Zorgpad Zwangerschapsdiabetes Projectdossier kwaliteitsprijs Rode Kruis 2012 Verloskunde, endocrinologie, diëtiek, pediatrie O.L.Vrouwziekenhuis Aalst-Asse-Ninove
olv
[email protected] [email protected]
Metabole effecten op het kind
olv
Moeder
olv
Metabole effecten op het kind
olv
Moeder
Cumulatieve T2DM incidentie
80 70 60 50
Latijns-Amerikaans
40
Gemengd of ander
30
Boston cohort Zuni
20
Navajo
10 0 0
5
10
15
20
Postpartum opvolgingsduur (jaren) Kim, Diabetes Care 25:1862–1868, 2002
olv
Moeder
25
30
Metabole effecten op het kind
olv
Moeder
7 diabetes
4 diëtisten
verpleegkundigen
pediaters 10 stafleden 3 assistenten
endocrinologen 56 vroedvrouwen
3 stafleden 1 assistent
gynaecologen 10 stafleden 3 assistenten
olv
Moeder en kind
3 klinisch labo’s 2 secretariaten
Stuurgroep Endocrinologie
Verloskunde
Pediatrie
arts (Aalst/Asse)
artsen (Aalst/MCN én Asse)
artsen
verpleegkundig specialist diabetes (Aalst/Asse)
hoofdvroedvrouwen (Aalst én Asse)
coördinator diabetesteam (Aalst/Asse)
Programma manager moeder en kind (Aalst/MCN/Asse)
Ondersteuning
olv
(Aalst én Asse)
Klinisch Labo Directie Dienst kwaliteit en patiëntveiligheid
Diëtiek hoofddiëtiste (Aalst/MCN/Asse)
Doel Uniforme
Interdisciplinaire Campus overschrijdende AANPAK
olv
Proces •
2008: – evidentie: “behandeling geeft daling perinatale complicaties” – initiatief pad op te starten: samenstellen stuurgroep
•
2009: – – – – –
•
verschillende bijeenkomsten stuurgroep, groep informeert en bevraagt collega’s wordt herhaaldelijk besproken op stafs van de verschillende disciplines opstellen en finaliseren zorgpad ontwikkelen brochure voor patiënt opvragen uitgevoerde labo testen voor 2008 en 2009
2010: – opleiding over zorgpad: DM-educatoren, vroedvrouwen, gynaeco, pediatrie, endocrino – finaliseren brochure voor patiënt – implementatie zorgpad (ter beschikking stellen op intern netwerk) – start data registratie (data aangeleverd door klinisch labo)
olv
Proces •
2011: – eerste evaluatie: • mate van implementatie zorgpad • praktische haalbaarheid zowel voor zorgverlener als moeder/kind
•
2012: – verwerking van alle beschikbare data – voorstellen data op staf en op interne bijscholing – stuurgroep: evaluatie zorgpad, waarna bijsturing
•
olv
planning 2013 (resultaat duurzaam maken): – – – – –
dashboard maken met de indicatoren om terugkoppeling eenvoudiger te maken pad evalueren en zo nodig bijsturen continue opleiding verder zetten levenslange opvolging bij HA faciliteren (via DPA project) harmoniseren Zoet Zwanger project
O P B O U W Z O R G P A D
olv
Zwanger
Diagnose ZWDM
Verloskunde
Screening ZWDM Screening naar DM2
Diabetesteam 3d na diagnose
Eenmalig bij endocrinoloog Diabetes verpleegkundige: bloedglucosemeting Diëtiste: beweging en voeding
Verloskunde / diabetesteam
Opvolging moeder en foetus: verloskunde Wekelijks contact met diabetesverpleegkundige
Hospitalisatie
Opvolging moeder: verloskunde, endocrino, diëtist Opvolging kind: pediater, vroedvrouwen
Endocrino
Opsporen diabetes Educatie diabetespreventie: levensstijl gezin Richtlijnen voor huisarts
Huisarts
Jaarlijkse screening naar diabetes cf. Zoet Zwanger Blijvende preventie Vroegtijdig screenen bij volgende zwangerschap
Zwanger schap Arbeid Partus 3 m post partum
Lange termijn
Zorgpad • 6 blz. gedetailleerde flowchart met samenvatting van alle acties en taken • gecentreerd vanuit tijdslijn van zwangere • opgemaakt met inbreng van alle disciplines • beschikbaar op intranet • geëduceerd aan alle betrokken medewerkers
olv
Vb. van deel van zorgpad
olv
Vb. van deel van zorgpad
olv
Vb. van deel van zorgpad
olv
ZWANGER
50g glucosetest 2008 < 2009 < 2010-11 40% 89% 98%
• Screening ZWDM • Screening naar DM2
Prevalentie ZWDM 2009 < 2010-2011 3,4% 5,2%
DIAGNOSE ZWDM
ZWANGER
• Eenmalig bij endocrinoloog • Diabetes verpleegkundige: bloedglucosemeting • Diëtiste: beweging en voeding
• Opvolging moeder en foetus: verloskunde • Wekelijks contact met diabetes vpk
Opvolging diabetesteam 2009 < 2010 < 2011 77% 97% 99%
SCHAP • Opvolging moeder: verloskunde, endocrino, diëtist • Opvolging kind: pediater, vroedvrouwen ARBEID EN PARTUS
3 MAAND POST PARTUM
LANGE TERMIJN
olv
• Opsporen diabetes • Educatie diabetespreventie: levensstijl gezin • Richtlijnen voor huisarts
2009-2011: • 48% controle suikertest • 1 op 5 storing in glucosemetabolisme • Jaarlijkse screening naar diabetes cf. Zoet Zwanger • Blijvende preventie • Vroegtijdig screenen bij volgende zwangerschap
Effect op kwaliteit van zorg Doelen en acties
duidelijk gedefinieerd Stimulans om procesmatiger te werken
Nieuwe medewerkers hebben
Klinische evidentie Best practices
Elke ZW DM wordt
onmiddellijk
Procesmatige aanpak Pad opgebouwd rond de zwangere en kind
Specifieke noden, behoeftes en wensen van alle betrokkenen
op dezelfde wijze behandeld, geëduceerd en opgevolgd
geïntegreerd
Elke zwangere wordt op dezelfde wijze benaderd,
olv
duidelijke leidraad
ongeacht welke campus
Voorbeeldkarakter
Voorbeeld voor zorgpaden ZWDM in andere ziekenhuizen • AZ Damiaan Oostende • Sint Jan Brugge • OLV Lourdes Waregem • Sint Augustinus Wilrijk
Voorbeeld voor zorgpaden in eigen ziekenhuis • Bariatrie • Osteoporose • Digestieve onco •…
Bijdrage tot beter inzicht in nationale prevalentie van ZWDM • Voorbereiding doctoraatsonderzoek screeningstrategieën ZWDM (UZ Leuven)
Motor tot het opstellen van nationale consensus over screening ZWDM • Via VDV-VVOG-Domus Medica overleg groep
VDV: Vlaamse Diabetes Vereniging VVOG: Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie
olv
Tenslotte… enkele reacties Gebruiksvriendelijk. Zéér duidelijk. Is geen parate kennis maar gemakkelijk te raadplegen
Alle disciplines volgen het. Is constructief samenwerken ! Vroedvrouwen Iedereen weet waar de pte zich in het pad bevindt. Overdracht is gemakkelijk zo. Het geheel van elkaar aanvullen en doorverwijzen komt authentiek en betrouwbaar over naar de patiënte.
Grote houvast, gezien er toch wat administratie komt bij kijken.
Diabetes
Diëtisten
verpleegkundigen
Goede leidraad om zwangere op te volgen.
Zwangere Kon dezelfde dag nog terecht bij diabetesspecialist.
Door wekelijks te e-mailen kreeg ik een band met de vpk, dit gaf een veilig gevoel.
olv
Uitstekende manier om vele spelers naadloos op elkaar af te stemmen
Veel info gekregen in het begin, met brochure kon ik alles goed nalezen. Wist niet dat het zo’n grote impact kon hebben
Artsen
Secretariaat
Is niet altijd evident om pte snel te plannen bij arts, vpk en diëtiste, vraagt soms puzzelwerk
Was ongerust over wat er met de baby kon gebeuren, maar werd steeds gerustgesteld dat ik het goed deed.
