-e: UPI 003 Vrijschakelen van installatie(delen)

/

P.egJstratienumïT::-:' Documentor: 200109-50034

-e:

UPI 003 Vrijschakelen van installatie(delen)

versiedatum Opsteller Check

Autorisatie

1-6-2005

1-3-2009

7-4-2011

M. Bovens

R. Henskens Werkgroep Werkvergunningen J. Ghuijs J. Ghuijs L. Kroon R. Kamst R. Frederiks L. Grubben R. Kamst

mt

•

UPI-003 Veiligstellen van installatie(delen), blz. 2 van 9

UPI 003 Vrijschakelen van installatie(delen) Uniforme Productie Instructie Deze UPI beschrijft een onderdeel van het proces “Uitvoeren installatiewerkzaamheden”.

Belangrijkste wijzigingen/aanvullingen: 1. Het onderdeel steek/blindflens is uit dit document gehaald 2. Voor het onderdeel steek/blindflens is een nieuwe instructie opgesteld 3. Het formulier steek/blindflens is aangepast

Alle papieren versies zijn niet beheerst!


Inhoudsopgave

1

Doel

4

2

Doelgroep

4

3

Toepassingsgebied

4

4

Definities/Afkortingen

4

5

Referenties

6

6

Werkwijze

6

6.1

Te nemen stappen

6

6.1.1

Initiëren vrijschakellijst

6

6.1.2

Installatie(deel) vrijschakelen

7

Enkelvoudig vrijschakelen

7

Vrijschakelen gestuurde ventielen/kleppen

7

Gebruik vergrendelsloten

7

Aanbrengen van vrijschakellabels

7

Drukloosheid vaststellen

8

Vloeistofvrij

8

Gasvrij

8

Besloten ruimten

8

6.1.3

Elektrotechnische vrijschakelwerkzaamheden

8

Elektrisch vrijschakelen voor mechanisch werk

8

Elektrisch vrijschakelen voor elektrisch werk

8

Gebruik schakelplan

8

Spanningsloosheid vaststellen

9

6.1.4

Check veiligschakeling

9

6.1.5

Normaliseren

9

7

Afwijkingen/Aanvullingen

9

8

Formulieren/Hulpmiddelen (Hyperlinks: Control + aanklikken)

9



1

Doel Bereiken dat de veiligheid van personen en installatie tijdens het uitvoeren van werkzaamheden is gewaarborgd.

2

Doelgroep Alle medewerkers van Essent en derden die direct betrokken zijn bij de voorbereiding en uitvoering van werkzaamheden in of nabij de installatie, in gebouwen of op het terrein.

3

Toepassingsgebied De instructie is van toepassing op alle vestigingen van Essent Energie Productie voor werkzaamheden in of nabij de installatie, in gebouwen of op het terrein, m.u.v. reguliere bedieningswerkzaamheden.

4

Definities/Afkortingen BEI, Bedrijfsvoering van Elektrische Installatie

Veiligheidsopleiding voor elektrotechnische handelingen.

Eindverbruiker

Laatste component in een elektrische keten, meestal een elektromotor.

Herkenningslabel

Label aan componenten waaraan gewerkt moet worden. Op de herkenningslabels staan minimaal het installatiedeel, de datum en het werkorder nummer vermeld. Tevens is plaats voor evt. opmerkingen.

Schakelplan (Hoog- en Laagspanning)

Plan waarin alle schakelingen in het hoog- en laagspanningsnet zijn vermeld die leiden tot een gewenste bedrijfssituatie

Vrijschakelen van ingekapselde radioactieve bronnen.

Vanuit het besluit stralingsbescherming is een schriftelijke instructie opgesteld. Deze bedieningsinstructie luidt “instructie betreffende het toepassen van vast opgesteld niveau- en dichtheidsmeters met ingekapselde radioactieve bronnen” Kernenergiewet dossier A2.2



Voordat werkzaamheden (in de nabijheid van de RA-bron) mogen worden uitgevoerd moeten de bronnen worden gesloten en evt. verwijderd. Deze werkzaamheden mogen alleen door geautoriseerde personen worden uitgevoerd.

Vergrendelsloten

Hangsloten die op een component worden gehangen om te voorkomen dat de toestand gewijzigd wordt.

Vrijschakellijst

Op de vrijschakellijst wordt de toestand aangegeven welke een installatie(delen) tijdens een vrijschakeling moet hebben om veilig aan het systeem te kunnen werken

Vrijschakellabel.

Label dat aan een component wordt bevestigd om aan te geven dat de toestand van dat component niet gewijzigd mag worden.

Vrijmaakmethodes Afkoppelen

Enkelvoudig vrijschakelen

Een fysieke scheiding aanbrengen om ervoor te zorgen dat de componenten waaraan gewerkt zal worden geen verbinding meer hebben met niet vrijgeschakelde installatiedelen

Het veiligstellen van installatie(delen) door één enkele afsluiter te sluiten en na deze afsluiter het betreffende leidingdeel met een open verbinding met de buitenlucht drukloos te maken en te houden.

Blindflens/steekflens

Een blindflens dient ter afsluiting van een open flens. Een steekflens dient ter afsluiting van een leiding en wordt tussen twee aaneen liggende flenzen geplaatst zo dicht mogelijk bij de werkplek. Blind- en steekflenzen dienen voor druk- en materiaalklasse gecertificeerd te zijn.

Double block & bleed

Het vrijschakelen van installatie(delen), door twee (dicht bij elkaar geplaatste) afsluiters te sluiten en het tussen liggende leidingdeel met een open aftap drukloos te maken en te houden. Deze manier van vrijschakelen is na een blind/steekflens de veiligste veiligschakelmethode.

Mechanisch inblokken

Het inblokken van een installatie(delen), zodat geen vloeistof, stoom, gas of stof ongecontroleerd kan vrijkomen.

Mechanisch blokkeren van hydraulisch/ pneumatisch gestuurde installatie (delen)

Als afsluiten/loskoppelen van het stuurmedium niet lukt, zal deze mechanisch moeten worden geblokkeerd zodat deze installatie(delen) niet in beweging kunnen komen. Deze mechanische borging dient vooraf op sterkte te zijn getest. Alle papieren versies zijn niet beheerst!


Sewerpluggen

Sewerpluggen (ballonnen) kunnen worden gebruikt om installatie(delen) waarvoor een dubbele afsluiting is vereist veilig te schakelen. De Sewerplug wordt dan veelal naast een bestaande afsluiter geplaatst.

Elektrisch vrijschakelen t.b.v. elektrische werkzaamheden

Het vrijschakelen en eventueel aarden van elektrische apparatuur volgens BEI opdat deze elektrisch vrij is en spanningsloos is en blijft.

Elektrisch vrijschakelen t.b.v. mechanische werkzaamheden

Het vrijschakelen en blokkeren van schakelaars zodat voorkomen wordt dat de aandrijfmotor of apparatuur kan worden ingeschakeld. Een vrijschakeling wordt verkregen door het hoofdstroomcircuit te onderbreken. Nood-uit of werkschakelaar zijn onvoldoende.

Normaliseren

De maatregelen genomen tijdens het vrijschakelen opheffen na afronding van werkzaamheden.

Referenties

5

– Managementsysteem Essent Productie – UPI 001

Werkvergunning

– UPI 002

Taak Risico Analyse

Werkwijze

6 6.1

Te nemen stappen

6.1.1 Initiëren vrijschakellijst

Door de vergunningvoorbereider wordt bepaald welke installatiedelen moeten worden vrijgeschakeld en welke maatregelen moeten worden getroffen om veilig te kunnen werken. De vergunningvoorbereider verzamelt/maakt de benodigde vrijschakellijst(en) en geeft op de bijbehorende P&ID’s met markeringen de vereiste vrijschakeltoestand aan. Let op: de vrijschakellijst is geen leidraad voor vrijschakelen of normaliseren! Het is en blijft een hulpmiddel. Bij iedere vrijschakel- of normaliseeractie zal de situatie opnieuw moeten worden beoordeeld en zal eventueel de vrijschakellijst moeten worden aangepast. Er zijn twee vrijschakellijsten: de standaard en de vastgestelde vrijschakellijst.

- De standaard vrijschakellijst is een blanco formulier waarop handmatig de gewenste vrijschakel toestand moet worden ingevuld.

- De vastgestelde vrijschakellijst is een voorgedrukt/ingevuld formulier voor een specifieke vrijschakeling.

- Door het gebruik van vastgestelde vrijschakellijsten welke zijn gecomplementeerd met gemarkeerde P&ID’s wordt verzekerd dat alle componenten die nodig zijn voor een volledige vrijschakeling op de vrijschakellijst staan vermeld. Tevens worden met vastgestelde vrijschakellijsten de systeemgrenzen eenduidig vastgelegd.

- Op een vastgestelde vrijschakellijst staan minimaal de naam, KKS/AKS coderingen en de componenttoestanden voorgedrukt. Het streven moet zijn om van alle voorkomende vrijschakelingen een vastgestelde vrijschakellijst te hebben.



- Als voor het vrijschakelen van een installatie(deel) ook elektrische vrijschakelhandelingen noodzakelijk zijn dan gebeurt dit op verzoek van de verstrekkende afdeling door afd. EMRA.

- De Vergunningvoorbereider geeft op de vrijschakellijst aan wat de gewenste vrijschakeltoestand moet worden.

- Het elektrisch vrijschakelen/normaliseren van installatie(delen) gebeurt op verzoek en onder verantwoordelijkheid van de verstrekkende afdeling door in het kader van de BEI geautoriseerde personen. 6.1.2 Installatie(deel) vrijschakelen

De verstrekkende afdeling is verantwoordelijk voor de uitbedrijfname en voor het correct vrijschakelen van de installatie(delen). De bedieningshandelingen worden aan de hand van de vrijschakellijst en P&ID’s uitgevoerd. De vrijgeschakelde installatiedelen worden voorzien van een vrijschakellabel. Deze handelingen worden op de vrijschakellijst op naam afgetekend. Het vrijschakelen van installatiedelen dient te gebeuren, in volgorde van voorkeur, door middel van loskoppelen, afsteken, “double block & bleed” of enkelvoudig vrijschakelen. Afsteken Hiervoor is een aparte werkinstructie opgesteld. (zie link onder kopje 8) Enkelvoudig vrijschakelen Als vrijschakelen alleen mogelijk is door enkelvoudig vrijschakelen dan dienen betreffende afsluiters door middel van ketting en slot geblokkeerd te worden. Drukloosheid moet vastgesteld worden middels een open verbinding met de buitenlucht. Vrijschakelen gestuurde ventielen/kleppen Zijn voor een vrijschakeling lucht of olie gestuurde ventielen/kleppen gebruikt dan moet het stuurmedium worden losgekoppeld of afgesloten en geblokkeerd. Men dient zich er wel van te overtuigen dat het betreffende ventiel/klep door een veerspanning in de vereiste positie wordt gehouden. Is het niet mogelijk om het stuurmedium af te sluiten dan zal minimaal een mechanische borging van voldoende sterkte moeten worden aangebracht. Gebruik vergrendelsloten Om te zorgen dat een veiliggestelde installatie(deel) in de gewenste situatie blijft wordt gebruik gemaakt van vergrendelingsloten. Er zijn drie type sloten: afdelingssloten van Bedrijfsvoering, afdelingssloten van EMRA en persoonlijke sloten. Het slot van Bedrijfsvoering wordt als eerste geplaatst en als laatste verwijderd. Om het plaatsen van meerdere sloten op een installatie(component) mogelijk te maken moet gebruik worden gemaakt van een z.g. slotenschaar. Hierdoor bestaat de mogelijkheid om voor aanvang van de werkzaamheden een persoonlijk slot te hangen. Het persoonlijke slot moet voor aanvang van de werkzaamheden worden geplaatst en aan het einde van de werkzaamheden (of einde werkdag) worden verwijderd. Aanbrengen van vrijschakellabels Iedere component, die om reden van werkzaamheden in een veilige stand wordt gezet, dient te zijn voorzien van een label waarop een unieke code of het werkordernummer en het volgnummer van de vrijschakellijst staan aangegeven. Indien een component voor meerdere werkzaamheden tegelijk in een veilige stand wordt gezet, dienen net zoveel labels aan het component te worden bevestigd als er Alle papieren versies zijn niet beheerst!


werkordernummers zijn. Hiermee wordt voorkomen, dat een veilige stand wordt beëindigd terwijl nog (andere) werkzaamheden lopende zijn. Drukloosheid vaststellen Na het vrijschakelen van processystemen dient als check de drukloosheid te worden vastgesteld. Voor het vaststellen van de drukloosheid mag niet worden volstaan met het aflezen van een manometer maar zal altijd (op een veilige plek) een open verbinding naar de buitenlucht tot stand moeten worden gebracht. De voorkeur hierbij is dat visueel wordt geconstateerd dat een leiding/component van druk gaat/is. Is het niet mogelijk om een systeem drukloos voor werkzaamheden op te leveren of de drukloosheid vast te stellen dan mag nimmer een werkvergunning zonder TRA worden verstrekt. Vloeistofvrij – Alle systemen die voor onderhoud zijn veiliggeschakeld dienen vloeistofvrij te worden opgeleverd. Is het niet mogelijk om een systeem vloeistofvrij op te leveren dan dient dit uitdrukkelijk op de vergunning te worden vermeld. – Als aan een systeem moet worden gewerkt dat gevaarlijke vloeistoffen (heeft) bevat dan moet al die vloeistof door spoelen zijn verwijderd. De check voordat werkzaamheden aan chemicaliën systemen mogen starten bestaat uit het (laten) bemonsteren van het laatste spoelmedium. Gasvrij Alle systemen die voor onderhoudswerkzaamheden zijn veiliggeschakeld dienen gasvrij en gespoeld te worden opgeleverd. De check bestaat uit een indicatieve meting met geschikte gasdetectie apparatuur. Besloten ruimten De check voor het werken in besloten ruimten staan beschreven in UPI 001. 6.1.3 Elektrotechnische vrijschakelwerkzaamheden

Elektrisch vrijschakelen voor mechanisch werk Het procestechnisch vrijschakelen van de elektrische installatie dient door de verstrekkende afdeling te gebeuren volgens de instructie BEI. De schakelvolgorde is: nooduit indrukken en/of werkschakelaar uitschakelen en blokkeren en daarna de hoofdschakelaar uitschakelen en blokkeren. Het normaliseren gebeurt in omgekeerde volgorde. Het vergrendelen van de hoofdschakelaar gebeurt door het plaatsen van vergrendelsloten door Bedrijfsvoering. Voordat werkzaamheden mogen starten moet de monteur d.m.v. zijn persoonlijke slot de hoofdschakelaar nogmaals vergrendelen. Elektrisch vrijschakelen voor elektrisch werk Indien elektrisch moet worden vrijgeschakeld en/of gescheiden waarbij het nodig is om zekeringen te trekken, schakelladen te verwijderen, aardingen te plaatsen of bekabeling los te nemen dan dient dit door een in het kader van de BEI geautoriseerd persoon te gebeuren. Gebruik schakelplan Een schakelplan bestaat uit een statusoverzicht en een stappenplan. – In het statusoverzicht wordt de status van de schakelaars aangegeven voor aanvang van de schakelhandelingen en de status van de schakelaars na de schakelhandelingen. Dit wordt vooraf en achteraf gecontroleerd en afgevinkt op het schakeloverzicht.



– In het stappenplan wordt de volgorde van handelingen aangegeven. Gedurende de schakelhandelingen worden de stappen na uitvoer afgevinkt op het stappenplan. – Na het vrijmaken en het bedrijfsgereed zetten van de installatie geeft degene die de schakelhandelingen heeft uitgevoerd dit aan op de vrijschakellijst met naam en handtekening. – Het schakelplan wordt als bijlage toegevoegd aan de vrijschakellijst. – Voor aanvang van de schakelwerkzaamheden dienen de schakelplannen te worden geautoriseerd door de OIV/WV of de IV volgens de BEI . Voor het vrijzetten van eindverbruikers worden geen schakelplannen gemaakt. De statuswijzigingen van schakelaars en of het verwijderen/plaatsen van zekeringen wordt op de vrijschakellijst vermeld. Spanningsloosheid vaststellen Bij werkzaamheden aan elektrische componenten moet minimaal de spanningsloosheid worden aangetoond conform de BEI. 6.1.4 Check veiligschakeling

Om zeker te zijn dat alle uitgevoerde vrijschakelhandelingen tot het gewenste resultaat hebben geleid moet altijd een check worden uitgevoerd. Deze check wordt uitgevoerd door de verstrekkende afdeling. Indien noodzakelijk laat deze zich bijstaan door een ter zake deskundig persoon. 6.1.5 Normaliseren

De verstrekkende afdeling zal aan de hand van de vrijschakellijst en P&ID’s allereerst de vrijschakeling ongedaan maken waarna conform de bedieningsinstructie de installatie(delen) weer geheel bedrijfsgereed gezet worden. Na het normaliseren van de vrijschakeling wordt de vrijschakellijst samen met de werkvergunning door de vergunningverstrekker gedurende 3 maanden bewaard.

Afwijkingen/Aanvullingen

7

De vastgestelde vrijschakellijsten en schakelplannen staan op de N-schijf in een beschermde omgeving waar gebruikers alleen over “leesrechten” beschikken. Op elke vestiging zijn enkele personen aangewezen die deze vastgestelde vrijschakellijsten en schakelplannen beheren.

Formulieren/Hulpmiddelen (Hyperlinks: Control + aanklikken)

8

– Vrijschakellijst – http://swesz124/documentor/drl/objectId/090004da8031177a – Schakelplan – http://swesz124/documentor/drl/objectId/090004da803117b9 – Werkinstructie Afsteken. (voor het plaatsen van een steekflens / blindflens) – http://swesz124/documentor/drl/objectId/090004da8052ab93 –

Formulier registratie steekflenzen

– http://swesz124/documentor/drl/objectId/090004da80311779 – P&ID’s – vrijschakellabel – herkenningslabel – vergrendelsloten Alle papieren versies zijn niet beheerst!

-e: UPI 003 Vrijschakelen van installatie(delen)

Recommend Documents