FIRE! doors&Projects - Actief op de Belgische markt sinds 2004 - Fire!doors&projects streeft ernaar een compleet gamma producten te kunnen aanbieden van toepassingen in het brandwerende gebeuren. - Hiertoe wordt samengewerkt met een aantal partners in de volgende producten: - houten brandwerend schrijnwerk - stalen brandwerend schrijnwerk - stalen beglaasd brandwerend schrijnwerk - alu beglaasd brandwerend schrijnwerk - brandwerende afdichtingen - De montage wordt hierbij verzorgd door een aantal monteurs,elk met hun specialiteit. - Onze troeven zijn dus duidelijk: - alles in 1 hand - opvolging van A tot Z - sterk in maatwerk - een voorkeur voor alles wat buiten standaard en speciaal is. - werken volgens Benor - werken met erkende plaatsers of onder toezicht van erkende plaatsers. Het Rf gebeuren in België 1. Wat is de markt? De markt in België wordt bepaald door de “Basisnormen Brandpreventie” of KB van 19/12/1997 Hierin wordt bepaald waaraan bepaalde gebouwen inzake brandweerstand en compartimentering dienen te voldoen. Hiertoe onderscheid men 3 types van gebouwen a) de hoge gebouwen met h>25m b) de middelhoge gebouwen met 10m
Logischerwijze worden de vereisten strenger naarmate de hoogte van de gebouwen toeneemt. Verder zijn er nog specifieke verordeningen zoals het KB van 06/11/1979 inzake brandveiligheid van ziekenhuizen, en het KB van 12/03/1974 inzake brandveiligheid van rust en bejaardentehuizen. Het gebouw wordt opgedeeld in compartimenten. Elk compartiment is brandwerend geïsoleerd van een ander compartiment. Om deze compartimenten te bekomen wordt gebruik gemaakt van brandwerende materialen. Zoals daar zijn: - brandwerende wanden,vloer en plafondelementen - brandwerende deuren - brandwerende ramen,puien - brandwerende kleppen in HVAC voorzieningen - brandwerende dichtingen bij doorvoeren van leidingen van 1 compartiment naar het andere - brandwerende bescherming van dragende structuren in beton staal of hout. De brandweerstand van deze materialen wordt uitgedrukt in de tijdsduur gedurende dewelke het materiaal zijn brandwerende functie kan vervullen. Men spreekt dan van een brandweerstand van een half uur tot twee uur of meer. 2. Bepaling van de brandweerstand van een element. De elementen die deel uitmaken van een compartiment dienen een “weerstand tegen brand” te hebben. In Belgie spreekt men van een Rf waarde (Résistance au Feu). Deze waarde wordt uitgedrukt in uren of minuten, naargelang de weerstand in tijd die gevraagd of behaald wordt. Om alle elementen kritisch en op uniforme wijze te kunnen beoordelen wordt in Belgie de norm NBN713.020 gehanteerd. Hiertoe worden de brandwerende elementen beproefd in een erkend laboratorium, volgens een geijkte procedure.
In België is dit het Laboratorium voor brandweerstand te Gent of Warrington Fire Gent, onlangs opgenomen in de groep Warrington Fire of het Laboratoire de Résistance au Feu te Luik. Beide laboratoria beschikken over ovens van 3m op 3m waarin de te testen monsters kunnen worden gemonteerd. In de oven wordt, via een genormaliseerde curve (iso-curve) een temperatuur opgebouwd die op 30 minuten 821°C en op 60 minuten 925°C bereikt. Volgens de norm dienen bij deze temperaturen aan de volgende criteria te worden voldaan: - Mechanische stabiliteit Het brandwerende element moet gedurende de vooropgestelde tijdsduur en na de proef zijn mechanische stabiliteit behouden. - Vlamdichtheid Vlammen of ontvlambare gassen moeten tot de ovenzijde beperkt worden. - Thermische isolatie De temperatuur mag aan de “koude zijde” niet meer oplopen dan 180°C lokaal of 140°C gemiddeld over alle meetpunten. Aan het beproefde element wordt een Rf waarde toegekend voor de duur waaraan aan deze drie criteria werd voldaan. 3. Het Europese verhaal De huidige norm NBN713.020 wordt in de toekomst vervangen door de Europese norm EN13501-2-3 en 4. Voor de berekeningen zal ook gebruik gemaakt worden van de Eurocodes. De beproevingsnormen worden opgenomen in de horizontale normen EN1634 delen 1-2 en 3.
De nomenclatuur wordt dan ook uitgebreid en aangepast en wel als volgt: - R = Stabiliteit - E = Vlamdichtheid - I = Thermische isolatie Voor dragende en scheidende functies bekomen wij bvb: REI30, REI60, REI120 Voor uitsluitend dragende functies bekomen wij bvb: R30, R60, R120 Voor uitsluitend scheidende functies bekomen wij bvb: EI30,EI60,EI120 Voor uitsluitend vlamdichte functies bekomen wij bvb: E30,E60 Specifiek voor deuren wordt Rf30= EI30,Rf60= EI60 ( hierbij wordt nog een onderscheid gemaakt tussen EI1 voor België en EI2 voor de rest van Europa.Waarbij de beproevingsnorm EI1 meer beperkingen aan het systeem oplegt dan EI2) Momenteel worden de recentste brandproeven reeds volgens Europese norm uitgevoerd,in combinatie met de geldende nationale norm. De overstap van Rf naar REI komt eraan, 2009 zou het overgangsjaar worden. Via de geharmoniseerde productnormen wordt ook in de toekomst aanleiding gegeven tot een CE markering. De datum van inwerkingtreding hiervan is nog niet bekend. Een coëxistentieperiode van slechts 1 jaar zal dan van toepassing zijn. 4. Proefverslagen en het Benor verhaal Na het succesvol volbrengen van een brandproef in een erkend laboratorium, wordt een proefverslag opgesteld waarin het geteste element tot in de kleinste details wordt beschreven.
De werkelijk uit te voeren gehelen mogen hier niet van afwijken. Indien de behaalde testresultaten uitzonderlijk goed blijken te zijn, kunnen afwijkingen (bvb grotere afmetingen) toegestaan worden. Omdat niet elke mogelijke configuratie kan worden getest bestaat op de Belgische markt het “Benor dossier” Deze werkwijze laat toe om verschillende uitgevoerde testen samen in 1 dossier te gieten en hierin ook alle mogelijke afwijkingen op te nemen. Dit Benor dossier wordt dan de handleiding voor de uitvoerder of klant die perfect kan nagaan of de geleverde producten conform werden uitgevoerd. Het Benor dossier behelst echter meer dan dit: Een doorgedreven interne productiecontrole en een steeksproefgewijze externe controle van de productie door een erkend controleorganisme (SECO) zorgt ervoor dat wat geproduceerd wordt conform is aan het Benor dossier. Elk aldus geproduceerd element wordt voorzien van een Benorlabel, dat per element genummerd is, de brandweerstand aangeeft en steeds traceerbaar is bij de fabrikant. Aan het Benorlabel is ook een systeem verbonden van “erkend plaatser.” Dit systeem garandeert de plaatsing conform het geldende Benor certificaat. Het systeem “erkend plaatser” staat onder toezicht van ISIB die de plaatsingsattesten beheert en eveneens steeksproefgewijze controles op de werven uitvoert. ISIB kan door de bouwheer ook worden ingezet om op het einde van de werkzaamheden een eindcontrole uit te voeren. Voor de fabrikanten/plaatsers heeft ISIB ook een adviserende rol naar afwijkingen tov het attest toe. Het Europese verhaal maakt dat beide systemen momenteel regelmatig onder vuur komen te liggen. Het systeem erkend plaatser werd door een klacht van de Bouwunie reeds afgebouwd tot een vrijwillig systeem.
Het systeem op zich blijft de moeite om in stand te houden, omdat het steeds een correcte uitvoering garandeert aan de eindgebruiker, wat de algemene veiligheid toch ten goede komt. Anderzijds heeft bvb Frankrijk onlangs zijn regelgeving verscherpt door het invoeren van een AFNOR keuring voor bepaalde elementen. Zo beschermt elk land maximaal zijn belangen. 5. De producten: Staal Staal is sowieso een brandbestendig product. Maar is het daarom ook eenvoudig om te turnen naar een brandwerende deur? Het probleem bij staal is de hoge geleidbaarheid van temperaturen. Het komt er dus op aan de constructie zodanig op te bouwen dat er een isolatie van de binnenste (vuurzijde) en de buitenste schaal wordt tot stand gebracht. Op zich lukt dit vrij goed. Wel moet er rekening gehouden worden met de grote uitzettingscoëfficient van staal en het grote temperatuurverschil tussen beide schalen bij brand.(+800°C geeft een uitzetting van +- 1cm per meter) Hierdoor gaat het staal sterker uitzetten aan de vuurzijde, wat een grote vervorming van het geheel teweegbrengt. Bij deuren bvb is het dan ook belangrijk om de juiste sloten te voorzien zodat de deur gedurende de ganse proef wel degelijk gesloten blijft. Om de dichting tussen deur en deurkader te verzekeren wordt gebruik gemaakt van bij hitte opzwellende dichtingen. Vaak worden bij dit type deuren de deurkaders opgegoten met beton. Beton heeft hier de eigenschap hitte te absorberen waardoor het staal gekoeld wordt. Andere producten zijn bvb silicaat platen waar het chemisch gebonden water bij grote hitte vrijkomt en door deze verdamping het systeem gaat koelen. Ook de zwelbanden vertonen een endotherme reactie en hebben daardoor een koelend effect op de structuur.
Stalen structuren dienen dus afdoende beschermd te worden om vervorming tegen te gaan. Dragende stalen structuren dienen ook afdoende beschermd te worden daar deze bij 600°C hun draagkracht substantieel verliezen.(-50%) 6. De producten: Hout Hout is van nature uit een brandbaar product. Toch worden hiermee ook brandwerende elementen vervaardigd die dezelfde brandweerstand als de stalen deuren bereiken. Het voordeel van hout is de lage geleidbaarheid van temperatuur. Hout vereist grotere secties van profielen omdat hier gerekend wordt op de inbrandsnelheid van het hout. Aangezien deze snelheid niet voor alle houtsoorten gelijk is wordt vooral geopteerd voor hard hout. Voor hout met een volumemassa van 500kg/m_ bedraagt de inbrandingssnelheid 0.7mm per minuut. Gezien de inbrandingssnelheid, dient ter hoogte van het slot,waar de dikte van het materiaal het geringst is,een extra bescherming met schuimvormend product te worden voorzien In tegenstelling tot stalen deuren vervormt hout weinig, behoudt het grotendeels zijn initiële sterkte en isolatievermogen. Houten deurbladen worden zowel in houten als in stalen deurkaders gemonteerd. De speling tussen muur en deurkader wordt opgevuld met minerale wol of rotswol.Glaswol is hier uit den boze gezien de lage smelttemperatuur.(600°C) 7. De producten: Gemengde producten Deze systemen zijn dikwijls opgebouwd uit een stalen kern, aan beide zijden geïsoleerd met een brandwerend materiaal (platen met veel chemisch gebonden water en hoge densiteit)
Het voordeel van een dergelijk systeem is de relatief lage temperatuur van het beschermde staal. Hierdoor wordt de uitzetting beperkt en dus ook de vervorming. Door in te spelen op de dikte van het gebruikte plaatmateriaal kan men de brandweerstand verhogen of verlagen. 8. De producten: Glas In alle voorgaande systemen kan geopteerd worden om de gehelen te voorzien van een glaspaneel. Hiervoor wordt tevens een onderscheid gemaakt tussen E (enkel vlamwerend), EW (vlamwerend met emmissieverlaging) en EI (vlamwerend en isolerend) - E beglazing is een enkelvoudige beglazing welke weerstand biedt aan de hoge temperaturen, de vlamdoorslag belet maar geen isolerende functie biedt. De stralingswarmte die door deze beglazing heen gaat kan dus bvb in een kamer de brandhaard verder zetten. - EI beglazing is een meervoudige beglazing. Naargelang de gewenste brandweerstand worden meerdere lagen glas gescheiden door een aantal lagen brandwerend schuimvormend product. Op deze manier wordt ook op het glasoppervlak de temperatuur beperkt tot 180°C in 1 punt en 140°C gemiddeld over alle meetpunten. Deze beglazing geeft een optimale bescherming van de omgeving bij brand. De maximale en minimale afmetingen van de beglazing worden hernomen in het van toepassing zijnde testverslag. - EW beglazing is een meervoudige beglazing Dit vrij nieuwe product is eigenlijk een combinatie van de twee voorgaande. Het is een EI beglazing waarvan het isolerende vermogen beperkt werd, maar waar de radiatie eveneens sterk werd beperkt. Sinds kort is er ook een CE markering van het product van toepassing, zodat ook met deze beperkingen dient rekening te worden gehouden.
9. De producten: Dichtingen Telkens wanneer een compartiment wordt doorbroken veroorzaakt men een zwak punt. Dergelijk zwak punt is bvb de doorvoering van leidingen, kabelgoten, HVAC uitrusting doorheen de compartimentering. De openingen die aldus ontstaan worden afgedicht met een brandwerend element opgebouwd uit hoge densiteit rotswol matten aan beide zijden bestreken met een bij brand opschuimende verf. Met een brandwerende pasta worden de matten verlijmd aan de omringende structuur. Naargelang de situatie kunnen ook de kabels en leidingen aan beide zijden van de aldus bekomen afdichting bestreken worden met een brandwerende opschuimende verf.(zie hiervoor het proefverslag) 10. Bijlagen Enkele principedetails van deze verschillende producten. 11. Referenties - Dexia Marche en Famenne Rf beglaasde en inbraakwerende elementen - Home Astrid RUGent Rf stalen deuren - Merloffice Luxemburg Rf houten deurgehelen,deels beglaasd - Interparking Brussel Rf gyprocwanden - Hotel Matelotte Antwerpen Rf beglaasde deurgehelen - Residence Palace Brussel Rf houten deurgehelen,deels beglaasd - Parking Sint Pietersplein Gent Rf dichtingen in leidingenschacht - Covent Garden Brussel Rf stalen deuren
- Association of European Airlines Rf beglaasde deurgehelen met toegangscontrole - Parking Bethune Rf wanden in gyproc en Rf deuren in hout - Interparking Industrie Brussel Rf stalen deuren en beglaasde vaste ramen - Confederation of Finnish Industries Brussels Rf houten deurgehelen,deels beglaasd met toegangscontrole - KTA Hasselt Rf beglaasd deurgeheel met branddetectie - Interparking Wetstraat Brussel Rf metalen deur deels beglaasd met toegangscontrole - Vertegenwoordiging van de Finse Ambassade te Brussel Rf metalen beglaasde deuren en Rf houten inbraakwerende deuren - De Bijloke Gent Rf houten deurgehelen - Oktopus Brussel Rf 2uur stalen deur - Centre Ouvert pour Réfugiés à Jumet Stalen buitenschrijnwerk en automatische schuifdeur - Ugine ALZ Genk Stalen Rf deuren en brandwerende dichtingen - 3M Zwijndrecht Rf 2uur beglaasd vast raam - AZ Middelares Deurne Rf houten deurgehelen,Rf dichtingen, Rf wanden in gyproc - Universiteit Antwerpen Rf deurgehelen in staal - CPAS Mons Rf beglaasde raam en deurgehelen - Portalis Ministerie van Justitie Beglaasde deurgehelen, meubelwerk ontvangstbalie, kogelwerende elementen