Zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige psychische aandoeningen
Presentatie Congres Phrenos 13 november 2014
Elly van Kooten Directie Maatschappelijke Ondersteuning, Ministerie van VWS 1
Inhoud presentatie 1. Doelen kabinet
2. Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ
3. HLZ/Langdurige GGZ 4. Ordening zorg en ondersteuning
5. Inzoomen op Wmo 6. Mensen met ernstige psychische aandoeningen 2
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Beleidsdoelen kabinet • Voorkomen ziekte • Zelfmanagement en eigen regie • Zorg rondom patiënt en vanuit behoefte patiënt • Zorg en ondersteuning in eigen omgeving en in een vroegtijdig stadium • Opname alleen indien nodig • Optimale afstemming begeleiding, ondersteuning, behandeling • Meer (arbeids)participatie van mensen met ernstige psychische kwetsbaarheid 3
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Investeren in de ggz: bestuurlijk akkoord toekomst ggz 2013-2014 (juni 2012)
Juiste zorg op de juiste plaats; dichtbij waar mogelijk, specialistisch waar nodig. • herstel centraal • grotere rol huisartsenzorg (flexibilisering POH GGZ) • invoering generalistische basis GGZ • ambulantisering (afbouw klinische bedden met 30%) • invoering prestatiebekostiging gespecialiseerde GGZ • groei 2,5%, in later akkoord bijgesteld naar 1,5% en 1%
4
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Waar naar toe? Zvw
Patiënt
Huisartsenzorg
Generalistische Basis GGZ
- Adequate herkenning
- Meer patiënten uit tweedelijn
- Minder verwijzen
- Een ‘zwaardere’ populatie
-Meer POH-GGZ
- Consult/ behandeling psychiater
- Minder medicijnen
- Ook chronisch zieken
Zelfzorg
5
Ondersteuning GGZ
Gespecialiseerde GGZ
Top zorg
- 20 % minder licht - 1/3 minder bedden - Andere zorg leveren: FACT teams
Stand van zaken bestuurlijk akkoord GGZ • Extra middelen en mogelijkheden voor praktijkondersteuner huisarts • Generalistische basis GGZ van start • Binnenkort rapportage monitor ambulantisering • Ontwikkeling zorgstandaarden • Commissie die begin 2015 eerste advies uitbrengt over hoofdbehandelaarschap
6
Langdurige ggz: hervorming langdurige zorg
HLZ-visie vertaald naar GGZ: •Zo gewoon mogelijk: dicht bij huis en in de samenleving als dat kan •Integrale benadering: mens is meer dan zijn ziektebeeld •Aansluiten bij wat mensen kunnen •Sluit aan bij beweging van ambulantisering •Kwetsbare mensen blijven in aanmerking komen voor intramurale zorg en ondersteuning 7
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Waar naar toe? HLZ
-Meer informele zorg
- Meer Wmoondersteuning familie/netwerk
8
- Gemeente, meer integraliteit
Rijksniveau:
- Continuum intramuraal naar volledig zelfstandig wonen: allerlei tussenvormen
Minder AWBZ/Wlz
- Op termijn: minder BW, meer extramuraal
Nieuwe ordening: Basis-ggz, Jeugdwet, HLZ 2012
2015
Zvw
AWBZ
Tweedelijns GGZ (budgetten/dbc's) Eerstelijns psychologische zorg (consulten) Huisarts/POH GGZ
Verblijf ggz vanaf 2e jaar (ZZP B) Beschermd Wonen (ZZP C) Begeleiding (functies en klassen)
Gespecialiseerde ggz (dbc's/ ZZP's), 1e 3 jaar intramuraal Generalistische Basis GGZ (basis ggz producten) Huisarts/versterkte POH GGZ
WLZ (18+)
Huidige populatie met ZZP B Verblijf ggz v.a. 4e jaar (na Zvw)
Zvw (18+)
Wmo (18+)
Wmo
OGGZ Maatschappelijke Opvang (centrumgemeenten)
Jeugdwet
9
Beschermd Wonen (centrumgemeenten) Begeleiding Maatschappelijke Opvang (centrumgemeenten) OGGZ GGZ 18-
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Langdurige ggz: positionering 2015
Zvw • Ambulante behandeling • Intramurale behandeling tot 3 jaar
10
Wlz
Wmo 2015
• Intramurale behandeling na 3 jaar • In de toekomst toegang op basis van inhoudelijke criteria
• Oggz • Maatschappelijke opvang • Ambulante ondersteuning (begeleiding) • Beschermd wonen
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
De patiënt in deze ordening • Patiënt staat centraal: zorg en ondersteuning op patiënt afgestemd • Mens met psychische aandoening moet volwaardig kunnen participeren in maatschappij • Belang inzet ervaringsdeskundigheid wordt breed erkend • LPGGz belangrijke partij in bestuurlijke akkoorden ggz en bij werkafspraken transitie HLZ • Groot programma destigmatisering loopt • LPGGz trekt programma gericht op zelfmanagement • Adequate cliëntondersteuning van belang
11
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Opdracht gemeente Wmo 2015 •Zorgen voor maatschappelijke ondersteuning; •Zorgen voor kwaliteit en continuïteit van voorzieningen. Maatschappelijke ondersteuning: •Bevorderen sociale samenhang, mantelzorg en vrijwilligerswerk; •Toegankelijkheid voorzieningen; •Voorkomen en bestrijden huiselijk geweld; •Ondersteunen van zelfredzaamheid en participatie aan mensen met een beperking, zoveel mogelijk in de eigen leefomgeving; •Bieden van beschermd wonen en opvang 12
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
GGZ in de Wmo 2015 • Gemeente kan integraliteit en maatwerk bieden • Extramurale begeleiding en inloop ggz naar álle gemeenten • Beschermd wonen naar centrumgemeenten
13
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Beschermd wonen in Wmo 2015 (1)
• Landelijke toegankelijkheid: niet iemand weigeren omdat hij van elders komt • Eigen bijdrage, zak- en kleedgeldnorm: regime vergelijkbaar met AWBZ • Formeel gezien is elke gemeente verantwoordelijk; afspraak met VNG dat centrumgemeenten maatschappelijke opvang materieel verantwoordelijk zijn
14
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Beschermd wonen in Wmo 2015 (2)
Gevolgen huidige cliënt • Overgangsrecht beschermd wonen 5 jaar (of zolang als indicatie geldt) • Overgangsrecht leveringsvorm pgb 1 jaar • = “onder de voorwaarden van de AWBZ” • Daarna: in gesprek met gemeente • Niet langer zorgkantoor maar gemeente • Behandeling blijft vergoed vanuit Zvw
15
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Transitie – werkafspraken BW •VWS, LPGGZ, VNG, ZN, GGZ NL, RIBW Alliantie, Federatie Opvang delen eindperspectief: mensen met psychische problemen krijgen juiste zorg en ondersteuning in Wmo 2015, Zvw + Wlz •Overeenstemming over gespreksthema’s voor lokaal/regionaal overleg •Wethouders: steun voor opstellen ‘Stedelijke Kompassen’ (2015)
16
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Ggz en arbeid • Binnenkort rapport OECD over GGZ • Compliment aan Nederland waar het gaat om participatie van mensen met een psychische aandoening • Financiering is knelpunt • Is nu overeenkomst voor tussen UWV en GGZNL • Structurele oplossing onderwerp overleg VWSgemeenten-verzekeraars • 4 maart 2015 OECD conferentie in Nederland 17
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Behandeling, begeleiding en ondersteuning bij ernstige psychische aandoeningen • Bij ernstige psychische aandoeningen meerdere behoeften aan zorg en ondersteuning • Herstel centraal (persoonlijk, maatschappelijk, symptomatisch) • Sluit goed aan bij ontwikkelingen in GGZ en Wmo • Goede afstemming tussen hulpverleners cruciaal
18
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Hoe verder • Voorstel LPGGz herstelacademies (zelfregiecentra) • Zorgstandaard Ernstige psychische aandoeningen • Werkafspraken transitie langdurige intramurale ggz: stedelijke kompassen en innovatieagenda
19
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Gouden kans • Alles komt nu samen • Mooie kans voor integraliteit • Veel nuttige bouwstenen in plan van aanpak voor mensen met ernstige psychische aandoeningen • Ieder vanuit eigen verantwoordelijkheid: zorg dat je meepraat en inbreng levert in komende gesprekken over stedelijke kompassen
20
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014
Vragen?
21
Presentatie VWS bij Phrenos 13 november 2014