24e jaargang nr. 95 mei 2009
V OOR M
A
G
A
Z
I
N
E
Toename geïntegreerde teelt in alstroemeria Zes KP Holland bedrijven gekoppeld in één energiebeheersysteem Meeldauwbestrijding roos moeizaam
KONINKLIJKE
Geef virussen, schimmels en bacteriën geen kans Om te voorkomen dat bezoekers ongewenst schadelijke ziekteverwekkers overbrengen op uw gewas, kunt u bij de entree een hygiënesluis plaatsen. De draaideur van de hygiënesluis gaat pas open nadat de schoenen geborsteld en de handen gedesinfecteerd zijn. Bij het betreden van de kwekerij wordt een bezoeker eerst langs de Hygiënesluis geleid. Brinkman levert de FoodMate Hygiënesluis. Deze sluis is voorzien van een roestvrijstalen hekwerk, een borstelband, een handendesinfectie-unit en draaideur. Schoenen borstelen Bij het betreden van de installatie gaan de borstels automatisch draaien om de onderkant van de schoenzolen te reinigen. De borstels worden besproeid met water en een desinfecterend middel. De looptijd van het draaien van de borstels is instelbaar. Daarna steekt de bezoeker beide handen in de daarvoor bestemde behuizing, waar de handen met een desinfecterende spray ontsmet worden. Daarna zal de draaideur worden ontgrendeld. Het voordeel van de Foodmate Hygiënesluis is dat alle onderdelen zonder gebruik van gereedschap verwijderd en gereinigd kunnen worden. Wilt u ook virussen, schimmels en bacteriën buiten de deur houden: informeer dan bij Brinkman naar de FoodMate Hygiënesluis.
Handendesinfectie met Enno Rapid Voor zowel bacteriën als vele virussen geldt dat ze erg besmettelijk zijn en gemakkelijk overdragen worden, bijvoorbeeld door ‘mee te liften’ op kleding of via plantensap aan de vingers. andere gaan en op die manier ziekten over kunnen brengen. Door de bezoeker direct bij de ingang van het bedrijf de handen te laten desinfecteren, wordt het virus of de bacterie niet de kas ingebracht. Op dezelfde plaats moeten dan ook de schoenen ontsmet worden en kan een gastenjas worden aangetrokken.
Van groot belang is het schoon houden van de handen. Wie zijn gereedschappen met vuile handen hanteert, kan alsnog een ziekte verspreiden. Handendesinfectie richt zich op twee groepen. In de eerste plaats is het belangrijk voor mensen die in het gewas werken en bijvoorbeeld bij potplanten van tafel naar tafel werken. Handendesinfectie is dan belangrijk om een besmetting van teeltunit naar teeltunit te voorkomen. Een andere doelgroep zijn de bezoekers, met name zij die van het ene bedrijf naar het
Zacht voor handen Enno Rapid is het aangewezen middel voor handendesinfectie. Het bestaat uit een 2
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
oplossing van benzoëzuur in alcohol. Benzoëzuur is een zwak zuur dat in veel voedingsmiddelen van nature voorkomt en een antimicrobiële werking heeft. De combinatie met alcohol zorgt ervoor dat zowel bacteriën als schimmels en virussen in korte tijd gedood worden. Daarnaast zijn bestanddelen toegevoegd die uitdroging van de huid voorkomen.
Trips: alleen totaalaanpak is succesvol Trips wordt een steeds grotere lastpost in de sierteelt. Ook dit jaar komen we deze plaag weer
Trips
op veel bedrijven tegen. Doordat de laatste jaren het middelenpakket smaller is geworden moet er een goed plan van aanpak gemaakt worden om trips onder controle te houden. middel. Actara is goed integreerbaar met roofmijten en heeft als voordeel dat het direct ook wittevlieg en bladluizen bestrijdt. Vertimec Gold heeft bij directe contactwerking wel een effect op roofmijten maar heeft een korte nawerking waardoor de populatie zich weer snel kan herstellen. Bij een bespuiting “over de kop” zullen de meeste roofmijten dan ook wel overleven. Wissel ook in een geïntegreerd systeem de middelen uit verschillende chemische groepen goed af.
Veel bedrijven hebben goede ervaringen met een geïntegreerde aanpak met bijvoorbeeld Bugline. Geïntegreerde bestrijding kan echter alleen succesvol zijn als alle middelen (biologisch en chemisch) op een juiste manier worden ingezet . Correctiemiddelen Match is het best integreerbare correctiemiddel tegen trips. Match werkt op de vervelling van de larven waardoor het effect van een bespuiting vaak pas na 10 tot 14 dagen te zien is op de vangplaten. Pas Match dan ook toe tijdens de opbouwfase van de roofmijten en bij een langzaam toenemende tripspopulatie. Naast Match kunnen ook Actara en Vertimec Gold prima gebruikt worden als correctie-
Hulpmiddelen toevoegen Meerdere proeven hebben aangetoond dat Sugarbait de werking van tripsmiddelen zoals Vertimec Gold maar ook Actara aanzienlijk versterkt. Sugarbait lokt de volwas-
sen insecten uit hun schuilplaats, waardoor het effect van de middelen toeneemt. Voeg bij tripsmiddelen daarom altijd 200 – 400 ml/100 liter Sugerbait toe. Feromonen Het tripsferomoon Tripline AMS lokt ook volwassen tripsen uit hun schuilplaats. Hierdoor worden ze niet alleen sneller gesignaleerd, maar ook het effect van een bespuiting met een contactmiddel kan tot ca. 30% verbeterd worden. Via het CO2-systeem kan dit feromoon gemakkelijk 1 à 2 uur voor een correctie verspreid worden.
SBI breed(werkend) ingezet
Wolluis
SB Plant Invigorator (afgekort SBI) wordt inmiddels met goed resultaat in veel teelten en tegen diversen plagen ingezet. Omdat SBI een fysische werking heeft (o.a. verstikking, verkleving) kan resistentie niet optreden. Een steeds krapper middelenpakket vraagt om meer aandacht voor resistentiemanagement. SBI is een (in Nederland) nieuw middel, dat prima aansluit op een verantwoord resistentiemanagement. Door het gebruik van SBI kunnen chemische middelen gespaard worden, waardoor zij hun werking behouden.
Witte vlieg
SBI vloeit uit en bestrijdt.
deed hier ook als bladbemester zijn werk. De planten werden harder en mooier van kleur door de aanwezige stikstof en ijzer in het middel. Hierdoor werden de planten weerbaarder tegen schimmelziekten.
Vierledige werking SBI heeft een vierledige werking. Het bestrijdt niet alleen een aantal belangrijke plaaginsecten zoals de witte vlieg en diverse luizen o.a. bladluis, wolluis, schilden dopluizen, met een neveneffect op trips en spint. Door zijn samenstelling werkt SBI ook als bladbemester en uitvloeier met een effect op meeldauw. In zowel roos, gerbera en tomaat zien we na een bespuiting veel dode witte vliegen op het blad liggen. Na
Een door SB Plant Invigorator aangetaste witte vlieg.
herhaalde bespuitingen komt en blijft de plaag onder controle. In veel teelten zijn de wol-, dop- en schildluizen een opkomend probleem. SBI kan hierbij als uitvloeier aan een insecticide worden toegevoegd en daarnaast als bestrijder zijn werk doen. Bovendien is een solobespuiting mogelijk. In een moerenbestand van groene potplanten zagen we de wolluis verdwijnen. SBI 3
Brinkman Agro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
Binnen- en buitenteelten Zowel in binnen als buitenteelten is SBI al ingezet en laat het zien dat het een zacht middel is voor het gewas. Een proefbespuiting wordt wel aanbevolen als er nog geen ervaring is opgedaan. Doordat het middel geen nawerking heeft, is het geïntegreerd goed te gebruiken. Natuurlijke vijanden kunnen na het opdrogen van het gewas direct ingezet worden. Ook blijkt het schadelijke effect op de natuurlijke vijanden in de praktijk zeer beperkt te zijn.
Automatisch voorraadbeheer: al jaren een begrip! Kwekers met een Automatisch Voorraad Beheersysteem (AVB) hoeven zelf het niveau van vloeibare meststoffen niet meer in de gaten te houden. De tankwagen van Schenk komt het erf op rijden na een bestelling die automatisch door Brinkman geplaatst wordt. Elke dag worden de voorraden van de Fertigro meststoffen bekeken en zodra het nodig is, wordt een order geplaatst. De kweker hoeft nergens meer naar om te kijken. Al meer dan 10 jaar geleden is het AVB systeem door Brinkman Agro ontwikkeld en in gebruik genomen en er is in de afgelopen jaren veel ervaring opgebouwd. Onze medewerkers zijn dan ook goed bekend met het systeem en hebben geleerd om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van het systeem, bij het automatisch bestellen van vloeibare meststoffen. Techniek Het AVB systeem bestaat uit een aantal meetbuizen die in de opslagvaten zijn gemonteerd. Met behulp van deze meetbuizen worden meerdere malen per dag niveaumetingen gedaan van de hoeveelheid vloeistof in de verschillende opslagvaten. Deze gegevens worden verzameld in het AVB kastje, dat bij de kweker is gemonteerd, en daarna direct verzonden naar de centrale server in s’-Gravenzande. Vervolgens worden alle gegevens rechtstreeks ingelezen in ons systeem waardoor er altijd een up-to-date beeld kan worden opgevraagd van de vatstanden bij de kweker. In het dan verkregen overzicht kunnen onze medewerkers zien wat de vatstanden en het gemiddelde verbruik per dag is. Deze gegevens blijven langere tijd in ons systeem opgeslagen.
ling te plaatsen dan wordt deze digitaal verzonden naar de transporteur. John van den Dool, de planner van Schenk, kan deze dan gelijk in zijn planning verwerken. Gemak Naast een efficiënte afhandeling van de orders geeft het AVB systeem voor de kweker een hoop rust en gemak. Door het gebruik van injectiesystemen en automatische bakvullers kan het namelijk voorkomen dat een kweker voor een langere tijd niet bij zijn opslagvaten in de buurt komt en dus niet altijd een goed beeld heeft van zijn voorraden. Vooral met het oog op bijvoorbeeld feestdagen is een vergissing snel gemaakt en kan het dus vervelende gevolgen hebben voor de kweker omdat er slechts beperkt kan worden geleverd rond
Orderverwerking Onze medewerkers kunnen te allen tijde het overzicht opvragen en aan de hand van de vatstanden besluiten of er een bestelling wordt geplaatst of dat er nog even kan worden gewacht. Het kan namelijk voor de kweker en transporteur beter uitkomen om nog even te wachten met bestellen zodat meerdere vaten tegelijk kunnen worden afgevuld. Uiteraard zijn in het systeem minimale vatstanden aangegeven waarbij we in alle gevallen moeten bestellen. Als onze medewerker besloten heeft om een bestel4
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
deze dagen. Uiteraard proberen wij altijd een passende oplossing voor iedere situatie te vinden. Door het gebruik van AVB kunnen deze situaties worden voorkomen en kan de kweker zijn aandacht dus op andere zaken richten.
Polyfosfaat voor meer resultaat De belangrijkste functie van fosfaat in de plant is het transporteren van energie, om daarmee verschillende stofwisselingsprocessen op gang te houden. Een gebrek aan fosfaat zal zich uiten in een gedrongen groei (korte internodiën), slechte wortels, paarsverkleuring van het blad en stengels en een sterk verminderde productie van het gewas. Toepassing polyfosfaat Polyfosfaat is niet nieuw, maar wordt al jaren toegepast als reinigingsmiddel tegen minerale neerslag in het leidingwerk en als fosfaatmeststof wanneer de pH aan de hoge kant is. In de praktijk zien we echter ook dat tijdens perioden van zware plantbelasting, polyfosfaat meststoffen een positieve bijdrage leveren aan de productie van het gewas. Dit is waarschijnlijk te verklaren uit het feit dat het polyfosfaat als een soort drager molecuul (chelaat) de verschillende
Fosfaat is van alle hoofdelementen het meest gevoelig voor de pH. Bij een pH hoger dan 6,5 zal fosfaat slecht oplosbare verbindingen vormen met kationen (calcium, magnesium en spoorelementen (Fe, Mn, Cu, Zn), waardoor er niet alleen minder voedingselementen beschikbaar zijn voor de plant, maar er ook minerale vervuiling van het irrigatiesysteem plaatsvindt. Naast het verlagen van de pH, wat niet altijd even makkelijk gaat, kan dit probleem opgelost worden door het vervangen van een deel van het fosfaat, door zogenaamd polyfosfaat. Werking polyfosfaat Poly komt uit het Grieks en betekent 'meerdere', of in de context van polyfosfaat 'keten'. Een polyfosfaat is dus een keten van aaneengeregen fosfaatmoleculen, die onder invloed van water en temperatuur uiteenvallen in voor de plant opneembaar ortho(normaal)fosfaat. In tegenstelling tot het fosfaat uit reguliere meststoffen waaronder monokalifosfaat en fosforzuur, worden kationen (calcium, magnesium en spoorelementen) niet gebonden tot slecht oplosbare neerslag, maar blijven ze samen met het polyfosfaat wateroplosbaar en voor de plant beschikbaar. Daarnaast nemen polyfosfaten ook neergeslagen mineralen op, waardoor het een reinigende werking heeft op het leidingwerk.
kationen en spoorelementen bij de wortel brengt en afgeeft. Producten Naast Super FK, de meest bekende polyfosfaat meststof, heeft Brinkman drie NPK meststoffen met polyfosfaat in het pakket, Kristalon Vega (groei fase) en Gena (bloeifase) en sinds kort Peters Professional Power P.
1 Kationen: positief geladen ionen waaronder calcium, magnesium, koper, ijzer en mangaan. 2 Polyfosfaten: een keten van fosfaatmoleculen die met kationen een oplosbare verbinding vormt.
Peters Professional Power P er bij Power P geen andere meststoffen toegevoegd te worden aan de mestbak. De zuurgraad zal vanzelf stabiliseren. Dit product kan ingezet worden tijdens bepaalde teeltfases: in de bewortelingsfase, na het snoeien en om de bloei te stimuleren. Wilt u weten of deze producten ook uw resultaten kunnen verhogen, neem dan contact op met de afdeling meststoffen van Brinkman: tel: 0174 - 446227.
Peters Professional Power P is speciaal ontwikkeld om de beschikbaarheid en opneembaarheid van fosfaat voor de plant te verbeteren. Dankzij zijn unieke samenstelling geeft Power P een beter effect op het gewas dan producten met regulier fosfaat. Het hoge aandeel aan polyfosfaat in Power P geeft kwekers de mogelijkheid om snel te reageren op veranderende teeltomstandigheden. In tegenstelling tot andere producten met polyfosfaat hoeven
5
Brinkman Agro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
BZ Alstroemeria kiest voor eigen uitstraling Brinkman ontwikkelde voor BZ Alstroemeria een nieuwe bedrukte hoes. De opdracht was: ontwikkel een bedrukking die bij het nieuwe bedrijf past, kwaliteit en uniformiteit uitstraalt, maar vooral opvallend en herkenbaar in de markt is. Opdracht Door een artikel in het Voorop Magazine van Brinkman van mei 2008 waarin werd gesproken over bedrukte hoezen, belde Bernard Zuidgeest met Brinkman. Productspecialist verpakkingen Brecht Rodenburg kreeg de opdracht om een hoes te ontwikkelen die echt bij het nieuwe bedrijf paste, kwaliteit en uniformiteit uitstraalde, opvallend/ herkenbaar in de markt was en de huisstijl van BZ Alstroemeria moest er ook nog in terug te vinden zijn.
Bernard Zuidgeest had het voornemen om na de nieuwbouw van de alstroemeriakwekerij aan de Poel 31 te Poeldijk met een eigen gezicht naar buiten te komen. Het nieuwe bedrijf had al een logo, maar dit was nog niet verder doorgevoerd in een herkenbare bedrukking op de hoezen van zijn alstroemeria’s. Standaard hoes Zuidgeest gebruikte voor elk alstroemeriasoort een aparte standaard hoes die ook werd gebruikt door zijn collega-kwekers. Visueel onderscheid was er niet. Daarnaast had hij veel voorraad staan van diverse verschillende bedrukte standaard hoezen. Het kost tijd om de hoezen te moeten wisselen en de kans op fouten is vele malen groter dan wanneer er met één soort hoes wordt gewerkt. Bovendien zorgen al die verschillende bedrukte hoezen niet voor een uniforme uitstraling. Dit moest veranderen.
Ontwerpfase De Brinkman studio Agro Trendplaza is hiermee aan de slag gegaan. De nieuwe kwekerij aan de Poel is een strak en modern bedrijf. Die uitstraling heeft Brinkman in het ontwerp aangebracht door een verticale gele balk op de hoes te plaatsen met daarin de huisstijl van BZ. De kleur geel is gekozen om in de markt herkenbaar te zijn. Geel straalt ook leiderschap uit. Daarnaast is
Bernard Zuidgeest toont zijn herkenbare, nieuwe alstroemeriahoes. 6
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
gekozen voor een zwarte achterkant wat ten goede komt van de kwaliteit van het product. De kleur zwart straalt rust uit en het contrast met de kleuren van de Alstroemeria is groot, waardoor het product zich beter presenteert en dus opvalt. De tekst ‘Alstroemeria’ staat op de hoes in een 3D-letter. Dit creëert meer body aan de hoes. Materiaal Een ander belangrijk gegeven is de materiaalkeuze voor een hoes. Er is gekozen voor een OPP40 antistatische voorzijde. De OPP40 van Brinkman is glashelder en heeft als eigenschap dat het “stijf ” is. Dit zorgt ervoor dat het product dagen later in de winkel nog steeds dezelfde uitstraling heeft en zich dus goed presenteert en verkoopt. De geheel zwarte CPP40 achterzijde is voor een goede verwerking op de tuin. CPP heeft als eigenschap dat het glad en rekbaar is, zowel in horizontale als in verticale richting. Ook dit materiaal is antistatisch. Bernard Zuidgeest had in de aanloopfase al aangegeven dat de afscheurperforatie wel wat zwaarder mocht dan zijn huidige hoezen en ook deze aanpassing is door Brinkman gerealiseerd. Bernard Zuidgeest én Brinkman zijn beiden zeer tevreden over de nieuwe alstroemeriahoes. Het eindresultaat mag er zijn.
Strakke, glasheldere hoes voor Phalaenopsis Er wordt tegenwoordig veel aandacht geschonken aan de presentatie van Phalaenopsis. De blanke hoes draagt hier absoluut zijn steentje aan bij. De 2-zijden OPP50 hoes zorgt voor een strakke presentatie, de hoezen zakken niet meer in. In het verleden werden de orchideeënplanten ingepakt in hoezen van het materiaal OPP40 voorzijde en CPP40 achterzijde. De reden hiervoor was kostenbesparing en de verwerking. CPP is wat makkelijker verwerkbaar dan OPP tijdens het inpakken met een Hebohalter. Nu staat voor het merendeel van de Phalaenopsis kwekers in Nederland de presentatie voorop. Glashelder en antistatisch Brinkman heeft daar de afgelopen jaren op ingespeeld en heeft een hoes op de markt gezet welke volledig voldoet aan de huidige eisen van de Phalaenopsis kwekers. Dit betekent dat de hoes bestaat uit 2-zijden OPP50, welke glashelder is en antistatisch. Uiteraard worden er in deze hoezen ook luchtgaten geponst en is de hoes voorzien van een sterke bodemseal en bodemgaten. Afscheurperforatie Met de juiste afscheurperforatie en inpaktechniek is deze hoes perfect verwerkbaar. Het resultaat is dat het net lijkt of er op de Deense kar allemaal glazen kokers strak naast elkaar staan. De hoezen zakken niet meer in, dit in tegenstelling tot de hoezen met de CPP aan de achterzijde.
Phalaenopsis in een slappe hoes met OPP40 voorzijde – CPP40 achterzijde.
Uitstraling in de keten bij Optiflor
Maatvoeringen De hoezen zijn uiteraard in diverse maten verkrijgbaar: bijvoorbeeld voor de 12 cm pot 65/75/80/85/95x32x16 OPP50 antistatisch. Voor de 15 cm pot kan Brinkman hoezen maken tot een lengte van 130 cm. Zelfs bij deze lengte blijft de hoes zich goed strak presenteren.
Bij Optiflor, phalaenopsiskwekerij in Monster, wordt al jaren gewerkt met hoezen van 2-zijden OPP. De uitstraling in de keten is voor Optiflor de belangrijkste reden om voor deze hoes te kiezen. De presentatie van een volle Deense container met Phalaenopsis is bij Optiflor uniek strak te noemen. Het is alsof de Deense container geladen is met glazen kokers.
Informatie Mocht u als kweker ook interesse hebben in deze manier van verpakken dan kunt u contact opnemen met onze productspecialisten Gerard Wessteijn en Brecht Rodenburg via tel. 0174 – 446100.
7
Brinkman Agro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
Phalaenopsis in een strakke hoes met 2-zijden OPP50.
Uitvoerder Aad van der Sman, Brinkman:
“KP Holland bedrijven gekoppeld i Het energiebeheersysteem van KP-Holland is bij de nieuwbouw van het bedrijf aan de Hoge Noordweg zeer vernuftig geregeld. In plaats van één nieuw energiesysteem voor de nieuwe kwekerij van 4,2 ha werden de bedrijven rondom het Kanaal in De Lier/Naaldwijk aan elkaar gekoppeld middels glasvezel. Hierdoor ontstaat er een geheel nieuw energieplaatje voor totaal 13 ha, met alle voordelen van dien. KP Holland heeft met de bouw van 4,2 hectare naast het bedrijf aan de Hoge Noordweg 29b in Naaldwijk nu alle bedrijven binnen een straal van 500 meter bij elkaar. Op de nieuwe kwekerij worden vanaf de zomer van 2009 Kalanchoë Rosalina’s gekweekt. Energiebehoefte Vermeldenswaardig is, dat de bedrijven van KP Holland bijelkaar liggen op Naaldwijks grondgebied aan de Hoge Noordweg/Lange Broekweg. Het bestaande Curcuma bedrijf ligt op grondgebied van De Lier aan de Kanaalweg aan de overkant van – een zes meter breed - Kanaal. Bij de nieuwbouw van 4,2 hectare aan de Hoge Noordweg is het energieplaatje van het bedrijf onder de loep genomen. Bij de teelt van KP Holland is namelijk een hoge belichtingsgraad noodzakelijk, waardoor de energiebehoefte van het bedrijf hoog is. Het KP Holland bedrijf in De Lier draaide zelfstandig, met een warmtebuffertank en een eigen verwarmingsinstallatie. De Naaldwijkse KP-bedrijven waren al via een netwerk aan elkaar gekoppeld. Met de nieuwbouw ontstond de wens
De nieuwbouw aan de Hoge Noordweg in Naaldwijk.
om alle bedrijven te koppelen. Voor de realisatie van deze wens moesten echter flink wat meters water overbrugd worden! Koppeling De wens om de bedrijven te koppelen werd door KP Holland in februari bij Brinkman en Verbakel/Bomkas neergelegd. Brinkman had al ervaring in koppeling van aparte glastuinbouwunits, maar hier was de uitdaging groot. De vraag is neergelegd bij hoofd consultancy Dirk-Jan Turkenburg van Brinkman. Door zijn kennis en ervaring werd een op maat gemaakt energiebeheer advies uitgewerkt. Over een lengte van 150 meter werden twee verwarmingsbuizen en een extra PE-slang (met glasvezel en bekabeling) onder de grond door geboord. Vanwege het boezemwater moest maar liefst tien meter diep geboord worden. Door het maken van deze koppeling kwam het energieplaatje er geheel nieuw uit te zien. Op de nieuwbouwlocatie is een WKK met warmteopslag tank geplaatst. De restwarmte kan
Brinkman uitvoerder Aad van der Sman. 8
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
nu eenvoudig onder het Kanaal door worden getransporteerd via de verwarmingsbuizen naar het bedrijf aan de Kanaalweg. Hierdoor wordt het verwarmingssysteem daar mogelijk zelfs overbodig, maar dat moet de komende winter uitwijzen. Glasvezel Brinkman heeft de elektrotechnische koppeling en -automatisering van de zes bedrijven mogelijk gemaakt. Bij de bouw van het project is Brinkman uitvoerder Aad van der Sman contactpersoon. “Alle computers zijn met glasvezel aan elkaar gekoppeld. Bij het inregelen van de computers komt veel precisiewerk kijken; alles draait om de perfecte energie afstemming.” Het energiebeheer van KP Holland wordt nu centraal vanuit het KP-bedrijf aan de Hoge Noordweg 29b geregeld. Alle bedrijven zijn aan elkaar gekoppeld en zodoende wordt altijd de meest gunstige energieregeling gekozen voor het collectief.
in één energiebeheersysteem” Veredelaar, vermeerderaar, producent KP Holland Betreft: Nieuwbouw 42.000 m2 in Naaldwijk (excl. opslag en verhoogde teeltlaag). Oplevering: zomer 2009. Teelt: Kalanchoë Rosalina. Brinkman installeert Water: Wateropslagtanks Alliance Vocom Eb- en Vloedunit 144 m3 Vloeibare mestinstallatie met afvulset Eb- en Vloedinstallatie voor rolcontainers Gietpomp met installatie Ontsmetter unit HDUV (Vialux) Retoursysteem + dompelpompen/zeefbocht
Brinkman installeert Elektro: Hoofd- en onderverdelers Schakelpanelen Gehele sterkstroominstallatie Ventilatoren Geluidsinstallatie en Alarminstallatie Alliance – Integro procescomputer Belichtingsinstallatie HSE 1000 Watt
Brinkman installeert Warmteregeling: Warmteregeling (WKK installatie) Centraal energiebeheer CO2 installaties via OCAP
Bouwbegeleider KP Holland, Johan Vreugdenhil.
Het project in aanbouw in Naaldwijk.
Installatie van de Alliance Vocom.
Situatie energiekoppeling KP Holland
Energiekoppeling twee bedrijven Gebr. L. & J. Voskamp Ook bij de Gebr. L. & J. Voskamp in De Lier werden twee bedrijven gekoppeld in één energiebeheersysteem. Het betreft hier de tomatenkwekerijen aan de Coldenhovelaan (18 ha) en aan de Oude Campsweg (4 ha). Hemelsbreed bevinden deze bedrijven zich 400 meter uit elkaar. De wens van Sjaak en Leen Voskamp om deze bedrijven te koppelen, kwam voort uit optimaal gebruik van negen WKK-installaties. Voor Brinkman was het mogelijk maken van deze koppeling een nieuwe uitdaging. De uitdaging lag in de afstand (de boring moest in de zomer van 2008 onder de openbare weg en onder percelen van meerdere eigenaren door) maar ook in de technische realisatie van de energiekoppeling. Ook bij Voskamp werden twee verwarmingsbuizen en 1 PE-slang met glasvezel en bekabeling ondergronds aangebracht. De diepte van de boring was ca. 5 meter.
Alle bedrijven zijn nu qua energie en warmte aan elkaar gekoppeld, waardoor altijd de meest gunstige energieregeling gekozen wordt voor het collectief! Bron: Google Earth. 9
Brinkman Agro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
De geheimen van Luxotech Het schermseizoen is in volle gang en Luxotech is een overweldigend succes. Het schermmiddel Luxotech geeft meer groeilicht en meer energie. Deze eigenschappen zijn zeer actueel en veel besproken. Het wordt tijd om een drietal geheimen prijs te geven: Luxotech en diffuus licht, Luxotech en zijn oranje/rode gloed en Luxotech en hydrofiel. Luxotech geeft een ander schermbeeld dan een traditioneel krijtproduct. In droge en natte toestand laat het meer licht door waardoor het voor het oog minder donker toont. De reactie van de teler zou kunnen zijn: het is niet donker genoeg! Het minder donker tonen is juist een groot voordeel. Het licht wordt door Luxotech zeer diffuus (verstrooid) gemaakt. Dit licht, wat voor het oog scherper toont, heeft een positieve uitwerking op de fotosynthese van de plant. Luxotech geeft veel natuurlijk licht en licht is de belangrijkste en gratis productiefactor.
en komt het beste tot zijn recht als er machinaal gespoten wordt. Wanneer het vochtig is, kent Luxotech een hoge mate van transparantie waarbij druppelvorming voorkomen wordt. Druppelvorming kent een plaatselijke lichtreductie van 4-6%. Door het hydrofiele karakter van Luxotech wordt deze lichtreductie nagenoeg voorkomen.
De oranje/rode gloed van Luxotech is op deze foto goed zichtbaar.
Oranje/rode gloed Luxotech geeft een oranje/rode gloed in de kas die met name met het oog goed is waar te nemen bij zonsopgang/ondergang. Deze oranje/rode gloed is bewust gecreëerd omdat een plant het oranje/rode licht het meest absorbeert. Een plant heeft alle lichtkleuren nodig, maar het oranje/
rode licht heeft een grotere invloed op de fotosynthese dan bijvoorbeeld blauw licht (UV). Dit PAR-licht wordt door Luxotech diffuus in de kas gebracht waardoor het diep in het gewas doordringt.
Loonbedrijf Quartel Brinkman en Hermadix hebben een fantastische samenwerking met loonbedrijf Quartel. Vakmanschap is absoluut geen vanzelfsprekendheid en daarom krijgt niet elke loonwerker de beschikking over Luxotech. Quartel heeft haar vakmanschap meer dan bewezen en werkt ook met machinale spuitapparaten voor het aanbrengen van Luxotech. Het draait allemaal om nauwkeurig en met aandacht spuiten voor een mooi egaal spuitbeeld.
Hydrofiel Luxotech is geen krijt maar een coating
Luxotech: veel toegepast in de groenteteelt Schermmiddelen worden het meest toegepast in de sierteelt. Echter, ook in de groenteteelt is een sterke toename te zien van het gebruik van Luxotech om vruchtschade (o.a. neusrot) te voorkomen. In de paprika-, tomaten- en komkommerteelt zijn het afgelopen teeltseizoen zeer positieve resultaten behaald bij de toepassing van Luxotech.
Paprikakwekerij A.C. Hartman te Sexbierum: “Wij hebben door Luxotech brandplekken en neusrot voorkomen en tevens een hoger percentage klasse 1 geoogst.”
Komkommerkwekerij Biekom te Waspik: “Door het aanbrengen van Luxotech aan de westzijde hebben wij een gelijkmatigere productie en een betere kwaliteit.” Luxotech komt het beste tot zijn recht als er machinaal gespoten wordt. 10
Brinkman A g ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
De Extravalent tomatenhaak:
Prijsvoordeel voor snelle beslissers Op vele tomatenkwekerijen is hij te vinden: de Extravalent hogedraadhaak van Brinkman. Gebruikers kiezen keer op keer voor de Extravalent haak mèt vrije val. Het voordeel is de arbeidsbesparing bij de start van de teelt. Een periode waarin u weinig tijd heeft voor extra werk. halen. Bij het ophangen is het elastiekje van de vrije val met Eén simpele beweging te verwijderen. Het touw van de vrije val valt vervolgens keurig recht naar beneden. Doordat de hoeveelheid touw op de haak, en van de vrije val, op afgepaste lengte wordt geleverd, vindt het aanbinden van de jonge planten aanzienlijk sneller plaats.
Niets zorgt voor meer ergernis dan in elkaar klittende haken of niet goed vallend touw bij het uithangen van de haken bij het begin van een nieuwe teelt. Kwaliteitsproduct Het begint al bij de verpakking van Extravalent haken: de haken worden keurig netjes geleverd in dozen met losse deksels en tussenplaten. Hierdoor gaan de haken onderling niet klitten bij het uit de doos
Voordeel vroeg bestellen Neem geen enkel risico en bespaar tijd en
geld door nu al de Extravalent V-hogedraadhaak te bestellen. Het lijkt wat vroeg om in mei na te denken over de inkoop van de hogedraadhaken voor het nieuwe teeltseizoen, maar alles draait om een goede planning bij de teeltwisseling. Snelle beslissers profiteren bovendien van een aantrekkelijk prijsvoordeel. Hoe eerder u uw haken bestelt, hoe groter het prijsvoordeel. Vraag uw vertegenwoordiger om de details.
Sneller aanbinden met de orchidee-knijper Brinkman heeft een nieuwe knijper voor het aanbinden van Phalaenopsis in haar assortiment. Deze orchidee-knijper is speciaal ontwikkeld om de Phalaenopsis razendsnel aan de bamboestok te bevestigen. De Orchidee-knijper is een nieuwe variant in de bestaande aanbindmaterialen voor Phalaenopsis. De knijper is een goedkopere oplossing ten opzichte van o.a. clips/klemmen, maar ook ten opzichte van het band, waarbij de arbeid het product duurder maakt. De unieke vorm van de knijper zorgt ervoor dat de stengel van de plant niet beschadigd wordt.
medewerker stokje en stengel, knijpt de orchidee-knijper open en plaatst deze om de stok + stengel. Kleuren De orchidee-knijper is standaard verkrijgbaar in de kleuren lichtgroen, donkergroen en bruin. Op aanvraag is de orchideeknijper in meerdere kleuren verkrijgbaar. De productie van de orchidee-knijper vindt plaats in Nederland waardoor snelle levering gegarandeerd is. Vraag uw vertegenwoordiger om een demonstratie van de nieuwe orchidee-knijper.
Snel, sneller, snelst! Het aanbinden van Phalaenopsis is een handeling die later in de opkweek, namelijk in het afkweekstadium, moet worden verricht. Met de ontwikkeling van de nieuwe orchidee-knijper is veel aandacht besteed aan de snelheid van werken. Het resultaat is uitstekend: in één handeling pakt de 11
Brinkman Agro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
Meeldauwbestrijding roos moeizaam De laatste jaren is het in de teelt van rozen steeds moeilijker geworden om echte meeldauw (Sphaerotheca pannosa) het hoofd te bieden. Het probleem verschilt wel per cultivar maar ook in de minder gevoelige cultivars wordt het al lastiger. Door een goede afwisseling van de nog beschikbare middelen, een goede spuittechniek en vooral het voorkomen van het natslaan van het gewas moet de schimmel onder controle worden gehouden. Intensiever kweken Dat meeldauw zoveel voorkomt, heeft wellicht een eenvoudige verklaring. Om de concurrentie met het buitenland aan te gaan wordt in Nederland steeds intensiever gekweekt. Er wordt ook zwaarder belicht om jaarrond een goede en zware roos aan te kunnen voeren. Daarnaast is het klimaat aangepast om te pieken in periodes dat de prijzen op een hoger niveau zijn dan de rest van het jaar (Valentijn etc). De hogere energieprijzen dwingen kwekers de grenzen in het klimaat op te zoeken. De schommelingen in plantbelasting en klimaat zorgen ervoor dat meeldauw een grotere kans heeft zich te ontwikkelen.
De schommelingen in plantbelasting en klimaat zorgen ervoor dat meeldauw een grotere kans heeft zich te ontwikkelen.
Sporendruk De sporen van echte meeldauw bevatten veel vocht waardoor ze onder alle omstandigheden kunnen kiemen dus ook bij een lage luchtvochtigheid. Een veel gebruikte methode om de sporendruk van de echte meeldauw laag te houden is het gebruik van zwavelverdampers. De zwavel onttrekt vocht aan de sporen waardoor de sporen hun kiemkracht verliezen. Andere preventieve maatregelen zijn het voorkomen van tocht, temperatuurschokken, natslaan van het gewas en grote verschillen tussen de nachttemperatuur en de dagtemperatuur. Naast silicium wordt ook Algan/Vital meegedruppeld om meeldauw te voorkomen. Beperkt pakket Het pakket met effectieve gewasbeschermingsmiddelen is zeer beperkt voor een goede aanpak van de echte meeldauw. Daarnaast heeft de echte meeldauw een hoog risico op resistentie tegen gewasbeschermingsmiddelen. Het is daarom van groot belang om met chemische middelen
Voor chemische bestrijding van meeldauw wordt vaak gebruik gemaakt van de combinatie Meltatox en Collis. Wissel dit regelmatig af met Nimrod, Rocket en Fungaflor om resistentie te voorkomen. 12
Brinkman A g ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
af te blijven wisselen, alhoewel dat niet altijd even gemakkelijk is, doordat sommige middelen niet het gewenste resultaat geven. Bovendien is er angst voor schade aan het gewas. Resistentie voorkomen Om resistentie te voorkomen is het raadzaam af te wisselen in blokbehandelingen van driemaal hetzelfde middel of combinatie van middelen. Daarna kan dan worden overgegaan op een ander middel of combinatie in een blok van drie. In de praktijk wordt veel gebruik gemaakt van de combinatie Meltatox en Collis. Afwisselen Ondanks dat dit nog steeds goed gaat, is het toch verstandig om met een ander middel af te wisselen. Hiervoor komen Nimrod, Rocket en Fungaflor in aanmerking. Nieuwe biologische middelen zoals SBI bieden een goed perspectief als afwisselpartner om de werking van chemische middelen overeind te houden.
Toename geïntegreerde teelt in alstroemeria Spint, luis en trips zijn ook in de teelt van alstroemeria steeds moeilijker chemisch te bestrijden met de gangbare middelen. Daardoor is de geïntegreerde bestrijding in deze teelt de laatste tijd toegenomen. Spint is in veel gewassen vaak een hardnekkig probleem. Ook in alstroemeria is deze plaag steeds moeilijker afdoende te bestrijden met de gangbare chemische middelen. Een aantal kwekers heeft al een aantal jaren geleden de stap gezet naar de inzet van natuurlijke vijanden, voornamelijk tegen spint, luis en trips; daarmee worden goede resultaten bereikt.
en swirskii gewerkt, deze roofmijten hoeven vaak maar eenmalig te worden ingezet en zorgen voor een goede bestrijding gedurende het gehele jaar. Door de lage temperaturen in de winter verdwijnen de roofmijten en sluipwespen vrijwel geheel uit het gewas zodat ze in het voorjaar meestal weer opnieuw moeten worden ingezet. Luisbestrijding Ook luis is in alstroemeria een steeds lastiger op te ruimen insect. Hier zien we dat gedurende het gehele jaar ook steeds meer bespuitingen nodig zijn om de plaag onder controle te houden. Met de inzet van de sluipwespen A.ervi en A. colemani is het goed mogelijk om de luis tot de winter zonder veel chemische correcties op een aanvaardbaar laag niveau te houden.
Spintbestrijding Op de bedrijven die chemisch ingrijpen zie je dat er ieder jaar meer bespuitingen nodig zijn om het gewas vrij van spint te houden, mede doordat er enige vorm van resistentie tegen de middelen is opgebouwd. De kosten voor de chemische spintbestrijding zijn al gauw veel hoger dan de kosten bij het inzetten van spintroofmijten. Tegen spint wordt vooral met phytoseiulus
Tripsbestrijding Trips is een insect die nauwelijks tot directe schade in het gewas leidt maar indirect door het overbrengen van diverse virussen wel degelijk heel veel schade kan veroorzaken. De trips wordt bestreden door de roofmijt A. cucumeris en A. swirskii. Zaak is om bij een lage tripsdruk al vroeg in het voorjaar te starten met het inhangen van zakjes cucumeris. Dit moet regelmatig worden herhaald, omdat de roofmijt zich niet kan vestigen in het gewas. Als de tripsdruk toch toeneemt kan er met een aantal beschikbare middelen worden gecorrigeerd om de aantallen trips weer terug te dringen.
Succesvolle geïntegreerde teelt bij A. Vreugdenhil Bij alstroemeriakwekerij A. Vreugdenhil in ’s-Gravenzande is men op één gedeelte van het oude bedrijf al twee jaar geleden begonnen met geïntegreerde aanpak van ziekten en plagen. Dit om ervaring op te doen en om zodoende een strategie voor de bestrijding op het nieuwe bedrijf op te stellen.
Kees bezoekt het bedrijf elke twee weken en geeft na zijn scoutronde advies over de
te nemen maatregelen om het gewas vrij van plagen te houden.
Er zijn het eerste jaar met succes roofmijten tegen spint, en sluipwespen tegen luis ingezet. Vorig jaar is er, aanvullend, ook tegen de trips met het inhangen van zakjes cucumeris gestart. Door de positieve ervaringen is er daardoor dit jaar op het nieuwe bedrijf ook met de inzet van natuurlijke vijanden begonnen. Zodoende wordt er nu bij A. Vreugdenhil op 23.000 m2 gewerkt met geïntegreerde teelt. Inmiddels is biologisch materiaal uitgezet tegen luis en trips, spint is nog niet aangetroffen. De begeleiding van de geïntegreerde teelt bij A. Vreugdenhil wordt verricht door Kees Kouwenhoven van Brinkman. Kees Kouwenhoven (l) van Brinkman en Kees Vreugdenhil.
13
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
Aliette is buitengewoon verbeterd
De beste verdediging is aanvallen met Fenomenal Met de komst van Fenomenal is er een grote stap voorwaarts gemaakt. Fenomenal is al het goede van Aliette (fosethyl-aluminium) met de nieuwe werkzame stof fenamidone. Deze stof doodt namelijk direct de zwermsporen van Pythium & Phytophthora. natuurlijke weerstand tegen een aantasting door Pythium en of Phytophthora te stimuleren. Toepassing op de juiste tijdstippen is daarom heel belangrijk. Het werkingsmechanisme van Aliette is zelfverdediging. Maar is aanval niet de beste verdediging?
Door gebruik te maken van de verschillende werkingsmechanismen – zelfverdediging & directe doding – heeft Fenomenal een zeer sterke en bedrijfszekere werking. Zelfverdediging Aliette onderscheidt zich van andere fungiciden. Het zet aan tot vorming van afweerstoffen, waardoor er in de plant een zelfverdedigingsproces op gang komt. Schimmels zijn dan niet meer in staat de plant binnen te dringen. Dit unieke proces sluit ook resistentievorming uit. Aliette moet preventief worden toegepast om de
Contactwerking Fenomenal is een verbeterde Aliette, door de contactwerking worden ook direct de zwermsporen van Pythium & Phytophtora gedood. In alle vergelijkende proeven kwam Fenomenal altijd als beste naar voren.
Fenomenal kan ter bestrijding van Pythium- en Phytophthora-soorten in gezet worden in o.a. chrysant, snijbloemen en bolbloemen op substraat, potplanten en in de containerteelt van boomkwekerij gewassen en vaste planten. Raadpleeg het etiket voor de specifieke toelating. Bent u nog niet overgestapt van Aliette naar Fenomenal? Voor meer informatie kunt u terecht bij uw adviseur.
Uitbreiding toelating Paraat Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft vorig jaar een uitbreiding van de toelating verleend voor het middel Paraat van BASF. Unieke chemische groep Paraat bevat de actieve stof dimethomorf (50%) en is geformuleerd als een wateroplosbaar poeder (WP). Paraat is effectief tegen belangrijke schimmelziekten als Phytophthora en valse meeldauw, welke behoren tot de groep van Oömyceten. De actieve stof dimethomorf behoort tot de chemische groep van kaneelzuurderivaten. Dit is een unieke chemische groep voor de teelten onder glas, er zijn geen andere middelen toegelaten uit deze groep. Hierdoor is Paraat een onmisbare schakel in de strijd tegen Phytophthora en valse meeldauw. Beide zijn lastig te bestrijden schimmels die door het warme en vochtige klimaat jaarrond kunnen gedijen in teelten onder glas.
Paraat is middels een ‘derdenuitbreiding’ nu ook toegelaten in de teelt van braam en framboos, bedekte teelt van sla, bedekte teelt van Lysianthus, onbedekte teelt van peterselie, lelie, zonnebloem, delphinium en echinops. Voor deze derdenuitbreiding is geen werkzaamheids- en fytotoxiteitsonderzoek uitgevoerd door de fabrikant.
Positieve ervaringen onder glas In de glastuinbouw is Paraat al weer enkele jaren toegelaten in de teelt van snijbloemen op substraat en potplanten ter bestrijding van Phytophthora. De resultaten in de
Paraat is effectief tegen belangrijke schimmelziekten als Phytophthora en valse meeldauw. 14
Brinkman A g ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
praktijk zijn nog steeds zeer positief te noemen. De ervaringen van telers zijn dat Paraat zacht is voor het gewas en daarnaast over een sterke werking beschikt tegen Phytophthora, maar dat Pythium niet wordt bestreden. Hiervoor dient een ander middel te worden ingezet of te worden bijgemengd om het werkingsspectrum van Paraat te verbreden.
Hoe bescherm ik mijzelf op een juiste manier? Irriterend
Zeer Vergiftig
Vergiftig
Corrosief
Laag/hoog volume techniek, ruimtebehandeling, poeders (droog bv. stuiven) en Granulaat (droog bv. strooien): • een volgelaatsmasker. • een kunststof overall met afsluitbare capuchon en elastiek in manchet en broekspijpen. • chemiebestendige en vloeistofdichte handschoenen en laarzen.
Dat men zichzelf tijdens het werken met gewasbeschermingsmiddelen dient te beschermen spreekt voor zich. De kunst is echter om de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen te
T+ = Zeer Vergiftig T = Vergiftig
gebruiken bij het werken met een middel in combinatie met een bepaalde toepassing. Schadelijk
Schadelijk
Irriterend
Xn = Schadelijk Xi = Irriterend
C= Corrosief of Bijtend
Het etiket van een middel helpt je een stuk op weg voor het maken van een goede keuze. Hier zijn namelijk de gevaarsymbolen en de veiligheidsaanbevelingen op weergegeven. De veiligheidsaanbevelingen geven aan of er geschikte beschermende kleding, handschoenen, en/of een beschermingsmiddel voor het gezicht of de ogen dient te worden gedragen.
Advies voor veilig werken Ook kan het in de glastuinbouw algemeen geldend advies over veilig werken met gewasbeschermingsmiddelen helpen bij het maken van een juiste keuze. InZeer het adviesVergiftig Vergiftig wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van een aantal gevaarsymbolen op het etiket, de formulering en toepassing van het middel.
Veiligheidsinformatieblad In het veiligheidsinformatieblad van het product staat vervolgens meestal vermeldt welk type handschoen, kleding of masker aan de gestelde eisen voldoet en dus geschikt is.
Persoonlijke bescherming tijdens de Schadelijk Irriterend toepassing Hiernaast is het bestaande advies tijdens de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen weergegeven. Voor het klaarmaken van het middel en het schoonmaken van de apparatuur gelden andere adviezen. Schadelijk Irriterend Het ontbreken van een gevaarsymbool betekent overigens niet dat er geen persoonlijke Laag volume techniek of ruimte behandeling: bescherming vereist is. • een volgelaatsmasker. Zeer Vergiftig Vergiftig Corrosief Lees daarom altijd goed het etiket en het • een kunststof overall met afsluitbare veiligheidsinformatieblad. capuchon en elastiek in manchet en Zeer Vergiftig Vergiftig Corrosief broekspijpen. Poeders (droog bijv. stuiven): • een volgelaatsmasker. • een katoenen overall en hoofdbedekking. Granulaat (droog bijv. strooien): • een halfgelaatsmasker. • een katoenen overall.
T+ = Zeer Vergiftig T = Vergiftig
Xn = Schadelijk Xi = Irriterend
Corrosief
Laag/hoog volume techniek, ruimtebehandeling of poeders (droog bijv. stuiven): • een volgelaatsmasker. • een kunststof overall met afsluitbare capuchon en elastiek in manchet en broekspijpen. Granulaat (droog bv. strooien): • een halfgelaatsmasker. • een katoenen overall.
C= Corrosief of Bijtend
T+ = Zeer Vergiftig T = Vergiftig
T+ = Zeer Vergiftig T = Vergiftig
Controleer regelmatig de kwaliteit van uw persoonlijke beschermingsmiddel en spuitmaskers.
Xn = Schadelijk Xi = Irriterend
C= Corrosief of Bijtend
C= Corrosief of Bijtend
Een overzicht van enkele gevaarsymbolen.
Schadelijk
De voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen tijdens de toepassing van een middel bij aanwezigheid van een Zeer Vergiftig bepaald gevaarsymbool op het etiket. Chemiebestendige en vloeistofdichte handschoenen en laarzen dienen tijdens alle toepassingen gedragen te worden. T+ = Zeer Vergiftig T = Vergiftig
Halfgelaatsmasker X-plore type 3300 en volgelaatsmasker X-plore type 6570. 15
Xn = Schadelijk Xi = Irriterend
Brinkman Ag ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
Irriterend
Hoog volume techniek: • een halfgelaatsmasker. • een kunststof overall met afsluitbare capuchon en elastiek in manchet en Vergiftig Corrosief broekspijpen. Laag volume techniek of ruimte behandeling: • een volgelaatsmasker. • een kunststof overall met afsluitbare capuchon en elastiek in manchet en broekspijpen. Poeders (droog bijv. stuiven): • een volgelaatsmasker. • een katoenen overall en hoofdbedekking. Granulaat (droog bijv. strooien): • een katoenen overall. Xn = Schadelijk Xi = Irriterend
C= Corrosief of Bijtend
Winnaars ‘Logospel Brinkman straat’ Tuinbouw Relatiedagen Gorinchem De Brinkman straat op de Tuinbouw Relatiedagen Gorinchem was in februari 2009 voorzien van een beursactie. Honderden beursbezoekers namen deel aan het spel: zoek de slogan, lever de kaart in bij Brinkman en doe mee aan het raadspel. De hoofdprijs was een Nintendo Wii spelcomputer: deze werd met een bijna correct raadspel-aantal van 1099 gewonen door Jan Oosterom van Kwekerij Lijntje
in Moerkapelle. Onder de overige juist ingevulde kaarten werden 3 Dixons giftcards ter waarde van € 50,- verloot.
De Dixons giftcards met een waarde van € 50,- zijn gewonnen door: • Dinsdag
C. vd Wiel - Coppelmans, Haarsteeg
• Woensdag J.L. van Veen, Poederoyen • Donderdag Kustermans Made, Made Menno Krabben (l) van Brinkman overhandigt de Nintendo Wii spelcomputer aan Jan Oosterom van Kwekerij Lijntje in Moerkapelle.
Brinkman
Vestigingen
Hoofdkantoor: Woutersweg 10 Postbus 301 2690 AH ’s-Gravenzande tel. (0174) 44 61 00 Fax (0174) 44 61 50 E-mail:
[email protected]
Aalsmeer Turfstekerstraat 26 tel. (0297) 38 86 00 fax (0297) 38 86 50
[email protected]
De Lier Hoofdstraat 7 tel. (0174) 51 23 27 fax (0174) 51 39 39
[email protected]
’s-Gravenzande Woutersweg 10 tel. (0174) 44 63 00 fax (0174) 44 63 50
[email protected]
Bleiswijk Hoefweg 191 tel. (010) 529 27 00 fax (010) 529 27 50
[email protected]
Emmen Phileas Foggstraat 79 tel. (0591) 57 55 00 fax (0591) 57 55 50
[email protected]
Venlo L. J. Costerstraat 48 tel. (077) 320 89 00 fax (077) 320 89 50
[email protected]
Breda IABC 5101 tel. (076) 530 50 00 fax (076) 530 50 50
[email protected]
Gameren Hendrikstraat 25a tel. (0418) 56 48 00 fax (0418) 56 48 50
[email protected]
KaRo b.v. Nieuwmarkt 2 1681 NP Zwaagdijk tel. (0228) 56 31 35 fax (0228) 56 18 32
16
Brinkman A g ro Vo o ro p Ma g a z i n e m e i 2 0 0 9 N r. 9 3
België tel. (015) 31 02 25 fax (015) 31 02 46
[email protected] Voorop Magazine is een periodieke uitgave van Brinkman Agro B.V. en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: afdeling communicatie Brinkman Agro BV, Harry Stijger (HS Communicatie) e.a. Fotografie: Fotostudio G.J. Vlekke, Harry Stijger (HS Communicatie) e.a. Dit magazine is met zorg samengesteld. Brinkman aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid voor informatie die bij nader inzien niet juist is. Overname van artikelen mits met bronvermelding ‘Voorop Magazine’, is toegestaan.
www.brinkman.nl