Zo werkt het in de huisartsenpraktijk
Zo werkt het in de huisartsenpraktijk
Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009
© Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij 2009 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 j° het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. ISBN 978 90 313 6225 7 NUR 891 Ontwerp omslag: Mariël Lam Ontwerp binnenwerk: TEFF.nl Automatische opmaak: Crest Premedia Solutions (P) Ltd, Pune Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl
Inhoud
Voorwoord
11
Inleiding
13 15 15 17 18 19 20 21 23
1.17.2 1.17.3
Praktijkorganisatie Dagelijkse gang van zaken in de praktijk Voorbeeld van een dagindeling Consulten Visites Telefonisch (terugbel)spreekuur Herhaalrecepten, medicatiehistorie Werkoverleg Overleg met de apotheek, met specialisten en bedrijfsartsen De praktijkondersteuner Artsenbezoekers Patiëntenfolder of website Regeluurtje Het inloopspreekuur Het avondspreekuur Het e-consult Bereikbaarheid Kwaliteit Praktijkaccreditering, KEMA-keur en HKZ-certificering Register bijzondere bekwaamheden huisartsen Protocollen, richtlijnen en regels
2 2.1 2.2 2.3
Elektronisch patiëntendossier Het elektronisch patiëntendossier Het journaal en het HIS SOEP-registratie
33 33 35 36
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.17.1
24 25 25 26 27 27 28 28 29 29 29 30 31
6
zo werkt het in de huisartsenpraktijk
2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9
ICPC ADEMD registreren Episodegericht registreren Probleemlijst Ruiteren: grieppatiënten, chronische patiënten De groene kaart
38 40 41 41 41 42
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11
Patiëntenadministratie Patiënten inschrijven Trouwen, scheiden Als er een baby geboren is Overleden patiënten Patiënten die een andere huisarts kiezen Mutaties:wijzigingen van zorgverzekeraar Uitschrijven patiënten Passanten Post over onbekende patiënten Terugzoeken oude patiëntengegevens Privacyreglement
45 45 47 47 48 48 51 51 52 52 53 54
4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 4.2.6 4.2.7 4.3 4.4
57 57 60 60 61 62 63 64 66 66 67
4.5 4.6 4.6.1 4.7
Formulieren en brieven Aanvraag laboratorium- en ander onderzoek Verwijzing naar een specialist Wie moet er verwezen worden? Hoe gaat een verwijzing? Welke specialisten zijn er? Voor wie heb je geen verwijsbrief nodig? De verwijsbrief Verwijzen via internet Ten slotte De medische verklaring Waar geeft de dokter geen briefje voor? En waarvoor wel? Overige formulieren Ziekenvervoer Spoedverwijzing/overdracht ambulance De folderkast
5 5.1 5.2
Financiële administratie Honorering huisartsenzorg Verrichtingen
79 79 83
70 71 73 75 77
7
inhoud
5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.10.1 5.10.2 5.10.3 5.10.4 5.11 5.12 5.13 5.14
Specifieke verrichtingen De maximaal in rekening te brengen tarieven voor overige prestaties 2009 Moduletarieven Keuringen Passanten Bijzondere groepen Declareren bij informatieverstrekking Declareren/nota’s Elektronisch declareren Papieren nota’s Uitbesteden Overzicht van afkortingen De boekhouding Administratieve verwerking van betalingen De kasboekhouding Niet verschijnen op de afspraak
84
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3
Archiveren Wat gearchiveerd moet worden Methoden om te archiveren Invoeren in de computer Binnenhalen via internet Scannen
99 99 100 103 103 104
7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9
Praktijkvormen Solo- en duopraktijken HOED, HOES en AHOED Het gezondheidscentrum Stichting Coöperatie Dienstverbanden Praktijkmanagement Centrale huisartsenposten (HAP) De toekomst van samenwerkingsverbanden
107 107 108 109 111 111 112 113 113 114
8 8.1 8.2 8.2.1 8.2.2
Personeel en organisatie De praktijkondersteuner Nieuwe beroepen in de huisartsenzorg De nurse practitioner De physician assistant (PA)
115 116 117 117 118
87 87 88 89 90 91 91 93 94 94 95 96 96 96 97
8
zo werkt het in de huisartsenpraktijk
8.2.3
8.4 8.5 8.6 8.7 8.7.1 8.7.2 8.7.3 8.8 8.8.1 8.8.2 8.8.3 8.8.4
De POH-GGZ, de sociaalpsychiatrische praktijkondersteuner (Hagro)manager De huisartsopleider, de aios, de coassistent en de stagiair De HIDHA De invalassistente en de waarnemend huisarts Samenwerking met andere hulpverleners Ziek: wat moet er geregeld worden? De huisarts is ziek De assistente is ziek Ziekte van overige medewerkers Vakantie: wat moet er geregeld worden? Activiteiten voor de vakantie Activiteiten na de vakantie Patiënten die op vakantie gaan Vakantie en waarneming voor andere artsen
119 120 120 121 121 122 122 122 123 123 124 126 128
9 9.1 9.1.1 9.1.2 9.1.3 9.1.4 9.1.5 9.2 9.3 9.3.1 9.3.2 9.3.3 9.3.4 9.4 9.5 9.6 9.7
Apparatuur in de praktijk De telefoon Soorten telefoontoestellen Voorkeurnummers Gesprekkenfilter of call barrier Telefoonetiquette Storing De doktersdienst De computer Wachtwoord en inlogcode voor de computer Gegevens bewaren Niet alles wordt in de computer ingevoerd De computer valt uit De fax Het antwoordapparaat De sterilisator Onderhoud apparatuur
131 131 133 133 134 135 135 136 136 136 137 138 138 139 139 140 140
10 10.1 10.2
Huishoudelijke zaken en voorraadbeheer Medische zaken Kantoorbehoeften
143 143 152
8.2.4 8.3
118 119
9
inhoud
10.3 10.4 10.5 10.6
Waar kun je wat bestellen? Opruimen, weggooien Schoonmaken Aanschaf huishoudelijke zaken
153 153 155 155
11 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6
Regels Kun je de agenda vol boeken? Wie mag er op een spoedplek worden geplaatst? Voor wie zijn visites bestemd? Huisregels van de praktijk Regels voor het opnemen van vrije dagen Regels voor nascholing
159 159 160 161 162 162 163
12 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5
Noodscenario De stroom valt uit De huisarts is niet te bereiken De telefoon doet het niet Het computersysteem valt uit Ten slotte
165 165 166 167 167 168
Literatuur
169
Nuttige internetadressen
171
ICPC-codes
175
Register
195
Voorwoord
In het huidige onderwijsklimaat, waarin competentiegericht onderwijs voorop staat, geven opleidingen op verschillende didactische wijze invulling hieraan. De basiswerken voor assisterenden in de Gezondheidszorg-(AG)onderwijs zijn erop gericht om als basis te dienen voor diverse manieren van aanpak of van onderwijsvormen. De bedoeling is dat het boek de theoretische onderbouwing vormt voor het werk in de praktijk. Vanaf 1 januari 2006 is het nieuwe zorgstelsel van kracht geworden. Dat betekent voor veel praktijken een forse investering in administratieve taken. Vooral de doktersassistente krijgt hier veel mee te maken. Zij zal echter ook het aanspreekpunt van de huisarts zijn en de vraagbaak voor de patiënten. Tegelijkertijd zal zij medewerkers van zorgverzekeraars te woord moeten kunnen staan. Er zijn ook meer nieuwe medewerkers in de praktijk gekomen. Te denken valt aan de praktijkondersteuner en andere eerstelijnsgezondheidszorgmedewerkers. Het teamwork in de praktijk wordt steeds belangrijker. Door afspraken te maken over werkverdeling, taakopvatting en verantwoordelijkheden kan er met plezier gewerkt worden. In dit boek is ervoor gekozen beroepen als ondersteuner, huisarts enzovoort aan te duiden met ‘hij’; tenslotte wordt in het algemene taalgebruik ‘hij’ voor alle mogelijke personen en beroepen gebruikt, ongeacht hun man- of vrouw-zijn. Naarden, maart 2006, Ineke Dolmans voorwoord bij de t w eed e d r u k
In deze druk is een aantal wijzigingen aangebracht in hoofdstuk 2 Elektronisch patiëntendossier en in hoofdstuk 5 Financiële administratie. Daarnaast zijn er nieuwe websites toegevoegd om actueel te blijven in een zich snel ontwikkelende (computer)maatschappij.
12
zo werkt het in de huisartsenpraktijk
Naarden, maart 2007, Ineke Dolmans Bij dit boek zijn ter ondersteuning van het individuele leerproces diagnostische vragen en bijbehorende antwoorden ontwikkeld. Tevens is een docentenhandleiding beschikbaar, waarin uitleg wordt gegeven bij de kerntaken en competenties die in dit boek centraal staan. U kunt deze en nog veel meer aanvullende informatie vinden op AG context, het deze boekenserie ondersteunende digitale leerplatform voor het onderwijs. Op www.agcontext.nl kunt u zien waaruit deze databank bestaat en hoe u een abonnement kunt afsluiten. v oorwoord bij de derd e d r u k
De ontwikkeling in het onderwijs en in de gezondheidszorg gaat door. Daarom is de derde druk aangepast aan de huidige ideeën en regels. Vooral hoofdstuk 1 Praktijkorganisatie is aanzienlijk gewijzigd. Maar ook de hoofdstukken over de medewerkers in de eerstelijnszorg en de inventaris van de behandelkamer zijn aangepast aan de huidige normen. Naarden, maart 2009, Ineke Dolmans