VRAAG EN ANTWOORD Hepatitis B aandachtscampagne: Zeg Nee!...Tegen hepatitis B
1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne Q. Wat is het doel van de campagne? A. We willen Chinezen woonachtig in Rotterdam informeren over hepatitis B, de oorzaken en gevolgen ervan en hoe de ziekte te voorkomen of te behandelen is. Daarnaast proberen we zoveel mogelijk Chinezen te bereiken om zich te laten testen, want alleen met een bloedtest kan hepatitis B goed vastgesteld worden. Q. Waarom zo specifiek de doelgroep Chinezen? Hepatitis B is een groot gezondheidsprobleem in geheel Zuid-Oost Azië en beslaat meerdere landen en bevolkingsgroepen. Voor alle duidelijkheid: niet alleen Chinezen zijn dus een groep met een verhoogd risico. Echter, deze campagne richt zich specifiek op de Chinese bevolking in Rotterdam. In Rotterdam wonen relatief gezien veel Chinezen ten opzichte van andere bevolkingsgroepen uit Zuid-Oost Azië, vandaar dat ervoor gekozen is om met name deze bevolkingsgroep aan te spreken. Q. Wat gebeurt er precies tijdens de campagneperiode? A. De campagne gaat officieel van start op 28 januari , gelijktijdig met de viering van het Chinees nieuwjaar en duurt tot eind april 2009. In de campagneperiode zal er voorlichting over hepatitis B worden gegeven, bijvoorbeeld tijdens of rondom diverse bijeenkomsten van Chinese verenigingen. De GGD biedt bloedtesten aan op diverse locaties in Rotterdam en de GGD Gezondheidslijn is beschikbaar om vragen over de campagne en over hepatitis B te beantwoorden (alleen Nederlands gesproken). Ook worden in diverse wijken waar veel Chinezen wonen folders uitgedeeld en posters opgehangen. De GGD zal tot eind april op locatie hepatitis B testen blijven aanbieden en houdt een spreekuur op de GGD tot eind december 2009 open. Q. Wie heeft het initiatief tot deze campagne genomen en wie werken er aan mee? A. Deze campagne is een initiatief van de GGD Rotterdam-Rijnmond, het Erasmus MC, het Nationaal Hepatitis Centrum (NHC), Wah Fook Wui en de deelgemeente Feijenoord. De GGD geeft voorlichting over de ziekte en biedt vaccinatie en bloedtesten aan tijdens de campagneperiode. Het Erasmus MC neemt het behandeltraject op zich van patienten bij wie hepatitis B wordt vastgesteld. Het NHC biedt ondersteuning vanuit de aanwezige kennis over de ziekte. Wah Fook Wui is het contactpunt naar de gemeenschap toe en biedt samen met de Deelgemeente Feijenoord facilitaire en logistieke ondersteuning voor de campagnebijeenkomsten. Q. Richt de campagne zich ook op Chinese jongeren en vanaf welke leeftijd? A. De campagne richt zich op Chinezen vanaf 16 jaar, omdat in deze leeftijdsgroep velen geen vaccinatie bij de geboorte ontvangen hebben. De kans dat zij hepatitis
B hebben opgelopen kan dus relatief groot zijn. Vaccinatie bij de geboorte van risicogroepen bestaat in Nederland nu een kleine 20 jaar. 2. Vragen over de ziekte hepatitis B Q. Hoe merk je of je hepatitis B hebt? A. Als u drager bent van het hepatitis B virus, zult u meestal niets merken. Indien er wel symptomen zijn, dan gaat het vaak om algemene en vage klachten die niet kenmerkend zijn voor hepatitis B. Mogelijke klachten zijn langdurige of plotseling opkomende vermoeidheid, spier- en gewrichtspijnen, misselijkheid, een gele huid en ogen, en verminderde eetlust. Alleen met een bloedtest kan goed vastgesteld worden of u hepatitis B heeft. Q. Hoe kun je besmet raken met hepatitis B? A. U kunt hepatitis B bijvoorbeeld op de volgende manieren oplopen: • Van moeder op kind bij de bevalling. • Door het delen van tandenborstels, scheermesjes of scheerapparaten. Aan deze voorwerpen kan een restje (opgedroogd) bloed zitten, waarin het virus voorkomt. Heeft u zelf een wondje dan kan het virus in dat geval in uw lichaam komen. • Bij acupunctuur, tatoeages en piercings. Als hierbij naalden worden gebruikt die niet steriel zijn (bijvoorbeeld eerder gebruikte naalden) dan kan het virus op u worden overgedragen. • Wanneer besmet bloed in contact komt met een huid die niet intact is, door bijvoorbeeld een wondje. • Via onveilig seksueel contact: seks zonder condoom. Q. Hoe wordt hepatitis B niet overgedragen? A. Hepatitis B wordt niet overgedragen door: • Het eten van voedsel • Via de lucht • Via gebruik van sanitair • Gebruik van bestek of servies • Via gebruikelijk sociaal contact Q. Wat kun je doen om te voorkomen dat je het hepatitis B virus overdraagt op anderen? Waar moet je op letten? A. Een hepatitis B besmetting kan worden voorkomen door bloedcontact met anderen te vermijden en door veilig te vrijen (met condoom). Q. Wat zijn de gevolgen/risico’s van hepatitis B? A. Als u drager bent van het hepatitis B virus, zult u meestal niets merken. Tóch kan het virus uw lever ernstig beschadigen. Als u zich niet op tijd laat behandelen, kunt u een levensbedreigende leverziekte krijgen. Voorbeelden zijn levercirrose (leververvetting, door de ontsteking van de lever raakt deze steeds meer beschadigd), leverfalen (een aandoening waarbij de lever niet meer goed werkt) en leverkanker.
Q. Als blijkt dat je drager bent van het hepatitis B virus, maar je hebt geen symptomen, is het dan toch belangrijk om medicijnen te gebruiken? A. Symptomen zijn meestal afwezig bij een drager van het hepatitis B virus. Vaak hangen de symptomen ook niet samen met de activiteit van hepatitis B. Dit kan betekenen dat u geen klachten of symptomen hebt, maar dat het hepatitis B virus wel voor schade zorgt in uw lever. Alleen met behulp van bloedonderzoek kan worden bepaald of een hepatitis B infectie actief of inactief is. Bij een actieve hepatitis B zorgt het virus voor een ontsteking in de lever. Behandeling met medicijnen kan dan nodig zijn. Bij een inactieve hepatitis B is het virus wel aanwezig in uw lichaam, maar zorgt het niet voor ontsteking. Het moet dan echter wel gecontroleerd blijven worden. Dit kunt u één keer per jaar bij uw huisarts laten doen. Omdat het virus aanwezig is moet u er ook rekening mee houden dat u het virus ook kunt overdragen aan anderen. Q. Lopen in Nederland geboren Chinese jongeren minder risico om hepatitis B op te lopen dan oudere, in China geboren Chinezen? En zijn ze wat dat betreft vergelijkbaar met autochtone jongeren? A. Nee. Ook in Nederland geboren jongeren van Chinese komaf lopen een groter risico om drager van het hepatitis B virus te worden dan autochtone Nederlanders, omdat zij in de Chinese gemeenschap grootgebracht zijn waar de kans op besmetting nu eenmaal groter is. Jongeren vanaf 16 jaar raden wij dan ook aan om een bloedtest af te laten nemen. Q. Komen ook kinderen in aanmerking voor een behandeling? A. Iedereen waarbij sprake is van een actief hepatitis B virus in het lichaam, komt in aanmerking voor een behandeling. Ook kinderen. Q. Zijn er ook medicijnen verkrijgbaar? A. Ja. Er bestaan tegenwoordig zeer goede medicijnen die het virus kunnen onderdrukken, waardoor de lever niet verder beschadigt. Een patiënt bij wie een actief hepatitis B virus is vastgesteld, krijgt een vervolggesprek in het ziekenhuis met een leverarts om vast te stellen of hij of zij in aanmerking komt voor een behandeling. 3. Vragen over de bloedtest Q. Waar kunnen mensen bloed laten afnemen? A. De bloedtest wordt afgenomen bij de GGD. Tijdens de campagneperiode worden ook mobiele testteams ingezet op diverse locaties in Rotterdam. Kijk in de campagnefolder voor de data en tijdstippen of kijk op www.zegneetegenhepatitisB.nl. Q. Hoeveel bloed wordt er afgenomen? A. Er wordt slechts een kleine hoeveelheid bloed afgenomen. Dat is voldoende om vast te kunnen stellen of iemand hepatitis B heeft.
Q. Wat kost het laten afnemen van een bloedtest? A. Tijdens de campagneperiode, van 28 januari tot en met eind april, kan iedere Chinees in Rotterdam kostenloos een bloedtest af laten nemen. Q. Hoe vaak moet men zich eigenlijk op hepatitis B laten testen? Stel, er wordt nu vastgesteld dat ik niet besmet ben. Wanneer raadt u mij dan aan om de test te herhalen? A. Wanneer er bij de bloedtest geen virus gevonden wordt, zal de GGD het advies geven om u te laten vaccineren tegen hepatitis B. De kans op besmetting in de toekomst is na vaccinatie zeer gering. Wanneer u zich niet laat vaccineren, blijft de kans bestaan dat u met het hepatitis B virus besmet raakt. Als er bij een bloedtest geen virus, maar wél antistoffen worden gevonden, betekent dit dat u al beschermd bent tegen het virus. Vaccinatie is dan niet nodig en u bent uw levenlang beschermd. Q. Hoe lang duurt het voordat de uitslag beschikbaar is? A. Twee weken. De uitslag wordt per post verstuurd. Q. Als besmetting met hepatitis B wordt vastgesteld en je hebt verder (nog) geen verschijnselen, kun je dan helemaal genezen? A. Bij veel volwassenen verdwijnt het virus vanzelf weer uit het lichaam en zij worden weer beter. Soms blijft het virus echter in het lichaam aanwezig, vaak zonder dat je het merkt en er echt ziek van wordt. Je bent echter dan wel blijvend drager van het virus. Er bestaan medicijnen die het virus onderdrukken, waardoor de lever niet verder beschadigt. Helemaal genezen doe je echter niet. Omdat het virus aanwezig is moet u er ook rekening mee houden dat u het virus ook kunt overdragen aan anderen. Q. Is er opvang, als je te horen hebt gekregen dat je hepatitis B hebt opgelopen? A. Ja, elke patiënt bij wie hepatitis B is vastgesteld, wordt uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek met uitleg bij de GGD. Bovendien krijgt iedere patiënt bij wie een actief hepatitis B virus is vastgesteld een vervolggesprek in het ziekenhuis met een leverarts om vast te stellen of hij of zij in aanmerking komt voor een behandeling. Q. En hoe ziet het vervolgtraject er uit? Wat zijn de kosten? A. Indien patiënten mogelijk een behandeling voor de hepatitis B infectie nodig hebben, worden ze uitgenodigd voor een gesprek in het Erasmus MC. Het ziekenhuis maakt hiertoe een afspraak. Een arts zal dan uitleg geven over de ziekte en aangeven welke verdere onderzoeken nodig zijn om te bepalen of een behandeling met medicijnen nodig is. Al deze onderzoeken zullen plaatsvinden in het ziekenhuis zelf. Tijdens een tweede gesprek worden de uitslagen besproken en wordt bekeken of de patiënt in aanmerking komt voor een eventuele behandeling. Al deze kosten worden in principe vergoed door de ziektekostenverzekering. Q. Kunnen er ook na de campagne bloedtesten worden afgenomen en zijn deze dan ook nog gratis?
A. Na de campagne kan iedereen voor een bloedtest terecht bij de GGD. De GGD biedt op locatie kosteloos bloedtesten tot eind april. Het hepatitisspreekuur op de GGD blijft tot het einde van 2009 open. Uiteraard kan u ook terecht bij uw eigen huisarts en zal de test worden vergoed via uw ziektekostenverzekering Q. Is een bloedtest ook noodzakelijk voor jongeren? A. Wij raden jongeren vanaf 16 jaar aan zich te laten testen. Het vaccineren van kinderen van risicogroepen, waaronder zwangeren die drager zijn van het hepatitis B virus, bestaat nu een kleine 20 jaar. De kans bestaat dat iemand die geboren is vóór 1989 geen vaccinatie heeft ontvangen en daardoor een grotere kans heeft om drager te worden van het hepatitis B virus. 4. Vragen over vaccineren Q. Hoe werkt een vaccinatie tegen hepatitis B? A. U ontvangt 3 prikken die u een jarenlange bescherming geven tegen hepatitis B. De eerste twee prikken ontvangt u in de eerste twee maanden, de derde prik zes maanden na de eerste prik. Q. Waar kan men zich laten vaccineren en wat zijn de kosten? A. Bij de GGD kan men zich laten vaccineren. Tijdens de campagneperiode wordt de vaccinatie met korting aangeboden. De kosten bedragen 110 euro voor een serie van 3 prikken en een bloedcontrole aan het eind van de vaccinatieserie. Na de campagne geldt weer het reguliere tarief: 160 euro. Q. Ik heb 15 jaar geleden een vaccinatie ontvangen. Hoe lang is deze geldig en moet deze herhaald worden? A. Wanneer u één keer goed gevaccineerd bent (3 prikken gehad en daarna een goede bloedcontrole) dan is er geen reden om uzelf daarna nog eens te laten vaccineren. Q. Is het vaccineren ook zinvol als je al hepatitis B hebt? A. Nee, vaccineren is alleen zinvol als je hepatitis B wilt voorkomen. Ga naar de GGD om advies te vragen over het behandeltraject. Q. Zijn er bijwerkingen na de prik? A. Bijwerkingen van het vaccin zijn zeer mild. De mensen die klachten hebben van het vaccin klagen dan ook voornamelijk over spierpijn in de geïnjecteerde arm of lokale roodheid.
