Zomermonitor 2015 rapport nr. 01 zondag 14-06-2015 (week 24) Document nr. 15.047018
Hoogheemraadschap van Rijnland afdeling Beleid en Planontwikkeling team Monitoring Postbus 156, 2300 AD Leiden
[email protected] 071-3063351
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
1a. Opschaling Calamiteiten organisatie i.v.m. droogte Rijnlands calamiteiten organisatie is NIET opgeschaald en in fase: 0
Normaal beheer
De fasering is als volgt: Fase 0 1 2 3 4
Omschrijving Normaal beheer Incident Ernstig incident / (dreigende) calamiteit (dreigende) calamiteit met bestuurlijke impact Ramp
Er zijn bij Rijnland geen droogteproblemen
1b. Algemeen beeld Rijnland
1 c. Situatiebeschrijving Opschaling droogte Er zijn geen droogteproblemen binnen het gebied van Rijnland. Rijnlands calamiteiten organisatie is op 14-6-2015 niet opgeschaald conform ‘calamiteiten bestrijdingsplan Droogte’ Algemeen De Rijnafvoer is met ruim 1.900 m3/s ruim boven de kritieke grenswaarde van 1.300 m3/s voor juni en zal de komende week verder oplopen. Na ca. 2 weken zal de afvoer stabiliseren tot ca. 2.000 m3/s. Het neerslagtekort is opgelopen tot circa 140 mm, lokaal hoger met waarden van meer dan 150 mm. Consequenties voor de waterkeringen worden nauwgezet gevolgd. Het chloridegehalte van het inlaatwater uit de Hollandsche IJssel bij boezemgemaal Gouda is lager dan 100 mg Cl-/l Het chloridegehalte binnen het watersysteem van Rijnland is laag, kleiner dan 200 mg Cl-/l. De chloridegehaltes bij de Brienenoordbrug en Krimpen zijn laag (minder dan 100 mg Cl-/l) Het weer Verwacht weer Nederland: Aanvankelijk rustig, droog en te koud voor de tijd van het jaar. Geleidelijk nemen de neerslagkansen iets toe, maar blijven klein. Grote kans dat maximum temperaturen rond of iets onder normaal liggen. Hoogheemraadschap van Rijnland
2 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
Stroomgebied Rijn: In Zwitserland perioden met regen met kans op onweer. Vooral in de Alpen kan het behoorlijk regenen. Tweede helft van de week is het een stuk gunstiger met meer zon en een kleine neerslagkans. In zuid-Duitsland langere tijd bewolkt met kans op buien. In het midden af en toe zode zon, met in het noordwesten kans op een beetje lichte regen. Halverwege de week droog weer met zon in het zuiden. Daarna toenemende kans op een bui in het noordwesten. Waterkwantiteit De watervraag is i.v.m. de geringe neerslag groot Het waterpeil in de polders kan goed worden gehandhaafd. Het peil in de boezem is tijdelijk wat lager. Door extra aanvoer uit de Hollandsche IJssel zal het boezempeil de komende dagen worden verhoogd naar zomerpeil Komende periode aanhoudende watervraag t.g.v. het doorspoelen van boezem en polders (verziltingsbestrijding) en ter compensatie van de verdamping Waterkwaliteit Het chloridegehalte in de boezem is laag. D.m.v. doorspoeling van boezem en polders zal het chloridegehalte verder worden verlaagd. De watertemperatuur is relatief laag met waarden tussen 15 en 17 °C. Waterkeringen Het neerslagtekort binnen Rijnland loopt op en is gemiddeld ca. 140 mm, lokaal zijn grotere tekorten met waarden van meer dan 150 mm Maandag 15 juni zal in meerdere gebieden de grenswaarde voor start inspecties zeer droogtegevoelige waterkeringen, 150 mm, worden bereikt Donderdag 18 juni zal meer dan 50% van het gebied een tekort hebben van 150 mm of meer. Zondag 21 juni zal het hele gebied van Rijnland een tekort hebben van meer dan 150 mm. Dinsdag 23 juni zal lokaal het neerslagtekort waarden bereiken van 175 mm of, de grenswaarde voor start inspecties overige droogtegevoelige waterkeringen. De SPI-index over de afgelopen maand en de afgelopen 3 maanden laat zien dat het tekort hoger is dan gemiddeld, lokaal een factor 1 tot 1,5. Maandag 15 juni en/of dinsdag 16 juni vinden naar verwachting de eerste inspecties van zeer droogtegevoelige waterkeringen plaats. Op basis van de uitkomsten/resultaten van de inspecties van deze zeer droogtegevoelige waterkeringen en de verwachte ontwikkeling van het neerslagtekort, kunnen deze inspecties worden herhaald na enige tijd. Bij een verder toename van het neerslagtekort tot meer dan 175 mm, zullen ook inspecties van de overige droogtegevoelige waterkeringen worden uitgevoerd. Zwemwater Op 5 zwemwateren zijn problemen met de waterkwaliteit Blauwalg: 2x waarschuwing en 2x negatief zwemadvies Zwemmersjeuk: 1x negatief zwemadvies Bacteriologisch: geen problemen Genomen maatregelen/acties Geen / niet van toepassing. Te treffen maatregelen/acties Binnenkort start inspecties van zeer droogte gevoelige waterkeringen. opgesteld 14-06-2015 Hoogheemraadschap van Rijnland
3 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
2a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot: 2015 en Langjarig gemiddelde (gegevens KNMI) Neerslagtekort op 14 juni 2015
Langjarig gemiddeld neerslagtekort op 14 juni
2b. Verdamping Schiphol / Valkenburg – 1 april tot en met 13 juni 2015 (gegevens Meteo Consult) neerslagtekort Schiphol: 156,1 mm (rode lijn)
neerslagtekort Valkenburg: 146,2 mm (rode lijn)
2c. Neerslagtekort Nederland 2015 en 2003 (gegevens KNMI)
Hoogheemraadschap van Rijnland
4 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
3a Neerslagtekort per peilvak – 1 april tot en met 13 juni 2015 (gegevens Hydronet)
Hoogheemraadschap van Rijnland
5 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
3b Verwacht neerslagtekort per peilvak komende 14 dagen (t/m 24 juni 2015) (gegevens Hydronet) Verwacht neerslagtekort op 15 juni 2015
Verwacht neerslagtekort op 18 juni 2015
Verwacht neerslagtekort op 21 juni 2015
Verwacht neerslagtekort op 24 juni 2015
Vanaf 150 mm: start inspecties zeer droogtegevoelige waterkeringen Vanaf 175 mm: start inspecties alle droogtegevoelige waterkeringen
Hoogheemraadschap van Rijnland
6 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
4. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau binnen Rijnland (gegevens Hydronet) Neerslagsom jan. t/m maart 2015
Neerslagsom april 2015
Natter dan langjarig 3 maanden gem. van 194,9 mm
Droger dan langjarig maandgem. van 45,3 mm
Neerslagsom mei 2015
Neerslagsom 1 t/m 14 juli 2015
Droger dan langjarig maandgem. van 60,7 mm
Droger dan langjarig maandgem. van 69,0 mm
Hoogheemraadschap van Rijnland
7 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
5a. SPI Index – datum 14-6-2015 De Standardized Precipitation Index (SPI) geeft aan of een opgegeven periode (vanaf nu tot 1 maand, een kwartaal, een half jaar of een jaar terug) nat (>0) of droog (< 0) is ten opzichte van het gemiddelde. De hier getoonde SPI waarden worden berekend per neerslagradarpixel en vertaald naar waterkeringen en worden dagelijks bijgewerkt. De gemiddelden zijn per pixel berekendop basis van neerslagwaarnemingen uit de periode 1961-2013.
SPI Index – 1 maand terug
SPI Index – 6 maanden terug
Hoogheemraadschap van Rijnland
SPI Index – 3 maanden terug
SPI Index – 1 jaar terug
8 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
5b. Kaart zeer droogte - en droogte gevoelige keringen binnen Rijnland
Hoogheemraadschap van Rijnland
9 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
6a. Weersverwachting KNMI (ontleend aan www.knmi.nl ) Verwachting komende 6 dagen (zondag 14 tot en met zaterdag 20 juni 2015): Aanvankelijk rustig, droog en te koud voor de tijd van het jaar. Geleidelijk nemen de neerslagkansen iets toe, maar blijven klein. De kans blijft groot (60-70%) dat maxima rond of iets onder normaal liggen.
Uitgifte: 14/06/2015 14.53 uur LT
Vooruitzichten lange termijn (zondag 21 juni tot en met zondag 28 juni): Over het algemeen rustig en droog, met slechts af en toe wat regen of een bui. De kans op maxima boven normaal neemt langzaam toe naar uiteindelijk 40%.
6b. EPS grafieken Neerslag en Luchttemperatuur De Bilt (ontleend aan www.knmi.nl )
Hoogheemraadschap van Rijnland
10 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
7a. Neerslagverwachting per 6 uur voor Rijnland op basis van EPS gegevens
7b. Cumulatieve neerslagverwachting voor Rijnland op basis van EPS gegevens
7c. Temperatuurverwachting voor Rijnland op basis van EPS gegevens
Toelichting op de grafieken: Bovenstaande grafiek geeft de te verwachten neerslag aan voor de komende 10 dagen. De lichtblauwe lijn, gemiddeld, 50%, geeft de gemiddeld te verwachten neerslag aan. De donkerblauwe lijn, maximum, 90%, geeft de maximaal te verwachten neerslaghoeveelheid aan. De vaal-blauwe lijn, minimum, 30%, geeft de minimaal te verwachten hoeveelheid neerslag aan. Als resultante geeft het blauwe vlak (onzekerheidsband) aan, tussen welke waarden de neerslaghoeveelheden variëren. Hoogheemraadschap van Rijnland
11 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
8. Weersverwachting Meteo Consult (o.a. ontleend aan www.neerslag.nl) Regionale verwachting HHR lange termijn Verwachting tot en met 5 dagen vooruit: Dinsdag waait er een matige noordelijke wind en met wisselend bewolkte condities wordt het gemiddeld over het land 16 a 17 graden. Een verspreid licht buitje is niet uitgesloten, maar de meeste plekken houden het droog. Woensdag is vrij zonnig en wordt het met weinig wind landinwaarts warmer, 20 tot 23 graden. Aan zee is het wat frisser. Laat op woensdag dringt een koufront vanuit het noordwesten ons land op met bewolking en wat lichte regen of een bui. Achter het front wordt het dan donderdag overdag droog met een mix van zon en wolken. Verwachting 6 tot en met 9 dagen vooruit: Met een west- tot noordwestelijke stroming wordt vrij vochtige zeelucht aangevoerd. Het resultaat is een mix van stapelwolken en zon en zo nu en dan wat lichte regen. Het wordt maximaal 17 en 22 graden.
9. Weersverwachting Stroomgebied Rijn (Ontleend aan www.weeronline.nl) De weersverwachting voor Zürich de komende 14 dagen
De weersverwachting voor Koblenz de komende 14 dagen
Hoogheemraadschap van Rijnland
12 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
10. Verwachte neerslaghoeveelheden cumulatief voor Europa /Stroomgebied Rijn (ontleend aan www.weeronline.nl)
Onderstaande afbeeldingen geven de modeluitvoer van de neerslag gecumuleerd weer tot het aangegeven tijdstip. Deze neerslagsom is de totale neerslag die is berekend vanaf het begin van de berekening tot het aangegeven tijdstip. Het geeft snel weer of het de komende periode droog blijft of dat er (veel) neerslag zal vallen. Tijden zijn in GMT, voor Nederland moet er tijdens zomertijd 2 uur bijgeteld worden om de lokale tijd te krijgen.
Model output van 14-06-2015 06:00 GMT
Dinsdag 16-06-2015 06:00 uur (+48 uur)
Donderdag 18-06-2015 06:00 uur (+96 uur)
Zaterdag 20-06-2015 06:00 uur (+144 uur)
Maandag 22-06-2015 00:00 uur (+186 uur)
Toelichting: De eerste dagen wordt er vooral aan de noordkant van de Alpen, in Zwitserland en in Zuid Duitsland neerslag berekend in de modellen. In midden Duitsland en Nederland geven de modellen minder neerslag aan.
Hoogheemraadschap van Rijnland
13 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
11a. Gerealiseerde Rijnafvoer (ontleend aan: http://www.rijkswaterstaat.nl/)
De Rijnafvoer op 14 juni om 18:00 uur is circa 1.916 m³/s. Dit is ruim boven de alarmgrens van 1.300 m³/s zoals die geldt voor juni.
11b. Verwachte waterstanden Rijn De afvoer van de Rijn ligt ruim boven de grens voor laagwatersituaties. De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen zal toenemen tot 20 juni, vanwege de neerslag in het stroomgebied. Na 20 juni zal de afvoer van de Rijn weer enigszins dalen, maar blijft boven huidige waarde van 1.916 m3/s.
11c. Opschalingscriteria Rijnafvoer (Landelijke Commissie Waterverdeling – LCW) 3 Het LCW-criterium voor opschaling naar niveau 1 voor de maand juni is 1.300 m /s. De afvoer is vooralsnog ruim voldoende om in de watervraag te kunnen voorzien.
Grenzen voor laagwatersituaties maand
Rijnafvoer Lobith (m³/s)
januari
1.000
februari
1.000
maart
1.000
april
1.000
mei
1.400
juni
1.300
juli
1.200
augustus
1.100
september
1.000
oktober
1.000
november
1.000
december
1.000
Hoogheemraadschap van Rijnland
14 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
12. Luchttemperatuur Schiphol - 1 juni t/m 14 juni 2015 (ontleend aan gegevens van het KNMI )
13. Watersysteem Rijnland 13a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland - 1 juni t/m 14 juni 2015
zomerpeil winterpeil
De afgelopen periode is de boezemstand gehandhaafd tussen zomerpeil (NAP -0,61 m) en winterpeil (NAP -0,64 m), met een lichte daling aan het eind van de periode. De komende dagen zal gedurende 2 tijen per dag ingelaten worden uit de Hollandsche IJssel naar de boezem van Rijnland, om de gemiddelde waterstand op te laten lopen naar waarden rond het zomerpeil. Actuele waterstanden zijn via onderstaande link op de website van Rijnland op te vragen: http://www.rijnland.net/actueel/water-en-weer
14a. Verziltingsbeeld Brienenoord Hoogheemraadschap van Rijnland
15 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
Toelichting: Het chloridegehalte bij Brienenoord is laag. De laatste dagen zijn enkele pieken tot maximaal 1.200 mg/l Cl-/l zichtbaar. De achtergrond waarde is laag, rond 100 mg Cl-/l.
14b. Verziltingsbeeld Krimpen aan den IJssel
Toelichting: Het chloridegehalte bij Krimpen aan de IJssel is laag, met waardes onder 100 mg Cl-/l. De zee-invloed is vanwege de hogere Rijnafvoer niet merkbaar.
Hoogheemraadschap van Rijnland
16 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
15. Operationeel meetnet peilbeheer – Elektrisch Geleidend Vermogen (EC) en Chloride Situatie: 14 juni 2015 18:00 uur
Verklaring: Bij elk meetpunt staan 2 getallen.
Chloride (in mg/l) is het bovenste getal (berekend uit de EC). De EC (in uS/cm) is het onderste getal.
Spaarndam
Alle metingen zijn uitgevoerd in boezemwater. De locatie Lijnden is door een storing niet actief. (Haarlemmermeerpolder).
Lijnden
Toelichting huidige situatie: - De waarden in de boezem zijn laag. - Katwijk verhoogde waarde (290 mg) - Halfweg verhoogde waarde (474 mg) Maatregel Peilbeheer is erop gericht om de chloride waarden aan de randen van het boezemsysteem te verlagen d.m.v. doorspoelen van de boezem.
Katwijk
Actuele informatie over dit onderwerp is via onderstaande link op te vragen: http://www.rijnland.net/actueel/water-en-weer/verzilting Toelichting: Het elektrisch geleidend vermogen (EGV) en het chloridegehalte (Cl-/l) vormen een maat voor de verzilting van het oppervlaktewater. Verzilting is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van het water, onder andere door zoute kwel (opwelling uit de diepere ondergrond). Voor chloride geldt in het algemeen een norm van 200 mg Cl-/l, voor EGV bestaan geen normen. Binnen Rijnland variëren de Chloride- en EGV-waarden in het algemeen van 50 mg Cl-/l of 200 uS/cm in natuurgebieden (Nieuwkoopse Plassen) tot maximaal 2.000 mg chloride/l of 7.000 uS/cm in diepe droogmakerijen (Haarlemmermeerpolder en polder de Noordplas). Gevoelige teelten zoals de bloembollen in de Bollenstreek en de bomen en heesters rond Boskoop, hebben baat bij lage Chloride/EGV-waarden.
Hoogheemraadschap van Rijnland
17 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
16a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) De provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het bevoegd gezag voor het afgeven van zwemadviezen, bevoegd gezag voor publieksinformatie over waterkwaliteit en veiligheid op internet en ter plaatse van een zwemlocatie en wijst zwemlocaties aan/voert zwemlocaties af. De Rijnland is verantwoordelijk voor het bemonsteren van de zwemwaterlocaties en het rapporteren van de meetresultaten aan de provincies. Binnen Rijnland zijn 41 zwemwaterlocaties aanwezig. Om de gezondheid van de zwemmers te beschermen wordt gedurende het zwemseizoen (1 mei tot 1 oktober) de zwemwaterkwaliteit minmaal elke 2 weken bepaald. Voorafgaand aan het zwemseizoen wordt een zogenaamd nulmeting gedaan. Deze meting vindt in de 2e helft van april plaats. Het zwemwater wordt onderzocht op bacteriologische kwaliteit (E.Coli en Intestinale Enterococcen), blauwalgen en zwemmersjeuk en getoetst aan landelijk vastgestelde normen. Indien een overschrijding van de normen wordt geconstateerd dan wordt in geval van bacteriën een extra bemonstering uitgevoerd en bij blauwalgen wordt de bemonsteringsfrequentie aangepast naar wekelijks.
16b. Actuele zwemwaterkwaliteit – week 25 Toelichting op zwemwaterkwaliteit: Alle locaties met een groen bolletje hebben een goede zwemwaterkwaliteit. De locaties met een gezondheidsrisico door blauwalgen zijn met een lichtblauw (waarschuwing) of donkerblauw (negatief zwemadvies) weergegeven. Bij de locaties met een paars bolletje is een sprake van zwemmersjeuk en geldt een negatief zwemadvies. Verdeling zwemwater locaties Officiële zwemwaterlocaties Zwemwater locatie voldoet Blauwalgen - waarschuwing Blauwalgen – negatief zwemadvies Zwemmersjeuk Blauwalgen – neg. zwemadvies Overschrijding Bacteriologische kwaliteit
Totaal aantal 41 36 (88%) 2 2 1 *
Slechte Bacteriologische kwaliteit Geen problemen Gezondheidsrisico door blauwalgen 03 18 34 41
Westbroek Oosterduinse meer Nieuwkoopse Plassen (Meijepark) Reeuwijk Elfhoeven
negatief zwemadvies negatief zwemadvies waarschuwing waarschuwing
(donkerblauw bolletje) (donkerblauw bolletje) (lichtblauw bolletje) (lichtblauw bolletje)
negatief zwemadvies
(paars bolletje)
Gezondheidsrisico door zwemmersjeuk 31
speelvijver Europark
Zie voor de locaties de kaart op de volgende pagina. NB: De hier aangegeven waarschuwingen en/of negatieve zwemadviezen zijn gebaseerd op de laatste metingen, zoals uitgevoerd in opdracht van Rijnland. Verantwoordelijke voor het plaatsen van borden op de zwemwaterlocaties is de betreffende provincie. Vanwege een vertraging in de verwerking van de informatie kunnen de borden op de locaties afwijken van de laatste metingen. Zie voor verdere informatie: www.zwemwater.nl
Hoogheemraadschap van Rijnland
18 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
Hoogheemraadschap van Rijnland
14-06-2015
19 van 20
Zomermonitor nr. 01-2015
14-06-2015
Zomermonitor 01-2015 opgesteld op 14-06-2015 - 21:00 uur door R.E. van der Zwan
[email protected]
Hoogheemraadschap van Rijnland
20 van 20