ZW 3-3
Opleidingen
SPORT
Sport en bewegen
Graafschap College
2015-2016
Breng anderen in beweging! Sport jij met veel plezier? Wil je ook anderen stimuleren om te sporten en bewegen? Vind je het een uitdaging om mensen te leren bewegen en te helpen bij het ontwikkelen van een gezonde leefstijl? Beantwoord jij deze vragen met ja? Dan ben je geschikt voor een beroep in de wereld van sport en bewegen! Een gezonde leefstijl, sport en bewegen wordt in onze samenleving steeds belangrijker. Wil je in de sportwereld aan het werk dan moet je niet alleen sportief, maar ook communicatief en sociaal vaardig zijn. Verder is het belangrijk dat je kunt samenwerken en mensen kunt motiveren. Ook wordt van je verwacht dat je flexibel bent en snel kunt improviseren.
‘Jij maakt de kinderen watervrij’ Gerard Rauw heeft de opleiding Sport- en bewegingsbegeleider (niveau 2) afgerond en daarin de specialisatie Lifeguard gedaan. Hij volgt momenteel de opleiding Sport- en bewegingsleider (niveau 3) met als keuzevak allround zwembadmedewerker. Gerard: “In het tweede leerjaar kon ik de keuze maken tussen fitness of zwemmen. Ik heb voor zwemmen gekozen. Ik vind het leuk om mensen iets te leren op het gebied van bewegen. Vooral het lesgeven aan kinderen vind ik leuk. Jij bent dan degene die de kinderen watervrij maakt en zorgt dat ze vertrouwd raken met het water, zodat ze uiteindelijk durven te zwemmen.” Gerard heeft stagegelopen bij Het Zwemcentrum in Westervoort. Daar heeft hij ook de specialisatie Lifeguard afgerond. “Dat was een uitdagende maar lonende stage”, vertelt Gerard. “Tijdens mijn stage heb ik lesgegeven aan een jongen met een afwijking aan beide benen. Hij had daardoor moeite met de schoolslag. Uiteindelijk heb ik het hem toch kunnen aanleren. Dat voelde wel als een overwinning en ik kreeg ook veel waardering van zijn ouders. Je moet voor deze opleiding goed met mensen om kunnen gaan en een open houding hebben, want je hebt toch een voorbeeldfunctie. Bij deze opleiding is het ook belangrijk om de technische vaardigheden goed onder de knie te krijgen, want anders wordt het erg lastig om zelf een goed voorbeeld te geven van bijvoorbeeld de verschillende zwemslagen. Dit geldt ook voor de andere specialisaties, zoals skiën, tennis of turnen. De opleiding sport- en bewegingsleider geeft je nog veel meer mogelijkheden om je te ontwikkelen als sportinstructeur. Je kunt eigenlijk alle kanten op met deze opleiding.”
Wat doe je als sport- en bewegingsbegeleider (niveau 2)? Je werkt bij een fitnesscentrum, zwembad of in de recreatiebranche en assisteert bij sport- en bewegingsactiviteiten. Je maakt mensen enthousiast, vergroot hun plezier in bewegen en zorgt ervoor dat activiteiten veilig verlopen. Daarnaast
SPORT- EN BEWEGINGSBEGELEIDERS - - - - -
assisteren bij sport- en bewegingsactiviteiten vinden onregelmatige werktijden geen probleem zijn sociaal en communicatief vaardig hebben een flexibele instelling hebben zelfdiscipline
observeer je mensen en bekijk je of de activiteit optimaal aansluit bij hun mogelijkheden. Je zet toestellen en spelmaterialen klaar voor geplande sport- en spelactiviteiten. Ook het schoonmaken en onderhouden van het sportcomplex behoort tot je werkzaamheden. Je voert je werk uit onder verantwoordelijkheid van een sport- en bewegingsleider of een sport- en bewegingscoördinator.
Wat ga je leren? Tijdens de opleiding ontwikkel je de kennis en vaardigheden die je nodig hebt als sport- en bewegingsbegeleider. Ongeveer de helft van het lesprogramma bestaat uit praktijklessen. De andere helft is gericht op theorie. Naast beroepsgerichte vakken, zoals anatomie, fysiologie, EHBO en de praktijk en
MBO Keuzegids : opleidingen Sport en bewegen Graafschap College al 5 jaar bij Nederlandse top Ieder jaar verschijnt de MBO Keuzegids. Een onafhankelijke gids die de kwaliteit van mbo-opleidingen in Nederland kritisch beoordeelt en vergelijkt. De opleidingen Sport en bewegen van het Graafschap College staan al jaren aan de top. In 2010, 2011 en 2013 stonden ze op de eerste en in 2012 en 2014 op een eervolle tweede plaats. Het oordeel wordt onder andere gebaseerd op tevredenheid van studenten, diplomakansen, kwaliteit van docenten, inhoud van de leerstof, begeleiding, toetsing, stage
theorie van lesgeven, krijg je algemene vakken (Nederlands,
en schoolorganisatie.
Engels, Duits, rekenen en loopbaan & burgerschap).
Ga voor meer informatie over de MBO Keuzegids naar:
In het tweede jaar van de opleiding volg je een beroeps-
www.keuzegids.org
gerichte cursus. Het gaat om de cursus Lifeguard voor de zwembadbranche (volgens de eisen van NPZ/NRZ) of de cursus
In het voorjaar van 2014 onderzocht de onderwijsinspec-
Assistent-medewerker fitnessbedrijf voor de fitnessbranche
tie de kwaliteit van een van de SB-opleidingen. De beoor-
(volgens de eisen van Fit!vak). Daarnaast leer je de basisvaar-
deling was zeer positief. Alle onderdelen werden met een
digheden van 13 sportvakken, waaronder atletiek, balsporten,
voldoende beoordeeld en de kwaliteit van het onderwijs
bewegen op muziek en zelfverdediging. Ook volg je een reeks
zelfs met een goed.
modulen die je voorbereiden op een baan binnen de sportieve recreatiebranche.
Wat doe je als sport- en bewegingsleider (niveau 3)? Je werkt bij een recreatiecentrum, sportvereniging, buitensportonderneming, fitnesscentrum, zwembad, buitenschoolse opvangorganisatie of buurtsportnetwerk en biedt daar zelfstandig sport- en bewegingsactiviteiten aan. Je ontwikkelt sport- en bewegingsprogramma’s voor diverse doelgroepen en stimuleert mensen om actief met sport en bewegen bezig te zijn. Het organiseren van wedstrijden, toernooien en evene-
SPORT- EN BEWEGINGSLEIDERS - - - - -
geven sport- en beweginsinstructies aan verschillende doelgroepen vinden onregelmatige werktijden geen probleem zijn sociaal en communicatief vaardig hebben een flexibele instelling hebben zelfdiscipline
menten behoort ook tot je werkzaamheden. Daarbij werk je samen met mensen uit andere disciplines.
Wat ga je leren? Tijdens de opleiding ontwikkel je de kennis en vaardigheden die je nodig hebt als sport- en bewegingsleider. Je krijgt praktijk- en theorielessen. Naast beroepsgerichte vakken, zoals
de betreffende sportbonden of brancheorganisaties. Onder
anatomie, fysiologie en pedagogiek, krijg je algemene vakken
bepaalde voorwaarden is het mogelijk om, in plaats van een
(Nederlands, Engels, Duits, rekenen en loopbaan & burger-
van de aangeboden keuzevakken, een individueel traject te
schap).
volgen in jouw favoriete sportdiscipline in samenwerking met
Binnen de opleiding volg je minimaal twee keuzevakken op
een bond of branche. De afgelopen jaren zijn individuele tra-
het gebied van training en coaching. De programma’s en exa-
jecten op het gebied van volleybal, handbal, schaatsen, hockey
mens van deze keuzevakken zijn afgestemd op de eisen van
en atletiek aangeboden.
‘Aan een rotswand boven het water, hoe gaaf is dat?’ “Je bent in de zomerperiode twee maanden op een prachtige Franse camping. Je beoefent daar je vak, midden in de natuur aan een rotswand boven het water, waar je omhoog klimt met al je deelnemers, hoe gaaf is dat?” Selina Akker (19), vierdejaars Sport en bewegen, kijkt met veel plezier terug op haar buitenlandstage bij Camping Le Ty Nadan in Bretagne van het afgelopen jaar. “Ik hou van sporten en kan dat wat ik leer overbrengen op anderen. Ik volg het keuzevak buitensport. Dat betekent dat ik met heel veel verschillende sportdisciplines in aanraking kom. Je leert veel over materialen, technieken en natuurlijk veiligheid. Je hebt een voorbeeldrol, moet enthousiast zijn, de groep goed aanvoelen en mensen goed kunnen motiveren.” Als ze klaar is met haar studie wil Selina er graag een jaartje ‘tussenuit’: “Misschien studeer ik daarna nog verder, maar ik wil eerst wat van de wereld zien. Over een jaar of tien? Dan heb ik een leuke baan als buitensportinstructeur, ergens in Italië of de Pyreneeën,” knipoogt ze.
Keuzevak
Branche/bond
Tennisleraar 3
KNLTB
Trainer/coach voetbal jeugd 3
KNVB
Skileraar (Anwärter)
Salzburger Berufsschilehrer und Snowboardlehrer Verband
Snowboardleraar
Salzburger Berufsschilehrer und Snowboardlehrer Verband
Sportleider 3 aangepaste sporten
Onbeperkt Sportief
Fitnessinstructeur 3
Fit!vak
Zweminstructeur 3
NPZ/NRZ
Docent weerbaarheid
Beroepsvereniging Weerbaarheid en Zelfverdediging (BWZ)
Outdooranimator 3
Vebon
Docent bewegen op muziek
AALO
Sportleider 3 turnen/gymnastiek
KNGU
Sportleider senioren in beweging
Programma ontwikkeld door de opleiding
DE SPORT- EN BEWEGINGSCOÖRDINATOR - - - - -
heeft een ‘open’ houding en kan omgaan met lastige vraagstukken kan goed samenwerken, improviseren en stimuleren is sociaal en communicatief vaardig vindt onregelmatige werktijden geen probleem doet coördinerende werkzaamheden
Wat doe je als sport- en bewegingscoördinator (niveau 4)? Als sport- en bewegingscoördinator denk je actief mee over het invullen van passende sport- en bewegingsprogramma’s en projecten. Je werkt in een omgeving waar sport- en bewegingsactiviteiten worden aangeboden. Het kan gaan om kortdurende activiteiten, maar ook om meerjarige trainingsprogramma’s gericht op specifieke doelgroepen, zoals mensen met een beperking, talentvolle sporters of ouderen die vitaal willen blijven. Net als de sport- en bewegingsleider werk je, afhankelijk van het uitstroomprofiel dat je kiest, bijvoorbeeld bij een sportvereniging, recreatie- of outdoorbedrijf, zwembad, fitnesscentrum of buitenschoolse opvang. Daarnaast kun je als sport- en bewegingscoördinator ook aan het werk bij een instelling voor gezondheidszorg, hulpverlening, onderwijs, sportservice of bij een overheidsinstantie.
De opleiding Sport- en bewegingscoördinator bestaat uit een basis- en een profieldeel. Tijdens de opleiding kun je je specialiseren in één van de onderstaande uitstroomprofielen:
•
bewegingsagoog
•
buurt-, onderwijs- en sportmedewerker (BOS)
•
operationeel sport- en bewegingsmanager
•
trainer/coach
o coördinator sport, bewegen en gezondheid
o coördinator buitensport
Wat doe je als bewegingsagoog (niveau 4)?
of individuele mensen door sport- en bewegingsactiviteiten te organiseren en te begeleiden. Je probeert het bewegingsgedrag van deze mensen te verbeteren aan de hand van een
Als bewegingsagoog werk je bijvoorbeeld in de gehandi-
bewegingsplan dat je ontwikkelt, uitvoert en evalueert. Ook
captenzorg, de jeugdhulpverlening, de ouderenzorg of het
werk je aan projecten. Hierbij werk je samen met mensen uit
speciaal onderwijs, maar ook in gevangenissen en revalidatie-
andere disciplines en verricht je als bewegingsagoog coördine-
centra werken bewegingsagogen. Je levert een bijdrage aan
rende werkzaamheden.
het psychische, sociale en lichamelijke welzijn van groepen
“De uitdaging is dat de uitleg goed overkomt en een les volgens plan verloopt” Rens Wigarda (20) zit in het derde leerjaar van de opleiding Sport- en bewegingscoördinator, uitstroom bewegingsagoog. “Als bewegingsagoog begeleid je specifieke doelgroepen bij sport- en bewegingsactiviteiten, zoals ouderen, gedetineerden en mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Ik heb het afgelopen jaar stage gelopen bij Prakticon in Doetinchem. Prakticon biedt speciaal onderwijs aan jongeren van 12 tot 18 jaar. Het hele schooljaar heb ik twee dagen per week de sportlessen verzorgd. Met lesgeven op zich heb ik weinig moeite. De uitdaging is dat de uitleg van een activiteit goed overkomt bij de leerlingen. Ik moet makkelijke woorden gebruiken, geen lange zinnen maken en de uitleg kort houden. Het geeft een goed gevoel als de uitleg overkomt en de les volgens plan verloopt”, vertelt Rens. Volgend jaar, het laatste jaar van zijn opleiding, gaat Rens stage lopen in de gevangenis. “Daar krijg ik te maken met weer een heel andere doelgroep. Het gaat om volwassenen, veelal met gedragsproblemen. Ik heb voor deze stage gekozen, omdat ik na deze opleiding naar de politieschool wil. De stage lijkt me een mooie voorbereiding hierop.” Rens heeft nog een tip voor toekomstige studenten. “Je volgt een opleiding op het gebied van sport, maar je sport zelf eigenlijk alleen in het eerste jaar van de opleiding. Het gaat er vooral om dat je anderen enthousiast maakt voor sport. Naast de beroepsgerichte vakken heb je ook gewoon Engels en Nederlands.” Ondanks dat Rens hierna naar de politieschool wil, is hij blij met zijn keuze voor deze opleiding. “Het is een super opleiding! Bovendien hangt er een goede sfeer. Iedereen kent elkaar en dat is heel prettig”, sluit Rens af.
‘Met je enthousiasme stimuleer je anderen’ Daniek Overbeek (20) is derdejaarsstudente sport- en bewegingscoördinator (niveau 4), uitstroomrichting buurt-, onderwijs- en sportmedewerker (BOS). “Als BOS-medewerker bied je sportactiviteiten aan verschillende doelgroepen. Anders dan je misschien zou verwachten, sport je zelf heel weinig tijdens de opleiding. Alleen in het eerste jaar heb je een paar uur sport per week om de basis van bepaalde sporten aan te leren. Naarmate je verder komt in de opleiding leer je vooral om mensen te begeleiden bij het sporten en bewegen. Natuurlijk is het wel heel belangrijk dat je sporten leuk vindt. Met je enthousiasme stimuleer je anderen”, vertelt Daniek. Tijdens de opleiding wissel je de lessen op school regelmatig af met stage. “Op school leer je veel, bijvoorbeeld van je klasgenoten. Iedereen heeft andere ervaringen en een andere kijk op dingen. Je leert dus veel van elkaar. Zonder dat je je er heel bewust van bent pas je veel dingen toe in de praktijk. Ik loop nu stage bij een basisschool en verzorg de gymlessen voor kinderen uit de verschillende groepen. Het is leuk om te doen, maar ik vind het wel lastig dat jongere kinderen soms niet alles begrijpen. Je moet in een andere ‘taal’ met ze praten. Tieners zijn denk ik meer mijn ding”, lacht Daniek.
maar ook het verbeteren van de leefbaarheid in de buurt. Je
Wat doe je als buurt-, onderwijs- en sportmedewerker (BOS, niveau 4)?
coördineert projecten en voert deze uit met als doel mensen te activeren door sport. Hierbij werk je samen met mensen uit andere disciplines. Binnen de BOS-driehoek draag je bij aan de
Als buurt-, onderwijs- en sportmedewerker (BOS) werk je
ontwikkeling en uitvoering van het beleid van de organisatie
voor een organisatie binnen de driehoek buurt, onderwijs en
waarvoor je werkt. Het aanbieden van sport- en bewegingsac-
sport, zoals brede scholen, buitenschoolse opvang, sportser-
tiviteiten behoort ook tot je werkzaamheden, al of niet onder
vicebureau of sportvereniging. Je draagt bij aan sociale en
verantwoordelijkheid van een bevoegde basisschoolleerkracht.
educatieve doeleinden, zoals de ontwikkeling van bewegings-
Op de arbeidsmarkt ontstaan steeds meer gecombineerde ba-
vaardigheden en weerbaarheid van kinderen, het aanleren
nen binnen de BOS-driehoek. Tegwenwoordig wordt daarom
van sportiviteit en respect, maatschappelijke participatie,
gesproken van een combinatiefunctionaris of buurtsportcoach.
Wat doe je als operationeel sport- en bewegingsmanager (niveau 4)?
nesscentrum, zwembad, sportservicebureau of in het toerisme. Je bent de spin in het web, waardoor afstemming en overleg met anderen een belangrijk onderdeel van je werk vormen.
Als operationeel sport- en bewegingsmanager werk je bijvoor-
Maar ook het financieel beheer, personeelsmanagement en
beeld bij een buitensportonderneming, sportvereniging, fit-
marketing behoren tot je werkzaamheden.
‘Het is belangrijk dat je goed kunt plannen en organiseren’ Rik van de Veen heeft de opleiding sport- en bewegingscoördinator met uitstroom operationeel sport- en bewegingsmanager afgerond. “Communicatief zijn en goed kunnen organiseren, dat zijn de eigenschappen van een goede sportmanager. En natuurlijk moet je zelf enthousiast sporter zijn om te weten waar je over praat”, aldus Rik van de Veen. Hij voelt zich als een vis in het water in sportcentrum Sports Planet in Westervoort. “Samen met het managementteam van het centrum organiseer ik evenementen, zoals triathlons of een fietsmarathon. Behalve de organisatie van de sportactiviteit zelf, komt daar veel meer bij kijken. Te denken valt aan het verzorgen van informatie voor de buurt en het leggen van contacten met de politie over het afzetten van wegen, het regelen van verzekeringen, enzovoort. Het is dus belangrijk dat je goed kunt plannen en organiseren. Dat leer je ook al tijdens je studie, want studeren is ook plannen en organiseren.” In de opleiding heeft Rik naast alle sportlessen ook veel gehad aan het werken met computerprogramma’s zoals Excel. Samen met medestudenten haalde Rik de krant met hun mini-onderneming. “We brachten een speeltoestel op de markt, de Sweeper, een bal aan een paal met een draaibare bevestiging. Eén school kocht het apparaat en andere scholen toonden interesse.” Op dit moment is Rik veel te vinden bij Sports Planet. Hij werkt daar in zijn vrije tijd. Als vervolgstudie heeft hij gekozen voor de hbo-opleiding Sport en Gezondheidsmanagement bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Deze studie sluit perfect aan bij het mbo-diploma dat hij behaalde.
Wat doe je als trainer/coach (niveau 4)?
gezonde leefstijl krijgt steeds meer aandacht. Als coördinator sport, bewegen en gezondheid stimuleer je een
Als coördinator sport, bewegen en gezondheid werk je
gezonde leefstijl bij mensen. Je verzorgt zowel individuele
bij een fitness- of gezondheidscentrum. Ook ga je als trainer
trainingen als groepstrainingen. Je onderzoekt welke doe-
of coach steeds vaker aan de slag bij een fysiotherapiepraktijk
len mensen willen behalen, stelt een beweegprogramma
waar je, onder verantwoordelijkheid van een fysiotherapeut,
op dat een goede gezondheid en fitheid bevordert en
groepslessen of individuele beweegprogramma’s verzorgt. Een
begeleidt mensen bij de uitvoering van de activiteiten. Je coacht mensen om hen te helpen bij het behalen van hun
‘Personal coaching vraagt mensenkennis en inlevingsvermogen’ “Bij Sport en bewegen leer je niet alleen hoe je aan groepen mensen moet lesgeven, het gaat ook over hoe je in kunt spelen op individuele wensen en behoeften. Kennis van verschillende doelgroepen en de manier waarop je met hen kunt omgaan, is dan erg belangrijk. Je leert mensen beter begrijpen door de vakken psychologie, pedagogiek en agogiek.” Joris Nahuis (18) komt uit Beltrum en is vierdejaarsstudent bij de opleiding Sport en bewegingscoördinator. Hij heeft gekozen voor het uitstroomprofiel sport, bewegen en gezondheid. Joris loopt momenteel stage op de nierdialyse afdeling van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem. Daar helpt hij de patiënten die aan het dialyseapparaat zitten met bewegingsoefeningen. “Mensen persoonlijk begeleiden is heel anders dan voor een groep staan. Met fitness komen mensen omdat ze dat zelf willen en zijn ze gemotiveerd. In het ziekenhuis is dat heel anders. Deze mensen komen hier natuurlijk niet voor hun plezier. Ze zitten vier uur lang, drie keer per week aan het dialyseapparaat. Dat vraagt veel van je lichaam. Ik geef ze dan oefeningen zodat ze thuis beter kunnen bewegen.” In zijn vorige stage, bij Sport & Healthcenter The Chariot in Eibergen, heeft hij ook gewerkt met mensen die met specifieke klachten kwamen: “Zij kwamen dan sporten op advies van de fysiotherapeut en ik maakte oefeningen voor ze en hielp ze zo van hun pijnklachten af. Ik zou me graag verder willen verdiepen in fysiotherapie en Sport en bewegen is dan een goede vooropleiding. Je krijgt sportmassage als vak en daarbij hoort ook een verdieping in anatomie. Voor deze opleiding moet je enthousiast zijn en goed met mensen om kunnen gaan. Vooral het lesgeven en coachen is een belangrijk deel, of je nu bewegingsagoog wordt of fitnessinstructeur. En je moet natuurlijk van sporten houden om een ander er enthousiast voor te kunnen maken.”
gestelde doelen, zoals meer bewegen, afvallen of conditieverbetering. Deze personal coaching wordt binnen het werkveld steeds belangrijker. Ook verricht je als trainer of coach een aantal coördinerende, beleidsmatige en personele werkzaamheden binnen het centrum waar je werkt.
Als coördinator buitensport werk je binnen de recreatiebranche. Je kunt aan de slag bij outdoororganisaties, klimhallen, vakantieparken of reisorganisaties. Afhankelijk
van het bedrijf waar je werkzaam bent, bedenk, organiseer en
Wat ga je leren?
begeleid je bepaalde buitensportactiviteiten. Dit kan variëren van klimmen, boogschieten, mountainbiken, highrope,
Het opleidingsprogramma sport- en bewegingscoördinator
wildwatervaren of teambuildingsactiviteiten. De deelnemers
bestaat uit een basis- en een profieldeel. Het basisprogramma
aan de activiteiten zijn vaak dagrecreanten, vakantiegangers
is nagenoeg gelijk aan het programma van de opleiding sport-
of medewerkers van bedrijven. In je werk staan de wensen van
en bewegingsleider (niveau 3). Binnen het basisdeel volg je
je klant centraal. Je ontvangt gasten en onderzoekt wat hun
ook minimaal twee keuzevakken op het gebied van training
wensen zijn. Je bereidt de gewenste activiteit voor. Bij de uit-
en coaching. In de opleiding komen naast beroepsspecifieke
voering van de activiteit geef je de noodzakelijke en gewenste
onderdelen ook algemene onderdelen aan bod, zoals Neder-
instructies en zorg je voor optimale veiligheid door strikte
lands, Engels, Duits, rekenen en loopbaan & burgerschap. Het
procedures te hanteren. Ook stuur je andere instructeurs
basisprogramma bestaat uit theorie en practicum op school
aan die zijn betrokken bij de activiteit. Daarnaast verricht je
en beroepspraktijkvorming in een organisatie voor sport en
werkzaamheden op het gebied van front office, onderhoud,
bewegen.
programmering en marketing. Er wordt een klantgerichte en
Naast het basisprogramma volg je het programma van een van
commerciële houding van je verwacht.
de vijf mogelijke uitstroomprofielen. Je start hier in het derde jaar van de opleiding mee. In het vierde leerjaar richt je je volledig op het uitstroomprofiel van je keuze.
Bewegingsagoog
Operationeel sport- en bewegingsmanager
Kies je voor het profiel bewegingsagoog, dan ga je je verdiepen
Kies je voor het profiel operationeel sport- en bewegings-
in verschillende doelgroepen en de wijze waarop je bij deze doel-
manager dan verdiep je je in personeelsbeleid, financieel
groepen kunt aansluiten met sport- en bewegingsactiviteiten. Je
management, marketing en de dagelijkse organisatie van een
gaat je verdiepen in verschillende ziektebeelden, handicaps en
bedrijf. In het vierde leerjaar ligt het accent op het ontwikke-
sociaal-emotionele problemen. Daarnaast krijg je vakken als be-
len van ondernemingsvaardigheden. Met een groep medestu-
wegingsagogiek en psychomotorische training. Ook wordt veel
denten start je een mini-onderneming. Daarnaast voer je een
aandacht besteed aan de organisatie van projecten.
project uit voor een externe organisatie.
Buurt-, onderwijs- en sportmedewerker (BOS)
Coördinator sport, bewegen en gezondheid
Binnen het profiel buurt-, onderwijs- en sportmedewerker
In dit profiel is onder andere aandacht voor de vakken fitness,
is er vooral aandacht voor het werken met jeugdigen. Je
personal coaching, groepslessen op muziek , voeding, testen
verdiept je in het aanbieden van specifieke activiteiten voor
en analyseren, functioneel trainen, ziektebeelden, marketing
verschillende doelgroepen. Tijdens de opleiding komen vak-
en sales en sportmassage. Binnen dit uitstroomprofiel richt je
ken als pedagogiek, psychologie en didactiek/methodiek van
je, naast het schooldiploma ook op het behalen van een aan-
bewegingsonderwijs aan bod. Een ander belangrijk onderdeel
tal (branche)certificaten, zoals fitnessinstructeur B, masseur
is het organiseren van projecten. In de meeste gevallen gaat
wellness (niveau 3) en sportmasseur (niveau 4).
het om projecten, waarbij verbindingen worden gelegd tussen onderwijs, sportverenigingen, sportmogelijkheden in de wijk
Coördinator buitensport
of buitenschoolse opvang.
Kies je voor het profiel coördinator buitensport, dan leer je alles over diverse buitensporten. Daarbij gaat het zowel
‘Net dat stapje verder, daar draait het om’
om de eigen vaardigheid als om instructievaardigheden. Daarnaast komen onderdelen als de benadering van diverse doelgroepen, animatie, commerciële vaardigheden, EHBO, ontwikkelen van buitensportprogramma’s, de organisatie van evenementen en het borgen van optimale veiligheid aan de orde. Bij de organisatie waar je je eindstage doet, voer je een project uit.
“Een echte sportfanaat,” zo omschrijft derdejaars Sport en bewegen Jeroen Aaldering zichzelf. Maar het gaat bij de opleiding niet alleen om zelf sporten, zo vertelt hij er direct achteraan: “Mensen enthousiast kunnen maken, hen stimuleren om net dat stapje verder te zetten, daar draait het om. Ik heb gekozen voor de uitstroomrichting coördinator buitensport . Tijdens mijn stage in het buitenland heb ik een collega met hoogtevrees zover gekregen dat hij heeft meegedaan met het abseilen. De voldoening op zijn gezicht was voor mij het mooiste moment van die stage. Je verlegt dus niet alleen je eigen grenzen, maar leert ook om je kennis en vaardigheden op een enthousiaste en verantwoorde manier over te brengen op anderen.” Naast het actieve bewegen zit er in de opleiding trouwens ook een managementcomponent: “Je leert om te plannen, te organiseren en mensen aan te sturen. Je kunt dus ook terecht in coördinerende functies in de sport- en bewegingswereld.” Als Sport- en bewegingscoördinator (niveau 4) moet je volgens Jeroen naast sportief ook zelfverzekerd, initiatiefrijk en sociaal zijn: “Daarbij moet je openstaan voor kritiek en niet bang zijn om voor een groep te staan. Animeren, entertainen, motiveren, het hoort er allemaal bij. Mensen moeten met plezier sporten, dat vind ik het belangrijkst.”
Wat kun je doen na je opleiding? Heb je het diploma behaald, dan kun je gaan werken. Op de website Kansopwerk.nl zie je hoe groot de kans is dat je een baan vindt die aansluit bij jouw opleiding. Op deze site van de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) is dit duidelijk aangegeven per mbo-opleiding en per arbeidsmarktregio. Deze informatie wordt ieder jaar vernieuwd. Op de website www. graafschapcollege.nl vind je bij de betreffende opleiding ook belangrijke informatie over dit onderwerp, onder de knop ‘Studie in Cijfers’.
Je kunt ook verder leren. Met het niveau 2-diploma Sport- en bewegingsbegeleider kun je doorstromen naar de niveau 3-opleiding Sport- en bewegingsleider. Bij een goed resultaat kun je instromen in het tweede leerjaar. Andere mogelijke vervolgopleidingen is de opleiding Recreatiemedewerker (niveau 3) of brancheopleidingen op het gebied van zwemmen, fitness diverse vormen van sportkader en recreatie/animatie.
Met het niveau 3-diploma kun je doorstromen naar de niveau
andere (huis)arts laten uitvoeren, alleen niet door je eigen
4-opleiding sport- en bewegingscoördinator en kiezen voor
huisarts. Voorafgaand vul je een vragenformulier in. De uit-
een van de uitstroomprofielen. Ook kun je je verder bekwa-
komst van de keuring is bindend. De kosten voor de keuring
men via bonds- of brancheopleidingen op niveau 4.
komen voor jouw rekening. Sommige ziektekostenverzekeraars vergoeden de kosten voor een dergelijke keuring.
Heb je de niveau-4-opleiding met succes afgerond dan kun je
We raden je daarom aan vooraf contact op te nemen met je
kiezen voor een hbo-opleiding. Opleidingen die goed aanslui-
ziektekostenverzekeraar.
ten zijn: Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO), Sport, Gezondheid en Management (SGM), Sport- en Bewegingsedu-
Aantal opleidingsplaatsen
catie (SBE), Pedagogische Academie Basisonderwijs (PABO), Fysiotherapie, Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) of
Het aantal beschikbare opleidingsplaatsen is afhankelijk van
Vrijetijdsmanagement.
het aantal beschikbare stageplaatsen. Ook kijken we naar de kansen op de arbeidsmarkt en de mogelijkheden in het
Selectieprocedure
vervolgonderwijs. Mochten er na de selectieprocedure meer kandidaten toelaatbaar zijn dan er opleidingsplaatsen zijn,
Wil je een opleiding op het gebied van sport en bewegen
dan gelden de volgende richtlijnen:
volgen, dan is het belangrijk dat je gezond bent en over een goede bewegingsvaardigheid beschikt. Om dit te testen, door-
•
De helft van het aantal beschikbare opleidingsplaatsen
loop je een selectieprocedure. De selectieprocedure bestaat
wordt vergeven aan de kandidaten die tijdens de
uit drie onderdelen. Alleen als je op alle onderdelen met een
selectieprocedure de beste resultaten hebben behaald;
voldoende wordt beoordeeld, kun je tot de opleiding wor-
•
De andere helft van het aantal beschikbare opleidings-
den toegelaten. Zodra wij je aanmeldingsformulier hebben
plaatsen wordt op basis van loting vergeven.
ontvangen, word je uitgenodigd voor een selectiedag. Tijdens deze dag krijg je twee onderzoeken.
1.
Onderzoek sociale en communicatieve
vaardigheden We onderzoeken of je over voldoende sociale en communicatieve vaardigheden beschikt. Daarnaast wordt bekeken of
Ga over de grens!
je kunt samenwerken, makkelijk contacten legt en of je voor een groep durft te staan. Ook komen de aspecten motivatie,
Tijdens je opleiding Sport en bewegen ervaring opdoen in
beroepsbeeld, ambitie en verwachtingen aan bod.
het buitenland? Dat kan. In de verschillende leerjaren worden activiteiten in het buitenland georganiseerd, zoals een skikamp
2. Sportvaardigheidstest
in Oostenrijk en een buitensportkamp in de Belgische Ardennen.
We vragen je op het gebied van onder meer turnen, atletiek,
Daarnaast is er een aantal keuzevakken, waarbij delen van
zwemmen, balsport en bewegen op muziek je sportvaardig-
het lesprogramma en de stage in het buitenland plaatsvinden.
heid te tonen. Bij de beoordeling kijken we niet alleen naar
Dit geldt bijvoorbeeld voor de keuzevakken sneeuwsport en
wat je al kunt, maar ook naar de wijze waarop je omgaat met
buitensport. Hoogtepunt is de zomerstage tussen het tweede en
de aanwijzingen van de selectiecommissie.
derde leerjaar. Je gaat dan aan de slag in de sportieve recreatie en animatie op vakantieparken, hotelketens en campings. Meer
Medische keuring
dan de helft van de huidige studenten kiest ervoor deze stage in
Als uit de twee bovenstaande onderzoeken blijkt dat je in
het buitenland te doen. Favoriete bestemmingen zijn Frankrijk,
principe geschikt bent voor de opleiding, onderga je een
Italië, Turkije, Spanje, België en Engeland. Ook is er een aantal
sport-medische keuring. Deze keuring kan worden uitgevoerd
internationale uitwisselingsprogramma’s waar je aan deel kunt
door een sportmedische instelling. In onze regio zijn er twee.
nemen. Dit zijn uitwisselingsprogramma’s met studenten in
Sportmedx met vestigingen in Winterswijk en Doetinchem
Tsjechië en Duitsland. De samenwerking met Duitsland wordt
(www.sportmedx.nl) en Sport Medisch Centrum Papendal
steeds belangrijker. Daarom staat met ingang van 1 augustus
in Arnhem (www.scmp.nl)
2015 Duits op de lessentabel van het eerste en tweede leerjaar.
Uiteraard mag je de medische sportkeuring ook door iedere
Als jij je daarna nog verder wilt verdiepen in de Duitse taal en cultuur dan kun je dit vak kiezen als keuzedeel. Tenslotte zijn er onder bepaalde voorwaarden mogelijkheden om sportprojecten in ontwikkelingslanden te bezoeken.
Wat zijn de wettelijke toelatingseisen? In de wet zijn toelatingseisen vastgesteld voor beroepsopleidingen. Of je een bepaalde opleiding kunt gaan volgen, is afhankelijk van je vooropleiding. Voor de opleidingen van de studierichting Sport en bewegen is er een selectieprocedure.
Om de niveau 2-opleiding Sport- en bewegingsbegeleider te kunnen volgen, moet je in het bezit zijn van een van de onderstaande documenten: •
een diploma vmbo basisberoepsgerichte leerweg;
•
een mbo-diploma niveau 1 voor een zelfde beroep of beroepencategorie.
Het intrasectorale programma sport, dienstverlening en veiligheid sluit goed aan op dit studieprogramma. Ook zijn de vakken biologie en LO2 (lichamelijke opvoeding) een goede voorbereiding op deze opleiding. Het is van belang dat je een positief advies hebt van de vorige school.
Om de niveau 3-opleiding Sport- en bewegingsleider of de niveau 4-opleiding Sport- en bewegingscoördinator te kunnen volgen, moet je in het bezit zijn van een van de onderstaande documenten: •
een diploma vmbo kaderberoepsgerichte, gemengde of theoretische leerweg;
•
een overgangsbewijs van havo 3 naar havo 4 of van vwo 3 naar vwo 4;
•
niveau 3: een mbo-diploma niveau 2 voor een zelfde beroep of beroepencategorie;
•
niveau 4: een mbo-diploma niveau 3 voor een zelfde beroep of beroepencategorie.
Het intrasectorale programma sport, dienstverlening en veiligheid sluit goed aan op deze opleidingen. De gemengde leerweg geeft de beste aansluiting, daarna de theoretische leerweg en vervolgens de kaderberoepsgerichte leerweg. Ook zijn de vakken biologie en LO2 (lichamelijke opvoeding) een goede voorbereiding op deze opleidingen.
Verkorte opleiding: de ideale aanloop naar het hbo Als je een echte ‘aanpakker’ bent en je hebt veel in je mars, dan kom je wellicht in aanmerking om de opleiding Sport- en bewegingscoördinator (niveau 4) in een verkort traject te volgen. Weet je nu al dat je een hbo-opleiding wil volgen? Dan is dit verkorte traject de ideale aanloop naar een hbo-vervolgopleiding in het verlengde van de opleiding Sport- en bewegingscoördinator, omdat je… •
went aan een hoog studietempo;
•
leert om efficiënt te plannen;
•
veel ervaring opdoet in de beroepspraktijk van sport en bewegen;
•
al in het bezit bent van een beroepsdiploma als je aan een hbo-opleiding begint;
•
al kennismaakt met veel leerstof die ook op het hbo wordt aangeboden.
Voor het verkorte traject geldt een zwaardere toelatingsprocedure. Om in aanmerking te komen, moet je aan de volgende eisen voldoen: •
je hebt een diploma vmbo-tl of vmbo-gtl en de gevolgde vakken met gemiddeld een 6,8 afgesloten of je beschikt
over een overgangsbewijs van havo 4 naar havo 5;
•
je bent zeer gemotiveerd en leergierig;
•
je beschikt over goede en brede sportvaardigheden;
•
je bent sociaal en communicatief vaardig;
•
je hebt ervaring met het begeleiden van mensen bij het sporten of bewegen;
•
je hebt een goed beeld van je eigen mogelijkheden en beperkingen.
In eerste instantie volg je de normale selectieprocedure, zoals die in deze gids staat beschreven. Als blijkt dat je toelaatbaar bent voor de reguliere niveau 4-opleiding, dan wordt bekeken of je wellicht ook in aanmerking komt voor het verkorte traject. Daarvoor zijn er, naast de standaard onderdelen van de toelatingsprocedure, nog drie extra onderdelen die bepalend zijn voor de toelating tot het verkorte traject: •
individueel motivatiegesprek;
•
resultaten van de vooropleiding: je hebt de vakken afgesloten met een 6,8 gemiddeld.
Studieprogramma
Leerweg
Niveau
Studieduur
Sport- en bewegingsbegeleider
bol
2
2 jaar
Sport- en bewegingsleider
bol
3
3 jaar
Sport- en bewegingscoördinator
bol
4
4 jaar
Sport- en bewegingscoördinator, verkort programma
bol
4
3 jaar
Leerwegen en onderwijstijd Bij de studierichting Sport en bewegen volg je een opleiding in de beroepsopleidende leerweg (bol). Dat betekent dat je volledig dagonderwijs volgt. Het dagonderwijs bestaat uit lessen op school en beroepspraktijkvorming (stage) bij een bedrijf of instelling. Volgens de nieuwe richtlijnen van het ministerie volg je gemiddeld 1.000 onderwijsuren per jaar (lessen en stage samen).
Wat kost de opleiding? De kosten van de opleidingen zijn opgebouwd uit de volgende onderdelen: •
het lesgeld (ter indicatie: in het schooljaar 2014-2015 bedroeg dit €1.118,- voor bol-opleidingen). Studenten jonger
dan 18 jaar betalen geen lesgeld;
•
de overige kosten, bijvoorbeeld voor boeken, sportkampen en sportkleding. Zie voor een overzicht per leerjaar
onderstaand schema. Kosten
Leerjaar 1
Leerjaar 2
Leerjaar 3
Leerjaar 4
Kleding
Basispakket: tussen €200,- en €275,-
Indien nodig ter vervanging, verder afhankelijk van keuzevakken
Indien nodig ter vervanging, verder afhankelijk van keuzevakken
Indien nodig ter vervanging
Boeken, licenties en readerpakket
Tussen €550,- en €600,-
+/- €400,- (deels afhankelijk van keuzevakken)
+/- €400,- (deels afhankelijk van keuzevakken)
+/- €200,-
Meerdaagse activiteiten waaronder kampen
+/- €275,-
+/- €375,-
+/- €300,-
Informatie en aanmelding Sector Zorg & Welzijn, opleidingengroep Sport en bewegen Houtmolenstraat 9, 7008 AP Doetinchem Tel. 0314-353 950 e-mail:
[email protected] website: www.graafschapcollege.nl
Aanmelden voor deze opleidingen kan door middel van een aanmeldformulier. Dit kun je aanvragen bij de sector via bovenstaand telefoonnummer of bij de decaan van de vmbo-school. Ook kun je je digitaal aanmelden via de website www.graafschapcollege.nl.
Topaccommodaties voor praktijklessen Sinds 1 augustus 2014 vinden bijna alle praktijklessen plaats op sportpark Zuid in Doetinchem. Naast voetbalvelden, tennisbanen, hockeyvelden en een skeelerbaan is daar sinds afgelopen jaar een nieuwe TOPhal verschenen waarvan de sportopleiding van het Graafschap College veelvuldig gebruik maakt. Naast een aantal algemene sportzalen zijn er in dit sportcomplex ook specifieke zalen voor turnen, fitness, weerbaarheid en zelfverdediging (dojo) en bewegen op muziek. Voor de ‘zwemvakken’ maakt de opleiding gebruik van het in 2013 prachtig gerenoveerde zwembad Rozengaarde, eveneens in Doetinchem.
De theorielessen worden gegeven op de locatie Houtmolenstraat 9.
