Yi J c l i d o o r >e'; Z a T t i j b e s t u u r i n g e z e t , n i e t h e t r e s u l t a a t h e e f t gehad, dat, o p 1 5 Gc?xber d.a.v. t o t u i t b r e i d i n g van h e t dagblad kon worden o v e r g e g a a n . Onder d e r e v o l u - t i c n n a i r e , = > e i d e r s , d i e t o c h h e t o v e r m o t e d e e l d e r l e s e r s van 'lc1e P r F b u r e I' vormen, werd a l s g e v o l g van h e t o n + c t a n e ccI! :.:ct. '~u.;::cheri 2.6 C . ? . ; i . en h e t N.B.S., v8:a de z i j 6 e van h e t X o L n een c t t ! ; e ~ m a t i g e a c t i s t e g e n "De T r i b u n e gevJerd. Deze a c t i e i , e e f t h t r e s u i t . a a t gehad, d a t een g r o o t aantal v a de b i j h e t B-P..S- d r ~ g e s l c ' L e rmb.?i!iers a l s l e z e r van ''De T r i bun e " b Gdankt e . De p a r t i j l f X L n g - eq: C . i t . s t a a t v a s t . heeft door de ac.tie, d i e z i j .roerde, he.? 3 z w V e l l e z e r s n i e t o p p e i l kunnen h o u d e c , l a a C s t a a n kunnen c>voere:i. Voorzoover t h u i s i s n a t e gaan z i j n a l l e p o g i n g e n , d o o r de p a r t i j l e i d i n g s e d e r t *JuLi onde?Jomen, volkomen m i s l u k t . He: g r a t i s vensp??eiaen vm 'ne5 ilagblad en h e t d a a r n a d o o r d e p a r t i jgenooten geriane h u i s b e m e k hadden geen s u c c e s D i t i?zichY ïrcr6.t G o o 2 6.0:: S - J u r e V a r i s van een d e r g r o o t s t e s e c t i e s t e Amsterdam, i i c l , ? e sec.ti.3 "De Xilanden en Ind.ische B u w t I?, bevestigd;a t?Gi uai: :e :.2rl , . , z icLiLe c i r o u ; a i r e , w a a r i n h i j de '!Tri3 ~ e-2a o t j . 6 i' 5e?7r$el. i. (< g "3i-u d!.t - i l l 3 s '!,:f.yLt geSrek aan werkzaamheid d e r l e d e n , hetgeen onverKlac;-'tx.ar l a i:u -cd a l l e z i j d e n t e g e n onze part i j de g r o o t s t m o g e l i j k e Trijuidigheden aan den d a g t r e d e n v f . GoIr de r e d a c c i - van "Du Sribuiie'' i s n i e t t e v r e d e n me.: h e t v e r l j o p d e r " T r i b u n e - a c ü i e " , Z:% ,'Xe T r i b u n e 'I van 2 1 December j.1. s c h r i j f t ?ij 0 . a - : W a a r IPC mudeii 6 e v,racrl?i:.d L i k o r t doen a l s we g i n g e r bew e r e n , d a t e ~ r~ 3 : . ? . 0 ? n 6 t gewer:sS i s en d a t $.e r e s u l f a t e n , d i e b e r e i k 5 z . i j r ! met. d a kd.&en. < i e i e p a r t i j moet maken o m "De Tribune" op p e i l be ho'Jder!. Xe kumen a l s s t e e d s h e e l v e e l g e l i t e kort :'. Z o o a l s we hebben Eangetooad - N o r a t d i t g e l d n i e t d o o r de l e z e r s b i j e e n g e b r a c h t , eTenrd2.n is h e t l e z e r s t a l g e s t e g e n en d e s n i e t t e g e n s t a w d e 5 s "De Tribune'' me.: Ligang van 1 5 O c t o b e r in g r o o t e r f o r maat ea meer p a g i n a ' s v c s c h e n e n . Een n i e t x n d e r b e l a n g r i j k 5 g e b e u r t e n i s v o o r d e C.PbHo i s h 6 t .;La l i d van de p a r t i j. u i t t r e i e n 7% %evzciw I-.^__. F b i a n Z ..?>I,? . - . -.i; D l t i s van zder q?:3t,te%tzekanis, orcdat de p a r t i j o v e r b i j n a geen i n . : a l l e c t u e s l o n i e s c h i k t ? d i e genegen z i j n hun t a l e n t e n t e h a r e r b e s c h i k k i n g t e stelle.? ea t e d i e n @ p z i o h t e aangewezen was o p Mevrouw Roland H o l s - t en P r a f e s s o r Mamjoury Het r i j n nujju.is* l e z e twee p a r k i j g e n o o t e n , d i e , z o o a l s in de v o r i g e o v e r z i c h t e n r e e d s :is a a n g e t o o n d , de i n t e r n a t i o n a l e p o l i t i e k van de I I I e . Interca$!.onale en v o o r a l h e t o p t r e d e n van de Russ i s c h e p a r t i j , nieU goe?keu_ren. XIevrouw lio1m.d Y.j'b31; ?erk.'.aazle d i t r e e d s o p e n l i j k in h a a r a t i k e l e n r e e k s h ?3seseiis"ni j6 . g e t i t e l d '1 Wat g e b e u r t e r in Sov jet-Ruslmd.", t e m i j Z Er essor.Mannoury t e g e n d e u1 Rusland pLaat,s gahad k j b u 3 d . s e x a w e s p r r t e s t e e r d e . k x t F a r L i j . o e s t u u r r i c h t t e h i j aan d e 1le.b ict'c.h.;igLng :-a Ge-pe-oe een xaarsc5ur.vir.g ma d . m -:l.genden inhoud : ':Die ViaFY5eii -.CS K J ~ r i u i ~ i S m Ui6s t s e i n e G e r e c h t i g k e i t un?. s e i l e XIenosil.ic.b!:eit i: Het d p t r e c e g van T ~ o . ; u ' ; j ~C . S , 5 3 d e Russische p a r t i j 821 d.e Li . ' v e r b a n d daarmede d o o r d i e p a r b i j :enomen m a a t r e g e l e n , b r a c h t e n o o k d e gemoccìeren -rw 1 3 %llm& nisfen, fen, . in h e t b i j zonder d e r b e i d e h i e r b o v e n ceric end.? ' , a l ? e c t u e e l e n , i n beweging. Mevrouw R o i : u C :5olst o d i e 077eT ?,en inhoud van h a a r a r t i k e l was a a n g e v ô l i e n v e r 2 e d i g d e in 'Qe TribunetT h a a r m e e n b g o v e r Sovjet-Rusland nader. Z.: j b e r l e p z i c h op d i v e r s e r a p p o r t e n ? : ) o r n '1
-
.
i
.
.IA
~
_I^
_
I
~
r.-
~
'
'q
Iri
v o o r a a n s t a a n d e b u i t e n l a n d s c h e communisten o v e r de p o l i t i e k van comm. I n t e r n u i t g e b r a c h t . Zoo behandelde z i j o.a. h e t r a p p o r t v m den Franschen o o m u n i s t k. T r e i n t , v r o e g e r l i d van de E x e c u t i e v e . o v e r de d o o r C o m . i n t e r n gevoerde p o l i t i e k in China. De c o n c l u s i e van d a t r a p p o r t 'Luidt : " d a t de Comm.Lntern d o o r h a r e in China g e v o e r d e p o l i t i e k medeschuldig i s aan h e t v e r g o t e n b l o e d d e r a r b e i 6 e r s 6n boeren Ln China . l . Haar b e s l u i t om u i t de p a r t i j t e t r e d e n i s een gevol-g ? T f . L @ e t royement van Trotzky C.S. u i t de R u s s i s c h e par:;ij. In h a a r d.d. 16,11.1927 aan h e t p a r t i j b e s t u u r d e r C.P.Z. ger i c h t s c h r i j v e n , zegt z i j , d a t h a t royeioent van Trotzky beteekenij: "De o v e r w i n n i n g van de d o m p e r i j en de geweld.dadige onder2d r u k k i n g d e r v r i j h e i d van m e e n i n g s u i t i n g , n i e t e n k e l 5 2 de R u s s i s c h e p a r t i ' j , maar in de g e h e e l e communistische a t e r n a t i o n a l e 'I. Z i j vervolgt : "Naar nieuwe wegen, v o o r den s t r i j d d e r a r b e i d e r s k l a s s e t o t v e r l o s s i n g d e r menschheid, zal nog s l e c h t s b u i t e n h.et raam d e r communistische p a r t i j e n kunnen worden g e z o c h t ' l . Ofschoon h e t een f e i t is, d a t Mevrouw Roland-Holst m e e r d e r e malen h e e f t bedankt v o o r h e t l i d m a a t s c h a p van de C . P n H 9 , zoo i s t o c h h s e r u i t t r e d e n o n d e r de omstandigheden,waarin de F w t l j t h a n F v e r k e e r t . , van z e e r g r o o t e b e t e e k e n i s . zoover a l s Kevrouw R o l a n d - H o l s t i s gegaan, h e e f t P m f e s s o r Mannoury h e t nog n i e t aangednrfd. T o t s i j n u i t t r e d i n g c.q. roj-elient h e e f t h i j e c h t e r den g r o n d s l a g gelegd. Naar a a n l e i d i n g van h e t royement van Trotzky c e s r wercl i? "De Tribune" van 26.11.1927 eene v e r k l a r i n g van hem gepubliceerd;iiu2J'F~ h i j aan h e t s l o t c o n c l u d e e r t : 'Idat h i j de p l a a t s gehad hebbende royement,en vD;i 7 c o r r . a s t a a n d e R u s s i s c h e communisten, Trotzky e.a. a l s een TQFkraCht i n g van de communistische grondslagen d e r i n t e m a " , o n a l e beschouwt ' l . Op h e t 1 5 e c o n g r e s van de R u s s i s c h e p a r t i j werden l e b r i e v e n van Kevrouw R o l a n d - H o l s t en Mannoury d o o r h e t p a r t i j h e s t i r u r d e r C.P.H. aan d e R u s s i s c h e P a r t i j gezonden, d o o r Boecherin v o o r g e l e z e r en noemde deze den inhoud : " Z o e t i g - s e n t i m e n t e e l e f r a s e n , d i e deden denken a m he-t zoogenaamde ware s o c i a l i s m e van R e i t l i n g , d a t d.oor Merx e:? Ehgels a l s "Oude wi j v e n - s o c i a l i s m e " was gekenScn.etst Hoe hoog Mevrouw R o l a n d - H o l s t ook b i j u i t g e s p r o k e n .cegenstand e r s s t a a t a a n g e s c h r e v e n , moge u i t h e t volgende c i t a a t blijk^^. Het R.K.Dagblad "De T i j d " de houding van Boecherin besprekendn zegt h i e r v a n : "Oude-wi j v e n - s o a i a l i s m e " d a t i s de o o r v i jg,waermede de o f f i c i e e l s l e i d e r van de S o v j e t in een o p e n b a r e v e r g a d e r i n g een d e r e d e l s t e vrouwenfigilren b e l o o n t u i t de r e v o l u t i o n n a b e wereldbeweging d e r t w i n t i g s t e eeuw ' l . Van n i e t minder b e t e e k e n i s voor de o n t w i k k e l i n g - m n de CcZ,.'d, i s , d a t t e n o p z i c h t e van de t e voeren p o l i t i e k in de p a r t i j l e . i d 3 i g geen h o m o g e n i t e i t b e s t a a t . D i t i s z e e r d u i d e l i j k gebleken u i t een medio September ear d.9 a f d e e l i n g e n gezonden v e r s l a g van de o p 1 6 en 1 7 J u l i 1 9 2 7 t e Amsterdam gehouden p a r t i j - c o n f e r e n t i e . Op d e z e c o n f e r e n t i e v e r d e d i g d e o.a. de p a r t i j v o o r a i f t e r , ; . i..? 7 1 s s e r , de gevo1gde.gemeentepolitiek e n , d e a b s t i n e n t i a de w e t h o u d e r s v e r k i e z i n g e n t e r w i j l de p a r t i j b e s t u u r d e r S . A , d e L e e u w, pseudoniem A. J e V r i e s , een g e h e e l a f w i j % n z s t a d p u n t v e r d e d i g d e en v e r k l a a r d e : "Dat in h e t P a r t i j b e s t u . s r g r o o t meeningsverschF1 o v e r de t e volgen t a k t i e k was I T . H i j noemde h e t v e r k i e z i n g s m a n i f e s t en program op z i c h z e l f b.eschouwd goed, maar h e t b l e v e n s l a g e n i n de l u c h t . H i j ver:C?.aar&e c ,; - 3' <, tt:=
".
t e n s l o t t e , d a t d e p a r t i j geen goede p o l i t i e k hr_d g e v o e r d , m a a r de u l t r a - l i n k s c h e p o l i t i e k van 'F2. jnkoop had v o o r t g e z e t . D o o r d i t t e beweren h e e f t De V r i e s b e n ö z e n , d a t h i j geen v e r schil. t u s s c h e n u l t r a l i n k s e h e - en r e c h t s c h e y o l i t i e k weet t e onderscheiden \ N i jnkoop c. s. werden n i e + , 03 hun u l t r s - l : n k s c h e p l i t i e k , d i e $i; r;oeiden ,. g e r o y e e r d , do e:? cm iur '.ech-ksrhs f w i jlringen. IIe-L zc.1 t e n s l o t t i j d e Traag :.i:jn 2f ä e F L ~ '-'i J ' L e i d i n g z e l f -.ve+t w a i ; n o o r een s o o r t p o l . t i e . i z2.j b s e r t . Zeker : , : h e t , d a t om een brs;li m t . t h e t N.A.S. t.:. voorkome:'. d i t i s Ln ; - s s c h e n r e e d s gei l a z t s t e :arc,i een k r o n k e l - p o l i sch;.ed .. h e t p a r t i j b e s t u w ?0.e t i e k h e e f t gevoerd. Ook t e n o p z i c h t e van d e r e r h o u d i n g t o t d e r e v o l u t i o n n a i r e vakbeweging, belichaamd in h e t N c A q S . , en d e t e voeren vakbewegingep o l i t i e k , b e s t a a t , zo'oals u i t h e t h i e r b o v e n g e x e m d e v e r s l a g b l i j k t , in d e p a r t i j l e i d i n g geen h o m o g e n i t e i t . 3 e p a r t i j v o o r z i t t e r h e t N.A. S , bespreke_?d.s zegt h i e r v a n : "Dat d e N.A.S.-Vakcer.trale b e z i g i s t o t een c l u b van polit i e k e d i s s i d e n t e n t e vex-groeien A:. d e V r i e s zeide : ' W i j hebben, d.w, zo d e meerderheid %%I? h e t P a r t i j b e s t u u r , (12 b e t e e k e n i s van h.et N-A-.S, c v e r s c h a t " ; ; e x v i j l R.Ac A~UIWEC psrij.dúi.i.m v a fi i :. i-:. j ,~ ,s e c r e t a r i s v . ~ : ?.e L m ä e l i j ? r e ? e f n i . g s : ~ , i - c o ; n m i s s i e . h e t N:,L S , imsmd; -ID" g e o r g a n i s e e r d e l h k e r -11 eugel. I n v o r i g e o v e r z i c h ~ t mi e r e e d s gewezen, aan d e hand van d e t o e n t e r b e s c h i k k i n g s t a a n d e gegevens, d a t d e r e o r g a n i s a t i e van d e pa.rt,iJ 07 den g r o n d s l a g v a r 5 c S e d r i j f s k e r n e n ?+;i f i a s c o i s gewo i d rn Wat d a a r o m t r e n t i s vermal\: w o r d t thans Flevestigd d o o r den s e c r r t r c i s van d e organissi;i€~:.,,inrnl,ss-',.., 3: TI___-.i e h 3 1 f f In zij'n i n l e i d i . n y o v e r d e reorgan:.::a.<;i.: u e r plr-ci; o,' Ce r e e d s meergenoemde p a - t i j - c o n f e r e n t i e , 7 e r K l e a r d e h i j : Het o r g a n i s a t i a - v x a a g e t u i s zaoasl g i e t v e r w a a r l o o s d , dw. t o c h $ t i e f m o e d e r l i jk 3 e d e e l d d o o r h e t p a r t i j b e s t u u r en d e pW2i.j; h e t is n i e t e n k e l een k w e s t i e v a - ~ o r m , maar ook van s e z s n '
elsng.?i.jke zone VelsenIJmuiden ( h o o g o v e n b e d l ' i j f ' ) v a s t e n v o e t t e k r i j g e n , m i s l & t e " H i . $ wees e r v o o r t s nog o p l d a t tegen d e l a k s o h e f u n c t i o n z r i s s e n
.
-
".
~~
I
1
.
I'
-
in a l l e i n s t a n t i e s moet worden o p g e t r e d e n . N i e t e l l e e n b l e e k u i t h e t v e r s l a g van d e z e o o n f e r e n t i e , d a t e r geen homoge-iiteït :in h e t p a r t i j b e s t u u r b e s t a a t ten o p z i c h t e van d e vakbewegings- en G e m e e c t e p o l i t i e k en d a t de r e o r g a n i s a t i e volkomen was m i s l u A t , Loch n o k t e n o p z i c h t e van d e gevoerde k o l o n i a l e p o l i t i e k b l e e k : d a - ? ce - Z : Ï i j i e i d i n g f o u t e n had gemaakt. We z u l l e n , 5 3 d.?,? aan t e t c o n e n . e e n i g e c i t a t e n u i t d e r e d e a a n h a l e n , w a a r u i t dan t e v e n s va:: den inL2icieP -2. , 1'_. e r g s rn* a bli j B t , d a t $.$ !ICk3,% oorzi zit te- , S n e e v 1 i e t , h i e r i n eel: bel a n g r i j k e r'31 nes:?? g i a p e e ï d en ; n e m a a n = d e n te wijten is, d a t e s fout.en z-tj3 g$i:8&t. B e r g R m i > &:&us h e t v e r s l s g , e r k e n d e , d a t v o o r d e Holl a n d s c h e P a r t i j a e k a l o n i a l e k w e s t i e . zoowei t h e o r e t i s c h a l s prakt i s c h , van buitengenieen g r z o t b e l a n g is, omdat i e d e r e o p s t a d in Indonesi'6 z i c h :egen d e H o l l a n d s c h e b o u r g e o i s i e , d i e w i j h i e r bestrijden, richt. H i j e r k e a d e T i o o r t s , d a t d e p a r t i j b i j h e t b e p a l e n van haar houding in Indor.esï2 g i o o t e f o u t e n had g e m a a k t , z o o a l s o o k d o o r d e B k i t e r e c h t ; v z . s 7 x k l a a r d . ( H l e r u i t kan vrorden a f g e l e i d , d a t Moskou de H o l l . o d s c h r 3 ~ 2 . - J T j 'a l s f a c t o r beschouwt t e n o p z i o h t e v a d e I n d i s c h e be:Yegk?g;., i m t u i t h e t v e r s l a g b l i j k t v e r d e r , d a t d e p a r t - - j geen Vo1doerid.s mii%!:c.k n e t d e I n c i s c h e p a r t i j had 1 . Ei' ~. .:sLo.~. - . ?,?>! pr; i ~ i i 2 eh.Lert.ati : .Er i . ~xo.: ;C.;.*eni p,--ovc>catiezeweest t e g e n o v e r d e r e v c 1utionr.ail.e i3;~:tjgLng i n I n d o n e s i ë ; was h e t w o n d e r , d a t v i j c o k nu ?.ar&x, 1a7h-Gens t e m e e r waar we o v e r s c h a a r s c h e en vage g e gevens besch5':;en ?" H i j be.;peek.t ,iaarna h.st. in 2 v e r l e g met het N,A.S. verzanddn :PA-'% 1roqr.ie.t den inhoud b e t r e f t geen o v e r e e n s t e r m i u p -GeLegran,waei.+n, Ive.?d b e r e i k t i r i o:?'.ks i n b u d do0 r n a d e r e , u5.tvoeriger b s i i r h t e ? ~ werd aahte??haaLr;. .. &,i :iie-iio ttlegram xerd. d c o r den N,A,S.-v~SOrzittei h e n a l d a d e l i j k bezwaar had,ornda': s a m e n C e s t e i c ? : , , I s . ~ , . t e ~ '53??k3r 1 e r i n g e s p r o k s r .r:,3% 3'..'n ' { w i s a h p i g v e r z e t H i j zeid:: t e n c a z i c h t e h i e r v a n : " K l o a r j l i j k e l i jk a c h t t e S n e e v l i e t t o e n r e e d s a l l e s v e r l o r e n en -;leenCe h i j , d a t e n k e l n o g m a a r kon worden gepoogd, d e s l a c h t o f f r T c m o v e e l m o g e l i j k t e redden". "Daarna werd een man i f e s t oiitïuorpen; aL1t.s g i n g z e e r o v e r h a a s t en we waren h e t n i e t een-; in o s z e ? , t e l l i n g n a m e en di-: b l i j k t w e l u i t v e r s o k i l l e n d e a~t,Lk~,lm I ë.:-ct'Lj d s h "De Tribune" v e r s c h e n e n " . Varder w c r c c ii! 6 t : ' e rede&g:vezen o p d e f o u t e n d o o r SEh4AGBN gemzakt, & i e nog grcc';er waren dan d i e van h e t P a r t i j b e s t u . s r , cmda:., h i j a e s t i jds i n e a z r Y i k e 1 i n "De Tribune" e i s c h t e :"TegemoetksmiI.,g aan de e i s c h e n d e r o p s - t a n d e l i n g e n I'. H i j b e s p r e e k t v o o r t s de d o o r h e t p a r t i j b e s t u u r t e v e r g e e f s aangewende yogiagen C L ~s o k d e S.D.A.P. en d e a n d e r e v a k c e n t r a l e n ir d.e a c t i e van ~3.s C,P.H- -te b e t r e k k e n en z e g t dan :"Onze a c t i e werd n e r g e n s ges-r,eul&::, De p a r t i j l o o r 2 i t t e r .. gaf t e n o p z i c h t e van d e gemaakte f o u t e n a l s oorzaak hier.ina a a i : d a t Le f c u t 'zan onze p a r t i j i s g e v e e s t , d a t we verzuimden op h a mciment, d a t d e o p s t a n d u i t b r a k , o n s voldoende d u i d e l i j k o v m d i e n o p s t a n d u i t ?e spreken". Het res?Ll%aa: ' 7 ~ 1 1*e&e w n f e r e n t i e i s g e w e e s t , d a t v e r s c h i l i m d e r e s o l u t i e s werden amgenornen ,waar'm d e i n den v e r v o l g e t e v o e r e r a c t i e opnieu.ni ïi; oms?hi"e:-rn. De re<.ac.t!.? i 3 3 " TpLbrae 'I s c h r e e f : '"et, i s een gLel.e c o n i ' s r e n t i e g e w e e s t , d i e d e p a r t i j UiYer-. l i j l x r e r e . ' , e r k t ?le::.f'i, en c s k n a a r b u i t e n v e r s t e r k e n z a l , " Deze beoor8.eeli:ig van genoemde c o n f e r e b t i e i s volkomen in s t r i j d met 6.e m3s2.. U . 'i t !IC$ v e r s l a g ' u l i j k t , d a t d e z e c o n f e r e n t i e s l e o h t s was e e l i n t i ~ n ? 3l;komst v m een k l e i n a a n + , a l vooraans t a a n d e n , d a t o v a d e t e v o l g e n T o l i t i e k geen g e d r a g s l i j n h e e f t kunnen u i t s t i p p e l e n en h e e f t moetrn e r k e n n e n , d a t h e t met de C.p.% a l s p a r t i j t z e i i - r L z gesYeld i s . .-2
,I
L
j !
i !
I i l
i i
!
i
1
i
I
1 i i
I !
i
iI ~
".
A l l e s p r e k e r s h i n g e n een h o p e l o o s t a f e r e e l o p van den toeStand. De p o s i t i e van d e C.E',H, t h a n s samenvattende i s d e z e , d a t z i j
geheei. g e i s o l e e r d s t a a t en o p h a a r e i g e n k r a c h t e n i s aangewezen. z i j za1,omdat b i j d e l e i d e r s o m t r e n t de t e v o l g e n p o l i t i e k geen overeenstemming b e s t a a t , gedwongen z i j n om de s e o t a r i s o h e p o l i t i e k . w a a r t o e ?e o n d e r l - A g e v e r d e e l d h e i d van h a a r l n i d e r s h a a r h e ? f t geb r . - o h t , ?it t e voerer?. De pogingen d o o r b e t p a r % i : , i e s t u u r d.er C,J!.H. aangeweni? cm d e e e n h e i d t o t s t a n d t e :rengen, ai..llen w i j i n h f , t v 5 l g e n d e h o 3 f d s t . k De Communistische Pzr-Ri j H o l l a n i . , " C e n t r a a l Comité", n a d e r u i t e e n - . zetten. Aangezien i n de v o r i g e o 7 e r z i o h t e n s t e e d s i s gesproken o v e r de Communistische P a - r t i j H o l l a n d " L a n d e l i j k Comité", en in d i t o v e r z i o h t d e z e p a r t i j n i e t w o r d t genoemd, w u r d t d e a a n d a c h t e r o p gev e s t i g d , d a t o p k e t Congres van Ce C o m u n i s t i s o h e P a r t i j Holland " L a n d e l i j k Comité" b e s l o t e n i s gaworden d e s e n naam om t e z e t t e n in C o m u n i s t i s c h e P a r t i j Holland " C e n t r a a l Comité I'. (C.P.H,C. ' 2 . ) 11. Corrmunistisohe P a r t i j Hollend " C e n t r a a l Comité"(C.P.H.C.C. ) Iri h e t v o o r a f ~ e . z a d eo v e r 7 x c h t i s de v e r o n d e r s t e l l i n ~n e u i t . d a t binnen af z i e n b ä r r n t i j d . e e n s h e r e e n i g i n g van de b e i d e csmm&i,st i s c h e p a r t i j e n '+en f e i . I ?f:iJ.L3zi j:i0 P s u - b i j z i j n t e v e n s d e grondex aangegsen;vaaro- d.: z e lra-uio:,rsieil'.r:; vias g e b a s e e r d . Ook z i jr. i n d a t o v e r z i c h t <e b o r s . t 2 1 1 3 n gen.>end.wN-aarinh e t b e s t u u r v a r d.3 C.P.H.C.C. een g r o n d s i a g rag t o t h e r s t e l d e r e e n h e i d van a l l e c3mm u n i s t en. Wij hebben rned,?ged.s?ld .lat: ?en c 3 n g r e s van de C . E . H e C B C . were ~o o r b e r e i d , w a aro p het ~i1'grn si, t o r i s ch h e r s t e l van d e co mmun i s t i s chc p a r T i jen i n NederLz.,u.d besproken x u worden. D i t congraa w c r d . ' ~ p5 e n 9 ) c . t o b e r 1927 ta Amsterdam gehouden en waren h i e r o p 42 e f d z e l _ n c e n v-rtegeiiwoord.igd, alsmede vertegeiiw o o r d i g e r s Tien d e jeug?. u í T 9 p l a a t s e n . Nu h e t b e s t x u r van áe C . P , H . C . C + een gror,dsiag had aa;?geboden, d i e a l s b a s i s v o o r de S e s p r e k i n g e n om t o t e e n h e i d t e komen kon d i e n e n , werd h e t b e s t u u r van d.e C.P.H. gsdwongen om o o k i e t s t e do m. I n p l a a t s nu van de \ a s i s d o o r h c t p z r t i j b e s t u u r d e r C,P.H.C.C genoend t e a a n v a a r t e n o f t e verwsrpen, d e e d h e t p a r t i j b e s t u u r d e r verdeeld.heid in &e C.P-H,C,C. t e brengen, C,P,H. een poging o m 8s~; l o o r de oude l e i g i n - a e i :a riC'Lwì. H i e r t o e r ; c h t t i h c ; : Ll~e?.c ::.f ,Ft:927 een brL.jf aIC? i: v?'. c r g e l i j k een k w e s t i e van p o l i t i e k . Ze zit;? a.m &en .im::tel ( b u r e a u van h e t ?,B. d e r C.E.H,) met hun p o l i t i e k ?ah e t z"aZ ;rel?oFen. N u ze z i e n , d a t zoovele a r b e i d e r s b e r e i d n i jii vod2: de j u i s t e c o r r h u n i s t i s o h e p o l i t i e k a l l e s o p t e o f f e z e n . s i l l e n ze, d.oor h e t a l s een z u i v e r s - d i s c i p l i n e - k w e s t i , e v o o r t e st:,:.'.tn, h.?f - i e r t r o u w e n , d a t w i j k s b b e n , kaopt. maAen. hP?r ;:2~.g:en :"H?t g8e.t om d e p o l i t i e k " . S t r E . k s v e r s l i n g e r e n j u l l i e &e p q t i j w e r r aan h e t N.A.S. en Jaza-:; doen w i j n i e t mee. B i j " w i l 1 a n e e n h e i d , z e k e r 1 b i j eenhef.3.
e
".
I _
L
IT;:.;
is .. ...
,
IS d i s c i p l i n e noodzakelijk. Lenin h e e f t o n s ge1eerd:"Discip l i n e i s n o o d z a k e l i j k ' na&- d i s c i p l i n e eonder p o l i t i e k , om b i j e l k a a r t e noucle;l,nat n i e t '>i:e l k a a r t e houden i s , is een o n d i n g I f . De b a s i s van d e e e n h e i d t e h e r s t e l l e n l i g t n i e t in h e t b r i e f j e ven den Amstel, D i t b r i e f j e i s d e a a g o g i e en bedrog. Eenheid i s n o o d i g . e n z i j zal komen. N i e t d o o r b r i e f j e s , maar d o o r den str.'.:d ;'?or d e j u i j t e T o l i t i e k I'. Met d e z e u i t e e n 7 : : f t i n g van i.en m o r i i t t e * . ' ) v e r d e z r kwesti3 n a a voren g e b r a c h t , .;ing h e t cciigres met a l g m e e n e s t e r n e n accoor6.. De o p z e t van h e t u a r t i j b e s - . m r ?.er C,P,H, %as dus w e e r V O O ? d e z o o v e e l s t e maal m i s l u k - ; . W i j n k o o u h i e l d een z e ? r i - A t v o e r i g e r e d e over:"Dd I n t e r n a t i o n a l e s i t u a t i e sn Se 7 e r h o u d i n g- t o t d e Communistische I n t e m a tionsletf. De v e r h o u d i n g van Le C.P.HnCC,C. t o t de Communistische I n t e r n a tionale schetste h i j a l s volgt : "Onze v e r h o u d i n g t o t de c.ommimistische i n t e r n a t i o n a l e i s maar i n c i d e n t e e l . Het g a a t b i j o n s immers n i e t a l l e e n o m e e r h e r s t e l ; h e t g a a t er crn, da's w i j d e e e n i g e n z i j n , d i e d o o r d e daad t o o n e n , Lat de Conunu-nistische I n t e r n a t i o n a l e den weg aan-. w i j s t v o o r h e t p r s l e t a r i s . e t I'. H i j behande1d.e d a a m a de inte::naUionale g e s c h i e d e n i s en s t e l d e d a a r b i j Tas-&, dat ddze j. i i t L:.cihT; s t 2 . z ; vm t e a n s i - t k s s e : h e t B r i t s c h e r i j k en d e S o - v j , ~ : < A a n h e t s l o t 7 a n ~ ~ j rre d? e k e h a d - e l d e h i j n o k den meerger!oemdt:g b r i e f van h e t p a r t i j 3 e s t u u . x 5::- L",i',Ei, en v a t t e h e t s t a n d p u t van C q C.P.H.C.C. a l s v o l g t ssmen : V i j w i l l e r . áe ' ~ e i i : - ~ = . i11,s . d , '?e d e m a t e r i e e l e z n k e r h e i d iebiien n i e t w o o r d e l i j k a;lren,da&- he5ben w e n i e t s aan dat h e t n i e t a a l gaan! ,ZOG&:; h s t gegaan i s - We l a t e n o n s n i e t b e d r i e gen. We w i l l e n Ge sc:,i?eid 5.e o r g m i s a t 3 r i s c h e e e n h l t d . De&-air v o o r i s nood;g,?at gi m i s - r r r s t . z d b e s t a a t o m t r e n t de t e v c l $en p o l i t i e k , Afie-;e?. E 5 b e t e e k e n t o p h e t r o g e n b l i k n i e t s , o r g a n i s a t o r i s c h nnoh T o l i t i s k . mzar h e t kan weer a e t worden d o o r onze krachten". H i j noemde v o o r t s $.e tij2. o n g u n s t i g m a a r zag ondanks a l l e s b e t e r e t i j d e n r e e d s koacEy ais m E s r wer? 83J.gehouden en geen h a l v e m a a t r e g e l e n werden g e e c c e p t e e r d Het s t a n d p u n % d e r ,3id.ersl <;enop?ichte van h e t e e n h e i d s v r i a :stuk h i e r b o v e n u i t e e n g e r ; ? ? ; ? 1aerd I O ë~ o o r h e t congres g e d e e l & . nene d o o r d e 3fdeel,.Lng 9?es>'' .~?gediende m o t i e , waarin h e t bestuur b p d r a c h t werd g;ogeven a l l e s i n h e t werk t e s t e l l e n , o p d a t hers t e l met Noskou w 0 r d . e v e r k r e g e n , o p den g r o n d s l a g van d e r e e d s m?ergenoemde v e r k l a r i n g , werd met algemeene stemmen aangenomen. De v o o r z i t t e r s t e l d e toen v a s t i d a t d o o r de aanneming van d e z c m o t i e t e v e n s een a n t w o o r d was gegeven o p den b r i e f van h e t p a r t i j b e s t u u r d e r C.P.H., d,d. 26 September 1927. In h o e v e r r e h e t S e e t u m d s r CcPeH,C.Ci gevolg h e e f t gegeven aan d e aan hem d o o r h e t c o n g r e s gegeven o p d r a c h t , z a l t h a n s worden be sproken. . Vastgesteld z i j , d a t e r reeds eenige toenadering tusschen de p a r t i j e n v a l t t e b e s p e u r e n . w e l k e , hoewel n i e t # d i r e c t met v o l l e instemming van a l i . e ~ ,d i e n m n e medewsrking aan d i e t o e n e a e r h g ~ 3 r l e e n d e n , t o c h een volcongen f e i t i s . Het i n i t i a t i e f t o t ? s z e o?m?xwnking werd genomen d o o r de afd e e l i n g "Rotterdam" van ä e C,O.H. , d i e o p Z7 O c t o b e r 1 9 2 7 e e s u l t . . noodiging t o t h e t bestuur ~ r n C.?Rotterdamsche a f d e e l i n g d e r C.P.3,C.C. r i c h t t e , om een g e m e r i e c h n - p e l i j k e a c t i e ' t e v o e r e n teg6-i de p o l i t i e - t e r r e u r t e Rotterdarn. Ceze samenwnrking werd v.?;.lriegea 07 ,Le v o l g e n d e voorwaarden : 1. De v e r g a d e r i n g WIL :lz.+.~;s-iinden o-icier l e i d i n g van de CsP.H.C,,C. ; 2. De p o l i t i e k , d o o r d e v e r t e g e n w o o r d i g e r s van de C.P.H.C.C. in den Raad g e v o e r d , moestf worden g o e d g e k e u r d ; 3. Gedurende d e samonwerking mocht gesn a c t i e t e g e n elk?inder ge-
.
-
-
.
~
gevoerd worden ; Dat de h e t z e vóór de Gemeentera,ee.sverkiezingen d o o r d e C-P-H. g e v o e r d , werd a f g e k e u r d ; 5. Dat 2 s p r e k e r s van de C.P.H.C.C. en 66n van d e C.P.H. h 3 t woord zouden voeren In d i t o v e r z i c h t p a s t h e t n i e t s l l e b e s p r e k i n g e n t e r e l e v e s z e r , welke gevoerd z i j n om t o t d i t r e s u i t a e t t e g e r a k e n . De h i e r b o v e n be<.;?lde vergrdliri:.&! m r d o; 14 C e c e n b e r m-3::r. ;e ao1,terdam gehoudeïi er; jas d o o r r',!g+v?e:? -03 p j r s o n e n b i z c c h 5 . Ho e v e e l waiw?e a.; i de ze Yo : stmLgekomen samenwerking moe'; worden g e h e c h t , m o f : . e x samerwerkr.~igt , o % g e v o l g h e e f t gehcidtd..it d e g r o n d s l a g v o o r v e r ä . ? r e b e s p r e k i r i g a I s g e l e g d , v a l t nog i i i e t ;e zeggen, temeer 6.aar t h a n s van de e i j Z e v m d e C.P.H.C.C. w c r d t Os-. w e e r d , d a t h e t b e s t m r t e r C.P,iI. z i c h l i e t aan d e gemaakte afsp?:a& h e e f t gehouden. G e c o n s t a t e e r d moet e c h t e r n o r d e n , a s t ondanks d e z e b e w e r i n g , h e t v o o r b e e l d van Rotterdam d o o r a n d e r e a f d e e l i n g e n w o r d t gevolg?.. Zoo v i n d t o.a. o p 1 9 Januari 1.928 *e Heerenveen e e n e gecombin e e r d e o p e n b a r e v e r g a d e r i n g p l a a t s , u.l' - C . , . C en 'J.P.H, een f e i ? genorc.en, v o o r h e t & w c i j b e s t d u r der C-:5.H, geen b e l a n g r i j k e n ?,:rit:,r meer kan z i j n , dan is h e t z e k e r , d a t de e e n h e i d t u s s c h e n d e 'oe".i.. communistische p a r t i jen binnen af z i e n b a r e n t i j d een f e i t z a l .zL.jx. Deze verond.ergt:el'Liiig k m met ncg meerdere z e k e r h e i d w r 6 . m gr - d i t , omdat h e t c o n g r e s var! de C>P,H.C,C. Ge Ui o v e T l e g met ?e L G : ~ c - t i e v e i n d e c o n f e r r y t i e van 2 Ncveniber 1.924 s a m e n g e s t e l d e s t a t n t e n en program van d e ",,P.H. .>verham . Een a n d e r e b e ' i m g r i j k e f a n t o r , i ? . e ; c t c.e toOstandkomiag ~ ' m di e e n h e i d z a l medewerlrer, i s de ko1o:iia;e k w e s t i e , w e l k e o o k ~p he-: o o n g r e s werd besprqken. . . Het I1Algemeen Handelsblad" s c h r e e f o , a , van d i t o o n g r e s , & r t n - t was een symptoom van een wordend p r o l e t a r i s c h e e n h e i d s f r o n t iz Holland op h e t t e r r e i n d e r K c l q n i a l e p o l i t i e k Behalve d a t h e t c o n g r e s z i c h b e z i g h i e l d met d e b e s p r e k i l g :-a? d e h i e r b o v e n a a n g e h a a l d e vraags-ikukken: werd. o . a. ook behandel;. C.E -7akbewegingspolitiek en s t e l d e h e t ec'2grss z i c h op h e t staridp '7~11 d e in 1921 d o o r h e t c o n g r e s -r:m d.~? C,P,H. t e Groningen flomen v a k b e w e g i n g s r s s o l u t i e , ki n e t v o r i g e o v e r z i c h t r e e d s u i - m o r r i g besproken. Om aan t e toonen: hoe w e i n i g h e t v e r s c h i l i s t e n o p z i c h t e van d e v a k b e w e g i n g s p o l i t i e k t u s s c h e n d e Lieic%e p a r t i j l e i d i n g e n , w o r d t k e t w e n s c h e l i j k g e a c h t , om d e b e l a n g r i j k s t e p n t e n van d e b e i d e la.a:;ste, d o o r de b e i d e p a r t i jen aangenomen v a J r b a i « e g i n g r e s o l u t i e s t e g e n o v e r elkaar t e stellen. De r e s o l u t i e van d e C , P , H , C , C . , a ~ ~ ~ e r i o m e no p h e t o o n g r e s van 8 9 O c t o b e r i i l 7 , s ~ o o r td e a r b e l t o r s oma,, aan : llVoorzoover nog b u i t e n d e v a k r r r r s a i g i n g staande ei? u:.t d r c a a r d van hun b e r o e a d a a r t o e 'uehoozen. z i c h o n v e r w i j l d in hun 4.
.
-
.
-
-
p- a r t i j - c o n f e r e n t i e v& y 6 en 1 7 J u l i :.927 z e-g t i '!Dat a l l e - g a rt i j g e n o ot e n g e o r g a n i s e e r d m e t e n z i j l -:.~i:?. vaköewegin?. $ 7 . Een n a d e r e v e r k l a r i n g va: h e t . v a r s o k - 1 t u s s c h e n d e z e tvcoe vrn.t e n wordt n i e t noodzakelijk geacht,<.aar z i j voor z i c h spreken. E c h t e r ä i e n t wel t e worden opgema?lt.,dat t e n o p z i c h t e var. t e v a k b e w e g i n g s p o l i t i e k , n e e r g e l e g d i n ? c r e g o l u t . i e van d e C.P,II.C,C, volkomen overeenstemming b e s t a a t en G 3 o r d i e p a r t i j in a l el.jn g'=~. 'Lederen w o r d t ondersokreven. D i t kan l i l e t gezegd worden, z o o a i s :??dS i-n h e t voorafgaande h o o f d s t u k van d i t o v e r z i c h t i s a a n g e t o o n d , ' T a : I
"
,?
d e G,P.H. Resumeerende kan worden g?zegd, S e t de o n d e r l - h g e v e r d e s l d h i , ' . d i n d e l e i d i n g van d e C 7 Z n 5 : 3~ e e n h e X van d e bei2.e c o m u r i i s t i s c . h e P a r t i j e n in den weg s t a a t . Het b e s t u u r van Le CcP,HoC,C, werd, n a d a t o n d e r s t o m d e perso-m.3 o p h e t c o n g r e s werden 'ae3oemö.,in d e p a r t i jbes+.umsverga.clering van 1 6 3 c t o b e r 1 9 2 7 a l s ~ T g samengtcst9l-i t : l e T o o r z i t t e r : h J 'z G a :. 3 p e L - .JEC. -. . s?:,rec 56 L n + h r ö . a T
T-lK5Fl:I -nmq--
Ze ~ . r o o r z i t t e r : Y i j 2 - k i e Secretaris : l e Pennhgm.
T T k i Z C t B - ? c E m
ie: 2.: g ? ~ i gehor?:, i> ,
e r ? %O D G 3 G x t - 3 a
: 1, 2
i
n
qp;'s?;-.~.
t e Amsterdam
16
Isreel
JoP.xnes
_.-_^--lo
I
mebor-n t e .Kempen
;
,
grbaren t e &mierrdm G ;-auar;
~~
Leden
i n k van, G e r r i t , g e b o r e n t e XûxderwijB 'i i)em'ser 1891; C e t o n Jan C c r n e l i s . geboren t e Bedegraven i3 Alei TIT:~ ; P r e 5 e r i k 3... ..-_ A l b e r t ,Tan,grboren t e H e h o m g ? t u s 1894; _.-_ 3 li --..'_z :L :I a. Lsu!iz-, geboren l e Gr?ni.ngsn
: B x
--
I-'>
-^$ii;..i~--~.37
.
Het P a r t i j b e s t c m
.
v p p r
hn-7 n r r . i L . ;
.---..-Lr-,-l.-'.
g r o o t e n i n v l o e d o p d e : n t w i k k e l i n g van d e r e v o l u t i o n n a b e b&eging i n Holland i s d e r i c h t i n g , w e l k e de r e v o l u t i o n n a i r e vak beweging, belichaamd in h e t X a t i o n a a l k r b e i d s - S e c r e t a r i a a t (N,A.,S. za1 i n s l a a n en hoe de v e r h o u d i n g van h e t N.A,S. t o t d e communist i s c h e p a r t i j e n z i c h in d e toekomst zal o n t p l o o i e n . I n de v o r i g e o v e r z i c h t e n i s r e e d s a a n g e t o o n d , h o e diee v e r h c i i d i r z was en u i t e e n g e z e t , d a * een breuk. t,usschen h e t N , b , S . en &e ? , ? , E t o*Jor de t e volger: v 9 - . . : , ~ , e g i n g s p c ) ~ I tWi ~~k Scr>-c,t?.ail. I1 ket. v >:.€ani,. hoc f d s t u k "Het Natio:isal & b e i d ~ r . S e c r e t a r i a a t 'I z a l a o r d e n aa;:qit o u n d , d a t a l s g e v o l g rail d i e p~l?';i,3li een kbt,-re t u s s c h e n beid.? grpepen i s o n t s t a a n , $ . i e , a l s de voor7toekeneri g i c 5 n i e t beCriege;i, n i e t meer t e overbruggen i s I
.
111. B a t i o n a a l A r b e i d s - S e c r e t a r i a a t . (N.bi S. in de v o o r a f e a a n à e o v e r z i c h t e n i s u i t e e n e e z e t w s l k e d e o o r I
zaken z i j n gewees;, d i e e r t o e hebben g e l e i d , d a t een b r e u k t u s s o h d n h e t ?T.A.S. en de C.PoH. een voldonger. f e i t i s g s v o r d e n . I)e v e r h o u d i n g h e e f t z i c h in h e t t i j d v a X , w a a r o v e r d i t o v e r z i c h t h a n d e l t , nog meer v e r s c h e r p t . Thans wordt door d e N.A.S,-leiding e r o p aangedrongen ?m offic i e e l een breuk met de Roode V a k - I n t e r n a t i o n a l e t e k r i w e r k s t e l l i g e c . Door d2 l e i d e r s vaii het; iT.b.S. en <.ie van d e b i j h e t F,A.S. a a n g e s l o t e n q r g m i e 3 t i e s word; eer, s . b e ? s c l ? i a t i g o a c t i e g e v o e r d , or den l e d e n b i j tfi b r r n g e ? , d a t he:; Y: h s t b s l a n g van h e t N.A.S. n o o d z a k e l i j k i s , da:- c p hFit a.s. c o n g r s s , Ïx?tvfelk met Easohen ;xl worden gehouden, h e t b e s l u i t t o t ="scheiding van h e t N,A.3. van d e R . T . I . , met algemeene stemmen w o r d t aangenomen. I! L e Ook i s gewezen 3~ ket. f e ~ : . t ,?.st 6.c ?JcA7Sc.-i.eidingd e L .rakbeweging o p den vooygrond .';redende ncnmunis ten n i e t a l l e e n . T o o r royement v o o r d r a a g t dc eh zel's hi.eri;oe o v e r g a a t . Een cLirInunisten-v.er7,lgin$ iri der, .;;me;! z i n d.2s wocrds w c r d t d o o r de N.A.S.-Leiding 0 7 h e t t e r 7 e i i i d c r v:.koewiging g e v o e r d , N i e t s l e c h t s i s *it e c h t e r h e t g e v a l op h e t t e r r e i n d e r vakbeweging e r toe overgegam . . a l l e e n , doch z e l f s i s 6 e N,h,S,-;eiding zoover aan h a a r ' h a a t t e g e n d e communisten t o e t e g e v e n , d a t z i j h e t l i d van h e t p a r t i j b e s t u u r d e r C.P.H., Lk. A.S. de L e e u %' , pseudoniem A. de V r i e s , b e r i c h t t e , op z i j n S i j d r a g e in h z t wetenschappelijkmaandblad"lilassenstrijd geen p r i j s meer t e s t e l l e n . P r o f e s s o r M a n n o w v s r k l a a r d r z i c h s o l i d a . 5 . r z e t z i j n 7:s. t i j g e n o o t De Leeuw, en bedankt,? als nsdewerker TZJI genoemd tL;Csclirif t. Deze daad van l e !i,A.S.-leiding t e e k e n t z e e r s o h e r p de -rer.houding t u s s c h e n d e v a k b e w e g i n g s l e i d e r s en d e communis-Gen, a l o re- .. k e n i n g wordt gehouden met h e t f e i t , d a t in J u l i j.1. d o o r de S. A.S.-leiding en de b e i d e h i e r b o v e n genoemde communisten een -:erk l a r i n g i s g e p u b l i c e e r d , w a a r i n werd v e r k i a a r d , Gat h e t c o n f l i c k , o n t s t a a n t u s s c h e n C.P.H. en N.A.S., geen a a n l e i d i n g was o m d e comm u n i s t i s c h e medewerkers van ' K l a s s e n s t r i ja'' t e weren flenzelfde v e r s c h i j n s e l d e e d z i c h v o o r b i j d e p l a a t s g e h a d hebbende v e r k i e z i n g van 5 l e d e n v o o r h e t NaA.S.best;iur. De i e i c ? i n g va; h e t N.A.S. o n t z a g z i c h t o e n z e l f s n i e t . om den l e d e n t e a d v i s e e r e n , de communistische c a n d i d a t e n n i e t t e k i e z e n . Z i j ging z e l f s z o o v e r , om den a f t r e d e n d e n îüoA.S.bestxurder Ma d e B o e r , een man,c'ie z i j : ? g e h e e l e l e v e n d e revolutionnaire,;eweging h e e i t g e d i e n d en in 1.925 l i d van d e G.P,H. was geworCer, T a r d e v e r k i e z i n g t e r o y e e r e n . Deze v e r k i e z i n g s s t r-i j d , C.?e i n h e t teelien werd g e z e t va2 iU1.<.9,c o n t r a C o m . I n t e r n . ,Rmi:-.i.-.;QZ , w a x ? met a l l e t e n d i e n s t e s t a a d e m i ä b . 1en ge-d. In dezen s t r i j d hebben d e communisten den n e d e r l a a g g e l e d e n en i s t e v e n s komen v a s t t e staan, d a t d e Lqvlotd, d i e d e C.P.H. op h e t N.A.S. h e e f t van w e i n i g o f geer b e t e 3 k e n i s Zs. Van de 6555 u i & w b r a d t e s&nm.en k e e g de h o o g s t e candidas?: cler COmmmisten slech-ts &Y& en de l a .a m 428 s t e r n e n . LO. Boven dier,
.
-
Bovendien i s aan de hand van dezend u i t s l a g v a s t komen t e ? r s l 2 e r N,A,S.-leden e o t i e f aan 6 r z e n s t r i j d h e e f t d e e l g l r o i ~ o 2 , ; = g r v e e r 933.3 l e d e n namvn a& i e v e r k i e z Q g geen d e e l . Hoswel g e c o n s t a t e e r d moet worden, dzt, d e c o m u n i s t e n e l l e s in h e t werk s t e l l e n o m e?:1 s.fsclici2ir,g -fan k i t . N...k?S- van d e R , V , I . t e voorkomen, voorspei,+. bovenst&.nde -ai+?Leg, :at h e t vsors?.el. N.i.,S. voor afschsit ue-k w n ! ?ire;.hniä. g e i . zende wz::~schijn1.f. %h e i - met m e e r 2 s r h s i L -‘a e k e m e n ~ ? 1 wordei a::r.geiicmen . Gezien h e t resi;:- i i i ; -7z.n h 5 f 9 7 - 0 22.i -.i27 d o o r de c o m u ; ? - ~ t e n g e s b i c h t e ,?orni.b{ ~. J ü r h e t 3:hud v e n s,=ns;u.it?.ng van h e t N . A - S . b i j de R q V , I , , henoeve;; z i j o;? k.?e_r s u c c e s t e r e k e n e n en z a l d e b e s l i s s i n g , d i e L o o r be? -or.g>?.s z a l w c r l e n genoaen. n i e t t e n guliste van de oomnunisten u:.t-ral:eg. De t a a k , w e l k s beCoe3.d Comi.%é z i c h vanaf d e o y r i c h t j n g s t e l d e , n.1. o m d o o r middel van h e t hoi;.c‘.en an vergaS.eringen en d o o r u i t g i f t e van een org?.m Livloed. op z e 1 e e . m v-w h r t N e A o S , t e k r i j g e n , kan a l s m i s l u k t Kordec ‘ ~ s .s o. > ~ w ~ . . Vanaf de oprich.::.i?ig z ~ T,ot y n u k r 5 n u m e r s van S e t o r g a a x “Het Kompasr1 verzc;lzrc;i 0 3 i? e m ‘ x ~ c k m e 02 d e b r e s ‘1001’ d e R. V, I. ’I u i t g e g e v e n . V a r de gehox.<.sr v=r,zs&iri:igen t s 3 7 s l e c h + , s 6é:q g e w e e s t , ~ - 1 , d i e 7% 12 Z)r~?n.;,r : , . G k Zij weid <.our- D E ~ $ T ; ~ ~ ~ De ze vergs?er5.ilg -L ‘;!.ne T & L ?-et. 3estuu.r zoo ‘ n s u c c e s gewor5.en, G a t . :AC+ : J P ~ L U U> 1- 6.age.r l e t e r opaieuw 55:,.1 v e r g a d e r i n g u i t t e s.:l!_rijven, welke in t e g e n s t e l l i n g niet d e hirz--~ boven b e d o e l d e , i s n i i a . ? c o :s geiaQ:-?er! x 600” ?lech.bs 22 pensonen was be zo c h t . U i t h e t hier’ûc,v:.n F .-l vi'^^ d $ kan ‘ L m ock zonaer 0 7 i e r d r ijving de conoln..i<-; IVCP .:iO.J I? 4 7 3 , ;,, ioiv:.oed? d i e n i e conmun i s t e n o p ?e -;ektxwes. > ?I’ ,:..Ce? fi.ic-n var. geen S e t e e k e n i s v o o r de v e r d e r e o n t v ? ~ . ” i . d i ~3 2. u L Y ~ i > i w‘ ~ md e G.P.H. is. V a n g r o o t e i ia-T?.oed i a e c h t v r 5.2 liouding, L i e d e k:-eurloozr vw, d e z e k w e s t i e aan.massa van ongevee;: 930: l r t e n ;s_r 03z;:ic::te neemt. Van meer b e t e e k e n i s VOOT ,-!.e ontwLkkr:.L.ig van d e ‘ H e v o l a t i o n n a i r e vakbewegisg i s he.; v c r l o u p va? t!s bespreY:ngen welke t,uss>hen d e b e s t u r e n vza h e t ? ; A > S : e n l;sCerI.a,tscL SyndLczl5.,rtisch V&ve ?.bond (IJ.S.V.) z i , j a gc-.ro:?rC.. w ~ . r v zir hsi v o r i g e o v e r z i c h t r e u d e gewag i s semaäkr,. Het r e s u l t a e t V T <*ze I6Lp,“ekLger, i s , daT; de d o o r d e 3 e s t u r t . 3 van h e t N.A.S. en 37,S.V.. i n g e s t e l d e cgmniissie. welks t o t t a & had een onderzoek n a = d e m o g e l i j k h e i d van h e r e e n i g i n g van h e t K , A . S . en h e t N.S.V. in t e s t e l l e n , a l s h e a r m e e n i l g v a s t s t e l t , da-: h e t t o t s t a n d b r e n g e n van d s o r g a n i s a t o r i s c h e e e n h e i d d e r r e v o l u t : - ,o n.n a i r e -. vakbeweging i n Na5.erlmd. t r h g e n d n o o l z a k s l i jk i s De Commissie a c h t d e t o t s t a n d k o m i n g d e r o r g a n i s a t o r i s c h e eenh e i d m o g e l i j k o p den --olgend.?n gr0nd.sle.q : 1. De b e i d e VakcsrL.::al~? 4 e r e e n i g e a z i - h iri n e t N.A,S. 2. De s t a t u t e n d e r b i j d e Sei6.e v z k e e ? . t r a l e s a a n g e s l o t e n o r g a i s a t i e s worden i n overee.qstemir?g ge‘ir.âcht n e t d i e ven d e he.?e e n i g d e Gen t = r ie S . 3. A l s c o n t r i b u t i t ? - r e 6 o l I n 5 v o o r d e hereaiiigde C e n t r a l e s z a l 8.2 t h a n s b e s t a a r z e mLz ?:e’; Xc&?:. gellen. 4. De r e c h t e n sn ’re.r>:I.ich+iqgen, n e e r g e l e g d i n d e b e s t a r n d e stet u t e n , e n z , zuu’;;-n o;;] &en ?.ag d d r h e z e e n i g b g o n m i d d e l l i j k van k r a c h 2 z i j n ’ i o I_* ,%l.la ‘ t o t <e Cen.tra?e ’senoorende 0rgani.s.a* t i e s en i e c o n . 5. De i n den wag sfasnd.5 -:?lsc?cri-che i n C , e r n a t i o n a l o v e z b i n d i n g e n vzr ?.e b s X ? ? e l e s worc?pn. mqwel door h e t N o A a S 0 a l s d o o r he; l ï o . 3 0 V o , p r i j s g e g e v e n on zzl. in 3.6 he.?eenigde C?at r a l e s d e vreag yiin d e o r g 3 I : i s a t o r i s c h e i t ï t e r n a t i m a l e v e r b i n dingen ged.-srerir7? twee j a e r n i e t a m cl? or8.e worden g e s t e l d .
staan, d a t s l e c h t s een k1.c;:.
~,
-i
-.>
~
~
.
.II
r
o p & e a l l e r e e r s t e p l a a t s d i e n t t h a n s t e worden nagegaan,w.lke de a a n l e i d i n g i s g e w e e s t , C . 3 &e b e s t u r e n van de b e i d e C e n m a l e j e r t o e h e e f t g e b r a c h t h e t ?raagstuk d e r h e r e e n i g h g d - r b e l d e v a k c e n t r a l e s c c m m i s s o r i a a l t e maken. We hebben r e e d s u i t v o e r i g d e m r t i e v e n u i t e e n g s z e t . 6:s hst N,A.S.bestuur en 6 s b e s t u r e 3 :er b i j h e t N,A.Sc aangesLoten ?rqinls a t i e e e r t o e h e b j e n g e b r a c h t e m S e s l u i t t e nemen, nm (?ie 3 t t j : n a t i o n a l e v e r b i n d i n g mE-” Ca R, V. I -.x ?,erbreker.. Deze b e s l i s s i n g {!mi d o o r k : t N,S.V. b e s t k u r hangegr5yen :!!I het, N.a.S.bestuur u i t t e Loodigsn, h ? t v-aagstuk ‘.an d e h e r e e n i @ n g d e c b e i d e C e n t r a l e s -Ge b w p r a k e n . Op d e tweede p l a a t s z a l ?.e vra.as besproken moeten worc‘.cn c f d + k a n s b e s t a a t , d a t de h o r r e n i g f n g t o t s t a n d komt. A l v o r e n s h i e r t o e o v e r t e g a a n , w o r t t i n herinne-nirig g e b r a c h t , d a t van 1920 t o t 1 9 2 3 h e t v r s a g e t u k van d e i n t e r n a t 5 o n a l . e v e r b h d i n g e n I’ a a n s l u i t i n g v ~ mh e t N,A,S, b i j d e R.V;I.ll o f “Interne’iicn a l e Arbeiders Associatie “(I:AoAg) t e B e l l i j n , e r toa geleid h e e f t , d a t i n d i e j a r e n a m den inweadigen a r b e i d van h e t Ji,dcSn n i e t s werd gedaan. Ook d i e n t e r o p gswszen t e worden, d a t d e m e e r 8 e r h e i d ven h e t t o e n b e s t a a n d e N,A.S.hestuur z i c h o n t t r o k aan h e t b i j r s f e r s n d m genomen b e s l u i t , om nede l e werksn aan h e t s t i c h t e r , van sn t o t .i;oet r e d i n g t o t d e il 1922. Eer2.i j:? ; e s t J , c h t e S y n d i ~ a I . i e ? ~ z o kIc!;are n a t i o n a l e Vakcen c r d + . 23 1.; A.: A., . H e t c o n g r e s 7~2r h& f.T:.A,S. L923 @ 3 S l O O ‘ Ü eoh’iar 3 T:-inoips :o+ a a n s l u i t i n g b i j l e R C ~ ó J .an ~ werd. L o o r h e t No60S.-ccngras 1 9 2 5 o f f i c i e e l t o t a a n s l u i t i n g vm h e t NaBaSe b i j de FLV.,16 b e s l o t e n . A l s g e v o l g van h e t d o o r h e t NcA.S. ...c o n g r e s 1.922 gs;i,iner, ‘oe.. s l u i t , t r a d d e m i n d e r l r e i i ven h e t N.k,S.bestum u i t b e t NeAaS, en v e r a d o o r d i e mitideirheii’ ? p 2 4 Ouni 1 9 2 3 h e t N,S.V. gesficht. De u i t t r e d i n g werd Eemc Li.‘.€ &:O : 1. Dat de a a n s l u i t i n g - a n ‘ E i N.A..S. b i j de B.V,I. in 8tri-jC. w8.s met d e b e g i n s e l e n v u het N n & S - ; 2. Dat h e t N,A,S, d o o r d.e amsL.uit:ng b i j d e . R , V c I c anúergeachillrl was geworden ran ie c o m u n i s t i s c h s p a r t i j , omCa*; 2.9 a,V;:,. gedwongen werd, d e p a l i t i e X van &e communistische i n t ? n a * l o n a l e u i t t e voeren; 3. Het z i c h o n t t r e k k e n & e r meerdsrl.eid van h e t NcA,Sobeit.m.r ?‘an ... h e t b e s l u i t cm t 3 + a m s l n i t ~ i n gvm h e t N-A,S. a z j FL? I . > A o 8 < o v e r t e gaan B i j de b e h a n d e l i n g v w t.: n a a g 3f e r k a a s ‘;iestaBr. u.i.?; ,?rn h e r e e n i g i n g d e r k e i C s ce.ntrz.laa to-i s t a n d komt, moe+ e e r s t vronë.$;i n a g e g a a n , o f e r t h a n s in h e t N,A,SJ zooveel v e r a n d e r d is, ;i@.% ?en h e r e e n i g i n g van de b e i d e C e n t r a l e s m o g e l i j k is. Deze v r a a g moet ontkennead worden beantwoorci; omdat, het. X=A,U., z i o h n i e t van d e R,V.L, a f s c h e i d t om p r i n c i p i e e i a , Csch a l l e e n cm t a c t i s c h e redenen , Het l a n g e r a a n g e s l o t e n b l i j v e n van h e t N a A o S o b i j de. R , V O I . ; . . b e t e e k e n t v o o r h e t .NbAoS7 ”de o p h e f f i n g ’J. Het i s nu j u i s t d r z a p r ï n c i p i e e l e k w s s t i e , welk2 cio l o i d e x van h e t N.S.V. in 1 9 2 3 d e e d b e s l u i t e n , z i c h vari h e t No$-S9 E€ .5% scheiden. U i t d e h i e c b o v e r g e r e 1 e v e s d s r~vsreenkoms+bLi j k t t e v e i i s ,c?.n+ : h e t N.S.V. 1. h a a r a a n s l u i t i 3 g Si.; 6 c xo6t p r i j s g s - J e n ; 2. d a t d o o r h e t N*A.::I. hss-G-1-;r geen z e k e r h e i d w o r d t geg.âven OVex de t e v o l g e n p o l i 5 i e k Voor h e t N,A.S, b 3 t e a k e n t Le h e i s a n i g i n g e e z r e r s t s r k i n g v a z i j n p o s i t i e , t e x v i j l gsngemde p r . a s l a g v o o r h e t N,S0V. geen W a a r borgen YO o r d e syr.d i o alis t !,s c5.z ~ e L > e -2vgir; gs- po 1it i ek 5 i 3 tt * Een a n d e r e , evunee ~::c:mgzLjke ;’ao$or, d i e 8.5 hereen:.$ing d e r b e i d e c e n t r a l e s in 6e:n weg E J s a t , i s , Ca?; d o o r 8e:i v c o r 2 i t t S V a n h e t N.A.S. o p h e t o p 12 an 13 Noveniber 1927 g$h.9?1&6U &emO3S%?* t&&fo o n g r e s i s ai~g9’<~;r;fi.!.~3.~ d.a ac,y,sl: jkke.i.2, b.~i 1 6.r :iame-?L?
I
.
, : a , “
-
v e r k i e z i n g in 1 9 2 9 met een e i g e n c a d i d a t e n l i j s t , de z,g. “ b r u i n e l i j s t ” o n d e r de oogen z a l Norden g e z i e n . Het is dan ook OP grond van h e t h i e r b o v e n g e r e l e v e e r d e , d a t d o o r d i v e r s e v o o r a a n s t a a n d e l e i d e r s van de b i j h e t N.S.V. aanges l o t e n o r g a n i s a t i e s , k r a c h t i g s t e l l i n g w o r d t genomen t e g e n een here e n i g i n g d e r b e i d e C e n t r a l e s o p genoemden g r o n d s l a g . De c o n c l u s i e , welke u i t deze u i t e e n z e t t i n g a l s v a s t s t a a n d e mag worden aangemmen i s , d a t b i j a l d i e n d o o i h e t N.S,V.congres, dat; op 18 en 1 9 F e b r u C c i a.s. w o r d t gehouden. zou worden b e s l s t e n t o t h e r e e n i g i n g d e r 5?-.de C e n t r a l e s , de s t i c h t m g van een nieuwe v a k c e n t r a l e een v o l d o n g a f e i t zal z i j n ,
IV. R e v o l u t i o n n a i r S o c i a l i s t i s c h Comité
.
( R.S.C.) Het B.S.C. werd op 1 Augustus 1927 t e Rotterdam, met aanvankel i j k 50 l e d e n o p g e r i c h t en werd a l s v o o r z i t t e r h i e r v b benoemd. de Ehgelbertus B o u w m a n L geboren‘l4 bekende N.A.Sr-bestuurder Maart 1882 t e Schiedam en wonende t e R o t b r d g . De o p r i c h t i n g van d i t Comité moet n i e t $ a l s een o p z i c h z e l f s t a a n d f e i t worden beschouwd, doch i s een u i t v l o e i s e l van eer. s e d e r t 1 9 2 4 door de N.A.S.-leiders voorgestane p o l i t i e k . Met de benoeming van S n e e v 1 i e t a l s v o o r z i t t e r van he; N.A.S. (Mei 1 9 2 4 weTd een nieuwe p e r i o d e voor h e t N.A,S& ingel u i d . Van den b e g i n r e a f h e e f t h i j g e t r a c h t aan h e t p r a c t i s c h e werkt e n behoeve van 2.e z.rvo:.utionnsire vakSeweging, de d.eelname PN: h e t N I A I S < op p o l i t i e k en p a r l e m e n t a i r - p o l i t i e k t e r r e i n t e b e v o r d e r m . Het d o e l van deze a o t i e i s een K a m e r z e t e l v o o r z i c h z e l f t e vero v e r e n . De f e i t e n hebben d i t i n de l a a t s t e j a r e n voldoende aanget o o n d en i e d e r e g e i a g e n h e i d werd aangegrepen, om t o t d l t d o e l t e geraken. In 1925 werd h e i toe?: b e s t a r n d e c o n f l i c t i n de C.P.H. aangeg r e p e n , om n o t d i t doel tr gerakEn. Door de N.b.S.-leiding werd o p 8 Mei 1925 t o t o p z i c h t i n g ‘YEW h a t R e v o l u t i o n n a b Arbeiders-Comité (R.A.C.) besloten. Het d o e l van d i t C o n i t 6 was, cm een h e r k i e z i n g van WiJnkoop C , S . d i e een z,g. “N.A.S.-rn~et-kapot-politiek‘~voerden, o n m o g e l i j k t e maken. De i n Amsterdam zeer p o p u l a i r bekend s t a a n d e v a k v e r e e n i g i n g s l e i d e r C , E: i t s z , werd a l s No. 1. op de l i j s t g e p l a a t s t en S n e e v l i e t alsNo.2, Behalve d a t E i t s z een zeer g e z i e n m a n was in de r e v o l u t i o n n r i r e vakbeweging, was van hem e c h t e r o o k bekend, d a t h i j , d i e van h u i s u i l de a n a r c h i s t i s c h e b i g i x s e l e n “ a s t o e g e d a a n , een verwoed voorv e c h t e r van de a n t i - p + r l e m t ? n h i r e a c t i e x a s . Daar a l s m o t i e f voor de o p r i c h t i n g van h e t B.A.C. en de ind i e n i n g van een c a n d i d a t e n l i j s t werd opgegeven, de h e r k i e s i n g van Wijnkoop C. s. o n m o g e l i j k t e maken, v e r v i e l d i t m o t i e f , t o e n Wijnkoop C.S. z i c h i n X e i 1925 v r i j w i l l i g t e r u g t r o k k e n en z i c h n i e t meer h e r k i e s b a a r s t e l d e n . Een tweede f a c t o r , waarmede de NoA.S.-leiders toen geen v o l doende r e k e n i n g hadden gehouden, w a s , d a t de l e d e n van h e t N a A . S p , die door K i t s z e,a, s t e e d s i n a n t i - p a r l e m e n t a i r e r i c h t i n g wcaren op.: gevoed, z i c h tegen deelname van hun l e i d e r s aan de p a r l e m e n t a i r e actie verzetten. Het g e v o l g ’ v a n een en a n d e r was, d a t op 3 Juni 1925, ofschoon de c a n d i d a t e n l i j s t e n v o o r de v e r k i a z i n g r e e d s waren i n g e L i e n d en de wet i n t r e k k i n g d a a r v m n i e t meer t o e s t o n d , h e t R.A.C. werd o p geheven. De N.A.S.-leiding b l e e f e c h t e r d e n o o d z a k e l i j k h e i d van dec:-name d e r vakbeweging a m p a r l e m e n t a i r e a c t i e p o p a g e e r e n . Toen e i n d e 1 9 2 6 , begin 1 9 2 7 opnieuw een c o n f l i c t t u s s c h e n de o n t s t o n d , werd b i j de v e r k i e z i n g v o o r de 1ed.m en h e t N.A.S, C.P.H. van de P r o v i n c i a l e S t n t e n opnieuw een Arbeiders-Comité o p g e r i c h t , De N.A. S . - l e i d i n g , g e z i e n de e r v a r i n g b i j de v o r i g e v e r k i e z i c g opgedaan, g i n g nu v o o r z i c h t i g e r t e werk en b l e e f a c h t e r de s c h e r n e n , 13. o f schoon ~
’
o f s c h o o n de c a n d i d a t e n , d i e op 1 e z e l i j s t voorkwamen, a l l e n bes t u u r d e r s waren van de b i j h e t N,A,S. z a n g e s l o t e n o r g a n i s a t i e s . Een c a n d i d a a t werd n i n t verkozen en Werd in m o v e r r e dua geen s u c c e s b e h a a l d , doch de o p p o s i t i e t e g e n d e e l n a n e aan de v e r k i e z h g van de N.A.S.ledsn b l e e f u i t D i t gaf den N.A.S.-leiders moed, en b i j de i n Mei 1927 gehouden v e r k i e z i n g v o o r l e d e n vrn len .Amsterdamschen Gemeenteraad werd opnieuw d o o r b e t 5.?beLderz-(:g t:i.t:i aar1 de . ; e r g i e z i n g d e e l g e nomen en werd de h i e r ~ , , v e n $ e n o r n i " . ; L K i t s z a.:s l i d van den Gemeenteraad gek0 zez. Xe.; ArOeid.31 I:. Com:.té i werd i n t u s s c h e n o p g e h e v a , dooh K i t s z b l e e f ,als ',.?rtege~vo.,:r.r.ig<;ï. van d e r e v o l u t i o n n a i r e srrb e i d e r s b e w e g i n g , l i d van den Raar;.. In Rotterdam waar o o k s e ä e r t 1'325 een s t r i j d t u s s c h e n de p l a a t s e l i j k e afdeelinge: van de b i j liet ?T,A,S; a a n g e s l o t e n o r g a n i s a t i e s en de a f d e e l i n g d e r C,P,H. was g e s t r e t e n , werd, hoewel d a a r d o o r de vakbeweging a l s zoodanig aan de y a r k i e z i n g geen d e e l werd genomen, o p 1 Augustus 1 9 2 1 t o t s t i c h t i n g vGui h e t R,S,C. overgegean. D i t Comité, d a t t h a n s b e z l g i s een l a n d e l i j k e o r g a n i s a t i e t e vormen, zal in de toekomst voo:Ses+,em& z i j n , om de p a r l e m e n t a i r e t e b e v o r i e r e r sr n o e t d i t besohouwd worden a l s a c t i e van h e t N.A.S. t e z i j n de e e r s t e s t a p op den w9g :?aar de vorming van een z.g. llLabcOr- P a r t i j ' r , h e t i d e a a l van Y n a w l i e t . A l s tweede s t a p i n dsze r:i.ch-:Lig i s t e beschouwen de u i t l a t i n g van S n e e v l i e t op h e t a p li? .'a :,3 Ko.ieinLer 1 9 2 7 d o o r h e t N.A.S. gehoudeq d e m o n s t r a t i e f coiigres;. D i t a o n g r e s , b e d o e i C a l s he??.snki:?g van den o p s t a n d in 1 9 2 6 o p J a v a en om de s o l i d a r i t e i t va? h e t NeA,S, met de s t r i j d e r s in Indon e s i ë t e t o o n e n , v e r k l a a r d e Snes?:l.iei; o,ar . "In 1 9 2 9 ' z a i h e t onze t a a k z i j n om b i j de v e r k i e z i n g e n b r u i n e kameraden in ds Kamer t e 1Cri:gen: d a a r a a n d i e n t d o o r ons en de l i t i e k c y . d t i i . i s i f 4.i; k F a c h t gewerkt t e worden. EL- moet +-,omen een T i?--m e ii is; I' Thans k o m t de v r a a g n a m vciren, weike p o l i t i e k e p a r t i j w o r d t d o o r S n e e v l i e t b e d o e l d , d i e met h e t N..B,S, met k r a c h t d i e n t t e werken aan h e t brengen van b r u i n e kameraden i n de Kamer ? B i j de beantwoording van deze v r a a g moet de l i j n , d i e door d e o p r i c h t i n g van h e t R.S-C, d o o r de NoA.Se-leiding i s u i t g e s t i p p e l d , worden gevolgd en o o g de v e r h o u i h g t e i i o s z i c h t e de K o l o n i a l e p o l i t i e k van de C o F e H o en h e t N,A..S- eJen onder oogen worden g e z i e n . V o o r e e r s t z i j de a a n d a c h t e r O'? g w e s t i g ä , d a t h e t A r b e i d e r s Comité na d e - v e r k i e z i n g : r a K i t s z R L S id v a n der, Amsterdamschen Gemeenteraad, werd opgeheven. Cy u i . ü i . s t i e f van de p l a a t s e l i j k e a f d e e l i n g van h e t N,A. S. , h e t l ~ P l a a ' , s e l i j ~ . B r b e i d s - S e c r e t a r i a a t ' t '1Amsterdam*7,wearvanC. K i t s z s e c r e t a r i s i s , werd in een op i . 1 2 * 1 9 2 " gehouden v e r g a d e r i n g t o t b e s t e n d i g e n h i e r v a n b e s l o t e n . A l s agenda-punt v o o r d e z e v e r g a d e r i n g s t o n d ook vermeld 'I B r u i n e l i j s t I f en h e t was o p deze v e r g a d e r i n g , d a t S n e e v l i e t meded e e l d e , d a t n a a f l o o p van h e t demonsti-atief-congres een b e s p r e k i n g met de b e s t u u r d e r s van h e t N.A,S. wa8 gevoerd o v e r de mogeiijlcheid van o p r i c h t i n g van Revo1ut.i.onnair-So c i a l i s t i s c h e C o m i t é ' s in d i v e r s e p l a a t s e n , en d a t een c o m i s s i e was benoemd, t i e de m o g e l i j k h e i d van d e u i t g i f t e van een orgaan nDe Vla; Ir omdes de oogen m u z i e n . U i t een medio November Loo? l ? ~ ? ZR,S,C, v e r s p r e i d v l u g s o k r i f ' : b l e e k , d a t r e e d s een L a n d e l i i k e o r , p 1 < ~ 3 - , . c i"as e g e s t i c h t en d a t 'Ceg i n Deoember t o t u i t g i f ' i e vw. een Jrg&,m m u worden overgegaan,wearvan de a d m i n i s t r a t l e g e v e s t i g & i a b i j D i r k W o u d t , geboren 6 December 1901 t e Zaandi j k , wonende .~ Hoofdwsg I f . t e Amsterdam, beambte bid h e t - N.A.S. Hiermede i s d u s voldoende b e v e s t i g 6 , d a t d e N.A.S.-leiding een p o l i t i e k e p a r t i j w i l s t i c h t e n s cc t.ez9 p o l i t i e k e p a r t i j i s , h e t R.S.C. Het orgaan i s intussciisn nc-g n i e t v w s c h e n e n . Welke is nu de houdina" p ~ n C,E,H. N.A.S. t e n o p z i o h t e van de Ko'loiiiaï e
.
Zm.
~-
Koloniale politiek ? In h e t e e r s t e h o o f d s t a k hebbun we reed.: ' J e s p o k o r , ?a? :..it h e t v e r s l a g v a d.e , 3 a r t ' _ j - o o n f e r e n t i e i s komen v a s t t e s t a & . ] , d & t d o o r d e C.P.H., v o l g e n s L n z i c h t aan d e K x e c u t ~ L r ~'er? e 1:Ie ï n t e r n a t i o n a l e f o u t e n z i j n gemaakt en d e e l s c h :"3.C':'t. ' i c i n vm Fcllm7d" n i e t s t e r k genoe& f l a r voren v a s g e b . a d i t . ?JL i s I.w<-ii+.g e b l e k e n , d a t d o o r -S.. 6 ,T, a 0 e . .I': een d s i l.eiLcle.:8 n.2.: , . e ?.:<.I* r. 'vL+r. .-I h e t v e r b l i j ; ;n I n d i ë 1.3 o n t z s g a , fc i: i:: z:.jz .G:~>.*.x;. 3111cii.'. VI
.
.. ..
4.
!
, i
p o l i t i e k , d i e Semaoen en S n e e v l i e t wenschen t e voeren ; D a t i n verband daarmede, g e z i e n ook d e o m s t a n d i g h e i d , d a t Semaoens p o l i t i e k d o o r d e C.E.H. n i e t w o r d t g e a e e l d , d e m a n i s , d i e n a a r a l l e w a a r s c h i j n l i j k h e i d op d e z.g. b r u i h e l i j s t van h e t b1,fi.S. z a l voorkomen ' l .
V.
L i g a t e g e n I m p e r i a l i s m e en K o l o n i a l e O v e r h e e r s c h i n g . ( L i g a . ) Yl'anneer e r één o r g a n i s a t i e i s , waarover in den l a a t s t e n t i j d , zoowel i n b i n n e n l a n d s c h e - a l s b u i t e n l a n d s c h e bladen i s g e s c h r e v e n , dan i s h e t z e k e r o v e r de L i g a t e g e n I m p e r i a l i s m e en K o l o n i a l e Overhe e r s c h i n g . De a l l e s beheerschende v r a a g , o f de I I I e I n t e r n a t i o n a l e , o n d e r den s a h i jn van n e u t r a l i t e i t , i n s o c i a l i s t i s c h e , n a t i o n a l i s t i s c h e en i n t e l l e c t u e e l e kringer, zou t r a c h t e n d o o r t e d r i n g e n , werd van a l l e z i j d e n besproken en d o o r d e communisten en e x t r e m i s t e n o n t kennend be an two o r a . De a n d e r e bladen kwamen a l l e t o t d e c o n c l u s i e , d a t d e L i g a , e v e n a l s de I n t e r n a t i o n a l e A r b e i d e r s Hulp (I.A.H. ) en d e I n t e r n a t i o n a l e Roode Hulp ( I . R . H . ) , a l s een p l a n e e t moest worden beschound, d i e "om den Zon van Koskou I' d r a a i t Op h e t van 9 14 F e b r u a r i 1 9 2 7 t e B r u s s e l gehouden c o n g r e s d e r L i g a v o o r s p e l d e Edo F i m m e n r e e d s , d a t d e l e i d e r s van d e L i g a a l s communisten en de L i g a a l s communistische o r g a n i s a t i e gebrandmerkt zouden worden. I n d e s l o t z i t t i n g z e i d e h i j o . a. : "Men z a l prCSeeren o n s t e " b e l a s t e r e n " d o o r t e zeggen, dat onze L i g a een communistische truc i s . Ik v e r k l a a r evenwe1,dat we n i e t o n d e r h e t p r o t e c t o r a a t van e e n i g e p a r t i j s t a a n . Maar n i e t t e m i n moet i k v e r k l a r e n , zonder d e R u s s i s c h e r e v o l u t i e zoli d i t c o n g r e s n i e t m o g e l i j k z i j n geweest I'. Waarheid zou Fimmen gesproken hebben,wanneer h i j gezegd zou hebben, d a t d i t c o n g r e s n i e t m o g e l i j k geweest zou z i j n , wanneer d e E x e c u t i e v e d e r I:Ie I n t e r n a t i o n a l e , d o o r b e m i d d e l i n g van den bekenden d u i t s c h e n communist, 'L€lly M U n z e n b e r g L d a a r t o e n i e t den s t o o t had gegeven. D i t z a l n a d e r worden aangetoond aan de hand van v e r s c h i l l e n d e gegevens. Het was v o o r a l d e l e i d i n g van de S o c i a l i s t i s c h e A r b e i d e r s Int e r n a t i o n a l e (S.A,I.. I I e I n t e r n a t i o n a l e ) , d i e n a h e t congres d e r Liga Februari 1927 t e Brussel in een m o e i l i j k e p o s i t i e werd g e b r a c h t , daar v e r s c h i l l e n d e s o c i a l i s t i s c h e k o p s t g k e n , d i e z i c h o p h e t t e r r e i n d e r v a k v e r e e n i g i n g bewegen, z i c h v o o r h e t d o e l en streven der Liga verklaarden P Voor h a a r was dan ook d e t a a k weggelegd, w i l d e z i j h a a r int e r n a t i o n a l e p o s i t i e handhaven, v o o r a l t e n o p z i c h t e van d e K o l o n i a l e p o l i t i e k , om aan t e t o o n e n , d a t d e L i g a een instrument i n handen van Atoskou was I n If I n t e r n a t i o n a a l i n f o r m a t i a 'I h e t p e r s b e r i c h t v y ~h e t Sem e t a r i a a t d e r S.A,I. i s d i t dan o o k A u i d e l i j k aangetoond. Volgens d a t p e r s b e r i c h t z i j n de e e r s t e documenten met bet r e k k i n g t o t de Liga t e B e r l i j n g e p u b l i c e e r d . D i t w o r d t d u i d e l i haar hoofdkwartier t e wanneer h e t v e r b a n < & e r L i g a met d e I.A.H. Berlijil heeft. De e e r s t e p u b l i c a t i e i s g e d a t e e r d 1 5 F e b r u a r i 1 9 2 6 , dus prec i e s & & j a a r voor h e t S r u s s e l s c h e c o n g r e s en d r a a g t den t i t e l : "De K o l o n i a l e S t r i j d om V r i j h e i d " , c r g a a n van d e L i g a t e g e n K o l o n i a l e onderdrukking I n d i t e e r s t e nummer w o r d t de g e s c h i e d e n i s van d e s t i o h t i n g d e r Liga o p 10 F e b r u a r i 1926 medegedeeld en d a a r u i t b l i j k t , d a t ' s avonds om 6 u u r : v e r t e g e n w o o r d i g e r s van een a a n t a l l i n k s - g e o r i e n t e e r d e o r g a n i s a t i e s o p iz:.+< ?:?$E van d e I.A.H. i n den B e r l i jnschen R a t h a u s k e l l e r b i jeen kwamen. Dat
.
-
-
-
!
.
i i
~
~
i i
i
!
.
.
!
i
j !
1
j
i
1 ! !
I
!
!
1I I
!
j
~
~
il i
I !
i I l
i
l
iI
jI i
Dat de s t i c h t i n g t e B e r l i j n , a l z o o in D u i t s c h l a n d p l a a t s v o n d , b e h o e f t geen v e r w o n d e r i n g t e wekken. De S o v j e t l e g a t i e t e B e r l i j n t o c h s p e e l t v o o r d e communistische a c t i e in West- en X i d d e n - W o p a een l e i d e n d e rol. Zoo b e v i n d t z i c h t e B e r l i j n o o k h e t z.g. " M i t t e l W o p ä i s c h e B u r o " waar v o o r Midden- en West-ELZPopa a l l e d r a d e n samenkomen v o o r de I n t e r n a t i o n a l e Roode Hulp, welke v i a d e S o v j e t l e g a t i e t e B e r l i j n n a a r Moskou l c o p e n . 0 0 deze c o n f e r e n t i e van 1 5 F e b r u a r i 1 9 2 6 ontvouwde h e t l i d van W3.1~ M ti n z e n b e r g , Algemeen s e c r e t a r i s van den Bij!ks:ag. d e I.A,H, h e t OLan' t o t een i n t e r n a t i o n a l e a n t i - k o l o n i a l e c o n f e r e n t i e . H i j L e e l d e v o o r 3 s mede, d a t de e e r s t e s t a p p e n ~ t o th e t organis e e r e n van z u l k ' e e n c o n f e r e n t i e r e e d s waren gedaan. De v o o r s t e l l e n d o o r Miinzenberg ontvouwd, werden aangenomen en een k l e b U i t v o a end. Comité, b e s t a a n d e u i t v e r t e g e n w o o r d i g e r s van a l l e K o l o n i a l e o r g a a i s a t i e s en v o l k e r e n , werd gevormd. B l i j k e n s 'lImprekorr'TD e e l V I , w a a r i n d i v e r s e r e s o l u t i e s , d i e o p de 6 9 z i t t i n g t e r u i t g e b r e i d e E k k i , welke van 1 7 F e b r u a r i t o t 1 5 Maayt 1926 w w C & e h o u d e n , b e v i n d t z i c h o o k de r e s o l u t i e o v e r d e 'lOntwikkciLng an? methoden en vormen van o r g a n i s a t i e d e r d o o r d e Communistisoki Pa-3l;en b e i n v l o e d e massa's ' l . D a e z i n u i o r C i -Tarklaard, d a t : "Yen z e e r ' s s l a n g r i j k e vorm van o r g a n i s a t i e van den commun i s t i s c h e n 5niiloet. o p de m a s s a ' s b e s t a a t i n sympB$hiseerende messa-orgaaise.",es voor bepáalde s p e c i a l e doeleinden. Het I autome Ò f z e l f s t a n d i g e o r g a n i s a t i e s zijn. Hun o r kumon ; g e n i s a t i a v o r m moet zoo s o e p e l m o g e l i j k z i j n Als r e e d s b e s t a a n d e s y m p a t h i s e e r e n d e m a s s a - o r g a n i s a t i e s w o r den d = genoemt d e I,F,H, en d e I.A.H. en moeten d e z e i n d e a l l e r e e r s t e p l a a t s & o o r de c o m u n i s t e n g e s t e u n d worden. Als nieuwe sya3athiseerend.e m a s s a - o r g a n i s a t i e s , a l d u s d e r e s o l u t i e , kgmen b t e n l a a t s t e n t i j d verschillende pacifistische v e r e e n i g i x g x t e g e n &en o o r l o g en o r g a n i s a t i e s t e g e n k o l o n i a l e gruwe1a;i eC ont.rrd.FW'icg d e r O o s t e r s c h e Volkeren in aanmerking. M o n ? w . C? L i g a 13 een d e r o r g a n i s a t i e s t e g e n d e o n d e r d m k i n g d e r OosUmnche Volksren, en dus een s y m p a t h i s e e r e n d e o r g a n i s a t i e , e v e n a l s d e :,ROZ. er; I , A , H . , en d i e n t dus v o l g e n s bovenaangehaalde r e s o l u t i e d o o i do c o n m m i s t e n t e worden g e s t e u n d . I n A.uguz:as 1 9 2 5 cn'urrouwde Atünzenberg z i j a plannen in I m p r e k o r r van 3 A u . , r i s t m oneer den t i t e l '"CToor een K o l o n i a l e C o n f e r e n t i e " , en z e g t hi!, d e 3 e m t e r S e l a n g r i j k s t e s t a p p e n , d i e d e L i g a h e e f t ondernomen, iso h a r e > a g i n g om t e B r u s s e l , zoomogelijk in November 1926 ( d i t i s gewoï&eE F e b r u a r i 1927 ) een c o n g r e s b i j e e n t e r o e p e n van v e r t e g e n w s o r d i g e r s van t a l r i j k e k o l o n i a l e en h a l f - k o l o n i a l e landen. Verder C e e l t hij mede, d a t d e L i g a b e r e i d s met d e k o l o n i a l e o r g a n i s a ' u i a s en p z t i j e n in c o n t a c t i s g e t r e d e n B l i j l e 2 s h e t h i e i b o v e n a a n g e h a a l d e p e r s b e r i c h t van d e S.A. I. , bevond z i c h o X e r de p . a r t i j e n , waarmede d e L i g a in c o n t a c t was get r e d e n , z i c h geen ei2eì.e d e r b i j de I I e I n t e r n a t i o n a l e a a n g e s l o t e n p a r t i jen. Het gehouden c o x g r e s t e B r u s s e l ( F e b r u a ó i 1927 ) i s v o l d o e n d e i n de p e r s óesproker; e.r S e h o e f t h i e r o p n i e t n a d e r t e worden i n g e g a a n . Ten ol]ziok$e e c h t e r van d e deelname en d e v e r t e g e n w o o r d i g e r s d e r d i v e r s e Lz:Cen? .'lat n a 8 evn- Ye a a n d a c h t t e worden g e v e s t i g d . B l i J k e n s h e t o f f l c i e e l e v e r s l a g s t a a t b.v. de H o l l a n d e r Edo F i m m-e n a a n g e g e v i s a l e v e r t e g e n w o o r d i g e r van h e t vakverbond van Mexico an bee?'; h i j a . l s zooian5g ook d e r e s o l x t i e van d e vakv e r e e n i g i r g s v a z i a g s m c ozd.igers o p h e t B r u s s e l sohe c o n g r e s o n d e r teekend. Opmerkalirx w7.s gok i e grs-roote deelname van H o l l a n d s c h e commun i s t e n aan äa; c c n g r e c 17. De -
".
.
De S.A.I. l i e t h e t e r n i e t b i j om aan t e toonen, d a t de L i g a een communistische o r g a n i s a t i e w a s ; z i j g i n g z e l f s v e r d e r en nam in een o p 2 September 1 9 2 7 gehouden z i t t u g van de F x e c u t i e v e d e r S.A.I. een r e s o l u t i e aan, w a a r i n o.a. wordt gezegd, d a t : "De E g e c u t i e v e de meening i s toegedaan d a t h e t n o c h h a a r t a a k , noch d i e van een d e r b i j haar a a n g e s l o t e n p a r t i j e n kan z i j n , om z i c h aan t e s l u i t e n b i j de c.g. L i g a t e g e n de Kolon i a 1 e o n d e r d r u k k i n g 'l. De a o t i e van de I I e I n t e r n a t i o n a l e t e g e n de L i g a b l e e f n i e t a l l e e n b e p e r k t 0 2 i n t e r n a t i o n a a l t e r r e i n , doch werd o o k t e r hand genomen d o o r de p a r t i j e n b i j haar a a n g e s l o t e n en v o o r a l i n d i e l a n d e n , d i e k o l o n i a a l b e z i t hebben, zooals o.a. Nederland Ook in Nederland nam de S.D.A.P. k r a c h t i g s t e l l i n g t e g e n de a c t i e van de L i g a , v o o r a l omdat e e n i g e i n v l o e d r i j k e pa.?ti j g e n o o t e n , o.a. Edo Finnnen , V i c e - V o o r z i t t e r d e r L i g a , P.J. S o h m i d t , o u d - k a n s e l i e r van h e t Nederlandsche Gezantschap t e Bangkok en J.D.L. L e f e b v r e , oud-Resident van S u m a t r a ' s W e s t k u s t , medio J u n i 1927 p e r c i r c u l a i r e mededeelden d a t z i j t o t u i t g i f t e van een o n a f h a n k e l i j k orgaan w i l d e n overgaan. . Toen op 25 J u l i 1 9 2 7 t e h s t e r d a m de s e c t i e "Holland" van de L i g a werd g e s t i c h t , werd de u i t g a v e van h e t o r g a a n , d i e e e r s t nog h e t k a r a k t e r d r o e g van een onderneming van e e n i g e p e r s o n e n , aan d e s e c t i e " H o l l a n d 1 f d e r L i g a overgedragen . Het v o o r l o o p i g s e c r e t a r i a a t van de s e c t i e llHollandlrwerd o p gedragen aan M r . Sinon de J o n g , geboren t e b s t e r d a m 20 Augustus 1896, a i e m u r i C i s c h - a d v i s s w van de 1,R.X. moet worden beschouwd. Met i n g a n g van 10 September 1927 v e r s c h e e n h e t e e r s t e nummer van de s e c t i e "Holland" genaamd Recht en V r i j h e i d 'I, waarvan de r e d a c t i e i n handen werd g e s t e l d van P. J. Schmidt, en de administ r a t i e b i j M r . S. de Jong g e v e s t i g d werd. Thans i s de r e d a c t i e - en a d m i n i s t r a t i e g e v e s t i g d b i j E.J. Schmidt en s t a a t h e t s e c r e t a r i a a t o p naam van Abdoel &I a n a f , pseudoniem v o o r M r . Mas A c h e d S o e b a r ;I: j o , geboren 4 April 1 8 9 7 t e Krawang, op h e t a d r e s V e c h t s t r a a t 5 7 , 1 1 1 . t e Amsterdam. Scebardjo b e v i n d t z i c h t h a n s t e B e r l i j n , K n e s e b a c k s t r a s s e 7 7 , en w o r d t d o o r de Haagsche J u s t i t i e g e z o c h t , v e r d a c h t van h e t bev o r d e r e n van c o m u n i s t i s c h e woelingen i n N e d e r l a n d s c h - I n d i ë . In genoemd p e r c e e l woont e c h t e r d e bekende communist en vcorG i j s b e r t J a s p e r van z i t t e r v& den C e n t r a l e n Raad van de I.B.H., M u n s t e r, geboren 10 O c t o b e r 1883 t e Gorinchem, een wegens ug e s c h i k t h e i d o n t s l a g e r i o n d e r w i j z e r u i t Ned. Indië Soebardjo o n d e r h o u d t b l i j k b a a r h e t c o n t a c t met h e t t e B e r l i j n , Nonbyduplatz 10 g e v e s t i g d e c e n t r a l e bureau d e r L i g a , waar h i j , v o l g e n s opgave d e r D u i t s c h e p o l i t i e , h e r h a a l d e l i j k k o m t . A l s medewerkers aan h e t orgaan worden een a a n t a l communisten en so c i a a l - demo c r a t en geno emd Op den g r o n d s l a g van h e t program d e r L i g a , a l d u s de r e d a c t i e , z u l l e n i n l'Recht en V r i j h e i d " d o o r de medewerkers de g e b e u r t e n i s s e n , de t o e s t a n d e n en de verhoudingen i n de k o l o n i a l e en h a l f - k o l o n i a l e l a n d e n worden b e l i c h t . "Onze o p v a t t i n g , d a t "Recht en V r i j h e i d ' I , a l s o r g a a n van de s e c t i e "Holland d e r L i g a , a l s meest v o o r de hand l i g g e n d e t a a k h e e f t , h e t hT4derlandsche I m p e r i a l i s m e i n z i j n ware ged a a n t e t e doen z i e n , Tal u i t den aard d e r zaak e r t o e l e i d e n , d a t voor a r t i k e l e n over I n d o n e s i ë v e e l van onze p l a a t s r u i m t e b e s c h i k b a a r z a l worden g e s t e l d ' l . De e e r s t e d a a d w e r k e l i j k e a c t i e van de Liga was, b e h a l v e de u i t g i f t e van een o r g a a n , een s t e u n a e g e l i n g op touw t e z e t t e n v o o r de gevangengenomen I n d o n e s i s c h e s t u d e n t e n , d i e t o t n u t o e h e e f t opge& a c h t een b e d r a g van F. 508,V3 I 11 8. Een
.
.
.
.
I
.
'
Een v e r z o e k om deze s t e u n r e g e l i n g met d i e d o o r d e S.D.A.P. r e e d s t e v o r e n aangekondigd t e doen samensmelten, werd d o o r d e S.D.A.P. a f gewe zen. Op 10 O c t o b e r werd t e Amsterdam een o p e n b a r e v e r g a d e r i n g ge! houden, waarop a l s s p r e k e r s o p t r a d e n E. Pimmen, J . D d L . Lefebvre en Mevrouw Roland-Holst, a l s p r o t e s t tegen d e gevangenneming d e r I n d o n e s i s c h e s t u d e n t e n . Deze v e r g a d e r i n g werd d o o r s l e c h t s 200 personen bezocht. Begin November werd d e a f d e e l i n g "Amsterdam" van d e s e c t i e 'I Holland" g e s t i c h t , waarvan h e t s e c r e t a r i a a t g e v e s t i g d i s b i j Barend ! E n g e 1 a n d e r , geboren 10 Mei 1896 t e Amsterdam , en o p 20 rovember d e a f d e e l i n g "Rotterdam", met a a n v a n k e l i j k 8 l e d e n , waarvan h e t s e c r e t a r i a a t g e v e s t i g d i s b i j Wessel X a m p h u i s , geboren 2 1 September i889 t e C h a r l o i s . Op de h i e r b o v e n b e d o e l d e v e r g a d e r i n g werd d o o r d e s p r e k e r s een i a a n v a l gedaan o p de houding van d e S.D.A.P. t e n o p z i c h t e ven d e L i g a ! Deze a a n v a l , alsmede de a r t i k e l e n o v e r d e h e r d e n k i n g van h e t 10 j a r i g b e s t a a n van Sov j e t - R u s l a n d in "Eenheid1r, gaven a a n l e i d i n g t o t een polemiek i n 'IHet V o l k " t u s s c h e n d e h i e r b o v e n genoemde Sociaal-democraten. a a n h a n g e r s van de L i g a . en den v o o r z i t t e r van d e S.D.A.P.sche K a m e r f r a c t i e J. A 1 b e r I n "Het V o l k " v w 4.11.1927 s c h r i i f t A l b e r d a o.a. : " I n t u s s c h e n z u l l e n duizenden i e d e n o n z e r p a r t i j z i c h afv r a g e n , o f h e t nu z o e t j e s - a a n n i e t genoeg i s , w a t o n z e v r i e n d e n van Eenheid, L i g a en I.A.H. o n e aandoen". "De e e r l i j k h e i d g e b i e d t , d a t l i e d e n , d i e h e t communisme z i j n toegedaan en h e t a l s hun p l i c h t beschouwen, h e t communisme t e d i e n e n , d e b e t r e k k i n g e n met o n z e p a r t i j v e r b r e k e n . I n d i e n z i j t o t d a t b e s l u i t n i e t komen, omdat z i j in de p a r t i j h e t Gomi ! munisme b e t e r meenen t e kunnen d i e n e n d a n d a a r b u i t e n , z a l d e l p a r t i j m a a t r e g e l e n van v e r w e e r moeten overwegen. De p a r t i j w o r d t b e d r e i g d 'l. i Deze pol&mieK, d i e e e n i g e n t i j d werd v o o r t g e z e t , h e e f t n o g n i e t I t o t r e s u l t a a t gehad, d a t m a a t r e g e l e n d o o r de p a r t i j a l s z o o d a n i g z i j n genomen. De r e d a a t i e van "Het Volk 'I nam e c h t e r wel m a a t r e g e l e n en o n t s l o e g a l s zoodanig een d e r medewerkers van h e t ornaan"Recht en V r i j h e i a f f , n.1. den m i l i t a i r e n medewerker P a u l C h a r l e s J o s e p h I I Ji i s , geboren t e Amsterdam 13 A p r i l 1891. I n h o e v e r r e a n d e r e m a a t r e g e l e n a l s royement o f a n d e r e z u l l e n i worden overwogen, v a l t n o g n i e t t e zeggen. Een u i t s p r a a k van h e t l c o n g r e s d e r S.D.A.P. z a l t e n d i e n o p z i c h t e k l a a r h e i d moeten brengen. il O f de s e c t i e "Holland" van de L i g a een o r g a n i s a t i e z a l worden, i waarvan e e n i g e i n v l o e d z a l u i t g a a n , v a l t t e b e t w i j f e l e n . Men z a l I o o k h i e r i n H o l l a n d aangewezen z i j n 0 p d e communisten en e e n i g e a n a r c h i s t i s c h e groepen. De vakbeweging, d i e in g e v a l van a c t i e d e L i g a zou moeten steun e n , i s b i j d e L i g a n i e t a a n g e s l o t e n . Zelfs h e t N a t i o n a a l ArbeidsS e c r e t a r i a a t i s d a a r b i j n i e t a a n g e s l o t e n . D i t i s mede een t e e k e n , I d a t e r o p w i j s t , d a t d e L i g a o n d e r l e i d i n g van d e communisten s t a a t , ! omdat h e t N.A.S.-bestuur t h a n s e l k e medewerking o n t z e g t aan een o r g a n i s a t i e , w a a r i n d e communisten Fnvloed u i t o e f e n e n . Het 2e congr:s van de L i g a vond o p 9 10 en 11 December 1 9 2 7 , wederom t e B r u s s e l p l a a t s en o o k d i t c o n g r e s i s i n d e ? e r e afdoende besproken. ( L i e o.a. i n ' T e T e l e g r a a f " ) l i Zonder u i t z o n d e r i n g waren de b l a d e n h e t e r o v e r e e n s , d a t een li o p s c h u i v i n g n a a r 'Links van d e L i g a v a l t t e c o n s t a t e e r e n . Opmerkelijk i s d e e e r l i j k e b e k e n t e n i s i n "De T r i b u n e " van 12 December 1927. De c o r r e s p o n d e n t van d i t b l a d g e e f t a l s a i j n inCrukken van h e t c o n g r e s weer, d a t i t i n d e L i g a een v e r s c h u i v i n g n a a r l i n k s i s o p t e I merken" en v e r d e r : 19. De ~
a: .
~
~
I
I i
-
-
-
"De o r g a n i s a t i e s , d i e z i c h s i n d s F e b r u a r i a a n g e s l o t e n hebben,gaan meer en meer een l i n k s k a r a k t e r d r a g e n I'. 3esproken wordt dan v e r d e r h e t u i t t r e d e n van d e m g e l s c h e Labourleden en d a a r a a n w o r d t d e c o n c l u s i e v a s t g e k n o o p t : "Uitnemende l e e r l a g e n v o o r d e g e k n e c h t e r a s s e n , d e historische ervaring deelt bolsjewistische lessen u i t Onder den t i t e l "De B r u s s e l s c h z c o n f e r e n t i e I r s c h r i j f t de voor1 z i t t e r d e r s e c t i e "Holfand" van de L i g a , F. J. S c h m i d t , i n T l e c h t en V r i j h e i d " van 31 December 1 9 2 7 : I 1 Deze b i j e e n k o m s t was i n v e l e o p z i c h t e n een v e r r a s s i n g voor o n s 'I. H i j b e s p r e e k t de o n v e r g e t e l i j k e momenten, welke d e z e vergader i n g h a d , en z e g t dan : "Maar o v e r a i d i t e n t h o u s i a s m e , o v e r a l d e z e u i t i n g e n van h a a s t o n b e g r e n s d e s o l i d a r i t e i t en s t r i j d l u s t , l a g van h e t begin a f aan d e t a r t e n d e en h i n d e r l i j k e schaduw van o r g a n i s a t o r i s c h e h u l p e l o o s h e i d en onmacht. Dat was de d r o e v i g e v e r r a s s i n g . Het h e e f t geen z i n , om de b i j z o n d e r h e d e n h i e r t e vermelden. Het i s voldoende v a s t t e s t e l l e n , d a t e r , o r g a n i s a t o r i s c h gesproken , zoo goed a l s n i e t s i n o r d e was". H i j moet e c h t e r e r k e n n e n , d a t de L i g a &en d e r m a c h t i g s t e wapens i n den s t r i j d t e g e n h e t i m p e r i a l i s m e kan worden, en b e s p r e e k t h i j o o k de beschouwuigen, d i e in de p e r s o v e r d e z e c o n f e r e n t i e z i j n gelanceerd. H i j s c h r i j f t hiervan : ' W i j wenschen n i e t i n t e gaan o p d e h o e v e e l h e i d o n z i n , d i e i n sommige b u r z e r l i jke bladen o v e r d e z e c o n f e r e n t i e z i j n ges c h r e v e n . Wel w i l l e n w i j met nadruk t e g e n s p r e k e n , d a t s i n d s h e t F e b r u a r i - c o n g r e s een d u i d e l i j k e v e r s c h u i v i n g n a a r l i n k s h e e f t p l a a t s gevonden ' l . Op welke w i j z e de l e z e r s van W e c h t en V r i j h e i d " worden voorgel i c h t , b l i j k t h i e r u i t wel voldoende, w a n t n i e t a l l e e n d e b u r g e r l i j k e b l a d e n c o n s t a t e e r d e n een v e r s c h u i v i n g n a a r l i n k s , doch o o k "De Tribune". Schmidt a c h t h e t w a a r s c h i j n l i j k n i e t i n h e t b e l a n g voor d e v e r d e r e o n t w i k k e l i n g van d e s e c t i e l r H o l l a n d ' l , o m ook d e c o n c l u s i e van "De Tribune" i n z i j n o r g a a n t e vermelden. Het i s n i e t o n w a a r s c h i j n l i j k , d a t d e t o e n m a l i g e v o o r z i t t e r van d e s e c t i e "Holland", J.D.L.Lefebvre, d i e met Schmidt o p d e conferent i e aanwezig was, wel d i e v e r s c h u i v i n g n a a r l i n k s h e e f t g e c o n s t a t e e r d , en a l s g e v o l g daarvan met ingang van 21 December 1 9 2 7 , n i e t a l l e e n a l s v o o r x i t t e r , doch o o k a l s l i d d e r L i g a b e d a n k t e . Schmidt werd in z i j n p l a a t s benoemd. Met d e z e u i t e e n z e t t i n g en n a h e t g e e n o b e r d e L i g a i s g e s c h r e v e n , meenen we thans voldoende t e hebben a a n g e t o o n d , d a t d e Liga i s , een o r g a n i s a t i e , w e l k e d o o r d e communistische i n t e r n a t i o n a l e , d i r e c t o f i n d i r e c t , w o r d t b e s t u u r d en d a t de s t i c h t i n g van d e z e L i g a p l a a t s h e e f t gehad o p i n i t i a t i e f van een d e r meest i n v l o e d r i j k s t e D u i t s c h e cornnunisten, n.1. VJilly IiiUnzenberg, o p 10 F e b r u a r i 1 9 2 6 t e B e r l i j n .
".
.
A r b e i d e r s - C l u b s Vrienden van Rusland ( A.C.V.R. 1 In h e t v o o r a f s a a n d e h o o f d s t u k i s besproken d e t a k t i e k . d i e d o o r d e E x e c u t i e v e van d e I I I e I n t e r n a t i o n a l e ( E k k i ) w o r d t g e v o l g d , om d o o r middel van o r g a n i s a t i e * van v e r s c h i l l e n d e n vorm en v e r s c h i l l e n d e d o e l e i n a e n , den communistischen i n v l o e d o n d e r d e massa's t e v e r s t erken. In d e d a a r i n a a n g e h a a l d e en g e d e e l t e l i j k g e c i t e e r d e r e s o l u t i e , aangenomen o p d e 6 e z i t t i n g van de U i t g e b r e i d e EXki, worden d e v e r s c h i l l e n d e vormen van o r g a n i s a t i e genoemd en a l s s y m p a t h i s e e r e n d e o r g a n i s a t i e s o . a . genoemd d e I.B.H. en d e I.A.H. In bedoelde r e s o l u t i e komt o . a . o o k h e t v o l g e n d e v o o r : "In d e l a n d e n , waar d e b r e e d e m a s s a ' s boeren en a r b e i d e r s van hun l e v e n d i g e sympathie voor Sovjet-Rusland b l i j k gegen ( z u l k s met name waar$ d i e sympathie samengaat met een a c t i e t o t h e t zenden van A r b e i d e r s - d e l e g a t i e s n a a r Rusland ) kunnen v e r e e n i g i n g e n van x r b e i d e r s v r i e n d e n van h e t nieuwe R u s l a n a i n aan0. merking komen". VI.
Een o r g a n i s a t i e a l s h i e r b o v e n i n de a a n g e h a a l d e r e s o l u t i e w o r d t b e d o e l d , i s medio September t e Amsterdam o n d e r den naam van
"Arbeiders-Clubs Vrienden van Rusland" g e s t i c h t . Het S e c r e t a r i a a t van d e z e L a n d e l i j k e v e r e e n i g i n g i s g e v e s t i g d b i j Josephus Theodorus Maria van V e e n , geboren 8 A p r i l 1879 t e Amsterdam, wonende C e d a r s t r a a t 3 9 t e '3-Gravenhage. Deze v e r e e n i g i n g s t e l t z i c h t e n d o e l :"Het u i t z e n d e n van een a r b e i d e r s- d e l e g a t i e n a a r Rus1and". Het v r a a g s t u k b e t r e f f e n d e h e t u i t z e n d e n van een d e l e g a t i e n a a r Rusland i s r e e d s v r o e g e r en wel d o o r v a k v e r e e n i g i n g s l e i d e r s van d i v e r s e o r g a n i s a t i e s , aan de o r d e g e s t e l d . Medio Januarifwerd op/ffLi i n i t i a t i ef van een modern g e o r g a n i s e e r d v a k v e r e e n i g i n g e l e i d e r G h 1 r i c h s , i n samenwerking met l e i d e r s van h e t N.A.S., het L a n d e l i j k C o m i t é t o t h e t u i t z e n d e n van a r b e i d e r s - d e l e g a t i e s n a a r S o v j e t - R u s l a n d , g e s t i c h t . D i t Comité werd met i n g a n g van 1 8 Novemb e r 1 9 2 7 opgeheven wegens gebrek aan b e l a n g s t e l l i n g . Een b e d r a g van ongeveer P . LOOG ,--. werd b i jeen g e b r a c h t . I n "De T r i b u n e " van 2 3 December 1927 b e s p r e e k t V a n Veen d e z e o p h e f f i n g uan d i t Comité, en zegt : "On ze ":Lrbeiders-Clubs van Vrienden van Rusland" s t i c h t t e n o o k een f o n d s v o o r h e t u i t z e n d e n van a r b e i d e r s n a a r Rusland. Wij beginnen met nieuwen moed, met nieuwe k r a c h t . Wat d e n k t men met h e t r e e d s verzamelde g e l d t e doen ? " H i j s t e l t dan voor d i e som aan d e A.C.V.R. o v e r t e hevelen. ' W i j nemen h e t i n i t i a t i e f met genoegen o v e r en aanvaarden met h e t meeste p l e z i e r de c o n t r o l e , n i e t a l l e e n o v e r h e t overgehevelde b e d r a g , maar ook o v e r de g e h e e l e d a a r o p a a n s l u i t e n d e a c t i e '7. H i j s t e l t dan v c o r , b e s p r e k i n g e n met hem d a a r o v e r t e v o e r e n . U i t een begin Cecember d o o r d e A.C.V.R. verspreide circulaire b l i j k t , d a t e r i n Amsterdam, Rotterdam en Is-Gravenhage r e e d s c o r r e s pondentschappen z i j n g e v e s t i g ù en ig a l l o s t e d e n en dorpen c o r r e s pondenten worden gevraagd. Behalve h e t u i t z e n d e n van een d e l e g a t i e z i c h v o o r , h e t x i t g e v e n van een gen a a r R u s l a n d , s t e l t i e A.C.V.R. i l ì u s t r e e r d t i j d s c h r i f t ; l e z i n g e n , v o o r d r a c h t e n , t o o n e e l , c a b a r e t en f i l m v o o r s t e l l i n g e n t ed organ i s e eren. Op d e z e w i j z e t r a c h t &e A.C.V.B. zooveel m o g e l i j k b e t r o u w b a r e gegevens m a c h t i g t e worden en de a r b e i d e r s hun k e n n i s van h e t nieuwe IlUSland t e v e r d i e p e n en u i t t e b r e i d e n . T o t d e u i t g i f t e van h e t g e i l l u s t r e e r d e t i j d s c h r i f t zal worden o v e r g e g a a n , wanneer de A.C.V,R. 2000 l e d e n t e l t en d i t a a n t a l moest 1 J a n u a r i 1928 b e r e i k ; z i j n . Aangezien h e t b l a d n i e t verschenen i s , i s d i t a a n t a l l e d e n d u s n o g n i e t b e r e i k t . De v r a a g i s e c h t e r , o f d i t l e d e n t a l o o i t b e r e i k t zal worden. Erkand moet morden, d a t voldoende pogingen i n het, werk worden g e s t e l d , om b e l a n g s t e l l i n g v o o r h e t werk van d e z e o r g a n i s a t i e o n d e r de a r b e i d e r s op t e wekken. , De s e c r e t a r i s V a n Veen, d i e met den s e c r e t a r i s d e r I.A.H. V a n W a 1 r 8 e , b i j g e l e g e n h e i d van de h e r d e n k i n g van h e t 10 j a r i g b e s t a a n van S o v j e t R u s l a n d , eenigen t i j d i n Rusland z i j n g e w e e s t , r e i z e n t h a n s h e t land a f , om i n d i v e r s e p l a a t s e n hunne i n d r u k k e n o v e r Sov jet-Rusland weer t e geven. O f hunne pogingen z u l l e n s l a g e n v a l t n b g n i e t met z e k e r h e i d t e ' zeggen, d a a r z i j s e d e r t k o r t een aanvang met hun werkzaamheden hebben gemaakt. E c h t e r b l i j k t w e l , d a t d e Ekki a l l e s i n h e t werk s t e l t , om d o o r middel van z. g. n e u t r a l e o r g a n i s a t i e s , d e b e l a n g s t e l l i n g v o o r SOTj e t - R u s l a n d o p t e wekken .
'1..
.
I n t e r n a t i o n a l e A r b e i d e r s Hulp ( 1 . A . H . ) I n a a n s l u i t i n g met hetgeen o m t r e n t d e z e o r g a n i s a t i e in o v e r z i c h t No. 3. d . d . 1 5 J u n i 1927 i s g e m e l d , i s de i n Mei o p g e z e t t e a c t i e voor
VII.
-
v o o r een g e l d i n z a m e l i n g , t e n e i n d e een i l r b e i d . e r ~ - R 0 ~ 1 ~ . r - I ; r u i 3 Colonne in China t e o r g a n i s e e r e n , o p v e r z o e k 7an du? E x e c u t i e v e van d e 1.AbH. v o o r l o o p i g s t o p g e z e t . Begin September j.1. werd door h e t b e s t u u r van d e I b A , H . een b e r o e p o p de l e d e n gedaan; om h e t zenden van een d e l e g -, ", i e n a a r R u s l a n d , om aan d e h e r d e n k i n g f e e s t e n b i j g e l e g e n h e i d .?en h e t 1 0 j a r i g b e s t a a n d e r S o v j e t - R e p u b l i e k d e e l t r nemen? mg?l-:jk t e maken. Gevraagd werd voor d i t d o e l een b e d r a g v m F s 3 0 0 , - - . ivaar-Tan e c h t e r o p g e b r a o h t werd F ; 250,--. De d e l e g a t i e , d i e u i t 5 personen @u besi;een, n - l . 3 i n t e l l e c t u e e l e n en 2 a r b e i d e r s , b l e e k t e n s l o t t e t e b e s t z a u i t : Simon d e J o n g , geboren t e Amsterdam 20 Augustus 1 8 9 6 ; ;fosephus Theodorus Maria van V e e n , g e b o r e n t e Amsterdam 8 A p r i l k
_ _ .-
lR79
--_
en
,
Hendrik van X a 1 r e e , geboren t e Groningen 1 2 Jmuari 189C en z i j n dezen n a a r h s l a n d geweest Ter h e r d e n k i n g van h e t 10 j a r i g b e s t a a n d e r R u s s i s c h e R e p u b l i e k werden in Amsterdam, R o t t e r d a m , '%Gravenhage, Haarlem, D o r d r e c h t en Groningen v e r g a d e r i n g e n b e l e g d , waarvan bekend i s , d a t d i e t e & s t e r dam en R o t t e r d a n e l k d o o r onEceveer 500 o e r s o n e n waren bezocht. Thans worden i n d i v e r s e - p l a a t s e n v e r g a d e r i n g e n gehouden , w a a r o p d e l e d e n d e r d e l e g a t i e v e r s l a g van hunne i n d r u k k e n q?ier S,>v!etRusland u i t b r e n g e n
.
.
YIII.
I n t e r n a t i o n a l e Roode Hulp
.
í1.R.H.)
I n o v e r z i c h t No. 3. van 1 9 2 7 i s r e e d s i n k o r t m e l d i n g gemaakt
van h e t bedanken van C. K i t s z , a l s v o o r z i t t e r van den G s n e r a l e n Raad d e r I.B.H. De o o r z a a k van d i t bedanken is o o k -A h o t k o r t v e r meld. . . D i t f e i t moet n i e t a l s op z i c h z e l f s t a a n d e worden beschouwd, doch, i s van d i e p e r e b e t e e k e n i s en kan z e l f s v o o r d e on'mlik?keiing en o n t p l o o i i n g d e r a c t i e van de I i B t H . v e r s t r e k k e n d e g m o l g e n hebben, A l v o r e n s h i e r met de b e s p r e k i n g e n aan t e vangen, a o e t , om een gued b e e l d van d e z e k w e s t i e t e kunnen vormenI Sn h e r i s n a r l n g n o r d e n g e b r a c h t , d a t d e I.R.H. in 1 9 2 5 i s g e s t i c h t , d o o r $.e NoA,S. en den i n t u s s o h e n opgeheven B.K.S.P. I n A p r i l 1926 werd h e t e e r s t e c o n g r e s d e r L - I L R ~ gFhOiide3 en d e v e r t e g e n w o o r d i g e r s van den B.K.S.P., d i e d e e l u i t a a s k t e n van d e c o n t r o l e - c o m m i s s i e , b e l a s t met h e t n a z i e n d e r boeken VSI! de,? p e n n i n g m e e s t e r , kwamen n a d i t c o n g r e s met d e oniLhu1lingec o v e r h e t s l e c h t e f i n a n c i e e l e b e h e e r van den p e n n i n g m e e s t e r . Z i j c o n s t a t e e r d e : d a t h e t g r o o t s t e d e e l d e r ingekomen g e l d e n b e s t e e d was geworden, o m den g e s a l a r i e e r d e n S e e r e t a r i s-P enn i n gmees t e r t e b e t a l en. De B.K.S.P. t r a d u i t d e I.R.H. Nadien was de I.R.H. aangewezen o p den s t e u n v m d e C.P.H. en h e t N . A . S . , en het moet e r k e n d worden, d a t h e t N=A.S, v e e l t o t den h e e f t b i j g e d r a g e n . De v e r g r o e i en de o n t w i k k e l i n g van d e I.R.H. houding van h e t N . A . S . t o t d e I.R.H. i s nu verand.erd en wel in d i e v o e g e , d a t h e t N.A.S. t h a n s geen s t e u n meer aan d e 1 , R . H - v e r l e e n 2 doch z e l f s een a c t i e t e g e n de I.R.H. h e e f t i n g e l u i d . De a a n l e i d i n g e n t o t d e z e v e r a n d e r d e h o u d i n g van h e t N.A.S. t o t d e I o R . H o z i j n van v e r s c h i l 1enden a a r d . I n de a l l e r e e r s t e p l a a t s i s d e deelname van K i t s z aan de parl e m e n t a i r e a c t i e , en de breuk t u s s c h e n d e C.P.Ho en k e t N n A , S . h i e r van d e o o r z a a k . De k w e s t i e van het aanvaardeii d o o r K i t s z van een c a n d i d a t u r n v o o r l i d van den Gemeenteraad was o o r z a a k , d a t t u s s c h e n hrm en den s e c r e t a r i s van den Generalen Raad een v e r h o u d i n g o n t s t o n d ? w e l k e t o t g e v o l g had h e t bedanken van K i t s z , a l s v o o r x i ? % e r . K i t s z , d i e a l s v e r t e g e n w o o r d i g e r van h e t X o A . 3 S . ; i n dnn Gener a l e n Raad z i t t i n g had, moest v o l g e n s i n z i c h t vsn G e N , A - S , l e i d i n g Opgevolgd worden door een d o o r h e t N.AmS.bestuur em t e w i j z e n p e r soon en werd v o o r d e z e f u n c t i e aangewezen R.P., N i..~_______ R u w e n 3 u i s __ __
De oommunistisohe l e d e n van den Generalen Raad d a c h t e n e r n i e t zoo o v e r en s t e l d e n c a n d i d a a t , den communist G, J. van Id u n s t e r , d i e dan ook a l $ zoodanig werd benoemd. In de tweede p l a a t s i s d e v e r a n d e r d e k o u d i n g van h e t N.A.S. een g e v o l g van d e o m s t a n d i g h e i d , d a t d e 1,R.H. geen s t e u n w i l d e v e r l e e n e n aan een z e s t a l Hongaarsohe m i j n w e r k e r s , d i e wegens hun p o l i t i e k e a c t i e in L i m b u r g , o v e r den g r e n s werden g e z e t . Het N.A.S:bestuur had z i c h v o o r d e z e Hongaarsche m i j n w e r k e r s g e i n t e r e s s e e r d en w e n s c h t e h e t van den Generalen Raad d e r IaR.H. r e s t i t u t i e van B. iio,--. De I.R.Hb p l a a t s t e z i c h op h e t s t a n d p u n t , d a t z i j genoodzaakt is, financieele ondersteuning b e h a l v e dan v o o r p o l i t i e k e gevangenen en hun g e z i n n e n en v o o r r e c h t s b i j s t a n d t e beperken t o t d i e g e v a l l e n , waarin s p r a k e i s , van p o l i t i e k e v l u c h t e l i n g e n , d i e zich aan den wraak d e r k l a s s e n j u s t i t i e , van d e w i t t e t e r r e u r , o f h e t fascisme onttrekken en w e i g e r d e r e s t i t u t i e van h e t h i e r b o v e n g e noemde bedrag. Meerdere g e v a l l e n a l s w e i g e r i n g van r e c h t s k u n d i g e n b i j e t a n d aan l e d e n van h e t N.A.S. d o o r d e I,R,H, v o l g d e n . A l s g e v o l g van d e h i e r b o v e n omschreven f e i t e n en mede o p grond d i e i n den van h e t f e i t , d a t d e v e r t e g e n w o o r d i g e r s van h e t N.A.S., Generalen Raad van d e I.R.H. z i t t i n g hadden, c o n s t a t e e r d e n , d a t d e I.R.H. een a p p a r a a t i s geworden in handen van d e communistische part i j , bedankten R. N i e u w e n h u i s, Th, Ja D i 8 s e 1 en R.R. H a r k e m a , a l s l e d e n van den G e n r r a l e n Raad. Ook i n d e a a e e l i n g Amsterdam, w a a r l n d i v e r s e v a k v e r e e n i g i n g s l e i d e r s een b e s t u u r s f u n o t i e in d e I o R a H . v e r v u l d e n , werd d e z e a c t i e d o o r h e t N.A.S. eener- en d o o r d e oommunisten a n d e r z i j d s v o o r t g e z e t en werd i n d e v e r g a d e r i n g van d e a f d e e l i n g Amsterdam d.d, 1 7 Novemb e r 1927 een g e h e e l nieuw b e s t u u r gekozen. Opvallend was d e houding van de v ~ r r e r e e n i g i n g s l e i d e r s- 1.R.H.b e s t u u r d e r s , d i e z e l f s geen pogingen deden, om z i c h t e g e n d e aanv a l l e n o p hen gedaan, t e v e r d e d i g e n , maaT hun f u n c t i e s d i r e c t bes c h i k b a a r s t e l d en. Het b e s t u u r d e r a f d e e l i n g Amsterdam b e s t a a t t h a n s o p een e n k e l e u i t z o n d e r i n g n a u i t communisten, e v e n a l s d a t van den Generalen Raad. D o o r h e t P l a a t s e l i j k k b e i d s - S e c r e t a r i a a t werd d o o r m i d d e l van een aan d e b e s t u r e n g e r i c h t e c i r c u l a i r e , a o t i e g e v o e r d t e g e n d e I.R.H. en d e b e s t u r e n u i t g e n o o d i g d t o t een v e r g a d e r i n g o p 2 J a n u a r i 1928. Op d e z e v e r g a d e r i n g werd h e t P.A,S,-bestuur gemachtigd, om z e l f een s t e u n a o t i e o p touw t e z e t t e n v o o r d i e g e v a l l e n , waarvoor d i t n o o d z a k e l i j k b l i j k t en waarvan beken& i s , d a t d e I.R.H. steun h e e f t geweigerd Het s p r e e k t v a n z e l f , d a t d e a f d e e l i n q Amsterdam d e r I.R.H., w e l k s l e d e n v o o r h e t o v e r g r o o t e d e e l g e c r g a n i s e e r d z i j n in d e b i j h e t N.A.S. a a n g e s l o t e n o r g a n i s a t i e s , door d e z e a c t i e van h e t N.A.S. en h e t ?.A.S.bestuur i n l e d e n t a l s t e r k z a l gaan d a l e n , d a a r d e z e i e d e n d o o r hun l e i d e r s aangespoord z u i l e b worden, a l s l e d e n van d e 1.R.H. t e bedanken. De a c t i e a l s p r o t e s t t e g e n d e t e r d o o d v e r o o r d e e l i n g van SaccoV a n z e t t i , werd d o o r d e I.R.H. z e l f s t a n d i g gevoerd, d o o r h e t b e l e g g e n van o p e n b a r e v e r g a d e r i n g e n in v e r s c h i l l e n d e p l a a t s e n d e s l a n d s , w e l k e v e r g a d e r i n g e n z e e r goed waren bezocht. De h e r d e n k i n g van h e t 10 j a r i g b e s t s a n van S o v j e t - R u s l a n d werd ook d o o r h e t houden van o p e n b a r e v e r g a d e r i n g e n g e v i e r d . Voor d e s l a c h t o f f e r s van den o p s t a n d t e Weenen werd een Steuna c t i e o p touw g e z e t en was o p 17 Augustus 1927 ( d e l a a t s t e P e r a n t v o o r d i n g ) een b e d r a g van F. 505,94 o p g e b r a c h t , w a a r b i j i s i n b e @epen een b e d r a g van P. 400,--, d o o r den Generalen Raad d i r e c t overgemaakt. De o n t v a n g s t e n d e r a f d e e l i n g AmsterCarn bedroegen o v e r d e maand Augustus F. 220,9% en September F. 409,60 Nadien
-
-
,
.
.
.
Efadien werd geen v e r a n t w o o r d i n g meer g e p u b l i c e e r d . V o o r d e z i c h i n d e g e v a n g e n i s s e n bevicclende s l a c h t o f f e r s d e r w i t t e t e r r e u r werd een a c t i e op touw g e z e t , om dezen b i j gelegenh e i d van h e t K e m t f e e s t een p a k k e t t o e t e zenden. Deze a c t i e h e e f t t o t r e s u l t a a t g e h a d , d a t een b e d r a g van F, 175,65 we2d b i j e e n g e b r a c h t . De waarde van i e d e r p a k k e t was b e p a a l d o p F ? 1.50 I X . Communistische Jeugdbond "De 2 a a i e r I r . In welke a o s i t i e d e z e bond z i c h b e v i n d t . komt h e t d u i d e l i j k s t n a a r v o r e n , d o ó r een g e d e e l t e van een r n - ~ . i l : j:r??mbei aan a,;. i & e n d e r a f d e e l i n g Amsterdam g e r i c h t e c i r c u l a i r e t e c i t e e r e n , w a a r i n d e t o e s t a n d t e n o p z i c h t e van h e t werken d e r l e t e n wordt weergegeven. Na g e c o n s t a t e e r d t e hebben, d a t d e h e r a u n k i n g s v e r g a d e r i n g e n d e r S t u t t g a r t e r - c o n f e r e n t i e en 1 3 e I n t e r n a t i o n a l e Jeugddag g n g e t w i jf e l d d e s l e c h t s t e w a r e n , d i e i n d e l a a t s t e j a r % z i j n gehou.den,verklaart h e t bestuur verder : W a t we dus i n d e a l l e r e e r s t e p!.az';s f i z s d i g hebben, i o , h e t a c t i e f medeleven van o n z e . l e d e n met Le,? Bord.. D , i t o n t b r e e k t t h a n s b i j n a v o l l e d i g en d a a r d o o r on.:s-Leat aeii t o e s t a n d i ? ~ &en Bond, d i e , indi.en h i j b l i j f t voor-?.tu?ez, 3 n r w Bond t e n g u n d e r i c h t . Kameraden, we o v e r d r i j v e n n i e Y ; 3 0 ; s t a a n Le zeken en n i e t a n d e r s . Het h o o f d b e s t u u r h e e f t f s.? ? . , > z s t m &e r n s t i g r n d e r d e oogen g e z i e n . Er moet worden i n g s ~ ? : : > a ~ ' , Wanneer h e t zoo met den Bond g e s t e l d i s , al-s h e t Ei3ofdbest-alr in d e z e a i r c u l a i r e w e e r g e e f t en daartegen.c?z- IC 2La;xes wsr?.ex: ges t e l a , d i e h e t h o o f i b e s t u u r h e e f t , dan k m o o k iiageg3::~ nsrc',en, w a t e r van d e u i t v o e r i n g van d e z e p l a n n e n komt. I n o v e r z i c h t No, 3. van 1927 i s nedegedeelG., da+, h e t hoofdbestuur va,n "De Z a a i e r " , d o o r h e t u i t g e v e n van p o l l e t e n - c o u r a n t e n een a n t i - m i l i t a r i s t i s c h e propaganda v o e r d e . BeheLvs ?.e i:: ?.at c v e r z i c h t genoemde s o l d a t e n - c o u r a n t e n h e e f t "DE ZaaiEr'' o o k uit:egoven "Eet Mat j e " en d e " S o l d a t e n k r a n t ' I . Op d e op 20 en 21 Augustus 1927 t e Amstersam geLzu.d.en cocfer e n t i e i s ook d e z e propaganda besproken en w e r i Ce t i j o r h S t h o o f d b e s t u u r gevoerde a c t i e guedgekeurd. He+, h o o f d b e e t u i x ve??C. - r e r a a r opd r a c h t gegeven, d e a c t i e i n b r e e d e r OmVQi?g t,e or:aLFserrS.r. Op i e z e c o n f e r e n t i e werd een r e s o l u t i e aangenomen, ~ v a h ~w$ri ~ l i rsstges.:a:d: " d a t d e g e v a r e n v o o r een nieuwen ~ o r L c gen v o o r a l t e g e n Sov jet-Rusland b e l a n g r i j k g e s t e g e n '",?;7:7 'IDe n o o d z a k e l i j k h e i d werd a a n g e t o o n d , t.at r? ie?.al'e biyeenkomstd e propagan.la t e g s n Le.> tisigrr.2.e o o i i o g s g e van welken a a r d o o k v a a r o p d e agenda g e p l a a t s t moet worderj. D e zfdee1,ingen i n - l a e t s e n , w a a r i n g a r n i z o e n e n g e l e g e n z i j n , werd o p d r a c h t , c r p v s n : a. c o n t a c t t e k r i j g e n met d e s o l d a t e n : o m k'; c l ; g : . f t e v m 301d a t e n - c o u r a n t e n t e komen; en b. met d e i n d i e n s t z i j n d e Z a a i e r l e d e n t e ? r e c h t e i een o r g a n i s e t i e t e vormen. Het h o o f d b e s t u u r werd opgedragen c o n t a c t met d e K o l o n i a l e t r o e pen t e v e r k r i j g e n , t e n e i n d e ook i n I n d o n e s i ë cinder d e s o l d a t e n comm u n i s t i s che propaganda t e vo e r e n . B e s l o t e n w e r d , d a t d e inhoud d e r propaganda g e b a s e e r d moet z i j n o p h e t d r e i g e n d e o o r l o g s g e v a a r en d e v e r i e d i g i n g & e r Sov j e t - - ü n l s . V a s t g e s t e l d werden d e v o l g e n d e e i s c l i e n , -welke b i j dy1 p r o p r g z a ù a o n d e r d e m i l i t a i r e n moeten d i e n e n : 1. V r i j r e i z e n met behoud van ? ? ? ? i j ; 2. W e t t e l i j k e g a r a n t i e van wederopname i n h e t b e d r i j f , o f u i t k e e r i n g o p d e b a s i s van h e t besYaan&.P.minimum; l*-pI 3V r i j h e i d van b e t r e k k e n van l e c t u u r , h e t bi:wonen + e r g a d e r i n g . % en h e t deelnemen aan b e t o o g i n g e n ; 4. Medezeggingsschop van s o l d a t e n i n d e m i l i t a i r e r e c h t s $ r ? a k ; 5. A f s c h a f f i n g van s a l u e e r e n n a den d a g e i i j l r s c h e n d i e n s t , t i : L ; 6. Geen v e r l e n g i n g van d i e n s t t i j d b i j w i 2 z e van s t r a f .Een .-
-
.
Een m a n i f e s t , w a a r i n o p h e t d r e i g e n d e o o r l o g s g e v a a r , en d e r e s u l t a t e n d o o r h e t o p t r e d e n van h e t Roode L e g e r v e r k r e g e n , werd gewezen, werd b e g i n O c t o b e r 1 9 2 7 o n d e r d e s o l d a t e n v e r s p r e i d . Van een v e r d e r e a c t i e i s in h e t t i j d s v e r l o o p , waarover d i t o v e r z i c h t h a n d e l t , n i e t s gebleken. Een f o n d s I' ' t Rooie Varken ' I , d a t moet d i e n e n cm den fbnano i e e l e n g r o n d s l a g t e v e r z e k e r e n , werd g e s t i c h t . Vanaf Mei t o t e i n d e November 1927 werd F. 44,lO b i j e e n g e bracht
.
.
A n a r c h i s t i s c h e JeUgd-InternatiOnQle Deze i n t e r n a t i o n a l e . d i e in 1926 werd g e s t i c h t . h e e f t .," peainn de opvattingen, welke d e r i j e n van d e j ë u g a i g e a n a r c h i s t e n t e n o p z i c h t e van o r g a n i s a t i e b e s t a a t , h e t n i e t kunnen brengen t o t een o r g a n i a a t i e , waarvan e e n i g e n i n v l o e d u i t g a a t . De a c t i e , welke d e z e o r g a n i s a t i e o n t p l o o i t , i s b e p r e k t t o t den verkoop van p r e n t b r i e f k a a r t e n , om ded k o s t e n verbonden aan d e Z.Q. gevoerde propaganda t e kunnen b e s t r i j d e n . De b a t e n van dezen v e r k o o p z i j n e c h t e r i n hoofdzaak bestemd, o m a l s b i j d r a g e t e d i e n e n , waardoor h e t mogelijk w o r d t , d a t d e l e i d e r s een g e m a k k e l i j k l e v e n kunnen l e i d e n . Met i n g a n g van 1 5 2 u l i 1 9 2 7 v e r s c h e e n h e t e e r s t e nummer van den p e r s d i e n s t d e r A , J,I.. een s m e r i g . i n E s p e r a n t o k e t m t . b l a a d j e . -De r e d a c t i e i s g e v e s t i g d b i j lL-,!3 t e v - e n s , " S h Ë c k i e t o n s t $ a a t 16.1. t e Amsterdam. D o o r d e r e d a c t i e werd t o e g e z e g d , d a t wanneer een voldoend aant a l H o l l a n d s c h e a b o n n é ' s z i c h opgaven , d i t b l a d i n d e H o l l a n d s c h e t a a l zou v e r s c h i j n e n . D i t h e e f t e c h t e r n i e t p l a a t s gevonden, waaru i t b l i j k t , d a t geen Troldoend a a n t a l abonné's z i c h hebben opgegeven. I n a a n s l u i t i n g 02 d e t e Huizen o p 27 en 28 Mei 1928 t e houden P i n k s t e r - p o b i l i s a t i e , z a l o p 2 9 en 30 Mei een i n t e r n a t i o n a a l cong r e s van d e A. J,I. worden gehouden. Voor h e t s l a g e n van d i t c o n g r e s w o r d t momenteel a o t i e g e v o e r d , welke i n hoofdzaak b e s t a a t i n den v e r k o o p van p r e n t b r i e f k a a r t e n , X.
in
1
~~
~
,
. Mokerpoep
.
v o o r L a n d e l i j k e A c t i e van V r i j e Jeugd Verbonders Door d e a n a r c h i s t i s c h e j o n g e r e n , d i e in d e z e o r g a n i s a t i e georg a n i s e e r d z i j n w o r t t o p 27 en 28 Mei a . s . een P i n k s t e r m o b i l i s a t i e t e Huizen(N.H. gehouden. Deze P i n k s t e r m o b i l i s a t i e ( d e 5 e ) z a l h e t c o n g r e s van d e A. J,I. vo o r a £ gaan. De o r g a n i s a t i e van d e z e g r o e p g e e f t een t o o n b e e l d van verwarring en o n d e r l i n g e v e r d e e l d h e i d . Verdachtmakingen z i jn aan d e o r d e van den dag. Ook f i n a n c i e e l v e r k e e r t d e z e o r g a n i s a t i e in s l e c h t e n t o e s t a n d . U i t h e t v e r s l a g , l o o o e n d e van 1 A p r i l t o t 1 September 1 9 2 7 , b l i j k t , d a t d e o n t v a c y s t e n F a 3 2 2 , 7 8 en d e u i t g a v e n F, 350,88 hebben bedragen. Het s a l d o k c d r o e g o p 1 . A p r i l F. 48,75+ en o p 1 S e p tember F. 20,652. Het gevolg van d e s l e c h t e d o r g a n i s a t i e en van den s l e c h t e n f i n a n c i e e l e n t o e s t a n d I s , d a t ?.e r e g e l m a t i g e v e r s c h i j n i n g van h e t orgaan "De Moker" n i e t meer moge3.i jk. i s . Op den 11 September 1927 t e Amsterdam gehouden 3 m a a n d e l i j k s o h e v e r g a d e r i n g van d e 14okergroepen.werd dan ook b e s l o t e m , d e u i t g a v e t e beperken t o t d e k o e r s n , Gat er g e l d aanwezig i s , om d i e u i t g a v e t e bekostigen. I n zeer bijzondere gevallen zal echter t o t u i t g a v e van een o r g a a n worden overgegaan. A l s r e g e l g e l d t , e c h t e r geen g e l d , geen o r g a a n . Het o n d e r l i n g e o r g a a n "Do Pook It mag z i c h ook n i e t in d i e bel a n g s t e l l i n g v e r h e u g e n , d i e e? ?an v e r w a c h t werd. I n h e t t i j d s v e r LOOP van A p r i l t o t Sep$em7er í 9 2 7 , v e r s c h e n e n twee nummers. E e t s a l S o , d a t d e z e u i t g a v e h e e f t o p g e l e v e r d , b e d r a a g t F. 0 , 7 4 De XI
-
i
I
I
l i
I
I
li
De r e d a c t e u r van "De Pook I' d e e l d e op d e v e r g a d e r i n g h i e r bdven bedoeld mede : "Er i s o v e r i g e n s a l t i j d g e l d g e b r e k . Animo voor '?)e Pook" b e s t a a t e r n i e t . Op d e z e w i j z e h e e f t h i j n i e t v e e l r e c h t meer van b e s t a a n . Ten o p z i c h t e van h e t orgaan "De Mnker li werd n o g b e s l o t e n , d a t d i t v d o r t a a n genoemd z a l worden Orgaan van A n a r c h i s t i s c h e Jongeren i Eveneens werd b e s l o t e n t o t p i t g i f t e van een b r o c h u r e , w a a r i n h e t s t a n d p u n t van h e t V r i j e Jeugd Verbond t e n o p z i c h t e van Le vakbeweging, a l c o h o l , m i l i t a r i s m e en p a r l e m e n t a r i s m e z a l worden u i t eengezet. Deze g r o e p vAn jonge a n a r c h i s t e n , d i e z e l f n i e t i n s t a a t z i j n een o r g a n i s a t i e t e s c h e p p e n , z i t ook in a n d e r e o r g a n i s a t i e s ; z o o a l s b.vd i n de I n t e r n a t i o n a l e A n t i - M i l i t a r i s t e n Vereeniging, waarin z i j o v e r een m e e r d e r h e i d b e s c h i k k e n d , h a a r a f b r a a k - t a k t i e k v o o r t z e t , z o o a l s n a d e r i g d e v o l g e n d e hoofdstukken z a l norden u i t e e n g e z e t
~
, I ~
I
I
1
.
.
i
.
Verbond van C p s t a n d i g e Jeugd Deze o r g a n i s a t i e i s g e s t i a h t , z o o a l s i n v o r i g e o v e r z i c h t e n r e e d e i s a a n g e t o o n d , d o o r p e r s o n e n , d i e U i t d e iij h e t v o r i g e h g o f d s t u k genoenìde o r g a n i s a t i e z i j n g e t r e d e n . In t e g e n s t e l l i n g met d e Mokergroep, s t a a t d e z e o r g a n i s a t i e n i e t u i t s l u i t e n d o p a n a r c h i s t i s c h s t a n d p u n t . Het Verbond h e e f t e c h t e r met v e e l m a e i l i j k h e d e n t e kampen, en v o o r a l d e f i n a n o i ë n en d e u i t g i f t e van h e t o r g a a n "De a r e n d i n g " brengen v e e l zorgen met z i c h mede. U i t h e t f i n a n c i e e l e v e r s l a g , u i t g e b r a c h t op 22 en 2Y O c t o b e r 1927 t e L e i d e n gehouden c o n g r e s b l i j k t , d a t e r geen g e l d i n kas was, doch d a t h e t s a l d o , wat d e P i n k s t e r m o b i l i s a t i e h e e f t o p g e b r a c h t F. 41,30 bedroeg. De u i t g i f t e van h e t o r g a a n "De Aranding" l e v e r d e een t e k o r t op XII.
!
van F: 14,46. De o p l a a g van h e t o r g a a n moet m i n s t e n s $000 exernpldren bedreg e n , w i l h e t kunnen r e n d e e r e n . I n hoofdzaak i s men op d e c o l p o r t a g e aangewezen en b e d r a a g t h e t a a n t a l abonné's s l e c h t s 176 Ook d e z e o r g a n i s a t i e g e e f t een b e e l d van v e r w a r r i n g e i i s o o k h i e r verdachtmaking s c h e r i n g en i n s l a g . De a c t i e van d i t Verbond u i t g a a n d e i s dan ook b e p e r k t t o t d e u i t g i f t e van l e c t u u r , waarvan d e inhoud van d i e n a a r d i s , d a t h e t meerendeel rler l e d e n d i e n n i e t b e g r i j p t . Een d r i e t a l b r o c h u r e s :'I Hoe worden d e d i e n s t w e i g e r a a r s behandel "Een e r n s t i g e a a n s l a g o p 3 n z e v r i j h e i d " en '' Aan o n s d e a a r d e 'I werde r e s p e c t i e v e l i j k in een o p l a a g van 9000, 7600, en 4300 exemplaren verspreid
.
.
I n t e r n a t i o n a l e A n t i - M i l i t a r i s t e n Vereeniging. (1.A.M. V. i Reeds i s e r o p gewezen, d a t d e j e u g ü i g e a n a r c h i s t e n , hun a f b r a a k t a k t i e k v o o r t z e t t e n i n d i e o r g a n i s a t i e s , w a a r i n z i j eenigen i n v l o e d kunnen doen g e l d e n . D i t komt voor81 t o t u i t i n g in d e I.A.M.V. Het g e v o l g van d i t o p t r e d e n i s g e w e e s t , d a t v e r s c h i l l e n d e van d e b i j h e t 1.A.M.V. aangeS l o t e n a f d e e l i n g e n z i c h hebben a f g e s c h e i d e n , c.q. d e b e s t a a n d e 3-Fd e e i i n g e n i n l e d e n t a l en a c t i v i t e i t a i j n a c h t e m i t g e g a a n en v e r m i n d e r De I.A.M.V. i s dan o o k een o r g a n i s a t i e geworden, welke voorbestemd i s , om a l s g w l g van d e o n d e r l i n g e h e r r i e , d i e e r t u s s c h e n d e d i v e r s e b e s l x u r d e r s o n d e r l i n g b e s t a a t , t e n o n d e r t e gaan. Het j a a r v e r s l a g 1927 g e e f t h i e r v a n een s p r e k e n d b e w i j s . I n h e t k a d e r van d i t o v e r z i c h t p a s t h e t n i e t , om h e t g e h e e l e v e r s l a g o p t e nemen. en z a l d u s worden v o l s t a a n met e e n i g e g e d e e l t e n h i e r u i t aan t e h á l e n . U i t h e t v e r s l a g b l i j k t ?.an, d a t d e a f s c h e i d i n g van a f d e e i i n g e n s t e e d s d o o r g a a t en d i t j a a r wederom 6 a f d e e l i n g e n moesten worden afgeschreven XIII.
.
5.
.
g e s o h r e v e n . Pogingen om a n d e r e a f d e e l u i g e n o p t e r i o h t e n m i s lukten. Het c o n t a c t t u s s c h e n d e a f d e e l i n g e n en h e t L a n d e l i j k b e s t u u r i s s l e o h t en o p d e g e s t e l d e v r a g e n , i n c i r c u l a i r e s gedaan, kwam z e l f s geen b e r i o h t binnen. A d r e s v e r a d e r i n g e n van d e s e c r e t a r i s s e n werden d i k w i j l s n i e t opgegeven. B e r i c h t e n o m t r e n t den t o e s t a n d i n d e a f d e e l i n g e n kwamen n i e t binnen. Van s l e c h t s e n k e l e a f d e e l i n g e n kwam d e c o n t r i b u t i e binnen en b i j h e t a f s l u i t e n van h e t j a a r v e r s l a g hadden v e l e a f d e e l i n g e n n i e t m i n d e r dan 11 maanden s c h u l d . Gebrekkige k e n n i s o m t r e n t o r g a n i s a t i e , alsmede g e b r e k aan prop a g a n a a s t e n , worden h i e r v a n a l s o o r z a a k genoemd. P e r s o n e n , d i e ber e i d waren om h e t a n t i - m i l i t a r i s m e t e p r o p a g e e r e n , waren n i e t t e vinden. De e e n i g s t e t o u r n e e , welke door e e n i g e a n t i - m i l i t a r i s t i s c h e s p r e k e r s door Nederland werd gehouden, mislukte g r o o t e n d e e l s d o o r g e b r e k aan b e l a n g s t e l l i n g . Van d e 250 c i r c u l a i r e s , t e n d o e l hebbende t e t r a c h t e n c o r r e s pondenteohappen t e v e s t i g e n i n p l a a t s e n w a a r geen a f d e e l i n g e n a i j n , kwamen s l e c h t s 4 antwoorden binnen. Het a a n t a l a a n g e s l o t e n a f d e e l i n g e n b e d r a a g t t h a n s 28 waarvan 24 b e t a l e n d e - met t o t a a l 748 b e t a l e n d e l e d e n en 44 algemeene l e d e n . De s e c r e t a r i s wijst e r v e r d e r o p , d a t u i t h e t v e r s l a g b l i j k t , d a t d e I.A.M.V. b e z i g i s , zoowel inwennig a l s n a a r b u i t e n , o v e r d e geheele l i n i e t e r r e i n t e verlrlezen. voorzoover v e r s t r e k t Ook u i t d e v e r s l a g e n van d e a f d e e l i n g e n blijkt, d a t zonder u i t z o n d e r i n g van e e n i g e a c t i e geen sp.-ake i s en v o o r a l gebrek aan medeleven d e r l e d e n en aan f i n a n c ï h b e s t a a t . De a f a e e l i n g "Amsterdam" b.v. - d e g r o o t s t a a n g e s l o t e n a f deeling t e l t 58 l e d e n . Het o r g a a n "De Wapens Neder" h e e f t ook met g r o o t e m o e i l i j k heden t e kampen. De a d m i n i s t r a t e u r van "De Wapens Neder", J. H a r i n c k , v e r d u i s t e r d e F. 3 2 7 4 , 1 3 , welke v e r d u i s t e r i n g i n A p r i l werd o n t d e k t . H i j werd opgevolgd d o o r P i e t F i j 1 s t r a ,geboren 1 8 J a n u a r i 1 8 7 4 t e Sneek , De o p l a a g van h e t o r g a a n bedroeg i n h e t l a a t s t e h a l f j a a r 9300 exemplaren p e r maand en p e r nummer. Vanaf 1 Mei 1927 t o t 31 O c t o b e r 1927 s l o o t h e t f i n a n c i e e l v e r s l z g van d e e x p l o i t a t i e van h e t o r gaan met een w i n s t - s a l d o van F. 640,29. De b e g r o o t i n g v o o r d e I.A.M.V. s l u i t met een b a t i g s a l d o van F. 1340,--, waarvan F, 230,-- bestemd i s voor d e propaganda. Welke propaganda van z u l k een l u t t e l b e d r a g ban worden g e v o e r d , b e h o e f t h i e r n i e t u i t e e n g e a e t t e worden. De s e c r e t a r i s b e s l u i t z i j n v e r s l a g met den wensch : 'Woge d u s d i t c o n p e s een m i j l p a s l in d e g e s c h i e d e n i s d e r I.A.M.V. z i j n en h e t L a n d e l i j k b e s t u u r , d a t v o o r h e t komende jaar gekozen w o r d t , h e t v o l g e n d e jaar met meer v o l d o e n i n g o p h a a r werk t e r u g z i e n , dan h e t h u i d i g e 'l. Het c o n g r e s , h i e r b o v e n b e d o e l d , vond op 25 en 26 December 1927 t e Heerenveen p l a a t s . Een m i j l p a a l i n de g e s c h i e d e n i s van d e I.A.M.V. i s h e t geworden, maar n i e t i n den g e e s t , a l s d o o r den s e c r e t a r i s bedoeld. D i t c o n g r e s s t o n d meer i n h e t t e e k e n van o n d e r l i n g e h e r r i e . Een s p r e k e n d b e w i j s h i e r v o o r i s , d a t h e t door h e t c o n g r e s gekozen b e s t u u r , h e t w e l k d e benoemi?.ng had aangenomen, op d e n z e l f d e n d a g weer z i j n f u n c t i e t e r b e s c h i k k i n g van h e t c o n g r e s s t e l d e en een nieuw b e s t u u r gek0 zen moest worden. D i t beshuur b e s t a a t d i t d e v o l g e n d e personen : 1; V o o r z i t t e r : B o t Lambertus J o h a n n e s , geboren 28 Mei 1 8 9 7 t e e r d a m . woont t e Is-Gravenhage: l e S e c r e t a r i s : N a h r i n k, G e r a r d , geboren 1 November 1 9 0 3 t e Is-GravenhaRe en woont a l d a a r : i e Pennirjgmeester
-
-
-
Penningmeester : W o u d a-, K l a a s , geboren 1 2 Mei 1900 t e U i x i ; e o c , t , w o o n t t e Krommenie; ; K o r p o r a a i , J u r r í a a n C o r n e l i s , geboren 1 Ze S e c r e t a r i s O c t o b e r 1 9 0 4 t e ‘s-GravenhaE[e.woont a l d a a r . : E ij n d e van d e n , Johan-AioIf,. g e b ó r e n . 1 4 Lid O c t o b e r 1000 t e Haarlem. w o o n t a l d a a r . A l s r e d a c t e u r van h e t o r g a a n “De WapenS’NederIl werd h e r b e noemd : J o n g d e , A l b e r t A n d r i e s , geboren 29 A p r i l 1 8 9 1 t e Amsterdam. woont t e Is-Gravenhane en a l s a d m i n i s t r a t e u r : ~ i j s it r a P i e t , gebaren-18 NoJembez 1374 t e S n e e k , woont t e Is-Gravenhage ; t e r w i ji a l s a s s i s t e n t - a d m i n i s t r a t e u r werd benoemd: 11 r u l , J a o q u e s , geboren 1 3 Augustus 1896 t e S o h e v e n i n g e n , woont te-venhage De elementen, d i e d e e l uitmaken van d e i n d e l a a t s t e hoofds t u k k e n en in d i t h o o f d s t d genoemde a n a r c h i s t i s c h e o r g a n i s a t i e s , wenschen eenheid o n d e r d e b e s t a a n d e groe:i6n t o t s t a n d t e brengen. Men w i l e e n a n a r c h i s t e n - c o n g r e s , waarop h e t v r a a g s t u k : ” D e h e r e e n i g i n g van a n a r c h i s t e n en a n t i - m i l i t a r i s t e n besproken 8al worden. r D i t a o n g r e s vrinde o p 1 5 J a n u a r i j.1. p l a a t s . e Op welke w i j z e h e t m o g e l i j k z a l z i j n , ä e z e h e t r o g e b n e o r g a n i s a t i e t e v e r e e n i g s n , v a l t m o e i l i j k t e v o o r s p e l l e n . Zeker i s , d a t wanneer d i e e e n h e i a e - f e n t u e e l t o t s t a n d mocht komen,deze van k o r t e n duur z a l z i j n . le
.
.
%-GI
.
X I V , Bond van R e l i g i e u s e A.inarLiio-Communisten (B9B.A. C:) De Bond van Rel.ig1euseA13archo-Communisten kan i n d e r e v o l u t i o n n a i r e beweging ‘ a i s z o o d m i g geen i n v l o e d doen g e l d e n . Toch mag h i j n i e t onbesproken b l i j v e n , omdat z i j n naam d i k w i j l s w o r d t geno emd. Als u i t g a n g s p u n t w o r d ? grzomen , d e j a a r v e r g a d e r i n g van dezen bond, gehouden o p 4 S e p t e a b e r 1927. Het l e d e n t a l van dezen bond bedroeg o p 1 November 1 9 2 6 , 1 2 2 t e g e n 118 o p 1 November 1927. De B.R.A.C. i s aangeslo$en b i j de I n t e r n a t i o n a l e v a n C o r l o g s ( V L R , I 0 ) , , en werd i n Bestrijders War R e s i s t e r s I n t e r n a t i o n a l y s r b a n d daarmedë, aan d e < o o r d e W b R Q I o i n h e t l e v e n geroepen s t e u n beweging voór de R u s s i g e h e d i e n s % w e i g e r a á r s deelgenomen & Dese Steunaotïie, d i e l o o r d e tegenwerking van d e S o v j e t - a u t o r i t e i t e n , moest worden stopgeae,k, b r a o h t P o 64,14 o p I Evenals d i t b i j Se a n d w - Y e v o l u t i o n n a i r e o r g a n i s a t i e s h e t gsv a l i s , b a a r t d e u i t g i f t e van h e t o r g a a n van den B.B.A.C. It De B e v r i j d i n g ‘I g r o o t e zorgen. Het a a n t a l a b o n n 6 I s beweegt z i c h t u s s c h e n d e 350 en 360 Het t e k o r t v o o r h e t l o o p e n d e k a l e n d e r j a a r was F. 250,--. en van d e toegezegde s t e u n , kwam s l e c h t s F. 120,-- binnen. In h e t t i j d v a k , v a l l e n d e t u s s c h e n 1 9 September en 28 December 1 9 2 7 , bedroegen d e o n t v a n g s t e n van den p e n n i n g m e e s t e r F, 98,56 Van h e t v o e r e n van een z e l f s t a n d i g e a c t i e van e e n i g e b e t e e k e n i a i s aan ook geen s p r a k e Deelnemen aan - en h e t me6ewerken t o t h e t s l a g e n van e e n i g e a c t i e , wordt b i j n a i n a l l e g e v a l l e n v e r l e e n &
-
.
.
.
.
.
.
S o o i a l i s t i s c h e O n t w i k k e l a s V e r e e n i g i n g (S.O.V. ì Leek h e t i n den b e g i n n a , &ax d e z e o r g a n i s a t i e , waarvan d e opr i c h t i n g en h e t d o e l in o v e r z i c h t No. 3. ven ,1927 werd medegedeeld, VBn e e a i g e b e t e e k e n i s mu w a z t e n , zoo bleek a l h e e l s p o e d i g , d a t d e z e v e r e e n i g i n g geen l e v e n s v a t b a a r % e i &b e z i t en gedwongen z a l worden om opgeheven t e s o r L e n wegens gebrek aen l e d e n Een van d e oorzak-fi 3 . i e ~ moet ~ d ~g e z o c h t worden i n d e o p r i o h t i n g van d e :
XV
.
?8
XVI
.,
.
N.ieuw S o o i a l i s t i s c h e C o n c e n t r a t i e ,
e en -
een v e r e e n i g i n g , d i e h a a r propaganda v o e r t d o o r h e t houden van r e l i g i e u s e b i j e e n k o m s t e l irmawp r e v o l u t i o n n a i r e s p r e k e r s h e t woord z u l l e n voeren en d i e O r &
.
i
.
XVLI,
Werkloozen A c t i e Bet v r a a n s t u k . O P welke w i l z e d e o n g e o r g a n i s e e r d e w e r k l o o z e n . d u s z i j , d i e n i e t b i j - e e n v a k - c e n t r a l e zzjn a a n g e s l o t e n , g e o r g a n i z e e e r d moeten worden, i s t o t nu t o e n i e t o p g e l o s t geworden. Van v e r s c h i l l e n d e z i j d e n en o n d e r v e r s a h i l l e n d e benamingen B i jn pogingen aangewend en Z i - r e r s e C o m i t é ' s van a c t i e g e s t l c h t . A l l e n z i j n in den l o o p d e r t i j d e n w e e r verdwenen. V e r s c h i l l e n d e oorzaken z i j n h i e r v o o r o p t e noemen. De voornaamste z i j n : g e b r e k aan o r g a n i s a t i e v e r m o g e n d e r z.g, l e i d e r s : d e o n d e r l i n g e v e r d e e l d k c i d d e r werkloozen z e l f , en den i n v l o e d , d i e de communistische p a r t i j e n o p d e c o m i t é * s t r a c h t e n t e doen gelden I n de voorafgaande o v e r z i c h t e n i s r e e d s u i t e e n g e z e t , op welke w i j z e de l e i d e r s van de communistische p a r t i j e n meenden, d e b e l a n g e n van d e wwrkloozen. g e o r o e n i s e e r d i n h e t J a n u a r i 1 9 2 7 ges t i o h t e Werkloo z e n - d g i ~ a t ~ a - - C J ~ iht eé t, b e s t t e kunnen d i e n e n . Het g e v o l g van een en a n d e r i s g e w e e s t , d a t h e t WeA.C. werd opgeheven. Medio Augastus werd opnieuw een werkloo zen o r g a n i s a t i e o n d e r den naam N e u t r a l e Werkloozen Bon$" o p g e r i c h t . Van dezen bond i s n a d i e n n i e t s meer vernomen en h e e f t z i j n a c t i e z i c h b e p e r k t t o t h e t houden van één v e r g a d e r i n g , d e s t i c h tingsvergadering November 1 9 2 7 kwamen e e n i g e l e i d e r s , w a a r o n d e r de bekende communist Adriaan A r i e van d e r - S 1 o o t ' ,geboren 8 F e b r u a r i 1 8 9 5 te.AmsterdBm, van h e t r e e d g besnroksn en i n t u s s c h e n opgeheven W d t C . b i j e e n . BeslOt-n werd t o t s t i c h t i n g van een o r g a n i s a t i e "De Nederldndsche Werkloo zen Bond De a c t i e van dezen bond h e e l t z i c h b e p e r k t t o t d e u i t g i f t e van een orgaan "De Werkloosheid ",waarvan nummer' 1 i s v e r s c h e n e n . Het program van a c t i e van dezen bond s t e m t o v e r e e n met de e i s c h e n door d e communisten t e n o p z i c h t e van d e oplossing van h e t werkloc zenvraagstuk g e s t e l d . Van een a g i t a t o r i s o h o p t r e d e n van d e z e o r g a n i s a t i e i s t o t nu f o e n i e t s g e b l e k e n . . Ook d e l e i d e r s van h e t NOA.S. en h e t N.S.V. meenden, t o e n de b e s p r e k i n g e n o v e r de S u s e e r k g van d e z e c e n t r a l e s aan d e o r d e werden g e s t e l d , d a t v o o r iIc urerXli,ozen i e t s gedaan m o e s t worden en w e r d i n een d a a r t o e o p 28 O c t o b e r gehouden v e r g a d e r i n g van vertegenwoord i g e r s der genoemde c e n t ? a i e s d a a r t o e b e s l o t e n . De i n v o r i g e j a r e n s f € ? v a F t , i n h e t w i n t e r s e i z o e n o p t r e d e n d e W.A.C.s , d i e zich t e veel in=c agitatorischen arbeid bezig h i e l d e n , werden g e h e e l onvoldoende g e a c h t . Medio November 1 9 2 7 kwamen d e b e s t u r e n van genoemde c e n t r a l e s o v e r e e n , d a t t o t s t i c h t i n g van eer! permanent c o m i t é , n.1. "Het C o m i t B ; 2 ~ ~ ~ ~ a,;;$;;ingei ; ~ - . d~e r ~werkloo ~ , zen If m o e r worden overgegaan. In t e g ë n & e l l i z g met de v r o e g e r o p g e r i c h t e c o m i t é I s , v e r k l a a r d e h e t b e s t u u r van d i t Comité b e s t a a n d e u i t l e i d e r s d e r b e i d e ge~
.
.
-
~~
.
genoemde c e n t r a l e s - z i c h in p r i n c i p e vÒÒr e m i g r a t i e S e s l o t e n werd t o t h e t u i t g e v e n van een g e m e e n s o h a p p e l i j k orgaan "De W e r k l o o s h e i d ", waarvan t o t nu t o e 2 nummers z i j n v e r schenen. In z i j n v e r g a d e r i n g van 1 0 December b e s l o o t h e t b e s t u u r van d i t Comité een a d r e s aan de R e g e e r i n g t e zenden, w a a r i n w o r d t verzooht o n v e r w i j l d d i e m a a t r e g e l e n t e nemen, d i e e r t o e kunnen l e i d e n , d a t s p o e d i g en op r u i m e s c h a a l p r o d u o t i e v e n m a a t s c h a p p e l i j k n u t t i g e n a r b e i d aan d e werklooaen kan worden v e r s t r e k t , c.q. aan d e werkloozen een f i n a n c i e e l e o n d e r s t e u n i n g t e v e r l e e n e n i n overeenstemming met h e t g e e n n o o d i g i s om in d e b e h o e f t e van z i c h en hunne gezinnen o p r e d e l i j k e w i j z e t e kunnen v o o r z i e n . Op 1 9 December 1927 v e r g a d e r d e h e t b e s t u u r met d e b e s t u r e n van en N.S.V. aangesloten p l a a t s e l i j k e vakcentrales d e b i j h e t N.A.S. i n Amsterdam, 's-Gravenhage, R o t t e r d a m , U t r e c h t en Enschede, t e r bespreking van d e v e r p l a a t s i n g van werkloozen u i t d e 4 g r o o t e gemeenten n a a r O v e r i j s e l en e l d e r s . Zooals r e e d s i s a a n g e h a a l d , i s h e t b e s t u u r Fn p r i n c i p e vòòr e m i g r a t i e en werden in d e z e v e r g a d e r i n g d e e i s c h e n g e s t e l d , w a a r aan d e e m i g r a t i e moet voldoen : 1. De e m i g r a t i e moet v e r b e t e r i n g brengen i n den t o e s t a n d van den w e r k l o o z e en d i e n s g e z i n ; 2. De deelname aan u i t z z n d i n g i s en b l i j f t v o o r den w e r k l o o z e vrijwillig ; 3. H u i s v e s t i n g en v e r z o r g i n g moeten i n h e t algemeen aan r e d e l i j k e e i s c h e n van v e r s c h i l l e n d e n a a r d v o l d o e n ; k e e t b a z e n s y s t e e m d i e n t g e h e e l t e worden u i t g e s c h a k e l d ; 4. De r e c h t e n d e r a r b e i d e r s met b e t r e k k i n g t o t s o c i a l e w e t t e n moeten o n v e r k o r t gehandhaafd b l i j v e n ; 5. De k o s t e n van u i t z e n d i n g , a a n s c h a f f i n g g e r e e d e o h a p p e n , enz. komen voor r e k e n i n g d e r b e t r e k k e l i j k e d i e n s t e n ; 6. B i J b e ë i n d i g i n g d e r werkzaamheden, h e r s t e l d e r r e c h t e n van v o o r d e u i t z e n d i n g ; en 7. Verder o v e r l e g met de p l a a t s e l i j k e o e n t r a l e s U i t d i t h o o f d s t u k b l i j k t , d a t o p h e t g e b i e d van o r g a n i s a t i e d e r werkloozen, eveneens g r o o t e v e r d e e l d h e i d b e s t a a t , z o o a l s d i t ook b i j a n d e r e o r g a n i s a t i e s , p o l i t i e k - zoowel a l s v a k o r g a n i s a t i e s , h e t geval is. Welke gevolgen u i t h e t o p t r e d e n van d e z e C o m i t é ' s z u l l e n v o o r t v l o e i e n , v a l t n o g n i e t t e v o o r s p e l l e n . De l u s t , om d o o r t o r i s o h o p t r e d e n d e belangen d e r werkloo zen t e b e h a r t i g e n , neem meer en meer a f I
.
XVIII
C v e r z i c h t l e d e n c i j f e r s van d e N e d e r l a n d s c h e Vakbeweging
I n den t e r u g g a n g i n l e d e n c i j f e r s , waarvan d e d i v e r s e vâko e n t r a l e s gedurende d e j a r e n 1920 - 1926 l e d e n , i s een k e e r gekomen. Na 1 J a n u a r i 1926 h e e f t d i e teruggang p l a a t s gemaakt y o o r een s t i j g i n g , v o o r zoover d i t d e g r o o t s t e en m e e s t i n v l o e d r i j k s t e centrales b e t r e f t . B l i j k s opgaaf van h e t C e n t r a a l Bureau v o o r S t a t i s t i e k b e d r o e g h e t t o t a a l a a n t a l georganiseerde a r b e i d e r s op 1 Januari 1919 514.600 t e g e n 504.200 0 9 1 J a n u a r i 1 9 2 7 Het g r o o t s t e t o t a a l a a n t a l g e o r g a n i s e e r d e a r b e i d e r s werd ber e i k t o p l J a n u a r i 1 9 2 0 , t o e n h e t 683,500 bedroeg. De s t i j g i n g i n l e d e n t a l l e n geCurende 1 9 2 6 werd i n h o o f d z a a k teweeg g e b r a c h t d o o r d e a r b e i d e r s u i t h e t v r i j e b e d r i j f , met 9300, t e g e n d i e i n openbaren d i e n s t met 1400. Van den i n v l o e 6 var ? e y r a k c e n t r a l e n , zoowel i n h e t l a n d a l s i n de 4 g r o o t s t e $ t e d e n van o n s l a n d , g e e f t h e t o n d e r s t a a n d e staatje
.
.
.
s t a a t j e een b e e l d : VakFen t r a l e n .
To te&. letental 1. Jan.1927.
Waarvan i n de 4 g r o o t s t e steden
13. 700
N.A. S. N. V. V. C.N.V. R.KaW* A . N. V. N. S. V.
197.OOU
51.200 96.400
LL. 630
4.. wo 15,500
V. V. H.
in $
9.800
7Pj
83.900 16.050 1.5,950 5.300 2.350
43h 31/'0 174
7 . ROO
506
46h 4%
Gedurende 1 9 2 7 h e e f t d e s t i j g i n g i n l e d e n t a l l e n aangehouden en s t o n d , v o o r m o v e r b e k e n t . h e t l e d e n t a l >EZ 1 O c t o b e r 1 9 2 7 a l s volgt : Aanwinst Vakcentralen 1 Jan.l.927 1 Oct. 1927. over 1927
N. V. V+
198,435 sa, 822
R.X.W. C.N.V. N.A. S . A.N. V.
"-
1
982
1 3 ,' ) E l
103,943
4. O 97 4.118
53,091 14.465
1.109 714
15 i 6 6 5
104
202,532
-
LO. 977
N. S. V. V. V. H.
4;844
15,561
Van de c e n t r a l e n , t.ie h m c i j f e r s p e r 10 O c t o b e r 1 9 2 7 pub l i c e e r d e n , was d e s t i j g i n g p o o e n t s g e w i j z e a l s v o l g t : N. V e V. 2% RoKaWe
C.N.V. N.A.S.
~
i I
Slot
! ~
!
1
1
I
1
5,2$
.
.
D i t o v e r z i c h t g e e f t een b e e l d van 5uitengewone v e r w a r r i n g , d i s e r o p h e t g e b i e d van d e y . i t e r s t l i n k s e h e beweging, zoowel op p o l i t i e k - a l s vakbewegingzgaSied b e s t a a t . H i e r i n v e r a n d e r - h g -üe b r r n g e n i s r e e d s h e r h a a l d e malen geprob e e r d , d o c h l e v e r d e d e aen&ewende eenheidspogingen t o t n u t o e geen r e s u l t a a t op. Deze pogingen z i j n m i s l u k t , h e t z i j a l s g e v o l g van a f w i j k e n d e b e g i n s e l e n , h e t z i j om p e r s o o n l i j k e belangen van d e . d i v e r s e l e i d e r s . Een g r o o t e f a c t o r , d i e e r t o e medewerk<, d a t d e e e n h e i d n i e t t o t s t a n d i s gekomen, c.q<. k o m t , i s , o m d a t e r g e e r problemen aan d e o r d e kunnen worden g e s t e l d , l i e een o p t r s ? . e n van d e r e v o l u t i o n n a i r e Beweging, met kans a p S u c c e s , w e t t i g e n . Dat d o o r d e l e i c e r s van & e T e v o l u t i o n n a i r e o r g a n i s a t i e s van d i v e r s e s c h a k e e r i n g a l l a s i n h e t Kerk w o r a t g e s t e l d , om d e r e v o l u t i o n n a i r e beweging si?i.j<,Laer t e maken en t e behouden en o o k e l k e gelegenheid Caartas 2 z-i.;2%, h e e f t h s t :?tz-cden 7 a n d s rsvo71~.t i o n n a i r e beweging,ti,j'ler:r; $ e a c t i e v o o r d e v r i j l a t i n g van S a C C O en V a n z e t t i , bewezen. D S Z G s c t i e , e e r s t o p g e z s t v o o r d e v r i j l a t i n g , gevolgd d o o r een pro t e r ? . . w t i e t e g e n d e t e r S o o d v e r o o r d e e l i n g , was Pol~doende. om a l l e v e r s c h z i l s n . d i e e r Z . E . t u s s a h e n d e r e v o l u t i o n n a i r e n b e s t a a t , t e t o e n ~ s r g e t é nen een g e z a m e n l i j k o p t r e d e n rnogelijk t e maken. Welke gevolgen d i t o p t r e d e n met z i c h kan b r e n g e n , hebben d e g e b e u r t e n i s s e n i n d e p l a a t s e n h-ister?.am ex R a t t e r d a m v o l d o e n d e aangetoond
.
1' .
4,1$ 2;1$
.....-----oo-----,~,..
