1. Inleiding Algemene informatie over het HSI Inleiding 2.2 Missie 2.3 Organisatie 2.4 Samenwerking 2.5 Middelen en personele inzet

HSI-jaarverslag 2010

INHOUD 1. Inleiding

2

2. Algemene informatie over het HSI 2.1 Inleiding 2.2 Missie 2.3 Organisatie 2.4 Samenwerking 2.5 Middelen en personele inzet

3

3. Het onderzoek van het HSI in 2010

5

4. Projecten 4.1 ‘Ordening’ en ‘bescherming’ als functies van het arbeidsrecht (dp 16) 4.2 Collectieve arbeidsvoorwaardenvorming binnen Europa (dp17) 4.3 Het arbeidsrecht in relatie tot andere rechtsgebieden (dp18) 4.4 De reikwijdte van de collectieve overeenkomst in het arbeidsrecht (dp19) 4.5 Overig onderzoek (dp20)

6

10 11

5. Promotieprojecten

20

6. Publicatie medewerkers

21

7. HSI-reeksen

29

8. Overige activiteiten

32

9. Wetenschappelijke bijeenkomsten

38

6 6 8

1

Inleiding

In het verslagjaar 2010 stond een deel van het onderzoek van het Hugo Sinzheimer Instituut in het teken van het onderzoeksprogramma ‘Van bescherming naar ordening?: de gevolgen van internationalisering voor het collectief arbeidsrecht’. De tekst van dit programma kan op de HSI-website worden geraadpleegd. Daarnaast is in het verslagjaar een tweede programma ontwikkeld onder de titel ‘Regulering van arbeid: instrumenten, recht en legitimiteit’ dat tot op heden nog geen officiële status heeft verkregen. Dat laatste hangt onder meer samen met de bestuurlijke ontwikkelingen die wij vorig jaar al signaleerden en die zorgen blijven baren. Eerder meldden wij al dat de decaan van de faculteit eind 2008 zijn voornemen kenbaar maakte het sociaal-wetenschappelijk onderzoek van het HSI buiten de faculteit te plaatsen. Vorig jaar sprak ik in deze inleiding de hoop uit dat over de consequenties van dat voornemen in 2010 duidelijkheid zou ontstaan, maar ik moet constateren dat bij het afsluiten van het verslagjaar 2010, ruim twee jaar later, nog altijd niet duidelijk was tot welke besluiten dit voornemen zal leiden. Het moge duidelijk zijn dat deze situatie voor het intern functioneren zowel als voor de externe armslag van het HSI als interdisciplinair instituut weinig gelukkig is. Wat de resultaten van het onderzoek betreft zijn kunnen wij over 2010 melding maken van 133 publicaties. De totale door wetenschappelijk personeel van het HSI geinvesteerde onderzoekstijd verminderde tot 7,1 fte (9,3 fte in 2009). Ongeveer de helft van het onderzoek is extern gefinancierd. In 2010 zijn eindrapporten verschenen van een aantal extern gefinancierde projecten. Ik noem hier de projecten ‘Aansprakelijkheid van werkgevers: belemmerende factor voor de doorgroei van ondernemingen?’ (in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken) en ‘Werkgeverskosten in verband met arbeidsgerelateerde schade’ (in opdracht van het Ministerie van SZW). Aan een aantal grote projecten wordt met inzet van verschillende HSI-ers doorgewerkt. Ik noem hier drie projecten waarin we intensief samenwerken met nationale en internationale partners en waarin HSI als coördinator optreedt: het ‘Re-integratie Verbeteronderzoek’, het project ‘Activating States’ (beide met financiële steun van de Stichting Instituut Gakfonds) het door Warwick University geleide programma 'Meeting the challenges of economic uncertainty and sustainability through employment, industrial relations, social and environmental policies in European countries' (GUSTO). Organisatie In 2009 brachten 23 facultaire medewerkers hun onderzoek in het instituut in (evenals in 2009). Drie van hen werden louter vanuit de ‘derde geldstroom’ gefinancierd, zeven medewerkers combineren onderzoek uit de eerste met onderzoek uit de tweede of derde geldstroom. Negen medewerkers combineren onderzoek met een reguliere onderwijstaak. Die krijgt onder andere vorm in het kader van de succesvolle Masteropleiding ‘Arbeidsrecht’ die bij de faculteit is opgezet. Er zijn vier hoogleraren aan de leerstoelgroep verbonden (respectievelijk fulltime, half-time, twee dagen en één dag per week). Prof. dr. M. Westerveld werd aangesteld als nieuwe hoogleraar ‘Socialezekerheidsrecht’. Onder de medewerkers waren in 2010 drie promovendi (in 2008: twee) en twee ‘junior-docent-onderzoekers’ (‘judooz’). Vier van hen zullen hun project in de loop van 2011 afronden. Prof. dr. Evert Verhulp Wetenschappelijk directeur HSI

2

2

Algemene informatie over het HSI

2.1 Inleiding Het Hugo Sinzheimer Instituut is in 1985 van start gegaan in de vorm van een concreet samenwerkingsproject van de toenmalige vakgroepen Arbeidsrecht en Rechtssociologie. In november 1989 werd die samenwerking wegens succes geprolongeerd in de vorm van de ‘Werkgroep Arbeid en Recht’. In 1993 volgde erkenning als zelfstandig instituut en werd de naam van Hugo Sinzheimer aan het instituut verbonden. Het onderzoeksterrein van het Hugo Sinzheimer Instituut is enerzijds thematisch bepaald als het terrein van ’arbeid en recht’, anderzijds methodisch, door interdisciplinaire samenwerking van rechts- en sociale wetenschappen. Dat sluit aan bij een belangrijk streven van de naamgever van ons instituut. Hugo Sinzheimer (1875-1945) was een prominent hoogleraar arbeidsrecht te Frankfurt en onder meer een belangrijk grondlegger van het recht met betrekking tot collectieve arbeidsovereenkomsten. Na zijn ontslag door de Nazi’s was hij vanaf 1933 aan onze Amsterdamse rechtenfaculteit de eerste hoogleraar rechtssociologie in Nederland. Hij heeft steeds gepleit voor een sociologisch geïnspireerde beoefening van het arbeidsrecht en heeft daarmee internationaal school gemaakt. 2.2 Missie Het Hugo Sinzheimer Instituut stelt zich ten doel door middel van juridische en sociaalwetenschappelijke studies een bijdrage te leveren aan de theorievorming over de relatie tussen sociaaleconomische ontwikkelingen en het recht op het terrein van arbeid en sociale zekerheid. In een aantal projecten worden bovendien bestaande grenzen tussen deelgebieden van het recht, zoals tussen ondernemingsrecht en arbeidsrecht, bewust overgestoken. Al in het eerste onderzoeksprogramma werd de methodische oriëntatie op samenwerking tussen rechts- en sociale wetenschappen als volgt verwoord: Samenwerking tussen rechts- en sociale wetenschappen wordt vaak bepleit en blijft even zo vaak een vrome wens. Sociologen lopen nogal eens met een boog om het recht heen vanuit de onterechte vooronderstelling dat recht, rechtstoepassing en rechtsbeoefening in de ontwikkeling van de maatschappelijke ordening slechts marginale betekenis hebben. Juridische studies zijn vaak geneigd de sociale context waarin de rechtsregeling functioneert, buiten de deur te willen houden of zich daarvan alleen op een amateuristische manier rekenschap te geven. Het Hugo Sinzheimer Instituut keert zich tegen beide tendensen. (Onderzoeksprogramma 1992-1997, p. 2.) De missie van het HSI: de institutionele vormgeving van arbeidsverhoudingen binnen één instituut te onderzoeken vanuit zowel een rechts- als een sociaalwetenschappelijk kader, geeft het een unieke plaats in het Nederlandse wetenschapsveld van het sociaal recht. In de academische traditie van andere Europese landen is deze interdisciplinaire benadering van een juridisch veld vaker te vinden dan in Nederland. Ook daar heeft men ingezien dat de inbreng van de sociale wetenschappen kan bijdragen aan een reflexieve benadering van de ontwikkelingen waarmee het arbeidsrecht te maken krijgt, terwijl de rechtswetenschap omgekeerd de bijziendheid van de sociologie voor de constituerende betekenis van het recht kan corrigeren. Het instituut beschikt over een aantal onderzoekers dat, hoewel bescheiden, in vergelijking met de situatie bij andere universiteiten in den lande een redelijke basis vormt om als instituut de voordelen van coördinatie, samenwerking en uitwisseling van resultaten en expertise te kunnen benutten. Beide kenmerken maken het HSI tot

3

een uniek instituut in het Nederlandse onderzoekslandschap en dragen bij aan het vermogen van het HSI externe financiering voor onderzoek, in het bijzonder uit de derde geldstroom, aan te trekken. 2.3 Organisatie Het HSI is als onderzoeksinstituut ingebed in de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA. Het instituut kent een stafraad, bestaande uit alle in het HSI participerende gepromoveerde onderzoekers, die meedenkt over beleidsmatige aspecten van het onderzoek. Voor de dagelijkse gang van zaken fungeert een ‘management team’ (MT) van drie personen, waaronder de wetenschappelijk directeur van het instituut. In de verslagperiode bestond het MT uit dr. R.H. van het Kaar, dr. R. Knegt en prof. dr. E. Verhulp. De Wetenschappelijke Adviesraad van het HSI bestond in het jaar 2009 uit prof. dr. F. Leijnse (voorzitter), prof. dr. A.G. Castermans, mr. dr. T. van Peijpe en prof. dr. C.J.M. Schuyt. 2.4

Samenwerking

Het HSI participeert, samen met instituten uit andere faculteiten die zich met onderzoek op het gebied van arbeid bezighouden, in het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies (AIAS). Het HSI fungeert al geruime tijd in diverse internationale netwerken, onder meer rond transitional labour markets (gefinancierd vanuit Europese Kaderprogramma’s), en rond de European Industrial Relations Observatory, waarvan het HSI al vele jaren de Nederlandse bijdrage verzorgt. Het HSI participeert verder in SEEurope, een internationaal netwerk op het gebied van de Europese vennootschap en andere vormen van vennootschapsrechtelijke medezeggenschap. 2.5 Middelen en personele inzet In het verslagjaar brachten 23 medewerkers van de faculteit hun onderzoekstijd in het instituut in. Daarvan behoren 22 tot de afdeling ‘Privaatrecht B’ en één tot de afdeling ‘Algemene rechtsleer’. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de onderzoeksinzet naar personeelscategorie per jaar, waarbij ter vergelijking ook de cijfers voor 2008 zijn opgenomen:

tabel 1:

Inzet van onderzoekstijd in fte’s in 2008 en 2009 en het aantal betrokken HSI-onderzoekers, naar personeelscategorie: jaar:

2009 fte aantal

fte

2010 aantal

hoogleraar

0,7

4

0,8

5

UHD/UHO UD / onderzoeker promovendi gastonderzoeker

3,2 3,0 2,3 0,2

5 9 4 1

3,2 1,8 2,4 0,2

5 8 4 1

totaal *

9,3

23

8,4

23

* Door afrondingseffecten kan de som afwijken van het opgetelde totaal.

4

3

Het onderzoek van het HSI in 2010

Sinds 2009 werkt het HSI met een nieuw onderzoeksprogramma, genaamd ‘Van bescherming naar ordening’. Kort samengevat is de centrale vraagstelling van het nieuwe programma: Hoe ver strekt de verschuiving van het arbeidsrecht van bescherming naar ordening, en welke gevolgen heeft die verschuiving voor arbeidsrecht, arbeidsverhoudingen en arbeidsrechtswetenschap? Binnen het programma worden vier niveaus van onderzoek onderscheiden. Het eerste niveau is het conceptuele. Vertrekpunt is dat er een aantal ontwikkelingen is te constateren die geïnterpreteerd kunnen worden als een verschuiving van het karakter van het arbeidsrecht van ‘bescherming’ (van de werknemer als ‘zwakke contractspartij’) naar ordening (van de arbeidsverhoudingen zodanig dat partijen ‘hun eigen boontjes kunnen doppen’). Rechtvaardigen deze ontwikkelingen nu inderdaad de conclusie dat er sprake is van zo’n verschuiving? De begrippen ‘bescherming’ en ‘ordening’ appelleren wel aan vertrouwde noties, maar moeten veel preciezer worden uitgewerkt om de aard van de ontwikkelingen goed te kunnen begrijpen. Op dit eerste niveau onderzoeken we daarom deze begripsmatige uitgangspunten en diepen wij de theoretische kanten van de centrale vraagstelling verder uit. Het tweede niveau is het common principle niveau: welke elementen uit het collectieve arbeidsrecht van verschillende landen zijn vergelijkbaar en wat kan daaraan worden ontleend? Op dit niveau past het onderzoek naar elementen van good practices of codes of conduct die door zelfregulering tot stand zijn gekomen. Ook daarvoor geldt de vraag of daarmee de door de internationalisering en globalisering ingezette veranderingen kunnen worden gereguleerd. Het derde niveau is het niveau van de arbeidsrechtwetenschap in relatie tot andere rechtsgebieden. De verhouding tussen het arbeidsrecht enerzijds en andere rechtsgebieden als ondernemingsrecht, effectenrecht en mededingingsrecht anderzijds is vaak onduidelijk: het lijkt alsof ze elkaars bestaan ontkennen. Dit onderdeel van het plan beoogt die onduidelijkheid weg te nemen. Het vierde niveau is dat van het arbeidsrecht zelf. De nadruk ligt daarbij op het collectieve arbeidsrecht en op internationale ontwikkelingen. Die moeten worden geabsorbeerd door de wettelijke regelingen van onder meer medezeggenschap en collectieve arbeidsvoorwaardenvorming. De vraag is hoe dat het best kan geschieden. De keuze voor internationaal georiënteerd onderzoek betekent dat deze vraag wordt benaderd door beschouwing van internationale regels en rechtsvergelijking, zodat een sterke samenhang met het tweede niveau ontstaat. De volledige tekst van het onderzoeksprogramma is op de website van het HSI te vinden (www.jur.uva.nl/hsi, zie onder ‘Onderzoeksprogramma’). De onderzoeksactiviteiten van het HSI leidden in 2009 tot een gezamenlijke productie van 133 publicaties. De volledige lijst van publicaties treft u aan in hoofdstuk 5 van dit jaarverslag. In hoofdstuk 6 is een overzicht opgenomen van de wetenschappelijke bijeenkomsten die het HSI in het verslagjaar belegde. In het onderzoek van het HSI participeerden in het verslagjaar 23 onderzoekers.

5

4.

Projecten

4.1.

‘Ordening’ en ‘bescherming’ als functies van het arbeidsrecht (dp 16)

4.1.1 ‘Ordening’ en ‘bescherming’ als functies van het arbeidsrecht Het arbeidsrecht reikt (rechts)middelen aan met behulp waarvan betrokkenen in het arbeidsproces hun onderlinge verhoudingen een maatschappelijk erkende vorm en daarmee ook normatieve stabiliteit kunnen geven. Naast deze faciliterende functie (‘ordening’) staat wat als de ‘beschermingsfunctie’ wordt aangeduid: het arbeidsrecht reguleert met het oogmerk de veronderstelde ‘zwakke’ positie van werknemers in zekere mate te corrigeren. Ook al kan van diverse elementen van het arbeidsrecht met een soort intuïtieve evidentie worden gezegd dat zij hetzij tot ‘ordening’ hetzij tot ‘bescherming’ moeten worden gerekend, de grenzen zijn niet altijd scherp te trekken. De vraagstelling van dit deelproject is dan ook: Hoe kunnen de functies van het arbeidsrecht, mede gelet op veranderingen die zich voordoen, zo worden afgebakend dat een heldere typering van deze functies ontstaat die een vruchtbare toepassing kan vinden in de analyse van het arbeidsrecht, zowel op locaal (ondernemingen, bedrijfstakken), nationaal als op internationaal niveau? Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2009 – 2012 dr. R. Knegt Faculteit der Rechtsgeleerdheid, UvA

4.1.2 Lange termijnontwikkelingen in de rechtsorde van de arbeid (lopend) In dit project wordt de vraag in hoeverre zich een ‘nieuwe rechtsorde van de arbeid’ aan het ontwikkelen is, in een breder, historisch-sociologisch kader geplaatst. Het behelst een vergelijkend onderzoek naar ontwikkelingen in het arbeidsrecht en in enkele rechtsgebieden waarin eveneens een regulering van marktverhoudingen plaatsheeft die mede in termen van bescherming of ongelijkheidscompensatie wordt gelegitimeerd, zoals het (landbouw)pachtrecht. Rechtsgebieden kennen in dit opzicht elk een verschillende geschiedenis die vaak veel verder in de tijd teruggaat dan doorgaans wordt aangenomen. Op het punt van de regulering van (de effecten van) marktmacht zijn er echter dusdanige overeenkomsten dat een vergelijkende, historisch-sociologische benadering hier nieuwe inzichten kan opleveren die ook voor het nadenken over de toekomstige grondslagen van de rechtsorde van de arbeid relevant zijn. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

4.2.

november 2001 – dr. R. Knegt Universiteit van Amsterdam

Collectieve arbeidsvoorwaardenvorming binnen Europa (dp17)

4.2.1 European Industrial Relations Observatory (lopend) De European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions verzorgt sinds eind 1996 de European Industrial Relations Observatory. Ontwikkelingen die betrekking hebben op de verhoudingen tussen sociale partners in elk van de EUlanden worden beschreven en geanalyseerd. Het HSI is correspondent voor de Nederlandse ontwikkelingen. De informatie, die maandelijks wordt aangevuld, wordt opgenomen in een database die on line geraadpleegd kan worden en komt beschikbaar in de vorm van periodieke publicaties.

6

Looptijd: Uitvoering: Coördinatie: Financiering: Publicatie(s):

december 1996 – maart 2014 diverse HSI-medewerkers, al naar gelang het onderwerp van de bijdrage. dr. R.H. van het Kaar, dr. M. Grünell en drs. M.H. Schaapman. European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions. www.eiro.eurofound.eu.int (maandelijks).

4.2.2 European Restructuring Monitor (lopend) In opdracht van de European Foundation for Living and Working Conditions rapporteert het HSI over alle reorganisaties van Nederlandse ondernemingen waarbij meer dan 100 werknemers betrokken zijn. Tevens is het HSI verantwoordelijk voor de Nederlandse inbreng aan de vergelijkende studies op het terrein van restructuring. Looptijd: Uitvoering: Financiering: Publicaties:

2006 - 2014 dr. R.H. van het Kaar EU (European Foundation for Living and Working Conditions) zie http://www.eurofound.europa.eu/emcc/erm/

4.2.3 Employment in the Netherlands (lopend) In opdracht van de IDS International Employment Guide verzorgt het HSI een nieuwe druk van het boek ‘Employment in the Netherlands’. Looptijd: Uitvoering: Financiering: Publicatie:

2006 - 2010 dr. R.H. van het Kaar IDS R.H. van het Kaar Employment in the Netherlands 2010, London: Income Data Services 2010.

4.2.4 Recession and social dialogue in the banking sector: the case of the Netherlands (lopend) In opdracht van de European Foundation for Living and Working Conditions (Eurofound, Dublin) verricht IRES (Italië) een vergelijkende landenstudie naar de gevolgen van de crisis voor de arbeidsverhoudingen en de sociale dialoog in de bankensector. Het rapport over Nederland wordt verzorgd door het HSI en omvat een beschrijving van de sector, de belangrijkste ontwikkelingen rond de crisis, en een aantal casestudies bij afzonderlijke banken. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2010-2011 dr R.H. van het Kaar en drs. M.H. Schaapman (European Foundation for Living and Working Conditions)

4.2.5 Industrial Relations in Europe 2010 Maarten Keune participated in the writing of the European Commission's Industrial Relations in Europe 2010 report with a chapter on Wge Flexibilisation and the Minimum Wage. The chapter was written in 2010 and the report was published in 2011. Looptijd : Uitvoering : Financiering :

2010-2011 Prof. Dr. M.J. Keune European Commission

7

4.2.6 Arbeidswetgeving en ruimte voor zelfregulering in Nederland (lopend) In dit project wordt onderzoek gedaan naar verschuivingen in de arbeidsverhoudingen die de wetgever aan heeft gebracht als reactie op flexibiliteitsvraagstukken. Welke ruimte laat de wetgever in nationale arbeidswetgeving voor flexibiliteit in de regulering op een lager niveau? Hierbij worden de onderwerpen arbeidstijden, loon en ontslag onder de loep genomen. Een dergelijke regeling op lager niveau betreft met name de cao en de ondernemingsovereenkomst, de regeling tussen werkgever en ondernemingsraad. Vragen die in het kader van het onderzoek zullen worden beantwoord zijn de volgende. In welke gevallen wordt door de wetgever gekozen om het stellen van regels aan een lager niveau over te laten? Op welke manier is het overlaten van die regulering juridisch vormgegeven? En op welke manier wordt door middel van (aanvullende) wetgeving een evenwichtig resultaat tussen flexibiliteit en zekerheid op decentraal niveau gewaarborgd? Wat zijn de resultaten met betrekking tot flexibiliteit en zekerheid op de decentrale niveaus? Welke rol spelen algemene beginselen van contractenrecht en grondrechten in eventuele correctie van onevenwichtige resultaten op de decentrale niveaus? Looptijd: Uitvoering: Begeleiding:: Financiering:

4.3

2004 – 2011 mr. C.W.G. Rayer prof. dr. E. Verhulp (promotor), dr. R. Knegt. Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit van Amsterdam (promotieproject)

Het arbeidsrecht in relatie tot andere rechtsgebieden (dp18)

4.3.1 Arbeidsrecht en insolventie (lopend) Het arbeidsrecht en het insolventierecht kennen beide bepalingen die op verschillende wijze uitzonderingen vormen op het normale verbintenissenrecht. Wanneer deze met elkaar in aanraking komen ontstaat er spanning. Die uit zich voornamelijk in de relatief ongunstige positie van werknemers bij insolventie van de werkgever. Eerst zal onderzocht worden waar de belangrijkste knelpunten in het arbeidsrecht in situaties van insolventie in Nederland liggen. Daarna zal gekeken worden hoe de regelgeving met betrekking tot die situaties in andere (omringende) landen, te weten Duitsland, België en Groot-Brittannië, is geconstrueerd. Aan de hand van een vergelijking tussen de Nederlandse situatie en de situatie in deze andere landen zal gekeken worden hoe knelpunten in het arbeidsrecht in insolventiesituaties in Nederland eventueel kunnen worden opgelost. Looptijd: Uitvoering: Begeleiding : Financiering:

december 2010 – december 2014 mr. P. Hufman prof. dr. E. Verhulp (promotor), dr. R.M. Beltzer Universiteit van Amsterdam (promotieproject)

4.3.2 SEEUROPE (lopend) Sinds 8 oktober 2004 is de EU-Verordening inzake de Europese Vennootschap (SE) en de daarbij behorende medezeggenschapsrichtlijn van kracht. Het internationale onderzoeksnetwerk SEEUROPE onderzoekt zowel het implementatieproces van verordening en richtlijn als de voornaamste ontwikkelingen in de praktijk (zoals voorbereidingen voor de oprichting van SE’s). Het werkterrein is in 2004 uitgebreid naar de Europese coöperatieve vennootschap, de 10e richtlijn inzake grensoverschrijdende fusies en ontwikkelingen op het gebied van corporate governance.

8

Looptijd: Uitvoering: I.s.m.: Financiering: Publicatie(s):

2003 - 2012 dr. R.H. van het Kaar Onderzoekers uit vrijwel alle lidstaten van de EU Hans Böckler Stiftung en European Trade Union Federation Landenrapport Nederland, European Industrial Relations Profile, zie www.worker-participation.eu

4.3.3 Studies in the implementation of Labour Law Directives in the enlarged European Union (lopend) In het kader van een opdracht van de EU rapporteert het HSI over de implementatie van richtlijnen 2001/86/EG (de rol van werknemers in de Europese vennootschap) en 2002/73/EC (de rol van werknemers in de Europese coöperatieve vennootschap) in het Nederlands recht. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2006 - 2010 dr. R.H. van het Kaar en mr. I. Zaal EU

4.3.4 European database on European Works CouncilsJurisprudence (afgerond) Het European Trade Union Institute heeft het initiatief genomen een database op te zetten waarin all rechtszaken met betrekking tot Europese ondernemingsraden zijn opgeslagen. De database omvat zowel de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie als van nationale rechtbanken. dr. R.H. van het Kaar trad op als correspondent voor Nederland. Looptijd: Uitvoering: Financiering Publicatie:

2009 - 2010 dr. R.H. van het Kaar European Trade Union Institute dr. R.H. van het Kaar, The Netherlands, in: Filip Dorssemont en Thomas Blanke (Eds.), The Recast of the European Works Council Directive, Antwerp-Oxford-Portland: Intersentia, 2010, pp. 193-198

4.3.5 De reikwijdte van medezeggenschap (lopend) Dat werknemers medezeggenschapsrechten dienen te genieten staat tegenwoordig niet meer ter discussie. In de Europese Unie wordt medezeggenschap als een fundamenteel recht gezien en in een aantal Europese grondwetten, waaronder die van Nederland, is het recht op medezeggenschap als een grondrecht erkend. Ter discussie staat wel hoe ver werknemersmedezeggenschap dient te gaan. De rechten van werknemers kunnen namelijk botsen met de (fundamentele) rechten van andere stakeholders bij de onderneming. Gedacht kan worden aan de rechten van de ondernemer, aandeelhouders en crediteuren. In dit project zal onderzocht worden waar het recht op medezeggenschap begrensd wordt in verschillende rechtsgebieden, zoals medezeggenschapsrecht, vennootschapsrecht, faillissementsrecht, effectenrecht en economisch ordeningsrecht. Looptijd: Uitvoering: Begeleiding: Financiering:

augustus 2005 – augustus 2011 mr. I. Zaal prof. dr. E. Verhulp (promotor), dr. R.H. van het Kaar Faculteit der Rechtsgeleerdheid, UvA (promotieproject)

9

4.3.6 Pluraliteit van werkgeverschap (lopend) Het arbeidsovereenkomstenrecht gaat in het overgrote deel van de regelgeving uit van een enkelvoudige verhouding tussen een werkgever en een werknemer. In 1909, bij de inwerkingtreding van de Wet op de arbeidsovereenkomst, was dat zeker zo. De realiteit heeft een dergelijke enkelvoudige relatie inmiddels, bijna een eeuw later, in veel gevallen achterhaald. Werknemers opereren binnen concern-structuren, zijn gedetacheerd, worden uitgeleend of werken voor verschillende 'werkgevers' tegelijk. De werknemer heeft daarom niet alleen te maken met degene met wie hij de arbeidsovereenkomst ondertekende, maar ziet zich tevens geconfronteerd met allerhande 'derden' die direct of indirect hun invloed uitoefenen op de (nakoming van de) arbeidsovereenkomst. Die invloed kan dateren van voor het tekenen van de arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld in de situatie dat de werknemer voorafgaand aan zijn huidige arbeids-overeenkomst werkzaam was bij een aan de huidige werkgever gelieerde werkgever. Daarnaast is vaak sprake van een gelijktijdigheid van relaties: de werknemer werkt bijvoorbeeld binnen een concern en heeft niet alleen te maken met zijn werkgever (de moedermaatschappij), maar tevens - en soms zelfs veel meer met bepaalde dochtermaatschappijen (omdat hij daar zijn werkzaamheden verricht). In dit project zal in verschillende situaties onderzocht worden op welke wijze en in welke mate het recht rekening houdt met deze realiteiten. Looptijd: Uitvoering: Begeleiding: Financiering:

4.4.

september 2007 – mei 2012 mr. J.P.H. Zwemmer prof. dr. J.M. van Slooten (promotor), dr. R.M. Beltzer (co-promotor) FdR, UvA (promotieproject)

De reikwijdte van de collectieve overeenkomst in het arbeidsrecht (dp19)

4.4.1 The functioning of sector level wage bargaining systems and wage setting mechanisms in adverse labour market conditions (lopend) Maarten Keune leidt vanuit AIAS/HSI een project voor de European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions over de rol van derogation clausules in cao’s op sectorniveau. Deze vergelijkende studie omvat zeven landen: België, Italië, Oostenrijk, Duitsland, Spanje, Frankrijk en Ierland. De derogation clausules in kwestie maken het mogelijk voor bedrijven in economische moeilijkheden om tijdelijk onder de loonafspraken in de sectorale cao te gaan zitten, bijvoorbeeld door afgesproken loonsverhogingen niet of gefaseerd door te voeren, of door lonen te verlagen. Het project bestudeert het wettelijk kader voor zulke clausules, de mate waarin zulke clausules zijn opgenomen in cao’s op sector niveau, de mate waarin zulke clausules gebruikt worden op bedrijfsniveau, en de standpunten van vakbonden en werkgevers over deze clausules. In het project wordt samengewerkt met het Wirtschafts- und Sozialwissenschaftliches Institut (WSI) van de Hans-Böckler-Stiftung in Duitsland en de universiteit van Teramo in Italië. Looptijd : Uitvoering : Financiering :

2009 – 2010 Prof. Dr. M.J. Keune (project manager), Dr. Nuria Ramos Martin European Foundation, Dublin

10

4.5.

Overig onderzoek (dp20)

4.5.1 Compensatie en preventie van schade door bedrijfsongeval of beroepsziekte (lopend) Nederland kent jaarlijks naar schatting 30.000 werknemers die letselschade oplopen na een bedrijfsongeval of beroepsziekte. Werknemers in de particuliere sector hebben een aantal mogelijk-heden deze schade gecompenseerd te krijgen, onder meer door beroep te doen op werkgeversaansprakelijkheid. Ook kan op grond van een eerder afgesloten (collectieve of individuele) ongevallen-verzekering schade worden geclaimd. Het is onbekend in hoeverre deze bestaande compensatievormen bijdragen aan de preventie, het voorkomen van beroepsrisico’s en het beperken van de aanspraak op de compensatievormen. Het onderzoek richt zich op de relatie tussen (verschillende) compensatievormen en preventief handelen van actoren in de arbeidsorganisatie. In het onderzoek wordt een vergelijking gemaakt met twee compensatievormen in België: de (wettelijk verplichte en privaat uitgevoerde) ongevallenverzekering en de (wettelijk verplichte en publiek uitgevoerde) compensatie van beroepsziekten via het Fonds voor Beroepsziekten. Het Belgische stelsel kan dienen als spiegel voor het Nederlandse stelsel. Zo kan zicht worden gekregen op de voor- en nadelen van het private, marktgerichte en sterk juridisch gekleurde Nederlandse stelsel ten opzichte van het publiek gereglementeerde en privaat/ publiek uitgevoerde Belgische stelsel. Het onderzoek vindt plaats via literatuuronderzoek, vragenlijsten, casestudy, en dossieranalyse. Looptijd: Uitvoering: Promotor :

maart 2006 – oktober 2009 drs. W.A. Eshuis prof. dr. E. Verhulp

4.5.2

Werkgeverskosten in verband met arbeidsgerelateerde schade: bestuurlijke boetes en civielrechtelijke aansprakelijkheid (lopend) Arbeidsgerelateerde schade kan in diverse vormen ontstaan: arbeidsongevallen, beroepsziektes, ‘ongewenst gedrag’ (intimidatie, geweld), schade aan ‘derden’ (bijv. de toevallige passant die getroffen wordt door een vallend voorwerp). De zorgverplichtingen van werkgevers op grond van de Arbowet c.s. brengen mee dat een werkgever zowel met een vordering op grond van civiele aansprakelijkheid als met een bestuurlijke boete van de Arbeidsinspectie kan worden geconfronteerd. In dit project is nagegaan hoe vaak werkgevers hiermee te maken krijgen en welke kosten dat voor hen meebrengt. Daartoe is gebruik gemaakt zowel van bestaande registraties (van o.m. de Arbeidsinspectie, het Bureau Beroepsziekten FNV en het Instituut Asbestslachtoffers) als van voor dit project nieuw verzamelde data (enquête onder zesduizend werkgevers, inventarisatie onder uitvoerders van CAO-regelingen). Looptijd: Uitvoering: Opdrachtgever: Publicatie:

december 2009 – januari 2011 drs. W.A. Eshuis, mr. J.M. Gaarthuis, dr. R. Knegt (projectleider), drs. M.H. Schaapman Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid W.A. Eshuis, J.M. Gaarthuis, R. Knegt & M.H. Schaapman, Werkgeverskosten in verband met arbeidsgerelateerde schade. Amsterdam: HSI (openbaarmaking verwacht in mei 2011)

11

4.5.3

Aansprakelijkheid van werknemers: belemmerende factor voor de doorgroei van ondernemingen? (lopend) Als ondernemers wordt gevraagd welke belemmeringen zij ervaren voor het aannemen van (meer) personeel, dan brengen zij nogal eens het risico naar voren dat zij aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen van wat hun werknemers doen. In hoeverre is die aansprakelijkheid sinds 1997 uitgebreid, in hoeverre zijn ondernemers zich bewust van zowel de omvang van die aansprakelijkheid als van de mogelijkheden zich daartegen te verzekeren en in hoeverre speelt dat voor hen mee in beslissingen ten aanzien van het aannemen van personeel? Looptijd: Uitvoering: Opdrachtgever: Publicatie:

oktober 2009 – februari 2010 mr. J.M. Gaarthuis, dr. R. Knegt (projectleider), dr. F.H. Tros Ministerie van Economische Zaken J.M. Gaarthuis & R. Knegt, Aansprakelijkheid van werknemers: belemmerende factor voor de doorgroei van ondernemingen? Amsterdam: HSI, 2010.

4.5.4 ‘Het Nieuwe Werken’ en de arbeidsrechtelijke regelgeving (lopend) Het onderzoek is gericht op de verhouding tussen nieuwe arbeidspatronen, bekend onder de term ‘Het Nieuwe Werken’ (HNW) en de arbeidsrechtelijke regels in Nederland. Hoofdvraag van het onderzoek is: waar levert de arbeidsrechtelijke regelgeving knelpunten of onduidelijkheden op voor verhoudingen waarin op basis van HNW wordt gewerkt? Zo ja, welke mogelijkheden heeft de Nederlandse wetgever dan, mede gelet op internationaalrechtelijke verplichtingen, die knelpunten of onduidelijkheden weg te nemen? Ter beantwoording worden regelgeving en jurisprudentie geanalyseerd, wordt verkend welke problemen zich in de praktijk voordoen en worden experts geraadpleegd. Looptijd: Uitvoering:

Opdrachtgever: Publicatie:

november 2010 – februari 2011 mr. J.A. de Groot, dr. R.H. van het Kaar, dr. R. Knegt (projectleider), mr. G.J. Mulder, dr. J.R. Popma, drs. M.H. Schaapman en prof. dr. E. Verhulp Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid R. Knegt, J.A. de Groot, R.H. van het Kaar, G.J. Mulder, J.R. Popma, M.H. Schaapman & E. Verhulp, ”Het Nieuwe Werken” en de arbeidsrechtelijke regelgeving. Amsterdam: HSI (openbaarmaking in mei 2011 verwacht)

4.5.5 Marktordening, institutionalisering en associatie op het terrein van de arbeid (lopend) Welke rol speelt het recht bij de vormgeving van associaties, waarin individuen vanwege de interdependentie van hun verschillende activiteiten noodzakelijkerwijze samenwerken? Hoofdvraag daarbij is hoe het recht bijdraagt aan de conceptuele uitdrukking van de bovenindividuele Gestalt van zo’n samenwerking. In een dergelijk beeld van de interne samenhang van de verhoudingen komt immers de centrale waarde van solidariteit naar voren, die bij de interpretatie van de verhoudingen een grote rol speelt, zowel wat betreft hun functionaliteit als wat betreft de rechtvaardige verdeling van verantwoordelijkheden. In de nu nog dominante variant van de rechtssociologische theorie worden bovenindividuele en boventijdelijke concepten als ‘essentialisme’ afgewezen. Op basis van dit uitgangspunt is de afgelopen decennia een realistische rechtsvisie ontwikkeld waarin recht wordt gedefinieerd als een instrument waarmee legitieme gedragsverwachtingen kunnen worden geschapen en gesanctioneerd. In deze realistische

12

rechtsvisie zijn in de loop der jaren alle fundamentele rechtsconcepten van hun vormgevende, normatieve en essentialistische inhoud ontdaan. Hierdoor levert het recht niet langer een bijdrage aan het structureren van de werkelijkheid, maar produceert het slechts een grote variëteit van losse noties die de indruk geven van een toenemende complexiteit. Het onderzoek richt zich op een kritische analyse van de dominante rechtssociologische theorie en de daarmee verbonden realistische rechtstheorie. In deze analyse wordt vanuit een pluralistisch uitgangspunt gewerkt, dat wil zeggen vanuit de opvatting dat de ‘gestalte’ van een associatie niet eenduidig is, maar een breed inzicht omvat van de verschillende beelden die mensen hebben, van de fundamentele conflictpunten die deze beelden oproepen en van de gemeenschappelijke geschiedenis van de afwikkeling van deze conflicten. Via deze analyse krijgen hedendaagse problemen, zoals een gebrekkige sociale cohesie, een ongerichte dynamisering en een verdwijnende collectieve loyaliteit, een perspectief waarin nieuwe oplossingsrichtingen zich kunnen ontwikkelen. Een oriëntatie op het ontwikkelen van gedeelde beschrijvingen van de fundamentele aard van de verhoudingen waarbinnen men samenwerkt en wederzijds van elkaar afhankelijk is vormt aldus de kern van deze postempiristische benadering. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2005 – dr. E.A. Huppes-Cluysenaer Universiteit van Amsterdam

4.5.6 Meeting the challenges of economic uncertainty and sustainability through employment, industrial relations, social and environmental policies in European countries (GUSTO) Maarten Keune en Els Sol nemen beide deel aan een Europees Framework 7 onderzoeksprogramma dat geleid wordt door Colin Crouch van de universiteit van Warwick. De titel van het programma is ‘Meeting the challenges of economic uncertainty and sustainability through employment, industrial relations, social and environmental policies in European countries’. Onder het acroniem GUSTO brengt het project onderzoeksteams uit het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Tsjechië, Hongarije, Italië Spanje en Canada bij elkaar. Het project onderzoekt een range van beleidsmodellen en governance systemen die trachten om te gaan met onzekerheid en zekerheden proberen te bevorderen, en hun relatieve succes vast te stellen. Omgaan met economische onzekerheid en tegelijkertijd zekerheden bevorderen is een centraal dilemma voor beleid in een globaliserende economie. Een complexe set van deals en conflicten vormen deel van de processen waarin de opbrengsten en kosten van die onzekerheid verdeeld worden, en hun uitkomsten en karakter worden uitgedrukt in verschillende en veranderende vormen van arbeidscontracten, werkgelegenheids- en sociaal beleid, etc. Dit project bestudeert deze processen en hun invloed op maatschappelijke modellen. Maarten Keune neemt deel aan drie van GUSTO’s zeven work packages. Een daarvan werkt aan de theoretische en methodologische funderingen van het project. Het tweede gaat over Europese strategieën voor de integratie van economische, sociale en milieuvraagstukken, en hun impact op nationale modellen. Hierbinnen bestudeert hij ontwikkelingen in de Europese Sociale Dialoog. Het derde bestudeert hoe collectieve onderhandelingen worden geheroriënteerd om werkgelegenheidsvraagstukken, flexibiliteit, milieu, zekerheid en concurrentievermogen integraal te behandelen. Het analyseert voor acht landen de ontwikkelingen in twee sectoren: de metaal and de gezondheidszorg.

13

Els Sol is coördinator van een onderzoek naar de aard van de infrastructuur van voorzieningen voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt in 5 landen en de bruikbaarheid van het theoretische begrip embedded employabily hierbij. Het project maakt deel uit van het arbeidsmarkt onderzoek in het kader van GUSTO (WP3). Els werkt in dit project nauw samen met prof.dr. Tomas Sirovatka (Mazaryk University Brno). In een tweede workpackage over Europese strategieën voor de integratie van economische, sociale en milieuvraagstukken, en hun impact op nationale modellen bestudeert zij in het kader van het European Social Model de regulering van economische diensten van algemeen belang (DAEB) en tracht deze te duiden in termen van al dan niet negatieve integratie. In dit tweede onderzoek is de empirische casus Nederlandse woningcorporaties versus de EC. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2009 - 2012 Warwick University i.s.m. conglomeraat Europese ten waaronder de UvA European Commission 7th Framework

universitei

4.5.7 Activating States (lopend) Wat zijn de gevolgen van de invoering van ‘new public management’ voor het interne en vooral externe functioneren van publieke dienstverlenende organisaties in termen van rechtmatigheid, legitimiteit, effectiviteit en efficiency? Doel van dit project is (a) replicatie van uitvoeringsonderzoek verricht in de jaren negentig en (b) het ontwikkelen van een nieuwe implementatietheorie waarin de inzichten die de afgelopen vijftien jaar met ‘new public management’ zijn opgedaan, worden geïntegreerd met ‘street-level bureaucracy’ theorieën. Dit internationale onderzoekprogramma is zowel longitudinaal als transversaal van karakter en omvat een vergelijking van het welfare-to-work beleid in Australië, Groot Brittannië en Nederland op een aantal karakteristieken van de uitvoering. Het omvat verschillende onderdelen. In 2008/9 is een survey gehouden onder eerstelijns medewerkers reintegratiedienstverlening in Nederland, Australie, Groot Britttannie. Het rapport over de werkvloer in Nederland is gerealiseerd in 2010. Door de partners uit Australie en Groot Brittannie zijn verslagen voor de beide andere landen gemaakt. Zowel in Australie, Groot Brittannie als in Nederland zijn presentaties gehouden over de resultaten. Zie www.activatingstates.org. Daarnaast is een thematisch onderdeel opgezet gericht op de analyse van centrale nieuwe instrumenten die met NPM geïntroduceerd zijn in het overheidsbeleid, zoals uitbesteding, benchmark en voucher. De resultaten van deze analyse zijn uitgevoerd door onderzoekers uit Nederland, Australie en Groot Brittannie onder leiding van dr. C.C.A.M. Sol worden als thematic issue verzorgd door deze onderzoekers, gepubliceerd in het tijdschrift European Journal of Social Security. De publicatie van dit onderdeel is voorzien voor het decembernummer 2010 van het tijdschrift. Een derde onderdeel betreft een internationale wetenschappelijke boekuitgave van het internationale onderzoeksteam over het project als totaal met nadere vergelijkende analyses en historische tijdpaden. Dit onderdeel wordt gestart in 2010. De financiering van SIG heeft betrekking op de analyse van Nederland. Het voorziet niet in dit internationale onderdeel. Het Australisch team heeft al aanvullende financiering hiervoor verkregen. De planning voor de productie van het boek is 2010-2012. Er heeft zich al een internationale uitgever aangeboden.

14

Looptijd: Uitvoering

Financiering:

2006 – 2010 (SIG), 2010-2012 (UvA, wetenschappelijke fondsen Australie) dr. C.C.A.M. Sol (programmaleider) in samenwerking met prof. dr. M. Considine, (Melbourne University); prof. dr. D. Finn (Portsmouth University, CESI London), drs. H. van Lindert (Van Amstel Advies), J. Blanken (Ecorys), A. van de Meerendonk en S. Onderstal (CREED/UvA), drs. J. Castonguay, drs J.S. Engelsman (beiden UvA) Stichting Instituut GAK, Universiteit van Amsterdam, wetenschappelijke fondsen in Australië en Verenigd Koninkrijk.

4.5.8 Onderzoeksprogramma ‘Re-integratie Verbeteronderzoek’ (lopend) Dit universitair onderzoeksprogramma heeft de ambitie het universitair onderzoek naar re-integratiedienstverlening te versterken in directe wisselwerking met het reintegratieveld. De bedoeling daarvan is om de beroepspraktijk voor de toekomst meer en betere handvatten te bieden bij moeilijke keuzen in beleidvorming en beleidimplementatie. Het programma helpt implementatieprocessen op het gebied van reintegratiedienstverlening wetenschappelijk te onderbouwen en wil zo bijdragen aan de lange termijn kennis-ontwikkeling op dit terrein. Tot op heden is voornamelijk sprake van ad hoc opdrachtonderzoek ter beantwoording van incidentele beleidsvragen. In dergelijk onderzoek ontbreekt veelal de tijd en de gelegenheid om analyses te verdiepen en op een hoger plan te tillen. Tot dusver biedt het onderzoek weinig aangrijpingspunten voor beleidsvoerders en uitvoerders die zich inzetten voor de verbetering van de re-integratiedienstverlening voor zeer diverse klantgroepen. Onder de voor dit onderzoek relevante groepen bevinden zich WW-, WIA-, WWB-gerechtigden, werkzoekende jongeren/schoolverlaters, alleenstaande moeders, chronisch zieken en allochtonen. Het ontbreken van inzicht in de werkzame mechanismen heeft (deels) te maken met het gegeven dat re-integratieonderzoek in Nederland, anders dan in landen zoals het Verenigd Koninkrijk, Australië en de Verenigde Staten, spaarzaam gevoed wordt door academisch onderzoek met een integrale benadering van beleid, uitvoering, clientkenmerken en context. Haar kracht ontleent het onderliggende onderzoeksprogramma aan de bundeling van (de expertise van) onderzoekers in één onderzoeksteam bestaande uit alle voor re-integratie relevante (sociaal wetenschappelijk, sociaaljuridische en medische) disciplines. De centrale structurerende gedachte is het bestuderen van de dienstverlening aan de cliënt in relatie tot de belangrijkste contexten, die re-integratie kunnen doen slagen of falen, te weten 1) de institutionele omgeving, waarin het beleid wordt geïmplementeerd en waarin de afgelopen jaren ingrijpende veranderingen hebben plaatsgevonden, 2) de sociale omgeving en de motivatie van cliënten van wie een veranderde houding ten aanzien van arbeid wordt verwacht, en 3) de werkomgeving, waarin zowel werknemer als werkgever actief dienen te anticiperen om uitval te voorkomen en deelname van werknemers met beperkingen aan het arbeidsproces dienen te bevorderen. Het HSI (dr. C.C.A.M. Sol) treedt op als programmaleider. Het onderzoeksprogramma is ontwikkeld in samenwerking tussen de instituten HSI/UvA, AMC/UvA en ASW/UU onder coördinatie van dr. C.C.A.M. Sol (HSI), prof. M.H.W. Frings-Dresen (AMC) en prof. C.G.M. Knijn (ASW).

15

Het onderzoeksprogramma omvat een tiental onderzoeksprojecten: Institutionele omgeving: 1. ‘Fit of unfit: naar expliciete theorieën over re-integratiedienstverlening’ (lopend): dr. C.C.A.M. Sol (HSI/UvA), dr. A. Glebbeek (RUG), drs. A. Edzes (RUG), dr. F.H. Tros (HSI/UvA) 2 ‘Is ketensamenwerking effectief?: een kwalitatieve inventarisatie van ketensamenwerking in de re-integratiedienstverlening en een kwantitatieve evaluatie van hun effectiviteit’ (lopend): dr. M. de Graaf-Zijl (AIAS/UvA), drs. Y. Hoogtanders (Policy Productions) 3 ‘Verbeteronderzoek re-integratierecht’ (lopend): prof. dr. M. Westerveld, dr. R. Knegt, dr. C.C.A.M. Sol (allen HSI/UvA) 4 ‘Onderzoek naar de mogelijkheden van vraaggestuurde re-integratie voor een betere aansluiting tussen arbeidsvraag en arbeidsaanbod’ (lopend): dr. A. Heijma, drs. C. van Klaveren (SEO) Sociale omgeving: 5 ‘Het verbeteren van de integratie van zieke werknemers door aandacht voor hun dubbele rol’ ( lopend): dr. M Peeters-Bijlsma (ASW/UU), prof. dr. C.G.M. Knijn, dr. R. Abma, dr. F. van Wel (allen ASW/UU) 6 ‘Re-integratie van langdurig uitkeringsafhankelijke cliënten op de arbeidsmarkt’ (lopend): drs. V. Koppenrade, prof. dr. C.G.M. Knijn, dr. R. van Berkel, dr. F. van Wel (allen ASW/UU) 7 ‘Re-integratie van allochtone vroegtijdige schoolverlaters’ (lopend): drs. K. van Zenderen, prof. dr. R. Maier, dr. W. de Graaf (allen ASW/UU) Werkomgeving 8 ‘Ontwikkeling en (kosten-) effectiviteit van een participatieve werkgerelateerde re-integratiestrategie ter behoud van werk bij dreigend verzuim door reumatoïde artritis’ (lopend): dr. J.L. Hoving, prof. dr. M.Frings-Dresen, dr. J. Sluiter (allen AMC/UvA) 9 ‘Bevordering van terugkeer naar werk van kankerpatiënten – een gerandomiseerde gecontroleerde studie’(lopend): drs S. Tamminga, prof. dr. F.J.H. van Dijk, dr. A.G.E.M. de Boer, dr. J.H.A.M. Verbeek (allen AMC/UvA) 10 ‘Duurzame re-integratie van werknemers met aanhoudende vermoeidheidsklachten‘ (lopend): drs. M. Joosen, dr. J.K. Sluiter, prof. dr. M. Frings-Dresen, prof. dr. K.Stronks (allen AMC/UvA) Naast de tien onderzoeksprojecten worden er ook onder meer master classes verzorgd, om de afstand tussen universitair onderzoek en de beroepspraktijk te verkleinen. De eerste met als onderwerp ‘motivatie en vertrouwen in de reintegratiedienstverlening’ werd gehouden op 23 april 2009, een tweede getiteld ‘Moe’! Duurzame oplossingen voor participatie werd gehouden op 8 oktober 2009. Actuele informatie over het onderzoeksprogramma is te vinden op de site: www.verbeteronderzoek.nl, informatie over master classes onder ‘bijeenkomsten’.

Looptijd: Uitvoering: Financiering: Publicaties:

2007 - 2010 dr. C.C.A.M. Sol (programmaleider), 25 onderzoekers Stichting Instituut GAK en Universiteit van Amsterdam C.C.A.M. Sol, M.H.W. Frings-Dresen, G.C.M. Knijn (2007) Reintegratie Verbeteronderzoek, Universitair Onderzoekprogramma 2007-2010. Van Schaik Grafi-media: Woerden.

16

4.5.9 Fit or unfit: naar expliciete theorieën over re-integratie-dienstverlening (lopend) Het doel van dit project is te komen tot een aantal gefundeerde en beleidsrelevante re-integratietheorieën. Daarbij staan niet in de eerste plaats academische theorieën voor ogen die in tijdschriften of academische uitgaven zijn opgeschreven, minstens zo belangrijk zijn de praktijktheorieën, de theories-in-use, van de (medewerkers van) re-integratiebedrijven die dagelijks de beslissingen nemen over de inzet van reintegratiemiddelen. Praktijktheorieën en academische theorieën vormen samen de beleidstheorieën waarop ieder beleid (expliciet of impliciet) is gebaseerd. De verhouding tussen beide bronnen verschilt van geval tot geval, maar vormt niet de belangrijkste kwestie. Belangrijk is dat beide soorten theorieën te zamen worden gebracht in een steeds verfijnder en doeltreffender systeem van kennis. Theorieën van re-integratiedienstverlening zijn schaars, toetsing op basis van theorieën vindt amper plaats. Tot dusver is het onderzoek vooral gericht op effectiviteit. Daardoor ontbreekt het veelal aan kennis over waarom re-integratiedienstverlening al dan niet effectief is. Dit onderzoek probeert in die theorieleemte te voorzien, door gebruik te maken van praktijktheorieën, zoals die gebruikt worden door de professionals in hun dagelijkse beslissingen over in te zetten re-integratie-instrumenten. Het project bestaat uit de ontwikkeling van een methodiek om te komen tot inhoudelijk relevante en hanteerbare classificaties en de toetsing daarvan aan de hand van een 1000-tal cases. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van een dubbele professionele leerstrategie: (a) systematische gevalsevaluatie: waarom was de re-integratie wel of niet succesvol? (b) cumulatie van ervaringen: welke patronen vallen in de gevalsevaluaties te ontdekken en hoe kunnen deze verwerkt worden in een steeds verfijndere theorie? Dit onderzoek levert een instrument voor de organisatie van het zelflerende vermogen van de professionele re-integratiepraktijk van re-integratiebedrijven. In 2008 en 2009 is bij de betrokken bedrijven de theorievorming in kaart gebracht ten behoeve van een rapportage in 2010. In 2009 is in overleg met de deelnemende organisaties besloten het empirisch deel van het onderzoek uit te breiden tot een periode van anderhalf jaar. Hiervoor is aanvullende financiering gevonden bij het UWV. Het veldwerk onder een duizendtal cliënten is gestart in oktober 2009 en zal duren tot november 2011. Looptijd: Uitvoering:

Financiering:

2007 - 2012 dr. C.C.A.M. Sol (HSI/UvA), dr. A.C. Glebbeek (Soc.Inst/RUG), drs. A.J.E. Edzes (Ruimtelijke wetenschappen/RUG), drs. H.de Bok (Soc.Inst/RUG), drs. J.S. Engelsman (HSI/UvA) Stichting Instituut GAK, Universiteit van Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen, UWV

4.5.10 Verbeteronderzoek re-integratierecht (lopend) Re-integratierecht heeft van doen met ontwikkelingen en eisen vanuit de dynamische re-integratie- en arbeidsmarkt, die almaar meer competitief, flexibel en informeel lijkt te worden en een spanningsveld oproept met het sociale zekerheidsrecht. Ook juridische spelregels zijn aan verandering onderhevig. Privatisering geeft aanleiding tot nieuwe rechtsvragen. Met de verschuiving naar privatisering heeft het reintegratieveld te maken gekregen met juridische kwesties, waarvan men vroeger toen alles nog publiek werd uitgevoerd, ‘geen last had’. Publiek- en privaatrechtelijke (spel)regels veranderen, er zijn Europese regels bijgekomen, waardoor een nieuwe juridische context is ontstaan. Tegen deze nieuwe achtergronden blijkt het lastig recht en beleid optimaal aan elkaar te verbinden.

17

Het project ‘Verbeteronderzoek re-integratierecht’ is een verkennend onderzoek dat tot doel heeft een juridisch toetsingskader te ontwikkelen voor regelgeving en beleid binnen het re-integratierecht. Het project focust niet zozeer op de uitvoering van bestaand, als wel op de ontwikkeling van nieuw recht en beleid. Centraal staat de vraag welke criteria mede bepalend (dienen te) zijn voor de rechtmatigheidsvraag van beoogde regelgeving op het terrein van het re-integratierecht in het juridische speelveld in het Nederland van de 21e eeuw. Looptijd: Uitvoering: Financiering: Publicatie:

2007 - 2010 prof. dr. M. Westerveld, dr. R. Knegt, dr. C.C.A.M. Sol (HSI/UvA) Stichting Instituut GAK, HSI/UvA M. Westerveld, Klantgericht re-integratierecht. Een kijkje in de snoeptrommel van de Overheid. TRA, 10.

4.5.11 Flexworkresearch kenniscentrum (lopend) De FlexworkResearch Monitor is een gezamenlijk initiatief van de wereldorganisatie van uitzendondernemingen (CIETT), de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) en de Universiteit van Amsterdam. Onderdeel van het kenniscentrum is een vijftalige website (www.flexworkresearch.org). De website levert wekelijks middels een nieuwsbrief informatie over onderzoeksrapporten die verband houden met uitzendarbeid en andere vormen van flexibele arbeid en maakt in een aantal gevallen ook de integrale tekst daarvan beschikbaar. De database wordt up-to-date gehouden met behulp van nationale en internationale netwerken. De website is bedoeld voor wetenschappelijke onderzoekers en beleidsmedewerkers uit binnen- en buitenland. De website is in 2009 verder geïnternationaliseerd. Eenmaal in de twee jaar organiseert het kenniscentrum een nationale conferentie plaats in Nederland over een actueel onderwerp, waarover interessant onderzoek is verschenen. Eenmaal in de twee jaar wordt er een internationaal wetenschappelijk onderzoekscongres georganiseerd. Het eerste is gehouden op 26 en 27 november 2009 in Brussel in het gebouw van de Vlaamse Academie voor Wetenschappen onder de titel ‘The role of flexible employment intermediaries in buffering the business cycle’. Vooraanstaande onderzoekers uit Europa en de Verenigde Staten hebben hun papers met recente onderzoeksresultaten gepresenteerd en bediscussieerd met collega’s en enkele (Europese) beleidsmakers. Looptijd: Uitvoering: Financiering:

2004 dr. E. Sol (programmaleider), drs. J.S. Engelsman, i.s.m. dr. M. de Graaf-Zijl (AIAS) ABU, Lijnden; CIETT Brussels

4.5.12 Ontslagtoetsing, employability en werkzekerheid (lopend) Het project ‘Ontslagtoetsing, employability en werkzekerheid’ maakt onderdeel uit van het onderzoeksprogramma ‘Werkzekerheid: naar nieuwe zekerheden op de veranderende arbeidsmarkt’ dat in samenwerking met Universiteit Tilburg wordt uitgevoerd. In dit project wordt onderzoek verricht naar de mogelijkheden en belemmeringen om binnen het Nederlandse ontslagrecht de employability en werkzekerheid te verhogen. In Nederland is een discussie gaande onder wetenschappers en politici om meer gewicht toe te kennen aan het belang van werkzekerheid: de zekerheid voor werknemers om actief te kunnen blijven participeren op de (betaalde) arbeidsmarkt, niet noodzakelijkerwijs in dezelfde baan. Aanpassing van het ontslagrecht is een van de beleidsinstrumenten die in deze discussie naar voren wordt geschoven.

18

De focus van het onderzoek ligt op de gedachte om elementen van de ontslagbescherming (preventieve toetsing, ontslagvergoeding) in te ruilen tegen faciliteiten die de werkzekerheid versterken, zoals verlenging van de opzegtermijn om naar ander werk te kunnen zoeken, versterking van scholingsrechten en/of verzwaring van reïntegratie-inspanningen. De politieke en academische geschiedenis van deze visie wordt geanalyseerd, evenals de jurisprudentie op dit vlak. Speciale aandacht wordt gegeven aan de ambtelijke rechtspositieregelingen over verplichte reïntegratieinspanningen door overheidswerkgevers. Naast een juridische evaluatie van de geopperde afruilmogelijkheden van ontslag/baanzekerheid met employability/werkzekerheid, vindt een sociaal-wetenschappelijke evaluatie plaats van zelfregulering en praktijken onder werkgevers en werknemers om bij (dreiging van) ontslag meer te investeren in outplacement en scholing en dit eventueel uit te ruilen tegenover lagere financiële ontslagvergoedingen. Voor zover relevant voor de Nederlandse discussie, wordt onderzoek verricht naar buitenlandse rechtsfiguren en rechtspraktijken waarin aspecten van werkzekerheid een rol spelen bij (vernieuwing van) ontslagregels. Looptijd: Uitvoering: Begeleiding: Financiering: kerheid:

2009 – 2012 mr. Y. Berkeljon, mr. D. Christe, dr. F.H. Tros prof. dr. E. Verhulp Stichting Instituut Gak (SIG), onderzoeksprogramma ‘Werkzenaar nieuwe zekerheden op de veranderende arbeidsmarkt’, i.s.m. Universiteit Tilburg (prof.dr. A.C.J.M. Wilthagen)

4.5.13 Arbeidsverhoudingen van dienstbodes op het Arabisch Schiereiland (lopend) Regelmatig verschijnen dienstbodes (inwonende huishoudsters, verzorgsters, kindermeisjes) die op het Arabisch Schiereiland werken, in het nieuws onder benamingen als ‘nieuwe slaven’. De niet florissante arbeidspositie van de werksters aldaar is echter niet uitzonderlijk; dienstbodes zijn altijd een kwetsbare groep werkers geweest. Dit onderzoek is daarom gericht op maatschappelijke factoren (economisch, politiek en ideologisch) die de rechtsverhouding van dienstbodes op het Arabisch Schiereiland vormgeven, vanuit de veronderstelling dat deze factoren daar niet zozeer anders zijn dan elders, maar hun invloed krachtiger doen gelden. Door inzicht te krijgen in diepere oorzaken kunnen hopelijk aan/via de ILO maatregelen tot verbetering worden voorgesteld die in het Midden-Oosten op minder weerstand zouden stuiten dan de huidige voorstellen. In het kader van dit project wordt veldwerk verricht, waarvan de resultaten vergeleken worden met literatuur met betrekking tot dienstbodes uit verschillende landen en eeuwen. Het veldwerk wordt verricht in Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en twee landen van herkomst; de Filippijnen en Indonesië. Looptijd: Uitvoering: Begeleiding: Financiering:

november 2006 – april 2012 mr. A.R. Vlieger prof. dr. E. Verhulp, dr. R. Knegt, prof. mr. dr. B. Oomen Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit van Amsterdam (promotie-project)

19

5.

Promotieprojecten

In 2010 liepen er bij het HSI viif - vanwege de Faculteit der Rechtsgeleerdheid gefinancierde – promotieprojecten. De inhoudelijke informatie over deze projecten (inhoud, promotor, begeleider, publicatie) is hierboven vermeld. Hier wordt een overzicht gegeven van de projecten en worden enkele bijzonderheden vermeld. promovendus/a beschrijving (zie boven) Rayer 4.2.13 Zaal 4.2.14 Eshuis

4.3.3

Vlieger Zwemmer

4.2.16 4.2.20

Hufman

Jaar en maand van: start project einde project promotie april ‘04 juli ‘08 verwacht in 2012 augustus augustus verwacht in 2012 ‘05 ‘11 maart ‘06 november verwacht in 2012 ‘11 april ‘06 april ‘12 verw. eind 2011 september mei ‘12 ‘07 december december ‘10 ‘14

Buitenpromovendi Naast de medewerkers die in het kader van hun werk bij het HSI een promotie aan de Universiteit van Amsterdam voorbereiden, zijn er onderzoekers die anderszins met een promotieonderzoek bezig zijn, met name zogenaamde ‘buitenpromovendi’ die niet aan het HSI verbonden zijn, maar beogen aan de UvA te promoveren en die door hoogleraren vanuit het HSI (mede) worden begeleid. Zo is mr. J.H. Bennaars bezig met een proefschrift over de statutair directeur. Mr. J. Van der Pijl bekijkt de nationale discussies en regelingen ten aanzien van de bescherming van werknemers bij insolventie. Mr. Haanappel bereidt een promotie voor op het terrein van de internationale overgang van onderneming.

20

6.

PUBLICATIES MEDEWERKERS

Beltzer, R.M. (2010) - met Swanljung, K., Risak, M.E., Schreiner, P. & Lister, R. Noot bij: Supreme Court of Finland. (26-10-2009), EELC 2010-3, 25, (Finnish Supreme Court rules on effect of transfer on voluntary pensions). p.12-14. - met Schreiner, R., Risak, M.E. & Lister, R. Noot bij: Bundesarbeitsgericht. (26-082009), EELC 2010-3, 26, (Purchaser of insolvent company's assets may offer transferred staff lesser terms). p.14-16. - De LAT-relatie tussen ETO- en bedrijfseconomische redenen. TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2(10), 12-15. - Het ontslagrecht blijft duaal: art. 7:685 BW onder druk. ArbeidsRecht, 17(3), 3-7. - Vakbonden en collectieve arbeidsvoorwaardenvorming: de juridische legitimatie erodeert. Nederlands Juristenblad, 85(35), 2275-2278. - Noot bij: HvJ EG. (27-11-2008), ArA 2010-9-1, (Mirja Juuri /Fazer Amica Oy: de zaak Juuri: over ontslag en de wil van sociale partners). p.81-94. - Noot bij: HvJ EG (A-G Sharpston). (06-05-2010), ARU 2010-25/05, 11, (EUR C151/09: UGT-FSP/María del Rosario Vecino Uribe: overgang van onderneming en werknemersvertegenwoordiging: identiteit en eenheid zijn twee verschillende zaken).. - Noot bij: Rb. Amsterdam (Vzr.). (19-01-2010), ARU 2010-10/02, 4, (LJN BK9802: GVB c.s./Abvakabo c.s.: staking tegen AOW-plannen: een belangengeschil?).. - met Zwemmer, J.P.H. Europese Hof breidt werkgeversbegrip in concerns uit: arbeidscontract niet doorslaggevend. Het Financieele Dagblad. - met Visser, E.T. (10-05-2010). Vaagheid alom over oneerlijk ontslagstelsel. Volkskrant, pp. 16. Christe, D. (2010) - Actualisering/bewerking van artikel 7:658a BW. In Losbladige Arbeidsovereenkomst (Supplement, 256). Kluwer. - Actualisering/bewerking van de artikelen 7:662 t/m 666 BW. In Losbladige Arbeidsovereenkomst (Supplement, 256). Kluwer. Franssen, E.J.A. (2010) - met Peters, S.S.M. Vakantierechten van zieke werknemers na Schultz-Hoff: wie betaalt de Europese rekening? TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2010-3(22), 5-12. - Wet Arbeid Vreemdelingen (Monografieën Sociaal recht, 52). Deventer: Kluwer. Gaarthuis, J.M. (2010) - met Vogelezang-Stoute, E.M., Popma, J. & Aalders, M.V.C. Regulering van onzekere risico's van nano-materialen; mogelijkheden en knelpunten in de regelgeving op het gebied van milieu, consumentenbescherming en arbeidsomstandigheden. STEM-publicatie 2010/5. Arnhem: STEM. - met R. Knegt, Aansprakelijkheid van werkgevers: belemmerende factor voor de doorgroei van ondernemingen? Extern rapport aan Ministerie van Economische Zaken, Den Haag. Amsterdam, HSI, 2010. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-60337.pdf Grünell, M. (2010) - Addressing the gender pay gap; Government and social partner actions - the Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-10. - Representativeness of the European partner organisations: Footwear industry Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 19-042010, 1-10.

21

- Representativeness of the European social partner organisations: Catering sector - Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-10. - Representativeness of the European social partner organisations: Inland water transport - Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory online, 1-10. - Representativeness of the European social partner organisations: Metal sector Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line. - met Tros, F. The Netherlands - Developments in social partner organisations: employer organisations. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-10. - The Netherlands: Representativeness of the European social partner organisations - Personal services sector. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-10. - Trade union strategies to recruit new groups of workers - Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-11. - Cabinet collapse delays package and retirement reform. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-2. - Civil servants take action against employers' zero line. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1. - Cleaners win pay increase following strike action. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1. - KPN sets example by appointing women to key positions. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 2010(19-01-2010), 1. - Self-employed workers join Social and Economic Council. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1. - SER advises on position of self-employed workers and changing socioeconomic policy. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1. - Social partners agree on retirement age and pension schemes. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 1-2. - Research seminars. Organisation 10 seminars: University of Amsterdam (2010, januari 01 - 2010, december 21). - Representativenesss of the European social partner organisations: civil aviation Netherlands. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 12-012010, NL0809029Q. Kaar, R.H. van het (2010) - The Netherlands. In F. Dorssemont & T. Blanke (Eds.), The Recast of the European Works Council Directive (pp. 193-198). Antwerp-Oxford-Portland: Intersentia. - Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. In F.J.L. Pennings & J.G.F.M. Hoffmans (Eds.), Wet en Rechtspraak Arbeidsrecht (pp. 239-257). Deventer: Kluwer. - Wet op de loonvorming. In F.J.L. Pennings & J.G.F.M. Hoffmans (Eds.), Wet en Rechtspraak Arbeidsrecht (pp. 233-238). Deventer: Kluwer. - Oprichting van een werknemersloze Europese vennootschap. TRA: tijdschrift recht en arbeid, 3(30), 26-28. - Voortbestaan medezeggenschap bij overgang onderneming. TRA: tijdschrift recht en arbeid, 11(92), 30-32. - Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. Arbeidsovereenkomst (losbladig), S254. - Kredietcrisis biedt kans aan strategische medezeggenschap. In Medezeggenschap en organisatieontwikkeling. Vier scenario's in de praktijk (pp. 48-55). Assen: Van Gorcum. - Employment in the Netherlands 2010. London: IncomesData Services Ltd. - met Vink, F.W.H. Inzicht in de ondernemingsraad. Deventer: Kluwer.

22

- CAO gaat vóór instemming van ondernemingsraad. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 12, 19-20. - Cliëntenraad zorginstelling dwingt onderzoek af. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 6(7), 19-20. - Directeur vertrekt na commotie met ontslagregeling. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 4, 19-20. - Geen instemmingsrecht ten aanzien van aanvullende vetrekpremie. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 2, 19-20. - Gevolgen besluit onvoldoende uitgewerkt. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 8(9), 19-20. - Ontbreken or beperkst werkgever in beleidsvrijheid. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 1, 9-10. - Or bestaat nog; ontslagverbod or-lid. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 10, 56. - Oud bestuurder claimt met succes bonus en ontslagvergoeding. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 11, 5-6. - Wijziging beloningsregelingen niet instemmingsplichtig. Rechtspraak voor Medezeggenschap, 5, 15-16. - Inleiding. Workshop Congres Werknemerscommissarissen, 25-11-2010. - Inleiding. Den Haag, SER-symposium FGR, 16-12-2010 Keune, M.J. (2010) - met Glassner, V. & Marginson, P. Collective Bargaining in a Time of Crisis. Warwick: GUSTO. - Derogation clauses on wages in sectoral collective agreements in seven European countries. Dublin: European Foundation for the Improvement of Working and Living Conditions. - met Burroni, L. Flexicurity: A Conceptual Critique. Warwick: GUSTO. - met Glassner, V. & Keune, M.J. Negotiating the crisis? Collective bargaining in Europe during the economic downturn. Geneva: International Labour Organisation. - met Glassner, V. Collectieve onderhandelingen in crisistijd. Samenleving en politiek: tijdschrift voor een democratisch socialisme, 17(4), 50-57. - met Pochet, P. Conclusions: trade union structures, the virtual absence of social pacts in the new Member States, and the relationship between sheltered and exposed sectors. In P. Pochet, M.J. Keune & D. Natali (Eds.), After the Euro and Enlargement: Social Pacts in the EU. Brussels: ETUI. - Welfare states in Central and Eastern Europe in comparative perspective: types and performance. In Ch. Klenner & S. Leiber (Eds.), Welfare states and gender in Central and Eastern Europe. Continuity and post-socialist transformation in the EU Member States. Brussels: ETUI. - met Glassner, V. Collective bargaining responses to the economic crisis in Europe. Brussels: ETUI. - met Glassner, V.,& Marginson, P. Developments in collective bargaining in a time of crisis. Warwick: GUSTO. - met Pochet, P. & Natali, D. (Eds.). After the Euro and Enlargement: Social Pacts in the EU. Brussels: ETUI. Knegt, R. (2010) - Rechters in ontslagzaken: zelfregulering en de markt van beëindigingsprocedures. In N. Doornbos, N. Huls & W. van Rossum (Eds.), Rechtspraak van buiten (pp. 95-102). Deventer: Kluwer. - met J.M. Gaarthuis, Aansprakelijkheid van werkgevers: belemmerende factor voor de doorgroei van ondernemingen? Extern rapport aan Ministerie van Economi-

23

sche Zaken, Den Haag. Amsterdam, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-60337.pdf

HSI,

2010.

Lanting, B.B.B. (2010) - met Jellinghaus, S.F.H. & Heijden van der, P.J.J.M. Aanspraken op grond van de WW voor ambtenaren. In P.J.J.M. Heijden van der (Ed.), WW en Ontslag (Integraal Ambtenarenrecht, 3) (pp. 277-304). Maklu. - met Jellinghaus, S.F.H. & Heijden van der, P.J.J.M. Bovenwettelijke werkloosheidsregeling sector Rijk. In P.J.J.M. Heijden van der (Ed.), WW en Ontslag (Integraal Ambtenarenrecht, 3) (pp. 308-322). Maklu. - met Jellinghaus, S.F.H. & Heijden van der, P.J.J.M. Bovenwettelijke werkloosheidsregelingen sector Gemeenten. In P.J.J.M. Heijden van der (Ed.), WW en Ontslag (Integraal Ambtenarenrecht, 3) (pp. 323-340). Maklu. - met Heijden van der, P.J.J.M (). De WW bij de overheid: Financiering en uitvoering. In P.J.J.M Heijden van der (Ed.), WW en Ontslag (Integraal Ambtenarenrecht, 3) (pp. 265-275). Maklu. - met Jellinghaus, S.F.H. & Heijden van der, P.J.J.M. Hoofdlijnen bovenwettelijke werkloosheidsregelingen. In P.J.J.M. Heijden van der (Ed.), WW en Ontslag (Integraal Ambtenarenrecht, 3) (pp. 305-307). Maklu. - met Kuiper, S. De 35-minner in de min of de plus? Tijdschrift voor ambtenarenrecht, 471-479. - Gebruik ‘verboden vruchten’, onrechtmatig huisbezoek en privacy bijstandsgerechtigde. TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2(3), 32-34. - Besluit aanwijzing gevallen waarin arbeidsverhouding als dienstbetrekking wordt beschouwd. In G.J.J. Heerma van Voss & F.J.L. Pennings (Eds.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst en Commentaar) (pp. 851-865). Deventer: Kluwer. - Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden werknemersverzekeringen 1990. In G.J.J. Heerma van Voss & F.J.L. Pennings (Eds.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 837-849). Deventer: Kluwer. - met Heerma van Voss, G.J.J. & Pennings, F.J.L. Werkloosheidswet :Bepalingen in verband met de Algemene wet bestuursrecht en beroep in cassatie. In F.J.L. Pennings (Ed.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 184-190). Deventer: Kluwer. - met Heerma van Voss, G.J.J. & Pennings, F.J.L., Werkloosheidswet. In F.J.L. Pennings (Ed.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Sociale zekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 4-20). Deventer: Kluwer. - met Heerma van Voss, G.J.J. & Pennings, F.J.L.,Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen: Begrip verplicht verzekerde. In F.J.L. Pennings (Ed.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 578-580). Deventer: Kluwer. - met Heerma van Voss, G.J.J. & Pennings, F.J.L., Ziektewet: Aanspraak op bezoldiging en reintegratieverplichtingen overheidspersoneel. In F.J.L. Pennings (Ed.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 516-528). Deventer: Kluwer.

24

- met Heerma van Voss, G.J.J. & Pennings, F.J.L., Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen: De verzekering. In F.J.L. Pennings (Ed.), Socialezekerheidsrecht: de tekst van een aantal wetten op het gebied van sociale zekerheid en enkele aanverwante wetten, voorzien van commentaar (Socialezekerheidsrecht Tekst & Commentaar) (pp. 587-588). Deventer: Kluwer. Peijpe, T. van (2010) - Boekbespreking Hepple & Veneziani, The Transformation of Labour Law in Europe, in: TRA 2010 jg 2, nr 10, pp. 32-33 [Bespreking van het boek The Transformation of Labour Law in Europe]. TRA, 2(10), 32-33. Peters, S.S.M. (2010) - met Houwerzijl, M.S. Inlenersaansprakelijkheid minimumloon: paardenmiddel, papieren tijger of ei van Columbus? TRA: tijdschrift recht en arbeid, 8/9(66), 5-12. - met Franssen, E.J.A. Vakantierechten van zieke werknemers na Schultz-Hoff: wie betaalt de Europese rekening? TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2010-3(22), 5-12. - Afdeling 3 Vakantie en verlof. In F.J.L. Pennings & J.G.F.M. Hoffmans (Eds.), Wet en Rechtspraak Arbeidsrecht (Wet en Rechtspraak) (pp. 52-65). Deventer: Kluwer. - Noot bij: HvJ EU. (19-01-2010), TRA 2010-4, 42, (Leeftijdsdiscriminatie in nationale ontslagregeling – welke rol is weggelegd voor de rechter?).. - Noot bij: HvJ EU. (08-07-2010), TRA 2010-10, 83, (Vervaltermijn voor instellen beroep na leeftijdsdiscriminatie getoetst aan drie beginselen van Europees recht). p.29-32. - Europeesrechtelijke achtergronden bij de ‘zieke’ Nederlandse vakantiewetgeving. Schultz-Hoff and beyond. Eindhoven, Bijeenkomst Vereniging voor Arbeidsrecht, 18-11-2010. Popma, J.R. (2010) - met Vogelezang-Stoute, Aalders, M.V.C. & Gaarthuis, J.M. Regulering van onzekere risico's van nano-materialen; mogelijkheden en knelpunten in de regelgeving op het gebied van milieu, consumentenbescherming en arbeidsomstandigheden. STEM-publicatie 2010/5. Arnhem: STEM. - Arbeidsomstandighedenwet art. 11. In Sdu Commentaar Arbeidsrecht 2011. Den Haag: Sdu. - Arbeidsomstandighedenwet art. 16. In Sdu Commentaar Arbeidsrecht 2011. Den Haag: Sdu. - Arbeidsomstandighedenwet art. 5. In Sdu Commentaar Arbeidsrecht 2011. Den Haag: Sdu. - ArboPocket Wet- en regelgeving 2010. Alphen a/d Rijn: Kluwer. - Mobiele telefoons en gezondheidsrisico’s voor werknemers: Onderzoek naar de stand van de wetenschap en de visie van bedrijfsartsen. Amsterdam: FNV. - Alerta. OR informatie, 36(5). - Duurzaam doormodderen. OR informatie, 36(3). - Vuvuzela & Kolonialisme. OR informatie, 36(8). - Arbeidsomstandigheden. In OR-Jaarboek. Alphen a/d Rijn: Kluwer. Ramos Martin, N.E. (2010) - La implementación en España de la Directiva comunitaria sobre desplazamientos temporales de trabajadores. In Los mercados laborales y las politicas sociales (pp. 729-747). Madrid: Ministerio de Trabajo e Inmigración, (Spanish Ministry of Labour and Immigration). - Politiques Européennes d’égalité de genre et de conciliation travail-famille. In B. Vanhercke, G. Verschaegen, P.P. Van Gehuchten & Y. Vanderborght (Eds.), L-

25

Europe en Belgique, la Belgique dans l'Europe. Configuration et appropriation des politiques sociales (pp. 159-170). Gent: Academia Press. - Uploading et downloading aux Pays-Bas. In B. Vanhercke, G. Verschaegen, P.P. Van Gehuchten & Y. Vanderborght (Eds.), L'Europe en Belgique, la Belgique dans l'Europe. Configuration et appropriation des politique sociales (pp. 171-179). Gent: Academia Press. - Lecture: Positive Action in EU Law. Trier Germany, ERA Seminar: EU Law on Equality for Men and Women in Practice, 25-11-2010. Schaapman, M.H. (2010) - Continuing uncertainty in postal market. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 23-04-2010, NL1003019I. - Crisis mirrored in dwindling collective wage increases in 2009. EIROnline: European industrial relations observatory on-line, 16-03-2010, NL1002029I. - Industrial action developments annual update 2009, in: M. Carley, Developments in Industrial Action 2005-2009. www.eurofound.europa.eu/eiro/studies/tn1004049s/tn1004049s.htm: European Industrial Relations Observatory (EIRO). - The Netherlands - Pay developments annual update 2009, in: M. Carley, Pay developments 2009. www.eurofound.europa.eu/eiro/studies/tn1004029s/tn1004029s.htm: European Industrial Relations Observatory (EIRO). - The Netherlands - Working time developments annual update, in: M. Carley, Working time developments - 2009. www.eurofound.europa.eu/eiro/studies/tn1004039s/tn1004039s.htm: European Industrial Relations Observatory (EIRO). Slooten, J.M. van (2010) - met Praag, D. van De werkkostenregeling: splijtzwam op de werkvloer. ArbeidsRecht, 12. - met Markwijk Kooy, A. van Code en Bestuurder: handen en voeten. In G. van Solingen & M Holtzer (Eds.), Geschriften vanwege de Vereniging Corporate Litigation 2009-2010 (pp. 221-238). Deventer: Kluwer. - Het wijzigingsbeding remixed. In A.R. Houweling (Ed.), Bedingen in beweging (pp. 59-68). Den Haag: Sdu uitgevers. - met Heerma van Voss, G.J.J. Kroniek Sociaal Recht. Nederlands Juristenblad, 944-953. Sol, C.C.A.M. (2010) - met Castonguay, J. benchmarking as NPM instrument in activating social policies. European Journal of Social Security, 12(4), 324-343. - From Policy to Practic": Editorial Introduction. European Journal of Social Security, 12(4), 269-271. - Public private partnerships for the Unemployed. European Journal of Social Security, 12(1), 41-60. - T.R. – European Journal of Social Security. European Journal of Social Security, 12(4), 269-371. - Vouchers, NPM and the Provision of Public Employment Services. European Journal of Social Security, 12(4), 343-357.

26

Tros, F.H. (2010) - met Grünell, M. The Netherlands - Developments in social partner organisations: employer organisations. EIROnline: European industrial relations observatory online, 1-10. - Flexibility and security for older workers: HRM-arrangements in four European countries. In European Centre for the Development of Vocational Training (Cedefop) (Ed.), Working and ageing. Emerging theories and empirical perspectives (pp. 132-165). Luxembourg: Publication Office of the European Union. - Restructuring and job-to-job policies in the Netherlands. Antwerp, EU Congress Belgian Presidency 'Active labour Market Policies for the Europe 2020 Strategy’, 28-10-2010 Verhulp, E. (2010) - De materiële rechtspositie van de ambtenaar. In E. Verhulp (Ed.), Inleiding Nederlands ambtenarenrecht. - 3e dr (Boom juridische studieboeken) (pp. 111-141). Den Haag: Boom Juridische uitgevers. - Inleiding. In E. Verhulp (Ed.), Inleiding Nederlands ambtenarenrecht. - 3e dr (Boom juridische studieboeken) (pp. 13-26). Den Haag: Boom Juridische uitgevers. - met Heerma van Voss, G.J.J., Laat, J.J.M. de, & Sagel, S.F. Begroot, schat, vergoed en bewonder: de begroting van de kennelijk onredelijk ontslagvergoeding na 12 februari 2010. TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2(5), 18-24. - Boek 7, Titel 10, Afdeling 1. In P.F. van der Heijden, J.M. van Slooten & E. Verhulp (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 4-22). Deventer: Kluwer. - Boek 7, Titel 10, Afdeling 10. In P.F. van der Heijden, J.M. van Slooten & E. Verhulp (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 209-212). Deventer: Kluwer. - Boek 7, Titel 10, Afdeling 4. In J.M. van Slooten, E. Verhulp & P.F. van der Heijden (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 83-98). Deventer: Kluwer. - Boek 7, Titel 10, Afdeling 5. In J.M. van Slooten, E. Verhulp & P.F. van der Heijden (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 99-110). Deventer: Kluwer. - Boek 7, Titel 10, Afdeling 6. In P.F. van der Heijden, J.M. van Slooten & E. Verhulp (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 111-130). Deventer: Kluwer. - Wet arbeid en zorg, par. 5 - 8. In J.M. van Slooten, E. Verhulp & P.F. van der Heijden (Eds.), Arbeidsrecht: de tekst van Titel 7.10 BW en andere relevante regelgeving met betrekking tot het arbeidsrecht, voorzien van commentaar. - 6e dr (Tekst & commentaar) (pp. 591-611). Deventer: Kluwer. - En juristen kunnen niet rekenen? TRA: tijdschrift recht en arbeid, 2010(8/9), 3-5. - Verhulp, E. (Ed.). Zoals een goed ambtenaar betaamt. Den Haag: CAOP Westerveld, M. (2010) - Het UWV in verandering. Openbaar Bestuur, 2010(11), 11-16. Activating labor law and standards for 'good legislation'. Chicago, LSA Conference 2010, 20-05-2010.

27

Zaal, I. (2010) - Bestuurlijke fusie is voornemen tot juridische fusie. TRA: tijdschrift recht en arbeid. - De cliëntenraad en het enquêterecht. TRA: tijdschrift recht en arbeid. - Medezeggenschap na overgang van onderneming: behoud van eenheid is geen synoniem voor identiteitsbehoud. Arbeidsrechtelijke Annotaties, 74-89. - Overgang van onderneming: blijft de OR van de vervreemder bestaan? TRA: tijdschrift recht en arbeid. Zwemmer, J.P.H. (2010) - De payrollonderneming, de inlener en het werkgeverschap in de (lagere) jurisprudentie. Tijdschrift Arbeidsrechtpraktijk, 19-23. - Inleners van gecertificeerde uitzendbureaus dienen te worden gevrijwaard van ketenaansprakelijkheid. Nederlands Juristenblad, 795-796. - Noot bij: HvJ EU (conclusie A-G). (03-06-2010), ARU 2010-15/06, 12, (Einde heersende Heidemij-leer?).. - Noot bij: HvJ EU. (21-10-2010), ARU 2010-26/10, 20, (Intra-concern gedetacheerde werknemer gaat van rechtswege mee over indien het concernonderdeel waarbij hij permanent werkzaam, maar niet formeel in dienst is, overgaat in de zin van art. 7:662 BW.).. - Noot bij: Ktr. Leeuwarden. (10-03-2010), ARU 2010-10/03, 6, (Contractswisseling in de schoonmaaksector: de verhouding tussen de cao-verplichting tot indienstneming van werknemers en art. 7:662 e.v. BW inzake overgang van onderneming.).. - met Beltzer, R.M. Europese Hof breidt werkgeversbegrip in concerns uit: arbeidscontract niet doorslaggevend. Het Financieele Dagblad. - 'Papieren werkgevers' in trek. Het Financieele Dagblad, 30 november 2010.

28

7.

HSI-reeksen

Het Hugo Sinzheimer Instituut kent zes publicatiereeksen. Drie daarvan worden in eigen beheer uitgegeven: de ‘Sinzheimer Studies and Reports’, de ‘Mededelingen van het Hugo Sinzheimer Instituut’ en de ‘Lezingen van het Hugo Sinzheimer Instituut’. Drie worden door de Sdu Juridische & Fiscale Uitgeverij uitgegeven: de ‘Sinzheimer Cahiers', de ‘Sinzheimer Sociale Monografieën’ en een algemene Sdu-reeks. Alleen de in eigen beheer uitgegeven publicaties kunnen worden besteld bij het HSI, de Sdu-uitgaven alleen bij de Sdu (tel. 070 378 9880). Hieronder volgt een lijst van de tot nu toe verschenen publicaties in de genoemde reeksen: Sinzheimer Studies and Reports 1 Implementation of EC-directives on working conditions and product safety: possibilities and limitations. (1990) H.G. de Gier. 2 Telework in the Netherlands; labour law, social security law and occupational health and safety aspects. (1996) F.J.L. Pennings (ed.), A.D.M. van Rijs, A.T.J.M. Jacobs, H.H. de Vries Sinzheimer Cahiers (Sdu) 1 Leeftijdscriteria in het arbeidsbestel. (1990) A.C.B.W. Doup (red.) 2 Gekantelde arbeidsverhoudingen. (1991) H.G. de Gier, P.F. van der Heijden, J.G.F.M. Hoffmans, T. van Peijpe, S. Simitis 3 Medezeggenschap per convenant. (1991) P.F. van der Heijden, A.C.B.W. Doup 4 Privacy op de werkplek. (1992) P.F. van der Heijden (red.) 5 Van Personeelsgids tot CAO. (1992) J.G.F.M. Hoffmans 6 Arbeidsvoorziening per convenant. (1993) E. Sol, H. van Veldhuisen 7 Bedrijfscommissies in kaart. (1993) J.C.M. van Horne 8 Arbeidsparticipatie onder druk. (1994) R. Knegt (red.) 9 Ondernemingsraad en vertrouwenscommissaris. (1995) R.H. van het Kaar 10 De ondernemingsovereenkomst. (1995) P.F. van der Heijden, J. van der Hulst 11 25 Jaar Ondernemingskamer; de betekenis van de OK voor ondernemend Nederland. (1996) W.J. Slagter, H.M. Heijnen, A.F.M. Dorresteijn, A.L. Mohr, R.H. van het Kaar (tevens redactie) 12 De doorwerking van aanbevelingen van de Stichting van de Arbeid. (1996) A.H. van Heertum-Lemmen, A.C.J.M. Wilthagen 13 Ontslagvergoedingen. Regelingen, opvattingen en praktijk. (1998) R.M. Beltzer, R. Knegt, A.D.M. van Rijs 14 De werknemer achtervolgd? Over personeelsvolgsystemen, verzuimcontrole en de nieuwe bevoegdheden van de OR.. (1999) Terstegge, H.H. de Vries (red.) 15 Opleiding per contract. (2001) H. van Lieshout, E. Sol, M. Westerveld, m.m.v. M. Aerts en M. De Kleermaeker 16 Werknemersparticipatie in drievoud. De som en de delen. (2001) R.M. Beltzer, R.H. van het Kaar 17 Zelfstandige zonder personeel: regels en ervaringen. Een onderzoek in de bouw, de kappersbranche en de IT. (2001) M. Verheul, A.Ph.C.M. Jaspers, M. Westerveld, A.C.J.M. Wilthagen 18 Decentralisatie en de waarborgfunctie van het arbeidsrecht (2002) dr. R.H. van het Kaar (eindred.) e.a.

29

19

20

Whistleblowers en klokkenluiders. De rechtspositie van werk-nemers en ambtenaren in de VS, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. (2003) Mr. F.C. van Uden Dertig jaar overgang van onderneming (2008) dr. R.M. Beltzer (red.) e.a.

Sinzheimer Mededelingen 1 De mondelinge behandeling in ontslagzaken. (1991) H. Vinke, R. Knegt 2 Werken aan preventie. (1992) J.J. Pool 3 Ziekteverzuim in uitvoering. (1992) E.C. Mudde 4 Arbeidsongeschiktheid in de spreekkamer. (1992) R. Knegt (red.) 5 De justitiële handhaving van de Arbeidsomstandighedenwet. (1993) A. Goudswaard 6 Hugo Sinzheimer: rechtsvormer, arbeidsjurist en rechtssocioloog. (1993) A.J. Hoekema, H.G. de Gier, D. Kettler, T. van Peijpe 7 Lexicon van arbeidsrecht en arbeidsverhoudingen. (1994) H.G. de Gier, P.F. van der Heijden, M. Rojer, M. Vegter 8 50 jaar ontslagvergunning: en verder? (1994) P.F. van der Heijden e.a. 9 De Europese ondernemingsraden en de medezeggenschap per overeenkomst. (1995) P.F. van der Heijden e.a. 10 Ontslagrecht zonder ontslagvergunning. (1995) P.F. van der Heijden, J.J.M. de Laat, C.G. Scholtens 11 Faillissementen en selectief ontslag; een onderzoek naar oneigenlijk gebruik van de Faillissementswet.(1996) R. Knegt (uitverkocht) 12 De lat kan hoger… Aard, aantal en kwaliteit van projecten die gericht zijn op de (re)integratie van arbeidsgehandicapten in de periode 1994-1997. (1999) M.M. De Kleermaeker, J.J. Pool 13 Fraude en misbruik bij faillissement: een onderzoek naar hun aard en omvang en de mogelijkheden van bestrijding (2005) dr. R. Knegt, dr. A.M. Beukelman, dr. J.R. Popma, mr. P. van Willigenburg, mr. I. Zaal. 14 Arbeidsrecht voor prostituees? De (on)mogelijkheid van toepassing van het arbeidsrecht op arbeidsverhoudingen in de prostitutiebranche. (2006) R. Zuidema, M.C.M. Aerts, K. Boonstra. Sinzheimer Lezingen 1 Het gezicht van het Nederlandse Kapitalisme; een kritiek op het globaliseringsdeterminisme. (Lezing 1995) dr. Ruud Vreeman 2 Fundamental Social Rights for the European Union. (Lezing 1996) prof. dr. Manfred Weiss 3 Flex werk(t). Flexible work works. (Lezing 1997) dr. F.J.D. Goldschmeding 4 The evolution of labour law and the tasks of jurisprudence in the year 2000. L’évolution du droit du travail et les tâches de la doctrine en l’an 2000. (Lezing 2000) prof. dr. Alain Supiot. 5 Zorgen in de polder. Naar een nieuwe balans tussen werken en privé. (Lezing 2001) dr. Jet Bussemaker 6 Labour law, inequality and global trade (Lezing 2002) , prof. Bob Hepple 7 De reikwijdte van de arbeidsrelatie (Lezing 2003) Alette van Leur (MSc.) 8 Wie zorgt er voor de levensloop? over de arbeidsovereenkomst en de lusten en de lasten van levensloopregelingen (Lezing 2004) dr. R. Knegt, prof. dr. F. Leijnse en prof. dr. E. Verhulp

30

9 10

11

12

13

Sharing risks: On Social Risk Management and the Governance of Labour Market Transitions (Lezing 2005), prof. dr. Günther Schmid. New Governance in EU Social law (Lezing 2006), dr. Diamond Ashiagbor, Amsterdam, HSI: Discussion Paper nr. 5, http://www.jur.uva.nl/hsi/Discussion_papers.cfm The contract of employment as a central institution of labour law (Lezing 2007), prof. Mark Freedland, Amsterdam, HSI: Discussion Paper nr. 6, http://www.jur.uva.nl/hsi/Discussion_papers.cfm The governance of labour market uncertainty: towards a new research agenda (Lezing 2007), prof. Colin Crouch, Amsterdam, HSI: Discussion Paper nr. 7, http://www.jur.uva.nl/hsi/Discussion_papers.cfm Is there a future for Employee Involvement in Corporate Decision-Making? Gecombineerd met Conferentie ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het HSI. Prof.dr. Niklas Bruun, prof.mr. Steef M. Bartman en dr. R.H. van het Kaar. Amsterdam, 27 november 2009.

Sinzheimer Sociale Monografieën (Sdu) E.C. Mudde (1995) Ziek in de zin der wet. De interpretatie van ziekteverzuim door verzekeringsgeneeskundigen en rapporteurs. E. Verhulp (1996) Vrijheid van meningsuiting van werknemers en ambtenaren. H. Vinke (1997) Werknemerscompensatie bij beroepsgebonden schade. J.C.M. van Horne (1997) In het voorportaal van de rechter. E. Sol (2000) Arbeidsvoorzieningsbeleid in Nederland. De rol van de overheid en de sociale partners. Overige bij de SDU uitgegeven boeken J. Timmer en B. Niemeijer, Burger, overheid en Nationale ombudsman, Den Haag: 1994. P.F. van der Heijden, R.H. van het Kaar en A.C.J.M. Wilthagen (red.) (1999) Naar een nieuwe rechtsorde van de arbeid? Den Haag: 1999.

31

8.

OVERIGE ACTIVITEITEN

Dr. R.M. Beltzer - Coördinator Master Arbeidsrecht - Raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof Amsterdam - Rechter-plaatsvervanger Rechtbank Utrecht (sector kanton, locatie Utrecht) - Fellow van het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies - Redacteur Arbeidsrechtelijke Annotaties - Redacteur ArbeidsRecht - Redacteur Arbeidsrecht Academie (peer reviewed) - Lid Redactieraad Sdu - Co-auteur Tekst & Commentaar Arbeidsrecht en Burgerlijk Wetboek - Co-auteur Sdu: Commentaar Arbeidsrecht - Voorzitter van de Werkgroep Ontslagrecht van de Vereniging voor Arbeidsrecht - Lid van de Werkgroep Cao-recht van de Vereniging voor Arbeidsrecht - Regelmatig spreker/docent bij cursussen, symposia e.d. - Lid van de ondernemingsraad van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid Mr. Y.B. Berkeljon - Juridisch adviseur bij Pentajura Advies, Amsterdam Mr. D. Christe - Redacteur Losbladige Arbeidsovereenkomst, Kluwer, Deventer - Docent NSPOH voor opleiding Arboconsultants en arbo-artsen - Juridisch adviseur bij Pentajura Advies, Amsterdam Dr. E.J.A. Franssen - Co-auteur SDU Commentaar Arbeidsrecht - Spreker/docent cursussen - Advocaat bij Loyens & Loeff NV - Co-auteur NDSZ Dr. M. Grünell - Organiseren interne HSI-seminars - OR-lid Faculteit der Rechtsgeleerdheid, UvA - Referent/recensist Tijdschrift voor Genderstudies Dr. E. A. Huppes-Cluysenaer - Voorzitter van de Werkgroep Recht en Ethiek - Bestuur Vereniging voor Wijsbegeerte van het Recht - Lid van de Commissie van Toezicht van de Penitentiaire Inrichting Havenstraat Dr. R.H. van het Kaar - Lid redactie Arbeidsovereenkomst (losbladig) - Lid redactie Rechtspersonen (losbladig) - Lid deelredactie Nederlands Tijdschrift Recht en Arbeid - Medewerker Rechtspraak voor Medezeggenschap - Nederlandse correspondent voor SEEurope - Nederlandse correspondent voor de European Restructuring Monitor en de European Industrial Relations Observatory - Voorzitter adviesgroep OR-informatie - Hoofdredacteur Ondernemingsraad (losbladig)

32

- Plaatsvervangend lid van de Geschillencommissie Fusiegedragsregels van de SER - Lid van VERA-FOR (voortgezette educatie registeraccountants, ondernemingsrecht) - Docent Eggens Instituut (PAO FRW UvA) - Docent bij de leergang ondernemingsrecht van De Juridische Academie - Docent bij de postdoctorale opleiding voor controllers aan de UvA - Fellow van het Amsterdams Instituut voor ArbeidsStudies - Begeleider van promovenda mw. mr. Zaal - Vast medewerker aan Inzicht@OR - Vast medewerker aan Employment Law in the Netherlands - Commissaris bij NRF BV - Commissaris bij Staples Nederland BV - Auteur Wet- en rechtspraak arbeidsrecht (Kluwer) - Hoorzitting bij de Europese Commissie over de Europese Vennootschap (SE), Brussel, 29 en 30 maart 2010 - 16 september 2010: presentatie scenariostudie bij het Nederlands Centrum voor sociale Innovatie. - Inleiding op 25 november 2010 op het congres over werknemerscommissarissen in de Burcht in Amsterdam - College op 14 december 2010 voor het GBIO/AIAS: Corporate Governance, raden van commissarissen en raden van toezicht - Inleiding op 16 december 2010 op SER-symposium over de fusiegedragsregels Prof.Dr. M.J. Keune - Lid International Advisory Panel, European Journal of Industrial relations - Lid Advisory Board, Cuadernos de Relaciones Laborales - Bestuurslid Nederlands Centrum voor Sociale Innovatie - Research Associate European Trade Union Institute Dr. R. Knegt - Voorzitter redactie Recht der Werkelijkheid - Redacteur publicatiereeks ‘Sinzheimer Sociale Monografieën’, Sdu Uitgeverij - Begeleider van promovendi Ceciel Rayer en Antoinette Vlieger. - Inleiding ‘Gelijkebehandelingswetgeving vanuit rechtssociologisch perspectief’, HSI-Seminar, Amsterdam, 11 januari 2010; - Inleiding 'Labour market dynamics and the legal modelling of labour relations', HSI-symposium ‘Flexibility, insecurity and the standard employment contract’, Amsterdam, 25 februari 2010; - Inleiding ‘Preventie van werkloosheid en de grenzen van de arbeidsovereenkomst’, studiemiddag van het NISZ over ‘Preventie van werkloosheid’, Utrecht, 10 maart 2010; - Inleiding ‘Markten en duurzaamheid’, Seminar onderzoeksgroep Marktordening Fac. Rechtsgeleerdheid UvA, Amsterdam, 17 juni 2010 - Inleiding ‘Bescherming en ordening als basisconcepten’, HSI-Seminar, 21 juni 2010; - Inleiding ‘‘Freiheit und Unfreiheit der Arbeit und die Konstitution von Arbeit durch Recht’, Tagung ‘Arbeit und Recht im 19. und 20. Jahrhundert – historisch und vergleichend’, Arbeitskreis für neuere Sozialgeschichte, Goethe Universität, Frankfurt am Main, 14-16 oktober 2010; Dr. T. van Peijpe - Bijdrage aan seminar Levenbach Instituut “The Transformation of Labour Law in Europe”, Tilburg, mei 2010

33

- Inleiding HSI seminar “EU en de ruimte voor een nationaal werknemersbegrip”, september 2010 - Bijdrage seminar cao-recht Vereniging voor Arbeidsrecht, Utrecht, oktober 2010 - Lezing “Ambtenarenstatus in vergelijking”, Vereniging Ambtenarenrecht, Nieuwengein, november 2010 - Deelname expertmeeting HSI “Het nieuwe werken”, Amsterdam, december 2010 - Raadsheer-plaatsvervanger Centrale Raad van Beroep Dr. S.S.M. Peters - Bestuurslid en lid opleidingscommissie Levenbachinstituut - Lid redactie van de losbladige Arbeidsovereenkomst (Kluwer) - Medewerker deelredactie Europees recht van Tijdschrift Recht en Arbeid (TRA) - Docent bij de Post Academische Leergang Arbeidsrecht (PALA) - Lid van de werkgroep medezeggenschap van de Vereniging voor Arbeidsrecht (VvA) - Lid opleidingscommissie Masters - Scriptiecoördinator Master Arbeidsrecht - Regelmatig spreker/docent bij (PAO-)cursussen, symposia e.d. - Auteur Wet- en rechtspraak arbeidsrecht (Kluwer) Dr. J.R. Popma - Begeleiding kaderledengroep FNV Bondgenoten in het kader van Participatieve RI&E

Dr. N.E. Ramos Martin - Docent Masterprogramma Comparative Labour and Organization Studies, International School for Humanities and Social Sciences, AIAS, Social Sciences Faculty. - Docent Masterprogramma International and European Law (Vak: European and International Labour Law), Law Faculty. - Lecturer of the master course: Comparative and European Social Security Law; - Member of the Spanish Association of Labour and Social Security Law; - Member of the Amsterdam Circle for Gender and Law; Prof. Dr. J. Riphagen - Raadsheer CRvB (1-1-2006) - Lid adviesraad SMA Drs. M.H. Schaapman - Directeur Bureau Beroepsziekten FNV - Lid Raad van Toezicht Stichting Kinderopvang Hoorn Prof. Dr. J.M. van Slooten - Advocaat te Amsterdam - Lid van de redactie van Tekst en Commentaar Arbeidsrecht - Medewerker van het Nederlands Juristenblad - Lid van de werkgroep ontslagrecht van de Vereniging voor Arbeidsrecht - Vast docent bij Kluwer Opleidingen en het PAO-bureau van de Erasmus Universiteit Rotterdam (inclusief de postacademische leergang Arbeidsrecht). Dr. E. Sol - Programmaleider 5 jarig universitair onderzoeksprogramma ‘Reintegratie verbeteronderzoek’

34

- Programmaleider 5 jarig internationaal universitair onderzoeksprogramma ‘Activating States’ - Programmaleider internationaal kenniscentrum over atypische arbeid www.flexworkresearch.org - Voorzitter adviesraad Flexworkresearch - Scientist responsible UvA GUSTO internationaal onderzoeksprogramma 20092013 ‘Governance of Uncertanties’ - Scientist responsible UvA international oz program ‘Representation of agency workers” - Voorzitter internationaal netwerk arbeidsmarktonderzoekers 'Reform of Employment Services Quorum' (RESQ). - Lid CRN 8 Labor Law - Bestuurslid Nederlands Genootschap Sociale Zekerheid - Adviseur OECD Arbeidsmarkt- en governance (LEED) - Hoofdredacteur nieuwsbrief Flexworkresearch (webbased) - Redacteur van Zeggenschap - Redacteur serie Discussion Papers van het HSI - Lid wetenschappelijke adviesraad Start Foundation - Lid begeleidingscommissie IWI Benchmark Work First II - Fellow van het Amsterdams Instituut voor ArbeidsStudies (AIAS) - Lezing over Activating States ‘Gluren bij de buren’. Bijeenkomst Nederlands genootschap sociale zekerheid. FNV gebouw Amsterdam 8 december. - Dutch Activation Policies and Implementation. Lezing, Study visit Municipality of Copenhagen, Employment and Integration Administration,22 November 2010, Amsterdam. - Activerende Staten: Re-integratiedienstverlening op de werkvloer in beeld. Sociale Zaken en Werkgelegenheid Rotterdam, Hoofdkantoor, Lezing , 20 oktober 2010 - Lezing over diensten van algemeen economisch belang adhv casus woningbouwcorporaties in Nederland (vervolg). Gusto. Parijs 1 september. - Lezing Activerende Staten: de casus Nederland. RESQ 25 juni Copenhagen - Lezing Activerende Staten: de casus Nederland. IIRA 29 juni. Copenhagen. - Lezing over diensten van algemeen economisch belang adhv casus woningbouwcorporaties in Nederland. Gusto. Parijs 3-4 juni. - Actieve zekerheid. De vertaling op de werkvloer. Seminar HSI, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, seminar. Lezing, Amsterdam 17 mei 2010. - Nederlands arbeidsmarktbeleid in Europees perspectief. Lezing voor Delegatie Social Inclusion London te Maastricht.19 april. - ‘Activating States: Activating State The Netherlands a frontline perspective’. Yarra Workshop Maart 2010. Lezing. - Steering Social Inclusion by Activation. What works how and why? ‘Looking behind the curtains’. NESA International Conference Working Communities. Melbourne, 24-26 March 2010. Lezing. - Lezing embedded employability. GUSTO. Universitaria Autonoma Barcelona. - Activation at the Workfloor. London DWP/Calder, 24 februari 2010: Lezing voor Engelse frontlineworkers van bedrijf Calder over verschillen in aanpak op de werkvloer tussen Engeland en Nederland aan de hand van resultaten van het onderzoek Activating States. - Masterclass effectiviteit van reintegratiedienstverlening (I) ism Arjen Heyma en Pierre Koning. RVO 27 januari 2010. - Masterclass effectiviteit van reintegratiedienstverlening (II) ism Arjen Heyma en Pierre Koning. RVO 27 januari 2010. - Organisatie Jaarbijeenkomst presentatie 10 onderzoeksprojecten Verbeteronderzoekprogramma 1 maart. AIAS: Amsterdam. - Activation at the Workfloor. London DWP/Calder, 24 februari 2010: -Discussieleider in discussie tussen de ministers van Sociale Zaken van Neder-

35

-

-

land (Donner) en de Engelse minister van DWP over (verschil in) keuzes in reintegratiebeleid. Advisering OECD over lokale (keten) samenwerking in Nederland. Tour 12-13 april. Conferentie “Activerende staten: Tien jaar marktwerking in de re-integratie. Nederland, Groot Brittannie en Australie”. Agnietenkapel, Universiteit van Amsterdam 23 juni 2010. Organisator conferentie ‘De zekerheid in Flex en Zeker’. Universiteit van Amsterdam: Amsterdam 26 oktober. Lid organisatiecomité Jaarbijeenkomst SIG onderzoek, 6 december Hilversum.

Dr. F.H. Tros - Lezing op het EU-congres ‘Active labour Market Policies for the Europe 2020 Strategy’ in het kader van het Belgische Presidentschap van de EU, in Antwerpen, België, 28 oktober 2010. Titel: ‘Restructuring and job-to-job policies in the Netherlands’. - Geaffilieerd aan Reflect, Research institute for Flexicurity, labour market dynamics and social cohesion, Universiteit Tilburg. Prof. Dr. E. Verhulp - Lid van de Advies en Arbitragecommissie - Lid van de Landelijke Advies en Arbitragecommissie - Lid van de Commissie Integriteit Rijksoverheidspersoneel - Kroonlid van de commissie Onderneming, Arbeid en Medezeggen-schap van de SER - Lid van de Commissie Integriteit Rijksoverheidspersoneel - Lid van het curatorium van en docent bij de Post Academische Leergang Arbeidsrecht (PALA), - Lid van de redactie van TRA, tijdschrift voor Arbeid en Recht (Kluwer) - Lid van de redactie van ArbeidsRecht, maandblad voor de praktijk (Kluwer) - Voorzitter van de redactie van het Handboek voor de Flexbranche (ABU) - Lid van de redactie van de boekenreeks Kluwer Sociale Mono-grafieën - Lid van de redactie van de losbladige Arbeidsovereenkomst (Kluwer) - Voorzitter van de stuurgroep van de ‘best practices guide Arbeidsrecht’, Nederlandse orde van Advocaten - Lid van de redactie van JAR-Verklaard (Sdu) - Lid van de redactie van SDU Wettenedities - Lid van de adviesraad van SDU-opmaat - Lid van de redactie van Tekst en Commentaar Arbeidsrecht (Kluwer) - Plv. raadsheer gerechtshof Amsterdam - Lid van de Raad van Toezicht Oogziekenhuis Rotterdam - Lid van het Curatorium van de Vereniging voor Arbeidsrechtadvocaten Nederland (VAAN) - Lid van het Curatorium van het Nationale Arbeidsrecht Congres (organisatie ondergebracht bij Eggens) - Lid van Ius Commune Casebooks (Leuven) - Voorzitter van de Stuurgroep van AIAS Drs. A.R. Vlieger - Member of the Arab European Human Rights Dialogue working group on the rights of migrant workers

36

- Lecturing the course 'contract law from meta-legal perspectives' to bachelor students - Coaching students in writing a Labour Law master-thesis - Lecture on the International Labour Organisation Prof. Dr. M. Westerveld - Fellow van het Amsterdams Instituut voor ArbeidsStudies - Bijzonder hoogleraar sociale rechtshulp - Lid redactie jurisprudentie gefinancierde rechtsbijstand, Raad voor Rechtsbijstand - Lid redactie Kluwer module Rechtsbijstand en Schuldhulpverlening - Lid begeleidingscommissie Monitor gesubsidieerde rechtsbijstand - Lid Eerste Kamer, woordvoerderschap voor PvdA - Presentatie paper Activating labor law and standards for ‘good legislation’. Law and Society Association, Chicago - Presentatie De uitvoering in beweging. UWV, afdeling Uitkeren, Amsterdam Mr. I. Zaal - Docent ondernemingsrecht vakgroep privaatrecht A - Lid redactie losbladige Ondernemingsraad - Medewerker deelredactie medezeggenschap van Tijdschrift Recht en Arbeid (TRA) - Bewerker Rechtspraak Ondernemingsrecht (RO) - Medewerker van Memoplus ondernemingsraden - Know How Officer bij Allen & Overy praktijkgroep employment - Lid van bestuur D66 Zaanstad en Wormerland - Docent master verzekeringskunde van de Amsterdam Business School - Lid van de OR van de faculteit der rechtsgeleerdheid Mr. J.P.H. Zwemmer - Advocaat bij Boekel De Nerée N.V. - Redacteur AR Commentaar - Docent beroepsopleiding bedrijfsjuristen van de SBB - Docent leergang arbeidsrecht Instituut voor Arbeidsrecht & HRM - Docent leergang arbeidsrecht Licent Academy - Regelmatig spreker/docent bij cursussen, symposia e.d.

37

9.

WETENSCHAPPELIJKE BIJEENKOMSTEN

Interne wetenschappelijke seminars De HSI-seminars zijn allereerst bedoeld om de interne kennisuitwisseling te bevorderen over de onderzoeksthema’s van het instituut. Daarnaast komen de bijeenkomsten de externe relaties van studenten en andere onderzoekers ten goede. Scriptiestudenten die aan de faculteit de Master Arbeidsrecht volgen, wonen de bijeenkomsten bij wanneer deze nuttig zijn voor hun studie. Incidenteel worden externe collegaonderzoekers die werkzaam zijn op het terrein van de arbeid, uitgenodigd aan de bijeenkomsten deel te nemen. Het format voor deze bijeenkomsten is als volgt. Maandelijks presenteren promovendi en (senior)onderzoekers hun onderzoeksopzet of de resultaten van hun onderzoek aan de voltallige staf. Op de presentatie wordt gereageerd door een interne of externe referent. Vervolgens vindt er een algemene discussie over het onderzoek plaats. Voor de promovendi vervult het seminar een bijzondere rol in het promotietraject. Een jaar na de aanstelling presenteert en verdedigt de promovendus daar het uitgewerkte onderzoeksplan. Na voltooiing van het proefschrift, maar voordat de feitelijke promotieplechtigheid heeft plaatsgevonden, verdedigt de promovendus op het seminar het goedgekeurde manuscript. Ten behoeve van deze proefpromotie neemt een deel van de collega’s de rol van leescommissie op zich. De overige staf geeft na afloop algemene feedback op het proef lekenpraatje en de beantwoording van de vragen van de commissie. In 2010 hebben een negental reguliere presentaties plaats gevonden. In dit jaar is één thema – marktwerking – vanuit verschillende optieken bediscussieerd. Het tweede onderzoeksprogramma van de leerstoelgroep is besproken. Ook over de fundamentele concepten ‘bescherming en ordening’ (in het arbeidsrecht) vonden enige theoretische exercities plaats. De economische crisis – en de invloed daarvan op de vorming van collectieve arbeidsvoorwaarden - kon niet onbesproken blijven. Ten slotte, is het seminar weer gebruikt om proefpromoties te ‘spelen’ en de voortgang van promotie-onderzoek aan de orde te stellen.

38

Seminars 2010 in schema Maand Januari

Februari Maart

Onderzoeker Robert Knegt, Jaap van Slooten, FrankTros Ronald Beltzer

Onderwerp onderzoek Evaluatie van de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (resultaten onderzoek) De juridische legitimatie van vakbonden en collectieve arbeidsvoorwaardenvorming Gastspreker Kla- Recente ontwikkelingen in de Europese en ra Boonstra internationale medezeggenschap (issue) (FNV), Robbert van het Kaar, Ilse Zaal

April Mei Juni

Allen Els Sol Robert Knegt

Onderzoeksprogramma B Activating States Bescherming en ordening als basisconcepten: een beetje refelctie

September

Taco van Peijpe

De EU en de ruimte voor een nationaal werknemersbegrip

Oktober November

Ilse Zaal Maarten Keune

De reikwijdte van de medezeggenschap The crisis and collective bargaining in Europe December Robert van het Wat is marktwerking (en wat is het niet? In naar januari Kaar reactie op Knegt’s lijst met voorwaarden voor 2011 marktwerking

39