Ministerie van Veiligheid en Justitie
>>>> Sfeerverslag Tweede Congres
Modernisering Wetboek van Strafvordering >>>>>>>>>>>> Donderdag 15 oktober 2015 De Rijtuigenloods, Amersfoort
Inleiding
15 oktober 2015, De Rijtuigenloods, Amersfoort “Hartelijk welkom op het Tweede Congres Modernisering Wetboek van Straf vordering. Vorig jaar was u er wellicht ook bij. Toen kon u aan de hand van discussiestukken meepraten over de wets voorstellen. Die zijn nu verder uitgediept en uitgewerkt. Wij gaan u vandaag bij praten over de stand van zaken.” Met deze woorden verwelkomde dag voorzitter Astrid Joosten alle aanwezigen op donderdag 15 oktober 2015.
Dagvoorzitter Astrid Joosten verwelkomde alle aanwezigen.
Dit jaar hadden wederom 400 belang stellenden vanuit onder meer de politie, het Openbaar Ministerie, de rechterlijke macht, de advocatuur en de wetenschap zich verzameld in De Rijtuigenloods in Amersfoort. Astrid Joosten vervolgde: “Er is het afgelopen jaar hard verder gewerkt aan de modernisering van het Wetboek van Strafvordering. Het blijft een ‘work in progress’. Het is bovendien een uniek project: we komen met z’n allen, vanuit verschillende perspectieven, tot een vernieuwd wetboek.”
Wisselwerking Na de openingswoorden betrad de minister van Veiligheid en Justitie, Ard van der Steur, het podium. “Op u allen wordt door ons een groot beroep gedaan bij het opnieuw opzetten van het wetboek en bij het doordenken en doorrekenen van de gevolgen in de praktijk van de keuzes van de wetgever. Dat moeten we ook van daag doen. De wisselwerking tussen wetgeving en praktijk vraagt van ons een voort durende vertaalslag bij de keuzes die de strafwetgever moet maken.” Procureur-Generaal van de Hoge Raad Jan Watse Fokkens nam hierna het woord. “Vorig jaar hadden wij de aftrap van dit project, na een jaar van hard werken maken wij vandaag de tussenbalans op om, waar nodig met aanpassing van de route, op de ingeslagen weg voort te gaan. Ik heb veel waardering en bewondering voor wat in het afgelopen jaar tot stand is gebracht door de ambtenaren van het departement en voor de wijze waarop door hen de discussie met de buitenwereld wordt aangegaan. Dat geeft enthousiasme en het congres van vandaag is van dat laatste een voorbeeld.” Hoog tempo De dagvoorzitter kondigde vervolgens de première aan van een korte voorlichtings film over het hoe en waarom van de modernisering van het Wetboek van Straf vordering. Na afloop van de video betraden Ruud Bik (plaatsvervangend korpschef Nationale Politie), Herman Bolhaar (voorzitter College van procureurs-generaal), Kees Sterk (plaatsvervangend voorzitter Raad voor de rechtspraak) en Bert Fibbe (Algemene Raad Nederlandse Orde van Advocaten, portefeuillehouder strafrecht) het podium voor een plenaire discussie. Dagvoorzitter Astrid Joosten bevroeg hen onder meer over de voorbereidingen op de modernisering van het Wetboek van Strafvordering binnen hun organisaties. Er is veel waardering voor het proces en de kwaliteit van de stukken. Een zorg is het tempo waarop het wetboek wordt aangepast. Herman Bolhaar wil het tempo er graag inhouden. Ruud Bik, Kees Sterk en Bert Fibbe gaven echter aan dat het tempo erg hoog ligt. Dit legt een druk op de organisaties. Wel waren de heren het eens dat er goed wordt samengewerkt tussen het ministerie en de uitvoeringspraktijk.
Minister van Veiligheid en Justitie, Ard van der Steur.
Procureur-Generaal van de Hoge Raad, Jan Watse Fokkens.
Astrid Joosten leidt de plenaire discussie met op het podium van links naar rechts: Ruud Bik, Herman Bolhaar, Kees Sterk en Bert Fibbe.
Workshops Na een korte koffiepauze begonnen de deelnemers aan de eerste ronde workshops. In totaal waren er drie workshoprondes, onder leiding van diverse deskundigen uit de strafrechtspraktijk en wetenschap. In de historische trein wagons en wachtkamers wisselden de congresdeelnemers van gedachten over de diverse wetsvoorstellen of lieten zich bijpraten over het wetgevings traject en de gevolgen voor de strafrechtspraktijk. Ook de droogcabine en het oude ketelhuis dienden als workshopruimtes.
Bezoekers konden tijdens drie opeenvolgende ronden deelnemen aan diverse workshops.
Lagerhuisdebat of we wel op de goede weg zijn.’ Bastiaan van Merwijk, strafrechter bij de Rechtbank Amsterdam, verdedigde de stelling ‘Marginale toetsing neemt niet weg dat een beroep op het verschoningsrecht zo nodig nader moet worden gemotiveerd. De rechter beslist.’ Robert Malewicz en Sander Janssen, beiden advocaat bij Cleerdin & Hamer Advocaten, betoogden waarom zij staan achter de stelling ‘Het moet mogelijk zijn voor advocaten om betalingen van meer dan € 5.000,- contant te kunnen aannemen als het voor een strafzaak nodig is’. Paul Verloop, advocaat bij Ploum Lodder Princen, nam de verdediging van de stelling ‘De raadsman moet tijdens het politieverhoor van zijn cliënt volledig vrij zijn om te doen wat in het belang van zijn cliënt is’ op zich.
Astrid Joosten nodigde de aanwezigen in de zaal uit om te reageren op vier stellingen via de PresentersWall, en vervolgens deel te nemen aan het debat.
Gelijktijdig met de drie workshoprondes werd er een Lagerhuisdebat gehou den in de sfeervolle ruimte ‘Zandstraalcabine’. Debatleider Astrid Joosten nodigde alle deelnemers uit actief deel te nemen aan het debat via een inter actieve online tool, de zogenoemde PresentersWall. Voorafgaand aan iedere stelling konden de aanwezigen via hun smartphone, laptop of tablet voor of tegen de stelling stemmen. De uitslag werd direct op een groot scherm gepro jecteerd. Vervolgens namen de stellingverdedigers het woord. Krijn van Beek, voormalig directeur Strategie van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, verdedigde de stelling ‘We willen alleen die innovatie van (straf-) recht die daadwerkelijk bijdraagt aan een veiliger en rechtvaardiger samen leving; we moeten daar heel bewust op koersen en met regelmaat meten
Debatuitslag Na ieder betoog kon het aanwezige publiek van zich laten horen. Iedere stel lingverdediger ondervond zowel bijval als stevige kritiek. Ter afronding werd aan het eind van ieder debat het publiek gevraagd nogmaals haar mening te geven via de PresentersWall. Bij sommige debatten stelde het publiek haar mening sterk bij, bij andere debatten bleef de mening van het publiek nage noeg gelijk. Op de volgende pagina vindt u per ronde en per stelling de uitslag van de stemming bij aanvang en na afloop van het debat.
Stelling 1: Marginale toetsing neemt niet weg dat een beroep op het verschonings recht zo nodig moet worden gemotiveerd. De rechter beslist. 1e ronde
87% EENS
ONEENS 13%
Na:
79% EENS
ONEENS 21%
2e ronde
84% EENS
ONEENS 16%
Na:
83% EENS
ONEENS 17%
3e ronde
81% EENS
ONEENS 19%
Na:
67% EENS
ONEENS 33%
Stelling 2: Het moet mogelijk zijn voor advocaten om betalingen van meer dan € 5.000,- contact te kunnen aannemen als het voor een strafzaak nodig is. 1e ronde
30% EENS
ONEENS 70%
Na:
57% EENS
ONEENS 43%
3e ronde
39% EENS
ONEENS 61%
Na:
59% EENS
ONEENS 41%
Stelling 3: We willen alleen die innovatie van (straf)recht die daadwerkelijk bijdraagt aan een veiliger en rechtvaardiger samenleving; we moeten daar heel bewust op koersen en met regelmaat meten of we op de goede weg zijn. 1e ronde
83% EENS
ONEENS 17%
Na:
65% EENS
ONEENS 35%
2e ronde
67% EENS
ONEENS 33%
Na:
40% EENS
ONEENS 60%
3e ronde
65% EENS
ONEENS 35%
Na:
32% EENS
ONEENS 68%
Stelling 4: De raadsman moet tijdens het politieverhoor van zijn cliënt volledig vrij zijn om te doen wat in het belang van zijn cliënt is. 2e ronde
28% EENS
ONEENS 72%
Na:
30% EENS
ONEENS 70%
Krijn van Beek, voormalig directeur Strategie van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, verdedigde bovenstaande stelling tijdens het Lagerhuisdebat.
Afsluiting Aan het einde van de dag verzamelden alle aanwezigen zich in de centrale hal van De Rijtuigenloods voor een hapje en een drankje. Vanaf een zeep kist sloot Anneke van Dijk, directeur van de directie Wetgeving en Juridische Zaken van het ministerie van Veiligheid en Justitie, het congres af. “Het is een prachtdag geworden. Een boeiend ochtendprogramma. En de workshops vanmiddag waren leerzaam en nuttig met uitkomsten waar we weer wat mee kunnen. Dat wordt bijna traditie. Vorig jaar hadden we ook zo’n goed congres met uitkomsten waar we mee verder konden en die hebben bijgedragen aan de Contourennota. Met uw inbreng kunnen we - onder dankzegging - verder aan de slag op weg naar een nieuw, modern en toegankelijk Wetboek van Strafvordering.” Aanwezigen namen de gelegenheid te baat te netwerken onder het genot van een hapje en een drankje.
