zoo} zoo} DUBBEL PLEZIER \ MAZDA \ NUMMER 20 \ 2015 \ DE EERSTE MAZDA MX-5 NEEMT HET OP TEGEN DE NIEUWSTE GENERATIE PLUS DE GLOEDNIEUWE MAZDA CX-3

zoo} zoo} \

MAZDA

\

NUMMER 20

\

2015

\

DUBBEL PLEZIER D E E E R S T E M A Z D A M X- 5 N EEMT H ET O P TEG EN D E N I E U W S T E G E N E R AT I E

PLUS DE GLOEDNIEUWE MAZDA CX-3 TOERT DOOR TOKIO EN DE MAZDA CX-5 IN NEW ORLEANS

ALLES BEHALVE BESCHEIDEN DE NIEUWE MAZDA CX-3 ANDERS DOOR JEZELF TE ZIJN W W W. M A Z DA . N L

INHOUD ZO O M -ZO O M

\

NUMMER 20

\

ZOMER 2015

09

36

Coverfotografe: Howard Simmons

26 Zoals iedere Mazda-fan overal ter wereld stonden ook wij te popelen om achter het stuur van de geheel nieuwe Mazda MX-5 te kruipen. Eindelijk was het zover: we namen ’s werelds populairste roadster mee naar zee, de heuvels in en het circuit op. Verder voelden we de nieuwe Mazda CX-3 compact crossover aan de tand in Tokio, bezochten herrijzend New Orleans in een Mazda CX-5 en pendelden per Mazda6 tussen de hippe havens Antwerpen en Rotterdam. Dat zijn heel wat kilometers, maar is ook veel rijplezier. Hopelijk geniet je evenveel van het lezen als wij van het rijden.

20

0 4 ZO O M I N Een conceptcar met rotatiemotor; de rit over een besneeuwd viaduct die bijna op een Mazda-showroom eindidge; een Belgische kunstenaar geeft een Mazda3 een make-over; designchocola, Mazda-maf en nog veel meer

0 9 M A Z DA C X-3 I N TO K I O De Mazda CX-3 compact crossover verovert de krappe achterafstraatjes en bochtige expressways van de bruisende Japanse metropool, evenals de legendarische bergpas Mazda Turnpike Hakone

2 0 VA N S C H E L D E TOT S C H I E Zoom-Zoom pendelt tussen de twee hipste steden der lage landen, Antwerpen en Rotterdam, en vraagt Nachtburgemeester Jules Deelder naar zijn oordeel over de twee

26 V I J F ST E R R E N De nieuwste Mazda MX-5 verkent de pittoreske wegen in en rond Barcelona en neemt het op het circuit op tegen zijn vroegste voorganger

3 6 N E W O R L E A N S H E R R I J ST Een bezoek aan de Big Easy, die dankzij kleine start-upbedrijfjes de verwoesting van orkaan Katrina weer te boven komt

4 4 ZO O M O U T Roeien over de Atlantische Oceaan, nieuws van de Gouden Festivalbandjes-dragers, strepen voor je Mazda2 en de Ribank Mazda MaX5 Cup Geraldine Brouwers Algemeen Directeur, Mazda Motor Nederland

4 6 S H O W R O O M Bekijk en vergelijk het volledige Mazda-gamma

zoomin

TECHNOLOGIE

\ DESIGN

\ COMMUNITY

FILM

S PA A N S O N D E R O N S J E Mazda’s langeafstandscoureurs Owen Mildenhall en Jade Paveley zijn gewend om een Britcar Mazda MX-5 te delen: ze maken deel uit van hetzelfde raceteam. Maar toen Zoom-Zoom hen uitnodigde voor een race in Spanje tussen de nieuwe Mazda MX-5 en zijn 25 jaar oude stamvader, werden de mouwen opgestroopt. Owen kroop in de nieuwe auto, terwijl Jade zich ontfermde over een MX-5 uit 1990, een auto ouder dan zijzelf. Kijk op pagina 26 hoe het hen verging of volg de race via onderstaande link. Ga om te kijken wie de race heeft gewonnen naar youtube.com/zoomzoommag

04

\ZOOM-ZOOM

\ AUTO’S

S TAT I S T I E K E N

BA R C E LO N A IN CIJFERS De Mazda Space in Barcelona is het begin van een Zoom-Zoomrit in de nieuwe Mazda MX-5 (zie pagina 26) TERUGBLIK

M A Z DA RX 5 0 0 JAAR 1970 VERMOGEN Ruim 250 pk MOTOR 2x 491 cc (twee rotors)

1882 Het jaar dat de bouw van La Sagrada Familia van start ging. En: nog steeds in aanbouw!

Fotografe: Howard Simmons, Illustratie: @remove-before.com

12 Aantal gebouwen in Barcelona ontworpen door kunstenaar/ architect Antoni Gaudí

Het is 1970, drie jaar na de onthulling van Mazda’s eerste sportauto met een rotatiemotor, de Cosmo Sport (Mazda 110S), en Mazda doet opnieuw van zich spreken. Dit keer met een technologisch unicum, een conceptcar die laat zien waartoe een compacte rotatiemotor in staat is. De RX500 was futuristisch met zijn aerodynamische carrosserie, verzonken koplampen, twee zitplaatsen en vleugelportieren. Achterin lag een rotatiemotor met twee rotors. Met een inhoud van 2 x 491 cc goed voor ruim 250 pk (183,9 kW). Geheel in Mazda-stijl woog de auto slechts 850 kg en de prestaties waren dan ook levendig. Uniek was ook dat de remlichten niet alleen verbonden waren met de rem, maar ook met het gaspedaal. Als je het gas intrapte, gaf het groene licht aan dat je van plan was in de verte te verdwijnen.

ESSENTIEEL

SMEREN EN ONDERHOUD 100.000 Capaciteit van Camp Nou – de thuisbasis van FC Barcelona – het grootste stadion van Europa

7 Stranden, maar tot de Olympische Spelen van 1992 werden enkele daarvan overheerst door industrie. Nu is het 4,5 km puur genot

Het is maar goed dat in Japan op elke straathoek automaten staan. In Tokio was het Zoom-Zoom-team namelijk al om 5.00 uur op voor de fotoshoot van de Mazda CX-3 om pas de volgende dag om 2.00 uur ‘s nachts in het hotel terug te keren (pagina 9). Het team had non-stop de beschikking over eten en drinken, inclusief hete koffe. En wie te moe was om zelf na te denken, gebruikte de touchscreenmachines die op basis van leeftijd, geslacht, temperatuur en tijdstip een individuele aanbeveling deden.

R I T VA N J E L E V E N

V E I L I G I N D E M A Z DA 3 MA ZDA-WERELD

De Canadese Natasha Murthy had in haar zevende Mazda, een Mazda3 uit 2010, al twee ongevallen vermeden toen op een winterse dag in 2014 een vrachtwagen van achteren op haar inreed. “Ik schoot bijna over de rand van een gevaarlijk viaduct, met daaronder toevallig een Mazda-dealer”, vertelt Natasha. “Alle vier de wielen van mijn witte Mazda3 waren los van de grond en ik landde boven op een sneeuwhoop.” De Mazda kwam er wonderwel zo goed van af dat ze gewoon door kon rijden naar huis en de monteurs nauwelijks schade konden constateren!

WERELDWIJD

VOORBIJ DE HORIZON Als je niet kunt wachten om zelf achter het stuur van de nieuwe Mazda MX-5 te zitten, koop dan Forza Horizon 2 voor de Xbox One, zodat je hem op wegen overal ter wereld kunt testen.

BELGIË

MAZDA3 — HET LEEUWENHART Voor de Affordable Art Fair Brussel vroeg Mazda België Ben Heine iets creatiefs te doen met een Mazda3. Het resultaat was een portret van een leeuw in Heine’s typische ‘digital circlism’-stijl.

TECHNOLOGIE

ST U KJ E S E N B E E TJ E S

DUITSLAND

EN DE PRIJS GAAT NAAR… Mazda heeft drie ontwerpprijzen in ontvangst mogen nemen: de nieuwe MX-5 kreeg de Red Dot Award voor Best of the Best, de CX-3 een Red Dot en de nieuwe Mazda2 een eervolle vermelding.

06

\ZOOM-ZOOM

LittleBits is een open source van elektronische modules die met magneetjes in elkaar grijpen om een complex circuit te vormen. Elke component heeft een enkel doel en is daardoor makkelijk te gebruiken. Het is een idee van ingenieur Ayah Bdeir uit New York. Ze wilde een systeem ontwerpen waarmee iedereen eenvoudig meer over elektronica kan leren. Alles van geluid tot motors kan worden bediend, aangedreven door een 9V-batterij of andere energiebron. littlebits.cc

DESIGN

D E C H O CO L AT I E R Oki Sato, hoofdontwerper van de in Tokio en Milaan gevestigde ontwerpstudio Nendo, is dit jaar tijdens de Franse interieurontwerpbeurs Maison & Objet uitgeroepen tot Ontwerper van het Jaar. Voor dit evenement bedacht hij Chocolatexture, 400 doosjes van 26x26x26 mm met elk negen chocolaatjes van dezelfde smaak. Het bijzondere is echter dat elk chocolaatje de vorm heeft van Japanse uitdrukkingen voor textuur. De texturen creëren op hun beurt steeds een andere sensatie. nendo.jp

community

M A f vA n M A Z DA

“Ik was op zoek naar een auto met uitstekende rijeigenschappen om me vlot door de stad te verplaatsen”, vertelt Jeff. “Na een proefrit in een knalgroene Mazda2 uit 2011 wilde ik hem per se die dag mee naar huis nemen. Aldus geschiedde.” Hij was zo in zijn sas met zijn aanwinst dat monteur Jeff vond dat zijn vriendin Carly ook een Mazda moest hebben. Jeff: “Tijdens een zoektocht op internet naar accessoires voor mijn eigen Mazda, stuitte ik bij toeval op een spotgoedkope Mazda2 met schade. Hij had een lage kilometerstand en dezelfde kleur als mijn auto. Ik had wel vaker auto’s gerestaureerd en het leek mij een leuk project. Na het nodige werk hadden Carly en ik een maand later een identieke Mazda2! Ze rijden niet alleen heerlijk, maar zien er naast elkaar voor het huis ook heel cool uit.” Vertel ons over jouw liefde voor Mazda: [email protected]

08

\ZOOM-ZOOM

Fotografe: Colbe Wells

eigenAArs Jeff Mellor & Carly Gooding MoDellen Identieke Mazda2s loCATie Ohio, VS

東 京 ドラ イブ

MAZDA CX-3 IN TOKIO ZOOM-ZOOM TEST DE VAARDIGHEDEN VAN MAZDA’S SPLINTERNIEUWE COMPACTE CROSS-OVER, DE CX-3, IN DE ENERGIEKE METROPOOL TOKIO EN OP DE HEERLIJKE WEGEN VAN HET ACHTERLAND TEKST L U K E P O N S F O R D FOTOGRAFIE D I N O D A L L E C A R B O N A R E

原宿ファッション地区

ETAPPE 1: HARAJUKU DISTRICT Onze tocht door het centrum van Tokio begint in de achteraf­ straatjes van Harajuku’s ultrahippe modewijk Urahara, die uitpuilt van de boetiekjes met hun über-stijlvolle eigenaren. Het is ‘the place to be’ voor fans van exorbitant dure denim en van sneakers en skateboards in beperkte oplage. Het is niet bepaald de ideale plek om ‘s morgens met de auto te bezoeken, als de eenrichtingsstraten worden beheerst door een eindeloze stroom bestelwagens, waar skateboarders en fetsers tussendoor fitsen. Het is dus een opluchting dat de compacte afmetingen van de Mazda CX-3 het mogelijk maken om ons snel een weg te banen tussen de kleurrijke graffti en fashionistas. De auto voelt van binnen groter aan dan hij is en je moet jezelf er steeds aan herinneren dat zijn milieuvoetafdruk nauwelijks groter is dan die van de kleinere Mazda2. Hij voelt niet alleen als een grote auto, maar biedt ook de daarmee gepaard gaande eigenschappen. Op een van de verkeersaders schiet een bestelwagen voor ons de weg op en de CX-3 maakt dankbaar gebruik van de Smart City Brake Support. We stoppen op een paar centimeter van de bestelwagen. De bestuurder begeeft zich, onbewust van enig kwaad, in de verkeersmassa. Hoog tijd voor ons om westwaarts te koersen, waar rustige en bochtige wegen ons wachten.

東京ドライブ 最 適 な サイズ Dankzij de compacte afmetingen van de Mazda CX-3 nemen we de smalle straatjes van Harajuku met gemak

熱心なパフォーマー De schone 1,5­liter dieselmotor van de Mazda CX­3 levert samen met het 4WD­ systeem meer dan voldoende power

マツダターンパイク箱根

ETAPPE 2: MAZDA TURNPIKE HAKONE Een uurtje buiten Tokio bevindt zich de legendarische Mazda Turnpike Hakone, die sinds 2014 door Mazda gesponsord wordt. Deze slingerende bergpas is een absoluut mekka voor autolief­ hebbers. De weg biedt niet alleen een spectaculair uitzicht op de berg Fuji en de Sagamibaai, maar is ook de uitgelezen plaats om de CX­3 eens goed aan de tand te voelen. In tegenstelling tot de zwaar gemodifceerde machines op het parkeerterrein zijn wij niet van plan om op hoge snelheid alles uit de kast te halen. De talloze prachtig vloeiende bochten van de Hakone stellen ons echter in staat om volop kennis te maken met de rijkwaliteiten van de Mazda CX­3. Terwijl de auto de bochten aaneenrijgt, moet de CX­3 zich op elk gebied bewijzen; besturing, remmen, chassis, motor, enzovoort. De CX­3 is geen raceauto, maar houdt zich met opvallend gemak staande op de Hakone. Ondanks de grotere rijhoogte dan de Mazda2 helt hij niet over in de bochten, terwijl het uitstekende chassis elke oneffenheid in het wegdek uitvlakt. De SKYACTIV­D 1,5­liter dieselmotor zorgt voor dynamische prestaties en tegelijk voor voldoende remkracht om al te enthousiaste stuurmanskunsten in te tomen. De besturing is direct en geeft ons net even dat extra beetje zelfvertrouwen. In combinatie met de verhoogde rijpositie en het uitstekende zicht rondom is onze rit op de Turnpike een openbaring. Voor een auto die primair ontworpen is voor een stadse omgeving, voelt de CX­3 zich wonderwel thuis op bochtige buitenwegen. 12

\ZOOM-ZOOM

東京ドライブ

素晴らしい眺め PERFECT BLIKVELD De geoptimaliseerde rijpositie biedt een fantastisch uitzicht over de weg voor de auto

首都高速

ETAPPE 3: SHUTO EXPRESSWAY

ブラインドスポットモニタリングシステム BLIND SPOT MONITORING Waarschuwt voor naderende voertuigen in de dode hoek, wat het veranderen van rijbaan veiliger maakt

14

\ZOOM-ZOOM

東京ドライブ

車を

Als de avond begint te vallen, keren we terug naar de metropool. Het is relatief eenvoudig om over de gewone stadswegen te rijden (op die van Harajuku na tenminste), maar het uitgebreide netwerk van expressways en tunnels is een heel ander verhaal. Voor minder ervaren automobilisten is het zonder twijfel een openbaring. Ondanks de vele bochten en zwenkingen wordt er verrassend snel gereden op deze verhoogde wegen. Het vergt stalen zenuwen om op snelheid de talloze schaduwrijke onderdoorgangen in te duiken waar het asfaltlint langsvoert. De dynamische rijpositie, directe besturing en scherpe rijeigenschappen dragen ertoe bij dat de CX-3 zijn mannetje staat. Dankzij het optimale zicht rondom hebben we een duidelijk beeld van wat er zich om de auto heen afspeelt. Het Blind Spot Monitoring-systeem van de CX-3, dat deel uitmaakt van de i-ACTIVSENSE veiligheidssystemen, waarschuwt voor naderend verkeer in een dode hoek, eerst met een grafsche afbeelding in de buitenspiegels en, indien er desondanks richting aangegeven wordt, vervolgens ook door middel van een waarschuwingssignaal in de cabine. ‘Het is een geruststellende gedachte, zeker wanneer je de weg moet delen met opvliegende vrachtwagenchauffeurs die zo snel mogelijk de stad uit willen. Kort nadat we toch even het spoor bijster zijn geraakt door de spaghetti van op- en afritten en invoegende expressways, staan we weer veilig en wel in het glimmende hart van Tokio. Net op tijd om te zien hoe het daglicht vervaagt en de neonverlichte skyline de duisternis op haar beurt verjaagt.

道を照らす Dankzij het Adaptive Frontlighting System of adaptieve bochtverlichting wijzen de koplampen in de rijrichting

魂 動デ ザイン KODO­DESIGN De Mazda CX­3 springt eruit in het drukke Shibuya dankzij zijn vloeiende contouren en opvallende wielkasten

東京ドライブ

車を

マツダ 車 を 組 み 立 てる Hij kwam in actie in de canyons van Californië… Aque alitibusam aut ut

渋谷交差点

ETAPPE 4: OVERSTEEKPLAATS Op de terugweg naar Tokio passeren we Shibuya met zijn voet­ gangerschaos op de fameuze Shibuya­oversteekplaats waar we bewonderende blikken trekken van de passerende massa. In de eentonige stoet van zwarte en witte personenauto’s en minibusjes die het verkeer van Tokio kenmerken, is onze auto een aangename verrassing dankzij het KODO­design en de Soul Red­lak. De menigte wijkt als wij de korte afstand naar de neon­ verlichte boulevards van Ginza afeggen, waar luxe etalages een goed gekleed publiek trekken dat zich laaft aan de beziens­ waardigheden van de stad. Met zijn unieke, conceptgedreven looks valt de Mazda CX­3 op zonder van de daken te hoeven schreeuwen. In het chique Ginza is hij helemaal op zijn plaats.

リアショルダー 曲 線 の 力強いスタンス STOER VAN ACHTER De krachtige achterkant van de Mazda CX-3 wordt nog eens benadrukt door de hoge taille

神田地区

ETAPPE 5: KANDA DISTRICT We sluiten de dag af in de culturele en kalme oorden van het Kanda District, dat gekarakteriseerd wordt door tweedehandsboekwinkels en traditionele sportwinkels. Voordat we ons overgeven aan het beroemde nachtleven van Tokio, parkeren we de Mazda CX-3 voor de nacht in een van de vele automatische parkeergarages. Met een druk op de knop en de beste Japanse engineering stuurt de autolift onze Mazda eerst automatisch de hoogte in, waarna hij keurig op zijn plek wordt geschoven. Welterusten, Mazda CX-3. Sayonara, Tokio. Tot de volgende keer… 18

\ZOOM-ZOOM

東京ドライブ

駐 車しやすい PARKEERVRIENDELIJK De hoogte van de Mazda CX-3 is optimaal ontworpen om zo in de krapste parkeergarages van Tokio te passen

1.550 mm

ONLINE EXTRA Bekijk de Mazda CX-3 onderweg op de straten van Tokio en daarbuiten youtube.com/MazdaNederland

VA N S C H E L D E T O T S C H I E Iedere Mazda die in Nederland rondrijdt, is ooit geïmporteerd via Antwerpen, sinds jaar en dag de grootste concurrent binnen Europa van de Rotterdamse haven. Zoom-Zoom besloot tot een rit van haven tot haven door de delta der Lage Landen TEKST E D WA R D R E K K E R S FOTOGRAFIE R E N É VA N D E R H U L S T

20

\ZOOM-ZOOM

ZOOM-ZOOM

\ 21

22

\ZOOM-ZOOM

boven het Bonapartedok uit. Voor de deur ligt het 1.600 m2 Terwijl de ochtendzon in het Deep Sky Blue van de motorkap schittert, sturen we onze Mazda6 tegen de klok in de Ring grote mozaïek ‘Dead Skull’ van de grootste levende kunstenaar van Antwerpen op. In de verte steken de silhouetten van de van Antwerpen, Luc Tuymans. Binnen vertellen fraaie gebruikshavenkranen tegen de strakblauwe hemel af. Gisteren is de en kunstvoorwerpen het verhaal van de haven en de stad. Antares Leader uit Hiroshima aangekomen en zijn er 3.050 Nog mooier is misschien wel het uitzicht vanaf het dak van Mazda’s 3, 6 en CX-5 gelost op Kaai 1241. Voor Zoom-Zoom het MAS. De Antwerpse demi-monde kan sterren kijken op de een mooie gelegenheid om de hippe havenstad aan de Schelde negende etage, waar het door Michelin bekroonde restaurant te bezoeken en te vergelijken met grote broer Rotterdam. ’t Zilte zee-egel, Noordzeekrab en kaviaar serveert. Op het streng bewaakte terrein van Mazda Motor Logistics Helaas hebben wij geen tijd voor een chique lunch. De banden Europe worden we verwelkomd door Franky Crabeels, Manager van de Mazda6 ratelen over de kasseien, langs trekpleisters als Vehicle Quality & Inspection van Mazda. “Wij zijn de enige ploeg het Steen, de Brabofontein, de Onze-Lieve-Vrouwenkathedraal die hier ‘slaapt’”, zegt hij. “Het heeft weinig zin om op kantoor en de Grote Markt. Graag hadden we een bolleke de Koninck in Willebroek te zitten. Hier gebeurt het. Ik sta garant voor de gedronken bij Café Den Engel, maar ons volgende rendezkwaliteit van alle Mazda’s op vous wacht, dus duiken we de drie Europese distributievia het Modemuseum de locaties, Antwerpen, Barcelona Nationalestraat in. “‘O, GE ZIJT VAN ’OLLAND?’ DAT en Zeebrugge.” Op het trendy Zuid is het BLIJFT BLIJKBAAR BIJZONDER, Franky leidt ons rond over zaak om te faneren en gezien het terrein waar zo’n 6.000 te worden. Deze buurt ging TERWIJL HET ZO VLAKBIJ IS” nagelnieuwe Mazda’s in rotten het Eilandje voor in de stadsvan vier staan opgesteld. De ontwikkeling. De gedempte sleephaken waarmee ze aan boord waren vastgesjord zijn nog in Zuiderdokken hebben plaats gemaakt voor kunst, design en de neus geschroefd. “Iedere wagen heeft een positie of ‘adres’”, haute couture. Wij strijken neer bij Vitrin op de Marnixplaats, vervolgt Franky. “Het chassisnummer van elke auto is met het waar we onder de norse blik van een reusachtig Neptunusbeeld adres gelinkt. Als een dealer een wagen bestelt, hoeven we geen van een fat white genieten. Onderwijl lezen we op de amusante andere auto’s uit de weg te rijden.” website Doe Mij Maar Antwerpen (of DMMA) dat je je in Vitrin Het hele terrein blijkt afgestemd op ultieme effciëntie. Het beter niet met je ‘buitendedeur-liefje’ kan vertonen, want wat op overladen op trailers die de Mazda’s naar de dealers brengen is deze hotspot gebeurt is algauw bij tout Antwerpen bekend. We millimeterwerk en doet denken aan de gramstrategie waarmee vragen de Nederlandse Emma Lesuis, brein achter DMMA, naar Mazda steeds gewicht van zijn wagens afschaaft. En alles met clandestienere adresjes. “Je moet absoluut koffe drinken bij één doel voor ogen: “De bedoeling is dat de auto op de snelste, caffènation of Normo. Antwerpen heeft echt de beste koffe.” beste en veiligste manier op bestemming geraakt.” Duizendpoot Emma is theater- en documentairemaker. Hoe Terwijl de vrachtwagens met Mazda’s de haven uitrollen, kwam ze ertoe de website op te zetten? “Ik studeerde Woordzetten wij koers naar een van de hipste opkomende buurten van kunst aan het conservatorium, wat een mix is van theater, media de Scheldestad, het Eilandje. De voormalige dokken, waar de en creatief schrijven. De theaterwereld gaat altijd naar dezelfde landverhuizers zich inscheepten op de Red Line naar New York, plekken. Ik wilde meer van Antwerpen zien, dus heb ik mijn liggen tussen de bedrijvigheid van de haven en Antwerpen zelf. klasgenoten opgeroepen om mee deze site op te zetten.” Voormalige pakhuizen, hangars en pompgebouwen huisvesten Voelde Emma zich als Nederlandse door de stad in de armen nu nachtclubs, restaurants en de Vlaamse Filharmonie. We komen gesloten? “We zijn directer, luidruchtiger ook. En als je op langs het nieuwe Havenhuis, een oude brandweerkazerne waar café gaat, blijft het natuurlijk: ‘O, ge zijt van ’olland?’ Dat blijft de Britse architect Zaha Hadid een futuristische bovenbouw op blijkbaar bijzonder. Terwijl het zo vlakbij is.” laat zetten, als een oceaanstomer die zich in de kazerne boort. Sinds haar studie heeft Emma een schrijnende documentaire Het boegbeeld van het Eilandje is het Museum aan de Stroom, gemaakt over de misstanden in de Zuid-Afrikaanse wijnbouw, kortweg MAS. Tien verdiepingen in rode zandsteen torenen Vir ’n glasie wyn, die in België op de zender Canvas te zien was ZOOM-ZOOM

\ 23

modeontwerpster in spe, is ook lokaal. “Ik kom heel erg uit en in Nederland op NPO Doc. Ze is inmiddels bezig met een Rotterdam”, vertrouwt ze ons toe. “Ik heb het wel ergens anders vervolgflm, “een expo” in Brussel en research voor een nieuw geprobeerd, maar kom steeds weer terug. Het is klein, je komt project, over voetbal en mensenhandel. altijd bekenden tegen, maar het is altijd in beweging.” “Je kunt in België meer freewheelen. Het is leuk dat ateliers Ook wij komen weer in beweging. Alsof de duvel ermee speelt en kunsthuizen nog in jonge makers willen investeren. Ik heb treedt Mr Rotterdam himself, Jules Deelder, met zijn Deeldeliers het voordeel dat ik alles in mijn eentje doe. Ik flm, doe geluid, op in Sint-Niklaas, onder de rook van Antwerpen. Wat vindt de interview, monteer en doe de voice-over. Een onemanshow.” Nachtburgemeester van de ontwikkelingen in zijn stad? “Ik vind Opgekikkerd door onze caffeïne-inname begeven we ons weer het goed nieuws”, zegt Jules in de wandelgangen van concertop de beruchte Ring. Het spitsuur is echter voorbij, zodat we zaal De Casino. “Ze hadden natuurlijk wat goed te maken, hè? vlot richting grens koersen. Niet veel later rijden we Rotterdam Maar het begint ergens op te lijken. Al ware het te wensen dat binnen. Parallel aan het water passeren we de Willemsbrug tot Rotterdam benevens een wereldhaven ook een wereldstad zou we links het Manhattan aan de Maas oranje zien opvlammen in zijn, in die zin dat de bevolking zich wat kosmopolitischer de ondergaande zon. We houden even halt om het adembenetoonde. Want bekrompen dat mende schouwspel te ze soms zijn… Als je generatie bewonderen. Daar, op de Kop op generatie van de wereldvan Zuid, staat De Rotterdam, “HET VERGT WEINIG FANTASIE handel leeft, hoe kan je dan onze bestemming voor OM ANTWERPEN-ROTTERDAM ALS zo weinig begrip voor de rest vanavond. Het derde gebouw van de wereld hebben?” van Rem Koolhaas in zijn ÉÉN HAVENGEBIED TE ZIEN” Jules zou iedere bezoeker geboortestad is tevens het een rondvaart door de haven grootste van Nederland. Van aanraden. “Het klinkt afgezaagd, maar een tocht met de Spido door de 7.588 kamers die het telt, worden er 278 ingenomen door het havengebied, dat is me wat, joh. Dat industriegebied heeft zijn hotel nhow, waar we vanavond logeren. Op de kamer vinden we eigen schoonheid. ’s Avonds lijkt het wel een stad op zich. een piepklein luikje dat open kan en de kolos ineens persoonlijk “De grootste schepen kunnen in Rotterdam afmeren. Dan maakt. Het gegons van de haven sust ons in een diepe slaap. mag Antwerpen de een na grootste zijn, maar het vergt weinig Na al dit geweld van beton, glas en staal zoeken we de fantasie om Antwerpen-Rotterdam als één groot havengebied volgende dag de laagbouw van de Nieuwe Binnenweg op, aan te zien. Gezamenlijk is het de Poort van Europa.” de overkant van de Erasmusbrug. Daar bezoeken we de mannen Deelder komt al jaren bij de zuiderburen. “We gingen vroeger van Schorem Haarsnijder en Barbier. Met namen als Lau, Leen, al naar Antwerpen. Daar waren de zaken nog open als ze bij Bertus en Janus klinken de barbiers alsof ze klaar zijn om te ons dichtgingen, weet je wel. Wij hadden altijd wel wat met Kaap’ren te varen — het moeten mannen met baarden zijn. Antwerpen. En je wordt in België als een vorst ontvangen. Die Met een eigen lijn in haarvet, T-shirts, een dvd, een boek innerlijke beschaving is aangeboren. Want Nederlanders zijn en een festival is Schorem tot ver over de grenzen een begrip. natuurlijk horken wat dat betreft. Die Belgen luisteren ook echt Vandaag zit Jens uit Aalst, iets ten zuiden van Antwerpen, bij naar muziek. Ze gaan hier gewoon uit hun dak, ook op jazz.” barbier Randy in de stoel. “Mijn broer gaat morgen trouwen. We Dat laatste blijkt als de Deeldeliers het podium betreden. zijn met vier man speciaal uit België gekomen om er goed op te Terwijl Bas van Lier zijn Hammond XK-3c met fuwelen aanslag staan. In Aalst heb je geen barbier.” De zaak zit nu ruim een jaar laat swingen, zit Deelder, strak in het pak, zonder ook maar een in een groter pand, maar de sfeer is gebleven. En ook de drukte, druppel zweet te laten achter zijn snaredrum mee te roffelen. al hoeven de heren niet meer buiten in de rij te staan. Het is diep in de nacht als we de Adaptive Cruise Control het Een oase van rust vinden we in de achtertuin van Buiten, een werk laten doen en via een lege Ring weer terug naar Nederland naburige bio-deli die op de trend voor lokale producten inhaakt. rijden. Antwerpen of Rotterdam — het is moeilijk kiezen. Lokaler dan de munt voor de thee kan niet: die groeit in plastic kratjes op de vensterbank. Binnen zien we vlierbessenlimonade, Met dank aan hotel nhow Rotterdam: nhow-rotterdam.com; Zeemansboter pindakaas en heerlijke broodjes. Serveerster Anne, kijk voor speeldata van de Deeldeliers op deeldeliers.nl 24

\ZOOM-ZOOM

MA Z DA TE R ZE E

Foto Jules Deelder: Sven Dullaert

Antwerpen is na Rotterdam de tweede haven van Europa. Per jaar worden hier meer dan 100.000 Mazda’s gelost voor de Europese markt. Maandelijks verlaten vijftig schepen Japan om meer dan 140 landen te voorzien van Mazda’s — een logistiek huzarenstukje van de bovenste plank. Met gigantische vrachtschepen en een team van precisiebestuurders voor het laden en lossen worden jaarlijks 620.000 nieuwe Mazda’s van de fabriek naar de showroom gebracht. Nadat de auto’s in de fabriek van de band rollen, worden ze in beschermfolie verpakt, zodat ze tijdens de reis van een maand ongeschonden blijven. Het 60.000 ton wegende vrachtschip met twaalf dekken biedt plaats aan 5.000 auto’s, opeengepakt als sardientjes. Het schip is 199,99 meter lang omdat schepen vanaf 200 meter alleen met een loods de haven in en uit mogen.

ZOOM-ZOOM

\ 25

tekst N I K B E R G & L U K E P O N S F O R D fotografie H O WA R D S I M M O N S

v i j f

Is er terecht reikhalzend naar de nieuwe Mazda MX-5 uitgezien ? Een tocht door de Spaanse heuvels met zijn vroegste voorvader zal het uitwijzen

S T e r r e n

Enthousiast is zacht uitgedrukt. Het verlangen om eindelijk achter het stuur van de nieuwe Mazda MX-5 te kruipen brandt al maanden. We hebben de auto in een studio gefotografeerd en hem bewonderd op de Mazda Raceway Laguna Seca in Californië, in Tokio en in Barcelona. We hebben de ontwerpers en technici die hem ontwikkeld hebben geïnterviewd en op internet gevolgd wat de fans te zeggen hadden. Tot dusver hebben we de startkop echter nog niet zelf mogen indrukken om de auto te ervaren. Maar dat gaat vandaag veranderen. We hebben onze route vanuit Barcelona met grote zorg uitgestippeld om de meest panoramische wegen van de regio te vinden; we hebben zelfs met Google Maps een virtuele tocht gemaakt. En er staat een bezoek aan een circuit gepland, waar een coureur de grenzen van de nieuwe MX-5 zal opzoeken. De afgelopen maanden hebben we vaak gehoord dat het nieuwe model van de vierde generatie lichter is dan zijn voorganger, nog meer gericht is op puur rijplezier en meer dan ooit verbonden is met de spirit van het oorspronkelijke model van 25 jaar geleden. Om uit te zoeken of dat echt zo is, rijdt er een auto van de eerste generatie met de nieuwe MX-5 mee.

ÒWe stuiven over de Avinguda Meridiana richting snelweg en ineens ben ik me volop bewust van het MX-5-DNAÓ

EINDELI JK ON DE RW EG Luke Ponsford Mijn kennismaking met de splinternieuwe Mazda MX-5 van de vierde generatie vindt plaats in het schemerlicht van een hotelparkeerplaats in Barcelona. De parkeerruimte is zo krap dat mijn enthousiasme om met de nieuweling te rijden wordt getemperd door mijn zorg over hoe ik de roadster in vredesnaam uit deze catacomben zal krijgen. Van die zorg ben ik evenwel verlost zodra ik me in het knusse interieur laat zakken. Je zit laag in de buitengewoon comfortabele stoelen van de nieuwe MX-5, alle bedieningsorganen zijn precies daar waar je ze hebben wilt; ze zijn zo geplaatst dat je als bestuurder altijd een goede rijpositie behoudt. Terwijl ik langzaam de parkeergarage uitrijd, voel

ik me meteen op mijn gemak achter het stevige en perfect bemeten stuurwiel. Dit is te danken aan de omvang van de nieuwe MX-5 (die zelfs nog iets korter is dan het 25 jaar oude originele model), de optimale rijpositie en de spatborden die aan weerszijden van de motorkap oplopen en de weg in een raamwerk plaatsen. Het zicht rondom vanuit de bestuurdersstoel is perfect. Als ik mij met de MX-5 in de drukke spits van Barcelona begeef, komen de compacte afmetingen van de auto uitstekend tot hun recht en na een paar nerveuze momenten – dit is namelijk een Japans exemplaar met het stuur rechts – rijd ik al snel met het grootste plezier door de doolhof van achterafstraatjes die Barcelona rijk is. Pas als ik naar mijn zonnebril reik, herinner ik mij dat ik in een roadster zit en dat

het daarom wellicht een leuk idee is om de reis ‘al fresco’ voort te zetten. De bediening van de kap is niet elektrisch, maar dat hoeft ook helemaal niet. Trek gewoon aan de vergrendeling boven de binnenspiegel, begeleid de kap over je hoofd naar achter en duw hem dan naar beneden tot je de klik hoort. Met één hand maak je de auto topless, het is een kwestie van een paar seconden en het sluiten van het dak is al net zo eenvoudig. Een elektromotor zou alleen maar gewicht toevoegen en dat is nu juist iets waar je bij de MX-5 niet op zit te wachten. We stuiven over de Avinguda Meridiana richting snelweg en ineens ben ik me volop bewust van het MX-5-DNA. Ik ben bepaald geen liefhebber van druk verkeer (wie wel) maar vandaag is het bijna een genot.

Mijn route zuidwaarts is geprogrammeerd op het 7-inch kleurentouchscreen en bij het verlaten van het eerste tolstation ga ik eens goed zitten voor een tocht van een paar uur. De nieuwe MX-5 is compact, maar dat wil niet zeggen dat er concessies zijn gedaan aan rijgedrag en –beleving. Ik hoor vrijwel geen bandengeruis en hoewel de kap open is, heb ik weinig last van de wind. Ik kan duidelijk de muziek van mijn iPhone horen, die is ingeplugd in een van de twee USB-aansluitingen; er is ook een SD-kaartaansluiting voor het navigatiesysteem. Ook een gesprek met onze fotograaf is geen probleem. Zelfs voordat we de bochtige wegen bereiken waar de MX-5 zijn kracht moet bewijzen, is dit al een geslaagde dag. BOCH T NA BO CH T Nik Berg Tot dusver heb ik de nieuwe MX-5 alleen nog maar geschaduwd in mijn eigen exemplaar uit 1990 en heb ik geluisterd naar het rauwere uitlaatgeluid. Ik heb ook jaloers toegekeken hoe Luke de kap met één hand opende en probeerde me voor stellen hoe comfortabel zijn cabine moet zijn vergeleken bij het haast Spartaanse interieur van 25 jaar geleden. 30

\ZOOM-ZOOM

Niet dat ik mij niet vermaakt heb. Mijn eigen MX-5 is zo puur als je je maar kunt wensen: directe besturing, korte schakelbewegingen en pedalen die ‘heel and toe’ mogelijk maken. Maar toch kan ik niet wachten om de sleutels van Luke’s exemplaar in handen te krijgen. Dat laatste is natuurlijk fguurlijk, want de auto heeft namelijk geen sleutel. We leven in 2015 en deze MX-5 heeft smart keyless entry en een grote startknop naast het stuur. Eén keer drukken en de motor komt automatisch tot leven met een bemoedigende diepe grom vanuit de uitlaat. Net als bij de oorspronkelijke versie heeft Mazda goed over het geluid van de nieuwe MX-5 nagedacht. En terwijl sommige merken synthetische motorgeluiden via de stereo naar de cabine leiden, is het in de MX-5 puur analoog, direct vanuit het motorcompartiment via een speciaal kanaal naar het dashboard, de bovenhoeken van het dashboard en naar het raamframe. Een goed begin. Op de kaart heb ik drie weggedeelten aangestreept waar de MX-5 wel eens het beste tot zijn recht kan komen. Het eerste is ten noorden van Barcelona, de GI-682 tussen Sant Feliu de Guíxols en Tossa de

Mar, hooggelegen en met een spectaculair uitzicht over de Middellandse Zee. De weg klimt steil vanaf Sant Felui en daalt vervolgens via tal van prachtige bochten af naar Tossa de Mar. Het tweede deel is van Solsona in het westen naar de fraaie LV-4241 en Llosa del Cavall. De fraaie route voert langs een serie tunnels, een dam en een brug over een azuurblauw meer. Vervolgens brengt een meanderende rit ons in een bos met door het groen geflterd zonlicht. Het derde en laatste deel voert zuidwaarts langs Tarragona en het nietige gehucht Pratdip naar de TV-3111. Het is een smalle weg die middels talloze haarspeldbochten tot voorbij de sneeuwgrens stijgt. Om het kort te houden zal ik proberen om mijn ervaring met de nieuwe MX-5 op deze drie prachtige wegen samen te vatten, in plaats van uitvoerig in te gaan op hoe de MX-5 zich gedroeg op elke weg. De eerste indrukken zijn verbluffend. Hoewel hij 100 cc minder aan boord heeft dan het model uit 1990, beschikt deze Japanse specifcatie van de 1,5-liter SKYACTIV-motor over aanzienlijk meer vermogen, 131 pk (97,7 kW), en vooral meer koppel, 150 Nm. Hij trekt enorm vlot door

de versnellingen en heeft tegelijkertijd genoeg pit om door te willen marcheren tot het maximale toerental van 7.500 tpm, 1.000 meer dan in 1990. De motor voelt veel krachtiger dan zijn inhoud doet vermoeden. De acceleratie is ongetwijfeld gebaat bij het bijna 100 kg lagere gewicht dan zijn voorganger. Sterker nog, hij weegt amper meer dan de eerste MX-5 uit 1990. De schakelbewegingen zijn kort maar veel soepeler dan bij het originele model. De schakelpook is ook iets langer, staat daardoor iets dichter bij het stuur en is dus beter binnen bereik. Het gaspedaal is nu aan de vloer gemonteerd, maar nog altijd ideaal geplaatst, heel dicht naast het rempedaal zodat het kinderspel is om even vlot de rem aan te tippen en weer gas te geven. Ook hier heeft Mazda gekozen

“Hij trekt enorm vlot op en heeft genoeg pit om door te willen marcheren tot het maximale toerental van 7.500 tpm”

voor de analoge methode en schiet de elektronica het toerental niet te hulp bij het terugschakelen. De nadruk ligt dus op de bestuurder en niet zozeer op technologie. De stoelen zijn lager en centraler geplaatst voor een betere balans. Je ziet nog net de grote spatborden, die als een soort vizier dienen om de auto netjes in het spoor te houden. En dan natuurlijk het stuur. Ondanks de bedieningsorganen voor het infotainmentsysteem is het kleiner dan in 1990. En dikker, zodat het steviger aanvoelt. De nieuwe elektronische stuurbekrachtiging maakt van het sturen door bochten licht werk. Rem, stuur in en accelereer. Veelal is er geen enkele reden om te remmen. Het is verrassend met hoeveel snelheid je de bochten kunt nemen.

“De van de tunnelwanden en heuvels weerkaatsende geluiden plus de geur van dennenbomen en ozon maken er een zintuiglijke ervaring van” Met speels gemak stuur ik van de ene naar de andere bocht en realiseer me telkens weer dat ik nog sneller had kunnen gaan zonder de banden geweld aan te doen. Hoewel dit model met zijn 16-inch wielen over relatief klein schoeisel beschikt, heeft hij ongelofelijk veel grip en kun je de auto hard op de vooras laten leunen. Dit is uiteraard voor een belangrijk deel te danken aan de dubbele wishbones voor en de multi-link achterwielophanging en aan het gebrek aan wagengewicht dat steeds van richting moet veranderen. Tot zover de natuurkundeles. Rest de vraag: hoe voelt hij aan? Een beetje alsof je in een laagvliegende straaljager zit, zwenkend door heuvels en dalen. Je haar waait net genoeg in de wind om je eraan te herinneren dat je in een cabrio rijdt, 32

\ZOOM-ZOOM

terwijl de geluiden weerkaatsen van de tunnelwanden en heuvels. Tel hierbij op de geur van dennenbomen en ozon en je hebt een veelvoudige zintuiglijke ervaring. Deze auto is verslavend. Bovendien scoorde hij op deze dag ook nog een gemiddeld verbruik van ruim 5,6 l/100 km (ruim 1:21). De nieuwe Mazda MX-5 is volmaakt. Zijn karakter is in het DNA geïntegreerd en niet achteraf digitaal toegevoegd. Hij verdient het om de mantel van ‘s werelds populairste sportauto over te nemen. Lang leve de roadster. OP HE T CI R CU IT De volgende dag zijn we op Circuit de Calafat, ten zuiden van Tarragona. Het ligt tussen twee snelwegen en een kerncentrale, niet bepaald een locatie

die je hart sneller doet kloppen of van de Formule 1 doet dromen. Het is in 1974 ontworpen voor plaatselijke autosport­ liefhebbers en clubcoureurs. Het is dan ook hier en daar gedateerd, maar biedt nog altijd voldoende uitdagingen. Er zijn twee plekken waar je tegelijker­ tijd moet remmen en insturen, zodat er veel druk op het chassis wordt geplaatst — en op de bestuurder. Het is een snel circuit met een lang recht stuk, grote bochten die met vol gas genomen kunnen worden plus nog enkele ongenadige kerbs en chicanes. Tijd om het stuur over te dragen aan Mazda’s langeafstandscoureurs Owen Mildenhall en Jade Paveley, twee veteranen van de 24 Uur van Silverstone. Jade beseft dat haar een schier onmogelijke taak wacht in de MX­5 uit 1990 tegen Owen in het nieuwste model. Om het wat eerlijker te maken krijgt Jade een voorsprong van vier seconden; een seconde voor elke MX­5­generatie. Ze accelereert met gierende banden vanaf de startlijn terwijl Owen wacht op de groene vlag. Zodra die naar beneden gaat, is hij los. Hij trekt de 1,5­liter SKYACTIV­ motor in elke versnelling door tot het rode gebied om maar zoveel mogelijk terrein

de MX-5 van nik uit 1990 In het jaar dat ik deze auto nu heb, heeft hij zich fantastisch gehouden. Ik heb hem, afgezien van winter­ banden, zonder aanpassingen in de winter meegenomen tot ver voorbij de poolcirkel. Voor het 25­jarig jubileum stond hij op het Goodwood Festival of Speed. Hij heeft aan twee circuitdagen meegedaan, waarbij hij diverse meer exotische auto’s wist in te halen, maar voor deze test heb ik hem toch een beetje geholpen. Zoals zoveel eigenaren van dit model heb ik mijn heil op de accessoiremarkt gezocht. Het chassis is stijver dankzij twee IL Motorsport­beugels en een Flyin’ Miata­verstevigingsstang, ik heb een K&N luchtflter gemonteerd, Toyo Proxes­banden en een verstelbare MeisterR­coil­over ter vervanging van de 25 jaar oude vering en dempers. Ik kan er geen genoeg van krijgen.

terug te winnen. Het nieuwe model is duidelijk sneller en verdwijnt binnen een mum uit het zicht. We proberen de strijd te volgen vanuit de pitstraat en vangen af en toe een glimp van ze op. Uiteindelijk zien we ze door de laatste chicane het rechte stuk opkomen, bijna bumper aan bumper. “Deze auto houdt zich goed staande. Ik kan nauwelijks geloven dat hij ouder is dan ik, wat een genot”, zegt Jade enthousiast over haar moedige underdog. “Je kunt merken dat deze auto door liefhebbers is gemaakt”, zegt Owen met een grijns. “Je voelt dat hij door dezelfde mensen is gebouwd die aan de basis van de eerste MX­5 stonden. Hij is prachtig in balans. Je kunt hem met het gaspedaal onder controle houden en met een beetje overstuur de bocht uitkomen. Te gek!”

Kijk wie de race heeft gewonnen op youtube.com/zoomzoommag

Circuit de Calafat

MX- 5 199 0 Gewicht 950 kg Motorinhoud 1.598 cc Vermogen 115 pk (85,8 kW) Koppel 136 Nm Max toerental 6.500 tpm Transmissie Handmatige 5­bak Lengte 3.975 mm Breedte 1.675 mm Hoogte 1.230 mm Wielbasis 2.265 mm

MX- 5 20 15 Gewicht 975 kg Motorinhoud 1.496 cc Vermogen 131 pk (97,7 kW) Koppel 150 Nm Max toerental 7.500 tpm Transmissie Handmatige 6­bak Lengte 3.915 mm Breedte 1.735 mm Hoogte 1.235 mm Wielbasis 2.310 mm

Specifcaties van de MX­5 uit 1990 zijn van Niks eigen Britse model, die van de MX­5 uit 2015 zijn van het gebruikte Japanse model. Andere modellen kunnen hiervan afwijken. Raadpleeg uw dealer voor meer informatie.

“Je kunt merken dat deze auto door liefhebbers is gebouwd – dezelfde mensen die aan de basis van de eerste MX-5 stonden”

new orleans HerrijsT Tien jaar na de verwoestende orkaan Katrina is de Big Easy weer helemaal terug en niet in het minst dankzij een moedig groepje startende ondernemers tekst daniel dumas fotografie c o l l i n h u g h e s

ZOOM-ZOOM

\ 37

Ook het laatste restaurant heeft geen rivierkreeft meer en Collin is de wanhoop nabij. We rijden in een Mazda CX-5 over de St. Charles Avenue en zijn op zoek naar een brasserie, diner, afhaaltent of wat dan ook in New Orleans waar de voorraad van deze overheerlijke geleedpotigen niet is opgedroogd. Het is eigenlijk van de gekke dat we hier zijn; New Orleans zou een spookstad moeten zijn. Het is pas tien jaar geleden dat de orkaan Katrina hier huishield. Tien jaar sinds de dijken braken en de zee de stad opslokte. Tien jaar sinds de staat van beleg en chaos in het Superdome. Maar New Orleans heeft het overleefd, en is zelfs bruisender dan ooit. Op het eerste gezicht is het herstel van de Big Easy niets minder dan een mirakel, een voodoo-truc van toverdokters, Cajun zwarte magie. Maar niets is minder waar. Het is te danken aan de inzet van duizenden mensen — kunstenaars, ondernemers, politici — die terugkwamen om de stad te herbouwen. Kijk alleen maar eens naar de vele ontluikende bedrijven in de stad. Deze start-ups slagen er niet

Orleans dringend behoefte hadden aan een schone, alternatieve energiebron die zelfs bij een natuurramp beschikbaar zou zijn. Met het zonnige klimaat en de grootschalige herbouw in zijn achterhoofd kwam hij tot de conclusie dat zonne-energie het antwoord was. Maar het pad van een nieuw bedrijfje dat zich richt op alternatieve energie gaat niet over rozen. Financiering was schier onmogelijk: investeerders zaten niet op zo’n bedrijf te wachten in het land met de op twee na grootste olie- en gaseconomie ter wereld. De wereldeconomie was tanende en banken werden steeds terughoudender met het verstrekken van leningen. Oman gebruikte zijn appartement als onderpand en toen Suggs en Crawford er in 2008 bij kwamen, diende Omans slaapkamer als kantoor. Na jaren van keihard werken met een beperkt budget hebben ze South Coast Solar uitgebouwd tot het grootste alternatieve energiebedrijf van Lousiana, met meer dan 600 installaties op overheidsgebouwen, bedrijfspanden en woningen. En nergens is hun inzet om New Orleans weer op

“ HET IS TIEN JAAR GELEDEN DAT KATRINA HIER HUISHIELD EN DAT DE ZEE DE STAD OPSLOKTE. NEW ORLEANS ZOU EEN SPOOKSTAD MOETEN ZIJN, MAAR IS BRUISENDER DAN OOIT” alleen in om de grootste problemen van de stad op te lossen, maar veranderen New Orleans ook in een kweekvijver van innovatie en talent. ZO N N E KO N I N G E N De geur staat in het collectieve geheugen gegrift. Nadat de orkaan was gaan liggen, de dijken waren gebroken en de stroom was uitgevallen, heerste in elke uithoek van de stad een smerige stank. Het was de stank van verrotting uit duizenden koelkasten die al weken zonder stroom stonden, terwijl de inhoud begon te bederven in de intense hitte van Louisiana. Voor Scott Oman, Robert Suggs en Tocker Crawford, partners van South Coast Solar, is het een lucht die ze moeilijk kunnen vergeten, maar die hen tegelijkertijd aanzette tot actie. In 2007 besefte Oman, samen met een inmiddels vertrokken mede-oprichter, dat de inwoners van New 38

\ZOOM-ZOOM

te bouwen beter zichtbaar dan in Lower Ninth Ward, de buurt die verwoest werd toen de dijken doorbraken. Vandaag de dag staan er meer dan 150 nieuwe woningen, merendeels gebouwd door de Make It Right Foundation van Brad Pitt. De modern vormgegeven eenheden met CO2-neutrale bouwcomponenten zijn stuk voor stuk voorzien van zonnepanelen van South Coast Solar. Als er ooit nog eens een ramp gebeurt, komen de bewoners van Lower Ninth Ward niet zonder stroom te zitten. Sinds de herbouw vier jaar geleden van start ging, symboliseert de Lower Ninth Ward de wedergeboorte van New Orleans, maar Oman zegt dat het ook de vastberadenheid van New Orleans laat zien. “Sinds Katrina hebben we nog twee orkanen gehad plus de olieramp met BP in de Golf. We zitten in de hoek waar de klappen vallen, maar blijven overeind. Je vindt hier de sterkste mensen van het land.”

NEW ORLEANS

Toen de dijken braken stond circa 80% van New Orleans blank, met waterstanden tot maar liefst zes meter. Er was wekenlang geen elektriciteit. Om te zorgen dat dit nooit meer gebeurt, plaatst personeel van South Coast Solar (rechts) zonnepanelen bij een woningbouwproject

KUN ST M A AKT É É N ExhibitBE is een samenwerkingsverband tussen straatkunstenaars. Tussen november 2014 en maart 2015 namen ze tijdelijk bezit van een vervallen woningbouwcomplex dat gesloopt zou worden en richtten er de grootste straatkunsttentoonstelling in de zuidelijke staten in. Het project onder leiding van Brandan Odums (rechts) had als thema mensenrechten, met als meest opvallende werk vijf etages hoge portretten van Dr Martin Luther King Jr en Malcolm X. Hoewel het een tijdelijk onderdeel van de regeneratie van het complex was, trok het duizenden bezoekers en bracht het de bevolking bijeen.

V R U C H T BA A R De trap naar de woning van Al Kramer in een schilderachtige straat in de wijk Bayou St. John telt vijf treden. Toen het water tijdens Katrina tot de derde trede was gestegen, wist Al dat het tijd was om met zijn gezin de wijk te nemen naar familie in Houston. Toen hij een paar weken later terugkwam, bleek zijn huis het ergste bespaard te zijn, want er was geen water- of andere structurele schade. Het enige dat er viel te melden, was een omgevallen boom in de achtertuin. Nadat hij de boel had opgeruimd, merkte hij dat zijn tuin ineens veel meer zonlicht kreeg dan voorheen. Hij begon daarop fruitbomen te planten — citroen-, kumquat- en mandarijnbomen — en al snel had hij meer fruit dan hij en zijn buren konden eten. Op dat moment nam hij contact op met het New Orleans Fruit Tree Project (NOFTP). Particulieren met overproductieve fruitbomen is niets ongewoons. New Orleans heeft een relatief rijke bodem en het gematigde klimaat is ideaal voor landbouw. De meeste bewoners hebben geen tijd of middelen om de vruchten van de bomen te plukken, die vervolgens op de grond vallen en wegrotten. Het New Orleans Fruit Tree Project is een initiatief uit 2011 van de aan Tulane afgestudeerde student Megan Nuismer. Het brengt boomeigenaren in contact met rondtrekkende vrijwilligers die overal in de stad ongewenst fruit komen plukken. Sinds de oprichting heeft de organisatie zo’n 14.000 ton fruit geplukt in tuinen in en rond New Orleans. Het fruit wordt grotendeels gedoneerd aan hulporganisaties als de voedselbank Second Harvest en het Tulane Community Health Center. NOFTP is een non-proftorganisatie maar niet al het fruit wordt weggegeven. Een klein deel (voornamelijk citroenen) wordt verkocht aan bars, restaurants en ‘speakeasies’ in New Orleans waar

New Orleans is rijk gekleurd, van de vlaggetjes tot de citroenbomen van Al Kramer (linksboven)

D E MA Z DA CX- 5 Zoom-Zoom bezocht New Orleans in de nieuwste Mazda CX-5. Voor 2015 kreeg het toch al succesvolle concept van de populaire crossover een fors aantal updates zowel van binnen als van buiten. De grootste veranderingen zijn in het interieur, waar het navigatieen communicatiesysteem MZD Connect nu standaard is. Het biedt een centraal kleurentouchscreen, dat tevens met de HMI Commander bediend kan worden. Ook nieuw is een elektrische handrem die voor meer interieurruimte zorgt. De kwaliteit van de materialen is verder opgewaardeerd en de stoelen zijn subtiel herontworpen. De nieuwe Mazda CX-5 is stiller en stabiel bij hogere snelheden. Hij biedt volop rijplezier en ongekende prestaties waar alle Mazda’s bekend om staan. Andere verbeteringen betreffen een reeks i-ACTIVSENSE veiligheidstechnologieën gericht op het voorkomen van ongevallen en het beschermen van de inzittenden. ZOOM-ZOOM

\ 41

de cocktailmenu’s om steeds grotere aantallen citrusvruchten vragen. De opbrengst hiervan helpt de operationele kosten van de organisatie te dekken.

De wederopbouw van New Orleans is overal zichtbaar, van de nieuwe woningen tot de onderwijs­ programma’s, dankzij mensen als Austin Crouse (linksonder) van 4.0 Schools

B E T E R O N D E R W I JS Voor Austin Crouse ontvouwden de surrealistische gebeurtenissen rond Katrina zich op televisie. Hij was net van Baton Rouge naar Atlanta verhuisd en was naar eigen zeggen “een doodnormale, onbegrepen middelbare scholier”. Toen hij zag hoe Katrina tekeerging, werd het gevoel van verlies zo intens dat hij en zijn moeder besloten een hond te adopteren van het plaatselijke dierenasiel. Tien jaar later is hij terug in Louisiana als coör­ dinator voor 4.0 Schools, een bedrijf dat startende ondernemers helpt. De missie van 4.0 Schools is even nobel als eenvoudig: zoek mensen in onderwijs en bedrijfsleven en geef ze geld en middelen om nieuwe onderwijsmethoden te ontwikkelen. En dat is geen gemakkelijke taak. Voor Katrina had het onderwijs in New Orleans een omstreden reputatie. De scholen behaalden matige resultaten en zaten vaak krap bij kas. Na de orkaan werd het nog erger omdat veel onderwijzers evacueerden om nooit meer terug te keren. Degenen die wel terugkeerden verloren hun baan of werden geconfronteerd met een instortende infrastructuur. In 2010 richtte Matt Candler 4.0 Schools op om het onderwijs een betere toekomst te geven. Matt is een veteraan op onderwijsgebied en voormalig adjunct­directeur van School Development voor de Kipp Foundation (een netwerk van door de overheid gefnancierde scholen) en tevens COO van het New York City Center for Charter School Excellence. Terwijl Silicon Valley bedrijven waarin het investeert vaak als melkkoeien behandelt, worden afgestudeerden van het 4.0 Schools­programma

aangemoedigd om het onderwijs op de langere termijn te verbeteren. “Wij kijken naar 20 jaar, wat een hele gok is”, zegt Crouse. In tegenstelling tot de bikkelharde wereld van start­ups in Silicon Valley of New York, is de starterswereld in New Orleans een afspiegeling van de waarden van de stad. “Start­ups zijn vaak een enorm egocentrisch gebeuren”, aldus Crouse. “Maar in New Orleans is het belangrijk dat je medemens slaagt in zijn of haar onderneming. Hier draait alles om samenwerking.” We zijn nog steeds op St. Charles Avenue en passeren met de Mazda CX­5 ‘streetcars’ die recht uit een stuk van Tennessee Williams zouden kunnen komen. Collin is nog steeds op zoek naar de schaarse rivierkreeft. Na lang googelen en diverse telefoontjes heeft hij aan de andere kant van de stad eindelijk een restaurant gevonden dat over een grote hoeveelheid van deze schaaldieren zegt te beschikken. En dus gaat het gaspedaal omlaag en gaan we als een speer naar de Superior Seafood and Oyster Bar. Een kwartier later arriveren we om te horen dat de laatste portie rivierkreeft zojuist over de toonbank is gegaan. Enigszins teleurgesteld kijken we wat er nog meer op de kaart staat. Er wordt ons een schotel barbecue­garnalen aangeraden, ‘New Orleans style’, dus met kop en ongepeld. Even later staat er een stomende schaal met immens grote garnalen voor onze neus, vers van de barbecue en overgoten met een pittige Cajun­saus. Het duurt niet lang of de zo begeerde rivierkreeft is vergeten en we weten ons twee nieuwe waarheden rijker: New Orleans is herboren en heeft de beste garnalen ter wereld.

MEER MAZDA CX-5 Kijk om meer te weten te komen over de Mazda CX­5 op mazda.nl ZOOM-ZOOM

\ 43

zoomout

VRAAG & ANTWOORD, ACCESSOIRES EN NIEUWS

AV O N T U U R

RALPH TUIJN

Ralph Tuijn (1971) is professioneel avonturier. Dit jaar roeide hij met vier Engelsen in recordtijd de Atlantische Oceaan over: de tocht van Portugal naar Trinidad duurde 51 dagen en 17 uur

Tentoo Atlantic Challenge: tentoo.nl

Je eerste tocht met een team? Ik ben gewend alles solo te doen. Het leiden van een onervaren team was een uitdaging. Zeker omdat we pas de dag voor vertrek kennis maakten. Met vier vreemden in de boot: pittig. Je communiceert eigenlijk niet veel. Bovendien was iedereen voorbereid, op één teamlid na, die alleen op een roeitrainer had gezeten. Zonder die lastpost waren we nog sneller gefnisht. Jullie vertrokken in de winter. Om het orkaanseizoen te vermijden.

44

\ZOOM-ZOOM

De eerste weken hadden we last van wind en regen. Onze kleren droogden niet, dus kregen we zoutwaterzweren. Daar hielp maar één ding tegen: naakt roeien toen het zonnig werd. Na enig aarzelen gingen ook de Engelsen uit de kleren, inclusief de enige dame. Ben je afgevallen? Zo’n 10 kilo. De laatste weken was het 35 graden. Je zweet dan zoveel dat het een uitputtingsslag wordt. Ik at soms 9.000 calorieën per dag, vier keer zoveel als normaal.

Hoe belangrijk is techniek aan boord? Onmisbaar. Zonnepanelen voor de navigatieapparatuur, maar ook voor de watermaker die zout water zoet maakt. Minder romantisch, maar wel zo veilig. Je hebt 10 meter hoge golven gehad… Dan is het luiken dicht en afwachten. Toch was dit mijn enige tocht waarbij ik niet gekapseisd ben! Onze boot was trouwens zelfrichtend, en zou automatisch overeind gekanteld zijn. Welke tocht staat op je verlanglijstje? Antarctica oversteken. In mijn eentje.

ACCESSOIRES

E E N ST R E E PJ E VO O R

F E S T I VA L K O O R T S

G O U D E N ZO M E R Op 29 mei werd de laatste winnaar bekendgemaakt van het Gouden Festivalbandje. Dit initiatief van Mazda biedt negen gelukkigen gratis toegang tot vrijwel ieder muziekfestival in Nederland, waarvan één in een Mazda naar keuze. De winnaars delen hun ervarin­ gen op een speciale website, waar ook andere festival­ gangers terecht kunnen. Tevens is er een reporter die de festivalzomer verslaat. Heb je zelf ook een geweldig festival meegemaakt, of wil je delen in de voorpret? Ga dan naar jouwfestivalzomer.nl

Voor wie zijn nieuwe Mazda2 helemaal af wil maken, zijn er nu speciale striping­kits voor onder­ en bovenkant. De strepen, die zijn gebaseerd op de fraaie welvingen van de Hazumi conceptcar, accentueren het KODO­design van je geliefde stadsauto. De kits, in zwart, rood of zilver, zijn toe te passen op alle lakkleuren, behalve Jet Black en Deep Crystal Blue. Voor deze kleuren is er wel striping voor de onderzijde. Raadpleeg je dealer of kijk op mazda.nl

AUTOSPORT

R I BA N K M A Z DA M A X 5 C U P Het seizoen van de Ribank Mazda MaX5 Cup, een van de populairste raceklassen in Nederland, is weer in volle gang. Over 14 races bepalen ruim 40 deelnemers wie zich op 18 oktober kampioen mag noemen. Marcel Dekker en de 19­jarige Youri Verswijveren begonnen voortvarend, en gaven drievoudig kampioen Eric Sliphorst het nakijken. Zoals vanouds rijdt men alleen met de Mazda MX­5 van de eerste generatie. De eerstvolgende race vindt plaats op 9 augustus. max5racing.nl

M{ZD{2 Brandstofverbruik 4,5-4,9 l / 100km (gecombineerd) CO2 105-115 g/km

D E N I E U W S T E M O D E L L E N VA N M A Z D A

M{ZD{3 MODELLEN 5-DEURS BENZINE 1.5

M{ZD{ CX-3 Brandstofverbruik 4,0-6,4 l/100 km (gecombineerd) CO2 105-150 g/km

BENZINE 1.5, 2.0 DIESEL 2.2

M{ZD{6

MODELLEN 5-DEURS BENZINE 2.0

MODELLEN 4-DEURS SEDAN 5-DEURS SPORTBREAK

Brandstofverbruik 3,9-6,4 l/100 km (gecombineerd) CO2 104-150 g/km

DIESEL 1.5

BENZINE 2.0, 2.5 DIESEL 2.2

M{ZD{ MX-5

M{ZD{ CX-5

Brandstofverbruik 4,6-6,6 l/100 km (gecombineerd) CO2 119-155 g/km

MODELLEN 4-DEURS SEDAN 5-DEURS HATCHBACK

Brandstofverbruik 3,9-5,8 l/100 km (gecombineerd) CO2 104-135 g/km

MODELLEN 5-DEURS BENZINE 2.0 DIESEL 2.2

Brandstofverbruik 6,0-6,6 l/100km (gecombineerd) CO2 139-154 g/km

MODELLEN ROADSTER BENZINE 1.5, 2.0

Hoofdredacteur Nik Berg Art Director Dan Froude Adjunct-Hoofdredacteur Luke Ponsford Hoofdredacteur Internationaal Sachin Rao Adjunct-Art Director Aston Leach Art Editor Matthew Reynolds Designer Laura O’Brien Chef Redactie Anna Muggeridge, David Hutter Eindredactie Edward Rekkers Tekstbewerking Everhard Hebly Projectmanager Digitaal Elliott Lewis-George Senior Account Director Janine Goldblatt Account Director Erin Jelfs, Christine Gibson Managing Director Gavin Green Commercial Production Manager Colette Mahon Production Controller Rebecca Whipp Kleurreproductie Rhapsody Druk Wyndeham Voor Mazda Motor Nederland Public Relations Manager Jur Raatjes Marketing PR Coördinator Christian de Ruig. Mazda Motor Nederland, Kouwe Hoek 6, 2741 PX Waddinxveen. Zoom-Zoom is een uitgave voor Mazda Motor Nederland door Redwood, 7 St Martin’s Place, London WC2N 4HA, Groot-Brittannië. Telefoon 00 44 (0)20 7747 0700. Tekst en foto’s © Redwood 2015. Alle rechten voorbehouden. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is niet toegestaan zonder schriftelijke toestemming van de redactie. Meningen verwoord in dit magazine zijn van de auteurs en niet van Mazda Motor Nederland of Redwood. Mazda en Redwood aanvaarden geen verantwoordelijkheid voor de in dit magazine opgenomen websites, noch voor eventuele fouten of omissies. E-mails: [email protected] ●

Het PEFC-logo bevestigt dat voor dit product uitsluitend hout is gebruikt dat afkomstig is uit goed beheerde bossen. Dit conform de richtlijnen van het Programme for the Endorsement of Forest Certifcation.

46

\ZOOM-ZOOM

Alle specificaties onder voorbehoud

showroom

PEFC Certified This product is from sustainably managed forests and controlled sources PEFC/16-33-376

www.pefc.org

NIETTE LANG BIJ STILSTAAN DE NIEUWE MAZDA MX-5

“De MX-5 is gewoon briljant. Het geluid, het gevoel, de besturing, alles is goed.” TopGear april 2015

ANDERS DOOR JEZELF TE ZIJN W W W. M A Z DA . N L

HETKAN NIET MEER KLASSE IN ELKE KLASSE

DE NIEUWE MAZDA2 ANDERS DOOR JEZELF TE ZIJN W W W. M A Z DA . N L