1 Onderzoekscompetenties: een blijvend aandachtspunt

ECONOMIE 1

Onderzoekscompetenties: een blijvend aandachtspunt In de tweede en de derde graad aso (economie) verwerven leerlingen onderzoekscompetenties. In de leerplannen (VVKSO) vinden we voor beide graden de specifieke eindtermen 16, 17 en 18. De leerkracht moet kunnen aantonen dat binnen de graad aan deze SET is gewerkt. Hiervoor is een leerlijn interessant. In het derde jaar houden we de opdrachten beperkt. Deelaspecten van de SET maken deel uit van afzonderlijke opdrachten. Zo kunnen de leerlingen een opdracht krijgen om informatie te verzamelen. Bij een andere opdracht kunnen ze informatie die de leerkracht heeft verzameld leren sorteren. In het vierde jaar breiden we de opdrachten uit zodat de leerlingen uiteindelijk de onderzoekscompetenties van de tweede graad bereiken. In de derde graad bouwt de leerkracht verder op de tweede graad. Het is belangrijk dat de leerkrachten van beide graden overleggen hoe de SET 16, 17 en 18 zullen worden aangepakt. De leerlingen hanteren technieken om informatie op te zoeken en te ordenen … In de tweede graad legt men de basis hiervan om dan in de derde graad verfijnder te werken. Tot slot. Bij elke opdracht, hoe klein die ook is, kunnen de SET 16, 17 en 18 worden vermeld. Door bepaalde woorden uit de SET met een achtergrondkleur te benadrukken weten de leerlingen welke SET de kern van de opdracht uitmaakt. Als je als leerkracht de diverse opdrachten chronologisch naast elkaar legt, dan zul je vaststellen, naarmate het schooljaar vordert, dat er meerdere aspecten van de SET ingekleurd zijn. Onderzoekscompetenties 2de graad aso: de leerlingen kunnen: • voor een gegeven formuleren (SET 17);

of

zelfgekozen

onderwerp

onderzoeksvragen

• op basis van geselecteerde bronnen voor een gegeven of zelfgekozen onderzoeksvraag, op een systematische wijze informatie verzamelen, onder meer via elektronische weg (SET 16); • mede met behulp van ICT informatie selecteren, ordenen en op verschillende manieren bewerken: verbaal, grafisch, in tabelvorm en wiskundig/rekenkundig (SET 16); • onderzoeksresultaten formuleren en interpreteren (SET 17); volgens een gegeven stramien over de resultaten van de onderzoeksactiviteit mondeling of schriftelijk rapporteren (SET 18).

eigen

Onderzoekscompetenties 3de graad aso: de leerlingen kunnen: • voor een gegeven formuleren (SET 17);

of

zelfgekozen

onderwerp

onderzoeksvragen

• op basis van geselecteerde bronnen voor een gegeven of zelfgekozen onderzoeksvraag, op een systematische wijze informatie verzamelen, onder meer via elektronische weg (SET 16); • mede met behulp van ICT informatie selecteren, ordenen en op verschillende manieren bewerken: verbaal, grafisch, in een tabelvorm en wiskundig/rekenkundig (SET 16); • onderzoeksresultaten formuleren en interpreteren (SET 17); volgens een gegeven stramien over de resultaten van de onderzoeksactiviteit mondeling of schriftelijk rapporteren (SET 18).

2

eigen

Kantoor en verkoop: C-JAL en de nieuwe leerplannen JAL krijgt een nieuwe naam, namelijk C-JAL. C-JAL staat voor Competenties - Jaarplan, Agenda, Leerplan. Voor de tweede en derde graad kantoor en verkoop is er een C-JAL ter beschikking: -> C-JAL 2de graad Kantoor-Verkoop (integratie van beide leerplannen) -> C-JAL 3de graad Kantoor-Verkoop (basismodules en keuzemodules) De beide C-JAL documenten en de handleiding kun je aanvragen door een mail te sturen naar [email protected] (met vermelding van je school). Hieronder geef ik een eerste indruk mee van C-JAL. 2.1 C-JAL 2de graad Kantoor-Verkoop Tabblad ’ICT-doelstellingen’

-

B8 -> vul hier de naam van je school in (de naam wordt dan automatisch overgenomen in de andere tabbladen. Kolom AR tem kolom AX -> vul hier de namen van de leerlingen in (deze namen worden dan automatisch overgenomen in de kolom AZ t.e.m. kolom CA alsook in de andere tabbladen). Cellen G6, H6, J6 en K6 bevatten formules (optelsom van aantal uren). Kolommen G, H, J en K -> bevatten formules in de ingekleurde cellen voorzien van het cijfer 0. Kolom AN -> leerkrachten die in het 3de jaar komen (in kolom M kies je de juiste naam, in de andere tabbladen kun je ook uit hetzelfde lijstje kiezen). Kolom AO -> leerkrachten die in het 4de jaar komen (in kolom N kies je de juiste naam, in de andere tabbladen kun je ook uit hetzelfde lijstje kiezen).

Alle tabbladen

-

-

-

Kolom A -> cellen met cijfers met groene achtergrond -> verwijzing naar het bladzijdenummer in het leerplan Verkoop en Kantoor (bv. 23 -> zie blz. 23 in het leerplan Verkoop en Kantoor). In diverse tabbladen -> kolom A -> bv. 22/23 (de betreffende doelstelling staat op blz. 22 in het leerplan Verkoop en dezelfde doelstelling staat op blz. 23 in het leerplan Kantoor). Bij sommige doelstellingen staat (U) Verkoop (kolom B) -> deze doelstellingen kunnen als extra gezien worden indien je het leerplan Verkoop volgt. Bij sommige doelstellingen staat (U) Kantoor (kolom B) -> deze doelstellingen kunnen als extra gezien worden indien je het leerplan Kantoor volgt. Beide leerplannen bevatten dezelfde leerplandoelstellingen. Linken DW en L -> de pdf-bestanden die je krijgt moet ik nog vergelijken met de goedgekeurde leerplannen en indien nodig nog aanpassen. Links in de bovenhoek van elk tabblad kun je klikken op 1 of op 2 (kies 1 > je krijgt alleen de ‘Leerplandoelstellingen’ te zien) (kies 2 -> je krijgt alles te zien).

De rode cellen in de kolommen AZ tot en met CA -> per leerling kun je hier de evolutie in competenties waarnemen (geef 1, 2, 3 en 4 in -> 1 = competentie niet bereikt, 2 en 3 = groei in competentie, 4 = competentie is bereikt). De diverse cijfers zorgen voor een andere kleur in de betreffende cellen). Kolommen kun je verbergen, je kunt bij cellen ‘opmerkingen’ toevoegen. Kolom P tem AK -> inkleuring krijg je door ‘x’ in te vullen (inkleuring verwijderen -> klik Delete). Geen enkele cel is beveiligd.

2.2 C-JAL 3de graad Kantoor-verkoop

-

Volg dezelfde denkwijze zoals hierboven … (kolom- en celaanduiding kunnen hier wat verschillen)

-

NIEUW Kies tabblad ‘Module administratief medewerker’ en kijk bij Doelstelling 1 (1.1 en 1.2). Mbt het 5de jaar Cel G12 -> Ingevulde voorziene tijd voor doelstelling 1 = 5 uur Cel J12 en cel T12 -> werkelijke tijd, 2 uur in de klas aan doelstelling 1 gewerkt -> werkelijke tijd, 3 uur buiten de klas aan doelstelling 1 gewerkt (stage of groepsstage onder begeleiding) Mbt het 6de jaar Cel H12 -> Ingevulde voorziene tijd voor doelstelling 1 = 5 uur Cel K12 en cel X12 -> werkelijke tijd, 1 uur in de klas aan doelstelling 1 gewerkt -> werkelijke tijd, 4 uur buiten de klas aan doelstelling 1 gewerkt (stage)

e geleider

3

s,

VLEW (Vereniging van leraren economische wetenschappen) De vereniging VLEW staat los van elke politieke en filosofische overtuiging, is pluralistisch en werkt netoverschrijdend. De VLEW bestaat al meer dan 30 jaar!

HOOFDDOELSTELLING Uitbreiding en verdediging van het onderwijs in de economische, handelsen aanverwante wetenschappen en nauwe samenwerking met alle leden op pedagogisch en professioneel vlak.

REALISATIE VAN DE HOOFDDOELSTELLING Onze pluralistische en netoverschrijdende vereniging zal hiertoe:       

de specifieke beroepsaangelegenheden van de leraren economie en het studiegebied handel behartigen; het uitwisselen van ideeën onder collega’s bevorderen door het organiseren van studiedagen i.s.m. haar partners; de gesprekspartner zijn bij de voorbereiding van activiteiten en projecten in het kader van het economie- en handelsonderwijs; contacten tot stand brengen en onderhouden met de bedrijfswereld, de Nationale Bank; relaties aanknopen met zusterorganisaties uit België en de EUlidstaten; het elektronische leer- en communicatieplatform uitbouwen; een informatief en onderwijskundig tijdschrift Macro Micro en een online nieuwsbrief uitgeven.

SLUIT U AAN BIJ DE ENIGE VERENIGING VOOR LERAREN ECONOMIE & HANDELSVAKKEN. Hoe? 

Stuur een mail naar [email protected] en u ontvangt bijkomende info.

Ledenvoordelen:         

het ledenblad Macro Micro (3 nummers per jaar); gratis deelname aan de VLEW-studiedag; toegang tot het elektronisch leer- en communicatieplatform; elektronische VLEW-nieuwsbrief; gratis bijwonen van de eigen VLEW-studiedag; kortingen op bepaalde andere studiedagen; kortingen op bepaalde publicaties; boeken en andere prijzen te winnen bij iedere Macro Micro; aan ledentarief de open activiteiten van VKW in al de provincies bijwonen.

4

Opstart Vlajo Studentenbedrijf.BE Het zou immers jammer zijn

moesten leerkrachten pas achteraf vernemen dat deze collectieve opstarten voor hun worden georganiseerd.

Opstart Vlajo Studentenbedrijf.BE collectieve opstartvergadering van Vlajo Studentenbedrijf.BE september 2013 Heel wat leerkrachten uit de derde graad van het secundair onderwijs kiezen voor deelname aan het Vlajo Studentenbedrijf.BE om het getuigschrift van bedrijfsbeheer te behalen. Leerlingen kruipen voor de duur van één of twee schooljaren in de huid van een ondernemer en combineren theorie en praktijk in hun eigen bedrijfje van a tot z. Het leertraject maakt de theoretische bagage zeer realistisch en dynamisch met ruimte voor zelfsturing en persoonlijke talentontwikkeling. Scholen krijgen dankzij het Vlajo Studentenbedrijf.BE de unieke kans om via gecontroleerd projectonderwijs het attest bedrijfsbeheer uit te reiken en ondernemingszin in de ruimste zin van het woord te stimuleren bij jongeren. Vlajo bekleedt hierbij de rol als overheid en zorgt daarenboven voor een veilig kader voor ondernemerschap. Afgelopen schooljaar hebben ruim 3.500 leerlingen deelgenomen in Vlaanderen. Om in het schooljaar 2013-2014 zo efficiënt mogelijk van start te kunnen gaan, nodigen wij u graag uit op de provinciale opstartvergadering Vlajo Studentenbedrijf.BE in september 2013. Vooraf inschrijven is noodzakelijk! Vermeld duidelijk uw naam + studenten en aantal teams.

school

+

aantal

deelnemende

Die dag ontvangt u het didactisch materiaal en toelichting over het verloop van het project. Woensdag 11 september Provincie West-Vlaanderen van 13.30 -16.00uur in Voka - Kamer van Koophandel, President Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk

Inschrijven bij uw regionale coördinator: [email protected] Leercoaches die het afgelopen schooljaar al deelnamen aan Vlajo Studentenbedrijf.BE kunnen indien ze dit wensen hun materiaal gewoon komen afhalen, dit in samenspraak met de regionale Vlajo coördinator. Meer info over Vlajo Studentenbedrijf.BE lees je ook op www.vlajo.org.

5

Seminarie NBB

Seminarie 2013: Micro-economische gegevens verzamelen en analyseren. Welk belang hebben ze voor de economie, de burger, de leerkracht? Deze editie zal bijzondere aandacht besteden aan het belang die de door de Nationale Bank ingezamelde en geanalyseerde micro-economische gegevens kunnen hebben voor leerkrachten en leerlingen. De specialisten zullen er een overzicht geven van de ongelooflijke rijkdom van de Balanscentrale, maar zij zullen het ook hebben over de rol die de Centrale voor kredieten aan particulieren speelt in de strijd tegen overmatige schuldenlast en over de rol van de Centrale voor kredieten aan ondernemingen in de analyse van de risico's die de banken lopen. Op basis van al deze gegevens voert de Nationale Bank verschillende analyses uit (periodieke onderzoeken over de Belgische ondernemingen, methodologische studies en risicoanalyses, alsook

sectorale studies) die worden gepubliceerd en waarvan het pedagogisch belang benadrukt zal worden. 6de seminarie van de Nationale Bank voor leerkrachten economie van het secundair onderwijs Brussel – woensdag 16 oktober 2013 – 13.15-17.00 uur De Nationale Bank verzamelt een groot aantal micro-economische gegevens van uiteenlopende aard. Zo beheert ze de Centrale voor kredieten aan particulieren. In deze centrale, die een wapen is in de strijd tegen de overmatige schuldenlast, worden alle kredieten geregistreerd die natuurlijke personen voor privédoeleinden aangaan, alsook de eventuele wanbetalingen die daaruit voortvloeien. De kredietverstrekkers moeten deze centrale raadplegen vóór ze een krediet toekennen. Ook de consumenten kunnen hun eigen gegevens opvragen. Het pedagogisch belang van deze centrale is duidelijk, zowel op sociaal als op economisch gebied. Ze biedt immers inzicht in de schuldenlast van de gezinnen. De Nationale Bank verzamelt eveneens verschillende cijfergegevens over de ondernemingen via de Centrale voor kredieten aan ondernemingen en de Balanscentrale. De Centrale voor kredieten aan ondernemingen werd onlangs uitgebreid om de banken in staat te stellen hun risicobeoordeling te verbeteren. De economische en financiële crisis van 2008/2009 heeft immers aangetoond dat een goede risicobeheersing door de financiële instellingen, met name van de aan bankkrediet verbonden risico’s, onontbeerlijk is en dat nieuwe maatregelen om de kredietgegevens te centraliseren daartoe kunnen bijdragen. De Balanscentrale verzamelt de jaarrekeningen van nagenoeg alle ondernemingen die in België actief zijn. Ze vormt daardoor een uitzonderlijk rijke bron van informatie over de economische gezondheid van de deposanten. Via de sociale balansen openbaart ze veel ook over de werkgelegenheid in de bedrijven. En door gegevens te groeperen geeft ze een mooi beeld over de verschillende bedrijfstakken. Alle jaarrekeningen zijn gratis beschikbaar via de website van de NBB, voor leerkrachten een uitgelezen bron van pedagogische informatie. Op de ingezamelde gegevens voert de Bank allerhande analyses uit: periodieke onderzoeken over de Belgische ondernemingen, methodologische studies en risicoanalyses, alsook sectorale studies. Die resultaten worden gepubliceerd. Het seminarie schetst een veelzijdig beeld van wat leerkrachten kunnen doen met de informatie uit de gegevens die werden ingezameld, de daaruit ontwikkelde expertise en de analyses die erop worden toegepast. Dit seminarie is georganiseerd met steun van de onderwijsinspectie economie en de pedagogische begeleiding, en in samenwerking met de VLEW. Vóór het begin van het seminarie (vanaf 12.30 uur) worden broodjes en koffie aangeboden.

De deelnemers ontvangen een uitgebreid pedagogisch dossier. Waar? Auditorium van Warmoesberg 61, 1000 Brussel

de

Nationale

Bank

van

België

(op 5 minuten wandelen van station Brussel-Centraal) Wanneer? Woensdag 16 oktober 2013, Broodjes en koffie vanaf 12.30 uur; welkomstwoord om 13.15 uur; einde om 17.00 uur.  Gedetailleerd programma  Inschrijven is gratis (maar noodzakelijk)  Toegangsplan

6

Tot slot

Tenslotte wens ik iedereen een goede start en veel arbeidsvreugde toe. Wees er voor uw leerlingen en uw leerlingen zullen er voor u zijn… Marc Dejonckere

iPads in de lessen economie CURSUSCODE: I14-220 DOCENT: diverse docenten DATUM EN UUR: woensdag 12 februari 2014 van 14.00 u. tot 16.30 u. LOCATIE: Sint-Pieterscollege - Sint-Jozefshandelsschool Blankenberge Dag van handel en economie CURSUSCODE: D14-030 DOCENT: diverse docenten DATUM EN UUR: zaterdag 15 maart 2014 - voormiddag LOCATIE: KU Leuven Kulak Kortrijk