Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
Gezien en akkoord bevonden door: Manager Maintenance & Engineering/ J. Kouw Arbeidshygiënist / E. Schuurmans
Production Manager / J. Kouw
Aard van de laatste wijziging : Zinifex naamswijziging
Autorisatie door Procesverantwoordelijke Manager Human Resources & General Affairs C. Heijmann
Documentbeheerder Hoofd Veiligheid H. van den Elsen
VOORSCHRIFT
HET UITVOEREN VAN TAAK RISICO ANALYSE (TRA) 1 2 3
INLEIDING ........................................................................................................................................................ 1 VOORSCHRIFT................................................................................................................................................ 1 RISICO INSCHATTING TAKEN ...................................................................................................................... 1 3.1 Identificatie van routine taken .................................................................................................................. 1 3.2 Risico calculatie niet routine taken .......................................................................................................... 2 4 UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE ........................................................................................................ 2
1 INLEIDING Werkzaamheden (ofwel taken) bij Budel Zink brengen risico’s met zich mee. Risico’s kunnen voortkomen uit de inhoud van de werkzaamheden zelf (bv. het te gebruiken gereedschap), uit de omgeving waar de werkzaamheden uitgevoerd worden of uit omstandigheden die leiden tot gelijktijdigheid of complexiteit. Door voorafgaand aan de werkzaamheden de risico’s goed in te schatten en te analyseren, kunnen deze weggenomen of beheerst worden. Dit voorschrift geeft richtlijnen voor de inschatting van risico’s en de wijze waarop voor werkzaamheden met een hoog of zeer hoog risico een Taak Risico Analyse uitgevoerd kan worden. De inhoud van het voorschrift zal voor het eerst worden toegepast op de taken die onderdeel uit maken van de Stop van de Roosting & Zwavelzuurfabriek in juni 2004.
2 VOORSCHRIFT Voorafgaand aan alle werkzaamheden door Budel Zink medewerkers en door derden die niet behoren tot de standaard operationele bedrijfsvoering moet een risico inschatting gemaakt worden. Afhankelijk van deze inschatting geldt het volgende voor het vervolg: a. – routine taken: hier volstaat de normale procedure van werkvergunningen (zie VGM 200); b. – hoog risico taken: hier dient aanvullend op de werkvergunning in de voorbereidingsfase expliciet aandacht besteed te zijn aan de wijze waarop het geïdentificeerde risico weggenomen of ondervangen wordt. De informatie en vastgestelde maatregelen worden onderdeel van de werkvergunning; c. – zeer hoog risico taken: hier dient in de voorbereidingsfase multidisciplinair een taak risico analyse uitgevoerd te worden conform de aanpak weergegeven in hoofdstuk 4. Ook hier worden de informatie en vastgestelde maatregelen onderdeel van de werkvergunning. De in hoofdstuk 3 en 4 beschreven stappen dienen door een multidisciplinair team uitgevoerd te worden. In dat team zijn in elk geval vertegenwoordigd de werkvoorbereider en de vergunningverlener en er is zorggedragen voor voldoende specialistische kennis.
3 RISICO INSCHATTING TAKEN De aanpak voor de risico inschatting is weergegeven in het schema in figuur 1.De risico inschatting is bedoeld om zinvol onderscheid te maken tussen routine taken, hoog risico taken en zeer hoog risico taken.
3.1 Identificatie van routine taken ©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2 Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
blz. 1 van 9
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
Startpunt van de aanpak is een eenduidige omschrijving van de taak (blok 1 in figuur 1). Op grond van de inhoud van de taak wordt de vraag gesteld of het om een routine taak gaat (blok 2 in figuur 1). Het antwoord is “ja” indien: - de taken tot het normale vakmanschap en bevoegdheden van de uitvoerder(s) behoren; - de taken vaker uitgevoerd zijn (onder identieke omstandigheden); - de te nemen maatregelen eenvoudig en eenduidig zijn en instructies bekend zijn. Indien het antwoord “ja” is, dan wordt vervolgens gecontroleerd of er sprake is van verhoogd risico aan de hand van de volgende punten: - er is sprake van gelijktijdige risicoverhogende werkzaamheden in de directe omgeving; - er is (mogelijk) sprake van tijdsdruk; - er is sprake van complexiteit verhogende aspecten zoals samenwerking tussen verschillende firma’s. Indien op deze controle punten steeds “nee” geantwoord wordt, dan is sprake van routine werkzaamheden en volstaat de normale werkvergunning zoals beschreven in VGM 200/MP 650. In de andere gevallen wordt doorgegaan naar 3.2.
3.2 Risico calculatie niet routine taken Taken die niet als routine taak bestempeld kunnen worden, worden nader geanalyseerd door een semi kwantitatieve risico inschatting op basis van kans en effect. Dit gebeurt door het invullen van het blad in bijlage 1 bij dit voorschrift. Indien de som van Blok A + Blok B ≥ 10 en/of in Blok C meer dan 2 keer “Ja”, dan moet voor de betreffende taak een Taak Risico Analyse uitgevoerd worden. Indien niet aan deze voorwaarde voldaan wordt, dan moet vastgesteld worden of het geïdentificeerde risico ruggespraak vereist met een of meerdere specialismen. Indien dit het geval is, dan moet alsnog een Taak Risico Analyse uitgevoerd worden. Indien dit niet het geval is, dan dient de werkvoorbereider er zorg voor te dragen dat de geïdentificeerde risico(’s) op passende wijze weggenomen of ondervangen worden. De informatie die hij daartoe verzamelt, wordt onderdeel van de werkvergunning.
4 UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE De uitvoering van de Taak Risico Analyse bestaat uit de volgende stappen. • • • • • •
Splits de taak op in een aantal logische opeenvolgende basis stappen Identificeer per stap de mogelijke gevaren. Doe dit aan de hand van de gidswoorden lijst in bijlage 2 Stel bij alle geïdentificeerde gevaren het risico vast Stel vast welke maatregelen genomen kunnen worden Stel het risico vast wanneer de maatregelen in acht genomen worden Documenteer alle gegevens en draag zorg dat de informatie onderdeel wordt van het werkvergunningproces.
Voor het documenteren wordt gebruik gemaakt van de formulieren in bijlage 3. Bij beheersmaatregelen dient uitgegaan te worden van de voorkeursvolgorden; - elimineer het risico: voer taak(stap) niet uit, voer taak(stap) op een andere wijze uit; - vervang het risico door een lager risico (bv. minder gevaarlijk alternatieve stof); - treft hardwarematige maatregelen om risico te beperken (bv. ventileren, afschermingen); - tref administratieve of procedurele maatregelen (bv. inspecties, training, werkroulatie); - verschaf Persoonlijke Beschermingsmiddelen; Uiteraard zijn ook combinaties mogelijk.
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2 Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
blz. 2 van 9
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199 FIGUUR 1
1. START: Omschrijving van de taak
2. Gaat het om routine werk? >> zie § 3.1
NEE
JA Zie bijlage 1 3. Is er een verhoogd risico aanwezig? >> zie § 3.1
JA
4. Uitvoeren semi kwantitatieve risico inschatting >> zie § 3.2
A+B ≥ 10 e/o C ≥ 2 x “ja”
A+B < 10 en C < 2x “ja” NEE
5. Is ruggespraak met specialisme noodzakelijk? >> zie § 3.2
JA
NEE Categorie
Routine Taak Normaal Risico
Categorie
Niet Routine Taak Hoog Risico
Identificatie (specifieke) maatregelen door werkvoorbereider
Categorie
Niet Routine Taak Zeer Hoog Risico
Uitvoeren multi disciplinaire TAAK RISICO ANALYSE Zie hoofdstuk 4
Werkvergunning proces
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2 Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
blz. 3 van 9
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
BIJLAGE 1: RISICO INSCHATTING EN CALCULATIE TABEL
A. Risico bij de uitvoering van de Taak
Ja/Neen?
K
E
R
Ja/Neen?
K
E
R
1. Mogelijk contact met restproduct met gevaarseigenschappen 2. Gebruik van hulpstoffen met gevaarseigenschappen 3. Gebruik gevaarlijk gereedschap of werktuigen (bv. hoge druk cleanen) 4. Gebruik bijzondere steiger (bv. hangsteiger, ) 5. Brandgevaarlijke werk i.c.m. brandbare omgeving 6. Explosieve atmosfeer (gas kan aanwezig zijn of ontstaan) 7. Energie: Leidingen onder druk/bewegende of vallende delen) 8. Werken op hoogte/valgevaar 9. Hijswerkzaamheden 10. Contact met hete voorwerpen/verbrandingsgevaar 11. Kans op zuurstofverdringing of (vorming) giftige gassen 12. Verhoogd gevaar voor struikelen, uitglijden 13. Milieubelasting 14. Anderszins, te weten ……..
Cumulatief
B. Risico’s door Arbeidscondities en/of omgeving 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
Hoge geluidsniveau (vermoeiing, beperking communicatie) Extra gevoeligheid voor (extreme) klimatologische omstandigheden Hinder door verkeer Sterk beperkte bewegingsruimte Fysieke belasting (frequent tillen, lasten > 25 kg) Psychische factoren: hoge concentratie vereist, stress, eentonig Blootstelling aan stof uit omgeving (lood/cadmium/kwartshoudend) Risicovolle omgeving (verhoogde kans op lekkages chemicaliën/stoom) Anderszins, te weten ……..
Cumulatief
C. Risico complexiteit / gelijktijdigheid
Ja/Neen?
Verschillende disciplines werken samen Verschillende firma’s werken samen Tijdsdruk speelt een rol Gelijktijdige andere taken binnen invloedsgebied (naast/onder/boven) Nieuwe werkmethode Inzet ander/specifiek gereedschap Risico = Kans x Effect
KANS Getal 1 2 3 4
Omschrijving Praktisch onmogelijk Ongewoonlijk, echter mogelijk Mogelijk Te verwachten
EFFECT Getal 1 2 3 4
Omschrijving * Gering Matig Serieus Catastrofaal
* Voor meer gedetailleerde omschrijvingen zie MP999/PSDP001. Voor de semi kwantitatieve inschatting in dit VGM voorschrift is exacte beschrijving van ondergeschikt belang.
Som Blok A + Blok B ≥ 10 en/of in Blok C meer dan 2 keer “Ja”: Taak Risico Analyse uitvoeren.
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2 Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
blz. 4 van 9
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
BIJLAGE 2: GIDSWOORDEN BIJ UITVOERING TAAK RISICO ANALYSE Uitvoering en timing - taakstap wordt te vroeg uitgevoerd - taakstap wordt te laat uitgevoerd - taakstap wordt verkeerd uitgevoerd - taakstap wordt niet uitgevoerd Veiligheid algemeen - vallende voorwerpen - bewegende voorwerpen - onderdelen onder druk - vallen, struikelen, uitglijden Chemische factoren - blootstelling aan gevaarlijke stoffen - zuurstofverdringing Fysieke belasting - frequent tillen of tillen zware lasten (> 25 kg) - op- en afstappen, betreden - duwen, stoten, trekken enz. - houding, bewegingsruimte, ergonomie Fysische factoren - elektriciteit en elektrocutiegevaar; - geluid (incl. communicatie/waarschuwen) - trillingen - klimaat (te warm, te koud, extreem weer) - verlichting (te veel/te weinig) Mensgerichte/psychische factoren - werk- en rusttijden - stress, gejaagdheid, geïrriteerdheid - vereiste concentratie/eentonigheid/afleiding - vereiste kennis en vaardigheden Arbeidsmiddelen - risico’s vanuit de gebruikte arbeidsmiddelen Gelijktijdigheid - risico’s in taakstap afkomstig van/voor andere (aangrenzende) werkzaamheden Noodsituaties - vluchtwegen - alarmerings- en reddingsmogelijkheden - uitval Utilities (perslucht, (koel)water, instrumentenlucht, elektriciteit)
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2 Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
blz. 5 van 9
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
Taak Risico Analyse: TRA Taak beschrijving
Datum:
Revisie No. Revisie Datum
TRA TEAM: Naam
Autorisatie:
Functie:
Vergunningverlener: Naam
EQUIPMENT NAAM: EQUIPMENT No. AREA: IDENTIFICATIE PERSONEN EN ROLLEN A: B: C: D: E: F: G:
©Zinifex Budel Zink
P&ID No. IDENTIFICATIE HULPMIDDELEN H: I: J: K: L: M: N:
Datum uitgifte 27 april, rev.2
ADDITIONELE PBM’s O: P: Q: R: S: T: U:
blz. 6 van 9
Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
1
2
3
4 5
6
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2
blz. 7 van 9
Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
Beheersmaatregel
Waarschijnlijk. Effect Risicoklasse
Geïdentificeerd risico
Waarschijnlijk. Effect Risicoklasse
HULPMIDDELEN
VGM 199 PERSONEN / ROLLEN
Taakstap
VGM - Voorschrift
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
7
8
9
10
11
12
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2
blz. 8 van 9
Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
Beheersmaatregel
Waarschijnlijk. Effect Risicoklasse
Geïdentificeerd risico
Waarschijnlijk. Effect Risicoklasse
HULPMIDDELEN
VGM 199 PERSONEN / ROLLEN
Taakstap
VGM - Voorschrift
Het uitvoeren van Taak Risico Analyse
VGM - Voorschrift
VGM 199
RISICO BEOORDELINGS MATRIX Stap 1. Waarschijnlijkheid vaststellen 1. Vrijwel zeker 2. Waarschijnlijk 3. Mogelijk 4. Onwaarschijnlijk 5. Zeer zeldzaam Stap 2. Consequence Rating Catastrophic (C)
Normale of gebruikelijke gebeurtenis Het is algemeen bekend dat het kan gebeuren Het kan gebeuren, ik heb er wel eens van gehoord Onwaarschijnlijk dat het zal gebeuren Praktisch onmogelijk
Major (MA)
Verzuimongeval / blijvend letsel
Moderate (MO)
Ongeval met medische behandeling
Minor (MI)
EHBO behandeling
Insignificant (I) Stap 3.
Geen te behandelen letsel
Likelihood 1. Vrijwel zeker 2. Waarschijnlijk 3. Mogelijk 4. Onwaarschijnlijk 5. Zeer zeldzaam
Determine Consequence Gevolgen veiligheid Dodelijke afloop
Gevolgen milieu, schade, productieverlies Ernstige irreversibele milieuschade. Proces of materiele schade > € 2.500.000, ernstige beschadiging naam van het bedrijf Irreversibele milieuschade met beperkte omvang, Proces of materiele schade tussen € 250.000 en 2.500.000. Reversibele milieuschade met beperkte omvang, Proces of materiele schade tussen € 25.000 en 250.000. Milieuschade binnen de poort, reversibel. Proces of materiele schade tussen € 2.500 en 25.000. Proces of materiele schade benende € 2.500.
Bepaling Risico Effect Nauwelijks significant Hoog Matig Laag Laag Laag
Gering Hoog Hoog Matig Laag Laag
Matig Extreem Hoog Hoog Matig Matig
Serieus Extreem Extreem Extreem Hoog Hoog
COMMENTAAR:
©Zinifex Budel Zink
Datum uitgifte 27 april, rev.2
blz. 9 van 9
Geprinte documenten vormen geen onderdeel van het beheerde documenten systeem
Catastrofaal Extreem Extreem Extreem Extreem Hoog
