Door > Ellen van Ree en Sia Driessen Fotografie > terhartfotografie.nl Illustratie > René Janssen
Zijn veiligheidsmaatregelen een sluitpost op de begroting??
Focus op veiligheid op bedrijfsevenementen? Kan de markt scherper, bewuster worden? Vorig jaar werd High Profile Uitgeverij benaderd door Sia Driessen, vierdejaars student aan de Hogeschool INHOLLAND, studierichting Media en Entertainment management, in Haarlem. Als afstudeerproject koos zij, mede geraakt door ‘Het Kruidvatincident’, hoewel dat fatale incident een buitensportevenement was, voor onderzoek naar de veiligheidssituatie op bedrijfsevenementen. Haar intentie is de situatie op en tijdens vermakelijke bedrijfsevenementen, waaraan geen fysieke inspanningen gekoppeld zijn, in kaart te gaan brengen. Driessen stelt dit ter discussie tijdens een kringgesprek met een groep van acht professionals uit de branche, op uitnodiging en met ondersteuning van High Profile. Dorint Hotel Amsterdam Airport stelde ons hiertoe een goed geoutilleerde conference room ter beschikking, plus een uitgebreid lunchbuffet. Events zat aan tafel als toehoorder.
32
JUNI/09
032-037-162-Dossier Veiligheid.indd 32
28-05-09 20:22
dossier
Deze specialisten werken in verschillende disciplines: manager bij een beveiligingsbedrijf of uit de hoek van verkeerstechniek, de paramedische wereld, opleidingen, veiligheidsdeskundigheid, brandweer, politie, organisatiebureau, locatiebeheerder. Aan de hand van door Sia Driessen doordachte stellingen werd tijdens een zeer geanimeerde dag geprobeerd helder te krijgen: “wat is de veiligheidssituatie op zakelijke evenementen, zonder fysieke inspanning in Nederland anno 2009?” Dat het hier specifiek gaat om evenementen zonder fysieke inspanningen heeft ermee te maken dat bij bedrijfsevenementen met een sportief karakter vaak al een standaard veiligheidsprocedure aanwezig is/toegepast wordt. Wanneer de beveiliging niet goed is geregeld, kunnen de gevolgen desastreus zijn. Is dat normbesef wel aanwezig binnen de branche? Interessante gespreksstof…welke weer stof tot nadenken en conclusies, en wellicht maatregelen oplevert. Om half 11 precies drukt Sia Driessen haar stopwatch in en projecteert de eerste stelling via de beamer. Kennis is essentieel. Als die er niet is, ontbreekt de toepassing en het bewustzijn. De branche is verdeeld in twee groepen organisa-
toren: één die een opleiding heeft gevolgd en één die hun kennis heeft opgebouwd aan de hand van hun eigen ervaringen. De laatste groep heeft wel zo zijn nadelen. Marinus Zwart: “Iemand die een opleiding heeft, kun je aanspreken op de inhoud. En dat is heel wat anders dan iemand aanspreken op zijn ervaring, want iemand die op zijn ervaring wordt aangesproken, is dan ook bijna eigenwijs, want die heeft het namelijk al dertig keer gedaan. En ga die nou maar eens proberen van zijn voetstuk te duwen. (…) Leeftijdsonafhankelijk gesproken, is de kennis over veiligheid onvoldoende.” Cees Rosman: “Daar ben ik het niet helemaal mee eens, want juist de nieuwe lichtingen die nu op de markt komen, hebben zeker die kennis over veiligheid in hun rugzakje. Laten we zeggen: Het is wel leeftijdsafhankelijk, de kennis die meegegeven wordt. Wat er volgens mee gedaan wordt, is een tweede. Maar dat is natuurlijk met meer dingen die mensen aangeleerd krijgen. Dan komen ze in een andere omgeving terecht en dan worden misschien weer dingen afgeleerd. Veiligheidskennis en -besef is iets dat gekoppeld wordt aan massa’s mensen en grote rampen. (…) De theorie nodigt op dit moment nog niet voldoende uit om te denken dat dit voor een organisator van bedrijfsevenementen ook geldt. De kennisoverdracht vanuit onze opleiding over dit onderwerp vindt gelukkig wel al plaats!” >
JUNI/09
032-037-162-Dossier Veiligheid.indd 33
33
28-05-09 20:22
Deelnemers rondetafelgesprek: Vertegenwoordigde partij Deelnemer Functie EHBO Eric van der Meer managing director Brandweer Jaap Osterop preventist/bevelvoerder Beveiliging Marinus Zwart hoofd marketing & sales Verkeerstechniek Jan Willem Brummelman hoofd project support Veiligheidsdeskundige Hans Vos regionaal coördinator evenementenveiligheid Locatie Michiel Middendorf algemeen directeur Organisator Josée Martelhoff zelfstandige Opleiding Cees Rosman docent
De toepassing van de kennis blijkt over het algemeen onvoldoende, maar de oorzaak daarvoor lijkt te liggen bij het feit dat het een persoonlijke overtuiging moet zijn of dat het een verplichting is, zoals een norm. Opvallend is dat de normen worden afgestemd op de ongevallen waardoor er geen sprake blijkt te zijn van een landelijke normering. Dit maakt het lastig voor de organisator om de kennis toe te passen. Jan Willem Brummelman: “Wij sluiten aan bij alle overleggers in heel het land en er zit wel tachtig jaar verschil in waar hier de norm ligt en waar daar de norm ligt. Dat kun je niet met elkaar vergelijken. (…) Er wordt ingegeven door de ervaringen.” Michiel Middendorf: “Ik vind dat het toch wel in de genen moet zitten van zowel de locatie, maar ook van de opdrachtgever dat het topprioriteit is. Het moet wel een persoonlijke overtuiging zijn van de locatie. Je hebt ook locaties die puur de bakstenen verhuren. Dat is ook een concept, maar dat moet heel duidelijk zijn naar de opdrachtgever toe.” De branche wordt gelukkig bewuster van het toepassen van veiligheidskennis vanwege de ongevallen en de regels die steeds meer worden aangescherpt. Eric van der Meer: “Wat ik zie, is dat voornamelijk de zakelijke markt eerder met dat soort vragen bij mij komt dan die van de publieksevenementen.” Zwart: “Goede expertise.”
34
Bedrijf EHBO-diensten Nederland Brandweer Amsterdam-Amstelland The Security Company Traffic Support Veiligheidsbureau en politiebureau Kennemerland World Forum Josée Martelhoff Events, Trainingen & Advies Hogeschool INHOLLAND Haarlem, Media & Entertainment Management
Marinus Zwart: “Het bewustzijn is er misschien wel, maar de vraag is of de organisator er naar handelt.” Cees Rosman: “In ieder geval is er de kennis binnen de organisatie dat er offertes aangevraagd moeten worden bij een beveiligingsbedrijf als onderdeel van het programma. Ik denk dat dit wel winst is, want dat was vroeger niet zo.” De organisator is echter niet de enige die de branche veiliger kan maken. Ook locaties spelen hier een belangrijke rol in. Jaap Osterop: “Als verhuurder van een locatie ben je verantwoordelijk om jouw expertise te delen met de organisator. (…) Doordat er volgens mij geen duidelijke afspraken worden gemaakt tussen organisator en locatiebeheerder, is het onduidelijk waar de verantwoordelijkheid ligt.” Michiel Middendorf: “Wie laat die nooduitgang dicht? Wie zet die kratjes voor de nooduitgang en haalt ze ook niet weg?” Josée Martelhoff: “Je ziet bij locaties dat er vaak in het begin een aantal checkmomenten is. De organisator die doet dat natuurlijk ook gedurende de bijeenkomst, maar veelal niet volgens vooraf gemaakte afspraken of contracten.” Jan Willem Brummelman: “De één weet niet van de ander wie waar voor zorgt. (…) De organisator zal denken dat jij het hebt gedaan en andersom. (…) Het gaat er uiteindelijk niet om wie het doet. Het gaat er om dat duidelijk wordt wie wat doet.”
Van der Meer: “Altijd een team aanwezig.”
Oosterop: “Hoeveel bezoekers present.”
JUNI/09
032-037-162-Dossier Veiligheid.indd 34
28-05-09 20:22
dossier
Brummelman: “Tachtig jaar verschil.”
Vos: “Normen opleggen.”
Geld speelt een grote rol in de branche. Al vanaf het begin van de discussie verwezen de deelnemers regelmatig naar de kosten die er bij komen kijken. Jan Willem Brummelman: “Dat is de kernvraag: Wat wil je betalen voor veiligheid? (…) Beveiliging en mensen van verkeer heft misschien niet zo op. In ieder geval, daar wordt het feest niet leuker van. (…) Het is wel een sluitpost denk ik. Ze zullen liever dat geld in hun decoratie gooien.” Jaap Osterop: “Zeker bij de kleinere evenementen wordt veiligheid als sluitstuk gebruikt. ‘Het valt toch allemaal wel mee.’ en ‘Wat kan er nou gebeuren?’ zijn kreten die ik bij controles vaak gehoord heb.” De oplossing om veiligheid meer te laten leven in de branche, is door de merk- en veiligheidgedachte te laten leven binnen bureaus. Marinus Zwart: “Wil je het op de kaart krijgen bij de organisator dan denk ik dat merk en veiligheid de wortel moet zijn om het echt in je begroting, je productie en in alles mee te nemen.” Martelhoff: “Investering weg.”
Rosman: “Kennis in rugzak.”
Middendorf: “Puur bakstenen verhuren.”
Michiel Middendorf: “Je reputatie is voor eens en altijd helemaal vernield als het fout gaat. Dan ben je gelijk klaar.” Marinus Zwart: “Niemand zegt: Ik heb geen ervaring. (…) Huur gewoon altijd de goeie expertise in, omdat in alle gevallen de naam van de locatie, het bureau en het merk dat het evenement organiseert er aan vast hangt.” Een concrete oplossing is het lanceren van een certificaat of keurmerk vanuit de branche die het bewustzijn m.b.t. veiligheid vergroot en zorgt voor een landelijke normering. Marinus Zwart: “Ik heb ook niet de oplossing voor handen. Er zou een veiligheidskeurmerk in het leven geroepen kunnen roepen; dus als initiatief van bijvoorbeeld IDEA. Neem het bedrijf waar ik voor werk, The Security Company, werkt met én de NEN-normering en de ISO-certificering. ISO zegt iets over de kolommenstructuur van een bedrijf, het beschrijft de werkwijze zoals deze ooit door hen is bepaald met het doel deze verder aan te passen in belang van de klant. Twee bedrijven kunnen allebei over een ISO-certificering beschikken en toch volkomen verschillend werken.” > Driessen: “Besef overbrengen.”
JUNI/08
032-037-162-Dossier Veiligheid.indd 35
35
28-05-09 20:22
dossier Michiel Middendorf: “Hoe er op de certificering of keurmerk gereageerd wordt, is aan de consument.” Jan Willem Brummelman: “Voor de organisator wordt het veel makkelijker om je verantwoordelijkheidsgevoel te nemen. Ik wil samenwerken met die en die partner, want die hebben dat keurmerk.” Hans Vos: “Op dit moment geldt nog steeds: Iedere gek mag een feest organiseren.” Hoewel het een rondetafelgesprek was, zaten we als gezelschap in een u-vorm. Eigenlijk wel toepasselijk, aangezien veiligheid een onderwerp is waar U tegen wordt gezegd. Of gezegd moet worden, omdat dit besef nog niet helemaal is doorgedrongen in de markt. Wie pakt de handschoen op om het onderscheid tussen de professionals en de cowboys in beweging te gaan zetten….
Conclusie na afloop van Sia Driessen: “Zakelijke, vermakelijke evenementen zonder fysieke inspanning moeten snel veiliger worden om meer beschadiging van de reputatie van de branche te voorkomen. Het maakt namelijk niet uit welke organisator, locatie of opdrachtgever te maken krijgt met een ongeval: de hele branche wordt geschaad wanneer er een ongeval plaatsvindt. De organisator, de locatie en de opdrachtgever zijn de meest invloedrijke partijen om de veiligheid in de branche te vergroten. De organisator kan de opdrachtgever er van overtuigen om voor een veilig evenement te gaan en de locatie daarop te laten aanpassen. De locatie kan het veiligheidsbesef overbrengen naar de organisator en de opdrachtgever door diensten aan te bieden, naast het ‘verhuren van bakstenen’. De opdrachtgever kan de opdracht geven om een veilig evenement neer te zetten. De boodschap is dus: Begin bij de eigen organisatie!”
Best beveiligde evenement van het jaar Onder gastheerschap van minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen vond in het World Forum de Afghanistantop plaats . Afgelopen maart was Den Haag even het middelpunt van de wereld. Delegaties uit 72 landen kwamen naar de eendaagse topconferentie, op de voet gevolgd door ruim 800 internationale journalisten. Een vlekkeloos verlopen krachttoer. André van Rooijen van het World Forum werkte aan deze uitdagende opdracht als projectleider van het evenement en schetst kort de contouren. Van Rooijen: “Iedereen heeft heel geconcentreerd en met veel plezier aan de conferentie gewerkt. We stonden met onze preferred partners drie weken continu op scherp. Van geluidstechnicus, tolk, cateringmedewerker tot politiecommissaris en de brandweerfunctionaris: iedereen heeft zijn beste beentje voorgezet. En de samenwerking met het ministerie van Buitenlandse Zaken liep als een geoliede machine. Een van de succesfactoren is een duidelijke en krachtige opdrachtgever, het ministerie van BuZa is een professionele club, daardoor was er weinig ‘ruis’. Voor de conferentie hadden zich ongeveer 800 journalisten uit binnen- en buitenland geaccrediteerd. Daarvoor hebben wij de parkeergarage omgebouwd tot 50 radio- en tv studio’s. In zo’n ruimte is geen GSM- en internetbereik, daarvoor hebben we 9 kilometer kabel ingelegd. Onze medewerkers hebben in totaal accreditatie voor 1.000 personen moeten regelen, een heel circus. Wat ook een kras staaltje teamwork is geweest, is het ombouwen van de theaterzaal tot de plenaire zaal. We hebben in feite een compleet nieuwe zaal gebouwd, door over de stoelen een podium van 2,5 meter hoogte te bouwen met daarin alle techniek verwerkt. Een ander onderdeel van het succes was de factor tijd. Project geklaard in drie weken.’’ Total Control De voorlichter van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Christoph Prommersberger , roemt ook het korte tijdsbestek. “Onze keuze voor het World Forum is gemaakt in nauw overleg met de Veiligheidsdienst. Natuurlijk bestaat er een checklist beveiliging, wij hanteren strenge restricties, deze zijn niet openbaar. Wij mogen om begrijpelijke redenen geen details naar buiten brengen. Het evenement in Maastricht houden was een optie, ware het niet dat wij dan gedurende de drie weken voorbereiding en organisatie die ter beschikking stonden daar met een vrij grote crew hadden moeten bivakkeren. De politie Den Haag was buiten aanwezig met 2.000 m/v., in het complex zelf waren 200 beveiligers van een externe beveiligingsorganisatie waarmee wij werken present. De persoonsbeveiliging van de ministers en andere hoogwaardigheidsbekleders is verzorgd door de dienst KLPD, Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB). Terwijl de internationale delegaties vergaderden, rouwde het beveiligend politiekorps Haaglanden in stilte om de Zoetermeerse hoofdinspecteur van der Krol die als plaatsvervangend chef van Bureau Scheveningen verantwoordelijk was voor de beveiliging van de conferentie en een cruciale rol had in de operatie. Hij was nachtcommandant van de politiepost bij het World Forum. Aan de vooravond van de conferentie was hij omgekomen bij een verkeersongeluk. Daaraan werd pas enkele dagen na de conferentie bekendheid gegeven.
JUNI/09
032-037-162-Dossier Veiligheid.indd 37
37
28-05-09 20:22
