Concernzaken (071)54 58 757
[email protected]
Gemeente Leiderdorp
GEMEENTELEIDERDORP Afd.
Nr.
^ 5 ^ . . ? . 0 ^
C
El
g\*
AV
S 2
Ingekomen f 9 j / $ p 2011 Kopie naar:
Aan de ledenvan de Raad
8
IG
Weeknr.afd. Afdoening:
datum kenmerk betreft
VERZONDEN 18januari 2011 2011U00136 Standvanzakenfinanciële positie Leiderdorp
\ 3 JAN. 2011
Geachte ledenvande Raad,
Naar aanleiding van hetverzoek vandeWerkgroep Kerntaken informerenwij uop basis van de laatste inzichten over deteverwachten tekorten indejaren 2012-2015. Wij signaleren een aantal ontwikkelingen diewij indetabellen opdevolgende pagina hebben samengevat (Overzicht 1geeft Leiderdorpse situatieweer, Overzicht 2geeft de landelijke situatie weer wat specifieke doeluitkeringen betreft): >
Destandvan de begroting na Begrotingswijziging 1(dezewordt eindjanuari 2011 inde raad behandeldter besluitvorming). De laatste circulaire (decembercirculaire2010) is hierinverwerkt, inclusief de rekenfout van400 miljoen van het ministerie van Financiën. Daarnaast is het risico meegenomen dat mogelijk de opbrengsten vande precario zullen wegvallen (noggeen besluitvorming over door het Rijk) als uitvoering wordt gegeven aan de motie-Heijnen. Deze motie lijktzich overigens vooralte richten opde precario die de (kleine) ondernemers inrekening wordt gebracht voor borden en uitstallingen op de openbare weg. Het isdaarom de vraag o f - gelet op eerdere besluitvorming van Rijkswege opditvlak- de uitvoering van de motie ook de precario voor liggenen leggen van kabels en leidingenzal betreffen. De motiegeeft overigens aan dat er mogelijkheden zijn dit nadeelte compenseren middels eentoegestane evenredige verhoging opde onroerendzaakbelasting voor niet-woningen. Deze lastenverhoging, dieverdeeld wordt over ondernemers die hier mogelijk geen belang bij hebben,verenigt zichslecht met het coalitieakkoord. > Dekortingen op specifieke uitkeringenzijntot op heden slechts 'macro' bekend,deze zijn apartweergegeven. Tot op heden is niet bekendwat ditzal betekenen voor Leiderdorp > Inde huidige meerjarenbegroting zit nogstructureel een algemene taakstelling ter grootte van€ 500.000 verwerkt, die elkjaar opnieuw moetworden ingevuld. Gedachte achter
Gemeentehuis Statendaalder1 2353TH Leiderdorp Postbus 35 2350AA Leiderdorp Telefoon(071)54585 00 Telefax (071)58956 91
-2-
dezetaakstelling was omvooruitte lopen opde onderuitputtingen die de afgelopen jaren voor overschotten zorgden.Tijdens de begrotingsbehandeling in november 2010 heeft het college aangekondigd dezetaakstelling met ingangvan2012 uit de begroting te willen filteren. Het college rekent dit dustot de bezuigingsopgaaf. > Voor nieuw beleid iser opdit moment geen ruimte.We houden ons hierbij vast aande afspraken inhet coalitieakkoord dat er nieuw beleidwordt gefinancieerd door oud beleid in te ruilen. Dit houdt indatde begrotingzoals die nuisvastgesteld structureel kan worden uitgevoerd. Eris bijdit beelddusgéén ruimte voor bijv.de uitvoering van het nu reeds geldende I W P ofeventuele anderewensen t.a.v. nieuw of intensivering vanbeleid. Overzicht 1
saldo nabegrotingswijziging 1
2011
2012
2013
12.627,00
156.495,00
123.224,00
nadeel
nadeel
nadeel
wegvallenprecario(bijnietcompenseren)
saldo nadezeposten
12.627,00 nadeel
afboeken alg. taakstelling
500.000,00
2014 204212,00voordeel
2015 357.220,00 nadeel
538.004,00
538.004,00
538.004,00
538.004,00
694.499,00
661.228,00
333.792,00
895.224,00
nadeel
500.000,00
nadeel
500.000,00
nadeel
500.000,00
nadeel
500.000,00
Overzicht 2 Verlaging spec. Uitkeringen (marco.inmin)* 2011
2012
2013
2014
2015 Strc
-80
-300
10
10
40
140-
140-
140-
100-
Decentralisatietaken Jeugdzorg AWBZ-taken
Overigekortingen Regionale uitvoeringsdiensten
50-
80-
100-
100-
Normeren lokaal inkomensbeleid
40-
40-
40-
40-
40-
120-
120-
20-
20-
Minder politieke ambtsdragers Gerichte schuldhulpverlening
20-
20-
20-
80-
80-
80-
Ontwikkelingeninspecifiekeuitkeringen VanMontfransgelden + leefbaarheidsgelden Stopzetten ISV/BLS Aanbesteden OVinG3
60-
Beperken nieuwe instroom WSW
80-
80-
230-
230-
60-
120-
120-
30-
100-
650-
Gerichte re-integratie en begeleiding ontschotte WWB, Wajongetc. Uitbreiding doelgroep W E
200-
290-
420-
490-
300-
30
50
50
50
50
120-
120-
120-
120-
90-
120-
160-
120-
Overigeonderwerpen Bijdrage afvalfonds Bijdrage BDU/regionaalOV
30-
60-
* afkomstig uit:VNG-reactie op het regeerakkoord
Het college neemt op basisvan bovenstaande als uitgangspunt datwat het rijk bezuinigt op specifieke uitkeringen, inbeginsel nietzalworden opgevangen door degemeente enéén op éénzalworden doorvertaald naar het betreffende beleidsveld. Dit kan echter onbedoelde en ongewenste neveneffecten hebben die uiteindelijk weer extra kosten betekenen voor de gemeente. Ook is het van belang dat hetwettelijk kader van de betreffende regeling zich niet tegen eendergelijke aanpak verzet. Mocht dewens ontstaan- als ermeerzekerheid over de effecten is- om rijksbezuinigingen opde specifieke uitkeringen toch opte vangen,danzaldekking gevonden moetenworden in bezuinigingen op andereterreinen (ombuigen). Inde bijlage is naderetoelichting op de kortingen opspecifieke uitkeringen uitgewerkt.
-4-
Het college concludeert opdit moment dat een bezuiniging nodig isvan ruim structureel € 1 miljoen (exclusief het mogelijk wegvallen van de precario) om: 1. de bezuinigingen van rijkswege opde algemene uitkering opte vangen 2. de algemene taakstelling inde lopende begroting inte vullen 3. eventuele bezuinigingen opde specifieke uitkeringen opte kunnen vangen 4. dekking tegenereren voor nieuw of nog uitte voeren beleid. De maximale opgave schattenwij op basis van dethans beschikbare gegevens op€ 2,5 miljoen (bijgeen doorvoering van korting alsgevolg vanverlaging van de specifieke doeluitkeringen). Als extra mogelijk risico schattenwij indat indien het Rijk de ingeboekte bezuinigingen niet realiseert dit mogelijk doorvertaald wordt naar de lokale overheden (zoals bijdeWMO isgebeurd in2009). Het collegezal de komende tijd met het MT ook aande slag gaan om oplossingen te zoeken voor detekorten diewij voorzien. De uitkomsten van uw kerntakendiscussie zullen uitgangspunten vormen van onzevoorstellen inde besluitvorming worden betrokken. Deze benadering biedt mogelijkheden voor eenefficiënt traject naarde Kadernota 2011 als opmaat naar een structureel sluitende begroting 2012- 2015. Wij streven ernaar onze voorstellen in maart aan uvoor te leggen. Wij hopen uhiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, burgemeester enwetho
&l<^1 A.H. Schouten secretaris
M.Zbnnevylle Q burgemeester
Onderwerp: Datum: Registratienummer Corsa:
Bijlage: Brief raadfinanciële positie Leiderdorp 18januari 2011 2011J00093
Professionelehulptsnodig
Externehulpisnodig
\
Probleemwordtopgelostmetsociale omgeving
Burgeriszelfinstaatomprobleemopte, lossen
De meeste mensen hebben geen hulp nodig. Een tweede grotegroep kan met lichte ondersteuning uit de omgeving verder (bv. via mantelzorg). Devolgende laag heeft intensievere steun nodig (opgebied van de WMO bijvoorbeeld hulp bij het huishouden). Enals dit allemaal nietwerkt, dan worden een beroep gedaan op de professionele voorzieningen (jeugdzorg, de bijstand en de verpleeghuishulp). De heersende gedachte isom de preventieve structuren dusdanig inte richten dat een beroep opde professionele hulpverminderd wordt.
De kortingen op de hierboven genoemde doeluitkeringen betekent dat door gemeenten vooral indeverplichte voorzieningen zalworden voorzien (niveau Bvan de piramide). Op de inzet van de preventieve voorzieningen (niveau C)zal bezuinigdworden. Hetvangnet dat hier gecreëerdwordt enals doel heeft om het beroep op duurdere externe en professionele hulpteverminderen wordt hiermee minder. Devorm van de piramide verandert omdat niveauA en Binomvangtoenemen. Dit is inalgemene zin de consequentie van korting op deze doeluitkeringen. Hieronder wordt specifieker opde 3specifieke uitkeringen ingegaan.
WMO Deverlaging vande specifieke uitkeringenWMO hebben te maken met het voornemen van het Rijk omdelenvandeAWBZ naargemeenten afte stoten. Ditgeldt voor met name de kortdurende uitleen,die straks bijgemeenten wordt ondergebracht. Daarnaast dienen gemeenten deWMO op prestatieveld 6 (hetverlenen van individuele voorzieningen) efficiënter uittevoeren en meervanuit de klantvraag.Samen met deklant moet worden gekeken (gesprekken aan de keukentafel/huiskamergesprekken) hoede beperking van mensen kanworden opgelost. Deze 'kanteling'van deWMO moet ook de nodige bezuinigingen opleveren. Gemeenten hebben alenige ervaring met deoverheveling van taken vanuit de rijksoverheid. Steeds ishet budget leidend geweest enzijngemeenten inde knelgekomenvanwege het ontbreken vaneen invoeringsbudget. Erwordt al periodiek
gekeken opwelkewijze bezuinigingsdoelstellingen (schaalvergroting, regionale aanbesteding, regionale beheersorganisatie, beperking van het aanbod etc) kunnen worden gerealiseerd. Verschraling van hetaanbod kanwel betekenen dat het beroep opvoorzieningen optermijn zaltoenemen,aangezien ergeengeld meerzalzijn voor veel preventieve maatregelen. Daarnaast zal het principe "budget is leidend' betekenen dat ereengroter beroepzal worden gedaan opvrijwilligers en mantelzorgers,die nualheelschaars zijnenwaar ivm beperkt budget door degemeente minder ingeïnvesteerd wordt. Jeugdzorg Dehuidige manierwaarop dejeugdzorg isgeorganiseerd enopereert zal een wezenlijke verandering moeten ondergaan. Deeffectiviteit van dejeugdzorg moetworden verbeterd door eenstelselherziening. Het kabinetzal hiertoe de volgende maatregelen nemen: Er moet éénfinancieringssysteem komenvoor het huidige preventieve beleid,de huidige vrijwillige provincialejeugdzorg, dejeugd LVG (licht verstandelijk gehandicapten) enjeugdggz. In lijnmet het advies van de Parlementaire Werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg, worden gefaseerd alletaken op hetgebiedvanjeugdzorg overgeheveld naar degemeenten. Het betreft hier:jeugd-ggz (zowelAWBZ alsZorgverzekeringswet), provincialejeugdzorg, geslotenjeugdzorg,jeugdreclassering,jeugdbescherming en licht verstandelijk gehandicapte jeugd. Preventie envrijwillige hulpverlening wordt ingoede afstemming met gedwongen hulpverlening georganiseerd door (samenwerkende) gemeenten. DeCentra voor Jeugd en Gezin die inmiddels gerealiseerd zijn, zullen bijde overheveling naar de (samenwerkende) gemeenten gaandienen alsfront office voor allejeugdzorg vandegemeenten. Gemeenten wordenfinancieel en uitvoeringstechnisch verantwoordelijk voor de uitvoering van allejeugdzorg die nuonder het Rijk, de provincies, degemeenten deAWBZende ZvW valt.Alle gelden die hier momenteel inomgaanzullen (incl. 90mln die provincies vanuit hun algemene middelen inzetten voorjeugdzorg), verminderd met eenefficiencykorting (80mln in 2015, oplopendtot 300mln indejaren daarna),worden overgeheveld naargemeenten. Door het samenvoegen van de verschillende financieringsstromen en het laten vervallen/anders vormgeven van het recht opzorgzijngemeenten instaat maatwerk te leveren en is hetde gedachte dat het stelsel vanzorg voorjeugdigen doelmatiger endoeltreffender wordt vormgegeven. Verwachting isdaterzeker efficiencywinst te boekenzalzijn door verregaande samenwerking. Gemeenten (waaronder ook Leiderdorp) bereidenzich hier alopvoor en nemen deelstraks deelaan pilotprojecten. Opdit moment is het nogkoffiedik kijken hoe de regeling er straks komt uittezien, maar devergelijking met de problematiek van de individuele voorzieningen ende bijstand iszeker aanwezig zijn. Verschraling van het aanbod met 'het budget is leidend'zal leidentot eengroter beroep opvoorzieningen en minder investering in het vangnet van preventieve voorzieningen.Anderzijds maken aangekondigde bezuinigingen gemeenten wellicht ook creatief enopsamenwerking gericht.
Werk en inkomen Op dit moment wordt door de overheid de laatste handgelegd aaneen beleidsnotitie die helderheid moet verschaffen hoede nieuwe regeling voor bijstandsgerechtigden, Wajong'ers enWsw'ers er komt uittezien.Werken naar vermogen lijkt het nieuwe uitgangspunt te worden. Het is nogeven koffiedik kijken maar erzalfors bezuinigdworden aan de uitgavenkant. Gemeenten zullen hiervan niet profiteren,aangezien alleen de uitgaven van het rijkzullen worden verminderd. Het aantal mensen dat een beroepzal doen op de 'nieuwe uitkering'zal naar verwachting toenemen, aangezien de middelen in het participatiebudget fors naar benedenworden vastgesteld (zie onlangs door B&Wvastgestelde participatievisie) Gemeenten zullen creatief eneffectief aande slag moeten om de pijnenigszins te verzachten.Voorwat de bezuinigingen op het participatiebudget (inburgering, volwasseneneducatie en re-integratie) betreft wordt alvoorgesorteerd/geanticipeerd opde te
ontstane situatie en ishet budget leidend. Het risico dat hettottoename van bijstandsgerechtigden leidt is aanwezig.Voorwat betreft de nieuwe regeling zal veel afhangen vanwelkefinanciële compensatie gemeenten van het rijk krijgen om uitvoering van de regeling gestaltetegeven. Uiteindelijk zal het er omgaan om meerwerkgevers te verleiden met mindergeld meer mensen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt of met een beperking indienst te nemen. Lukt dit nietdanzal het beroep op een inkomensvoorziening toenemen. Dit verzoek valt nietteweigeren.
Overige kortinqen Regionale uitvoeringsdiensten
Minder politieke ambtsdragers Van montfransgelden+ leefbaarheidsgelden De budgetten voor het investeringsbudget stedelijke vernieuwing en budget locatiegebonden subsidies (ISV/BLS) wordt vanaf 2015 stopgezet.
Aanbesteden OV inG3 Bijdrage afvalfonds Bijdrage BDU/regionaalOV (een korting van 5%wordt vanaf 2011jaarlijks opde uitkering toegepast)
Minder budget beschikbaar om kwaliteit van degemeentelijke vergunningverlening, toezicht en handhaving teverbeteren. Nvt op Leiderdorp Effect worden nader uitgezocht Minder budget beschikbaar omte investeren insociale woningbouwprojecten en/of stedelijke vernieuwing. Moeilijker om sociale woningbouw te realiseren cq minder projecten met socialewoningbouw. Het huidige budget inde reserve socialewoningbouw isleidend. Nvtop Leiderdorp Effect wordt nader uitgezocht Deze BDUwordt door ons ingezet bij Holland Rijnland alwaar er onder meer het aanvullend openbaar vervoer (de regiotaxi) van wordt gefinancierd. Bij korting op deze uitkering is minder budget beschikbaar omte investeren inde bereikbaarheid van (kwetsbare) burgers vanonze regio.
