Planvorming voor een nieuwe baan. Voor de planvormingsfase voor een nieuwe baan zijn wat specifieke tools nodig/nuttig, die er wat anders uit zien voor wat algemenere vragen. In dit hoofdstuk vind je een aantal van die tools.
1. Wat wil en wat kan ik Houding ten opzichte van je werk Ben je je bewust hoe belangrijk werken is in je leven? Neem een moment om hierover na te denken voordat je antwoord geeft op de vragen hieronder. Je conclusies zullen, op de lange termijn, belangrijk zijn voor het maken van je plannen. 1
Waar ben ik naar op zoek in mijn werk?
2
Wat wil ik leren in mijn werk?
3
Welke plaats neemt mijn werk in mijn leven in?
4
Wat ben ik bereid op te geven voor werk? En wat niet?
5
Hoe past werk in de rest van mijn leven?
Conclusie
De persoonlijke analyse geeft aan wat je de arbeidsmarkt te bieden hebt. Trek alle informatie die je over jezelf hebt uitgevonden samen door antwoord te geven op de navolgende vragen. 1
Benoem de 5 deelgebieden die je het meest interesseren.
2
Benoem jouw 5 belangrijkste expertises.
3
Benoem de 5 vaardigheden die voor jou het belangrijkst zijn.
4
Benoem jouw 5 belangrijkste karaktereigenschappen.
5
Benoem 5 negatieve eigenschappen/eigenschappen waar aan gewerkt dient te worden.
6
Hoe zou je omgaan met deze eigenschappen als je de arbeidsmarkt op gaat. En hoe ga je reageren als deze tijdens een sollicitatie ter sprake worden gebracht?
7
Je hebt nu een overzicht van je persoonlijke kwaliteiten. Bereid een 2 minuten durende presentatie voor van wat jij denkt dat je de arbeidsmarkt te bieden hebt, wie je bent, wat je kunt en wat je wenst. Zorg er voor dat je concrete voorbeelden hebt.
We noemen dit ook wel de Elevator Pitch.
2. Elevator pitch Een elevator pitch of kortweg 'pitch' is een boodschap van twee minuten waarin je een zakelijk of persoonlijk contact vertelt wat voor werk jij doet of graag wilt doen, en in welke sector je ervaren bent. Je verkoopt hierin je sterke punten. Het doel van je pitch is dat degene met wie je praat kan inschatten of hij/zij jou zou kunnen gebruiken, of dat je de ander uitnodigt om mee te denken over je vraag. Soms is het doel ook algemener; de ander kan inschatten of jij nuttig kan zijn in zijn/haar netwerk.
Waarom een pitch? Zo’n korte boodschap waarin je vertelt wat je doet, heet een elevator pitch, omdat je soms maar de duur van een rit in de lift naar de 20e verdieping hebt om te vertellen wie je bent. Al sta je niet in de lift, een pitch moet toch kort en krachtig zijn. Je hebt een pitch nodig als je gaat netwerken. Nieuwe contacten leggen gaat immers beter als je goed kunt uitleggen wat je doet.
Wat vertel je in een elevator pitch? Een pitch met het doel 'voorstellen' bevat minimaal de volgende informatie:
Naam en eventueel bedrijfsnaam.
Werksoort of specialisatie.
Sector.
Een pitch met een verzoek bevat naast deze gegevens ook:
Wat het verzoek precies behelst.
Waarom hij/zij de persoon is waaraan je dit verzoek doet.
Wat het hem/haar kan opleveren als hij/zij eraan voldoet.
Een pitch heeft vaak een opbouw in de loop van het gesprek. Het begint met één korte zin. Is de gesprekspartner geïnteresseerd, dan vul je de boodschap aan met drie of vier zinnen tot een verhaal van 40 seconden. Wil de ander dan nog meer weten, dan vul je aan met details, bijvoorbeeld over je specialisatie of vaste samenwerkingspartners. Een goede pitch wekt belangstellende vragen van de ander. Het is belangrijk altijd een pitch paraat te hebben en hem dus goed voor te bereiden. Op internet zijn diverse verschillende methoden te vinden om een elevatorpitch te maken. Kies er een die bij je past en maak je pitch. Vervolgens is het belangrijk die pitch te oefenen, voor de spiegel en voor vrienden/familie en bij je coach. Zelfs kun je jezelf even op video zetten. Belangrijk is dat je de tekst kunt dromen. Zodat je op ieder gewenst moment niet staat te stuntelen maar meteen je pitch kunt doen.
3. Marketingplan voorbereiden JE KRACHT NAAR DE MARKT In de Zelfanalyse heb je vastgesteld waar je kracht en belangstelling liggen. In je Persoonlijke Marketing Plan plaats je deze kennis binnen de realiteit van de arbeidsmarkt. Je onderzoekt een reeks van opties:
1 Zelfde functie in dezelfde branche Je loopbaan is in lijn met je talenten, vaardigheden en motivatie. Je bent happy in je branche. Dus is het logisch op zoek te gaan naar eenzelfde functie, maar mogelijk met een andere werkgever.
2 Zelfde functie in een andere branche Je functie past bij je. Maar het is zinvol om je toekomst te zoeken in een andere sector. Bijvoorbeeld omdat in je huidige branche de mogelijkheden afnemen, of omdat je op de branche bent uitgekeken.
3 Andere functie in dezelfde branche De sector past bij je. Maar je hebt een andere kijk ontwikkeld op je functie, bijvoorbeeld omdat je functie en je kwaliteiten niet meer bij elkaar passen.
4 Andere functie in een andere branche Het roer moet helemaal om. Zo’n grote verandering komt in 5 tot 10% van de gevallen voor. Snelle technologische veranderingen en globalisering kunnen de achtergrond vormen. Maar ook inzichten uit de zelfanalyse die misschien duidelijk hebben gemaakt dat jouw talenten in een andere rol of contaxt beter ingezet en ontwikkeld kunnen worden.
5 Je weet het nog niet Ga dan terug naar de eerste opdrachten van deze map. Je kunt pas een marketingplan maken als je weet wat je te ‘vermarkten’ hebt. Met andere woorden: Wat heb jij in de aanbieding?
4. Marktonderzoek In de Zelfanalyse heb je naar jezelf gekeken. Nu richten we de blik naar de markt. Je grootste kracht, je belangrijkste motivatoren en je interessegebieden bepalen de richting. Je analyseert en scherpt je keuze aan: voor welke organisaties, werkomgeving, functiegebieden en taken kies je. Je bepaalt wat je het liefst wilt. In het marktonderzoek ga je af op twee doelen: Je bepaalt en onderzoekt de marktgebieden, die voor jou interessant zijn. Je bouwt een netwerk op van relaties, die je kunnen informeren over bedrijven en organisaties binnen die marktgebieden. Het resultaat van je marktonderzoek is dat je een concreet beeld hebt van de voor jou passende werkomgeving: 1
Welke branche of sector. Bijvoorbeeld dienstverlening, productie, overheid, gezondheidszorg, etc.
2
Welk type organisatie.Bijvoorbeeld profit of non-profit, nationaal of internationaal, groot of klein, hiërarchisch of plat, duidelijk of ongestructureerd, etc. Ook b.v. snelheid en druk zijn hierbij thema’s die je mee moet nemen in je overwegingen.
3
Welke functiegebieden en niveaus.Bijvoorbeeld techniek, financieel, HR, management, operationeel, beleidsvoorbereidend, lijn, staf, etc.
BRONNEN EN HULPMIDDELEN Voor je marktonderzoek maak je gebruik van twee soorten bronnen en hulpmiddelen:
Vanachter je bureau Naslagwerken, kranten, tijdschriften, bedrijfsdocumentatie, jaarverslagen op papier of internet.
Het veld in Mensen! Een zeer belangrijke bron. Je gaat actief op pad om de juiste mensen te benaderen. Een belangrijk onderdeel van deze fase! Vandaar dat verderop in dit hoofdstuk uitgebreid wordt ingegaan op het fenomeen “netwerken”.
5. Onderzoeksplan en actieplan We beginnen met het in kaart brengen van de arbeidsmarkt, we zetten alle luiken open! Je onderzoek geeft de richting aan voor de marktsectoren die voor jou het meest kansrijk zijn. Afgezien van deze sectoren kent de arbeidsmarkt twee verschillende gebieden, die elk een eigen benadering vragen.
De formele arbeidsmarkt – reactief De formele arbeidsmarkt bestaat uit vacatures, waarvoor bedrijven actief aan het werven zijn. De vacatures zijn te vinden in advertenties, bij werving- en selectiebureaus en/of op het internet. Iedereen kan reageren en de selectie is competitie. Tips voor re-actieve benadering van dit deel van de markt vind je in het boekje: JobMarketing dat je hebt gekregen, onder het hoofdstuk: CV en Brieven.
Verborgen arbeidsmarkt – proactief De verborgen arbeidsmarkt omvat de vacatures – in diverse stadia van ontwikkeling – die nog niet op de formele arbeidsmarkt zijn verschenen. Om deze markt te kunnen benaderen moet je in contact komen met de beslissers. Dit doe je door te netwerken. Slaag je er in om een behoefte binnen een organisatie op het spoor te komen voordat de vacature op de formele markt bekend wordt, dan heb je een voorsprong bij de selectie.
De benadering van de markt Hoe benader je de arbeidsmarkt? Reactief, als het gaat om de formele arbeidsmarkt. Proactief op de verborgen arbeidsmarkt. Dit hoofdstuk geeft je informatie over de verschillende benaderingen. Plus een actieplanner voor je sollicitatie activiteiten.
Reactieve benadering van de formele arbeidsmarkt De formele arbeidsmarkt omvat de vacatures, waarvoor officieel geworven wordt. Via advertenties, werving- en selectiebureaus, executive searchers of op internet. Iedereen is op de hoogte, velen zullen reageren. Het is zaak om door de eerste schriftelijke selectie te komen. Je brief en cv moeten duidelijk maken dat je met jouw capaciteiten aansluit bij de functie-eisen.
Reageren op advertenties Reageren op advertenties is kansrijker naarmate de vacature meer overeenkomt met je huidige of vorige functie. Met passende branche-ervaring en vaardigheden kom je eerder door de selectie.
Adviesbureaus, werving- en selectiebureaus Bureaus die kandidaten werven en selecteren werken op verschillende manieren.
Advertisers/advertising recruitment bureaus.
Deze bureaus rekruteren kandidaten via advertenties. Het is (vaak) niet mogelijk opgenomen te worden in hun bestanden. Voorbeelden zijn Mercuri Urval en Yer.
Executive search bureaus/headhunters.
Deze bureaus benaderen kandidaten direct, vaak vanuit eigen bestand. Ze plaatsen doorgaans geen advertenties. Meestal gaat het om functies met een jaarsalaris boven €70.000. Voorbeelden zijn WomenCapital, InTouch, De Vroedt & Thierry.
Mixers: Mengvormen van benadering.
Verreweg de meeste werving- en selectiebureaus gebruiken zowel advertenties als de directe benadering. Deze bureaus houden meestal een bestand bij van potentiële kandidaten.
Psychologische adviesbureaus.
Naast psychologische onderzoeken, beroepskeuze en loopbaanadvisering zijn deze bureaus ook actief in werving en selectie. Voorbeelden zijn GITP, Oudshoorn & Verschoor, Holtrop&Ravensloot.
Accountantsbureaus, organisatiebureaus, reclamebureaus.
Naast hun kerntaak hebben deze bureaus wel nevenactiviteiten in werving en selectie, soms gespecialiseerd in bepaalde functies. Voorbeelden zijn Ernst & Young, Twijnstra & Gudde.
Hoe kiest je een bureau? Selecteer de bureaus op:
Branches.
Functiegebieden.
Salarisniveaus.
De bureaus met een eigen bestand zijn voor jou het meest interessant. Stuur een brief met cv om in het bestand te worden opgenomen.
Voorsprong door coaching Je coaching door SheConsult geeft je een voorsprong. De meeste bureaus “herkennen”een gecoachte kandidaat. Brief, cv en een gedegen voorbereiding vallen op. Dit wordt bijna altijd positief beoordeeld. Ontkennen dat je wordt begeleid werkt eerder tegen je. Overleg zo nodig met je coach.
Bijhouden Ben je in een bestand opgenomen, zorg dan dat de informatie actueel blijft. Geef adreswijziging, gewijzigde omstandigheden en een tijdelijke of vaste functie direct door. Neem regelmatig contact op. Dat wordt gewaardeerd. En de kans blijft dat je te zijner tijd wordt benaderd.
Uitzendbureau Steeds meer kandidaten vinden een nieuwe baan via een uitzendbureau. Relatief veel uitzendkrachten vinden een vaste baan bij de organisatie, waar ze binnenkwamen als uitzendkracht. Veel uitzendbureaus hebben speciale afdelingen voor academici en HBO’ers. Voor kandidaten op uitvoerend en middenkader niveau het onderzoeken waard.
UWV Werkbedrijf Ook deze instantie voor arbeidsbemiddeling kan kansen bieden. Informeer in elk geval regelmatig naar je kansen bij het UWV Werkbedrijf in je woonplaats of regio. Vergeet de omliggende regio’s en gemeenten niet.
eMarktbenadering Internet biedt een wereld aan mogelijkheden. Ook kun je netwerken op het internet. Daarbij zorg je dat je online te vinden bent. Je gegevens moeten daar staan, waar de werkgevers zoeken. Maak een keus uit plaatsing van je cv op algemene banen sites of specifieke sites voor sectoren of beroepen.
LinkedIn Meld je aan bij LinkedIn. SheConsult heeft voor dit doel een speciale LinkedIn groep waarvoor je je als klant van SheConsult kan aanmelden. Via deze groep kun je gemakkelijk netwerken. LinkedIn is van onschatbare waarde bij netwerken. Om een goed profiel te maken en optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die LinkedIn biedt, hebben we een boekje: “Solliciteren met LinkedIn” gegeven. Maak met behulp van dit boekje een eenvoudig en goed profiel en gebruik de tips om regelmatig onder de aandacht van je contacten te komen.
SheTalentbank Zet daarnaast je cv op de SheTalentbank.com van SheConsult. Als cliënt van SheConsult heb je een streepje voor. Je staat extra in de picture bij de voor jou interessantste werkgevers.
PRO-ACTIEVE BENADERING VAN DE VERBORGEN ARBEIDSMARKT Netwerken Netwerken is de methode om de verborgen arbeidsmarkt te benaderen. Stel eerst duidelijk vast naar welke functiegebieden en –niveau en welk soort organisaties je voorkeur uitgaat. Dat vergroot de kans op goede adviezen over de haalbaarheid van je keus, het vergaren van de juiste informatie en goede verwijzingen.
Open sollicitaties Bij open sollicitaties ondervind je weinig concurrentie. Deze aanpak is geschikt als je een ander type functie zoekt, eventueel zelfs in een andere sector, of als je een zeer specialistische achtergrond hebt. Ook het overwegen waard als je beslist binnen een regio of juist in een andere regio wilt gaan werken. Deze aanpak is doorgaans minder geschikt voor topfuncties. Maar als je er – bijvoorbeeld uit een publicatie – achter komt dat een topfunctionaris weggaat kun je met een beknopte brief (zonder cv) effect sorteren. Bij overheden en in non-profit sectoren bestaat vaak de verplichting om een vastgestelde procedure te volgen. Daar is deze aanpak minder geschikt. Je marktonderzoek kun je sturen door middel van je eigen onderzoeksplan. Je onderzoeksplan kan er uitzien als het voorbeeld op de volgende pagina’s. Ter voorbereiding hiervan kun je een lijst samenstellen van de belangrijkste bedrijven of organisaties per branche die aan je doelstellingen (qua regio, cultuur, functies, arbeidsomstandigheden, product) lijken te beantwoorden.
Branche
Bedrijf/Organisatie
Beslissers
Maak hier een flexibele lijst van, bijvoorbeeld met behulp van Excel. Want deze lijst verandert gedurende je onderzoek.
MARKTGEBIED Benoem van de hierboven genoemde branches de volgende punten, en geef er een cijfer aan, in oplopende prioriteit van 1 t/m 5
Categorie
Prioriteit
Beschrijving
Functie Grootte van het bedrijf Plaats Cultuur Andere overwegingen
ANALYSE En vervolgens per branche: Wat maakt mij gekwalificeerd voor dit gebied (kracht, kennis, ervaring, opleiding, interesse, waarden, etc.?)
Mijn unieke verkooppunten (wat onderscheidt mij van andere kandidaten?)
Welke nadelen heb ik?
Wat zijn de risico’s?
Wat zijn de arbeidsvoorwaarden?
TE ONDERZOEKEN Wat heb ik hier nog te onderzoeken?
Onderwerp
Vragen
Grootte van branche Marktleiders Trends Technologie Besturing Salarisbandbreedte Branchecultuur Bedrijfscultuur Anders Anders Anders
TARGET BEDRIJVEN LIJST Op basis van dat onderzoek komen er een aantal interessante bedrijven uit. Noteer dat in onderstaand schema, met de bijbehorende info:
Bedrijfsnaam 1 2 3 4 5
Beslisser
Adres
Tel/e-mail
MOGELIJKE CONTACTEN 1 2 3
ANDERE BRONNEN Kranten Vakbladen Internet
WERVING- EN SELECTIEBUREAUS Naam
Adres
Tel.
1 2 3
ACTIEPLAN VOOR DEZE OPTIE Doel
Actie stappen
Gereed
1 2 3
Zet vervolgens een systeem op waarin al je verkregen informatie bijhoudt. Die informatie krijg je uit drie bronnen:
Netwerkgesprekken.
Openbare bronnen.
Internet.
Gereed
Een onderzoeksrapport is een eenvoudige manier om dit te doen: Branche/Bedrijf/Organisatie: Positieve informatie
Negatieve informatie
Verdere vragen
Informatie bronnen
Vul zo’n onderzoeksrapport in op gezette tijden tijdens uw onderzoek. Waar staan we nu? Heb je genoeg informatie om een beslissing te nemen? Wat moet je nog weten?
Maak een weekplanning Iedere dag dat je bezig bent met je onderzoeksprogramma, creëer je meer dingen die je nog moet doen, zaken die je in de gaten moet houden, etc. Zet deze zaken meteen in een takenlijst! En maak iedere week vanuit deze takenlijst je weekplan voor de volgende week. Zet daarin:
Mensen die je wilt ontmoeten.
Brieven die je wilt schrijven.
Bedankbriefjes die je wilt plegen.
Telefoontjes die je wilt plegen.
Boeken, artikelen, etc. die je wilt lezen.
Overige activiteiten.