Kindernevendienst over de afscheidingsbarrière tussen Israël en Palestijnen Nodig: 1. de DVD Warda, Arab Educational Institute (Bethlehem, Palestijnse Gebieden) en Camera-etc (België), 2009. Het animatiefilmpje gaat over een meisje dat niet meer naar haar oma kan vanwege de muur. Met een magisch potlood tekent ze een vogel die haar over de muur naar haar oma vliegt. Er wordt Arabisch gesproken en het is in het Engels ondertiteld. Ook te zien met Nederlandse ondertitel op www.kerkinactie.nl * 2. laptop en beamer, 3. eventueel tekenpapier en stiften * direct: http://www.kerkinactie.nl/Home/Filmlijst-homepage/Toen-Warda-niet-meer-naar-oma-kon--v82
Doel van de kindernevendienst: Na afloop begrijpen de kinderen iets van de effecten van het conflict tussen Joden en Palestijnen voor Palestijnse kinderen. Ze snappen waartoe het Arab Educational Institute (AEI) in Bethlehem geld nodig heeft, en waarom jullie gemeente daar voor collecteert. Beginsituatie: De kinderen weten weinig over Israël en Palestina. Dus moet er aan het begin wat uitgelegd worden. De jongste groep kan zich weinig voorstellen bij oorlog en geweld, of wat een muur met je doet. Aanbevolen wordt om er voor hen het conflict tussen Israël en Palestina niet in brengen. Veel te ingewikkeld. Maar ze snappen wel dat het naar is, als je niet naar oma kunt omdat iemand een muur heeft gebouwd. En dat je niet echt op de rug van een vogel over zo’n muur kan vliegen. Leg er de nadruk op dat soms zulke muren worden gebouwd. Hoe kun je kinderen achter zo’n muur helpen? De oudste groep kan zich voorstellen wat het is om vast te zitten achter een muur. Zij willen misschien meer weten over de muur. Het is verstandig om dat te testen. Tenslotte is die muur door Israël neergezet om de eigen belangen en veiligheid veilig te stellen. Veel Israëli’s vinden alle Palestijnen terroristen en zijn bang voor aanslagen. Dat doet wel een beetje denken aan de manier waarop sommigen Europa willen “beschermen” tegen moslims en andere immigranten. Daar weten ze vast meer over. Is het echt of is het eigenbelang verpakt in een mooie smoes? Het is verstandig om het verhaal eerst maar heel open te brengen. Later in kringgesprek kun je er wel meer reliëf aan geven. Op de volgende bladzijden een voorbeeld van hoe je dat zou kunnen doen. Achtergrondinformatie: Deze muur staat grotendeels op Palestijns grondgebied. Het traject van de muur draait om Israëlische wegen en nederzettingen op de West Bank heen, zodat de muur het land in stukken snijdt. Gevolg is dat Palestijnen alleen met de grote omwegen nog van stad tot stad kunnen reizen, en het land aan de Israëlisch kant van de muur (waar vaak akkers en bronnen liggen, soms hele dorpen) niet meer kunnen bereiken. De muur scheidt ook het Palestijnse Oost Jeruzalem van de rest van Palestina en trekt het definitief bij Israël. Dat wil zeggen dat Palestijnse christenen niet meer vrij in Jeruzalem naar de kerk kunnen, en dat Moslims niet meer vrij in de belangrijke moskee op de tempelberg kunnen bidden. Je kunt alleen met toestemming door de bewaakte doorlaatpunten in de muur heen. Vaak krijg je geen toestemming en het toelatingsbeleid is willekeurig. Lange rijen wachtenden maken de doorgang door de checkpoints tot een marteling. Vroeger werkten veel mensen uit Bethlehem en Ramallah in Jeruzalem; dat is door de muur nu bijna niet meer te doen. Op de laatste bladzij van vind je een kaart 1
van de muur. Zie verder de informatie op www.holyswitch.nl , onder de knop “Facts over het conflict”, dan “waar gaat het om”, “veiligheid”, “veiligheidsmaatregelen”, derde item. Op de site staat ook veel ander interessante informatie. De site is bedoeld voor jongeren tussen 14 en 18. Weetje: Bijna niemand weet dat heel wat Palestijnen christen zijn en dat er Palestijnse kerken zijn. De meerderheid van de Palestijnen is moslim, maar in Bethlehem is het half om half. Veel van de kinderen die gebruik maken van de diensten van het AEI, zijn christelijk. Jongste groep Inleiding In ons land kun je eigenlijk zomaar overal heen. Als je naar je oma wilt pakt je vader gewoon de auto en dan ga je er heen. Maar in sommige landen kunnen kinderen niet zo maar overal heen. Soms wordt er een muur gebouwd omdat mensen aan de andere kant van die muur niet willen dat je daar nog komt. Dat is dan heel verdrietig. Kijk maar eens goed naar de film. De rest van de inleiding wordt voorgelezen aan het begin van de film. Zie aldaar. Film Warda 5,30 minuten Nagesprek Wie droomt er ook wel eens over een (grote) vogel, net als Warda? En mag je dan ook op zijn rug meevliegen? Nou dat lijkt mij wel leuk hoor! Maar zou het echt kunnen denk je? Nee he? Maar dan kan Warda nooit meer naar haar oma? Of zouden wij haar een beetje kunnen helpen, denk je? --- allerlei ideeën --Weet je wat? We gaan het gewoon doen. We brengen in de kerk wat geld bij elkaar, en dan vragen we of ze dat met kinderen als Warda leuke dingen gaan doen, zodat ze niet meer zo’n verdriet hebben dat ze niet naar hun oma kunnen. Of om te helpen dat Warda toch weer een keer bij haar oma kan komen. Dat gaan we doen. Lied. Voorstel, Cantate, Lam en ter Burg, Alles Wordt Nieuw deel 2 lied 29. Makkelijk aan te leren door het regel voor regel voor te zingen. Een vogellied, en dat past bij de film. Tekst: De vogels in de bomen Zij zingen hun lied De vogels in de bomen Verzwijgen u niet Zij stijgen (vliegen mag ook) de hemel Een eind tegemoet En brengen in beurtzang, hun schepper een groet Verwerking – enkele suggesties 1. Teken een vogel 2. Witte zwanen zwarte zwanen (dansspelletje) Witte zwanen, zwarte zwanen, Wie gaat er mee naar Engeland varen Engeland is gesloten De sleutel is gebroken 2
En is er dan geen smid in het land Die de sleutel maken kan? Laat door gaan, laat door gaan, De achtersten mogen voor gaan. Twee kinderen staan tegen over elkaar en maken een poortje. De rest loopt als sliert in een kringetje met de handen op de schouders van de voorganger - net als met de polonaise. In de versie met als laatste zin "De achtersten mogen voor gaan": bij het woord "voor" doen de kinderen met het poortje de armen naar beneden. Het gevangen kind moet achter aan de sliert aansluiten.
3
Oudste groep Inleiding voor de oudste groep In Israël en Palestina vechten twee volken om het zelfde land. Joden en Palestijnen. Wie heeft daar wel eens van gehoord? (eventueel kort op ingaan) Nu moet je horen. Joden en Palestijnen vechten dus om dat land. Joden hebben er vroeger ooit gewoond. Dat was heel lang geleden. Zo’n beetje in de tijd vanaf Mozes tot dat Jezus stierf. Mozes en Jezus waren ook Joden. Bijna tweeduizend jaar geleden, toen Jezus er al niet meer was, zijn de Joden door de Romeinen het land uit gejaagd. Palestijnen zijn er daarna komen wonen. Nou ja, sommigen woonden er al, en er zijn steeds meer mensen bijgekomen. Omdat ze op veel plaatsen in de wereld niet veilig waren, wilden veel Joden 100 jaar geleden terug naar Israël. Toen hebben ze op hun beurt Palestijnen er weer uit gejaagd. Niet allemaal, maar wel heel veel. Later veroverden de soldaten van Israël ook nog eens een stuk land zo groot als de helft van Nederland, waar wel veel Palestijnen wonen. Israëlische soldaten zijn daar nu de baas, en Palestijnen vinden dat niet goed. Sommige Palestijnen vechten daarom nog steeds tegen Israël. Daarom bouwt Israël een grote muur, dwars door het land van de Palestijnen. Voor de zekerheid, zeggen ze. De film gaat over een Palestijns meisje en die muur. Kijk maar. Film Warda 5,30 minuten Nagesprek 1. Stoom afblazen Hoe vonden jullie de film. Was het een leuk sprookje? Wie heeft er ook wel eens gedroomd dat-ie op de rug van een vogel zat, en mee kon vliegen? 2. Inhoud Waarom hebben de kinderen in Bethlehem deze film zo gemaakt; willen ze er jullie iets mee vertellen denk je? Boodschappen: de muur is naar. Hij staat in de weg. Je wordt er boos en verdrietig van. Je wou dat je er over heen kon vliegen. Maar dat kan niet echt. Dus zit je vast. 3. Extra info In de muur zit wel hier en daar een poort, maar die wordt bewaakt door soldaten en die laten mensen er niet zo maar door. 4. Gesprek Hoe zou het zijn als je nergens heen kunt omdat er overal muren staan? Je kon bijvoorbeeld wel naar Amersfoort, maar niet naar Utrecht of naar Amsterdam. Of naar Schiermonnikoog. Ook niet op vakantie (waar wonen hun eigen oma’s?). Sommige kinderen in Bethlehem worden er erg verdrietig van. Ze zijn ook bang: soms komen er ’s nachts Israëlische soldaten. Die bonzen dan op de deuren en nemen mensen mee. Wat denk je, zou je die kinderen willen helpen? Zodat ze ook leuke dingen kunnen doen en veel leren? Nou dat doen we ook. Het instituut dat het filmpje heeft gemaakt met kinderen uit Bethlehem, doet veel meer voor die kinderen. Zodat ze ook leuke dingen kunnen doen. Dat kost natuurlijk veel geld, en zoveel geld is er vaak niet. Daarom helpen wij ze. Alle kerken van de PKN doen dat samen. We noemen dat Kerk in Actie. Kerk in Actie zorgt er voor dat het geld bij hen goed terecht komt. Lied. Voorstel, Cantate, Lam en ter Burg, Alles Wordt Nieuw deel 2 lied 29. Makkelijk aan te leren door het regel voor regel voor te zingen. Een vogellied, en dat past bij de film. Tekst: De vogels in de bomen Zij zingen hun lied De vogels in de bomen Verzwijgen u niet Zij stijgen (vliegen mag ook) de hemel Een eind tegemoet En brengen in beurtzang, hun schepper een groet 4
Verwerking – een paar suggesties 1. Vouw een vogel. Gevouwen kraanvogels zijn het leukst omdat die hun vleugels bewegen als je aan de staart en de hals trekt. Kinderen vanaf een jaar of 8 kunnen dat goed en snel leren, als iemand het voordoet en de kinderen met die persoon “mee” kunnen vouwen. Wel goed als er een tweede leider of een tiener bij is om wat extra hulp te geven. http://www.onlineklas.nl/lessen/creatief/origamikraanvogel/origamikraanvogel.html 2. Speel “vogel in de kooi”. Daar heb je wel wat ruimte voor nodig. Je legt op verschillende plaatsen iets neer in het lokaal. Twee of drie (afhankelijk van de groepsgrootte) kinderen krijgen de opdracht om er heen te gaan om dat te pakken. De anderen moeten dat tegen gaan door er voor te gaan staan. De ander kan er dan niet langs. Geeft geschreeuw en gegil (dus sluit alle deuren tussen jou en de kerkzaal) maar het is wel heel leuk. 3. Film Hudud draaien. De oudste groep (groep 7 / 8) kan eventueel ook de film Hudud wel aan. Die kun je ook draaien. Net zo’n animatiefilm als Warda maar veel heftiger. Hij volgt direct op het filmpje Warda. Hudud laat behalve de muur ook vervelende scènes zien met Israëlische soldaten, waar de kinderen eigen oplossingen bij vinden. Er is nog geen Nederlandse vertaling van Hudud.
5
Titel: Warda Thema: wat doet de muur. Gemaakt met kinderen van Arab Educational Institute in Bethlehem. Wat doen ze: Met dit verhaal vliegen twaalf kinderen uit Bethlehem weg van de afscheidingsmuur. Ondertiteling is in het Engels. Laat een Kindernevendienstleider/ster de Nederlandse vertaling simultaan voorlezen. Volgende tekst voorlezen tijdens titel, ongeveer totdat Warda touwtje springt) Dit is het verhaal van Warda Warda woont in Bethlehem in Palestina. Palestina is veroverd door Israël. Israëlische soldaten zijn er nu de baas. Warda’s oma woont in Oost Jeruzalem. Israël vind dat Oost Jeruzalem nu van Israël is. Kijk nou eens wat er gebeurde.
Er was eens een klein meisje Dat elke dag eten bracht aan haar oma Breng dit naar oma. Dag mamma. Wees voorzichtig! Dag oma, kijk eens wat ik voor je mee heb gebracht. Dank je wel liefje. Haar oma hield zo veel van haar, dat ze een mooie jurk voor haar maakte, met allemaal bloemen. Het meisje vond de jurk zo mooi, dat ze hem elke dag aantrok. En daarom noemde iedereen haar Warda, want dat betekent bloem. Marhaba (hallo) Warda! Marhaba (hallo) Warda! (Scène wisseling) Op een morgen had Mamma rijst met kip klaargemaakt. Wil je dat naar oma brengen? Warda ging dadelijk op weg. Maar op die dag vond ze een enorme muur over de weg, waardoor ze niet verder kon naar haar oma. Dag Warda. Waarom huil je? Ik moet naar mijn oma, maar ik kan er niet meer door.
6
Waarom gooi je er dan geen stenen tegen om de muur te breken? Wat ben je aan het doen, Warda? Ik wil de muur stukmaken, want dan kan ik naar mijn oma gaan. Nou zo gaat het niet. Weet je wat, ik zal je helpen. Dank je wel. Warda klom de boom in, maar de muur was nog steeds veel te hoog! Ze kon er aan de andere kant niet af! Wat doe je daar boven, Warda? Ik wil naar mijn oma. Die woont aan de andere kant. Ik zal je helpen. De oude man gaf aan Warda een potlood. Dit is een heel speciaal potlood. Teken maar eens waar je van droomt, dan zul je het wel zien. Dank u wel! Warda tekende een heel grote vogel op de muur. Het duurde niet lang of het werd een echte vogel, een vogel die leeft. Hallo oma, kijk eens wat ik voor je heb meegenomen! (scènewisseling) Sinds die dag klimt Warda elke dag op de rug van haar vogel om eten naar haar oma te brengen.
Daarna verschijnt in de linker onderhoek de volgende tekst: In 2002 is Israël begonnen met het bouwen van een hoge muur tussen joden en palestijnen. Als hij klaar is, is hij meer dan 700 kilometer lang. De muur staat om het land van veel Palestijnen heen en door de muur kunnen veel mensen niet meer naar hun dorp of hun familie. (slot) (Beelden van de kinderen die de film hebben gemaakt). DVD stoppen anders volgt er nog een video, Hudud, maar die is meer geschikt voor tieners.
7
8
