handschrift n i r e m zo politiek de
BN’ers over de ChristenUnie
Van Heusden en Relatiepolitiek Grondwet-
campagne succes ChristenUnie in 2030
Jaargang 6 Uitgave 4 juli 2005
Beter-uit Hotel Veerse Meer
Beter-uit Hotel “Veerse Meer” heet u deze zomer graag welkom op de mooiste locatie van Zeeland! Ons driesterren familiehotel beschikt over sfeervolle hotelkamers en een uitstekend restaurant. Direct gelegen aan het Veerse Meer in een schitterende omgeving. U bent hier uit in eigen sfeer!
BOEK NU!
Ontdek Zeeland & Vlaanderen! Boek nu voor de maanden juli en augustus en geniet van een week, midweek of lang weekend in zonnig Zeeland. Al vanaf 37,- p.p.p.n. inclusief luxe ontbijtbuffet.
Ook verzorgde 5- & 8-daagse busreizen. Vertrek: 15, 19 sept., 10, 31 okt. & 7 nov. Neem contact op met Beter-uit Reizen, kijk op onze website:
www.beter-uit.nl
o f
b e l :
0 1 7 2
-
4 8 4 8 4 8
tekst: André Rouvoet foto: Ruben Timman, Nowords.nl cartoon cover: Dokus
Column
Vakantie! Yes: het is reces! Ik was er aan toe.
Als ik terugkijk op het vergadersei-
ik niet alleen. Ook Tineke en Arie
dat het een inspannend parlemen-
Daar maak ik geen geheim van. En en onze medewerkers keken ernaar uit. Niemand hoeft medelijden met
ons te hebben, maar als je als kleine
fractie maximale invloed wilt uitoe-
fenen, vraagt dat veel. Daarom hoop ik dat we sterker uit de volgende
verkiezingen tevoorschijn zullen komen. Met een paar zetels erbij
is het beter te doen. De peilingen
geven hoop. Er is steeds meer steun voor de ChristenUnie.
Nu zijn we op reces, zoals dat heet. Dat betekent dat we niet vergade-
ren. Reces is dus geen ander woord voor vakantie. Niet vergaderen, betekent: tijd voor het werk dat
zoen kan ik niet anders zeggen dan tair jaar was. De agenda van een kleine fractie is altijd vol, maar
er was nu extra aandacht voor de
ChristenUnie. Het begon al met de presentatie van ons alternatieve
inkomensplan op Prinsjesdag. Toen:
is door het grote publiek. Vorig jaar
alle onrust in de samenleving die
de Telegraaf dat mijn vakantiebe-
de moord op Theo van Gogh, met erop volgde. En: mijn verkiezing
tot Politicus van het Jaar door de
parlementaire pers. Dat leverde veel publiciteit op. De zwaarste aanslag op ons uithoudingsvermogen was
de referendumcampagne tegen de
Europese Grondwet. Een prachtige, maar ook slopende ervaring.
is blijven liggen. Maar daar wil ik
Nu is het tijd om even afstand te
Eérst vakantie. Echt vakantie.
bestemming, die nog niet ontdekt
voorlopig nog even niet aan denken.
nemen. Lekker op vakantie naar een
Inhoudsopgave Joe Spinks en de ChristenUnie Van Heusden: Relatiepolitiek Doorstart in reces
Joanne Brouwer over politiek Blik van de Eerste Kamer
Aad Kamsteeg en de ChristenUnie Vooruitblik Eurofractie
Column: Minister op vakantie Cursussen partijbureau Campagne op stoom Chip in uw arm?
4 5 8 9 10 11 12 13 14 15 16
vertelde ik desgevraagd tegenover stemming ergens in Frankrijk lag.
Prompt werd ik in een Franse supermarkt aangesproken, door iemand
die dat gelezen had. Waar ik dit jaar naar toe ga, verklap ik dus niet. Het is in elk geval een plekje ver van
Den Haag, waar ik in alle rust een goed boek kan lezen en tijd door-
brengen met m’n gezin. Het was me het jaartje wel. Ook voor hen. Prettige vakantie!
Vooruitblik bestuurders ECPM in Roemenië
WI in komkommertijd
PerspectieF viert feest Op werkvakantie
Bijstand en vakantie Extra zomerverhaal
Grondwetcampagne succes In het land Agenda
Colofon
17 18 19 20 21 22 24 32 33 33 34 juli 2005
HandSchrift
3
Bekende Nederlander
vertaling: Jacolien Viveen-Huisman foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Joe Spinks over de ChristenUnie Professioneel basketballer Joe Spinks speelt voor de Amsterdam Astronauts. Volgens meerdere sportcommentatoren is hij een fenomenaal speler. De voormalige Amerikaan hielp zijn eigen team, voor het eerst in 29 jaar, aan een Nederlandse titel. Joe is een internationaal gewaardeerd speler die het afgelopen seizoen met veel plezier meespeelde in een speciale rolstoelbasketbalwedstrijd die de ChristenUnie organiseerde. Want deze 33-jarige speler, bijgenaamd ‘the Bull’ heeft een heel duidelijke
Evangelie verspreiden binnen het basketbal
missie: het evangelie verspreiden binnen
"Great guy"
het basketbal.
woordt Spinks direct: “André Rouvoet. Ik had het
Gevraagd naar een aansprekend politicus, ant-
genoegen hem te ontmoeten tijdens de rolstoel-
Impact
Spinks is, naar eigen zeggen, nog niet zo bekend met het Nederlandse politieke stelsel. Maar hij
vindt het wel belangrijk dat elk land, zo ook Ne-
derland, christenen heeft die functioneren in de
politiek. Spinks: “De goddelijke invloed van deze
basketbalwedstrijd, helaas hadden we niet veel
tijd om met elkaar te praten. Als ik moest kiezen
wie ik zes uur in het vliegtuig naast me zou hebben, dan zou het zeker Rouvoet zijn. Hij lijkt me een geweldige vent om mee door te praten!”
mannen en vrouwen zal onvermijdelijk impact
hebben op andere politici en de politieke beslissingen in het land.”
Vakantietip joe spinks:
"Ik houd er van om met mijn vrouw naar het Caribische gebied te reizen. Dat kan ik van harte aanbevelen. We zijn naar het Grand Cayman eiland geweest en naar Jamaica.
Dit jaar hopen we St.John te bezoeken. We
zijn dol op snorkelen en het ontdekken van eilanden en ons onderdompelen in de zon die we in Nederland zo vreselijk missen!" 4
HandSchrift
juli 2005
tekst: Jacolien Viveen-Huisman foto's: Ruben Timman, Nowords.nl
Interview
Relationisme. Arnold van Heusden, directeur van de Evangelische Alliantie (EA) is er al jaren enthousiast mee bezig. De ChristenUnie nu ook, met een eigen variant: de relatiepolitiek. Beiden geïnspireerd door Michael Schluter van de Britse Relationships Foundation. En, niet in de laatste plaats, geïnspireerd door de Bijbelse boodschap.
Relaties in plaats van regels Arnold van Heusden over Relatiepolitiek Van Heusden: “Met relationisme kijk je: hoe kunnen we de relaties in de samenleving ondersteu-
Achtergrond Relationisme
daarvoor ligt bij de burgers en niet in de eerste
Michael Schluter vroeg zich af hoe de Bijbelse boodschap op allerlei culturen en bevolkingsgroepen van toepassing is. Daarbij ontwikkelde hij het begrip ‘relationisme’. Heel veel regels uit de Bijbel zijn gericht op het vestigen en onderhouden van goede relaties. Al in het begin van de schepping is alles er op gericht mensen in de goede relatie tot God en tot elkaar te zetten. Schluter werkte zijn ideeën over relationisme uit in een model en vormde een denktank, het Rnetwork. De missie van het Rnetwork luidt: To help bring about a more humane and more sustainable society by putting a concern for relationships at the heart of public and private life. (Zie het interview in HandSchrift 2, maart 2005)
nen en in stand houden. De verantwoordelijkheid plaats bij de overheid. De overheid moet wel faciliteren, dat gebeurt nu te weinig.
Momenteel schuift deze regering de burger aan de ene kant meer verantwoordelijkheid toe en
perkt het aan de andere kant de financiële middelen in.
Daar komt de relatiepolitiek om de hoek kijken. De huidige regering heeft teveel het idee dat de verbetering van Nederland alleen in geld kan
worden uitgedrukt. Dit kabinet heeft geen diep-
zinnige antwoorden op vragen over de leefbaarheid van de samenleving.”
Betekent 'relatiepolitiek' dan dat de complete verzorgingsstaat weer terug komt?
“Nee, de overheid ontwerpt vervangende struc-
turen. Dat betekent bijvoorbeeld dat we ouderen
niet langer aan de samenleving onttrekken en in juli 2005
HandSchrift
5
bejaardenoorden zetten. Het kan anders.
tijd en geld voor over hebben. Maar door de sterke
zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten).
sluiting met een deel van de samenleving gemist
Dat kun je bijvoorbeeld zien bij Philadelphia (een Zij hebben de centrale voorzieningen voor een deel omgezet in woningen midden in de wijk.
In een relationele samenleving is het gewoon dat
veel meer onderdeel van het dagelijks leven, dat
beeld een kerk. Het is de taak van de overheid bij
moet je volgens mij bevorderen.”
Kabinet heeft geen antwoorden op leefbaarheid samenleving Is de samenleving niet al te hard en te individualistisch voor een relationele benadering?
“Ik denk dat er in Nederland heel veel dorpen en
wijken zijn waar waardevolle relaties nog steeds een grote rol spelen. Er zijn talloze voorbeelden
van vrijwilligers en mantelzorg. Mijn zoon onderzocht, voor zijn studie Antropologie, het begrip
‘Naoberschap’ in Twente (mantelzorg in de meest ruime betekenis red.). Dat naoberschap is ook onder de jonge generatie nog volop in tact.”
Hoe krijg je dat dan terug in gebieden waar het
mensen onderdeel zijn van een netwerk, bijvoorte dragen dat zulke netwerken met vrucht kunnen functioneren.”
Maar een junk bijvoorbeeld, die zo vervreemd is
van zijn omgeving dat hij in geen enkel netwerk meer past?
“Daar noem je net de moeilijkste categorie. Ik zie
het junk-zijn niet als een keuze voor een alterna-
tieve levensstijl. We moeten ons sterk afvragen of het niet in het belang van zo’n persoon is dat er
wetgeving komt waardoor de overheid veel beter drastisch kan ingrijpen.
Heel abstract, het liberalisme zegt: ‘de junk maakt zichzelf kapot, als ik er maar geen last van heb.
Het relationisme zegt: ‘maakt hij zichzelf kapot?
Zonde, laten we kijken hoe we daar iets aan kunnen doen.’
verdwenen is?
Een gek voorbeeld: ik fiets iedere dag (als ik niet
de kerk. Kerken vormen grote netwerken. Maar
paar scholen. In het gras naast die scholen liggen
“Dan moet je bijvoorbeeld kijken naar de rol van ze kunnen gemeenteleden stimuleren om niet
alleen goede christenen maar ook goede burgers te zijn – die hun neus buiten de deur van de kerk steken. Kerken hebben relatief veel mensen die
bereid zijn iets te doen voor anderen, en die daar HandSchrift
en dat kan nog beter.
Hun bewoners hebben geen speciale diensten,
maar volgen de kerkdiensten in de wijk. Zo zijn ze
6
maatschappelijke veranderingen wordt de aan-
juli 2005
met de auto ga) van huis naar werk langs een
regelmatig blikjes. Al fietsend ergerde ik me en
dacht telkens ‘dat zijn mijn blikjes niet’. Wat later
bedacht ik ‘maar het is wel mijn dorp’. Die klik -ik mag ze best even opruimen het is ook mijn pro-
bleem- daar gaat het om. Ik ben nog niet zover dat
ik mijn fulltime roeping maak van blikjes ruimen
kan, op haar beurt, de kerk of buurtvereniging
Maar het gaat er om dat iedereen zich verant-
niet altijd financieel te zijn – je moet oppassen
in Driebergen en omgeving... .
woordelijk voelt voor zijn eigen omgeving.
Neus buiten de deur steken Vroeger maakte iedere burger zijn eigen straatje
schoon. Dat was een plicht, bij sneeuw en ijzel. Nu doet bijna niemand het meer, dus de gemeente
doet het. Het is goed als de gemeente dat educa-
tiever aanpakt. Heel eenvoudig: ‘Daar is het zout
en we komen later wel controleren en als je hulp nodig hebt, kun je bellen’. Al weer: de overheid faciliteert.”
Is de relationele benadering niet te nostalgisch,
gaat het niet gewoon terug naar de tijd van sociale controle en spruitjeslucht?
“Sociale controle klinkt negatief. Je kunt ook het
weer faciliteren of aanmoedigen. Dat hoeft lang dat je het als gemeente niet gaat kopen.”
Wat gaat de EA concreet doen met relationisme?
“Twee jaar terug zetten we een meerjarenthema
uit: smaakmakers. Dat is ontleend aan het woord van Jezus “U bent het zout der aarde.”
Daar gaan we mee verder in de komende jaren
via het project ‘geloven op de werkvloer’. Samen met onze deelnemende kerken en organisaties willen we hiervoor materialen en activiteiten
ontwikkelen. We willen christenen helpen om het geloof uit te leven op hun dagelijkse werkplek. Kerken en christelijke organisaties kunnen de materialen gebruiken om hun leden en medewerkers toe te rusten.
Bloempotten in plaats van vuilnis en graffiti
Rotterdamse woord ‘opzoomeren’ * gebruiken.
Het is ontzettend bemoedigend dat we als EA en
jonge mensen huizen kopen en tegelijkertijd de
belangrijk thema hebben gevonden. De EA brengt
Je ziet in veel oude wijken van grote steden dat buurt opknappen. Soms zie je in twee, drie jaar
tijd een hele straat kantelen: veiligheidsverlichting, drempels en bloempotten in plaats van vuilnis en graffiti.
ChristenUnie, los van elkaar, het relationisme als dit aan de man via bijbelkringen, preek et cetera.
De ChristenUnie kan dit in de politiek bevorderen daar waar regels, relaties doorkruisen.”
Dat geeft mensen in een wijk een nieuw gevoel van eigenwaarde. Dat komt helemaal van on-
deraf, uit de wijk, en is niet van bovenaf opgelegd door de overheid.”
Stel ik ben een ChristenUnie-raadslid te Rotterdam of een bijstandsmoeder, wat heb ik concreet aan relatiepolitiek?
“Het betekent bijvoorbeeld ondersteuning van
eenoudergezinnen. Via vergoedingen, belasting-
faciliteiten of via vrijwillige hulp. Je ondersteunt dan vanuit de politiek de ouders, zodat ze zelf voor hun kinderen kunnen zorgen.
Relatiepolitiek kan ook betekenen dat je mensen faciliteert om zo lang mogelijk thuis te kunnen wonen. Daarbij is mantelzorg onmisbaar, maar
dat is vaak een onmenselijk zware taak. Dat kun je als kerk of buurtvereniging ondersteunen om zo de mantelzorger te ontlasten. De gemeente
* Opzoomeren verwijst naar de Opzoomerstraat in Rotterdam. In 1989 staken de bewoners
van deze straat zelf de handen uit de mouwen om hun straat schoner, veiliger en gezelliger te maken. Opzoomeren staat voor: "de openbare ruimte in de stad opruimen, netjes houden, m.n. als initiatief van de burgers zelf." (bron: website Onze Taal en Koenen woordenboek, 1999)
juli 2005
HandSchrift
7
Vooruitblik Tweede Kamer
tekst: Nico Schipper foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Doorstart in reces
Voorbereidingen nieuw parlementair jaar in volle gang
Team Tweede Kamerfractie
Politieke spanningen in Den Haag. Een motie van wantrouwen. Een minister in de knel. De laatste schermutselingen voor het zomerreces. Nu is het stil in Den Haag. De Tweede Kamer is op reces. Tijd voor vakantie… én voor een doorstart.
De ChristenUnie speelde in het parlementaire jaar 2004-
inkomensplan van de ChristenUnie opzien. In het nieuwe
nieuw resultaten boeken. Dus: werk aan de winkel tijdens
vraagt nogal wat van een kleine fractie. Tijdens het zomer-
2005 een prominente rol en wil in het nieuwe seizoen ophet reces.
Fractiedagen
Dat de ChristenUnie invloed heeft, bleek met name tijdens de referendumcampagne. Bij de keuze voor of tegen liet
reces spreekt de fractie met adviseurs, met name economen. De finishing touch van de alternatieve plannen vindt plaats tijdens de fractiedagen, eind augustus. ‘Groeien in vertrouwen’ zal het centrale thema zijn.
28% van de kiezers zich leiden door André Rouvoet. Maar
Begrotingsbehandelingen
kelde problemen beïnvloedt de ChristenUnie ook het debat
handelt de Tweede Kamer in het najaar de begrotingen van
met alternatieve en creatieve oplossingen voor ingewik-
in de Tweede Kamer. Dat gaat niet vanzelf. Dat vraagt om een goede voorbereiding tijdens het reces.
28% kiezers liet zich leiden door André Christelijk-Sociaal Congres
Het nieuwe seizoen begint voor de ChristenUnie met het Christelijk-sociaal congres op vrijdag 26 augustus. Dit
wordt georganiseerd door 40 christelijke maatschappelijke organisaties, zoals het CNV, de Evangelische Alliantie, het GMV, de NCRV, het Nederlands Bijbelgenootschap en de
PCOB. Thema van dit congres is ‘Menselijkheid als maat’.
André Rouvoet - één van de hoofdsprekers – spreekt over ‘Toerusten tot verantwoordelijkheid: de overheid en de sociale kwestie’.
Prinsjesdag
De volgende belangrijke afspraak staat genoteerd voor de derde dinsdag van september. Vorig jaar baarde het
8
seizoen willen we opnieuw met voorstellen komen, maar dat
HandSchrift
juli 2005
Aansluitend aan de Algemene Politieke Beschouwingen bede afzonderlijke departementen. De ChristenUnie wil aan een aantal begrotingen extra aandacht besteden en komt
met eigen initiatieven. In 2004 werden voorstellen van de
ChristenUnie overgenomen over de ambulante begeleiding
in het onderwijs, klimaatveranderingen, mensenrechten en godsdienstvrijheid en schuldhulpverlening.
Kortom: zomer in de politiek, maar wij zitten niet stil tijdens het reces.
André Rouvoet, Tineke Huizinga en Arie Slob.
foto: EO/ Gert Jan van der Tuuk
Bekende Nederlander
Joanne Brouwer is eindredacteur van het programma Metterdaad van de
Evangelische Omroep, voorheen presenteerde ze ondermeer Twee Vandaag.
Joanne Brouwer
Ze voelt zich betrokken bij de Christen-
Unie omdat ze zich herkent in de standpunten van de partij vanuit haar eigen achtergrond en levensbeschouwing.
Zeker waar het gaat om sociale en mi-
lieuproblematiek en zaken met betrekking tot Europa. Joanne: “Bovendien
discussieert de ChristenUnie vaak vanuit een positieve grondhouding en minder vanuit de verdediging. Complimenten wat dat betreft aan André Rouvoet.”
Joanne Brouwer over de politiek
“Het milieubeleid is om te huilen” Pit
Haag is voornemens, hoorde ik onlangs, in Brus-
spotjes van de ChristenUnie kunnen wat haar
normen voor de uitstoot van bepaalde milieuver-
De politiek leider doet het goed, maar televisiebetreft nog wel wat meer pit gebruiken: “Aan de inhoud ligt het niet, maar de ‘verpakking’ kan
beter.” Wat niet mag veranderen: “De sociale component en de kritisch-opbouwende houding ten aanzien van Europa.”
Moeder en milieu
Als Joanne Brouwer zes uur in een bus op weg naar haar vakantiebestemming zit, mogen er
behoorlijk wat verschillende politici naast haar
plaatsnemen voor een goed gesprek. “Als ik mag
kiezen, dan gaat het tussen Maria van der Hoeven (een sympathieke minister) Femke Halsema (met
haar zou ik wel eens willen praten over de combinatie moederschap en fractievoorzitter) of Pieter van Geel, onze staatssecretaris van milieu.
Ik vind ‘ons’ milieubeleid om te huilen. Den
sel ontheffing aan te vragen van de Europese
ontreinigende stoffen. En Zalm maar klagen als
andere landen de normen van het stabiliteitspact ontduiken.
Waarom ontmoedigt deze regering niet het rijden in vieze stinkende dieselbakken en beloont het niet het rijden op schonere brandstof (lpg) of
koolzaadolie? Zeker met de jongste berichten over de gevaren van fijnstof voor onze gezondheid.
Waarom prevaleert economie altijd boven milieu? Daar zou ik het met Van Geel graag over hebben.
Tegen de tijd dat we hierover zijn uitgepraat, heb-
En Zalm maar klagen als andere landen de normen ontduiken
ben we ongetwijfeld onze vakantiebestemming bereikt.”
Vakantietip
joanne brouwer:
Schotland! Prachtige natuur, veel cultuur
(ook leuk voor kinderen) en aardige mensen.
En het weer valt reuze mee. Na zo’n vakantie kun je er weer helemaal tegenaan.
juli 2005
HandSchrift
9
Vooruitblik Eerste Kamer
tekst: Eimert van Middelkoop en Egbert Schuurman foto's: Ruben Timman, Nowords.nl
De blik van de Eerste Kamer De Eerste Kamer blikt niet vooruit. Zij blikt achteraf, wat een kromme Nederlandse vertaling is van één van de eretitels van deze Kamer, nl. die van 'chambre de reflection'. Zij toetst voornamelijk de wetgevende arbeid van regering en Tweede Kamer. De tanden er in
Overlaten of bemoeien
gewicht. Dat komt voor een niet onbelang-
met vragen over haar bestaansrecht. Daar
Die taak won de laatste jaren aan politiek rijk deel door het kwaliteitsverlies van
de Tweede Kamer, waardoor wetgevende resultaten van die Kamer extra aandacht vragen van de Eerste Kamer.
Dat gebeurde het afgelopen halfjaar
bijvoorbeeld bij de behandeling van de structuurhervormende (en technisch
ingewikkelde) wetgeving van de zoge-
naamde loopbaanregeling en het nieuwe
ziektekostenstelsel. De Eerste Kamer toonde haar hindermacht en dwong noodzakelijke concessies af. Zij liet haar tanden zien en
dat resulteerde in het aftreden van minister De Graaf.
Altijd wordt de Eerste Kamer achtervolgd is geen bezwaar tegen, maar de andere
politieke actoren doen er verstandig aan rekening met haar te houden zolang zij bestaat.
Het staatsrecht en de staatkundige
De heren Eimert van Middelkoop (boven) en Egbert Schuurman (onder). Een foto “keurig geposeerd in het pak”, omdat men, ondanks het thema ‘zomer in de politiek’ de lezer van Handschrift geen schrik wilde aanjagen met een duoportret van twee senatoren in zwembroek.
gewoonteregels verplichten de Eerste
Kamer tot de nodige terughoudendheid als het gaat om de politiek van alledag. Die zelfdisciplinering brengen wij wel op. Al kostte het menig lid moeite het
aan de Tweede Kamer over te laten om
de eerste politieke conclusies te trekken
uit de uitslag van het EU-referendum. Een ingewijde aan het Binnenhof noemde
onlangs de Eerste Kamer “een slapende reus die ontwaakt”.
Boekentip
Bezoek uit de provincie
Als ik vakantie heb, zoek ik rust, mediteer
verder gaan met een nieuwe en plezierige
egbert schuurman:
ik, geniet ik van Gods schepping en lees ik graag literatuur waar ik daarna weer mee verder kan. Deze twee boeken wil ik in de vakantie uitlezen: Occidentalisme – het
Westen in de ogen van zijn vijanden, van Ian
Buruma Atlas, 2004 en Kulturrevolution oder Niedergang?!, van Günther Rohrmoser, Gesellschaft für Kulturwissenschaft, Bietigheim/Baden, 2005.
Zeer boeiende literatuur. Goed voor het begrijpen van wat er in onze cultuur gaande is.
De Eerste Kamer wil het komend jaar
activiteit, die dit jaar startte, namelijk
het organiseren van ontmoetingen met haar ‘electoraat’. Dat zijn de statenleden van onze
provincies. Per provincie
wordt een dag uitgetrokken voor een ontvangstmet-discussie. Voor de
provincies die zijn langs
geweest, was het een suc-
ces. Over een kloof tussen kiezer en gekozene hoor je, als het over de Eerste Kamer gaat, dan ook
10
HandSchrift
juli 2005
niemand klagen!
Boekentip
eimert van middelkoop:
Wie het toch niet kan laten met een politiek
boek de vakantie te veraangenamen, leze: C.A. Tamse, De stijl van Beatrix – de vrouw en het ambt. Beschouw het als een zomerse hom-
mage aan een vorstin die met Gods genade en tot zegen voor ons volk de afgelopen 25
jaar haar ambt meer dan voortreffelijk mocht uitoefenen.
foto: CV Koers
Bekende Nederlander
Aad Kamsteeg, tot voor kort hoofdredacteur van CV Koers, was jarenlang vaste commentator van het buitenlandse nieuws bij het Nederlands Dagblad en de Evangelische Omroep. Om meerdere redenen voelt hij zich betrokken bij de ChristenUnie. Een keuze voor deze partij is, vandaag de dag, voor hem vanzelfsprekend omdat “daardoor de positie van Rouvoet en de zijnen versterkt kan worden.”
Aad Kamsteeg over de ChristenUnie Wat spreekt Kamsteeg aan in deze partij?
Evenwichtig
ChristenUnie in denken en doen uitgaat
hij van een puntje kritiek, zij zou haar
“In de eerste plaats het feit dat de
van de Bijbel als het gezaghebbende
Woord van God. Ik herken ten aanzien
van het buitenland een christelijk rea-
lisme. En voor wat het binnenland betreft een sociaal en milieuvriendelijk gezicht. Die combinatie spreekt mij zeer aan.”
Christelijk realisme met een sociaal en milieuvriendelijk gezicht Egocentrisch
De asielzoekersproblematiek grijpt hem het meest aan. Daarin is Kamsteeg niet mild: “Zo langzamerhand lijkt een par-
lementair onderzoek naar de werkwijze van het IND wenselijk te worden. Maar ik juich het toe dat barmhartigheid bij
de ChristenUnie een belangrijke plaats inneemt.” Wat dat betreft is hij zelfs
“oprecht teleurgesteld” in het huidige kabinetsbeleid, waarvoor hij premier
en christenpoliticus Balkenende grote
verantwoordelijkheid toedicht. “De bijbel noemt ‘rechtvaardigen’ (tsadikiem) men-
sen die bereid zijn zelf pijn te lijden om de ander te helpen op de been te blijven. Hoe ver staat het egocentrische denken van dit kabinet daarvan af?”
Aad Kamsteeg
Maar ook de ChristenUnie voorziet
standpunt voor de toetreding van Turkije moeten herzien. “Ik vind de strategische, politieke en ethische argumenten voor
aansluiting zwaarder wegen dan de tot
nu toe aangevoerde bezwaren.” Wel is hij
te spreken over de “evenwichtige manier” waarop de huidige fracties in de Tweede en Eerste Kamer hun christelijk geloof combineren met deskundigheid.
Naast Bush
Als Kamsteeg zes uur in een vliegtuig zit op weg naar zijn vakantiebestemming, neemt hij graag plaats naast George
Bush. Vooral om door te praten hoe hij de relatie ziet tussen zijn bijbelse geloof en
de uitwerking daarvan in concreet beleid. Maar ook minister Verdonk staat op zijn
‘verlanglijst’. “Ik begrijp heel goed dat dit
Parlementair onderzoek naar IND wenselijk
kabinet bij de grenzen een strakker beleid moest inzetten. Maar waarom kan voor,
reeds lang in ons land verblijvende, asiel-
zoekers niet meer mededogen worden ge-
toond, zowel qua concrete besluitvorming als persoonlijke uitstraling?”
Vakantietip
aad kamsteeg:
Hoe fijn vakantie ook is, realiseer je van tevoren dat in dit leven niets volmaakt is. Alleen op die manier geniet je des te meer van het
vele goede. En wat de traditionele boekentip
betreft, ‘Jutten’ van Reinier Sonneveld over ‘de verrassingen van God’ vind ik een aanrader.
juli 2005
HandSchrift
11
Vooruitblik Eurofractie
tekst: Hans Blokland, Jan Schippers en Dick Jan Diepenbroek
Medewerkers en leden Eurofractie ChristenUnie-SGP. Staand vlnr: Jan Harm Boiten, Dick Jan Diepenbroek, Heleen Stuurman, Frank van der Maas, Henk-Jan Keur en Jan Wijmenga; zittend vlnr: Henk Jan van Schothorst, Bas Belder, Hans Blokland en Jan Schippers. (niet op de foto: Wouter Boonzaaijer en Annette de Vries)
Treinen op een ander spoor
Europa: anders, minder en beter! ‘Europa’ is een project geworden van de politieke elite die zich buiten de realiteit bevindt, aldus de meeste nee-stemmers op 29 mei en 1 juni. De Franse en Nederlandse kiezers schudden de politici in Brussel ruw wakker uit hun dromen over een federaal Europa. Het “non!” en “nee!” is vooral een afwijzing van snelheid en richting van het Europese integratieproces. Doodleuk doorgaan
Verlanglijstje
door tot de club van euro-bestuurders. Zij zijn zich
lementen het recht krijgen om Europese wetge-
Het bestaan van deze kloof dringt maar moeizaam duidelijk nog niet bewust van hun gebrek aan re-
aliteitszin. Zo willen Schröder en Chirac doodleuk
doorgaan met de ratificatie van de Europese grondwet. Ook de Europese Commissie en het Europees
Parlement willen dat de Europa-trein doordendert. Zij vinden dat elke lidstaat de kans moet krijgen om zich over de Europese grondwet uit te spreken. Dat is onrealistisch en niet meer dan een
schijnvertoning. Want de grondwet treedt pas in werking als álle 25 lidstaten ermee instemmen.
Hoog op ons verlanglijstje staat dat nationale parving ècht te blokkeren. Verder moet elke lidstaat
zijn eigen eurocommissaris behouden. Ook komt er geen vaste voorzitter van de Europese Raad, oftewel een spreekbuis van de grote lidstaten.
Tenslotte zien wij het voorstel over de Europese
minister van Buitenlandse Zaken graag de prullenbak ingaan.
Ons motto voor het komend jaar luidt: Europa moet anders, minder en beter.
Voorstel Europese minister van Buitenlandse Zaken graag de prullenbak in Vertrouwen of wantrouwen
De EU moet een pas op de plaats maken. Alleen via
zelfbeperking kan het aan realiteitszin herwinnen. Daarom moeten Europese en nationale politici
een grondig debat voeren over welk Europa goed
en dienstbaar is voor de lidstaten en hun burgers. De regeringsleiders moeten het uiteindelijke
doel en de geografische begrenzing van de EU ter
sprake brengen. Een Unie met een te breed en vaag gedefinieerd takenpakket, in combinatie met een alsmaar uitdijend aantal lidstaten, creëert meer wantrouwen dan vertrouwen. 12
HandSchrift
juli 2005
Boekentip
jan harm boiten:
Leven aan de onderkant. Het systeem dat de onderklasse instandhoudt door Theodore Dalrymple (uitgeverij Het Spectrum).
De schrijver is een Engelse psychiater, hij
laat zien hoe het progressieve waarderelativisme vernietigend uitwerkt. Het onderwijs gaat naar de haaien, het gezin kapot, de armen blijven zich wentelen in hun
ellende, misdaad wordt vergoelijkt (‘zero
intolerance’), drugs gedoogd en de seksuele revolutie is rampzalig. Treffend is hoe tal
van voorbeelden uit de Britse maatschappij één op één van toepassing kunnen zijn op de Nederlandse samenleving.
tekst: Peter Blokhuis foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Column
Minister op vakantie In de zomer gaan veel ministers met vakantie. Kan dat wel? Het bestuur gaat
toch door? Soms hoor je dat een thuisblijvende minister wel vijf collega’s vervangt. Hoe is dat mogelijk? Die minister kan onmogelijk beseffen waar hij of zij een handtekening onder zet. En toch is de minister verantwoordelijk!
Peter Blokhuis, voorzitter bestuur ChristenUnie
Dat de Tweede Kamer nu met vakantie gaat, is tot daar aan toe. Dan wordt er
even niet gedebatteerd over nieuwe wetten en wordt het beleid van het kabi-
net niet besproken. Niemand die daarvan wakker ligt. Bovendien lopen nogal wat kamerleden in de zomer een maatschappelijke stage. En misschien lezen ze wel een verheffend boek!
Een minister is een druk bezet mens. Ik stel mij voor dat anderen vertellen
waar hij moet gaan en staan, wat hij moet zeggen en wat hij moet tekenen. Vol ontzag vernemen wij soms dat de minister zelf iets heeft gelezen, geschreven of besloten. Tijdens een debat spreekt de minister natuurlijk zelf maar je ver-
moedt toch dat hij voorleest wat voor hem is opgeschreven. Vooral de Engelse premier is goed in voorlezen als hij ingaat op vragen in het Lagerhuis. Als hij
opstaat om te antwoorden, legt hij een grote opengeslagen map voor zich neer. We hebben daar geen moeite mee, omdat we beseffen dat een mens beperkt is. Vanwege deze beperktheid van menselijke ministers zijn betrouwbare ambte-
naren heel belangrijk. Zij moeten aanvoelen wat de minister eigenlijk wil, wat in de lijn van zijn principes ligt. Dat is niet eenvoudig als je opeens een andere minister krijgt. Ambtenaren kunnen dat maar een klein beetje. Ook zij zijn
mens. Een goede minister is als een adelaar: hij ziet van verre dat, waarin een
ambtenaar hem niet goed heeft aangevoeld. Het meeste kan hij zo ondertekenen en ongelezen laten maar de ambtelijke missers moet hij zien. Dat vereist vrijheid, ruimte, lucht. Ofwel veel vakantie.
Als je er wat langer over nadenkt, kun je opmerken dat het ambt van minister
Vakantietip
een dienaar van de Kroon. En toen werd hij mij tot een leraar: ben ik niet amb-
Probeer je in te denken dat je in Noord-
een rijke bron van overpeinzing is. Ik bedacht dat een minister een dienaar is,
tenaar en minister tegelijk? Als ambtenaar moet ik aanvoelen wat Jezus Christus bedoelt. Als minister dien ik de Kroon, de Koning. Helaas ontbreekt mij de ruimte om op de vraag in te gaan wat dit voor mijn vakantie betekent.
Landelijk bestuur op bottertocht
peter blokhuis: Korea woont en dat je twee weken op vakantie in Nederland bent.
juli 2005
HandSchrift
13
Vooruitblik Service & Ontwikkeling
tekst: Annerieke Pruim foto: Erik van Dijk
Cursus
Wat heeft het partijbureau aan cursussen in petto dit jaar? ■ Training overtuigend spreken
Data:
houden? Merkt u dat uw boodschap niet overkomt zoals u
Gouda: 24 september, 8 en 29 oktober, 9.30 uur tot 15.30 uur
Heeft u ook moeite om de aandacht in de raadszaal vast te wilt? Doe dan mee aan de training Overtuigend Spreken en ontdek dat ook u luisteraars kunt boeien.
De training vindt plaats onder de leiding van de bevlogen Ron van Spoel. Van der Spoel heeft ruime ervaring in het trainen van mensen die regelmatig spreken.
Kosten: e 100,- per persoon (inclusief lunch, exclusief cd-rom met studiemateriaal)
■ Groei in de ChristenUnie
Op uw verzoek komen de trainers van het partijbureau bij u langs voor een training op maat:
Data:
regio Amersfoort / Harderwijk: 9 september, 25 november,
9.30 uur tot 21.30 uur, kosten: e 232,- (inclusief lunch en diner).
• U kunt meedoen aan een organisatiescan die zichtbaar
maakt waar de sterkten en zwakten van uw vereniging liggen. Met een actieplan kunt u op een eenvoudige manier ruimte maken voor groei.
■ Instapcursus lokale politiek
• Wij trainen u om de samenwerking binnen bestuur en
iedereen die wil gaan meedraaien in de lokale politiek. In
• Wij werken met u aan het formuleren en uitwerken van
In september start op twee plaatsen een instapcursus voor een driedaagse cursus maakt u kennis met de werkwijze
en bevoegdheden van de gemeenteraad en de standpun-
fractie te optimaliseren. uw strategie.
ten van de ChristenUnie. Wat zijn de speerpunten van de
Op www.christenunie.nl vindt u ons volledige aanbod
in de lokale politiek; omdat ze op de lijst staan, in de steun-
data en cursussen bij.
partij? Deze cursus is speciaal voor mensen die nieuw zijn fractie meedraaien of gewoon interesse hebben.
Boekentip
annerieke pruim:
50 Betaalbare gezinsuitjes door de ANWB,
uitgeverij Spectrum. Van boomkroonpad tot nomadentent, leerzame dagen uit voor elk weertype.
Medewerkers partijbureau, van links naar rechts: Wiepkje Bodika, Annerieke Pruim, Geeske Dijkstra, Lucienne Loosman, Nico
Altena (stagiair), Jan-Paul Manni, Albert van Emous (stagiair), Frank Visser, Dinie Aalbers, Kees Sinke, Joël Voordewind, Roely Padding, Annemieke Kamphorst, Henk van Rhee,
Klaas Quist. In de hangmat: Jacolien Viveen.
Afwezig: Henk van der Veen, Ilse Smit, Carina Bezemer en Annechien Weening.
14
Zwolle: 17 september, 1 en 15 oktober, 9.30 uur tot 15.30 uur
HandSchrift
juli 2005
trainingen en cursussen, regelmatig staan daar nieuwe
het partijbureau
tekst: Joël Voordewind foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Vooruitblik campagne
“We lagen meteen op de pijnbank”
Permanente Campagne goed op stoom Kopploegleden: Willy de Zoete, Dick Stellingerwerf (inmiddels lijsttrekker Ede), Simone Kennedy.
‘Tegen bio-chips onder de huid’, ‘een prijs voor goed werkende zorginstellingen’, ‘alternatieve kinderopvang’ en ‘hoe discriminatie van allochtonen op de arbeidsmarkt tegen te gaan’. Deze plannen lanceert de kopploeg van de Permanente Campagne (PC) de komende maanden.
Kopploeg demarreert
het organiseren van migranten- en
ven, is binnen de PC een kopploeg
leden actief. De kopploeg woonde al
Zoals eerder in HandSchrift beschregevormd van vier mensen die samen
met het ‘peloton’ voorstellen lanceren om de zichtbaarheid en relevantie
van de ChristenUnie te vergroten. De
kopploeg bestaat uit: Cynthia Ortega,
Yvette Lont, Simone Kennedy en Willy
jongerenavonden zijn sommige PC-
een fractievergadering in de Tweede Kamer bij, het peloton zal dat het
komend jaar ook doen. Het werkt zeer
effectief om de PC-leden gespreid over het land present te hebben.
de Zoete. Voormalig kopploeger Dick
Winnaar
van de ChristenUnie in Ede geworden
de open dag van de ChristenUnie in de
Stellingwerf is inmiddels lijstrekker
en heeft daar zijn tijd hard voor nodig.
Peloton breed inzetbaar
PC-lid Leon Meijer maakt, samen met de fractie, een initiatief-wetsvoorstel voor een verbod op ontkenning van
volkerenmoord, zoals op de Joden in
de Tweede Wereldoorlog maar ook op de Armeniërs en Rwandesen.
18 juni streden acht PC-leden, tijdens Tweede Kamer, om de titel ‘beste debater 2005’. Ronald Dijksterhuis won
laatste debattraining voor de PC-leden. 30 juni traint Rob van Gijzel, voorma-
Filmtip
de PC-ers in het ontwikkelen van ‘een
Als het om maatschappelijke
lig Tweede-Kamerlid voor de PvdA, politieke neus’.
Mocht je ook interesse hebben om deel
pagne van de ChristenUnie. Ook bij
e-mail met je motivatie en CV naar
regionale campagnetrainingen en
Cynthia Ortega
dit debat. Dat was niet de eerste of de
Verder zijn veel PC-leden betrokken geweest bij de EU-grondwet-cam-
Yvette Lont
te nemen aan de PC, stuur dan een
[email protected].
joel voordewind:
betrokkenheid gaat, zag ik onlangs een heel mooie film die ik van har-
te aanbeveel. Mogelijk is deze al op dvd te verkrijgen. ‘Hotel Rwanda’, over de genocide in Rwanda.
juli 2005
HandSchrift
15
Actie
tekst: RFID-werkgroep Bernadette van den Berg-Slagter
Diverse RFID tags
Een analyse van RFID
Brengt u een chip in uw arm in? Nooit meer een portemonnee of pinpas meenemen, maar gewoon je hand of arm langs een scanner halen om te betalen. Dat gemak
tekst: Annemieke Kamphorst
dient toch de mens. Of komt de nachtmerrie van een "big brother"
In Memoriam
van George Orwell nu eindelijk uit? Dat het geen toekomstmuziek is, blijkt uit de toepassing van deze techniek bij de Baya Beach club in Rotterdam. Daar kan men een chip laten implanteren onder de huid om mee te betalen. Uiteraard ziet de ChristenUnie deze ontwikkelingen in RFID niet lijdzaam aan.
Bij de hand
willen we wel een chip in ons lichaam
Unie) vroeg tijdens de begroting in 2004
zijn concrete aanbevelingen gedaan, zo-
Arie Slob (Tweede Kamerlid Christenal aandacht voor de voortschrijdende
ontwikkelingen rond RFID. RFID staat voor Radio Frequency Identification.
RFID-tags zijn kleine chips met daarop
informatie. Deze kunnen aan producten worden bevestigd of in producten wor-
den verwerkt. De technologie wordt voor allerlei doelen gebruikt: voor logistieke
als het aanpassen van de Wet Bescherming Persoonsgegevens en het bij wet vastleggen dat iemand nooit verplicht een chip geïmplanteerd krijgt.
Kleine chips met informatie in de arm
16 januari 1927 – 10 mei 2005 Op 10 mei overleed Henk van Veelen. Hij werd 78 jaar. Vanaf de oprichting
was Henk lid van het Federatiebestuur van de RPF. Hij leek onvermoeibaar
in zijn functie van secretaris die hij
van 1977 tot 1983 bekleedde. Hij was
in die tijd zeer betrokken bij zaken als het selecteren van een lijsttrekker, de Provinciale Statenverkiezingen en de samenwerking met de SGP. Hij zette
zich ook in voor de fusie met het GPV en was betrokken bij de ontwikke-
ling van het kernprogramma voor de
doeleinden of voor toegangscontrole. Een
Vrij implanteren?
Verenigde Staten al deels gebruikt, is het
RFID-werkgroep opgericht (onder lei-
Ook na de oprichting van de Christen-
denkt na over de kansen en gevaren
betrokkenheid bleef zijn interesse voor
andere toepassingsmogelijkheid, in de
implanteren van een onderhuidse tag in de arm van een persoon. Zo’n chip bevat dan bijvoorbeeld het medisch dossier
van iemand, letterlijk altijd bij de hand.
Privacy
Inmiddels gaf de Tweede Kamerfractie een notitie uit over RFID (zie: www.
tweedekamer.christenunie.nl). Bij de
toepassingen van de chips, die ook al ge-
bruikt worden bij dieren, kunnen allerlei vragen gesteld worden: is het wel veilig, 16
en hoe zit het met privacy? In de notitie
Henk van Veelen
HandSchrift
juli 2005
Ook is binnen de ChristenUnie een
ding van Yvette Lont). Deze werkgroep van RFID. De werkgroep vraagt u om
mee te denken over deze opkomende technologie. Vindt u dat je vrij moet zijn om een chip te laten implan-
teren? Moet het verplicht gesteld
worden, bijvoorbeeld in verband met de veiligheid? Laat het ons weten via de ‘poll’ op de website (www.christe-
nunie.nl). U kunt ons ook mailen via: rfi
[email protected]
ChristenUnie.
Unie en het einde van zijn bestuurlijke de christelijke politiek. Helaas werd Henk ernstig ziek.
Het zal voor zijn vrouw en verdere
familie nu moeilijk zijn hem te moeten missen. Bestuur, fracties en medewerkers wensen hen troost en bemoedi-
ging toe vanuit het geloof in een God die alles nieuw zal maken.
tekst: Frans de Lange
Vooruitblik bestuurdersvereniging
Bestuurder bestuurd Via internet ervaringen uitwisselen
Naast een bestuur voor de hele vereniging, hebben de bestuurders een eigen vereniging, met uiteraard een bestuur. Het ‘bestuurders-bestuur’ als het ware. Frans de Lange, voorzitter bestuurdersvereniging
De nieuwe voorzitter daarvan stelt zichzelf en de activiteiten van zijn ‘club’ voor in deze HandSchrift.
Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Milieu in
Belangrijke rol voor elektronische snelweg
van de Vereniging van ChristenUniebestuurders.
onlangs een enquête van de bestuurdersvereniging.
een club?
de slag. Zo hopen we klaar te zijn op het moment dat
“Mijn naam is Frans de Lange. Ik ben wethouder
Harderwijk. Sinds dit voorjaar ben ik ook voorzitter Nu vraagt u zich wellicht af: wat is dat nu weer voor
Gereedschap mee in de politieke arena De bestuurdersvereniging is een vereniging van alle politieke vertegenwoordigers van de ChristenUnie.
Ieder raadslid, ieder statenlid, wethouder, kamerlid en zelfs Hans Blokland als Europarlementariër is betalend lid van onze vereniging.
De belangrijkste taak van de vereniging is het
ondersteunen van politici bij hun werk. Hoe dat
het beste kan, is op dit moment volop in discussie
binnen het bestuur. Heel belangrijk is natuurlijk dat onze leden ook inhoudelijk ‘gereedschap’ mee krij-
gen om zich te onderscheiden in de politieke arena. En daarnaast dat ze goed worden toegerust om de boodschap op een juiste manier te brengen.
Ook willen we graag van de leden zelf horen waar zij nu tegen aanlopen in hun werk, waar zij be-
hoefte aan hebben en hoe wij ze nog beter kunnen
Met de uitkomsten gaan we na de zomer keihard aan (hopelijk) veel nieuwe bestuurders zich aandienen na de gemeenteraadsverkiezingen van 2006. Eén
ding is zeker: de elektronische snelweg speelt in de
toekomst bij de dienstverlening een belangrijke rol. Het beschikbaar komen en uitwisselen van informatie via het internet biedt veel kansen om onze
vertegenwoordigers nog beter behulpzaam te zijn bij hun prachtige maar soms ook moeilijke werk.”
Boekentip
frans de lange:
‘In Europa’ van Geert Mak. Een heerlijke dikke
pil voor de vakantie. Het boek beschrijft 100 jaar Europese geschiedenis. Het is geen opsomming van wat allemaal gebeurde, Mak probeert ook
voortdurend het waarom uit te leggen en juist dat maakt het boek zo boeiend.
ondersteunen. Daarom ontvingen onze 500 leden
juli 2005
HandSchrift
17
ECPM
tekst: Thijs van Daalen
Onlangs hield het New Europe Forum in Ti-
misoara (Roemenië), een drie-daags seminar over christen-zijn en politiek. Deze activiteit
van de European Christian Political Movement (ECPM), werd georganiseerd door Areopagus
(een Roemeens instituut voor christelijke studies) en de Europese Evangelische Alliantie. Oud-voorzitter Thijs van Daalen verzorgde,
namens de ChristenUnie, een workshop ‘prakDe deelnemers van New Europe Forum in overleg
ECPM in actie
tische consequenties voor christenen in de politiek’. Een bijzondere ervaring die Van Daalen niet graag had willen missen.
Oud-voorzitter Thijs van Daalen over seminar in Roemenië Dictators
‘revolutietoer’. We startten bij de kerk van ds. Lazlo
praten, uit landen die werden (of nog worden)
gebeurtenissen tussen 15 en 25 december 1989
“Het is heel bemoedigend om met christenen te geregeerd door, veelal communistische, dictators.
Hoe zij, gedreven door het geloof in Jezus Christus,
proberen veranderingen in hun samenleving en in
hun politieke systeem aan te brengen. De offers die dat vraagt, daarvan hebben wij nauwelijks een no-
tie. Je kunt alleen maar constateren dat wij westerse Christenen lui geworden zijn, door de zegeningen van onze vrijheid.
Ervaring doorgeven
Het was bemoedigend (voor hen en voor mij) om te
laten zien welke enorme kansen wij hebben om als
in Timisoara, waarvan de val van Ceausescu het
gevolg was. De rillingen lopen over je rug als ver-
teld wordt hoe – na tien dagen van demonstraties
waarbij ruim 300 mensen worden doodgeschoten
– 150.000 mensen op het plein voor de hermetisch gesloten orthodoxe kathedraal terecht komen.
Tankkanonnen en mitrailleurs op hen gericht. Er wordt gevraagd (via een geluidsinstallatie die er
150.000 mensen knielen neer voor het Onze Vader
christenen politiek bezig te zijn. En te tonen hoe je
nooit was en waarvan niemand schijnt te weten
telijke politieke organisatie. Prachtig om te merken
Onze Vader te bidden. Na dat massale en unisone
invloed kunt krijgen als christen politici en als chrisdat zij onze ervaringen goed kunnen gebruiken en enthousiast raken om een goede organisatie op te zetten om veranderingen in hun samenleving te
bewerkstelligen. Hoe ze leren waarderen dat invloed veel krachtiger en belangrijker is dan macht.
Revolutietoer
Op een van de avonden zijn we meegenomen op een 18
Tokes. Daar vertelde een ooggetuige alles over de
HandSchrift
juli 2005
waar hij vandaan kwam) om te knielen en het
gebed verdwijnen de gewapende securitate soldaten en de tanks trekken terug.
Roemenië werkt hard om een echte democratie te
worden. Sommige mensen die ik ontmoette, zullen nog door een revolutie moeten, voordat ze het pad van Roemenië op kunnen gaan. Bid voor hen!”
Noot: ECPM (European Christian Political Movement) is het netwerk van christelijke partijen in Europa waar de ChristenUnie deel van uitmaakt. Zie ook www.ecpm.tk.
tekst en foto: Erik van Dijk
Vooruitblik WI
Verfrissende komkommertijd Bezinning en bijtanken, ook na de zomer
Wat kunnen een paar plakjes komkommer heerlijk verfrissend zijn bij een warme maaltijd of op een warme dag! De zomer heet in het nieuws en de politiek: komkommertijd. Journalisten en politici bedoelen dan dat er weinig belangrijks gebeurt. Maar wij weten allemaal dat komkommers heel gezond zijn en dat komkommertijd niet alleen rust en verfrissing kan brengen, maar ook gelegenheid tot bezinning. De ChristenUnie heeft het hele jaar
Komkommer
zekerheid, economische groei en de
denktank. Met een duur woord noe-
komende seizoen? Als vervolg op
In de afgelopen maanden startte
door een komkommerafdeling. Een men we dat: het Wetenschappelijk
Instituut (WI). Van daaruit proberen
we bezinning en verdieping te organiseren en aan te jagen. Gezond en verfrissend voor de partij!
Kwamkwammer
Wat is de verleden tijd van komkommer? Een oud grapje. Het antwoord
Wat is het WI van plan in het
onze publicaties over landbouw
en ontwikkelingssamenwerking
ontwikkelen we een werkmap voor bijvoorbeeld lokale kiesverenigin-
gen, jeugdclubs of studentenverenigingen. Daarmee willen we onze publicaties en visie toegankelijk
maken voor het bredere publiek.
kenniseconomie.
een nieuwe samenwerking met de organisaties Sensor en GMV onder de titel ‘Nieuwe solidariteit’. Het
gaat daarbij om vragen rond onderlinge en gezamenlijke verantwoordelijkheid. In oktober brengen we
een verkennende publicatie uit en
in november houden we een gezamenlijk congres.
staat in het tussenkopje. Wat heeft
Het WI gaat zich ook bezinnen op
ChristenUnie in de verleden tijd
zijn voor internationale trends en
Boekentip
lingslanden.
Het boek van Henri Nouwen, Eindelijk thuis.
de komkommerafdeling van de
gedaan? In het afgelopen seizoen
droeg het WI op allerlei manieren bij aan bezinning en verfrissing.
We schreven daarvoor ondermeer
boekjes over landbouw (‘Boeren voor morgen’), ontwikkelingssamenwerking (‘Eigen boontjes doppen?’) en
de Europese grondwet ('Een gemiste kans voor Europa').
energie. Daarbij zal er ook aandacht energievoorziening in ontwikke-
Op het ledencongres van november vorig jaar werd een resolutie aan-
genomen waarin de ChristenUnie
gevraagd werd om een goed sociaal-
economisch plan. Een WI-werkgroep
erik van dijk:
Gedachten bij Rembrandts 'De terugkeer van de verloren zoon'.
Een geweldig boek om na een jaar van hard werken thuis te komen bij de Vader.
schrijft als antwoord daarop een no-
titie over arbeidsparticipatie, sociale
Medewerkers WI: Cors Visser en Erik van Dijk, niet afgebeeld Jacob Jan Vreugdenhil
juli 2005
HandSchrift
19
Vooruitblik PerspectieF
tekst en foto: Bestuur PerspectieF
PerspectieF levert uiteraard ook een aan-
deel in de campagne voor de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. Onder het
motto ‘Voor Elkaar’ organiseren we allerlei activiteiten door het hele land. Mocht u
tijdens de aankomende gemeenteraadsverkiezingen graag de jongeren erbij
betrekken, neem dan contact met ons op!
Wij dragen daar graag ons steentje aan bij door het organiseren van jongerenavon-
den met muziek en levendige discussies.
Van links naar rechts, van beneden naar boven: Peter de Kluijver (penningmeester en vice-voorzitter), Aldert de Boer (bestuurslid Intern), Simcha Looijen (hoofdredacteur Perspex), Harmjan Vedder (bestuurslid Politiek), Rita Poppe (bestuurslid Internationaal), Marcel Benard (voorzitter). Op de foto mist Annemieke Schouten (secretaris).
De Gemeenteraadscampagne van PerspectieF Lustrum
Milieu
wordt groot. In september 2005 mogen wij ons eerste
over het thema milieu. Waarom maken zo weinig
De jongerenpartij van de ChristenUnie, PerspectieF, lustrum vieren. Dat pakken we groots aan, met als
thema ‘Partijtje’. We vieren een feestje want we heb-
ben in de achterliggende tijd wel bewezen dat wij een partij zijn waar rekening mee gehouden kan worden.
In het komende seizoen denken we met elkaar na christenen zich druk om de milieuvervuiling? Wie gebruikt er groene stroom? Wie laat de auto staan voor trein of fiets? Wat doen wij om de schepping niet alleen te bebouwen, maar ook te bewaren? U
hoort in het aankomende seizoen van ons over deze onderwerpen.
Vakantietip
Internationale summerschool: ‘Applying faith in politics’. Als je in je vakantie naast zonnen of voetballen
eens wat anders wilt, is de internationale summerschool vast wat voor jou! Van 5-8 juli houden we in Lunteren de 2e internationale summerschool.
Daar praten we door hoe je je geloof in de politiek in praktijk kan brengen; theorie met praktische
training. Sprekers en deelnemers komen uit heel Europa.
Je kunt je opgeven via
[email protected]. Het
aantal plaatsen is beperkt. Zie www.perspectief.nu of www.ecpyn.org voor meer informatie of bel je even met Rita Klapwijk op 06-28168001.
Waarom maken zo weinig christenen zich druk om milieuvervuiling? Kloof tussen burger en politiek
De Politieke Fractie gaat aan de slag met bestuur-
lijke vernieuwing. De fractie denkt na over het eigen standpunt ten opzichte van de gekozen burgemeester en referenda. Over deze en andere onderwerpen wordt een brede visie uitgewerkt.
Wij hebben er weer zin in en kijken uit naar het nieuwe seizoen!
Marcel, Peter, Annemieke, Simcha, Harmjan, Aldert, Rita en Janna
20
HandSchrift
juli 2005
tekst: Jacolien Viveen-Huisman
Werkvakantie
Jolanda Zuidema
Straat of strand
Youth with a Mission (Jeugd met een Opdracht) is een wereldwijde organisatie die zich bezighoudt met voorlichting, hulpverlening en evangelisatie onder kinderen en jongeren. Sinds 1992 is Jmeo actief in Belo Horizonte onder straatkinderen, www.jocum.org.br/bhcentro. Interserve heeft met On Track werkvakanties voor drie tot zes maanden, www.dienen.org. Voor Oost Europa regelt Stichting Hoe werkvakanties voor jongeren, zie www.hulpoosteuropa.nl.
Vakantie: vliegen, varen, fietsen of... werken. Sommige mensen gebruiken hun vakantie om nog steeds te werken. Niet als overstresste workaholic, maar om doelbewust iets op te bouwen voor medemensen en zo een echt onvergetelijke ervaring op te doen. De 24-jarige PerspectieF-er Jolanda Zuidema uit Groningen is zo iemand. De onlangs afgestudeerd sociaal juridisch dienst-verlener gaat deze zomer met Youth with a Mission naar Belo Horizonte in Brazilië. Daar werkt ze drie maanden als vrijwilliger met straatjongeren.
Koken en schoonmaken
Aanrader
tehuizen. Het werk varieërt van kinder-
goed om je in te zetten voor anderen, maar
Jolanda: “Ik word geplaatst in een van de en straatwerk tot praktische zaken als koken, schoonmaken, onderhoud etc.
Het lijkt me heerlijk om alles achter me te laten en te genieten van een totaal
andere cultuur. Met een project als dit sta je dicht bij de mensen, hierdoor maak je
ook daadwerkelijk kennis met de cultuur en de samenleving. Verder verwacht ik
leren van geloofsbeleving Brazilianen
te leren van het enthousiasme waarmee
de organisatie zich inzet om jongeren op
te vangen en van de geloofsbeleving van de Brazilianen. Daarbij hoop ik veel te ontvangen en te zien van Gods liefde.
Of ik dit iedereen kan aanraden? Het is altijd dat kan op veel verschillende manieren. Het is niet noodzakelijk om daarvoor naar een ander land te gaan.
Inzetten voor anderen kan op veel manieren Als ik, in de uren op weg naar Brazilie, naast een politicus mocht zitten, dan koos ik voor
Kathleen Ferrier (tweede kamerlid CDA). Zij
lijkt mij, gezien haar biografische gegevens,
een boeiend persoon om uren mee te praten over ontwikkelingswerk, vreemdelingen,
christen-zijn en de positie van de vrouw.”
Vakantietip
jolanda zuidema:
‘Op zoek naar de onzichtbare God’ van Philip Yancey is een prachtig persoonlijk verslag van zijn zoektocht naar God. juli 2005
HandSchrift
21
Vakantie
tekst: Jacolien Viveen-Huisman foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Gaan we naar Spanje of Egypte? Varen of vliegen? Keuzes waar Jeannet van Twillert de meeste vakanties haar hoofd niet over hoeft te breken. Ze zou het best willen. Maar met vijf kinderen en een bijstandsuitkering heb je het niet voor het uitkiezen. Deze zomer krijgt ze van Stichting Zo’n Vakantie twee weken Ommen cadeau, een luxe want andere jaren was het niet meer dan een paar dagen weg of gewoon helemaal niks. Jeannet van Twillert
Vakantie met bijstandsuitkering Van Twillert: “Vrienden van me
met de vraag of ik iets nodig heb.
der met één kind. Maar ik heb er vijf.
merendeels niet op vakantie. Maar
vakantie nodig heb?
doorspoelen, vijf keer de kraan open
die ook in de bijstand zitten, gaan
ik heb ook vriendinnen die met het
vliegtuig weg gaan. Daar ben ik wel jaloers op, ja.
Dan houden ze je vrij met een rondje koffie Dat is geen afgunst, ik misgun het
ze niet. Maar ik ben wel jaloers. Ook als je met ze winkelt. Dan is er een
rondje koffie – en dan houden ze je vrij. Ik wil ook wel eens trakteren.
Huis of vakantie?
Ik voel me schuldig om die dingen te vragen. Het zou zo lekker zijn als zij
eens zouden zeggen: ‘We hebben het
Dat is, heel praktisch, vijf keer de wc voor water, vijf keer aardappelen kopen.
het maar aan iets leuks.’
Ik voel me soms net zo’n armoedzaaier
spullen in huis nodig, maar ik wil
Zelf vind ik dat er een soort punten-
cipe kun je met een bijstandsuitke-
meer bijstand. Met bijvoorbeeld
geld gewoon meegenomen, besteed Het is vaak moeilijk kiezen. Ik heb ook weg met de kinderen. In prin-
ring nooit op vakantie. Maar ik doe het wel. Want je huis is nooit af. En
tijdens de vakantie ben je toch even in een andere omgeving. Dat is wel
systeem moet komen: meer punten, punten voor het feit dat je kinderen niet ontsporen. Dat geeft ook bevestiging.
eens nodig.
Hongersnood en rijk
vindingrijk met cadeautjes voor
Kind van de rekening
niks in mijn portemonnee en voel
Ik voel me soms net zo’n armoed-
er zoveel voor moeten ‘betalen’. Ik
Maar ik word wel creatief en verjaardagen en zo.
zaaier. Dan is de diaconie op bezoek
22
Maar ja, kan ik nu echt zeggen dat ik
HandSchrift
juli 2005
Ik vind het zwaar dat mijn kinderen krijg evenveel bijstand als een moe-
Aan de andere kant: soms heb ik
ik me toch horen tot de rijken der
aarde. Ik heb een bord in huis han-
gen, waar op staat: ‘Eben Haezer, tot
Vakantietip
jeannet van twillert: St. Blijdesteyn betaalt eenmalig de reis- en
verblijfskosten (tot een max. van e 570,- voor hier toe heeft de Here ons geholpen’. Hij voorziet uiteindelijk in alles.
een vrouw tussen de 18 en 40 jaar met een
bijstandsuitkering). Telefoon 0164 - 67 42 80
Ik hoor tot de rijken der aarde Ik dank hem dagelijks dat ik het niet
alleen hoef te doen. Psalm 33 zegt: ‘Zijn machtig arm beschermt de vromen en
redt hun zielen van de dood. Hij zal hen
nimmer om doen komen. In dure tijd en
hongersnood’, dat ervaar ik ook echt zo. Hij is elke dag weer trouw.”
Noot van de redactie: De geïnterviewde heeft er voor gekozen onder haar eigen naam in HandSchrift te staan.
Rondkomen van 1000 euro per maand Sinds januari 2004 kent Nederland de Wet Werk en Bij-
kamerlid Noorman-den Uyl het initiatiefvoorstel Wet
in hun eigen onderhoud kunnen voorzien en geen beroep
(Vazalo) in. De ChristenUnie staat sympathiek tegenover
stand (WWB). Deze wet is bedoeld voor mensen die niet kunnen doen op een andere sociale voorziening.
De basisuitkering inclusief de maximale gemeentelijke toeslag en vakantietoeslag bedraagt voor een gezin
e 1.149,83 netto per maand en voor een alleenstaande
ouder e 1.034,85. Een gemiddelde bijstandsmoeder moet dus van zo’n 1000 euro per maand zien rond te komen
(exclusief de kinderbijslag, maar inclusief 4,4%vakantie-
toeslag ). Let wel: er zijn gemeenten die minder dan deze maximale toeslag betalen.
voorzieningen arbeid en zorg alleenstaande ouders
het initiatiefvoorstel. Tineke Huizinga verwoordde het
in de Kamer onlangs als volgt: “Wij vinden het goed dat alleenstaande ouders in de bijstand een reële mogelijk-
heid krijgen om hun talenten te ontwikkelen. (…) en van
belang dat zij zich op de arbeidsmarkt bewegen en zelf in hun onderhoud voorzien. Tegelijkertijd mogen de zorgtaken van deze ouders niet in het gedrang komen. (…) In de Wet werk en bijstand is geen goed evenwicht gevonden tussen die beide belangen.”
Nood stijgt
Via www.tweedekamer.christenunie.nl is meer te vinden
laatste twee jaar weer. Van zo’n 330.000 begin 2002 naar
de Wet Werk en Bijstand en het plan Vazalo.
Volgens het CBS stijgt het aantal mensen in de bijstand de zo’n 361.000 eind 2004. Opmerkelijk is dat de aanvraag van hulp door bijstandsgerechtigden bij de diaconieën van de PKN de afgelopen tijd enorm steeg.
Zorgen of werken
Om mensen uit de bijstand te helpen, diende PvdA
over het standpunt van de ChristenUnie ten opzichte van
(bronnen: website gemeente Amsterdam, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Landelijk Dienstencentrum
van de Protestantse Kerk Nederland (PKN), Tweede Kamerfractie ChristenUnie )
juli 2005
HandSchrift
23
Zomerverhaal
tekst: Marjo Ebbers-Van Vuuren foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Naast al het politieke nieuws, een zomerverhaal ter ontspanning. Het betreft
uiteraard volledige fictie, de inhoud representeert niet noodzakelijkerwijs de mening of het beleid van de ChristenUnie.
De schrijfster, Marjo Ebbers-Van Vuuren, won eerder de tweede prijs in een
verhalenwedstrijd van het Reformatorisch Dagblad en publiceerde verhalen in de bundels 'Ik kan je niet vergeten’ (2003), 'Woorden die ik niet versta' (2003) en in 'Mozaïek van verhalen' (2005).
Say cheese Als die droom er maar niet was. Zijn maag speelde al-
lach.
weer op, ondanks de opnieuw behaalde overwinning.
Wat een bedrijvigheid bij de coffeedesk. Allemaal
Hij moest eerst maar even bellen.
wachtend op hun persoonlijk geserveerde kopje koffie. Hij glimlachte tegen de Maid achter de desk en legde
“Hoi, ik wilde even zeggen dat ik later kom.”
een tien euromunt neer. “Een sterke cappuccino alsje-
“…”
blieft. Laat de rest maar zitten.”
“Ik wil nog even wat afmaken.”
“Alstublieft, Michel Maçon, uw cappuccino.” De spraak
“…”
van die robots werd bij elke update beter. Menselijker.
“Nee, liefje. Ik hoefde bijna niets te zeggen.”
Met zijn koffie liep hij terug naar de vergaderzaal.
“…”
Zijn screen stond nog aan. Zeker vergeten uit te zetten.
“Ja, wat wil je na zestien uur vergaderen. Jíj ziet er
Hij klikte op resume, typte de datum van het debat
anders geweldig uit. Wou dat ik bij je was.”
over het driepartijenstelsel in: 15 september 2025.
“…”
Tjonge, was dat alweer 5 jaar geleden? Hij zag zichzelf
“Ik ga gelijk door. Bye, honey.”
in beeld en dat beviel hem wel. Hij zag er goed uit, getraind, strak. En hij zei natuurlijk vooral zinnige
24
Hij schoof zijn wristphone dicht. Hij had geen zin om
dingen.
haar uit te leggen dat hij zichzelf toestond na
“Voorzitter, het nieuwe kiesstelsel is niet meer dan
te genieten. Ze zou het vast niet begrijpen.
vanzelfsprekend. Het is gewoon een logische volgende
Wat had hij veel bereikt in zijn relatief korte loopbaan.
stap in Europa. Uit het rapport ‘drie grote volwasse-
Het wetsvoorstel voor het drie partijenstelsel, het
nen’ van de commissie Song zijn eenvoudige conclu-
intomen van religieus extremisme. Op een fatsoen-
sies te trekken. Voor het op handen zijnde referendum
lijke, politiek correcte manier was het stelsel erdoor
zullen we ten aanzien van het drie partijenstelsel de
gekomen. Het referendum had een einde gemaakt
burger van de juiste informatie moeten voorzien. Wij
aan de langdurende onzekerheid. Afgelopen met Seb
hadden gedacht aan een directe link naar de site van
de Brick. Sebastiaan, Sebastiaan, je hebt te lang bij de
de Tweede Kamer na de uitzending van Europe News.
kookpot gestaan.
De headline information zal uiteraard op de middelste
Seb had wel flair, moest hij toegeven. Ten lange leste
screen in het mediacenter in de huiskamers worden
weer een Rouvoet onder de christenpolitici. Seb had
geprojecteerd.”
politicus van het jaar kunnen worden. Ex-politicus nu,
Hij drukte op forward en glimlachte om de versnelde
say cheese. Je moest je vooral niet laten afleiden door
arm - en hoofdbewegingen van de Brick. Af en toe
het zichtbaar wordende tandvlees bij zijn uitbundige
drukte hij weer op de play-toets, waardoor er flarden
HandSchrift
juli 2005
Zomerverhaal tekst klonken.
door de minder hoge druk die de maatschappij op
“Christelijk gedachtegoed… Culturele wortels… Stem
mensen legt. Wij denken dat dat onder andere te
van de minderheid…”
maken heeft met de herinvoering van een wekelijkse
Hij liet de file helemaal afspelen toen hij Rolf de Song
rustdag.
achter de interruptiemicrofoon plaats zag nemen.
Met de invoering van het nieuwe kiesstelsel kunnen
“Regeren is vooruitzien. Er was veel kritiek toen wij de
we eigenlijk wel zeggen dat onze vrees van destijds
‘C’ uit onze naam verwijderden. Het electoraat strafte
uiteindelijk bewaarheid zal worden. Het christendom,
ons met een fors verlies. In het nieuwe kiesstelsel
of zoals ik het eerder verwoordde; christelijke gedach-
echter, zullen de democraten één van de drie partijen
tegoed, wordt verder naar de rand van de samenleving
zijn. Dit zal zeker gevolgen hebben voor het aantal
gedrongen, tot schade van diezelfde samenleving. Het
zetels, waardoor we in staat gesteld worden de kiezers
is niet alleen of niet zozeer dat we bang zijn voor ons
nog beter te kunnen dienen. Samen met de liberalen
eigen hachje, maar het is meer de zorg voor de maat-
en de socialen zullen we een krachtig Nederland neer
schappij. Feit is bijvoorbeeld dat sinds de caring com-
kunnen zetten binnen een sterk Europa.”
munity de vraag om euthanasie verminderd is. Feit is
Goed gezegd. Hij spoelde verder tot hij Engel Dumm-
ook dat onze relatiepolitiek het antwoord bleek te zijn
stein met de hamer zag spelen. Hij drukte weer op
op de individualisering die er vanaf de jaren negentig
‘play’. Het bekende keelgeschraap klonk.
ingeslopen is. Ik noem de afnemende criminaliteit,
De caring community vergaat zonder de ChristenUnie
ik noem de sterk verbeterde integratie van uitlandse homiciliezoekenden, door het project ‘buurzorg.’ Wij zijn van mening dat de caring community zoals we die in de afgelopen jaren hebben opgebouwd, zonder
“Ik heropen de vergadering. Aan de orde is wetsvoor-
politieke invloed van de ChristenUnie langzaam zal
stel 2025/666 betreffende de hervorming van het kies-
afbrokkelen en vergaan.”
stelsel, ingediend door minister Maçon van bestuur-
Dat was wel arrogant van je, de Brick, de caring com-
lijke vernieuwing. Ik geef het woord aan Seb de Brick.”
munity van de ChristenUnie. En je hebt je overspeeld
De camera zoomde in op Seb. Hij wreef met zijn hand
met impopulaire maatregelen op andere terreinen.
over zijn voorhoofd en trok zijn kin omhoog. Toen keek
Hij kwam zelf weer in beeld.
hij recht in de camera.
“Inderdaad hebben we een samenleving waarop
“Voorzitter, dank u wel. Ruim twintig jaar geleden
we trots mogen zijn, hoewel wij altijd zijn blijven
heeft de ChristenUnie reeds haar zorg uitgesproken
hameren op het feit dat het niet ten koste mocht en
over de Europese Grondwet, onder andere vanwege
mag gaan van de economische ontwikkeling. Met alle
het feit dat er niet naar de christelijke wortels van
respect, naar mijn bescheiden mening is de high care
minimaal de helft van de deelnemende landen werd
level in de samenleving zeker niet louter de verdienste
verwezen. Verder was er natuurlijk teveel afstand
van de ChristenUnie. Is het dalende euthanasiecijfer
tussen de burger en Europa, teveel onvrede. Er was
wel in verband te brengen met de caring commu-
niet voor niets in 2005 een duidelijke tegenstem. Mede
nity? Is het niet zo dat er over de gehele linie minder
vanwege ons krachtige en duidelijke standpunt van
uitzichtloos lijden is, omdat we door onderzoek, zeker
destijds hebben wij veel zetels gewonnen. Wij zijn van
prenataal, veel lijden kunnen voorkomen? En de
mening dat we daarna hebben laten zien dat we ook
verbeterde onderlinge zorg is niet zozeer de verdienste
waarmaken wat we beloven. Er is onder deze regering
van de ChristenUnie, het zijn simpelweg bottom up
een eerlijker verdeling gekomen van de inkomsten, er
veranderingen.
is minder armoede in Nederland. Ook zijn er minder
Bovendien getuigt het van een misplaatst gevoel van
psychische aandoeningen, naar onze mening mede
eigenwaarde dat afgevaardigde De Brick de caring
juli 2005
HandSchrift
25
Zomerverhaal community omschrijft alsof het een kind is dat niet
niet. Hij had geen zin in zware gesprekken over zijn,
op eigen benen kan staan. En als dat al zo was, zijn we
naar haar mening, te schaarse bezoeken aan zijn moe-
met z’n allen niet capabel genoeg om dit kind naar
der. Zijn maagpijn werd er beslist niet minder om.
de volwassenheid te leiden? Bovendien is het niet louter ‘halleluja’ bij de ChristenUnie, vergeef me de
Na de verkiezingen had hij opnieuw bestuurlijke
uitdrukking. Hoe vaak, voorzitter, hebben we niet met
vernieuwing gekregen. Het was het loon op zijn arbeid
kromme tenen geluisterd naar de amendementen
geweest dat ‘het intomen van religieus extremisme’ in
van Brick en zijn kompanen, waarmee ze de voor ons
2028 in de grondwet was gekomen. Gelovigen hadden
zo belangrijke verworvenheden op de tocht zetten, te
niet langer een streepje voor. Vrijheid van menings-
denken valt aan het opnieuw in de illegaliteit brengen
uiting was meer dan voldoende. Het was goed, die
van prostitutie, het verbod op pornografie en soft-
duidelijke, wettelijke scheiding tussen kerk en staat.
drugs. Ze hadden zelfs het lef opnieuw te tornen aan
Geen gepreek meer op het werk. Of in het openbaar.
het huwelijk voor gendergelijken.
De overheidssubsidies voor het religieus onderwijs
Mijn conclusie is wederom dat religie thuishoort in
waren gestopt. Ook daar had hij voor gevochten. Je kon
de huiskamer en niet in de politiek. Zeker wanneer
het toch niet maken dat bijzondere scholen nog steeds
die religie toch in meer of mindere mate neigt naar
ondersteuning van de staat kregen. Op diezelfde
discriminatie van vrijdenkenden.”
school werden zaken geleerd die niet neutraal waren
"Religie hoort thuis in de huiskamer, niet in de politiek"
26
en waar de staat uiteindelijk niet achter kon staan. Het was prima dat er zulk onderwijs was, maar niet met geld van de staat. Het beleid moest consequent doorgevoerd worden.
Dat had hij toch mooi gezegd, toen. Soms wenste hij
Het was de eerste keer dat Deborah in het openbaar
dat de biologische evolutie wat sneller ging, zodat die
optrad.
bijna masochistische drang om je de wet te laten voor-
Een nieuw boegbeeld van de ChristenUnie, had hij
schrijven door welke godsdienst dan ook, verdween.
gedacht. Sinds de ChristenUnie geen politieke macht
Ze hielden op deze manier hun eigen evolutie tegen.
meer bezat, moest een ander het van Seb overnemen.
Het was die behoefte om je één te voelen met iets
Deborah bleek echter zo’n beetje alle christenen in
hogers, te begrijpen hoe het allemaal zit, welke plek je
Nederland te vertegenwoordigen. Verbazingwekkend,
daarin zelf inneemt. Zulke vragen begreep hij wel, hij
hoe snel die religieuzen zich wisten te groeperen. De
herkende die behoefte zeker ook wel. Alleen de manier
ChristenUnie, de SGP en christenen van verschillende
waarop mensen als Seb die vragen beantwoorden,
denominaties schaarden zich achter haar, had onder-
niet.
zoek uitgewezen.
Wat dat betreft verwachtte hij veel van het ‘BIFE’-
Deborah bleek een pittige tante, die zich niet zomaar
project. Computers zouden daadwerkelijk kunnen
aan de kant liet schuiven. Ze schakelde gewoon de
bijdragen aan de versnelling van de evolutie. Brains,
media in. Hij wist nog precies wat ze had gezegd.
Intelligence, Facts, Emotions.
“Er wordt anderhalve eeuw geschiedenis aan de kant
Jammer dat het nog niet toepasbaar was. In 2050 zou
geschoven. Moeten we opnieuw de schoolstrijd aan-
de eerste herseninhoud gedownload kunnen worden.
gaan? Hebben namen als Groen van Prinsterer en Van
Te beginnen bij briljante mensen, zoals zijn moeder.
der Brugghen ons niets meer te zeggen?”
Zoals zijn moeder was geweest.
Maar de politiek deed er niets mee. Deze mannen
Straks zou hij weer bij haar op bezoek gaan. Het was
betekenden namelijk inderdaad niets meer voor de
ruim drie maanden geleden. Hopelijk was Marga er
burger anno 2030.
HandSchrift
juli 2005
“Een andere tijd, andere inzichten, andere namen”,
de meest exotische geuren op snoof, zo blijmoedig had
had hij geantwoord.
ze moeder verschoond. Hij had zijn hoofd afgewend
Het vreemde was, dat hij het dwingende gevoel had
toen ze de substantie uit de wasbak in een bekken
haar vaker te hebben gezien. Het idee bleef zo in zijn
deponeerde en wegdroeg. Voor ze uit de kamer stapte
hoofd haken, dat hij er met José over sprak.
knikte ze hem toe. “Uw moeder is een prachtvrouw”,
“Je hebt het vast gedroomd”, zei ze.
zei ze zacht. Ze trok haar handschoen uit en stak hem haar hand toe. “Ik ben Floor.”
Ondertussen werd ‘het intomen van religieus extre-
Toen ze weg was, ging hij naar het bezoekerstoilet. Zijn
misme’ in de grondwet verankerd. De puntjes werden
handen wassen.
op de ‘i’ gezet. Geen evangelisatie in het openbaar. Geloven hoort in de privé-sfeer en moet daar blijven.
Het rook fris en zoetig in haar kamer en ze had geen vlekken op haar kleren.
Intomen van religieus extremisme verankerd in de grondwet
“Michel wat fijn dat je er bent, heb je…” Haar blik gleed van zijn hoofd naar zijn schoenen en weer terug, “... vergaderd?” “Ja.”
Als die droom er maar niet was.
“Je moet wat vaker hier komen. Je ziet er moe uit. Hoe
Hij typte nog wat in, sloot af en liet zijn multiscreen
gaat het met je troetelkindje?”
zakken. Het ding piepte, hij moest James er maar eens
“Het is erdoor, mam.”
op los laten. Hij pakte zijn tas en schoot de vergader-
Ze greep zijn hand vast en trok hem naar zich toe.
zaal uit, naar buiten, naar zijn auto.
“Kom even zitten.”
“Unbold Doors”, riep hij van ver.
Hij ging op een krukje naast haar bed zitten. De zoe-
“Voice identification completed”, klonk er en met een
tige geur werd sterker. Er stond een bakje vanillevla
zachte klik werden de deuren ontgrendeld.
op haar nachtkastje. Zo te zien had ze er nog niet van
Hij opende de deur aan de bestuurderskant en ging
gegeten.
zitten. “Tissue, please.” Hij pakte een tissue uit de
Ze begon te fluisteren.
gepresenteerde doos en veegde over zijn voorhoofd.
“Gebruik dit argument: iedereen kan lid worden van
“Airco, please”.
één van de drie partijen ongeacht zijn of haar gods-
Hij had geen tijd meer om zich te verkleden en deed
dienstovertuiging. Neem als voorbeeld de VS.”
daarom alleen zijn colbert uit. Wat maakte het ook uit.
Hij glimlachte. “Het is er door mam. Al vijf jaar.”
Zijn moeder rook haar eigen opgedroogde urine vaak
“Hoe is het met Marleen?” vroeg ze. “Komt ze nog
niet eens.
thuis?”
“Take me to Residence De D- Klasse, Wassenaar.”
“Welke Marleen?”
Je wist nooit hoe je haar aantrof. De laatste keer dat
“Ja, welke zou ik nu bedoelen. Jouw Marleen natuur-
hij bij haar kwam had ze in de wasbak gezeten, haar
lijk.”
broek op haar enkels.
“Mam, ik ben getrouwd met José en onze kinderen
“Michel”, had haar Haagse stem geklonken. “Die toilet-
heten Shannon en Tijn.”
ten van tegenwoordig. Er is niet eens papier en het
“Alsof ik dat niet weet.”
bidet zit op zo’n rare plaats. Kun jij je politieke invloed niet aanwenden om dit euvel te verhelpen?”
Hij hoorde voetstappen op de gang.
Hij had er een zuster bij geroepen. Binnen een halve
Toen zijn moeder niet keek lepelde hij snel een hap vla
minuut stond ze in de kamer. Alsof ze in een rosarium
naar binnen.
juli 2005
HandSchrift
27
Zomerverhaal Het geluid van de voetstappen werd sterker. Dat was…
“Nee, daar geloof ik helemaal niets van. Het wordt
“Marga!” Zijn moeders ogen begonnen te glinsteren.
trouwens toch niet perfect.”
Zijn zus boog zich voorover en zoende op haar wang.
“Wat?”
“Hai, mam! Wat zie je er geweldig uit! Je haar zit zo
“Als het perfect was, dan was jij er gewoon. Voor
netjes en je hebt mooie kleren aan!”
mam.”
“Ik ben gedoucht.”
“Als het perfect was, zat ze hier niet. Evolutie, daar gaat
“Maar het is toch helemaal geen showerday?”
het om. Verbetering en…”
“Die jongedame die met die vrolijke stem, die altijd
“… als het niet lukt, eliminatie. Je moest eens horen
tegen de andere dames zegt: het is niet nodig dat je
hoe je klinkt.”
moppert tegen haar. Fleur, zij heeft het gedaan.”
“Ik weet best waar je op doelt.”
“Fleur? Floor zeker. Ja, da’s een goeie, hè?
“Die man was een eeuw te vroeg geboren.”
“Hoi, Michel.” Marga liep om het bed heen naar zijn
“Marga, die man was verknipt en legde dingen op,
stoel. Hij stond op en nam haar zoen in ontvangst. “Ik
dwong mensen. Dit is iets heel anders.
ga”, zei hij en mompelde zacht erachteraan: “anders weet José niet waar ik blijf.” “Dag meneer”, zei moeder. Hij trok de deur achter zich dicht en liep met grote
Perfect Europa, perfect Nederland, volmaakt gezin
stappen de gang door naar de lift. De deur ging weer
Elevator!” schreeuwde hij tegen de lift. De deuren
open en Marga rende achter hem aan.
gingen open.
“Michel!”
Marga’s ogen prikten in zijn rug. “Hoe elimineer je uit
Nee hè.
vrije wil?”
“Michel, we moeten praten.”
Hij had die vla helemaal moeten opeten.
Ze hijgde licht nadat ze hem in had gehaald. Ze legde
“Het is te hopen voor jou dat jij nooit dement of
haar hand op zijn schouder.
gehandicapt wordt”, zei ze zacht. Ze draaide zich om en
“Ik zou het op prijs stellen als je vaker kwam.”
liep terug naar de kamer van moeder.
Hij zuchtte.
Hij stapte in de lift.
“Marga, we hebben het hier al over gehad.”
28
“Ze is in de war, Michel. De perioden dat ze goed is
Hij zette de auto in de garage. Heerlijk, weekend.
worden steeds korter.”
Hé, het was niets voor José om de vuilniszakken bui-
Hij zuchtte. “We hebben ‘t meer dan voldoende bespro-
ten te laten staan. Ze was toch niet ziek?
ken. Ik heb geen tijd.”
Hij kon de zakken deze keer wel in de buis gooien. Hij
“Je bent bang.”
liep de garage uit, naar de afstortkoker. Hij tilde het
“Hoe kom je daar bij!”
deksel op. Het ding zat stampvol.
“Ja, je bent bang. Voor zwakte, voor ziekte, voor alles
Binnen was José. Ze had zich verkleed, zag hij. Haar
wat out of control gaat. Your control. Alles moet bij
witte broekpak. Altijd even elegant, zijn José.
jou perfect zijn! Perfect Europa, perfect Nederland,
“Waarom zit de afstortkoker zo vol?”
volmaakte familie, volmaakt gezin!”
“Ik heb gebeld. Er is een werknemer op staande voet
“Wat is daar mis mee? Uiteindelijk wil iedereen dat.
ontslagen. Ze zijn nog op zoek naar een nieuwe, maar
De één weet het alleen beter te verbergen dan de
het wordt nogal ingewikkeld. Je kraag zit scheef.”
ander.”
“Waarom?”
“Daar geloof ik niks van.”
“Dat hebben ze niet verteld. Ik heb ook geen idee.” Ze
“O, nee?”
trok aan de punten van zijn kraag.
HandSchrift
juli 2005
Zijn droom. Waarom dacht hij daar nu aan? Kon
Een explosie van zwart, met randen vuurrood en wit.
hij hem maar achterhalen. Vage flitsen en kleuren,
Daarna niets. Na een oneindige tijd geluiden, geuren,
duistere beelden. Zodra hij wakker werd, was alles
beelden. Daar was hij, sterker dan ooit: De Droom.
verdwenen.
Een vrouw, er was een vrouw. Ze stond daar, iets gebo-
En hij was gebroken.
gen, haar handen verstrengeld, haar ogen gesloten. Ze stond voor een groep mensen. Deze mensen lagen ge-
“Kom, lieverd, het eten is klaar.”
knield. Hij hoorde onverstaanbare klanken, woorden,
Ach, waarom ook niet. Ze zouden eten, natafelen bij de
Arabische klanken, Hebreeuwse klanken, Grieks? Hij
zachte tonen van de tuinverlichting. Wanneer ze het
spande zich in om te luisteren.
ten slotte koud kregen, zouden ze naar bed gaan, laat
Hij zag de mensen ook steeds beter. Sommigen
op de avond. En hij zou slapen. Een droomloze slaap.
stonden op, hieven hun handen. De vrouw begon te spreken. Hij zag wie ze was. Hij had haar dus wel eer-
Hij werd wakker met de geur van koffie. Hij had inder-
der gezien. In een droom, deze droom. Deborah. Haar
daad heerlijk geslapen.
stem klonk helder en duidelijk, ineens hoefde hij geen
Er stond een dienblad bij zijn hoofdeinde. Hij zag een
moeite meer te doen om te horen wat ze zei.
bord met croissants, boter, jam, een gekookt eitje en
“Het moet u tot grote blijdschap stemmen, broeders
een cappuccino. José. Verrukkelijk. Hij at en dronk alles
en zusters, als u allerlei beproevingen ondergaat.
op en sprong uit bed.
Want u weet: wanneer uw geloof op de proef wordt
Even zijn sportbroek en zijn shirt opzoeken. Hartslag-
gesteld, leidt dat tot standvastigheid. Laten we daarom
meter aanzetten, sportschoenen aandoen en naar
Daar was hij, sterker dan ooit: De Droom
beneden. Hij zette het dienblad op de bar en ruimde de vaatwasser in. José was in de tuin. Hij liep naar buiten. “José!”
dienstbaar zijn. Dienstbaar waar we kunnen, aan en
“Ja?”
in een wereld die kreunt, steunt en doorbuigt onder de
“Bedankt voor ‘t ontbijt. Ik ga even lopen.”
zware last van de zonde van de mensheid. Laten we de
“Goed, zie je straks.”
maatschappij onderdompelen in liefde.”
In sukkeldraf de oprijlaan af, rechtsaf, van het trottoir.
Het beeld verschoof. Hij zag een man, in een rolstoel.
Hij liep het liefst op de weg. Als je maar goed oplette,
Hij voelde een innerlijke afstand in deze man. Hij zat
op tijd aan de kant voor de auto’s, dan ging het perfect.
erbij, maar nam niet echt deel. Er was iets duisters,
Eén twee, één twee, één twee. Zes minuten de tijd gun-
iets mistigs aan hem. De man kwam dichterbij. Michel
nen om op snelheid te komen. Iets sneller. Eén twee,
schrok: Hij was het zelf! Marga duwde hem, ze waren
één twee, één twee.
op weg naar zijn moeder. Zijn moeder zag er slecht uit,
José ging liever naar het sportcentrum. Cardiofitness.
haar kleren waren hard, haar gezicht was ingevallen
Hem niet gezien. Hij sportte liever buiten, zonder al
en opgedroogd vuil klitte haar haren aan elkaar.
die mannetjespauwen om hem heen. Alleen, met de
“Waar is Floor?” vroeg Marga. “Waar is die lieve
wind langs zijn wangen.
zuster?” Zijn moeder kreunde iets. Hij boog zich in zijn
Zijn hartslag was nog te traag, 150. Hij voerde het
rolstoel naar haar voorover. “Ontslagen”, fluisterde ze.
ritme op. Eén twee, één twee, één twee.
“Weg.”
Langzaam kroop zijn hartslag op, 155, 160, 165, 170. Dit
“Waarom?” vroeg hij.
was het. Nu het ritme vasthouden.
“Ze was lastig…Voor collega’s, patiënten. Praatte veel…
Even opletten of …
Te veel… Over haar geloof.”
juli 2005
HandSchrift
29
Zomerverhaal Ineens verschoof het beeld weer, hij was buiten, in de
Hij komt bij! Hij komt bij!” Hij voelde zoenen op zijn
buurt waar hij altijd jogde.
wang, hoorde geluiden, opende zijn ogen.
Vrede lag als een deken op de velden, vrede verjongde
Hij zag niet meer dan een schim. Langzaam werden
de gezichten van de mensen.
de contouren duidelijk, werd de schim helderder, de
Hij zag een kleine jongen, die tussen allerlei dieren zat;
mist trok op. Het was Marga. Marga stond over hem
voor hen moest zorgen. Er klopte iets niet. Er was iets raars in het beeld. Ineens zag hij het: opgerold als een onschuldig spinnend poesje, lag daar een grote, zwarte panter, met zijn woeste kop in de buurt van een kalfje.
De afstand tussen hem en de Heerser werd korter
En een wolf zag hij, een leeuw, een schaap. Hij wilde
gebogen.
het kalfje waarschuwen voor de panter, roepen, maar
“Je huilt”, mompelde hij.
er kwam geen geluid uit zijn keel. De panter rekte zich
“Michel, o Michel! Je hebt drie maanden in coma gele-
uit, likte het kalfje een paar keer over zijn kop en ging
gen. Je hebt een ongeluk gehad. Aangereden. Joggen.
weer liggen.
Je bent aangereden tijdens het joggen!”
Het beeld ging naar de straat naast het veld. Er liep
Joggen. O ja, hartslag 170, één twee. Eén twee.
een onafzienbare rij mensen. Hij ging ze voorbij. Aan
Hij probeerde zijn benen te bewegen.
het einde was licht. Ontstellend veel licht. Helder licht.
“Hoe erg is het?”
In het midden van dat licht stond een stoel. Op die
Ze leek te aarzelen.
stoel zat iemand. Hij voelde dat dit een president was,
“Nou?”
een paus of een koning.
“Je leeft, Michel. Je leeft.”
Heiligheid, was het woord dat in hem opkwam.
“Hoe erg is het?”
Respect. Eerbied. Schaamte. Zwijgen. Stilte. Hij kwam
Ze draaide haar hoofd van hem weg. “Je zult nooit
langzaam dichterbij. Voor die Heerser lagen mensen,
meer kunnen lopen.”
geknield. Er waren mensen in de kring die hun gezicht
Ze was even stil. “Ik weet wat dat voor je betekent.
opgeheven hadden naar deze Heerser. Hij herkende ze.
Maar je leeft!”
Hij zag Seb, hij zag die zuster, hoe heette ze ook alweer,
“Waar is José?”
Floor. Hij zag een man in een oranje pak. ‘Vuilverwer-
Ze aarzelde. O, help, ze aarzelde. Laat het niet waar zijn.
king Den Haag’, stond op zijn rug.
“Dat komt later wel.”
De Heerser wees hen een stuk land toe; ze mochten
“Nee, ik wil het weten, nu meteen.”
samen met Hem regeren.
“José is bij je weg, met de kinderen.”
Ineens zag hij zichzelf weer, in de rolstoel. Hij stond
Ze kon het niet aan. Kon hem niet aan. Een schijndode
ook in de rij. Hij stond er zelf ook bij! Langzaam werd
man. Of een levende man in een rolstoel. Onvolmaakt-
de afstand tussen de Heerser en hem korter.
heid. Hij was niet meer perfect. José, o José. Waarom
Wat zou deze machtige Heerser tegen hem zeggen?
was dat zo belangrijk voor ons?
Zou Hij hem wegsturen? Zeggen dat hij ontrouw was?
Hij moest het weten, nu. Hij moest het zeker weten.
Had hij ooit echt iets betekend?
Het was ineens heel erg belangrijk om dat te weten.
Nog vijf mensen voor hem… nog vier… nog drie… nog
Te zeggen.
twee… nog één…
“En Floor is ontslagen.”
Hij was aan de beurt. De ogen van de Heerser boorden
Marga boog zich over hem heen. “Wat zeg je?”
zich in zijn ogen. Hij opende zijn mond…..
“Die zuster, Floor is ontslagen.”
“Michel!
Marga keek verbijsterd. “Hoe weet je dat?” Ze zou het nooit geloven.
30
HandSchrift
juli 2005
����������������������� ��������������� ����������������� ���������������
����� ����������� ����� ����������� �������� ����������������
�����������
����������������������������������
�����������������������������
������������������������������������� �������������������������������� �������������������������������� � ���������������������� � ������������������������������� � �� ��������������� � ����������������������������� � �������������������� ���������������������������� ������������������������������������ ������������� ����������������������������������� �������������� ������������������������ ������� ����������������� �������������� ������ ���������������� ������������������� ���������������� �������������������� ����������������������
��������������
����������������������� ��������������� �� ��������������������������� ���������������������������� �� ���������������������������� ����������������� �� ���������������������� �� ����������������������� �� ��������������� � ������������������ �� ������������������������ ���������������������������� �� ���������������������� � ���������������� �� ����� ������������������������
�� ������������ �� ��� ��� �� ��������� �� ����������������������������� ���������������� � ������������������������������������� ���������� �� ��� ��� �� ���������� ���������������������� �������������������������������������������
�������������� ����������������������� ��������� ����������������������
��������������������������������������������� �������������� ����������������������������������������������������������� juli 2005
HandSchrift
31
Europa
tekst: Jacolien Viveen-Huisman foto: ChristenUnie Almere
Europa oké, deze Grondwet: Nee! Dat was de slogan waar de ChristenUnie de campagne voor het referendum over de grondwet inging. Dat de campagne aansloeg, bleek uit de steun van de achterban. 88% stemde tegen de grondwet en André Rouvoet bleek de winnaar van vele debatten zowel in het land als op tv. Ook buiten de achterban was volop waardering voor zijn stijl. Het aantal aanmeldingen voor nieuwe leden steeg merkbaar daags na het referendum.
Campagne tegen Europese Grondwet succesvol verlopen
André oké, deze Grondwet: Nee! 1 miljoen verdelen
Voor-en tegenstanders mochten 1 miljoen euro verdelen. Dat het kabinet daarna nog 3,5 miljoen euro nodig had om haar ‘voor’-standpunt te promoten, laten we even
terzijde. De ChristenUnie besteedde haar geld goed: een
advertentiecampagne in kranten en tijdschriften. Leden verspreiden 85.000 folders en 4.000 brochures. En 35
debatavonden in het hele land werden ondersteund met
sprekers en promotiemiddelen als pepermunten, ballonnen en pennen. De debatten, merendeels georganiseerd
door enthousiaste lokale kiesverenigingen, trokken veel
publiek. Avonden met 100 tot 150 man waren meer regel dan uitzondering. Ook de plaatselijke en landelijke pers
bezocht de bijeenkomsten. Tenslotte werd een bijzonder creatieve tv-spot vier keer uitgezonden en haalde zelfs het 8-uur Journaal op een zaterdagavond.
Impressie
Een korte impressie van de debatavonden. Op 19 mei
De kiesverening Almere printte 80(!) A4-tjes om deze poster te realiseren.
persten 200 Zwijndrechtenaren zich op een warme zo-
meravond in een overvolle burgerhal. Aan het begin van
de avond twijfelde nog 50% van de aanwezigen over zijn
stem, na een heldere uiteenzetting van André Rouvoet, is
Zeven à negen zetels
Een week daarvoor, op 11 mei konden de Zeeuwse kiezers
wetcampagne waardeerden, bleek eens te meer in de
dat aantal aan het eind van de avond geslonken tot 5%. discussiëren over de grondwet met Eimert van Mid-
delkoop en D’66 politica Johanna van de Bogert. Ook
hier stemde uiteindelijk 85% van de aanwezigen tegen
de grondwet. De pers was goed vertegenwoordigd deze avond: Omroep Zeeland deed uitgebreid verslag.
Dat de kiezers de inzet van de ChristenUnie bij de grondpeilingen: van drie naar zeven en bij Maurice de Hond zelfs negen zetels.
Vakantietip
annemieke kamphorst: De Shakespear avonden in het Drentse
Diever. (Tussen 9 juli en 10 september). 32
HandSchrift
juli 2005
www.shakespearetheaterdiever.nl
tekst: Frank Visser
In het land | Agenda
Agenda
Japan en verzoening
29-06 Werkbezoek Arie Slob Arcadis Arnhem 05-07 Internationale Summerschool ECPYN/
Europa, is de strijd in Azië nog drie maanden doorgegaan.
PerspectieF Lunteren tot 08-07
09-08 Spreekbeurt André Rouvoet Voorthuizen 10-08 Spreekbeurt André Rouvoet Voorthuizen 15-08 Werkbezoek André Rouvoet Nationale Recherche Zutphen
22-08 Lustrumactiviteit PerspectieF: actieve ledendag met sport en barbecue
ChristenUnielid Leo Geleijnse zat tijdens de oorlogsjaren gevangen in een Jappenkamp. Een bijzonder traumatisch gebeuren, waar hij jaren na dato twee boeken over schreef: ‘Trapsgewijs naar het hoogste’ en
‘Vergeven is vergeten, vergeet het maar’. Daarnaast werkte hij mee aan een film ‘Langs de weg van de herinnering’, die momenteel in Japan wordt uitgezonden. Centrale thema in al zijn publicaties is ‘verzoe-
ning’. Nu, zestig jaar later, is de combinatie ‘Japan, oorlog en verzoe-
ning’ nog steeds pijnlijk. Niet in de laatste plaats omdat veel Japanners
Amersfoort
23-08 Spreekbeurt André Rouvoet Doorn 26-08 Spreekbeurt André Rouvoet christelijk02-09 03-09 08-09 08-09 09-09
Pas op 15 augustus 1945 capituleerde Japan. Na de bevrijding van
sociaal congres Doorn
het oorlogsverleden, en de fouten, nog altijd blijven ontkennen.
Geleijnse hoopt dat met uitzending van de film in Japan vergeving
en verzoening weer een stap dichterbij komen. In 2003 kreeg hij een koninklijke onderscheiding voor zijn inspanningen daarvoor.
Werkbezoek Arie Slob Wierden
Snuffelcursus vrouw in de gemeenteraad
Thema-avond Zuidplaspolder Excursie Tweede Kamer
Training Overtuigend Spreken regio Amersfoort/Harderwijk
09-09 Opening tentoonstelling André Rouvoet Gorinchem
10-09 Congres Inclusief, werkgroep vrouwenparticipatie
Vrouwencongres
10 september 2005 organiseert Inclusief (werkgroep vrouwenparticipatie) van 13.00-17.00 uur een landelijk congres in de Evangelische
Hogeschool in Amersfoort. Ondermeer staatssecretaris Ross spreekt
over de wijze waarop zij haar politieke loopbaan combineert met haar gezin. Verder kunt u zich inschrijven voor workshops mediatraining,
17-09 / 01-10 / 15-10
Kadercursus gemeentepolitiek Zwolle
23-09 Lustrumfeest PerspectieF ‘Partijtje!’ Amersfoort
23-09 Werkbezoek Arie Slob Hardenberg 24-09 / 08-10 / 29-10
Kadercursus gemeentepolitiek Gouda
netwerken, ervaringen met kandidaatstelling gemeenteraadsverkiezingen 2006 en Permanente Campagne.
Meer informatie of aanmelding (tot 5 september) via
www.christenunie.nl of Carina Bezemer, op maandag via
033-4226977 of per e-mail
[email protected].
29-09 Forum André Rouvoet Scheveningen
01-10
Migranten Talkshow
12-11
14e Uniecongres
met Tineke Huizinga Leeuwarden
Meer informatie:
www.christenunie.nl/agenda
Boekentips frank visser: De uitdaging van de islam voor christenen
naar de wortels van Europa. Zijn deze chris-
hoop, geloof, hoop en visie in de 21ste eeuw
toekomst? En: wat kan Gods visie voor
door David Pawson en Leven als volk van door Jeff Fountain.
telijk of heidens? Wat vertelt dit over onze Europa zijn?
Zit Europa in een geestelijk vacuüm en
“Weer & Wind” door J.John & Mark Stibbe.
ongelijk te hebben. Een boek dat uitdaagt
overdrijvende lachbuien. Grappige uit-
zal de Islam dat opvullen? Pawson hoopt
en ongetwijfeld leidt tot debat. En dat ook nog raakt aan relatiepolitiek.
In het andere boek gaat Fountain, leider
van Jeugd met een Opdracht Europa, terug
Een zomers boek over donderwolken met
spraken en prikkelende anekdotes voor als het even regent op de camping. Maar ook
serieuze doordenkers over je eigen geloofsleven. Sla het boek ergens open en geniet!
juli 2005
HandSchrift
33
In het land
Personalia
• Jan Rietema is gestopt als voorzitter van
Colofon
• Arie Goedhart is teruggetreden als
ChristenUnie Zeist. Hij heeft zich meer
voorzitter van kiesvereniging Gooi
ChristenUnie, waarvan jarenlang als
Holland. Ruim 15 jaar trok hij de kar
het provinciale bestuur. Bij zijn afscheid
Daarnaast was hij vele jaren voorzitter in
opgespeld door Jacques Christiaanse, lid
Goedhart kreeg bij zijn afscheid de
dan 25 jaar ingezet voor het GPV en de
Noord en de Provinciale Unie Noord-
voorzitter. Rietema zette zich ook in voor
van RPF en ChristenUnie in Gooi Noord.
kreeg hij de zilveren ChristenUnie speld
de provincie en lid van het Unieconvent.
van het Landelijk Bestuur (foto).
zilveren ChristenUnie speld.
• Riet Oosterhoff-van den Brink, sinds
Eerste Kamer Tel. 070 362 45 71
Provinciale Patiënten en Consumenten
Tweede Kamer Tel. 070 318 29 30
[email protected]
Federatie Gelderland (PP/CF) koninklijk onderscheiden. Naast haar werk als
verpleegkundige in de psychiatrie en later de terminale thuiszorg, werkte
Oosterhoff vele jaren als vrijwilliger van o.a. de vereniging Dit Koningskind. Jan Rietema ontvangt de zilveren speld
Een paar honderd mensen zijn de afgelopen maanden lid geworden. Zij herkennen zich
in André Rouvoet, gewaardeerd en bekroond politicus èn de boodschap van de ChristenUnie. Altijd scherp, opkomend voor wat kwetsbaar is. Gedurfd genuanceerd over Europa. Waarin een kleine partij groot kan zijn.
Word ook lid en betaal slechts e 10 (zomeraanbieding) tot 2006. Daarna e 40,- per jaar.
(korting voor lage inkomens). Vul onderstaande bon in of meld u aan via www.christenunie.nl Naam:
dhr/mevr.
Adres: Woonplaats:
Telefoon:
Geboortedatum:
E-mail: ❍ Ik machtig de ChristenUnie de contributie jaarlijks van mijn rekening af te schrijven. (Met deze machtiging bespaart u ons veel geld.) Bankrekeningnummer: Handtekening:
Stuur de bon (gratis) naar: Partijbureau ChristenUnie, Antwoordnummer 862, 3800 VB Amersfoort
34
HandSchrift
juli 2005
Eurofractie Tel. 010 414 05 34
[email protected] WI Mr G. Groen v. Prinstererst. Tel. 033 422 69 60
[email protected] CBB CBB geeft HandSchrift uit op geluidscassette en in gesproken vorm. Tel. 0341 56 54 77
de ChristenUnie groeit
Datum:
Adressen Partijbureau ChristenUnie Postbus 439 3800 AK Amersfoort Tel. 033 422 69 69
[email protected] Bank: 37.29.30.018
kort raadslid in Arnhem, is bij haar afscheid als bestuurslid van de
Postcode
Redactie Joël Voordewind hoofdredacteur Jacolien Viveen eindredacteur
[email protected]
Vormgeving Douglas Design Ommen www.douglasdesign.nl Druk Kon. BDU Grafisch Bedrijf B.V. Advertentie-exploitatie Kon. BDU Uitgeverij B.V. BDU/ Tijdschriften, Gerwin de Jonge, Postbus 67, 3770 AB Barneveld, Tel. 0342 494 262
[email protected] Legaten Gedenkt u de ChristenUnie testamentair dan luidt de tenaamstelling: Vereniging de ChristenUnie Amersfoort. De vereniging is als rechtspersoon ingeschreven bij de KvK onder dossiernr. 32080551. Lidmaatschap Lidmaatschap van de ChristenUnie valt samen met het kalenderjaar. Opzeggen kan alleen schriftelijk voor 30 november bij de ledenadministratie: ledenadministratie@ christenunie.nl NAW-gegevens De ChristenUnie registreert NAWgegevens van alle leden. Zorgvuldig geselecteerde derden stellen wij af en toe in staat om u gerichte aanbiedingen te doen. Vragen of bezwaar? Neem dan contact op met de ledenadministratie. Dan vermelden we dat u geen aanbiedingen wilt.
Telefoon
tekst: Abel Korevaar foto: Ruben Timman, Nowords.nl
Zonder geld geen campagne. Dat weten wij. Daarom herhalen wij de actie Spek de kas. Stap nu over op ChristenUnieTelefonie en wij doneren éénmalig w 10,- in de verkiezingskas van uw lokale unie.
Spek de verkiezingskas Spek de verkiezingskas. Bel met ChristenUnieTelefonie.
Voordelen van ChristenUnieTelefonie
Spek de kas. En het kost u niets extra. Integendeel,
• Uw deelname is gratis, maand na maand,
• Met uw deelname ondersteunen wij uw
Vul de bon nu in. Profiteer mee. Steun uw raadslid.
lokale unie met e 10,-
u bespaart gemiddeld meer dan 25%:
Uw korting op de KPN-tarieven Naar alle andere deelnemers Buiten de regio Binnen de regio Naar mobiele nummers Naar het buitenland
zonder contractuele verplichtingen
• U vult alleen de bon in. Wij doen de rest. Verder verandert er niets.
• KPN Telecom blijft verantwoordelijk voor
-60% -30% -20% -5% -50%
Aanvraagbon
Dhr. / Mevr.*
uw aansluiting.
• Premium service:
- online belspecificatie met handige analyses, zes keer per dag geactualiseerd
- telefonische Servicedesk zònder wachttijd
- gratis maandelijks kostenoverzicht per e-mail
Voorletters
* doorhalen wat niet van toepassing is
Ik ben al lid
Ik meld me hierbij tevens aan als lid van de ChristenUnie
Adres Postcode
Plaats
Kruis aan welk deel van het door u bespaarde bedrag u aan de ChristenUnie doneert: 100%
75%
60%
50%
40%
25%
10%
0%
E-mail (verplicht) Telefoonnummer Heb geen e-mail, maar spek graag de kas
Heeft u ISDN? Vermeld dan al uw nummers
Stuur deze aanvraagbon in een envelop zonder postzegel naar: ChristenUnieTelefonie • Antwoordnummer 4 • 3350 VB Papendrecht. U ontvangt dan onze welkomstbrief met duidelijke uitleg en het antwoord op de tien meest gestelde vragen. Uw aanvraag wordt pas definitief als u ons na ontvangst van uw welkomstbrief laat weten dat alles in orde is.
HS2005-4
Kijk op www.telefonie.christenunie.nl juli 2005
HandSchrift
35
Nieuwe uitgaven DE
NIEUW
LAATSTE
WERELDOORLOG Henk P. Medema
De dingen van beneden en de woorden van boven. Negentig jaar na de Eerste Wereldoorlog, zestig jaar na de Tweede Wereldoorlog, ontvouwt zich de Laatste Wereldoorlog. ISBN 90-6353-449-3, omkeerboek, genaaide paperback, 210 blz., € 14,95
NIEUW
JUIST HUWELIJK
VERBOND
IN JE HUWELIJK
Onder redactie van Tjitske Lemstra en Gonnie Heij
NIEUW
Naar aanleiding van het groot Eva-onderzoek voor
VOOR HET LEVEN
gewone Eva’s (en Adams). Met bijdragen van:
Gary Chapman
Petra Butler-de Vries, Loeki van der Laan-van der
In dit boek wil dr. Gary Chapman christenen helpen
Wilden, Eveline Last, Janneke de Leede-Poortman,
te begrijpen wat de Bijbel ons leert over het huwe-
Marlies Medema, Nienke Westerbeek, Thea
lijk – en wil hij ons stimuleren dit in het dagelijks
Westerbeek en Anne Westerduin-de Jong.
leven toe te passen. Volgens Chapman vormt
ISBN 90-6353-444-2, genaaid met flappen,
intimiteit de kern van het huwelijk.
112 blz.,
ISBN 90-6353-448-5, genaaide paperback met
€ 9,95
flappen, 256 blz., € 16,95
NIEUW NIEUW
NOG
LANG EN GELUKKIG
David en Janet Congo Dag in dag uit samenleven met iemand, die niet altijd de persoon van je dromen blijkt te zijn: we weten dat dat niet vanzelfsprekend is. Is het mogelijk om een levenslange liefdesgeschiedenis te schrijven ook al denk je soms dat je met de verkeerde persoon bent getrouwd? Dit boek is een reisgids voor relaties. ISBN 90-6353-447-7, genaaide paperback, 272 blz., € 16,95
NIEUW
DE GOD DIE IS Willem J. Ouweneel
De God Die is. Is God, bestaat Hij? Kunnen wij bewijzen
ELK
KIND HEEFT EEN BIDDENDE MOEDER NODIG
dat Hij bestaat? Kunnen wij wel of niet zeker weten dat
Fern Nichols
boek uit waarom hij geen atheïst is.
Dit boek staat vol verhalen van moeders
ISBN 90-6353-443-4, genaaide paperback met flappen,
precies zoals jij, die je zullen inspireren en
306 blz. € 17,95
Hij bestaat of juist niet bestaat? Ouweneel legt in dit
zullen leren hoe je vol vertrouwen kunt bidden voor je kinderen. ISBN 90-6353-445-0, genaaide paperback met flappen, Isja-reeks, 224 blz., € 15,95
CD ESTHER TIMS: OM NOOIT TE VERGETEN Een verzameling van 15 hartverwarmende liederen
NIEUW
van vele jaren geleden. Voor velen zal het beluisteren van deze cd een feest van herkenning zijn.
V ERKRIJGBAAR IN DE B OEKHANDEL UITGEVERIJ MEDEMA, VAASSEN SERVICELIJN: 0578-574995
cd 51104, slechts:
€ 9,50
WWW.EDENMUZIEK.NL