Struijs Financial Planning
Bas Schreiner Onderwerp: miljoenennota 2008
Geachte mevrouw, heer , Op het nieuws heeft u de afgelopen dagen en weken feitelijk al de meest belangrijke beleidsveranderingen van ons kabinet gehoord. En natuurlijk was RTL er ook dit jaar weer in geslaagd de hand te leggen op de miljoenenota. Toch lijkt het ons goed een korte samenvatting te verstrekken, er zijn een aantal ingrepen in de sociale zekerheid die u aangaan. Premier Balkenende vertelt ons dat “hij het dak repareert terwijl de zon schijnt”. Met andere woorden, gezien de economische voorspoed kan de overheid nu investeren in de kwaliteit van de samenleving en de opvang van de vergrijzing. Dit dichten van dak kost in totaal 5,3 miljard euro aan lastenverzwaring, waarvan 3,1 miljard euro voor de burgers. Balkenende en Bos menen overigens dat het dak wel spoedig gedicht zal zijn, want iedereen gaat er in de kabinetsperiode in koopkracht op vooruit, 5% maar liefst. Misschien is dat wel het zoet dat de vorige minister, Zalm, ons ooit beloofde.
1. Economische groei Nederland is vanuit een diep dal opgeklommen naar de top van de EU zone. De werkloosheid is bijzonder laag en de arbeidsparticipatie is gestegen. De economische groei zal maar liefst 2,5% bedragen in 2008, tegen 2,75% in 2007. Mooie cijfers dus. Minder fraai is het begrotingsoverschot. Minister Bos wijst erop dat er een overschot zal zijn gedurende de gehele kabinetsperiode (niet meer gebeurd sinds 1954), maar het overschot is gezien de economische welvaart wel wat magertjes. Afijn, het dak wordt immers gerepareerd en dat zal wel duur zijn. Sterk is dat de overheidsschuld verder daalt tot 40% BBP, en dat is fors beter dan het gemiddelde in de Euro zone.
2. Vergrijzing Een belangrijke uitdaging is het opvangen van de vergrijzing en het leefbaar houden van de samenleving voor toekomstige generaties. De kosten nemen toe, met name de AOW en vooral de zorg. Hét probate middel zou zijn om de pensioenleeftijd te verhogen naar 67 jaar, maar daar wil het kabinet (nog) niet aan. Zij zet in op klassieke methoden zoals het besparen op uitgaven en het verhogen van de lasten. Daarnaast blijft het adagium van de vorige kabinetten Balkende
1-10-2007
Page 1 of 5
Struijs Financial Planning
“toename arbeidsparticipatie” gehandhaafd en zet het kabinet in op fiscalisering van de AOW. Concrete maatregelen: · Structureel overschot overheidsbegroting. · Verhoging BTW tarief naar 20%. · Verhoging eigen woningforfait huizen met een WOZ waarde van meer dan € 1 miljoen (dit is overigens meer een cosmetische ingreep). · Beperking pensioenaftrek inkomens boven € 185.000. · Verlaging werknemerspremies en tarief eerste belastingsschijf. · Een pakket van financiële prikkels die arbeidsparticipatie aantrekkelijk maken. · Bijdrage AOW voor 65+ers (geboortejaar na 1945) dmv een hoger tarief óf doorwerken.
3. Nieuw beleid: de 6 pijlers Het kabinet investeert in totaal 10 miljard in nieuw beleid, dat bijdraagt aan een toekomstbestendig Nederland. Dit gaat dan via 6 pijlers. Pijler 1: In 2008 gaat extra geld naar defensie, vredesoperaties, crisisbeheersingsoperaties (Afghanistan) en vanaf 2008 investeert het kabinet in duurzame energie in ontwikkelingslanden. De financiële consequenties voor 2008 zijn 100 miljoen euro en 400 miljoen euro voor de gehele kabinetsperiode. Pijler 2: Het kabinet geeft in 2008 extra geld uit aan o.m. onderzoek en maatschappelijke innovatieprogramma’s. Ter bevordering van ondernemerschap trekt men extra geld uit voor o.a. het uitbreiden van innovatievouchers naar alle MKB bedrijven, het verschaffen van microkredieten voor startende ondernemers en snel groeiende MKB’ers, het vereenvoudigen van wet- en regelgeving en verbetering en groei van het openbaar vervoer. Voor 2008 kost dit 200 miljoen euro, en over de gehele kabinetsperiode 850 miljoen euro. Pijler 3: Het kabinet wil de energiehuishouding, het klimaat en zo de leefomgeving van volgende generaties sterk verbeteren. Dit door maatregelen op gebied van energiebesparing, waterkwaliteit, klimaatbestendig maken van Nederland o.a. door ruimtelijk inrichting (en in latere jaren hoogwaterbescherming), voorzieningen op het platteland, dierenwelzijn, Landschap en natuur/Ecologische Hoofdstructuur. Voor 2008 kost dit 215 miljoen euro en voor de gehele kabinetsperiode 800 miljoen euro. Pijler 4: Het kabinet wil de kracht en de kwaliteit van de samenleving versterken. Een samenleving waarin iedereen meedoet en ieders talent wordt benut, weet ook meer werk te verzetten. Denk hierbij aan: arbeidsparticipatie, wijkaanpak, introductie kindgebonden budget, verbetering inburgeringprogramma’s en –onderwijs, armoedebestrijding en schuldhulpverlening, het stimuleren van mantelzorg, vrijwilligerswerk en maatschappelijk initiatief, het aanpakken van onderwijsachterstanden, de geleidelijke invoering van
1-10-2007
Page 2 of 5
Struijs Financial Planning
gratis schoolboeken in het voortgezet onderwijs, het terugdringen van het lerarentekort, de invoering van maatschappelijke stages, het terugdringen van schooluitval en het realiseren van een landelijk dekkend netwerk van Centra voor Jeugd en Gezin (centraal punt in de wijk voor opgroei- en opvoedvragen en hulp). Vanaf 2008 ook extra geld voor meer handen aan het bed in zorghuizen, kleinschaliger wonen en het oplossen van knelpunten in de arbeidsmarkt van de gezondheidszorg. De pil, tandartscontrole voor 18-21 jarigen en extra uren kraamzorg komen in de basisverzekering. De financiële consequenties voor 2008 zijn 1765 miljoen euro en 3578 miljoen euro over de gehele kabinetsperiode. Pijler 5: Het kabinet investeert vanaf 2008 o.m. in de aanpak van jeugdcriminaliteit, recidive en de nazorg voor (ex) gedetineerden. Ook is er extra geld voor een stevigere aanpak van de georganiseerde misdaad, terrorismebestrijding en het tegengaan van radicalisering en het opleiden van extra politiepersoneel. De financiële consequenties voor 2008 zijn 200 miljoen euro en 700 miljoen euro over de gehele kabinetsperiode. Pijler 6: Het kabinet stelt in 2008 geld beschikbaar voor o.m. het verbeteren van dienstverlening en het versterken van de culturele sector, met nadruk op brede toegankelijkheid, participatie (vooral amateurkunst) en cultuureducatie. Ook komt er geld ten goede aan de kwaliteit en vernieuwing van het aanbod van de publieke omroep. En er komt een Nationaal Historisch Museum in Arnhem. De financiële consequenties voor 2008 zijn 175 miljoen euro en 600 miljoen euro over de gehele kabinetsperiode.
4. financiële consequenties Het kabinet stelt een hele lijst aan maatregelen voor om het nieuwe beleid mogelijk te maken. Juist nu, omdat het economisch voor de wind gaat. De bezuiningen:
1-10-2007
Schrappen 13.000 arbeidsplaatsen ambtenaren. Soberder voorlichting- en communicatiebeleid. Een efficiëntere uitvoering van de sociale zekerheid, o.m. door samenvoeging van de re-integratie en arbeidsparticipatiebudgetten bij gemeente. Een doelstelling is ook om vermindering van het beroep op de bijstand te bereiken. Verlagen bestuurskosten van de gemeenten. De invoering van een leerwerkplicht tot 27 jaar. Jongeren komen daardoor niet langer in de bijstand maar krijgen een passend aanbod om te leren of te werken of een combinatie van de twee. Besparingen in de zorguitgaven door o.m.: efficiencymaatregelen en invoering van maatstafconcurrentie tussen ziekenhuizen, het vergroten van het deel van de zorg waarvoor de tarieven in vrije onderhandelingen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars tot stand komen, een verdere verlaging van de geneesmiddelenprijzen, groeibeperkende maatregelen in de AWBZ en
Page 3 of 5
Struijs Financial Planning
kwaliteitsverbetering in de langdurige zorg. Aanscherping eigen bijdrage AWBZ voor meer draagkrachtige mensen. Aanscherping van de Richtlijn passende arbeid. (Bij re-integratie moeten mensen met een WW-uitkering gangbare arbeid accepteren in plaats van passende arbeid). Het beperken van subsidies, het aanpakken van fraude en het verhogen van boetes en het inlopen van de vermogensoverschotten van de provincies.
De lastenverzwaringen:
De zorgpremies stijgen met. Ca 150 euro. Twee nieuwe belastingen: één op verpakkingen en één op vliegtickets. Verhogen dieselaccijns (3 cent) en LPG accijns (1,5 cent) en verhogen BPM. Verhogen accijns op sigaretten (25 cent) en bier (2,7 cent). Woningbouwcorporaties worden net als andere bedrijven vennootschapsbelastingplichtig. Verhoging bijtelling milieuvervuilende auto’s naar 25%.
De lastenverlichtingen
Verhogen arbeidskorting. Verhogen ouderkorting. Verlagen tarief van de eerste schijf inkomstenbelasting. Verlagen WW- premie voor werknemers in 2008 verlaagd en in 2009 afgeschaft. Verhogen zorgtoeslag ter compensatie van de stijging van de zorgpremies.
5. Conclusie Helder is dat het kabinet in haar beleid een wijziging naar de linkerkant heeft gemaakt en tegelijk aan de toekomst denkt, juist nu de sterke economie dat mogelijk maakt. De Raad van State meent dat economische onderbouwing voor de toekomst echter onder de maat is, en er is veel kritiek te horen dat de fileproblematiek onvoldoende aandacht krijgt. De zorgkosten stijgen verder, en dat is een constant punt van zorg omdat niemand een versobering van zorg wenst. Samenvattend is het een goed doortimmerde nota, gericht op een duurzame samenleving voor nu en de toekomst, waar op een aantal punten ruimte is voor verbetering.
Met vriendelijke groet, Ruud Braams Directeur Consultancy
[email protected] M 06 12 40 63 42
1-10-2007
Page 4 of 5
Struijs Financial Planning
Hoofdkantoor Jaagweg 4 Purmerend T 0299 47 49 90 F 0299 47 48 93
Page 5 of 5
Vestiging Alkmaar Limmerhoek 28 - 29 T 072 515 77 15 F 072 511 01 29
Postbus 658 1440 AR Purmerend
[email protected] www.struijs.nl
Mail-a-friend | Reageren | Afmelden De inhoud van dit bericht en de eventueel daarbij behorende bijlagen zijn persoonlijk gericht aan en derhalve uitsluitend bestemd voor de geadresseerde. Zij kunnen gegevens met betrekking tot een derde bevatten. De ontvanger die niet de geadresseerde is, noch bevoegd is dit bericht namens geadresseerde te ontvangen, wordt verzocht de afzender onmiddellijk op de hoogte te stellen van de ontvangst. Elk gebruik van de inhoud van dit bericht en/of van de daarbij behorende bijlagen door een ander dan de geadresseerde is onrechtmatig jegens afzender respectievelijk de hiervoor bedoelde derde.
1-10-2007