10 stappenplan (echt)scheiding Een scheiding is vaak vrij onoverzichtelijk. Met deze indeling in 10 stappen kan je precies zien wat je nog moet doen en waar je in het hele proces bent.
Stap 1 Vaststellen van het gezamenlijke vermogen (bezittingen en schulden). Tijdens een echtscheiding moet het vermogen worden verdeeld. Dit betekent in de meeste gevallen dat er “onderhandeld” moet gaan worden. Voordat deze gesprekken kunnen beginnen moet eerst duidelijk zijn waarover gesproken kan gaan worden. Daarom is het essentieel dat je inzicht krijgt in het totale vermogen van jullie samen. Overzicht maken. Het gezamenlijk vermogen/schuld kan uit een aantal onderdelen zijn opgebouwd. Woning, 2de woning, auto(‘s), caravan, boot, aandelen, spaarplannen, pensioenen, hypotheekschulden, belastingschulden, consumptieve schulden waaronder creditcards,
Stap 2 Vaststellen van de inkomsten en uitgaven. Naast het vermogen bestaat er ook de dagelijkse geldstroom: boodschappen, huur, hypotheek, kleding, vakanties etc. Om een redelijke verdeling te maken moet eerst duidelijk worden wat het gebruikelijke patroon is. Stel eerst duidelijk vast wat er eigenlijk te verdelen is. Verdeling Met een kostenverdelingsoverzicht kan je de bedragen invoeren die er dagelijks, wekelijks of maandelijks uitgegeven worden en binnenkomen. Je kan zo ook een schatting maken van de toekomstige situatie, na de echtscheiding.
Stap 3 Draagkracht-
en behoefteberekening wordt uitgevoerd.
Er bestaat een alimentatiegerechtigde en een alimentatieplichtige. Hoeveel de alimentatiegerechtigde nodig heeft wordt bepaald aan de hand van een behoefteberekening. Hoeveel de alimentatieplichtige kan betalen wordt uitgerekend aan de hand van een draagkrachtberekening. Waarom een berekening? In een vroeg stadium van de scheiding een berekening maken is nodig om de onderhandelingsruimte te bepalen. Hoeveel heeft de ene partij minimaal nodig en hoeveel kan de andere partij maximaal betalen. Het staat je overigens vrij om af te wijken van het berekende alimentatiebedrag. Je kan hierover met je partner onderhandelen. Tremanormen! Beide berekeningen, de draagkrachtberekening en de behoefteberekening worden opgesteld volgens een door de rechters gehanteerd systeem; de tremanormen. Deze twee berekeningen worden ook door de rechter gebruikt voor het vaststellen van het alimentatiebedrag als de rechter de zaak in behandeling zou krijgen.
Cor.adres Turn Over: Honingbij 24 – 5692 VE Son en Breugel - Tel. 0621677788 - Email
[email protected] IBAN 29 ABNA 0488 222 184 - BTW nummer 134012379.B01 - KvK nummer 17099322
10 stappenplan (echt)scheiding
Stap 4
Bepalen wat de wenselijke positie is na de echtscheiding.
Waarover afspraken maken? Je kan/moet afspraken maken over bijvoorbeeld de kinderen, de alimentatie, de verdeling van het vermogen, de woning, het pensioen. Dit is nog maar een klein deel van de onderwerpen. Je toekomst! - De afspraken die je nu gaat maken hebben een groot effect op je toekomst. - Denk aan de kinderen - Ideaal is het als je voor beide partijen de meest optimale situatie kan creëren. Vooral als je kinderen hebt is dat heel belangrijk.
Stap 5 Opstellen van het convenant waarin de afspraken officieel worden opgenomen. Als je het met elkaar eens bent hoe je scheiding er uit moet gaan zien kan Turn Over een echtscheidingsconvenant opstellen. Wat is een echtscheidingsconvenant? Het echtscheidingsconvenant is het officiële document waarin alle afspraken staan die jij en je partner hebben gemaakt over jullie scheiding. Dit document wordt door een advocaat ingediend bij de rechtbank. De rechter gaat aan de hand van de inhoud van dit document beslissen of hij de echtscheiding gaat uitspreken. Het echtscheidingsconvenant moet je door een advocaat laten indienen bij de rechtbank. Je kan zelf een advocaat zoeken of gebruik maken van de samenwerkende advocaten van Turn Over. De kosten voor de advocaat, griffierechten, uittreksels e.d. komen apart voor jullie rekening.
Stap 5a Als er kinderen zijn: opstellen van het ouderschapsplan. Als je kinderen hebt ben je bij een scheiding verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. Hierin leg je de afspraken vast die je maakt over je minderjarige kinderen. Afspraken over de kinderen Het maakt hierbij niet uit of je getrouwd was, een geregistreerd partnerschap had of samengewoond hebt. Het plan bevat afspraken over de zorgverdeling, kinderalimentatie en informatie-uitwisseling over de kinderen tussen jou en je ex. Inhoud van het plan Je mag zelf met je ex-partner bepalen hoe je invulling geeft aan de afspraken. In ieder geval moeten afspraken opgenomen worden over: • • •
de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken (zorgverdeling), kinderalimentatie, en informatie-uitwisseling over belangrijke zaken met betrekking tot het kind en het vermogen van het kind.
Het staat je als ouder vrij om daarnaast ook andere afspraken vast te leggen in het plan. Als het klaar is moeten jij en je ex-partner er allebei je handtekening onder zetten. Het ouderschapsplan maakt onderdeel uit van het echtscheidingsconvenant. Cor.adres Turn Over: Honingbij 24 – 5692 VE Son en Breugel - Tel. 0621677788 - Email
[email protected] IBAN 29 ABNA 0488 222 184 - BTW nummer 134012379.B01 - KvK nummer 17099322
10 stappenplan (echt)scheiding Checklist ouderschapsplan Als je een ouderschapsplan gaat maken moet je over heel veel dingen nadenken die tijdens je huwelijk vanzelfsprekend waren. Van Turn Over ontvang je een checklist, voor als je het zelf even niet weet. Minderjarige kinderen Een ouderschapsplan gaat over minderjarige kinderen. Zijn de kinderen volwassen als je uit elkaar gaat dan hoeft er geen plan te worden opgesteld. Voor minderjarige kinderen die bijna meerderjarig zijn, geldt de verplichting wel maar kan het plan beperkter zijn. Voor welke kinderen is een ouderschapsplan verplicht? Het gaat ten eerste om jullie gezamenlijke kinderen. Dus als je beiden juridisch ouder bent van het kind. Het maakt hierbij niet uit of je gezamenlijk het gezag uitoefent of slechts één van jullie dit doet. Ten tweede gaat het om kinderen over wie je gezamenlijk het gezag uitoefent. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij samengestelde gezinnen waarbij de ouder en zijn of haar nieuwe partner gezamenlijk het gezag hebben verkregen over het kind uit een eerdere relatie. Dit kan bijvoorbeeld ook voorkomen in een relatie van twee vrouwen waarbinnen een kind wordt geboren en de nietouder ('meemoeder' of 'duomoeder') weliswaar het gezag heeft over het kind maar niet tevens de juridische ouder is. Voor kinderen die wel deel uitmaken van het gezin maar waarvoor het bovenstaande niet geldt, is het dus wettelijk niet verplicht een plan op te stellen. Uiteraard mag dit wel. Kun je toch scheiden als het niet lukt een ouderschapsplan op te stellen? Het zal niet in alle gevallen lukken overeenstemming te bereiken. Dit betekent echter niet dat de scheiding niet kan worden doorgezet. Als dit niet lukt, bestaat de mogelijkheid om een eenzijdig verzoekschrift in te dienen waardoor de toegang tot de rechter altijd is gegarandeerd. Wel zal de ouder in dat geval in zijn of haar verzoek moeten aangeven waarom het niet is gelukt en hoe hij of zij vindt dat de onderwerpen uit het plan moeten worden ingevuld. De andere ouder kan dan eventueel verweer voeren. In hoeverre moeten de kinderen worden betrokken bij het opstellen van een ouderschapsplan? De wet bepaalt dat in het ouderschapsplan moet worden opgenomen op welke manier de kinderen zijn betrokken bij het opstellen er van. In hoeverre dit mogelijk is, is afhankelijk van de leeftijd en de ontwikkeling van het kind. Het is dus mogelijk dat in het plan staat dat de kinderen niet zijn betrokken gezien hun jonge leeftijd. Voor oudere kinderen geldt wel dat de ouders of advocaat het plan met hen bespreekt. Over het algemeen kan je stellen dat; hoe ouder het kind, hoe meer het kind betrokken moet worden bij de totstandkoming van de regeling. Hoe jonger het kind, hoe gedetailleerder de omgangsregeling moet zijn.
Cor.adres Turn Over: Honingbij 24 – 5692 VE Son en Breugel - Tel. 0621677788 - Email
[email protected] IBAN 29 ABNA 0488 222 184 - BTW nummer 134012379.B01 - KvK nummer 17099322
10 stappenplan (echt)scheiding
Stap 6 Indienen van het echtscheidingsverzoek door de advocaat bij de rechtbank. Het echtscheidingsconvenant, met daarin alle afspraken die jullie hebben gemaakt met betrekking tot jullie scheiding, wordt door de advocaat ingediend bij de rechtbank. Alleen advocaten zijn bevoegd om een echtscheidingsverzoek in te dienen bij de rechter. Het indienen is een standaard formaliteit omdat het convenant al is opgesteld. Al deze handelingen zijn schriftelijk. Je hoeft alleen voor de rechter te verschijnen als er bijzonderheden zijn en de rechter het noodzakelijk acht aanvullende informatie te verkrijgen. Benodigde gegevens Naast het convenant en het echtscheidingsverzoek heeft een advocaat de volgende gegevens nodig: •
• • •
van beiden uittreksels uit het persoonsregister; met vermelding van nationaliteit en datum van vestiging in Nederland. (Veel gemeenten geven zonder specifiek verzoek daartoe geen vermelding van nationaliteit en datum van vestiging. Vraag hier specifiek naar.) Uittreksel uit het huwelijksregister. Indien gehuwd op huwelijkse voorwaarden; akte huwelijkse voorwaarden. Van de kinderen; een uittreksel uit het geboorteregister van de minderjarige kinderen, al dan niet uit dit huwelijk geboren. Verkrijgbaar bij de gemeente waarin de kinderen geboren zijn.
Stap 7 Bij uitkoop eigen woning of aandelen gaat het convenant naar de notaris. Akte van verdeling. Als je samen een huis hebt, je gaat scheiden en een van jullie beiden wil in de woning blijven wonen, dan moet er een akte van verdeling worden opgemaakt door de notaris, aan de hand van de afspraken in het convenant. De woning moet worden overgeschreven naar degene die in de woning blijft wonen. Ook moet de andere partij worden ontheven van hoofdelijke aansprakelijkheid naar de hypotheekverstrekker toe. Dit betekent dat degene die niet meer in de woning woont ook niet meer hoeft mee te betalen aan de hypotheek. Al deze afspraken kunnen worden opgenomen in het convenant. Huis op één naam Je kan op meerdere manieren samen eigenaar zijn geworden van een huis. Als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had in gemeenschap van goederen en een huis hebt gekocht is dat huis eigendom van jullie allebei, ook al staat het huis bij het kadaster misschien op één naam. Je kan ook onder huwelijkse voorwaarden getrouwd zijn en samen een huis hebben aangekocht. Ook samenwonenden kunnen samen een huis hebben gekocht. In al deze gevallen kan met een akte van verdeling de woning worden overgeschreven op één naam. De afspraken die je hierover maakt neem je op in het convenant. Aandelen Hetzelfde verhaal geldt voor aandelen. Als er aandelen van de ene naar de andere partij moeten worden overgeschreven gaat dit via een notariële akte bij de notaris.
Cor.adres Turn Over: Honingbij 24 – 5692 VE Son en Breugel - Tel. 0621677788 - Email
[email protected] IBAN 29 ABNA 0488 222 184 - BTW nummer 134012379.B01 - KvK nummer 17099322
10 stappenplan (echt)scheiding Ondertekening De ondertekening van de notariële akte (akte van verdeling) vindt plaats bij de notaris nadat de echtscheiding officieel is verklaard. De notaris heeft ook heel veel kopie stukken nodig waarvan u een opgave ontvangt van de notaris. Maar u kunt voor de standaard gegevens hiermee alvast rekening houden en alvast extra kopieën maken. (salarisstroken, WOZ-opgave, paspoorten, e.d.)
Stap 8 De rechter spreekt de echtscheiding uit. Als het convenant, samen met het echtscheidingsverzoek, door de advocaat ingediend is bij de rechtbank, en de rechter treft geen zaken aan die in zijn/haar ogen niet kunnen, dan wordt de echtscheiding uitgesproken. Als de rechter wil kan hij/zij betrokkenen oproepen om gehoord te worden. Dit is meestal alleen het geval bij vechtscheidingen waarbij partijen het niet eens kunnen worden. De rechter stuurt de uitspraak naar de advocaat. Bij de advocaat moet je dan beiden het stuk ondertekenen en pas als de uitspraak is ingeschreven bij de burgerlijke stand ben je officieel gescheiden.
Stap 9 Ondertekening van akte van berusting en machtiging tot inschrijving. Ga je akkoord met de scheiding? Nadat de rechter de echtscheiding heeft uitgesproken stuurt hij de uitspraak naar de advocaat. De advocaat stelt een akte van berusting op. Dit is het document waaruit blijkt dat je beiden akkoord gaat met de scheiding. Daarnaast stelt de advocaat een verzoekschrift op tot inschrijving bij de gemeentelijke registers. Beide documenten moeten door jullie beiden worden ondertekend bij de advocaat. Dit kan eventueel per post afgehandeld worden. Hoger beroep Als één van beiden weigert om de akte van berusting te ondertekenen, kan de echtscheiding pas worden ingeschreven nadat de termijn om hoger beroep in te stellen, verstreken is. De termijn om hoger beroep in te stellen is drie maanden.
Stap 10 inschrijving. De inschrijving van de echtscheiding bij de gemeente wordt meestal door de advocaat gedaan. Daarna krijg je van de gemeente bericht dat je officieel gescheiden bent. Let op! Controleer of de beschikking binnen een half jaar na afgifte is ingeschreven. Als je te laat bent, is de uitspraak niet meer geldig. Je blijft dan gewoon getrouwd. De echtscheiding is nu officieel en de kans om weer een zelfstandige toekomst te realiseren is weer aanwezig. PS. Extra informatie over pensioenverdeling, alimentatieberekening en een eigen woning is beschikbaar bij Turn Over. Mocht je deze niet ontvangen hebben vraag hier dan naar. Cor.adres Turn Over: Honingbij 24 – 5692 VE Son en Breugel - Tel. 0621677788 - Email
[email protected] IBAN 29 ABNA 0488 222 184 - BTW nummer 134012379.B01 - KvK nummer 17099322
