I
"-x4
75.6
RZJKSWA'i'PRSTAAT
Mem?
D I RECT XE WATERHU I jHOU D I N G
met 6,bijlagen
,
,
,
,
'
EN i'~AT%;RBEXEGING ST U D I ED IWST V L Z S C I N G E N
.<
R I V I E R K U N D I G E A S P E C T E N MET BETREKKING TOT DE RIJ EEN EVENTUEEL TE MAKEN i
i
W
A
~
~
~
~
N O O D Z A K E L I J K E TOEGANGSGEUL I N D E WESTERSCHELPE.
Vlissingen, maart 1975
i
~
-
~
~
~
~
~
INHOUD
I _
blz.
I
blz.
2
Algemeen
blz.
2
2.2
Trac6 1
b lo ~ 4
2.3
Trac6 2
2.4
Tracé 3
blZ
par- 3
Beschouwing middentracé
blz.
par. 4
Onderlinge Vergelijking t r a c é ' &
blz.
pare 4
Samenvatting
bls.
par. 1
inleiding
par. 2
Beschouwing d r i e meest o o s t e l i j k e
, 4
!
tracé's 2.1
.
S t a a t van b i j l a g e n
..
blz.
.,
I i
R T V I E R K U N D I G E A S F E X T E N ME'T B E T R E K K I N G T O T D E B I J , EEN E V E N T U E E L
I
TE; l4AKi;N "WAARDE"-KANAAL
,"
N O O D Z A K E L I J K E T O E ü A N G S G E U L I N D E WES-
~
.
!
,
TERSCHELDE.
par. 1
INIXTDING.
,
I n h e t kader van de werkzaamheden t e n b e h o e v q v a n de Comm i s s i e Compartimentering Oosterschelde (C.C.O.)
z i j n b i j het
' .
Bouwbureau Schelde-Rijnverbinding van de D e l t a d i e n s t e e n a a n t a l
i n onderzoek genomen. B i j deze t r a c é ' s wordt v i a een d40r h e t v a s t e l a n d van t r a c é ' s met b e t r e k k i n g t o t h e t z.g.
"Waarde"-kanaal
Zuid Beveland t e graven k a n a a l v e r b i n d i n g gezocht t u s s e n h e t o o s t e l i j k d e e l van de VJesterschelde en h & h h e t Ooseerscheldebekken
0-
Een o v e r z i c h t van
gelegen d e e l van de Schelde-Rijnverbinding. '
de l i g g i n g van h e t o o s t e l i j k d e e l van de l e s t e r s c h e l d e (zonder de t r a c é ' s ) g e e f t b i j l a g e 1.
B i j de d r i e meest o o s t e l i j k e tracé's ( b i . j l a g e n 2 , 3 e n 4) d o o r s n i j d t de bewuste voor de b i n n e n v a a r t en e v e n t u e e l voor de k l e i n e z e e v a a r t g e s c h i k t t e maken verbinding, h e t o o s t e l i j k d e e l van Z u i d Beveland t u s s e n H i l l n n d en Bath. Het. z . g . midden3
tracé (bijlage !
5)
i n even t e n o o s t e n van Waarde e n Krabbandijke
gelegen. Op verzoek van h e t Bouwbureau Schelde-Rijnverbinding z i j n de r i v i e r k u n d i g e a s p e c t e n voor een t e n behoeve van h e t "Waarde"k a n a a l b i j de v e r s c h i l l e n d e t r a c é ' s n o o d z a k e l i j k in de Wester-
O
s c h e l d e t e maken toegangsgeul b i j de S t u d i e d i e n s t V l i s s i n g e n nader i n beschouwing genomen. V i n u i t d i t oogpunt beschouwd worden de d r i e o o s t e l i j k e tracé',$ besproken i n p a r . 21 h e t midden-
t r a d wordt i n beschouwing genomen i n par. 3. De i n de parag r a f e n 2 en 3 besproken t r a c é ' s worden o n d e r l i n g vergeleken
in
p a r . 4. Een k o r t e samenvatting van h e t v e r r i c h t e ouderzoek wordt t e n s l o t t e gegeven i n p a r ,
5. Op t e merken v a l t d'at de t e k s t
van p a r . 2 v r i j w e l g e l i j k l u i d e n d i s aan d i e van de i n f e b r u a r i j.1.
verschenen memo 75.4.
-
par. 2
-'
,\
par. 2
BESCHOUWING DRIE; MXEST OOSTELIJKE TRAGE'S "WAARDE"' KANAAL.
2.1
AU:EMEi;:N.
(bijlage 1)
B i j de d r i e o o s t e l i j k e t r a c 6 ' 8 v a n h e t "haarde"-kanaal
d i e n t a a n s l u i t i n g gezocht t e worden op de . n a a r verkouding dieper e w e s t e l i j k e i n l o o p van h e t Schaar van Waarde. Ten behoeve van de b i n n e n v a a r t d i e n t t e worden gerekend met e e n b e s c h i k b a r e vaard i e p t e onder lnagwater van onc. 5 m ; voor de k l e i n e z e e v a a r t bed r a a g t deze d i e p t e ong. 6,5 m. B i j een n o o d z a k e l i j k e bodembreedte van ong. 125 m kan de d i e p t e l i g g i n g van een e v e n t u e l e toegangsgeul
O
g e s t e l d worden op N.A.P.
-8 à 9 m.
-.
-
I n h e t gobied van h e t vloedschaar Schaar van Waarde Schaar van Valkonisse i o r e e d s gedurende een a a n t a l j a r e n van een duidel i j k e a c h t e r u i t g a n g sprake. Zowel de eb- a l s de v l o e d volunina
z i j n g e l e i d e l i j k a a n afgenomen; d i t i n samenhang met een toeneming van h o t Zuidergat. H i e r b i j v a l t op t e merken d a t de t o e - ' neming van h e t Zuidergat wordt g e s t i m u l e e r d door o.a.
de omvang-
r i j k e ba5gerwerken op de drempel van Hansweert ( B e l g i n c h belang). Bovendien worden de h i e r b i j gebaggerde g r o t e hoeveelheden s p e c i e v r i j w e l g e h e e l i n de w e s t e l i j k e i n l o o p van h e t Schaar van Waarde g o a t o r t . Te bedenken v a l t d a t b i j de e v e n t u e l e a a n l e g van een toagangsgeul i n h e t Schaar van Waarde c.a.
,
,
de h u i d i g e s f o r t p l a a t e
voor b a g g e r s p e c i e i n d i t gebied w e l l i c h t z a l moeten vervallen.
O
Overigens
i G
de mogelijkheid d a t d i t ook r e e d s h e t g e v a l zou
z i j n b i j r ó a l i s e r i n g van de b o c h t a f s n i j d i n g b i j Bath n i e t u i t gesloten. Aan de w e s t e l i j k e i n l o o p van h e t Schaar van Naarde h e e f t genoende a c h t e r u i t g a n g g e l e i d t o t een zekere v e r s m a l l i n g vanaf de p l a a . t z i j d e . Het d i e p e r e g e u l g e d e e l t e v e r p l a a t s t e z i c h h i e r b i j n a a r de l a n d z i j d e . Het op h e t Schaar van Waarde a a n s l u i t e n d e Schaar van Valkenisse
i8
opmerkelijk s t e r k a c h t e r u i t g e a a a n . DQ
voorhcon aanwezige v e r b i n d i n g niet h e t Z u i d e r g a t (door de P ì a t e n
v a n V a l k e n i s s o ) is r e e d s enkele j a r e n g e h e e l verzand. De a c h t e r u i t g a n g van h e t Schaar van Valkonifise t o o n t een d u i d e l i j k e aamenhang met de toe genomen ontwikkeling van de Zimmermangeui.De
-
oostelijke 7
oofitel.ijke u i t l o o p van deze g e u l v e r o o r z a a k t e v o o r a l i n 1962)6j h i n d e r l i j k e dwarastromingen in h e t Nauw van Bath; s i n d s d i e n worden de ontwikkelingen i n de u i t l o o p van de Bimmermangeul r e g e l -
-. matig onder c o n t r b l e gehouden. I n vroeger j a r e n (omstreeks 1905) was l a n g s de Zuidbevel a n d s e oever een doorgaande v e r b i n d i n g t u s s e n h e t Schaar van Waarde en h e t Nauw v a a Bath aanwezig. B i j d e , h u i d i g e s i t u a t i e
,
,
!
i n dc doorgaande v e r b i n d i n g t u o s e n h e t Schaar van Waarde en de Zimmermangeul'onderbroken door een o n d i e g g e u l g e d e e l t e t e r hoog-
t e van de s c h o r r e n voor de Emanuelpolder. De ontwikkelingen van de l a a t s t e j a r e n ( v e r d i e p i n g e n t e r p l a a t o e van ge,noemd ondiep gobied) w i j z e n i n de r i c h t i n g d a t een doorgaande v e r b i n d i n g tuoson h e t Schaar van Waarde en h e t Nauw van Bath ( v i a de Zimmermangeul) in de toekomst n i e t g e h e e l u i t g e s l o t e n .moet worden geacht. Het maken van een toegangsgeul ( t e v e n s a f w a t c r i n g a g e u l
L
voor max. 100 m3/s)
in h e t in d e bovenste bodemlagen u i t jong
zeezand opgebouwde Schaar van Waarde c.a.
zou gepaard dienen t e gaan met h e t v a s t l e g g e n van de b e i d e geuloevers. -In een derg e l i j k s t e r k v e r a n d e r l i j k gebied i s h e t maken van een g e u l met een s t a b i e l e l i g g i n g zonder h e t aanbrengen van b e l a n g r i j k e voorz i e n i n g e n n i e t denkbaar. U i t d e r e s u l t a t e n v a n h e t t e Borgerhout v e r r i c h t e model-
i.
onderzoek i s gebleken d a t ook na de e v e n t u e l e ' u i t v o e r i n g van de b o c h t a f s n i j d i n g van h e t Nauw van B a t h i n h e t gebied van
-
h e t Schaar van Waarde Schaar van Valkenisse ( t o t e n met de u i t l o o p van de Zirnrnermangeul) nog op b e l a n g r i j k e stroomsneiheden moet worden gerekend, E e r s t i n h e t gebied van h e t Nauw van Bath b l i j k e n de stroomsnelheden t e n o p z i c h t e yan de huid i g e s i t u a t i e s t e r k t e z i j n verminderd. Zowel b i j eb a l o b i j vloed b l i j v e n volgens h e t v e r r i c h t e modeionderzoek de belang, r i j k s t e stroomsnelheden g e c o n c e n t r e m d i n h e t n o o r d e l i j k d e e l
.
van h e t bewuste gebied (onder de Zuidbevelaridee o e v e r ) . Het v l o e d s c h a a r k a r a k t e r v a n h e t Schaar van Waarde o.a. b l i j f t ook dan v o l l e d i g behouden. I
- 2*2
,
.
!
! I
, 2.2
a
EIACE 1.
(bijlage 2)
i
B i j t r a c é 1 kan aan de volgende o p l o s s i n g e n Vfopden gedacht:
~
~
Z e e c l u i s onnilddolli jk a c h t e r z e e d i j k Reigersbergsche poldel;.
.
,
'
'
Noordelijke begrenzing toegangsgeul o v e r s k o o m b a a r ; z u i d e l i j k e
I
begrenzing onoverstroombaar, doch met o v e r l a a t b i j Nauw van
-b
c
O
Bath. a l s a, doch zonder o v e r l a a t .
--
Z e e s l u i s v e r stroomafwaarts v e r p l a a t s t (ong. 2 km bovenstroom6 van ingang toegangsgeul). Boverístrooma van de sluis' z i j n de begrenzingen van de toegangsgeul u i t e r a a r d onover-
,
.
!'
stroombaar. Ook h e t voor de s l u i s gelegen dee1,van de zuide,
,
li j k e begrenzing d i e n t onoverstroombaar t e worden u i t g e v o e r d ; d i t met h e t oog op een r u c t i g e l i g g i n g van d e 'schepen
i
vó6r
,
,
de s l u i s en t e r voorkoming van aanzanding.
ad a:
..
B i j deze o p l o s s i n g wordt o v e r een grote l e n g t e van de toe-
gangageul (ong. 7 km) een s t r o m i n g s s i t u a t i e beoogd, w a a r b i j met zo weinig m0e;elijk onderhoudsbaggerwerk kan worden' v o l s t a a n . '
H o t 'tstroomlozelt g e d e e l t e voor de s l u i s is bepeckt t o t ong. , 2km. Het maken van de toegangsgeul b r e n g t i n f e i t e op onnatuur-
,
I
I
,.
,
,
l i j k e w i j z e een nieuwe v e r b i n d i n g t u s s e n h e t Schaar van Waarde en h e t Nauw van Bath t o t a t a n d (doorgraving ondiep gebied t e r hoogte van de s c h o r r e n voor de Emanuelpolder). De h i e r d o o r t e verwachten toeneming van de stroomsnelheden e n volumina ( t o e neming Schaar van Waarde t e n k o s t e van Z u i d e r g a t ) a i e n t t e ,
worden b e p e r k t door h e t aanbrengen van een o v e r l a a t . Waarschijn-
,,
l i j k z a l ook dan e c h t e r i n ' , h e t Nauw van Bath ( b i j de s i t u a t i e
zonde,r b o c h t a f s n i j d i n g ) t e r hoogte van de o v e r l a a t een voor
! ,
de s c h e e p v a a r t onaanvaardbare s i t u a t i e ontstaan ( u i t g e b r e i d de toegangsgeul immers (met h e t oog op de i n s t a n d h o u d i n g van
-
echter
'-
!
. ,
modelonderzook n o o d z a k e l i j k ) . I n h e t bewuste g e v a l dienen i n de d i e p t e n ) v f i j b e l a n g r i j k e over de eb en de vloed evenw i c h t i g v e r d e e l d e stromingen aanwezig t e z i j n . Gerekend d i e n t
.
,'
-5e c h t e r t e worden d a t een b e l a n g r i j k e beperking van de stroming
O
i n d o toegangsgeul n o o d z a k e l i j k z a l z i j n ; d i t zowel'met h e t oog op de s c h e e p v a a r t in deze b e u l (o.a. dwarsstromingen t e r hoogte van de o v e r l a a t ) a l s in verband met de t e verwachten z i j , stroming i n h e t Nauw van Bath. I n f e i t e i s e l k e dwarsstroming v a n e n i g e b e t e k e n i s i n h e t Nauw van Bath onaanvaarabaar. Een boperking van deze z i j s t r o m i n g t o t een voor h e t Nauw van Bath aanvaardbare waarde z a l e c h t e r betekenen d a t i n , de toegangsg e u l dermate langzame stroomsnelheden o n t s t a a n d a t n i e t meer op een " n a t u u r l i j k e " instandhouding v a n ' d e d i e p t e n mag worden gerekend. Een e v e n t u e l e v e r p l a a t s i n g van de o v e r l a a t i n benedenstroomse r i c h t i n g b r e n g t een w a t g u n s t i g e r s i t u a t i e met betrekk i n g t o t h e t Nauw van Bath met z i c h mee; h e t "stroomlozett ged e e l t e van de toegangsgeul wordt dan evenwel langer (meer onderhoudsbaggerwerk). B i j een b e p e r k t e doorstroming door de toegangsgoul ( v i a de o v e r l a a t ) z u l l e n de stroomsnelheden en volu: mina i n h e t o n m i d d e l l i j k t e n zuidan v a n de toegangsgeul gelegen gebied nog v r i j b e l a n g r i j k b l i j v e n . Het i s n i e t ondenkbaar d a t
'.
de onoverstroombare z u i d e l i j k e dam i n deze s i t u a t i e v r i j s t e r k
1
z a l worden aangestroomd, waardoor in d i t v a l g e v o e l i g e gebied over een g r o t e l e n g t e een v e r d e d i g i n g n o o d z a k e l i j k zou kunnen b l i j k e n . Om d i t t e onderzoeken i s modelonderzoek eveneens nood&
I '
zakelijk.
e
B i j , h e t maken van de bewuste toegangsgeul z a l het t e n noorden h i e r v a n gelegen s l i k k e n - en schorrengebied voor 'de Emanuelp o l d e r enigermate van de hoofdstroom wqrdon afgesch,ermdr Een v e r s t e r k t e . a a n s l i b b i n g van d i t b e l a n g r i j k e natuurgalbied i s n i e t o n w a a r s c h i j n l i j k . Overigens z a l h e t mi l i eu in d i t gebied ook door de i n v l o e d van h e t v i a de toegangsgeul t e l o z e n zoet? water worden a a n g e t a s t ; deze opmorking g e l d t u i t e r e a r d voor a l l e punten waar d i t w a t e r i n deze omgeving zou wonden geloosd.
-
,
I
,
ad b:
I n d i e n de z u i d e l i j k e begrenzing van de toegangsgeul a l e
1 ;
onoverstroombaar zou worden u i t g e v o e r d , zouden i n de toegangsg e u l s l e c h t s z e e r g e r i n g e v u l - en l e d i g i n g s s t r o m e n ( e v e n t u e e l
',
.
,
,. , .
: .b !
3
!
gedempt of v e r s t e r k t door een s p u i d e b i e t van maximaal 100 m /e)
-
optr,eden
-
'
,,
,
1 '
,
,
.
optrcdrtn. G e l e t op h e t in d i t d o a l van de r i v i e r t h a n s aanwezige s l i b g e h a l t e (gem. ong. 50 mg/l)
en een h i e r v a n t e v e r -
wachten j a a r l i j k s e a a n s l i b b i n k van tenminste O,5 m zou d i t
een j a a r l i j k s onderhoudsbaggerwerk betekenen van minstens '
1
min m 3
.
,
Door de i n v l o e d van h e t t e l o z e n z o e t e water'zal
'
de aan-
'
,
,
s l i b b i n g e c h t e r nog b e l a n g r i j k kunnen toenemen; een f a c t o r 2
h e e l onoverstroombare dam gelden i n b i j z o n d e r e mate de bezwaren met b e t r e k k i n g t o t de onder
er e e d s
genoemde aanstroming
( a a n de z u i d z i j d e ) van de z u i d e l i j k e dam. B i j deze s i t u a t i e kan a a n de z u i d z i j d e van de bewuste dam immers een nieuwe g e u l v w -
e
ming worden verwacht, met a l l e r i s i c o ' s d a t de a t r g m i n g s s i t u a t i e
in h e t Nauw van B a t h t e r hoogte van de u i t l o o p van de Zimmermang e u l nog o n g u n s t i g e r wordt dan t h a n s (modelonderzoek).
ad c:
Een andere v a r i a n t voor t r a c k 1 i s h e t v e r p l a a t s e n Van de z e e s l u i s t'ot op 2 km bovenstrooms van de ingang van de toegnngsgeul. I n d i t g e v a l d i e n t de i n h e t r i v i e r b e d a c h t e r de s l u i s gelegen geul aan beide z i j d e n onoverstroombaar t e worden u i t gevoerd. B i j deze o p l o s s i n g wordt de a a n s l i b b i n g van de toegangsgeul u i t e r a a r d t o t h e t u i t e r s t e b e p e r k t . Rivierkundig gozien is deze o p l o s s i n g e c h t a r g e h e e l onaanvaardbaar. NaaGt de t e verwachten s n e l l e a a n s l i b b i n g van h e t t e n noorden van de geul gelegen schorren- en s l i k k e n g e b i e d
-
(zie
-
,
( z i e ook a d b) wordt i n d i t geval bovendien de toegangsgeul over een g r o t e l e n s t e (ong.
7 km) aan h e t lcombergingsgebied
van de r i v i e r o n t t r o k k e n , Ook ' b i j de e v e n t u e l e u i t v o e r i n g van
,
,
de b o c h t a f o n i j d i n g b i j Bath b l i j f t een v e r k l e i n i n g van de kom-
' . berging
i n d i t gebied ongewenst. De t e verwaihten qanstroming van de z u i d e l i j k c dam (aan de z u i d z i j d e ) i s b i j d$ ,onderhavige o p l o s s i n g tenminste even s t e r k als d i o genoemd onder adb.
, 2.3
TRACE 2 , ( b i j l a g e 3 )
B i . j d i t ontwerp s l u i t de voor de
,
.
i n de Zimmermanpolder ge-
p r o j e c t o e r d e s l u i s gelegen voorhaven ( t o e g a n g s g e u l ) met twee b e t r e k k e l i j k k o r t e dammon aan op de Zimmermangeui; Onder andere
~
i n verband met de belangen van de oever van de Zimmermanpolder i s een onderzoek n a a r de vormgeving van de bewuste dammen i n een h y d r a u l i s c h model i n e l k g e v a l gewenst. Het b e l a n g r i j k s t e probleem van deze o p l o s s i n g i s evenwel h e t m o e i l i j k t e bevaren
.
, I,
d e e l van d e r i v i e r t u s s e n de w e u t e l i j k e i n l o o p van h e t Schaar
L
van Waarde en de mond van de g e p r o j e c t e e r d e voorhaven. Een door9 m is a l d a a r gaande v e r b i n d i n g met een d i e p t e van N.A.P. -8
~
I
nergeno aanwezig; bovendien i s de g e u l l i g g i n g i n d i t ' g e b i e d i n h e t v e r l e d e n s t e r k v e r a n d e r l i j k gebleken, De meest voor de hand l i g g e n d e o p l o s s i n g zou z i j n onder de Zuidbevelandse oever t e r hoogte van d e s c h o r r e n voor d e Ernanuelpolder een k o r t s l u i t g e u l t e baggeren t u s s e n de w e s t e l i j k e i n l o o p van h e t Schaar van
"I)
Waarde en de Zimmermangeul. Hierdoor zou e c h t e r een doorgaande v e r b i n d i n g s g e u l worden g e f o r c e e r d t u s s e n h e t Schaar van Waarde en h e t Nauw van Bath, met een mogelijk ongewenste stromingss i t u a t i e in laatstgenoemde g e u l a l s gevolg (dwarsstroming). Tevens zou een d e r g e l i j k e g e u l (mede a f h a n k e l i j k ven de verdere, ontwikkeling) een zekere toeneming kunnen inhouden van de volumina van h e t Schaar van Waarde ( t e n k o s t e van Z u i d e r g a t ) . @ez i e n do ontwikkelingen i n h e t beschouwde gebied i n de voorafgaande j a r e n i s een s t a b i e l e l i g g i n g van een e v e n t u e e l gebaggerde k o r t s l u i t g e u l op wat l a n g e r e t e r m i j n zonder belangr i j k e voorzieningen aan de o e v e r s n i e t w a a r e c h i j n l i j k . @ i j
-
vaet1,egging
-
,,
1
-8-
vastlegging
vilri
dcec geul zou i n f e i t e -met a l l e bezwaren v a n .
dien- ecn ( z i j h e t wat k o r t e r e ) toegangsgeul g e p r g j e c t e e r d dienen t e w o r d c n ovcrcenkomstig de n a a r voren g e b r a c h t e oploseingen b i j
.
I
t r a d 1. H i e r b i j zou de p l a a t s van een eventu?le o v e r l a a t i n de z u i d e l i j k e leidam w a t g u n s t i g e r komen t e l i g g e n t.o.v. de hoofd<)
p u l i n h e t NAUW van Bath, Zonder verlengde toegangngeul zouden t e r hoogte van de gep r o j e c t e c r d c ingang t o t de sluis in h e t gebied 'van h e t S c h a a r van V a l k e n i s s e / P i a t c n van VaikeniaGe voorqieningen n o o d z a k e l i j k !
kunnen z i j n in verband met de ongunstige l i g g i n g t e n o p z i c h t e van
.
..
de zuidwestenwind ( l a n g e e t r i j k l e n g t e ) .
2.4
TRACE j. ( b i j l a g e
4)
B i j d i t t r a c é is de z e e s l u i s g e p r o j e c t e e r d
in h e t w e s t e l i j k
d e e l van d e Zimmermanpolder. De a a n s l u i t i n g op h e t d i e p e r e d e e l van h e t Schaar van Waarde w o r d t verkregen door middel van een ongeveer
L
4 km
l a n g e toegangsgeul. De n o o r d e l i j k e begrenzing van
deze g e u l i s overstroombaar; de z u i d e l i j k e begrenzing is a l s een onoverstroombare dam gedacht. B i j d i t t r a c é z u l l e n - g e l e t op de l e n g t e van de toegangsgeul- de t e verwachten onderhoudsbnggerwerken i n v e r g e l i j k i n g met de b i j t r a c é 1 onder
ebe-
s c h r e v e n s i t u a t i e t o t ongeveer de h e l f t worden t e r u g g e b r a c h t . Met b e t r e k k i n g t o t h e t t e n noorden van de toegangsgeul gelegen s c h o r r e n g e b i e d voor de Ernanuelpolder moet ook t r a c é 3 a l s o n g u n s t i g worden aangemerkt. Ook h i e r b i j d i e n t met een
s t e r k e a a n s l i b b i n g en daarmee kombergingsverlies te'worden g e - '
I
rekcnd. Een v r i j s t e r k e aanstroming van de z u i d e l i j k e leidam (aan de z u i d z i j d e ) i s g e l e t op de s t r o m i n g a s i t u a t i e (ook na
t
e v t . u i t v o e r i n g van de b o c h t a f s n i j d i n g b i j Bath) w a a r s c h i j n l i j k . Een vermindering van h e t onderhoudsbaggerwerk zou verkregen
/
kunnen worden door v e r p l a a t s i n g van de z e e s l u i s ,(over ruim 2 km)
~
~
i n benedenstroomse r i c h t i n g . H i e r b i j nemen e c h t e r de h i e r v o o r
!
r e e d s genoemde bezwaren voor wat b e t r e f t h e t kombergihgsverlies door h e t o n t t r e k k e n van ruim 2 km toegangsgeul a a n 'het r i v ï e r -
I t I
bed nog toe.
1
-
par. 3
-
~
I
,I
I .
I
I
l
-9par. 3
,
RESCIIOU1ING MIDDENTRACE ( b i j l a g e 5)
Zoals reeda i n p a r . 1 i s vermeld is h e t z.g. . m i
entrace
op enige a f s t a n d t e n o o s t e n van ,de woonkernen van Waarde en Krabbendi j k e g e p r o j e c t e e r d . B i j deze oplossing, wordt' h e t Waarde"k a n a a l v i a een t e r p l a a t s e van h e t w c s t e l i j k d e e l yan de voor de Ernanuelpolder gelegen s c h o r r e n ontworpen toegangsgeul met de West e r a c h e l d e i n v e r b i n d i n g g e b r a c h t . Deze, gerekend vanaf de binnend i j k s g e p r o j e c t e e r d e sluis ongeveer 2 km l a n g e toegangsgeul i s b i j h e t beschouwde ontwerp t.o.v.
d e z e e d i j k van d e Waardepolder
over een l e n g t e van 600 à 700 m i n h e t r i v i e r b e d uitgebouwd. B i 3
e
de h u i d i g e bodemligging
i6
voor h e t r i v i e r w a a r t s e . s i n d e van de
toegangsgeul a a n s l u i t i n g gezocht op de d i e p t e l i j n van N.A.P.,-lû . . ( b i j l a g e n 1 en 5 , g.1.l.w.s.
-ong.
m
8 m).
De navoigedde r i v i e r t e c h n i s c h e , d e e l s ook n a u t i s c h e a s p e c t e n z i j n met b e t r e k k i n g t o t de ontworpen hoegangsgeul van belang:
-a -
b
Een b l i j v e n d e t o e g a n k e l i j k h e i d (zonder v e e l onderhoudabaggerwerk) v a n de ingang van de toegangsgeul voor de binnenvaart en e v e n t u e e l de k l e i n e z e e v a a r t . Een zodnnigevormgeving vtin h e t in de r i v i e r gelegen d e e l van
de toegangsgeul d a t h e t stroombeeld t e r w e e r s z i j d e n van de t e maken onoveratroornbare dammen z o min m o g e l i j k wordt v e r s t o o r d . H i e r b i j i s h e t t e v e n s ban b e l a n g d a t de ingang van de toegarigs-
.e
-o
g e u l b i j a l l e g e t i j f a s e n kan worden bevaren. Het binnen r e d e l i j k e grenzen houden van h e t onderhoudsbaggerwerk i n de $oegangsgeul.
d
Eventuele beperking van de g o l f i n v l o e d voor de havoningang b i j storm u i t v o o r a l w e s t n o o r d w e s t e l i j k e r i c h t i n g ( g r o t e etnijklengte). I
a d a:
,
I _
De b i j h e t middentracé d e e l s in h e t r i v i e r b e d van de Wester6chelde ontworpen toegangsgeul t o t de s l u i s i s gelegen op de overgang tufisen de n a a r verhouding d i e p e r e v r i j s t a b i e l e webtel i j k e i n l o o p van h e t Schaar van Waarde en h e t ondiepere s t e r k
! 1 ,,
Als gevolg van de geulontwikkelingen i n het
-
bovenstroome
-
I
I
v e r a n d e r l i j k e bovenstrooms h i e r v a n gelegen g e b i e d (Schaar van V a l k e n i s s e c.a.).
'8
~
'
i
1
-10-
.
bovenstroomc gelegen gebied w a s de d i e p t e l i g g i n g van de vooroever t e r p l a a t s e van de ontworpen toegangsgeul i n de l o o p d e r
.
i
j a r e n aan v r i j s t e r k e schommelingen onderhevig. Een z e e r ondiepe l i g g i n g vertoonde d i t gebied i n de j a r e n 1905,1921. t o e n de P l a t e n , van Valkenisse dooroneden werden door 6En o f meer s t e r k ontwikkel-
, '
~
!
de dwarsvcrbindingen t u s s e n h e t Schaar van Waarde en h e t Zuider-
!
!
g a t (Overloop van V a l k e n i s s e ) . Na i n b e t e k e n i s afnemen , v a n . d e z e . geulen en de daarmee gepaard gaande t e r u g z w a a i h g n a a r de Zuidbevelan'dse oever van h e t Schaar van Waarde c.a.
;'
:'
z i j n de d i e p t e n
voor de oever van h e t o o s t e l i j k d o e l van de Waardepolder weer toegenomen. Omstreeks 1940 was de g e u l i n h e t gebied.,van de ontworpen
a
toegangsgeul v r i j ' s t e r k tegen de oever gelegen. I n samenhang met
,
de ontwikkelingen i n h e t o o s t e l i j k e d e e l van h e t vloedschaar i s naderhand voor de bewuste oever weer een z e k e r e aaneanding opget r e d e n . Zo v e r p l a a t s t e de d i e p t e l i j n van g.1.1.w.s.
-5 m (N.A.P.
7,5 m) z i c h i n de p e r i o d e 1938-1967 g e l e i d e i i , j k aan over een a f s t a n d v a n ruim 200 m i n r i v i e r w a a r t s e r i c h t i n g ; de d i e p t e l i j n van g.1.l.w.s. -8 m vertoonde e e n ongeveer overeenkomstig
-ong.
*
I
verloop. B i j d e h u i d i g e s i t u a t i e i s h e t v l o e d s c h a a r weer s t e r k tegen de oever gelegen'; a l e oorzaak voor deze on'twikkeling ' d i e n e n v o o r a l de i n par. 2.1 r e e d s genoemde v e r d i e p i n g e n imn h e t voor de i
s c h o r r e n van de Ernanueipolder gelegen ondiepe g e u l g e d e e l t e , v a n b e l a n g t e worden geacht.
c
B i j de v a s t s t e l l i n g van d e p l a a t s van de r i v i e r w a a r t s e be-
e i n d i g i n g Gan d e toegangsgeul sal dus t o t op zekere hoogte met de huidip;e b e t r e k k e l i j k d i e p e l i g g i n g van h e t beschouwde 'gebied
r e k e n i n g moeten worden gehouden. Met name b i j de s i t u a t i e zonder u i t v o e r i n g van de b o c h t a f s n i j d i n g b i j Bath (dus b i j een " n i t u u r l i j k e " geulontwikkeling) i s e e n , toekomstige aaneanding van d i t gebied zeker n i e t u i t g e s l o t e n . Overigens k o m t , d e b e p a l i n g van de p l a a t s van de ingang van de toegangsgeul nog nader t e r sprake onder a d b.
a d b:
,
B i j h e t onderhavige ontwerp i s , z o a l e h i e r v o o r 'reed6 ge-
-
s t e l d , de mond van de toegangsgeul a a n g e s l o t e n op d e . h u i d i g e d i e p t e l i j n van N . A . P . -10 m ( v e r g e l i j k l i j n van g . l . l . W r 6 , -'
(ong.
-
8m
i
(ong. N.A.P.
-10,>0 m ) op b i j l a g e
5). Gerekend met 'een t e ont-8 à 9 m
werpen d i e p t e l i g g i n g van de toegangsgeul van N.A.P.
~
( p a r . 2.1)
z o u i n f e i t e m e t ' e e n a a n s l u i t i n g , o p deze bodemdiepte
kunnen worden v o l s t a a n . Met h e t oog op een moaelijke toekomstige verondieping van h e t b e t r e f f e n d e gebied (ad van de d i e p t e l i j n van N.A.P.
2)
i s h e t aanhouden
-10 m a l s ui'tgangspunt voor de be-
doelde , a a n s l u i t i n g w e l l i c h t gewenst. Te verwachten v a l t d a t een b e t r e k k e l i j k v e r i n de r i v i e r
Uitgebouwde to.egangsgeu1 v o o r a l b i j vloed een n i e t o n b e l a n g r i j k e ~
verstoring
z a l veroorzaken van h e t 'stroombeeld i n de naasteom-
geving. Een u i t v o e r i g onderzoek i n een h y d r a u l i s c h model ( t e r .. v e r k r i j g i n g van een z o g u n s t i g mogelijke s t r o m i n g s s i t u a t i e zowel op de r i v i e r a l s i n de o n m i d d e l l i j k e omgeving van de haveningang)
,
~
i
i n zonder meer n o o d z a k e l i j k . H i e r b i j zou kunnen b l i j k e n of met
!
h e t uitbouwen van wat k o r t e r e dammen kan worden v o l o t a a n , mede
! i
. '
rekening houdend met de e v e n t u e e l i n de toekomst onder de qever
I
t e verwachten verondiepingen. Het o n t s t a a n van een z e k e r e ver-
L
~
I
d i e p i n y voor de t e maken ingang van de toegangsgeul (ontwikke-
i
''
~
' 1
l i n g meer of minder omvangrijke t u r b u l e n t i e p u t ) ia' immers Waar,
schijnlijk. A f h a n k e l i j k van de l e n g t e van do u i t t e bouwen dammen z a l '
'
t e r p l a a t s e van h e t voor de s c h o r r e n van de Emanuelpolder ge. ,
l e g e n voorland t u d e n s v l o e d met een z e k e r e neervorming dienen
c
i
"
i i
',
I
t e worden gerekend. D i t zou gepaa'rd kunnen gaan met e n i g e ver-
I !
l a g i n g van genoemd voorland. Ter p l a a t s e van h e t t u s s e n de o o s t -
i
z i j d e van de Wcstveerpolder en de u i t t e bouwen dammen r e s t e r e n -
i
de voor de I a a r d e p o l d e r gelegen vooroever i s h e t o p t r e d e n van
.)
neren t i j d e n s vloedstroom eveneenfi w a a r s c h i j n l i j k . Ook h i e r
i, 1
d i e n t met mogelijk optredende v e r d i e p i n g e n r e k e n i n g t e worden gehouden. Overigens i s h e t van b e l a n g d a t de e v e n t u e e l t e verwachten v e r s t e r k t e stroomaanval b i j eb op de benedenstrooms van de t e maken dammen gelegen oever Van de Westveerpolder zoveel m o g e l i j k wordt b e p e r k t . ,
,
,
1
,
T c n f i l o t t e z a l door middel van een h y d r a u l i s c h model een onderzoek ine;eSteld dienen t e worden n a a r de bevaarbaarheid van
- de -
I < ,
i
, .
, ~
I ~
! I
1
I
-1 2-
de t o e g s n g s ~ c u l .U i j de d i v e r s e faoen van h e t g e t i j . D i t onderzoek z a l w e l l i c h t worden b e m o e i l i j k t door h e t f e i t d a t de bewusto g e u l t e v e n s d i e n t a l s a f w a t e r i n g e g e u l voor Loet water (max. 100 m3/G).
ad c:
,
.
.)
Evenals d i t i n par. 2 . 2 onder ad b met b e t r e k k i n g t o t de
d a a r besproken <) kin lange toegangsgeul is g e s t e l d , v i n d t ook b i j de onderhavige b e t r e k k e l i j k k o r t e t o e g a n g s g e u l ' e l k g e t i j v u l l i n g met v r i j s t e r k slibhoudend r i v i e r w a t e r (gem, 50 m g / l )
p l a a t s . De
h i e r v a n t e verwachten a a n s l i b b i n g kan nog b e l a n g r i j k worden vers t e r k t door de i n v l o e d van liet t e l o z e n z o e t e wat.er ( p a r . 2.2 ad b ) . T e n s l o t t e kan de a a n s l i b b i n g ' i n de toegangsgeul nog i n meer of minder b o l a n g r i j k e mate' worden bei'nvloed door de
Uit-
w i s s e l i n g van r i v i e r w a t e r i n ,de mond van d e toegangsgeul. Met h e t oog op h e t t e verwachten baggerwerk is h e t beperken van deze u i t - , w i s s e l i n g van v e e l belang. Het h i e r v o o r t e v e r r i c h t e n onderzoek kan samenvallen met h e t onder a d b genoemde onderzoek in een hyd r a u l i s c h model.
a d d:
I n h e t gebied v a n de n o o r d w e s t e l i j k e u i t l o p e r van de P l a a t , , , ,
van Walsoorden is door de S t u d i e d i e n a t V l i s s i n g e n a i n d a e n i g e t i j d een automatisch werkende g o l f m e e t o p s t e l l i n g i n b e d r i j f ges t e l d . U i t de verkregen r e s u l t a t e h is gebleken d a t de g r o o t s t e g o l f o n t w i k k e l i n g i n d i t gebied o p t r e e d t b i j wastnoordwestenwind.
Bij deze w i n d r i c h t i n g en een windkracht van 24 4 s ,(9 B e a u f o r t ) werd de maximale golfhoogte (HmaX) a l d a a r bepaald op ong. 2 m;
do waarde v o o r X
1 /3
werd h i e r b i j op ong. 1,5,4v a s t g e s t e l d ,
Naar verwachting z a l i n h e t Schaar van Waarde i n de omgeving,,
van d e ingang van do ontworpen to'egangsgeui met on'geveer overeenkomstige g o l f h o o g t e n r e k e n i n g dienen t e worden gehouden, Het
,
t r e f f e n van voorzieningen t e r beperking van de dolfhoogten i n h e t b e t r e f f e n d e gebied (b.v.
l a n g s de tegenoverliggende l i n k e r -
oever van h e t Schaar van Waarde) zou n o o d z a k e l i j k kunnen b l i j k e n . Overigens v a l t op t e merken d a t h e t onderhavige golfaape'ot even-' e e n s een r o l z a l s p e l e n b i j de i n par. 2 besproken trac6'e 1 en,3.,
*'
I
l-
-13-
Zoals h i e r v o o r onder ad a r e e d s is g e s t e l d wordt de bodeml i E g i n g t e r p l a a t s e van de met . b e.t r e k k i n g t o t h e t .middentracé i n h e t r i v i e r b e d g e p r o j e c t e e r d e uitmonding van de toegangsgeul t o t h e t "Wanrde"-kanaal b e h v l o e d door de o n t p i k k e l i n g e n i n h e t omliggende g e u l e i i s t e l o e l . Vooral b i j de s i t u a t i e z j n d e r bochta f s n i j d i n g Nauw van Dath moet met e n i g e tòekomstige ' r e r o n d i e p i n g van d i t gebied r e k e n i n g worden gehouden. De h u i d i g e s i t u a t i e ter p l a a t s e maakt h e t uitbouwen van n a a r v e r h o u d i n g ' v r i j lange m i n . - o f meer dwars op de g e u l r i c h t i n g gelegen onoverstroombare dammen r e e d s zonder medr noodzakolijk. B i j v e r l e g g i n g van de toegangsgeul over e n i g e a f s t a n d i n
e
w e s t e l i j k e r i c h t i n g zou, g e l e t op de l i g g i n g van h e t voorland
' ,
,
a l d a a r , met h e t uitbouwen van wat k o r t e r e dammen kunnen worden v o l s t a a n . Bovendien i a de i n v l o e d van h e t omliggende g e u l e n s t e l a e l op de bodemligging In d i t g e b i e d kleiner,.' D i t g e l d t In b i j sondere mate voor h e t voor de 'oever van de Westveerpolder gelegen gebied, waar h e t Schaar van Waarde v r i j w e l o n m i d d e l l i j k t e g e n deze oever is gelegen. Te'verwachten v a l t ' d a t h e t l o z e n van z o e t water v i a de bewuste toegangsgeul van i n v l o e d z a l z i j n op h e t stroombeeld i n de omgeving van d e i n g a n g van de toegangageul (ad b).
o
*
,
Bovendien
d i e n t met een v e r s t e r k t e v e r o n d i e p i n g van de toegangsgeul ale gev o l g van h e t l o z e n van z o e t w a t e r t e worden gerekend ( a d c ) . Vooral h e t onderzoek n a a r h e t t e verwachten stroombeeld in de ingang van de toegangsgeul door middel van e e n h y d r a u l i s o h model z a l b i j h e t l o z e n van z o e t water worden b e m o e i l i j k t . De problemen m.b.t.
h e t l o z e n van z o e t w a t e r via de toegangsgeul t o t de
z e e s l u i s zouden komen t e v e r v a l l e n i n d i e n b i j d e paannen voor een middentracé voor h e t l o z e n van z o e t w a t e r een a f z o n d e l i j k e a f v o e r g e u l vanaf de s l u i s n a a r de Westerschelde zou worden inge+ bracht.
, 1
I i
-1 4-
par. 4
.
ONDERLINGE VE:IIGELIJKING TRACE'S.
In het, voorafgaande ( p a r . 2 en 3 ) z i - met b,e rekking t o t de i n boschouwing genomen t r a c é ' s voor een e v e n t u e e l ";Naorb"- ' , k a n a a l de mogelijkheden en problemen op r i v i ? r t e c h & c h gebied n a a r voren gebracht voor wat b e t r e f t h e t i n h e t r i v i e r b e d van de W e s t e r s c h i l d e gelogen d e e l van de b i j 'de d i v e r s e s i t u a t i e s , j
I
4
ontworpen toegnngsgeulen. B i j de o n d e r l i n g e v e r g e l i j k i n g en waardering van de h i e r b i j beschouwde o p l o s s i n g e n d i e n t i n f e i t e ,
ook de e v e n t u e l e mogelijkheid van een v e r b e t e r d en aangepast Kanaal door Zuid Beveland i n r e k e n i n g t e worden g e b r a c h t .
'
V e r b e t e r i n g van h e t Kanaal door Zuid Beveland houdt o.al h e t maken van een nieuwe buitenhaven t e Hansweert i n . Deze haven i s b i j de h u i d i g e plannen o n m i d d e l l i j k t e n o o s t e n van de 'thans bestaande buitenhaven g e p r o j e c t e e r d . Do h u i d i g e buitenhaven t e Hansweerf i s gelegen aan de
r e c h t e r o e v e r van h e t hoofdvaarwater, aan d e bovenstroomae z i j d e van h e t Middelgat ( b i j l a g e 1). Voor de ingang van de buitenhaven t e Hanaweert i a i n d e l o o p d e r j a r e n een omvangrijke t u r b u l e n t i e -
c
p u t t o t o n t w i k k e l i n g gekomen. Het i s van g r o o t b e i a n g d a t deze ! p u t b i j h e t e v e n t u o e l bouwen van een nieuwe buitenhaven geen u i t b r e i d i n g v a n e n i g e b e t e k e n i s ondergaat. D i t met h e t oog op
'
de bodemligging t e r p l a a t s e van de cven bovenstrooins ontworpen tunnel-brug combinatie ( v a s t e oeververbinding Westerschelde), w a a r b i j voor wat de d i e p t e l i g g i n g van de' t u n n e l b e t r e f t noodz a k e l i j k e r w i j s r e e d s t o t de g r e n s van h e t f i n a n c i e e l en teohn i s c h h a a l b a r e wordt gegaan. Een onderzoek i n een h y d r a u l i s c h model i s h i e r t o e voor wat b e t r e f t de vormgeving van de haven-.' dammen u i t e r a a r d n o o d z a k e l i j k . H i e r b i j is eveneens ee'n onderzoek n a a r de t e verwachten a a n s l i b b i n g van belang; d i t , onderzoek kan i n b e l a n g r i j k e mate worden b e m o e i l i j k t i n d i e n (evena l s b i j de h i e r v o o r besproken o p l o s s i n g e n ) z o e t , w a t e r ,op dé
buitenhaven zou worden geloosd. Overigens is een baveningang
.
t e r p l a a t a e van h e t bewuete r i v i e r g e d e e l t e u i t r i v i e r t e c h n i s c h oogpunt beachouwd g u n a t i g gelegon. Ook i n de toekomst kan a l daar op voldoende w a t e r d i e p t e voor de haveningang worden
.' , ,
.
-15-
gerekcnd'. Nautisch gezi.en i s de d t u e r i n g van de buitenhaven t e Hansweert e c h t e r minder g u n s t i g . De golfbeweging voor de haven t e IIanaweerta is t i j d e q s storm h o t s t e r k s ; b i j een w i n d r i c h t i n g t u s s e n z u i d ,on west. Zo werd a l d a a r d a s t i j d o b i j een zuidwestenwind met een s n e l h e i d van ong. 4
( 8 B c a u f o r t ) de maximale golfhoogte' (Hmax) bepaald. op ong. 1,s m, t e r w i j l de waarde voor H op ruim 1 m werd v a s t g e -
20
m/fi
.1/3
steld.
De i n de p a r . 2 en 3 met b e t r e k k i n g t,ot de t r a c 6 ' s 1, 2 'en 3 en h e t middentracé omschrevgn r i v i e r t e c h n i s c h e a s p e c t e n a i j n i n h e t k o r t samengevat i n h e t op b i j i a g o 6 gegeven o v..e r z i c h t ; ook de gegevens b e t r e f f e n d e de haven van Hansweert z i j n h i e r b i j vermeld. Het b l i j k t d a t met name de o o s t e l i j k e t r a c b ' s 1, 2 en 3 op ri'I
v i e r t e c h n i s c h e gronden i n f e i t e a l s onaanvaardbaar moeten worden aangemerkt. D i t voornamelijk op grond,van de v e e l a l t e verwach-' t e n toeneming van de dwarsstroming i n h e t Nauw van Bath en h e t
,l.
optredende kombergingsverlies. M i t s de nodige aandacht aan de problematiek met b e t r e k k i n g t o t de i n de toekomst m o g e l i j k op-
:I
t r e d e n d e vcrondieping onder de Zuidbevelandne o e v e r , wordt bes t e e d moet h e t ontwerp voor h e t middentracé r e d e l i j k u i t v o e r b a a r worden geacht. Afgezien van h e t voor a l l e ontwerpen.geldende
~
I
zout-zoet probleem ( l o z e n z o e t water op toegangsgeul of voorhaven) h e e f t van a l l e beschouwde ontwerpen de buitenhaven t e Hansweert ( r i v i e r t e c h n i s c h g e z i e n ) i n f e l t e de meest g u n s t i g e
~
,,
,,
. I,
'
l i g g i n g . Nautisch gezien v e r d i e n t v h e t middentracé e c h t e r well i c h t d e voorkeur.
I
I
i ,
par. 5
,
1 1
,
i
YAMENVATTING.
!
1,
De v e r b i n d i n g t u s s e n h e t ' WaardeVt-kanaal en de Westerechelde wordt b i j de beschouwde t r a c é ' s verkregen door m i d d e l v&n' een
I
'
g r o t e n d e e l s in h e t Schaar van Va1kenisfie.c.a.
gelegen toegangs-
"
,
,
,
g a u l (bodembreedta ong. 125 m ; d i e p t e N.A.P. -8 B 9 m).,Naast d r i e o o s t e l i j k e , Zuid-Beveland t u s s e n N i l l a n d en Bath d o o r s n l j dende t r a c ó ' e , i n t e v e n s h e t z.g. middentracé I n bekchouwing ge-,, nomen. Laatstgenoemd t r a d doorsn$jdt Zuid-Beveland exen ten
I, I ~
I'
.
!' !
,
oosten van Xaarùa en Krabbendijko. Een overzkcht van de bodom"
llggbng
-
,
,
i
1 .
-16-
l i g g i n g i n h e t 0 0 3 t C l i j k d e e l van de Weeterschelde (zonder de t r a c b ' i ; ) g e e f t b i j l a g e 1. De d r i e o o s t e l i j k e t r a d ' s (1, 2 en 3) z i j n achtersenvoigenc weorgegeven op de b i j l a g e n 2 , 3 en 'ti h e t middent-rac6 i s ingetekend op b i j l a g e 5.
,
TracO 7 v u c r z i c t i n e e r s t e a a n l e g i n een ong: 9 km l a n g e , op e n i p a f s t a n d u i t de Zuidbevelandse oever gelogen toegangsg e u l . I I i e r b i j moet v o o r a l de t e r hoogte van h e t Nauw van Bath i n de z u i d e l i j l r e dam ontworpen o v e r l a a t a l s z e e r b e z w a a r l i j k worden a a n p r n o r k t (mop1.i j k h i n d e r l i j k e dwarsstromen'in d e . toegangsgeul en i n h e t Nauw van B a t h ) ; d i t g e l d t voor wat de h i n d e r in h e t Nauw van Bath b e t r e f t met name voor de s i t u a t i e qondey uitvoe-' ring
van de b o c h t a f s n i j d i n g Nauw v a n Bath. De u i t v o e r i n g van
een u i t g e b r e i d onderzoek i n een h y d r a u l i s c h model
i6
zonder meer
noodzakelijlc; d i t g e l d t o v e r i g e n s ook voor de andere b i j de d i v e r s e t r u c b l o n a a r voren g e b r a c h t e oplossingen. B i j h e t modelonderzoek m.b.t.
de b o c h t d f s n i j d i n g van h e t Nauw van Bath is
gebleken d a t ook na u i t v o e r i n g van d i t p r o j e c t nog op hoge vloed-, en ebstrcomsnel.heden i n h e t Schaar van Waarde/Cchaar van Valke-
i
Ii
n i s s e moet worden gerekend. U i t v o e r i n g v a n de bewuste toegangag e u l zonder o v e r l a a t g e e f t g r o t e r e problemen voór wat b e t r e f t ,
,,., ,
.
I
I
h e t onderhoudsbaggerwerk, t e r w i j l ' aan dB z u i d z i j d e van de toegangsgeul m o t de ontwikkeling v a n een nieuwe g e u l en daarmee samenhangend met een
v e r d e r e a c h t e r u i t g a n g van h e t r e e d s t h a n s
ongunstige stroombeeld i n h e t Nauw v a n Bath .moet worden gerekond (dwarsstromingen). Bovendien i s i n d i t g e v a l een s t e r k e verondieping van h e t t e n noorden van de toegangsgeul voor de Emanuelpolder gelegen schorren- en s l i k k e n g e b i e d t e verwachten ( a a n t a s t i n g natuurgeb i e d ; o n t o e l a a t b a r e kombergingsvermindering)
.
Het onderhouds-
baggerwerk i n de z e e r l a n g e toegangsgeul zou b e l b g r i j k kunnen worden bep'erkt door de s l u i s r e e d s op ong. 2 km ,bovenstrooms van de ingang t e ontwerpen, Deze o p l o s s i n g i6 e c h t e r (nog afgez i e n van de h i e r v a n eveneens t e verwachten geulvorming t e n
z u i d e n van de toegangcgeul en de daarmee samenhangende invloed op h e t stroombeeld i n h e t Nauw van Bath) g e h e e l onaanvaardbaar i n verband met h e t h i e r b i j optredende v r i j b e l a n g r i j k e kombergingsverîies.
- Bij
'
Í
-17-
B i j h e t ontwerp voor t r a & 2 i s de ong. 2 km lange toegengs-
g e u l t o t de sluis voor zover deze i n h e t r i v i e r b e d i s gelegen s l e c h t s van b e t r e k k e l i j k k o r t e daminen voorzien. Ter v e r k r i j g i n g van de n o o d z a k e l i j k e a a n s l u i t i n g op d i e p e r water d i e n t h i e r b i j evenwel een g e u l t e wordon gebacgerd door h e t v r i j ondiepe voor *
de s c h o r r e n van de Emanuelpolder gelegen $ebied. Handhaving van een d e r a e l i j k c i n h e t r i v i e r b e d gelegen g e u l
i5
zonder h e t aan-
brengen van b e l a n g r i j k e voorzieningen n i e t t e verwachten.
In
f e i t e d i e n t ook b i j d i t t r a c é gerekend t e worden d a t de toegangsg e u l (met a l l e bezwaren a l s genoemd b i j t r a c é 1 ) over een v r i j g r o t e l e n g t e van dammen z a l dienen t e worden voorzien.
e
De b i j t r a c é 3 g e p r o j e c t e e r d e toegangsgeul is ( v o o r z i e n van dammen) over een l e n g t e van ong. 4 km i n h e t r i v i e r b e d uitgebouwd.
Vooral de h i e r b i j t e verwachten a a n s l i b b i n g van E e t o n m i d d e l l i j k t e n noorden van de toegangsgeul gelegen schorren- en slikkenge-
met h e t oog op h e t h i e r mee samenhangende kombergingsverlies) als b e z w a a r l i j k t b worden b i e d voor de Emanuelpolder d i e n t (o.a.
aangemerkt. Ook b i j deze o p l o s s i n g d i e n t met een s t e r k e aanc
stroming ( e n w e l l i c h t nieuwe geulvorming) aan de z u i d z i j d e van
I
de z u i d e l i j k e leidam t e worden gerekend. Waren de toeyangsgeulen b i j de t r a c é ' s 1, 2
.I
en 3 ongeveer
evenwijdig aan de i n h e t bewuste gebied aanwezige geulen geproj e c t e e r d , b i j h e t z.g.
e
middentracb i s h e t i n h e t r i v i e r b e d ge-
l e g e n d e e l van de toegangsgeul t o t de s l u i o min of meer dwars op de s t r o o m r i c h t i n g gelegen. Met h e t oog op de toekomstige toeg a n k e l i j k h e i d van de toegangsgeul d i e n t b i j de b q p a l i n g van de l e n g t e van de t e maken onoverstroombare dammen v o o r a l met een mogelijke verondieping op l a n g e r e t e r m i j n r e k e n i n g t e worden gehouden. B i j e n i g e v e r p l a a t s i n g v a n h e t t r a c é in w e s t e l i j k e r i c h t i n g zou met wat k o r t e r e dammen kunnen worden v o l s t a a n . Het onderzoek n a a r h e t stroombeeld i n de mond van de tpegangsgeul in een h y d r a u l i s c h model z a l w e l l i c h t b e m o e i l i j k t worden door de omstandigheid d a t ook z o e t water v i a d e toegangsgeul za1 worden geloosd. Overwogen zou kunnen wordsn h e t zoete water vanaf de z e e s l u i s v i a een a f z o n d e r l i j k e g e u l i n de Westersohelde t e lozen.
-
Het ie
De t e c h n i s c h hoQfdambtenaar
1' k l a s s e ,
. .
(ing. D. de ,Looffl Gezien:
Het Hoofd van de Studiedioneit Vlissingen,
I '
( i r . W.Th.J.N.P.
Bakker)
V l i s s i n g e n , maart 1975
-19I j
Staat van b i j l a g e n behorende b i j memo 75.6
B i j lag
Omschrijving
nr. 1
'or- Stamboe:
,
nr.
iaat
Situatie dieptelijnen oostelijk deel
A3
74,155
B2
75.186
B2
75.187
idem tracé 3
B2
75.188
idem middentracé
32
Beoordeling r i v i e r t e c h n i s c h e aepeoten t r a c é I s "Waarde"-kanaal
A2
75.189 "
h'estersciielde (opneming 1973) Algemeen overzicht tracé I
,
'
idem tracé 2
..
I i.
I Ì
1
m e t overlazt
s t e r k b i j overl a a t (daarsstroom)
,troming 4r toegangsgeEl/ 'oorhaven
I inderhoudsbaggerwerk i n .oegangsgeul/voorhaven
:ombergingsverlies dcor ;unstwe rken
zonder o v e r l a a t
matig
gering
langzame verondiep i r g verplacht
s n e l l e verondiep i n g verïiacht
geulvorming l a n g s zuidz i j d e toegangsgeul [ t r a c é ' s 1 en 3 )
i/ !J
l/:!i:;,
'
~~
,
zeer veel
~.
v r i j groot ( 6 2 7 km b u i t e n -
zeer gering korte dammen 1
d i ji.S gelegen kanaal s n e l l e verondiep i n g verwacht
' !
j:
,. ,
v i a over laat^:
weinig problemen verxacht
b e l a n g r i j k e geul- : vorming verwacht!,
,'
door geulvorming v i a u i t l o o p Zinmermsr.geul
1
I
idSE 1
n
t e beperken door goede vormgeving havendammen
nog v r i j g r o o t , indien s l u i s ver z e e w a a r t s wordt v e r-p l a a t s t
minimaal
minimaal
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
s n e l l e verondiep i n g verwacht
.,
,
,:,
idem 1 B
~
j
,
~
'
,
.''
i
,',
.
.
mokeli jk enige versterking via u i t l o o p Zimnermangeul
,
.
ñanw van ü a t h
'I 1 idcm.1
n.v.t.
idem 1 B
. , . ,
I
~
j
!
,'
geulvorming verwicht ( o v e r k l e i n e r e l e n g t e dan b i j 1 B en 1 C)
' ~~:
w e l l i c h t n i e t meer van belang na u i t v o e r i n g b o c h t a f s n i j d i n
v e r x a c t t e toekomstige t o e g a n k e l i j k h e i d ingang t ce gangägeull'voorhaven
t e beperken door goede vormgeving havendanmen
!
..
i
door k l e i n e r e l e n g t e ong. 50% van 1 B
*
'1
, , !
t e r s t e r k i n g voor scheepv a a r t h i n d e r l i j k e dwarss t r s m i n g i n Naun van Bath
~ . ,
j ' ,~~: n.v.t.
,
beiangrijke geulvorming verïiacht
i
..,
,
- !,I
,
.,
neemt t o e b i j g e r i n g e r e werking overlsat
t e beperken door go e d e vormgeving havendammen
r k e dwarsstro-
j,
à
1
robbergingsve.rlies door i a n ~ s l i b b i n egebied t e n ioorden toegangsgeul [ t r a c é ' s 1 en 3)
'
door k l e i n e r e . l e n g t e ong. 25% van 1 B
veel gering (enkel.daumen t o e gangsgeal)
',
1,
1
gering ( e n k e l darmen t o e gangsgeul)
t e beperken door goede vormgeving, havendarr.men
s l u i s v e r zeeira6
gering
I
Kiddentracé
Kan. door Z u i d Beveland ( 3 u i t e n haven Hansweert)
iw e 5 1
moeilijkheden
door o n s t a b i e l e
I
I
v:einig problemen
n.v.t.
gsen problemen
v r r f f a cht
.an eventUeel i n i n nodel. van beperk. a t k l e i n e r overt e a-iuang; d e t a i l ichtsn+odel; deonkerzoek noodu&eail!onaerrock nood- Li?& . a k e l ii k n i e t van invlood
eeen
belangrijk
